ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
 ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
First itemPrevious itemไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext itemLast item chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 10 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 2 : Sutta. Tī. Ma.

page65.

Mahanidanasuttam [57] Evamme sutam . ekam samayam bhagava kurusu viharati kammasadammam 1- nama kurunam nigamo . athakho ayasma anando yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinno kho ayasma anando bhagavantam etadavoca acchariyam bhante abbhutam bhante yavagambhiro cayam bhante paticcasamuppado gambhiravabhaso ca atha ca pana me uttanakuttanako viya khayatiti . ma hevam ananda avaca ma hevam ananda avaca gambhiro cayam 2- paticcasamuppado gambhiravabhaso ca . etassa ananda dhammassa ananubodha appativedha evamayam paja tantakulakajata gunaganthikajata 3- munjapabbajabhuta 4- apayam duggatim vinipatam samsaram nativattati. {57.1} Atthi idappaccaya jaramarananti iti putthena sata ananda atthitissa vacaniyam . kimpaccaya jaramarananti iti ce vadeyya jatipaccaya jaramarananti iccassa vacaniyam. {57.2} Atthi idappaccaya jatiti iti putthena sata ananda atthitissa vacaniyam . kimpaccaya jatiti iti ce vadeyya bhavapaccaya jatiti iccassa vacaniyam. {57.3} Atthi idappaccaya bhavoti iti putthena sata ananda atthitissa @Footnote: 1 kammasadhammantipi patho. 2 Ma. Yu. ananda. 3 Ma. Yu. kulaganthikajata. @4 Si. munjababbajabhuta.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page66.

Vacaniyam . kimpaccaya bhavoti iti ce vadeyya upadanapaccaya bhavoti iccassa vacaniyam. {57.4} Atthi idappaccaya upadananti iti putthena sata ananda atthitissa vacaniyam . kimpaccaya upadananti iti ce vadeyya tanhapaccaya upadananti iccassa vacaniyam. {57.5} Atthi idappaccaya tanhati iti putthena sata ananda atthitissa vacaniyam . kimpaccaya tanhati iti ce vadeyya vedanapaccaya tanhati iccassa vacaniyam. {57.6} Atthi idappaccaya vedanati iti putthena sata ananda atthitissa vacaniyam . kimpaccaya vedanati iti ce vadeyya phassapaccaya vedanati iccassa vacaniyam. {57.7} Atthi idappaccaya phassoti iti putthena sata ananda atthitissa vacaniyam . kimpaccaya phassoti iti ce vadeyya namarupapaccaya phassoti iccassa vacaniyam. {57.8} Atthi idappaccaya namarupanti iti putthena sata ananda atthitissa vacaniyam . kimpaccaya namarupanti iti ce vadeyya vinnanapaccaya namarupanti iccassa vacaniyam. {57.9} Atthi idappaccaya vinnananti iti putthena sata ananda atthitissa vacaniyam . kimpaccaya vinnananti iti ce vadeyya namarupapaccaya vinnananti iccassa vacaniyam. {57.10} Iti kho ananda namarupapaccaya vinnanam vinnanapaccaya namarupam namarupapaccaya phasso phassapaccaya vedana vedanapaccaya tanha tanhapaccaya upadanam upadanapaccaya bhavo bhavapaccaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page67.

Jati jatipaccaya jaramaranam sokaparidevadukkhadomanassupayasa sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [58] Jatipaccaya jaramarananti iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha jatipaccaya jaramaranam . jati ca 1- hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici seyyathidam devanam va devattaya gandhabbanam va gandhabbattaya yakkhanam va yakkhattaya bhutanam va bhutattaya manussanam va manussattaya catuppadanam va catuppadattaya pakkhinam va pakkhittaya sirimsapanam va sirimsapattaya . Tesam tesanca 2- hi ananda sattanam tathattaya jati nabhavissa . Sabbaso jatiya asati jatinirodha api nu kho jaramaranam pannayethati . no hetam bhante . Tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo jaramaranassa yadidam jati. {58.1} Bhavapaccaya jatiti iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha bhavapaccaya jati . Bhavo ca 3- hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici seyyathidam kamabhavo va rupabhavo va arupabhavo va . sabbaso bhave asati bhavanirodha api nu kho jati pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva @Footnote:1-2-3 Yu. va. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page68.

Hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo jatiya yadidam bhavo. {58.2} Upadanapaccaya bhavoti iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha upadanapaccaya bhavo . upadananca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici seyyathidam kamupadanam va ditthupadanam va silabbatupadanam va attavadupadanam va . sabbaso upadane asati upadananirodha api nu kho bhavo pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo bhavassa yadidam upadanam. {58.3} Tanhapaccaya upadananti iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha tanhapaccaya upadanam . tanha ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici seyyathidam rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha . sabbaso tanhaya asati tanhanirodha api nu kho upadanam pannayethati. No hetam bhante. Tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo upadanassa yadidam tanha. {58.4} Vedanapaccaya tanhati iti kho panetam vuttam. Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha vedanapaccaya tanha . Vedana ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page69.

Kassaci kimhici seyyathidam cakkhusamphassaja vedana sotasamphassaja vedana ghanasamphassaja vedana jivhasamphassaja vedana kayasamphassaja vedana manosamphassaja vedana . sabbaso vedanaya asati vedananirodha api nu kho tanha pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo tanhaya yadidam vedana. [59] Iti kho panetam ananda vedanam paticca tanha tanham paticca pariyesana pariyesanam paticca labho labham paticca vinicchayo vinicchayam paticca chandarago chandaragam paticca ajjhosanam ajjhosanam paticca pariggaho pariggaham paticca macchariyam macchariyam paticca arakkho arakkham 1- paticca arakkhadhikaranam dandadanasatthadana- kalahaviggahavivadatuvamtuvampesunnamusavada aneke papaka akusala dhamma sambhavantiti iti 2- kho panetam vuttam . tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha arakkhadhikaranam dandadanasatthadana- kalahaviggahavivadatuvamtuvampesunnamusavada aneke papaka akusala dhamma sambhavanti 3-. {59.1} Arakkho ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici . sabbaso arakkhe asati arakkhanirodha api nu kho dandadanasatthadanakalahaviggahavivadatuvamtuvampesunnamusavada aneke papaka akusala dhamma sambhaveyyunti . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam @Footnote: 1 Ma. Yu. arakkham paticcati pathadvayam natthi. 2 Ma. Yu. iti kho panetam @vuttam .pe. veditabbam yathati ime patha natthi. 3 Ma. Yu. sambhavantiti @ito kho panetam veditabbam yatha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page70.

Esa samudayo esa paccayo dandadanasatthadanakalahaviggaha- vivadatuvamtuvampesunnamusavadanam anekesam papakanam akusalanam dhammanam sambhavaya yadidam arakkho. {59.2} Macchariyam paticca arakkhoti iti kho panetam vuttam. Tadananda 1- iminapetam pariyayena veditabbam yatha macchariyam paticca arakkho . Macchariyanca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici . sabbaso macchariye asati macchariyanirodha api nu kho arakkho pannayethati . no hetam bhante . Tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo arakkhassa yadidam macchariyam. {59.3} Pariggaham paticca macchariyanti iti kho panetam vuttam. Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha pariggaham paticca macchariyam . Pariggaho ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici . sabbaso pariggahe asati pariggahanirodha api nu kho macchariyam pannayethati . no hetam bhante . Tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo macchariyassa yadidam pariggaho. {59.4} Ajjhosanam paticca pariggahoti iti kho panetam vuttam. Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha ajjhosanam paticca pariggaho . ajjhosananca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici . sabbaso ajjhosane asati ajjhosananirodha api nu kho pariggaho @Footnote: 1 Po. tasmatihananda.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page71.

Pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo pariggahassa yadidam ajjhosanam. {59.5} Chandaragam paticca ajjhosananti iti kho panetam vuttam . tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha chandaragam paticca ajjhosanam . chandarago ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici . sabbaso chandarage asati chandaraganirodha api nu kho ajjhosanam pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo ajjhosanassa yadidam chandarago. {59.6} Vinicchayam paticca chandaragoti iti kho panetam vuttam. Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha vinicchayam paticca chandarago . vinicchayo ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici . sabbaso vinicchaye asati vinicchayanirodha api nu kho chandarago pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam didanam esa samudayo esa paccayo chandaragassa yadidam vinicchayo. {59.7} Labham paticca vinicchayoti iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha labham paticca vinicchayo . labho ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici . sabbaso labhe asati labhanirodha api nu kho vinicchayo pannayethati . no

--------------------------------------------------------------------------------------------- page72.

Hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo vinicchayassa yadidam labho. {59.8} Pariyesanam paticca labhoti iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha pariyesanam paticca labho . pariyesana ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici . sabbaso pariyesanaya asati pariyesananirodha api nu kho labho pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo labhassa yadidam pariyesana. {59.9} Tanham paticca pariyesanati iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha tanham paticca pariyesana . tanha ca hi ananda nabhavissa sabbena sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici seyyathidam kamatanha bhavatanha vibhavatanha . sabbaso tanhaya asati tanhanirodha api nu kho pariyesana pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo pariyesanaya yadidam tanha. [60] Iti kho ananda ime dve dhamma dvayena vedanaya ekasamosarana bhavanti. {60.1} Phassapaccaya vedanati iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha phassapaccaya vedana 1- . phasso ca hi ananda nabhavissa sabbena @Footnote: 1 Ma. vedanati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page73.

Sabbam sabbatha sabbam kassaci kimhici seyyathidam cakkhusamphasso sotasamphasso ghanasamphasso jivhasamphasso kayasamphasso manosamphasso . sabbaso phasse asati phassanirodha api nu kho vedana pannayethati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo vedanaya yadidam phasso. {60.2} Namarupapaccaya phassoti iti kho panetam vuttam. Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha namarupapaccaya phasso . Yehi ananda akarehi yehi lingehi yehi nimittehi yehi uddesehi namakayassa pannatti hoti tesu akaresu tesu lingesu tesu nimittesu tesu uddesesu asati api nu kho rupakaye adhivacanasamphasso pannayethati . no hetam bhante . yehi ananda akarehi yehi lingehi yehi nimittehi yehi uddesehi rupakayassa pannatti hoti tesu akaresu tesu lingesu tesu nimittesu tesu uddesesu asati api nu kho namakaye patighasamphasso pannayethati . no hetam bhante . yehi ananda akarehi yehi lingehi yehi nimittehi yehi uddesehi namakayassa ca rupakayassa ca pannatti hoti tesu akaresu tesu lingesu tesu nimittesu tesu uddesesu asati api nu kho adhivacanasamphasso va patighasamphasso va pannayethati . No hetam bhante . yehi ananda akarehi yehi lingehi yehi nimittehi yehi uddesehi namarupassa pannatti hoti tesu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page74.

Akaresu tesu lingesu tesu nimittesu tesu uddesesu asati api nu kho phasso pannayethati . no hetam bhante . Tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo phassassa yadidam namarupam. {60.3} Vinnanapaccaya namarupanti iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha vinnanapaccaya namarupam . vinnananca hi ananda matu kucchismim na okkamissatha api nu kho namarupam matu kucchismim samucchijjissathati. No hetam bhante. Vinnananca hi ananda matu kucchismim okkamitva vokkamissatha api nu kho namarupam itthattaya abhinibbattissathati . no hetam bhante . vinnananca hi ananda daharasseva sato vocchijjissatha kumarakassa va kumarikaya va api nu kho namarupam vuddhim virulhim vepullam apajjissathati . no hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo namarupassa yadidam vinnanam. {60.4} Namarupapaccaya vinnananti iti kho panetam vuttam . Tadananda iminapetam pariyayena veditabbam yatha namarupapaccaya vinnanam . vinnananca hi ananda namarupe patittham na labhimssatha api nu kho ayatim jatijaramaranadukkhasamudayasambhavo pannayethati . No hetam bhante . tasmatihananda eseva hetu etam nidanam esa samudayo esa paccayo vinnanassa yadidam namarupam . ettavata kho @Footnote: 1 Yu. matukucchim. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page75.

Ananda jayetha va jiyetha va miyetha va cavetha va upapajjetha va. Ettavata kho adhivacanapatho ettavata niruttipatho ettavata pannattipatho ettavata pannavacaram ettavata vattam vattati . Itthattam pannapanaya yadidam namarupam saha vinnanena. [1]- [61] Kittavata ca ananda attanam pannapento pannapeti 2-. Rupim va hi ananda parittam attanam pannapento pannapeti rupi me paritto attati . rupim va hi ananda anantam attanam pannapento pannapeti rupi me ananto attati . arupim va hi ananda parittam attanam pannapento pannapeti arupi me paritto attati . arupim va hi ananda anantam attanam pannapento pannapeti arupi me ananto attati. {61.1} Tatrananda yo so rupim parittam attanam pannapento pannapeti etarahi va so rupim parittam attanam pannapento pannapeti tathabhavim 3- va so rupim parittam attanam pannapento pannapeti atatham va pana santam tathattaya upakappessamiti iti va panassa hoti. Evam santam kho ananda rupim parittattanuditthi anusetiti iccalam vacanaya. {61.2} Tatrananda yo so rupim anantam attanam pannapento pannapeti etarahi va so rupim anantam attanam pannapento pannapeti tathabhavim 4- va so rupim anantam attanam pannapento pannapeti @Footnote: 1 Si. Ma. annamannapaccayata pavattati. 2 pannapento pannapetitipi patho. @3-4 Ma. Yu. tattha bhavim. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page76.

Atatham va pana santam tathattaya upakappessamiti iti va panassa hoti . evam santam kho ananda rupim anantattanuditthi anusetiti iccalam vacanaya. {61.3} Tatrananda yo so arupim parittam attanam pannapento pannapeti etarahi va so arupim parittam attanam pannapento pannapeti tathabhavim va so arupim parittam attanam pannapento pannapeti atatham va pana santam tathattaya upakappessamiti iti va panassa hoti . evam santam kho ananda arupim parittattanuditthi anusetiti iccalam vacanaya. {61.4} Tatrananda yo so arupim anantam attanam pannapento pannapeti etarahi va so arupim anantam attanam pannapento pannapeti tathabhavim va so arupim anantam attanam pannapento pannapeti atatham va pana santam tathattaya upakappessamiti iti va panassa hoti. Evam santam kho ananda arupim anantattanuditthi anusetiti iccalam vacanaya. Ettavata kho ananda attanam pannapento pannapetiti. [62] Kittavata ca ananda attanam na pannapento na pannapeti . rupim va hi ananda parittam attanam na pannapento na pannapeti rupi me paritto attati . rupim va hi ananda anantam attanam na pannapento na pannapeti rupi me ananto attati . arupim va hi ananda parittam attanam na pannapento na pannapeti arupi me paritto attati . arupim va hi ananda @Footnote: 1 Ma. Yu. pannapeti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page77.

Anantam attanam na pannapento na pannapeti arupi me ananto attati. {62.1} Tatrananda yo so rupim parittam attanam na pannapento na pannapeti etarahi va so rupim parittam attanam na pannapento na pannapeti tathabhavim va so rupim parittam attanam na pannapento na pannapeti atatham va pana santam tathattaya upakappessamiti iti va panassa na hoti . evam santam kho ananda rupim parittattanuditthi nanusetiti iccalam vacanaya. {62.2} Tatrananda yo so rupim anantam attanam na pannapento na pannapeti etarahi va so rupim anantam attanam na pannapento na pannapeti tathabhavim va so rupim anantam attanam na pannapento na pannapeti atatham va pana santam tathattaya upakappessamiti iti va panassa na hoti . evam santam kho ananda rupim anantattanuditthi nanusetiti iccalam vacanaya. {62.3} Tatrananda yo so arupim parittam attanam na pannapento na pannapeti etarahi va so arupim parittam attanam na pannapento na pannapeti tathabhavim va so arupim parittam attanam na pannapento na pannapeti atatham va pana santam tathattaya upakappessamiti iti va panassa na hoti . evam santam kho ananda arupim parittattanuditthi nanusetiti iccalam vacanaya. {62.4} Tatrananda yo so arupim anantam attanam na pannapento na pannapeti etarahi va so arupim anantam attanam na pannapento

--------------------------------------------------------------------------------------------- page78.

Na pannapeti tathabhavim va so arupim anantam attanam na pannapento na pannapeti atatham va pana santam tathattaya upakappessamiti iti va panassa na hoti . evam santam kho ananda arupim anantattanuditthi nanusetiti iccalam vacanaya . ettavata kho ananda attanam na pannapento na pannapetiti. [63] Kittavata ca ananda attanam samanupassamano samanupassati . vedanam va hi ananda attanam samanupassamano samanupassati vedana me attati na heva kho me vedana atta appatisamvedano me attati [1]- . na heva kho me vedana atta nopi appatisamvedano me atta atta me vedayati vedanadhammo hi me attati iti va hi ananda attanam samanupassamano samanupassati. {63.1} Tatrananda yo so evamaha vedana me attati so evamassa vacaniyo tisso kho ima avuso vedana sukha vedana dukkha vedana adukkhamasukha vedana imasam kho tvam tissannam vedananam katamam attato samanupassasiti . yasmim ananda samaye sukham vedanam vedeti neva tasmim samaye dukkham vedanam vedeti na adukkhamasukham vedanam vedeti sukhamyeva tasmim samaye vedanam vedeti. Yasmim ananda samaye dukkham vedanam vedeti neva tasmim samaye sukham vedanam vedeti na adukkhamasukham vedanam vedeti dukkhamyeva tasmim samaye vedanam vedeti . yasmim ananda samaye adukkhamasukham @Footnote: 1 Ma. Yu. iti va hi ananda samanupassamano samanupassati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page79.

Vedanam vedeti neva tasmim samaye sukham vedanam vedeti na dukkham vedanam vedeti adukkhamasukhamyeva tasmim samaye vedanam vedeti. {63.2} Sukhapi kho ananda vedana anicca sankhata paticcasamuppanna khayadhamma vayadhamma viragadhamma nirodhadhamma . Dukkhapi kho ananda vedana anicca sankhata paticcasamuppanna khayadhamma vayadhamma viragadhamma nirodhadhamma . adukkhamasukhapi kho ananda vedana anicca sankhata paticcasamuppanna khayadhamma vayadhamma viragadhamma nirodhadhamma . tassa sukham vedanam vedayamanassa eso me attati hoti tassayeva sukhaya vedanaya nirodha byaga me attati hoti . dukkham vedanam vedayamanassa eso me attati hoti . tassayeva dukkhaya vedanaya nirodha byaga me attati hoti . adukkhamasukham vedanam vedayamanassa eso me attati hoti tassayeva adukkhamasukhaya vedanaya nirodha byaga me attati hoti. Iti so ditthe va dhamme aniccam sukhadukkhavokinnam uppadavayadhammam attanam samanupassamano samanupassati yo so evamaha vedana me attati . tasmatihananda etenapetam nakkhamati vedana me attati samanupassitum {63.3} tatrananda yo so evamaha na heva kho me vedana atta appatisamvedano me attati so evamassa vacaniyo yattha panavuso sabbaso vedayitam atthi 1- api nu kho tattha asmiti 2- @Footnote: 1 Ma. Yu. natthi. 2 Ma. ayamahamasmiti. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page80.

Siyati . no hetam bhante . tasmatihananda etenapetam nakkhamati na heva kho me vedana atta appatisamvedano me attati samanupassitum. {63.4} Tatrananda yo so evamaha na heva kho me vedana atta nopi appatisamvedano [1]- atta atta me vedayati vedanadhammo hi me attati . so evamassa vacaniyo vedana ca hi avuso sabbena sabbam sabbatha sabbam aparisesa nirujjheyyum sabbaso vedanaya asati vedananirodha api nu kho tattha ahamasmiti 2- siyati. No hetam bhante. Tasmatihananda etenapetam nakkhamati na heva kho me vedana atta nopi appatisamvedano [3]- atta atta me vedayati vedanadhammo hi me attati samanupassitum. [64] Yato kho ananda bhikkhu neva vedanam attanam samanupassati nopi appatisamvedanam attanam samanupassati nopi atta [4]- vedayati vedanadhammo hi me attati samanupassati . So evam samanupassanto 5- na 6- kinci loke upadiyati anupadiyanca na paritassati aparitassam paccattanneva parinibbayati khina jati vusitam brahmacariyam katam karaniyam naparam itthattayati pajanati . evam vimuttam 7- kho ananda bhikkhum yo evam vadeyya hoti tathagato parammarana itisa ditthiti 8- tadakallam . na hoti tathagato parammarana @Footnote:1-3-4 Ma. Yu. me. 2 Yu. ayamahamasmiti. 5 Ma. nasamanupassanto. @Yu. asamanupassanto. 6 Ma. na ca. 7 Ma. Yu. vimuttacittam. @8 itissa ditthititipi patho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page81.

Itisa ditthiti tadakallam . hoti ca na ca hoti tathagato parammarana itisa ditthiti tadakallam . neva hoti na na hoti tathagato parammarana itisa ditthiti tadakallam . tam kissa hetu . Yavatananda adhivacanam yavata adhivacanapatho yavata niruttipatho 1- yavata pannatti yavata pannattipatho yavata pannapanam yavata pannavacaram yavata vattam vattati tavata vattam vattati tadabhinna vimutto bhikkhu tadabhinna vimuttam bhikkhum na janati na passati itisa ditthiti tadakallam. [65] Satta kho ima 2- ananda vinnanatthitiyo dve ayatanani . katama satta . santananda satta nanattakaya nanattasannino seyyathapi manussa ekacce ca deva ekacce ca vinipatika ayam pathama vinnanatthiti . santananda satta nanattakaya ekattasannino seyyathapi deva brahmakayika pathamabhinibbatta catuapayika 3- satta ca ayam dutiya vinnanatthiti. Santananda satta ekattakaya nanattasannino seyyathapi deva abhassara ayam tatiya vinnanatthiti . santananda satta ekattakaya ekattasannino seyyathapi deva subhakinha ayam catuttha vinnanatthiti . santananda satta sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanupaga ayam pancama @Footnote: 1 Ma. Yu. nirutti. 2 Ma. ayam patho natthi. 3 Ma. Yu. @catuapayika sattati ime dve patha natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page82.

Vinnanatthiti . santananda satta sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti vinnanancayatanupaga ayam chattha vinnanatthiti . santananda satta sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanupaga ayam sattama vinnanatthiti . asannisattayatanam 1- nevasannanasannayatanameva dutiyam. {65.1} Tatrananda yayam pathama vinnanatthiti nanattakaya nanattasannino seyyathapi manussa ekacce ca deva ekacce ca vinipatika yo nu kho ananda tanca pajanati tassa ca samudayam pajanati tassa ca atthangamam pajanati tassa ca assadam pajanati tassa ca adinavam pajanati tassa ca nissaranam pajanati kallam nu tena tadabhinanditunti . no hetam bhante .pe. tatrananda yayam sattama vinnanatthiti sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanupaga yo nu kho ananda tanca pajanati tassa ca samudayam pajanati tassa ca atthangamam pajanati tassa ca assadam pajanati tassa ca adinavam pajanati tassa ca nissaranam pajanati kallam nu tena tadabhinanditunti . no hetam bhante . Tatrananda yamidam asannisattayatanam yo nu kho ananda tanca pajanati tassa ca samudayam pajanati tassa ca atthangamam @Footnote: 1 asannasattayatananti va patho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page83.

Pajanati tassa ca assadam pajanati tassa ca adinavam pajanati tassa ca nissaranam pajanati kallam nu tena tadabhinanditunti. No hetam bhante . tatrananda yamidam nevasannanasannayatanam yo nu kho ananda tanca pajanati tassa ca samudayam pajanati tassa ca atthangamam pajanati tassa ca assadam pajanati tassa ca adinavam pajanati tassa ca nissaranam pajanati kallam nu tena tadabhinanditunti . no hetam bhante . yato kho ananda bhikkhu imasanca sattannam vinnanatthitinam imesanca dvinnam ayatananam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca yathabhutam viditva anupada vimutto hoti ayam vuccatananda bhikkhu pannavimutto. [66] Attha kho ime ananda vimokkha . katame attha . Rupi rupani passati ayam pathamo vimokkho . ajjhattamarupasanni bahiddharupani passati ayam dutiyo vimokkho . subhanteva adhimutto hoti ayam tatiyo vimokkho . sabbaso rupasannanam samatikkamma patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanam upasampajja viharati ayam catuttho vimokkho . sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti vinnanancayatanam upasampajja viharati ayam pancamo vimokkho . sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma

--------------------------------------------------------------------------------------------- page84.

Natthi kinciti akincannayatanam upasampajja viharati ayam chattho vimokkho . sabbaso akincannayatanam samatikkamma nevasannanasannayatanam upasampajja viharati ayam sattamo vimokkho . sabbaso nevasannanasannayatanam samatikkamma sannavedayitam nirodham upasampajja viharati ayam atthamo vimokkho . Ime kho ananda attha vimokkha. {66.1} Yato kho ananda bhikkhu ime attha vimokkhe anulomampi samapajjati patilomampi samapajjati anulomapatilomampi samapajjati yatthicchakam yadicchakam yavaticchakam samapajjatipi vutthatipi asavananca khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharati ayam vuccatananda bhikkhu ubhatobhagavimutto. Imaya ca ananda ubhatobhagavimuttiya anna ubhatobhagavimutti uttaritara va panitatara va natthiti . idamavoca bhagava. Attamano ayasma anando bhagavato bhasitam abhinanditi. Mahanidanasuttam nitthitam dutiyam. ---------------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page85.

Mahaparinibbanasuttam [67] Evamme sutam . ekam samayam bhagava rajagahe viharati gijjhakute pabbate . tena kho pana samayena raja magadho ajatasattu vedehiputto vajjim 1- abhiyatukamo hoti . so evamaha aham hi me vajjim evammahiddhike evammahanubhave ucchejjami vajjim vinasessami vajjim anayabyasanam apadessami vajjinti. {67.1} Athakho raja magadho ajatasattu vedehiputto vassakaram brahmanam magadhamahamattam amantesi ehi tvam brahmana yena bhagava tenupasankama upasankamitva mama vacanena bhagavato pade sirasa vandahi appabadham appatankam lahutthanam balam phasuviharam puccha raja bhante magadho ajatasattu vedehiputto bhagavato pade sirasa vandati appabadham appatankam lahutthanam balam phasuviharam pucchatiti evanca vadehi raja bhante magadho ajatasattu vedehiputto vajjim abhiyatukamo so evamaha aham hi me vajji evammahiddhike evammahanubhave ucchejjami vajjim vinasessami vajjim anayabyasanam apadessami vajjinti yatha ca te bhagava byakaroti tam sadhukam uggahetva mama aroceyyasi na hi tathagata vitatham bhanantiti. {67.2} Evam bhoti kho vassakaro brahmano magadhamahamatto ranno magadhassa ajatasattussa vedehiputtassa patissutva bhaddani bhaddani yanani yojetva bhaddam bhaddam yanam @Footnote: 1 Ma. Yu. vajji. ito param idisameva. 2 Ma. ucchecchami. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page86.

Abhiruhitva bhaddehi bhaddehi yanehi rajagahamha niyyasi yena gijjhakuto pabbato tena payasi yavatika yanassa bhumi yanena gantva yana paccorohitva pattiko va yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavata saddhim sammodi sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi . ekamantam nisinno kho vassakaro brahmano magadhamahamatto bhagavantam etadavoca raja bho gotama magadho ajatasattu vedehiputto bhoto gotamassa pade sirasa vandati appabadham appatankam lahutthanam balam phasuviharam pucchati raja bho gotama magadho ajatasattu vedehiputto vajjim abhiyatukamo so evamaha aham hi me vajji evammahiddhike evammahanubhave ucchejjami vajjim vinasessami vajjim anayabyasanam apadessami vajjinti. [68] Tena kho pana samayena ayasma anando bhagavato pitthito thito hoti bhagavantam vijiyamano 1-. {68.1} Athakho bhagava ayasmantam anandam amantesi kinti te ananda sutam vajji abhinhasannipata sannipatabahulati . Sutam metam bhante vajji abhinhasannipata sannipatabahulati . yavakivanca ananda vajji abhinhasannipata sannipatabahula bhavissanti 2- vuddhiyeva 2- ananda @Footnote: 1 Ma. vijayamano. Yu. vijamano. 2 abhinhasannipata bhavissanti sannipatabahulatipi @pathakkamena bhavitabbam. 3 Ma. Yu. vuddhiyeva. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page87.

Vajjinam patikankha no parihani. {68.2} Kinti te ananda sutam vajji samagga sannipatanti samagga vutthahanti samagga vajjikaraniyani karontiti . sutam metam bhante vajji samagga sannipatanti samagga vutthahanti samagga vajjikaraniyani karontiti . yavakivanca ananda vajji samagga sannipatissanti samagga vutthahissanti samagga vajjikaraniyani karissanti vuddhiyeva ananda vajjinam patikankha no parihani. {68.3} Kinti te ananda sutam vajji apannattam na pannapenti 1- pannattam na samucchindanti yathapannatte porane vajjidhamme samadaya vattantiti . sutam metam bhante vajji apannattam na pannapenti pannattam na samucchindanti yathapannatte porane vajjidhamme samadaya vattantiti . yavakivanca ananda vajji apannattam na pannapessanti pannattam na samucchindissanti yathapannatte porane vajjidhamme samadaya vattissanti vuddhiyeva ananda vajjinam patikankha no parihani. {68.4} Kinti te ananda sutam vajji ye te vajjinam vajjimahallaka te sakkaronti garukaronti 2- manenti pujenti tesanca sotabbam mannantiti . sutam metam bhante vajji ye te vajjinam vajjimahallaka te sakkaronti garukaronti manenti pujenti tesanca sotabbam mannantiti . yavakivanca ananda vajji ye te vajjinam @Footnote: 1 pannapentitipi patho. 2 Ma. garum karonti. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page88.

Vajjimahallaka te sakkarissanti garukarissanti manessanti pujessanti tesanca sotabbam mannissanti vuddhiyeva ananda vajjinam patikankha no parihani. {68.5} Kinti te ananda sutam vajji ya ta kulitthiyo kulakumariyo ta na okkassa pasayha vasentiti . sutam metam bhante vajji ya ta kulitthiyo kulakumariyo ta na okkassa pasayha vasentiti. Yavakivanca ananda vajji ya ta kulitthiyo kulakumariyo ta na okkassa pasayha vasessanti vuddhiyeva ananda vajjinam patikankha no parihani. {68.6} Kinti te ananda sutam vajji yani tani vajjinam vajjicetiyani abbhantarani ceva bahirani ca tani sakkaronti garukaronti manenti pujenti tesanca dinnapubbam katapubbam dhammikam balim no parihapentiti . sutam metam bhante vajji yani tani vajji vajjicetiyani abbhantarani ceva bahirani ca tani sakkaronti garukaronti manenti pujenti tesanca dinnapubbam katapubbam dhammikam balim no parihapentiti . Yavakivanca ananda vajji yani tani vajjinam vajjicetiyani abbhantarani ceva bahirani ca tani sakkarissanti garukarissanti manessanti pujessanti tesanca dinnapubbam katapubbam dhammikam balim no parihapessanti vuddhiyeva ananda vajjinam patikankha no parihani. {68.7} Kinti te ananda sutam vajjinam arahantesu dhammikarakkhavaranagutti susamvihita kinti anagata ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page89.

Arahanto vijitam agaccheyyum agata ca arahanto vijite phasum vihareyyunti . sutam metam bhante vajjinam arahantesu dhammikarakkhavaranagutti susamvihita kinti anagata ca arahanto vijitam agaccheyyum agata ca arahanto vijite phasum vihareyyunti . yavakivanca ananda vajjinam arahantesu dhammikarakkhavaranagutti susamvihita bhavissati kinti anagata ca arahanto vijitam agaccheyyum agata ca arahanto vijite phasum vihareyyunti vuddhiyeva ananda vajjinam patikankha no parihaniti. [69] Athakho bhagava vassakaram brahmanam magadhamahamattam amantesi ekamidaham brahmana samayam vesaliyam viharami sarandade cetiye tatraham vajjinam ime satta aparihaniye dhamme desesim yavakivanca brahmana ime satta aparihaniya dhamma vajjisu thassanti imesu ca sattasu aparihaniyesu dhammesu vajji sandississanti vuddhiyeva brahmana vajjinam patikankha no parihaniti. {69.1} Evam vutte vassakaro brahmano magadhamahamatto bhagavantam etadavoca ekamekenapi bho gotama aparihaniyena dhammena samannagatanam vajjinam vuddhiyeva patikankha no parihani ko pana vado sattahi aparihaniyehi dhammehi akaraniya ca 1- bho gotama vajji ranna magadhena ajatasattuna vedehiputtena yadidam yuddhassa annatra upalapanaya annatra mithubhedaya handa cadahi mayam bho gotama @Footnote: 1 Ma. Yu. va.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page90.

Gacchama bahukicca mayam bahukaraniyati . yassadani tvam brahmana kalam mannasiti . athakho vassakaro brahmano magadhamahamatto bhagavato bhasitam abhinanditva anumoditva utthayasana pakkami. [70] Athakho bhagava acirapakkante vassakare brahmane magadhamahamatte ayasmantam anandam amantesi gaccha tvam ananda yavatika bhikkhu rajagaham upanissaya viharanti te sabbe upatthanasalayam sannipatehiti . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato patissutva yavatika bhikkhu rajagaham upanissaya viharanti te sabbe upatthanasalayam sannipatetva yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam atthasi . ekamantam thito kho ayasma anando bhagavantam etadavoca sannipatito bhante bhikkhusangho yassadani bhante bhagava kalam mannasiti. {70.1} Athakho bhagava utthayasana yena upatthanasala tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi . nisajja kho bhagava bhikkhu amantesi satta vo bhikkhave aparihaniye dhamme desessami tam sunatha sadhukam manasikarotha bhasissamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosum . bhagava etadavoca yavakivanca bhikkhave bhikkhu abhinhasannipata sannipatabahula bhavissanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {70.2} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu samagga sannipatissanti samagga vutthahissanti samagga

--------------------------------------------------------------------------------------------- page91.

Sanghakaraniyani karissanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {70.3} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu apannattam na pannapessanti pannattam na samucchindissanti yathapannattesu sikkhapadesu samadaya vattissanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {70.4} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu thera rattannu cirapabbajita sanghapitaro sanghaparinayaka te sakkarissanti garukarissanti manessanti pujessanti tesanca sotabbam mannissanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {70.5} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu uppannaya tanhaya ponobbhavikaya na vasam gacchissanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {70.6} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu arannakesu senasanesu sapekkha bhavissanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {70.7} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu paccattanneva satim upatthapessanti kinti anagata ca pesala sabrahmacari agaccheyyum agata ca pesala sabrahmacari phasum 1- vihareyyunti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {70.8} Yavakivanca bhikkhave ime satta aparihaniya dhamma bhikkhusu thassanti imesu ca sattasu aparihaniyesu dhammesu bhikkhu sandississanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani 2-. @Footnote: 1 Ma. phasu. 2 no parihanititipi pathena pana bhavitabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page92.

[71] Aparepi vo 1- bhikkhave satta aparihaniye dhamme desessami tam sunatha sadhukam manasikarotha bhasissamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosum. {71.1} Bhagava etadavoca yavakivanca bhikkhave bhikkhu na kammarama bhavissanti na kammarata na kammaramatam anuyutta vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {71.2} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu na bhassarama bhavissanti na bhassarata na bhassaramatam anuyutta vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {71.3} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu na niddarama bhavissanti na niddarata na niddaramatam anuyutta vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {71.4} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu na sanganikarama bhavissanti na sanganikarata na sanganikaramatam anuyutta vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {71.5} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu na papiccha bhavissanti na papikanam icchanam vasam gata vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {71.6} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu na papamitta bhavissanti na papasahaya na papasampavankara vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {71.7} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu na oramattakena visesadhigamena antara vosanam apajjissanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {71.8} Yavakivanca bhikkhave ime satta aparihaniya dhamma @Footnote: 1 Si. Yu. kho. sabbattha idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page93.

Bhikkhusu thassanti imesu ca sattasu aparihaniyesu dhammesu bhikkhu sandississanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. [72] Aparepi vo bhikkhave satta aparihaniye dhamme desessami tam sunatha sadhukam manasikarotha bhasissamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosum . bhagava etadavoca yavakivanca bhikkhave bhikkhu saddha bhavissanti .pe. hirimana bhavissanti . Ottappi bhavissanti . bahussuta bhavissanti . araddhaviriya bhavissanti . upatthitassati bhavissanti . pannavanto bhavissanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani . yavakivanca bhikkhave ime satta aparihaniya dhamma bhikkhusu thassanti imesu ca sattasu aparihaniyesu dhammesu bhikkhu sandississanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. [73] Aparepi vo bhikkhave satta aparihaniye dhamme desessami tam sunatha sadhukam manasikarotha bhasissamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosum. {73.1} Bhagava etadavoca yavakivanca bhikkhave bhikkhu satisambojjhangam bhavessanti .pe. dhammavicayasambojjhangam bhavessanti . viriyasambojjhangam bhavessanti . pitisambojjhangam bhavessanti . passaddhisambojjhangam bhavessanti . samadhisambojjhangam bhavessanti . upekkhasambojjhangam bhavessanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page94.

Vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {73.2} Yavakivanca bhikkhave ime satta aparihaniya dhamma bhikkhusu thassanti imesu ca sattasu aparihaniyesu dhammesu bhikkhu sandississanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. [74] Aparepi vo bhikkhave satta aparihaniye dhamme desessami tam sunatha sadhukam manasikarotha bhasissamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosum . bhagava etadavoca yavakivanca bhikkhave bhikkhu aniccasannam bhavessanti .pe. anattasannam bhavessanti . asubhasannam bhavessanti . adinavasannam bhavessanti . Pahanasannam bhavessanti . viragasannam bhavessanti . nirodhasannam bhavessanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani . Yavakivanca bhikkhave ime satta aparihaniya dhamma bhikkhusu thassanti imesu ca sattasu aparihaniyesu dhammesu bhikkhu sandississanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. [75] Aparepi vo bhikkhave cha aparihaniye dhamme desessami tam sunatha sadhukam manasikarotha bhasissamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosum. {75.1} Bhagava etadavoca yavakivanca bhikkhave bhikkhu mettam kayakammam paccupatthapessanti sabrahmacarisu avi ceva raho ca vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {75.2} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu mettam vacikammam paccupatthapessanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page95.

.pe. Mettam manokammam paccupatthapessanti sabrahmacarisu avi ceva raho ca vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {75.3} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu ye te labha dhammika dhammaladdha antamaso pattapariyapannamattampi tatharupehi labhehi na 1- appativibhattabhogi bhavissanti silavantehi sabrahmacarihi sadharanabhogi vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {75.4} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu yani tani silani akhandani acchiddani asabalani akammasani bhujissani vinnupasatthani aparamatthani samadhisamvattanikani tatharupesu silesu silasamannagata viharissanti sabrahmacarihi avi ceva raho ca vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {75.5} Yavakivanca bhikkhave bhikkhu yayam ditthi ariya niyyanika niyyati takkarassa sammadukkhakkhayaya tatharupaya ditthiya ditthisamannagata viharissanti sabrahmacarihi avi ceva raho ca vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihani. {75.6} Yavakivanca bhikkhave ime cha aparihaniya dhamma bhikkhusu thassanti imesu ca chasu aparihaniyesu dhammesu bhikkhu sandississanti vuddhiyeva bhikkhave bhikkhunam patikankha no parihaniti. {75.7} Tatrapi sudam bhagava rajagahe viharanto gijjhakute pabbate etadeva bahulam bhikkhunam dhammim katham karoti iti silam iti samadhi iti panna silaparibhavito samadhi mahapphalo hoti mahanisamso samadhiparibhavita @Footnote: 1 Ma. Yu. nasaddo natthi. atireko bhaveyya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page96.

Panna mahapphala hoti mahanisamsa pannaparibhavitam cittam sammadeva asavehi vimuccati seyyathidam kamasava bhavasava 1- avijjasavati. [76] Athakho bhagava rajagahe yathabhirantam viharitva ayasmantam anandam amantesi ayamananda yena ambalatthika tenupasankamissamati. Evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato paccassosi . athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena ambalatthika tadavasari . tatra sudam bhagava ambalatthikayam viharati rajagarake . tatrapi sudam bhagava ambalatthikayam viharanto rajagarake etadeva bahulam bhikkhunam dhammim katham karoti itipi silam itipi samadhi itipi panna silaparibhavito samadhi mahapphalo hoti mahanisamso samadhiparibhavita panna mahapphala hoti mahanisamsa pannaparibhavitam cittam sammadeva asavehi vimuccati seyyathidam kamasava bhavasava avijjasavati. [77] Athakho bhagava ambalatthikayam yathabhirantam viharitva ayasmantam anandam amantesi ayamananda yena nalanda tenupasankamissamati . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato paccassosi . athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena nalanda tadavasari . tatra sudam bhagava nalandayam viharati @Footnote: 1 ito param payato ditthasavati dissati suttantanayena pana tayo asava natabba.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page97.

Pavadikambavane. {77.1} Athakho ayasma sariputto yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinno kho ayasma sariputto bhagavantam etadavoca evam pasanno aham bhante bhagavati na cahu na ca bhavissati na cetarahi vijjati anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro yadidam sambodhiyanti . ulara kho te ayam sariputta asabhivaca 1- bhasita ekamso gahito sihanado nadito evam pasanno aham bhante bhagavati na cahu na ca bhavissati na cetarahi vajjati anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro yadidam sambodhiyanti {77.2} kim nu 2- sariputta ye te ahesum atitamaddhanam arahanto sammasambuddha sabbe te bhagavanto cetasa ceto paricca vidita evamsila te bhagavanto ahesum itipi evamdhamma . evampanna . Evamvihari . evamvimutta te bhagavanto ahesum itipiti . no hetam bhanteti 3-. {77.3} Kim pana [4]- sariputta ye te bhavissanti anagatamaddhanam arahanto sammasambuddha sabbe te bhagavanto cetasa ceto paricca vidita evamsila te bhagavanto bhavissanti itipi evamdhamma . evampanna . Evamvihari . evamvimutta te bhagavanto bhavissanti itipiti . no hetam bhanteti. {77.4} Kim pana sariputta te aham etarahi araham sammasambuddho cetasa ceto paricca vidito evamsilo bhagava @Footnote: 1 Ma. Yu. asabhi vaca. 2 Ma. te. 3 Ma. Yu. itisaddo natthi. sabbattha @idisameva. 4 Ma. te. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page98.

Itipi evamdhammo . evampanno . evamvihari . evamvimutto bhagava itipiti . no hetam bhanteti . ettha ca hi 1- te sariputta atitanagatapaccuppannesu arahantesu sammasambuddhesu cetoparinnaya nanam 2- natthi atha kincetarahi te ayam sariputta ulara asabhivaca bhasita ekamso gahito sihanado nadito evam pasanno aham bhante bhagavati na cahu na ca bhavissati na cetarahi vijjati anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro yadidam sambodhiyanti. {77.5} Na kho me bhante atitanagatapaccuppannesu arahantesu sammasambuddhesu cetoparinnaya nanam atthi apica [3]- dhammanvayo vidito seyyathapi bhante ranno paccantimam nagaram dalhadvaram 4- dalhapakaratoranam ekadvaram tatrassa dovariko pandito viyatto medhavi anatanam 5- nivareta natanam paveseta so tassa nagarassa samanta anucariyaya 6- patham anukkamamano na passeyya pakarasandhim va pakaravivaram va antamaso bilaranikkhamanamattampi 7- na passeyya tassa evamassa ye kho keci olarika pana imam nagaram pavisanti va nikkhamanti va sabbe te imina dvarena pavisanti va nikkhamanti vati evameva kho me bhante dhammanvayo vidito ye te bhante ahesum atitamaddhanam arahanto sammasambuddha @Footnote: 1 Si. Ma. Yu. ettheva hi. 2 Si. cetoparinnanam. Ma. Yu. cetopariyananam. @3 Ma. me. 4 Si. Ma. Yu. dalhuddapam. 5 Ma. Yu. annatanam. 6 Ma. Yu. @anupariyaya. 7 Si. Ma. Yu. vilaranissakkanamattampi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page99.

Sabbe te bhagavanto panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane catusu satipatthanesu supatitthitacitta satta bojjhange yathabhutam bhavetva anuttaram sammasambodhim abhisambujjhimsu yepi te bhante bhavissanti anagatamaddhanam arahanto sammasambuddha sabbe te bhagavanto panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane catusu satipatthanesu supatitthitacitta satta bojjhange yathabhutam bhavetva anuttaram sammasambodhim abhisambujjhissanti bhagavapi bhante etarahi araham sammasambuddho panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane catusu satipatthanesu supatitthitacitto satta bojjhange yathabhutam bhavetva anuttaram sammasambodhim abhisambuddhoti. {77.6} Tatrapi sudam bhagava nalandayam viharanto pavadikambavane etadeva bahulam bhikkhunam dhammim katham karoti itipi silam itipi samadhi itipi panna silaparibhavito samadhi mahapphalo hoti mahanisamso samadhiparibhavita panna mahapphala hoti mahanisamsa pannaparibhavitam cittam sammadeva asavehi vimuccati seyyathidam kamasava bhavasava avijjasavati. [78] Athakho bhagava nalandayam yathabhirantam viharitva ayasmantam anandam amantesi ayamananda yena pataligamo tenupasankamissamati . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page100.

Paccassosi . athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena pataligamo tadavasari . assosum kho pataligamiya 1- upasaka bhagava kira pataligamam anuppattoti . athakho pataligamiya upasaka yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu . ekamantam nisinna kho pataligamiya upasaka bhagavantam etadavocum adhivasetu no bhante bhagava avasathagaranti. Adhivasesi bhagava tunhibhavena. {78.1} Athakho pataligamiya upasaka bhagavato adhivasanam viditva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva yena avasathagaram tenupasankamimsu upasankamitva sabbasantharitam 2- santhatam avasathagaram santharitva asanani pannapetva udakamanikam 3- patitthapetva telappadipam aropetva yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam atthamsu . ekamantam thita kho pataligamiya upasaka bhagavantam etadavocum sabbasantharitam santhatam bhante avasathagaram asanani pannattani udakamaniko patitthapito telappadipo aropito yassadani bhante bhagava kalam mannatiti. {78.2} Athakho bhagava pubbanhasamayam 4- nivasetva pattacivaram adaya saddhim bhikkhusanghena yena avasathagaram tenupasankami upasankamitva pade pakkhaletva avasathagaram pavisitva majjhimam @Footnote: 1 Ma. pataligamika. ito param idisameva. 2 Si. Ma. Yu. sabbasantharim. 3 Yu. @udakamanim. 4 Ma. sayanhasamayam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page101.

Thambham nissaya puratthabhimukho nisidi . bhikkhusanghopi kho pade pakkhaletva avasathagaram pavisitva pacchimabhittim nissaya puratthabhimukho nisidi bhagavantanneva purakkhatva . pataligamiyapi kho upasaka pade pakkhaletva avasathagaram pavisitva puratthimabhittim nissaya pacchimabhimukha nisidimsu bhagavantanneva purakkhatva. [79] Athakho bhagava pataligamiye upasake amantesi pancime gahapatayo adinava dussilassa silavipattiya . katame panca . idha gahapatayo dussilo silavipanno pamadadhikaranam mahatim bhogajanim nigacchati ayam pathamo adinavo dussilassa silavipattiya. {79.1} Puna caparam gahapatayo dussilassa silavipannassa papako kittisaddo abbhuggacchati ayam dutiyo adinavo dussilassa silavipattiya. {79.2} Puna caparam gahapatayo dussilo silavipanno yannadeva parisam upasankamati yadi khattiyaparisam yadi brahmanaparisam yadi gahapatiparisam yadi samanaparisam avisarado upasankamati mankubhuto ayam tatiyo adinavo dussilassa silavipattiya. {79.3} Puna caparam gahapatayo dussilo silavipanno sammulho kalam karoti ayam catuttho adinavo dussilassa silavipattiya. {79.4} Puna caparam gahapatayo dussilo silavipanno kayassa bheda parammarana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjati ayam pancamo adinavo dussilassa silavipattiya . ime kho gahapatayo panca adinava dussilassa silavipattiya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page102.

[80] Pancime gahapatayo anisamsa silavato silasampadaya . Katame panca . idha gahapatayo silava silasampanno appamadadhikaranam mahantam bhogakkhandham adhigacchati ayam pathamo anisamso silavato silasampadaya. {80.1} Puna caparam gahapatayo silavato silasampannassa kalyano kittisaddo abbhuggacchati ayam dutiyo anisamso silavato silasampadaya. {80.2} Puna caparam gahapatayo silava silasampanno yannadeva parisam upasankamati yadi khattiyaparisam yadi brahmanaparisam yadi gahapatiparisam yadi samanaparisam visarado upasankamati amankubhuto ayam tatiyo anisamso silavato silasampadaya. {80.3} Puna caparam gahapatayo silava silasampanno asammulho kalam karoti ayam catuttho anisamso silavato silasampadaya. {80.4} Puna caparam gahapatayo silava silasampanno kayassa bheda parammarana sugatim saggam lokam upapajjati ayam pancamo anisamso silavato silasampadaya . ime kho gahapatayo panca anisamsa silavato silasampadayati. [81] Athakho bhagava pataligamiye upasake bahudeva rattim dhammiya kathaya sandassetva samadapetva samuttejetva sampahamsetva uyyojesi abhikkanta kho gahapatayo ratti yassadani tumhe kalam mannathati . evam bhanteti kho pataligamiya upasaka bhagavato patissutva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva pakkamimsu . athakho bhagava acirapakkantesu pataligamiyesu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page103.

Upasakesu sunnagaram pavisi. [82] Tena kho pana samayena sunidhavassakara magadhamahamatta pataligame nagaram mapenti vajjinam patibahaya . tena kho pana samayena sambahula devatayo sahasseva pataligame vatthuni parigganhanti . yasmim padese mahesakkha devata vatthuni parigganhanti mahesakkhanam tattha rannam rajamahamattanam cittani namanti nivesanani mapetum yamhi padese majjhima devata vatthuni parigganhanti majjhimanam tattha rannam rajamahamattanam cittani namanti nivesanani mapetum yamhi padese nica devata vatthuni parigganhanti nicanam tattha rannam rajamahamattanam cittani namanti nivesanani mapetum . Addasa kho bhagava dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena ta devatayo sahasseva pataligame vatthuni parigganhantiyo. {82.1} Athakho bhagava rattiya paccusasamaye paccutthaya ayasmantam anandam amantesi ko 1- nu kho ananda pataligame nagaram mapetiti. Sunidhavassakara bhante magadhamahamatta pataligame nagaram mapenti vajjinam patibahayati . seyyathapi ananda devehi tavatimsehi saddhim sakko 2- mantetva evameva kho ananda sunidhavassakara magadhamahamatta pataligame nagaram mapenti vajjinam patibahaya idhaham ananda addasam dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena sambahula devatayo sahasseva pataligame vatthuni parigganhantiyo @Footnote: 1 Ma. ke nu kho- mapentiti. 2 Ma. Yu. ayam patho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page104.

Yamhi padese mahesakkha devata vatthuni parigganhanti mahesakkhanam tattha rannam rajamahamattanam cittani namanti nivesanani mapetum yamhi padese majjhima devata vatthuni parigganhanti majjhimanam tattha rannam rajamahamattanam cittani namanti nivesanani mapetum yamhi padese nica devata vatthuni parigganhanti nicanam tattha rannam rajamahamattanam cittani namanti nivesanani mapetum yavata ananda ariyam ayatanam yavata vanippatho idam agganagaram bhavissati pataliputtam putabhedanam pataliputtassa kho ananda tayo antaraya bhavissanti aggito va udakato va mithubheda vati. [83] Athakho sunidhavassakara magadhamahamatta yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavata saddhim sammodimsu sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam atthamsu . ekamantam thita kho sunidhavassakara magadhamahamatta bhagavantam etadavocum adhivasetu no bhante bhavam gotamo ajjatanaya bhattam saddhim bhikkhusanghenati . Adhivasesi bhagava tunhibhavena . athakho sunidhavassakara magadhamahamatta bhagavato adhivasanam viditva yena sako avasatho tenupasankamimsu upasankamitva sake avasathe panitam khadaniyam bhojaniyam patiyadapetva bhagavato kalam arocapesum kalo bho gotama nitthitam bhattanti. {83.1} Athakho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya saddhim bhikkhusanghena yena sunidhavassakaranam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page105.

Magadhamahamattanam avasatho tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi . athakho sunidhavassakara magadhamahamatta buddhappamukham bhikkhusangham panitena khadaniyena bhojaniyena sahattha santappesum sampavaresum . athakho sunidhavassakara magadhamahamatta bhagavantam bhuttavim onitapattapanim annataram nicam asanam gahetva ekamantam nisidimsu . ekamantam nisinne kho sunidhavassakare magadhamahamatte bhagava imahi gathahi anumodi [84] Yasmim padese kappeti vasam panditajatiyo 1- silavantettha bhojetva sannate brahmacarino 2-. Ya tattha devata asum 3- tasam dakkhinamadise ta pujita pujayanti manita manayanti nam. Tato nam anukampanti mata puttamva orasam devatanukampito poso sada bhadrani passatiti. [85] Athakho bhagava sunidhavassakare magadhamahamatte imahi gathahi anumoditva utthayasana pakkami . tena kho pana samayena sunidhavassakara magadhamahamatta bhagavantam pitthito pitthito anubandha honti yenajja samano gotamo dvarena nikkhamissati tam gotamadvaram nama bhavissati yena titthena ganganadim 4- tarissati tam gotamatittham nama bhavissatiti . athakho bhagava yena dvarena @Footnote: 1 Yu. ... jatiko. 2 Ma. Yu. brahmacarayo. 3 Yu. assu. 4 Si. Ma. Yu. gangam @nadim.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page106.

Nikkhami tam gotamadvaram nama ahosi . athakho bhagava yena ganga nadi tenupasankami . tena kho pana samayena ganga nadi pura hoti samatittika kakapeyya . appekacce manussa navam pariyesanti appekacce ulumpam pariyesanti appekacce kullam bandhanti para param 1- gantukama. {85.1} Athakho bhagava seyyathapi nama balava puriso samminjitam va baham pasareyya pasaritam va baham samminjeyya evameva gangaya nadiya orime tire antarahito parime tire paccutthasi saddhim bhikkhusanghena. Addasa kho bhagava te manusse appekacce navam pariyesante appekacce ulumpam pariyesante appekacce kullam bandhante para param gantukame . athakho bhagava etamattham viditva tayam velayam imam udanam udanesi ye taranti annavam saram setum katvana visajja pallalani kullam [2]- jano ca 3- bandhati tinna medhavino janati. Pathamabhanavaram 4-. [86] Athakho bhagava ayasmantam anandam amantesi ayamananda yena kotigamo tenupasankamissamati . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato paccassosi . athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena kotigamo tadavasari . tatra @Footnote: 1 Si. Yu. aparaparam. Ma. apara param. ito param idisameva. Yu. ora param. @2 Ma. Yu. hi. 3 Ma. Yu. casaddo natthi. 4 Ma. ... varo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page107.

Sudam bhagava kotigame viharati. Tatra kho bhagava bhikkhu amantesi {86.1} catunnam bhikkhave ariyasaccanam ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca . Katamesam catunnam . dukkhassa bhikkhave ariyasaccassa ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca . Dukkhasamudayassa bhikkhave ariyasaccassa ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca . dukkhanirodhassa bhikkhave ariyasaccassa ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca . dukkhanirodhagaminiya patipadaya bhikkhave ariyasaccassa ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca. {86.2} Tayidam bhikkhave dukkham ariyasaccam anubuddham patividdham dukkhasamudayo 1- ariyasaccam anubuddham patividdham dukkhanirodho 2- ariyasaccam anubuddham patividdham dukkhanirodhagamini patipada ariyasaccam anubuddham patividdham ucchinna bhavatanha khina bhavanetti natthidani punabbhavoti . idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha [87] Catunnam ariyasaccanam yathabhutam adassana samsaritam 3- dighamaddhanam tasu tasveva jatisu. Tani etani ditthani bhavanetti samuhata ucchinnam mulam dukkhassa natthidani punabbhavoti. @Footnote: 1 Ma. Yu. dukkhasamudayam. 2 Ma. Yu. dukkhanirodham. 3 Ma. Yu. samsitam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page108.

[88] Tatrapi sudam bhagava kotigame viharanto etadeva bahulam bhikkhunam dhammim katham karoti iti silam iti samadhi iti panna silaparibhavito samadhi mahapphalo hoti mahanisamso samadhiparibhavita panna mahapphala hoti mahanisamsa pannaparibhavitam cittam sammadeva asavehi vimuccati seyyathidam kamasava bhavasava avijjasavati. [89] Athakho bhagava kotigame yathabhirantam viharitva ayasmantam anandam amantesi ayamananda yena nadika 1- tenupasankamissamati. Evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato paccassosi . athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena nadika tadavasari . tatra sudam bhagava nadike viharati ginjakavasathe . athakho ayasma anando yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi. {89.1} Ekamantam nisinno kho ayasma anando bhagavantam etadavoca salho nama bhante bhikkhu nadike kalakato tassa ka gati ko abhisamparayo nanda nama bhante bhikkhuni nadike kalakata tassa ka gati ko abhisamparayo sudatto nama bhante upasako nadike kalakato tassa ka gati ko abhisamparayo sujata nama bhante upasika nadike kalakata tassa ka @Footnote: 1 Si. Ma. natika. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page109.

Gati ko abhisamparayo kakudho 1- nama bhante upasako nadike kalakato tassa ka gati ko abhisamparayo karalimbho 2- nama bhante upasako .pe. nikato nama bhante upasako .pe. Katissaho nama bhante upasako .pe. tuttho nama bhante upasako .pe. santuttho nama bhante upasako .pe. bhato 3- nama bhante upasako .pe. subhato 4- nama bhante upasako nadike kalakato tassa ka gati ko abhisamparayoti. {89.2} Salho ananda bhikkhu asavanam khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja vihasi nanda ananda bhikkhuni pancannam orambhagiyanam sannojananam parikkhaya opapatika tattha parinibbayini anavattidhamma tasma loka sudatto ananda upasako tinnam sannojananam parikkhaya ragadosamohanam tanutta sakadagami sakideva imam lokam agantva dukkhassantam karissati sujata ananda upasika tinnam sannojananam parikkhaya sotapanna avinipatadhamma niyata sambodhiparayana 5- kakudho ananda upasako pancannam orambhagiyanam sannojananam parikkhaya opapatiko tattha parinibbayi anavattidhammo tasma loka karalimbho ananda upasako .pe. nikato ananda upasako . katissaho ananda upasako . tuttho ananda @Footnote: 1 Ma. kukkuto. 2 Si. Yu. kalingo. Ma. kalimbho. ito param idisameva. @3 Si. Ma. Yu. bhaddo. 4 Si. Ma. Yu. subhaddo. 5 Ma. sambodhiparayana.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page110.

Upasako . santuttho ananda upasako . bhato ananda upasako . subhato ananda upasako pancannam orambhagiyanam sannojananam parikkhaya opapatiko tattha parinibbayi anavattidhammo tasma loka paropannasa 1- ananda nadike upasaka kalakata pancannam orambhagiyanam sannojananam parikkhaya opapatika tattha parinibbayino anavattidhamma tasma loka chadhika 2- navuti ananda nadike upasaka kalakata tinnam sannojananam parikkhaya ragadosamohanam tanutta sakadagamino sakideva imam lokam agantva dukkhassantam karissanti dasatirekani 3- ananda pancasatani nadike upasaka kalakata tinnam sannojananam parikkhaya sotapanna avinipatadhamma niyata sambodhiparayana {89.3} anacchariyam kho panetam ananda yam manussabhuto kalam kareyya tasmim tasmim kho 4- kalakate tathagatam upasankamitva etamattham pucchissatha vihesavesa 5- ananda tathagatassa tasmatihananda dhammadasam nama dhammapariyayam desessami yena samannagato ariyasavako akankhamano attana va attanam byakareyya khinanirayomhi khinatiracchanayoni 6- khinapettivisayo khinapayaduggativinipato sotapannohamasmi avinipatadhammo niyato sambodhiparayanoti {89.4} katamo ca so ananda dhammadaso dhammapariyayo yena samannagato ariyasavako akankhamano attana va attanam byakareyya khinanirayomhi khinatiracchanayoni @Footnote: 1 Ma. paropannasam. 2 Ma. Yu. sadhika. 3 Ma. Yu. satirekani. @4 Ma. tasmim yeva kalamkate. Yu. ... ce. 5 Ma. vihesa hesa. @6 Yu. ... yoniyo. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page111.

Khinapettivisayo khinapayaduggativinipato sotapannohamasmi avinipatadhammo niyato sambodhiparayanoti {89.5} idhananda ariyasavako buddhe aveccappasadena samannagato hoti itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati dhamme aveccappasadena samannagato hoti svakkhato bhagavata dhammo sanditthiko akaliko ehipassiko opanayiko paccattam veditabbo vinnuhiti sanghe aveccappasadena samannagato hoti supatipanno bhagavato savakasangho ujupatipanno bhagavato savakasangho nayapatipanno bhagavato savakasangho samicipatipanno bhagavato savakasangho yadidam cattari purisayugani attha purisapuggala esa bhagavato savakasangho ahuneyyo pahuneyyo dakkhineyyo anjalikaraniyo anuttaram punnakkhettam lokassati {89.6} ariyakantehi silehi samannagato hoti akhandehi acchiddehi asabalehi akammasehi bhujissehi vinnupasatthehi aparamatthehi samadhisamvattanikehi ayam kho ananda dhammadaso dhammapariyayo yena samannagato ariyasavako akankhamano attana va attanam byakareyya khinanirayomhi khinatiracchanayoni khinapettivisayo khinapayaduggativinipato sotapannohamasmi avinipatadhammo niyato sambodhiparayanoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page112.

{89.7} Tatrapi sudam bhagava nadike viharanto ginjakavasathe etadeva bahulam bhikkhunam dhammim katham karoti iti silam iti samadhi iti panna silaparibhavito samadhi mahapphalo hoti mahanisamso samadhiparibhavita panna mahapphala hoti mahanisamsa pannaparibhavitam cittam sammadeva asavehi vimuccati seyyathidam kamasava bhavasava avijjasavati. [90] Athakho bhagava nadike yathabhirantam viharitva ayasmantam anandam amantesi ayamananda yena vesali tenupasankamissamati. Evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato paccassosi . athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena vesali tadavasari . tatra sudam bhagava vesaliyam viharati ambapalivane . tatra kho bhagava bhikkhu amantesi {90.1} sato bhikkhave bhikkhu vihareyya sampajano ayam te 1- amhakam anusasani . kathanca bhikkhave bhikkhu sato hoti. Idha bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . vedanasu . citte . Dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . Evam kho bhikkhave bhikkhu sato hoti. {90.2} Kathanca bhikkhave bhikkhu sampajano hoti . idha bhikkhave bhikkhu abhikkante patikkante sampajanakari hoti alokite vilokite sampajanakari hoti @Footnote: 1 Ma. Yu. vo. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page113.

Samminjite pasarite sampajanakari hoti sanghatipattacivaradharane sampajanakari hoti asite pite khayite sayite sampajanakari hoti uccarapassavakamme sampajanakari hoti gate thite nisinne sutte jagarite bhasite tunhibhave sampajanakari hoti . Evam kho bhikkhave bhikkhu sampajano hoti . sato bhikkhave bhikkhu vihareyya sampajano ayam vo amhakam anusasaniti. [91] Assosi kho ambapali ganika bhagava kira vesalim anuppatto vesaliyam viharati mayham ambavaneti . athakho ambapali ganika bhaddani bhaddani yanani yojapetva bhaddam bhaddam yanam abhiruhitva bhaddehi bhaddehi yanehi vesaliya niyyasi yena sako aramo tena payasi yavatika yanassa bhumi yanena gantva yana paccorohitva pattika 1- yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinnam kho ambapalim ganikam bhagava dhammiya kathaya sandassesi samadapesi samuttejesi sampahamsesi . athakho ambapali ganika bhagavata dhammiya kathaya sandassita samadapita samuttejita sampahamsita bhagavantam etadavoca adhivasetu me bhante bhagava svatanaya bhattam saddhim bhikkhusanghenati . adhivasesi bhagava tunhibhavena . athakho ambapali ganika bhagavato adhivasanam viditva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva pakkami. @Footnote: 1 Ma. Yu. pattikava.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page114.

[92] Assosum kho vesalika licchavi bhagava kira vesalim anuppatto vesaliyam viharati ambapalivaneti . athakho te licchavi bhaddani bhaddani yanani yojapetva bhaddam bhaddam yanam abhiruhitva bhaddehi bhaddehi yanehi vesaliya niyyimsu . tatra ekacce licchavi nila honti nilavanna nilavattha nilalankara ekacce licchavi pita honti pitavanna pitavattha pitalankara ekacce licchavi lohitaka 1- honti lohitakavanna lohitakavattha lohitakalankara ekacce licchavi odata honti odatavanna odatavattha odatalankara . athakho ambapali ganika daharanam daharanam licchavinam akkhena akkham cakkena cakkam yuggena yuggam 2- pativattesi. {92.1} Athakho te licchavi ambapalim ganikam etadavocum kim je ambapali daharanam daharanam licchavinam akkhena akkham cakkena cakkam yuggena yuggam pativattesiti . tatha hi pana me ayyaputta bhagava nimantito svatanaya bhattam saddhim bhikkhusanghenati . dehi je ambapali etam bhattam satasahassenati . sace hi 3- me ayyaputta vesalim saharam dassatha evampi mahantam 4- bhattam na dassamiti. {92.2} Athakho te licchavi anguli pothesum 5- jitamha vata bho ambapalikaya vancitamha 6- vata bho ambapalikayati 7- . athakho te licchavi @Footnote: 1 lohita ... lohitalankara 2 yuropiyavinayapotthakeyeva isaya isam cakkena cakkam @yuggena yuggam akkhena akkhanti palikkamo dissati. 3 Ma. Yu. pi. 4 Ma. evamaham @tam 5 Ma. angulim photesum. ito param idisameva. 6 Si. Yu. parajitamha. @7 Ma. ambakayati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page115.

Yena ambapalivanam tena payimsu . addasa kho bhagava te licchavi durato va agacchante disvana bhikkhu amantesi yesam bhikkhave bhikkhunam deva tavatimsa aditthapubba oloketha bhikkhave licchaviparisam avaloketha 1- bhikkhave licchaviparisam upasamharatha bhikkhave licchaviparisam tavatimsasadisanti . athakho te licchavi yavatika yanassa bhumi yanena gantva yana paccorohitva pattika va yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu . ekamantam nisinne kho te licchavi bhagava dhammiya kathaya sandassesi samadapesi samuttejesi sampahamsesi. {92.3} Athakho te licchavi bhagavata dhammiya kathaya sandassita samadapita samuttejita sampahamsita bhagavantam etadavocum adhivasetu no bhante bhagava svatanaya bhattam saddhim bhikkhusanghenati [2]- . Adhivasitam 3- kho me licchavi svatanaya ambapaliganikaya bhattanti 4-. Athakho te licchavi anguli pothesum jitamha vata bho ambapalikaya vancitamha vata bho ambapalikayati . athakho te licchavi bhagavato bhasitam abhinanditva anumoditva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva pakkamimsu. {92.4} Athakho ambapali ganika tassa rattiya accayena sake arame panitam khadaniyam bhojaniyam patiyadapetva bhagavato @Footnote: 1 Ma. apaloketha. 2 Ma. athakho bhagava te licchavi etadavoca. 3 Si. Ma. Yu. @adhivuttam. 4 yuropiyavinayapotthake pana adhivutthomhi licchavi svatanaya ganikaya @bhattantiti palikkamo dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page116.

Kalam arocapesi kalo bhante nitthitam bhattanti . athakho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaram adaya saddhim bhikkhusanghena yena ambapaliganikaya parivesanam 1- tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi . athakho ambapali ganika buddhappamukham bhikkhusangham panitena khadaniyena bhojaniyena sahattha santappesi sampavaresi . athakho ambapali ganika bhagavantam bhuttavim onitapattapanim annataram nicam asanam gahetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinna kho ambapali ganika bhagavantam etadavoca imaham bhante aramam buddhappamukhassa bhikkhusanghassa dammiti . patiggahesi bhagava aramam . athakho bhagava ambapalim ganikam dhammiya kathaya sandassetva samadapetva samuttejetva sampahamsetva utthayasana pakkami . tatra 2- sudam bhagava vesaliyam viharanto ambapalivane etadeva bahulam bhikkhunam dhammim katham karoti iti silam iti samadhi iti panna silaparibhavito samadhi mahapphalo hoti mahanisamso samadhiparibhavita panna mahapphala hoti mahanisamsa pannaparibhavitam cittam sammadeva asavehi vimuccati seyyathidam kamasava bhavasava avijjasavati. [93] Athakho bhagava ambapalivane yathabhirantam viharitva ayasmantam anandam amantesi ayamananda yena veluvagamako tenupasankamissamati . evam bhanteti kho ayasma @Footnote: 1 Yu. parivesana. 2 Ma. Yu. tatrapi. 3 Yu. beluvagamako.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page117.

Anando bhagavato paccassosi . athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena veluvagamako tadavasari . tatra sudam bhagava veluvagamake viharati . tatra kho bhagava bhikkhu amantesi etha tumhe bhikkhave samanta vesalim yathamittam 1- yathasandittham yathasambhattam vassam upagacchatha aham pana idheva veluvagamake vassam upagacchamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato patissunitva samanta vesalim yathamittam yathasandittham yathasambhattam vassam upagacchum 3- . Bhagava pana tattheva veluvagamake vassam upagacchi. {93.1} Athakho bhagavato vassupagatassa kharo abadho uppajji balha vedana vattanti maranantika . tatra 4- sudam bhagava sato sampajano adhivasesi avihannamano . athakho bhagavato etadahosi na kho me tam patirupam yoham anamantetva upatthake anapaloketva bhikkhusangham parinibbayeyyam yannunaham imam abadham viriyena patippanametva jivitasankharam adhitthaya vihareyyanti . athakho bhagava tam abadham viriyena patippanametva jivitasankharam adhitthaya vihasi . Athakho bhagavato so abadho patippassambhi . athakho bhagava gilana vutthito aciravutthito gelanna vihara nikkhamma viharappacchayayam pannatte asane nisidi . athakho ayasma anando yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva @Footnote: 1 Si. yathakhittam. 2 Ma. Yu. upetha. 3 Ma. upagacchimsu. 4 Yu. ta. @5 Yu. adhivaseti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page118.

Ekamantam nisidi . ekamantam nisinno kho ayasma anando bhagavantam etadavoca dittha [1]- bhante bhagavato phasu dittham [2]- bhante bhagavato khamaniyam apica me bhante madhurakajato viya kayo disapi me na pakkhayanti dhammapi mam na patibhanti bhagavato gelannena apica me bhante ahosi kacideva assasamatta na tava bhagava parinibbayissati na yava bhagava bhikkhusangham arabbha kincideva udaharatiti. {93.2} Kim panananda bhikkhusangho mayi paccasimsati 3- desito ananda maya dhammo anantaram abahiram karitva natthananda tathagatassa dhammesu acariyamutthi yassa nuna ananda evamassa aham bhikkhusangham pariharissamiti va mamuddesiko bhikkhusanghoti va so nuna ananda bhikkhusangham arabbha kincideva udahareyya . Tathagatassa kho ananda na evam hoti aham kho bhikkhusangham pariharissamiti va mamuddesiko bhikkhusanghoti va . sakim ananda tathagato bhikkhusangham arabbha kincideva udaharissati . aham kho panananda etarahi jinno vuddho mahallako addhagato vayoanuppatto asitiko me vayo vattati. {93.3} Seyyathapi ananda jarasakatam 4- velumissakena 5- yapeti evameva kho ananda velumissakena manne tathagatassa kayo yapeti . yasmim ananda samaye tathagato sabbanimittanam amanasikara ekaccanam vedananam nirodha animittam cetosamadhim upasampajja viharati phasutaro ananda tasmim samaye @Footnote: 1 Ma. dittho me. Yu. dittha me. 2 Ma. Yu. me. 3 Ma. paccasisati. @4 Ma. jajjarasakatam. 5 Ma. vekhamissakena. Yu. vegha .... ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page119.

Tathagatassa kayo hoti . tasmatihananda attadipa viharatha attasarana anannasarana dhammadipa dhammasarana anannasarana . Kathanca ananda bhikkhu attadipo viharati attasarano anannasarano dhammadipo dhammasarano anannasarano . idhananda bhikkhu kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . vedanasu . citte . dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . evam kho ananda bhikkhu attadipo viharati attasarano anannasarano dhammadipo dhammasarano anannasarano . ye hi keci ananda etarahi va mama va accayena attadipa viharissanti attasarana anannasarana dhammadipa dhammasarana anannasarana tamatagge me te ananda bhikkhu bhavissanti ye keci sikkhakamati. Mahaparinibbane gamakandam samattam. Dutiyabhanavaram. [94] Athakho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya vesalim pindaya pavisi vesaliyam pindaya caritva pacchabhattam pindapatapatikkanto ayasmantam anandam amantesi ganhahi ananda nisidanam yena pavalam 1- cetiyam tenupasankamissama divaviharayati . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato patissunitva nisidanam adaya bhagavantam pitthito pitthito anubandhi . @Footnote: 1 Ma. Yu. capalam. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page120.

Athakho bhagava yena pavalam cetiyam tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi . ayasmapi kho anando bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi. {94.1} Ekamantam nisinnam kho ayasmantam anandam bhagava etadavoca ramaniya ananda vesali ramaniyam udenam cetiyam ramaniyam gotamakam cetiyam ramaniyam sattambam cetiyam ramaniyam bahuputtam cetiyam ramaniyam sarandadam cetiyam ramaniyam pavalam cetiyam yassa kassaci ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano ananda kappam va tittheyya kappavasesam va tathagatassa kho ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano ananda tathagato kappam va tittheyya kappavasesam vati. {94.2} Evampi kho ayasma anando bhagavata olarike nimitte kayiramane olarike obhase kayiramane nasakkhi pativijjhitum na bhagavantam yaci titthatu bhante bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti yatha tam marena pariyutthitacitto . dutiyampi kho bhagava .pe. tatiyampi kho bhagava ayasmantam anandam amantesi ramaniya ananda vesali ramaniyam udenam cetiyam ramaniyam gotamakam cetiyam ramaniyam sattambam cetiyam ramaniyam @Footnote: 1 Yu. sattambakam. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page121.

Bahuputtam cetiyam ramaniyam sarandadam cetiyam ramaniyam pavalam cetiyam yassa kassaci ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano kappam va tittheyya kappavasesam va tathagatassa kho ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano ananda tathagato kappam va tittheyya kappavasesam vati. {94.3} Evampi kho ayasma anando bhagavata olarike nimitte kayiramane olarike obhase kayiramane nasakkhi pativijjhitum na bhagavantam yaci titthatu bhante bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti yatha tam marena pariyutthitacitto . Athakho bhagava ayasmantam anandam amantesi gaccha tvam ananda yassadani kalam mannasiti . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato patissunitva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva avidure annatarasmim rukkhamule nisidi. [95] Athakho maro papima acirapakkante ayasmante anande yena bhagava tenupasankami upasankamitva ekamantam atthasi . Ekamantam thito kho maro papima bhagavantam etadavoca parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page122.

Bhante bhagavato {95.1} bhasita kho panesa bhante bhagavata vaca na tavaham papima parinibbayissami yava me bhikkhu na savaka bhavissanti viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacarino sakam acariyakam uggahetva acikkhissanti desessanti pannapessanti patthapessanti vivarissanti vibhajissanti uttanikarissanti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desessantiti etarahi kho pana bhante bhikkhu bhagavato savaka viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacarino sakam acariyakam uggahetva acikkhanti desenti pannapenti patthapenti vivaranti vibhajanti uttanikaronti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desenti parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani bhante bhagavato {95.2} bhasita kho panesa bhante bhagavata vaca na tavaham papima parinibbayissami yava me bhikkhuniyo na savika bhavissanti viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacariniyo sakam acariyakam uggahetva acikkhissanti pannapessanti patthapessanti vivarissanti vibhajissanti uttanikarissanti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page123.

Desessantiti etarahi kho pana bhante bhikkhuniyo bhagavato savika viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacariniyo sakam acariyakam uggahetva acikkhanti desenti pannapenti patthapenti vivaranti vibhajanti uttanikaronti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desenti parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani bhante bhagavato {95.3} bhasita kho panesa bhante bhagavata vaca na tavaham papima parinibbayissami yava me upasaka na savaka bhavissanti viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacarino sakam acariyakam uggahetva acikkhissanti desessanti pannapessanti patthapessanti vivarissanti vibhajissanti uttanikarissanti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desessantiti etarahi kho pana bhante upasaka bhagavato savaka viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacarino sakam acariyakam uggahetva acikkhanti desenti pannapenti patthapenti vivaranti vibhajanti uttanikaronti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desenti parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani bhante bhagavato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page124.

{95.4} Bhasita kho panesa bhante bhagavata vaca na tavaham papima parinibbayissami yava me upasika na savika bhavissanti viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacariniyo sakam acariyakam uggahetva acikkhissanti desessanti pannapessanti patthapessanti vivarissanti vibhajissanti uttanikarissanti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desessantiti etarahi kho pana bhante upasika bhagavato savika viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacariniyo sakam acariyakam uggahetva acikkhanti desenti pannapenti patthapenti vivaranti vibhajanti uttanikaronti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desenti parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani bhante bhagavato {95.5} bhasita kho panesa bhante bhagavata vaca na tavaham papima parinibbayissami yava me idam brahmacariyam na iddhanceva bhavissati phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitanti etarahi kho pana bhante bhagavato idam brahmacariyam iddhanceva phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitam parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani bhante

--------------------------------------------------------------------------------------------- page125.

Bhagavatoti . evam vutte bhagava maram papimantam etadavoca appossukko tvam papima hohi na ciram tathagatassa parinibbanam bhavissati ito tinnam masanam accayena tathagato parinibbayissatiti. {95.6} Athakho bhagava pavalacetiye sato sampajano ayusankharam ossajji 1- . ossatthe ca bhagavata 2- ayusankhare maha bhumicalo ahosi bhimsanako lomahamso 3- devadundabhiyo ca phalimsu . Athakho bhagava etamattham viditva tayam velayam imam udanam udanesi [96] Tulamatulanca sambhavam bhavasankharamavassajji muni ajjhattarato samahito abhindi 4- kavacamivattasambhavanti. [97] Athakho ayasmato anandassa etadahosi acchariyam vata bho abbhutam vata bho maha vatayam bhumicalo sumaha vatayam bhumicalo bhimsanako lomahamso 5- devadundabhiyo 6- ca phalimsu ko nu kho hetu ko paccayo mahato bhumicalassa patubhavayati . athakho ayasma anando yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinno kho ayasma anando bhagavantam etadavoca acchariyam bhante abbhutam bhante maha vatayam bhante bhumicalo sumaha vatayam bhante bhumicalo bhimsanako lomahamso devadundabhiyo ca phalimsu ko nu kho @Footnote: 1 Ma. Yu. ossaji. 2 Yu. bhagavato. 3 Ma. salomahamso. 4 Yu. abhida. @5 ma Yu. salomahamso. ito param idisameva. 6 Ma. Yu. devadundubhiyo. ito param @idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page126.

Bhante hetu ko paccayo mahato bhumicalassa patubhavayati. [98] Attha kho ime ananda hetu attha paccaya mahato bhumicalassa patubhavaya. Katame attha. {98.1} Ayam ananda mahapathavi udake patitthita udakam vate patitthitam vato akasattho hoti so kho ananda samayo yam mahavata vayanti mahavata vayanta udakam kampenti udakam kampitam pathavim kampeti ayam pathamo hetu pathamo paccayo mahato bhumicalassa patubhavaya. {98.2} Puna caparam ananda samano va hoti brahmano va iddhima cetovasippatto devo va mahiddhiko mahanubhavo tassa 1- paritta pathavisanna bhavita hoti appamana aposanna so imam pathavim kampeti sankampeti sampakampeti sampavedheti ayam dutiyo hetu dutiyo paccayo mahato bhumicalassa patubhavaya. {98.3} Puna caparam ananda yada bodhisatto tusita kaya cavitva sato sampajano matu kucchim okkamati tadayam pathavi kampati sankampati sampakampati sampavedhati ayam tatiyo hetu tatiyo paccayo mahato bhumicalassa patubhavaya. {98.4} Puna caparam ananda yada bodhisatto sato sampajano matu kucchimha nikkhamati tadayam pathavi kampati sankampati sampakampati sampavedhati ayam catuttho hetu catuttho paccayo mahato bhumicalassa patubhavaya. @Footnote: 1 Si. Yu. yassa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page127.

{98.5} Puna caparam ananda yada tathagato anuttaram sammasambodhim abhisambujjhati tadayam pathavi kampati sankampati sampakampati sampavedhati ayam pancamo hetu pancamo paccayo mahato bhumicalassa patubhavaya. Puna caparam ananda yada tathagato anuttaram dhammacakkam pavattesi 1- tadayam pathavi kampati sankampati sampakampati sampavedhati ayam chattho hetu chattho paccayo mahato bhumicalassa patubhavaya. {98.6} Puna caparam ananda yada tathagato sato sampajano ayusankharam ossajjati tadayam pathavi kampati sankampati sampakampati sampavedhati ayam sattamo hetu sattamo paccayo mahato bhumicalassa patubhavaya. {98.7} Puna caparam ananda yada tathagato anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayati tadayam pathavi kampati sankampati sampakampati sampavedhati ayam atthamo hetu atthamo paccayo mahato bhumicalassa patubhavaya . ime kho ananda attha hetu attha paccaya mahato bhumicalassa patubhavayati. [99] Attha kho ima ananda parisa. Katama attha. Khattiyaparisa brahmanaparisa gahapatiparisa samanaparisa catummaharajikaparisa tavatimsaparisa maraparisa brahmaparisa . abhijanami kho panaham ananda anekasatam khattiyaparisam upasankamitva 2- . tatrapi maya sannisinnapubbanceva sallapitapubbanca sakaccha ca samapajjitapubba . @Footnote: 1 Ma. Yu. pavatteti. 2 upasankamitatipi patho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page128.

Tattha yadisako tesam vanno hoti tadisako mayham vanno hoti yadisako tesam saro hoti tadisako mayham saro hoti . Dhammiya ca kathaya sandassemi samadapemi samuttejemi sampahamsemi bhasamananca mam na jananti ko nu kho ayam bhasati devo va manusso vati. Dhammiya ca kathaya sandassetva samadapetva samuttejetva sampahamsetva antaradhayami antarahitanca mam na jananti ko nu kho ayam antarahito devo va manusso vati . abhijanami kho panaham ananda anekasatam brahmanaparisam .pe. gahapatiparisam .pe. samanaparisam .pe. Catummaharajikaparisam .pe. tavatimsaparisam .pe. maraparisam .pe. Brahmaparisam upasankamitva . tatrapi maya sannisinnapubbanceva sallapitapubbanca sakaccha ca samapajjitapubba . tattha yadisako tesam vanno hoti tadisako mayham vanno hoti yadisako tesam saro hoti tadisako mayham saro hoti . dhammiya ca kathaya sandassemi samadapemi samuttejemi sampahamsemi bhasamananca mam na jananti ko nu kho ayam bhasati devo va manusso vati. Dhammiya ca kathaya sandassetva samadapetva samuttejetva sampahamsetva antaradhayami antarahitanca mam na jananti ko nu kho ayam antarahito devo va manusso vati. Ima kho ananda attha parisa. [100] Attha kho imani ananda abhibhayatanani . katamani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page129.

Attha . ajjhattamrupasanni eko bahiddharupani passati parittani suvannadubbannani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam pathamam abhibhayatanam. {100.1} Ajjhattamrupasanni eko bahiddharupani passati appamanani suvannadubbannani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam dutiyam abhibhayatanam. {100.2} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati parittani suvannadubbannani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam tatiyam abhibhayatanam. {100.3} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati appamanani suvannadubbannani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam catuttham abhibhayatanam. {100.4} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati nilani nilavannani nilanidassanani nilanibhasani seyyathapi nama ummapuppham nilam nilavannam nilanidassanam nilanibhasam seyyatha 1- va pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham nilam nilavannam nilanidassanam nilanibhasam evameva ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati nilani nilavannani nilanidassanani nilanibhasani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam pancamam abhibhayatanam. {100.5} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati pitani pitavannani pitanidassanani pitanibhasani seyyathapi nama kannikarapuppham pitam pitavannam pitanidassanam pitanibhasam seyyatha @Footnote: 1 Ma. seyyathapi. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page130.

Va pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham pitam pitavannam pitanidassanam pitanibhasam evameva ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati pitani pitavannani pitanidassanani pitanibhasani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam chattham abhibhayatanam. {100.6} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati lohitakani lohitakavannani lohitakanidassanani lohitakanibhasani seyyathapi nama bandhujivakam puppham lohitakam lohitakavannam lohitakanidassanam lohitakanibhasam seyyatha va pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham lohitakam lohitakavannam lohitakanidassanam lohitakanibhasam evameva ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati lohitakani lohitakavannani lohitakanidassanani lohitakanibhasani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam sattamam abhibhayatanam. {100.7} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati odatani odatavannani odatanidassanani odatanibhasani seyyathapi nama osadhitaraka odata odatavanna odatanidassana odatanibhasa seyyatha va pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham odatam odatavannam odatanidassanam odatanibhasam evameva ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati odatani odatavannani odatanidassanani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam atthamam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page131.

Abhibhayatanam. Imani kho ananda attha abhibhayatanani. [101] Attha kho ime ananda vimokkha . katame attha. Rupi rupani passati ayam pathamo vimokkho . ajjhattamarupasanni bahiddharupani passati ayam dutiyo vimokkho . subhanteva adhimutto hoti ayam tatiyo vimokkho . sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanam upasampajja viharati ayam catuttho vimokkho . sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti vinnanancayatanam upasampajja viharati ayam pancamo vimokkho . sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanam upasampajja viharati ayam chattho vimokkho . sabbaso akincannayatanam samatikkamma nevasannanasannayatanam upasampajja viharati ayam sattamo vimokkho . sabbaso nevasannanasannayatanam samatikkamma sannavedayitanirodham upasampajja viharati ayam atthamo vimokkho . ime kho ananda attha vimokkha. [102] Ekamidaham ananda samayam uruvelayam viharami najja neranjaraya tire ajapalanigrodhe pathamabhisambuddho . athakho ananda maro papima yenaham tenupasankami upasankamitva ekamantam atthasi . ekamantam thito kho ananda maro papima

--------------------------------------------------------------------------------------------- page132.

Mam etadavoca parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani bhante bhagavatoti evam vutte aham ananda maram papimantam 1- etadavocam {102.1} na tavaham papima parinibbayissami yava me bhikkhu na savaka bhavissanti viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacarino sakam acariyakam uggahetva acikkhissanti desessanti pannapessanti patthapessanti vivarissanti vibhajissanti uttanikarissanti 2- uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam 3- niggahetva sappatihariyam dhammam desessanti. {102.2} Na tavaham papima parinibbayissami yava me bhikkhuniyo na savika bhavissanti viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacariniyo sakam acariyakam uggahetva acikkhissanti desessanti pannapessanti patthapessanti vivarissanti vibhajissanti uttanikarissanti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desessanti. {102.3} Na tavaham papima parinibbayissami yava me upasaka na savaka bhavissanti viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacarino sakam acariyakam uggahetva acikkhissanti desessanti pannapessanti patthapessanti vivarissanti vibhajissanti uttanikarissanti uppannam parappavadam @Footnote: 1 Yu. papimam. 2 Yu. uttanikarissanti. ito param idisameva. @3 Yu. suniggiham.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page133.

Sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desessanti . na tavaham papima parinibbayissami yava me upasika na savika bhavissanti viyatta vinita visarada bahussuta dhammadhara dhammanudhammapatipanna samicipatipanna anudhammacariniyo sakam acariyakam uggahetva acikkhissanti desessanti pannapessanti patthapessanti vivarissanti vibhajissanti uttanikarissanti uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desessanti. {102.4} Na tavaham papima parinibbayissami yava me idam brahmacariyam iddhanceva bhavissati phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitanti . idaneva 1- kho ananda ajja pavale 2- cetiye maro papima yenaham tenupasankami upasankamitva ekamantam atthasi . ekamantam thito kho ananda maro papima mam etadavoca parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani bhante bhagavato bhasita kho panesa bhante bhagavata vaca na tavaham papima parinibbayissami yava me bhikkhu na savaka bhavissanti . Yava me bhikkhuniyo na savika bhavissanti. Yava me upasaka na savaka bhavissanti . yava me upasika na savika bhavissanti . yava me idam brahmacariyam [3]- iddhanceva [4]- bhavissati phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitanti . etarahi kho pana bhante bhagavato @Footnote: 1 Yu. idaniceva kho. 2 Ma. Yu. capale. ito param idisameva. 3-4 Ma. Yu. na.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page134.

Brahmacariyam iddhanceva phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitam parinibbatudani bhante bhagava parinibbatu sugato parinibbanakalodani bhante bhagavatoti. {102.5} Evam vutte aham ananda maram papimantam etadavocam appossukko tvam papima hohi na ciram tathagatassa parinibbanam bhavissati ito tinnam masanam accayena tathagato parinibbayissatiti idaneva kho ananda ajja pavale cetiye tathagatena satena sampajanena ayusankharo ossatthoti. {102.6} Evam vutte ayasma anando bhagavantam etadavoca titthatu bhante bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti . alamdani ananda ma tathagatam yaci akalodani ananda tathagatam yacanayati . dutiyampi kho ayasma anando .pe. tatiyampi kho ayasma anando bhagavantam etadavoca titthatu bhante bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti. {102.7} Saddahasi tvam ananda tathagatassa bodhinti . evam bhante . atha kincarahi tvam ananda tathagatam yavatatiyakam abhinippilesiti. Sammukha me tam bhante bhagavato sutam sammukha patiggahitam yassa kassaci ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata 1- vatthukata anutthita paricita susamaraddha so @Footnote: 1 Yu. yanikata. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page135.

Akankhamano kappam va tittheyya kappavasesam va tathagatassa kho ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha akankhamano ananda tathagato kappam va tittheyya kappavasesam vati . saddahasi tvam anandati. {102.8} Evam bhante . tasmatihananda tuyhevetam dukkatam tuyhevetam aparaddham yam tvam tathagatena evam olarike nimitte kayiramane olarike obhase kayiramane nasakkhi pativijjhitum na tathagatam yaci titthatu [1]- bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti sace tvam ananda tathagatam yaceyyasi dve va te vaca tathagato patikkhipeyya atha tatiyakam adhivaseyya tasmatihananda tuyhevetam dukkatam tuyhevetam aparaddham. [103] Ekamidaham ananda samayam rajagahe viharami gijjhakute pabbate . tatrapi kho taham ananda amantesim ramaniyam ananda rajagaham ramaniyo [2]- gijjhakuto pabbato yassa kassaci ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano kappam va tittheyya kappavasesam va . tathagatassa kho ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so 3- akankhamano ananda tathagato kappam va @Footnote: 1 Ma. bhante. 2 Ma. ananda. 3 Yu. ayam patho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page136.

Tittheyya kappavasesam vati evampi kho tvam ananda tathagatena olarike nimitte kayiramane olarike obhase kayiramane nasakkhi pativijjhitum na tathagatam yaci titthatu [1]- bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti sace tvam ananda tathagatam yaceyyasi dve va te vaca tathagato patikkhipeyya atha tatiyakam adhivaseyya tasmatihananda tuyhevetam dukkatam tuyhevetam aparaddham. [104] Ekamidaham ananda samayam tattheva rajagahe viharami gotamanigrodhe 2- .pe. tattheva rajagahe viharami corappapate. Tattheva rajagahe viharami vebharapasse sattapannaguhayam 3-. Tattheva rajagahe viharami isigilipasse kalasilayam . tattheva rajagahe viharami sitavane sappasondikapabbhare . tattheva rajagahe viharami tapodarame . tattheva rajagahe viharami veluvane kalandakanivape. Tattheva rajagahe viharami jivakambavane . tattheva rajagahe viharami maddakucchismim migadaye. {104.1} Tatrapi kho taham ananda amantesim ramaniyam ananda rajagaham ramaniyo gijjhakuto pabbato ramaniyo gotamanigrodho ramaniyo corappapato ramaniya vebharapasse sattapannaguha ramaniya isigilipasse kalasila ramaniyo sitavane sappasondikapabbharo ramaniyo tapodaramo ramaniyo @Footnote: 1 Ma. bhante. 2 Yu. nigordharame. 3 Ma. Yu. sattapanniguhayam. ito param @idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page137.

Veluvanakalandakanivapo 1- ramaniyam jivakambavanam ramaniyo maddakucchimigadayo 2- yassa kassaci ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano kappam va tittheyya kappavasesam va. {104.2} Tathagatassa kho ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so 3- akankhamano ananda tathagato kappam va tittheyya kappavasesam vati evampi kho tvam ananda tathagatena olarike nimitte kayiramane olarike obhase kayiramane nasakkhi pativijjhitum na tathagatam yaci titthatu bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti sace tvam ananda tathagatam yaceyyasi dve va te vaca tathagato patikkhipeyya atha tatiyakam adhivaseyya tasmatihananda tuyhevetam dukkatam tuyhevetam aparaddham. [105] Ekamidaham ananda samayam idheva vesaliyam viharami udene cetiye . tatrapi kho taham ananda amantesim ramaniya ananda vesali ramaniyam udenam cetiyam yassa kassaci ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano kappam va tittheyya kappavasesam va . tathagatassa kho ananda cattaro iddhipada @Footnote: 1 Ma. Yu. veluvane. 2 Ma. Yu. maddakucchismim. 3 Yu. ayam patho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page138.

Bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so 1- akankhamano ananda tathagato kappam va tittheyya kappavasesam vati evampi kho tvam ananda tathagatena olarike nimitte kayiramane olarike obhase kayiramane nasakkhi pativijjhitum na tathagatam yaci titthatu bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti sace tvam ananda tathagatam yaceyyasi dve va te vaca tathagato patikkhipeyya atha tatiyakam adhivaseyya tasmatihananda tuyhevetam dukkatam tuyhevetam aparaddham. [106] Ekamidaham ananda samayam idheva vesaliyam viharami gotamake cetiye .pe. idheva vesaliyam viharami sattambe cetiye . idheva vesaliyam viharami bahuputte cetiye . idheva vesaliyam viharami sarandade cetiye . idaneva kho taham ananda ajja pavale cetiye amantesim ramaniya ananda vesali ramaniyam udenam cetiyam ramaniyam gotamakam cetiyam ramaniyam sattambam cetiyam ramaniyam bahuputtam cetiyam ramaniyam sarandadam cetiyam ramaniyam pavalam cetiyam yassa kassaci ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano kappam va tittheyya kappavasesam va. {106.1} Tathagatassa kho ananda cattaro iddhipada bhavita bahulikata yanikata @Footnote: 1 Yu. ayam patho natthi. ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page139.

Vatthukata anutthita paricita susamaraddha so akankhamano ananda tathagato kappam va tittheyya kappavasesam vati evampi kho tvam ananda tathagatena olarike nimitte kayiramane olarike obhase kayiramane nasakkhi pativijjhitum na tathagatam yaci titthatu bhagava kappam titthatu sugato kappam bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti sace tvam ananda tathagatam yaceyyasi dve va te vaca tathagato patikkhipeyya atha tatiyakam adhivaseyya tasmatihananda tuyhevetam dukkatam tuyhevetam aparaddham {106.2} na nu evam 1- ananda maya patikacceva 2- akkhatam sabbeheva piyehi manapehi nanabhavo vinabhavo annathabhavo tam kutettha ananda labbha yantam jatam bhutam sankhatam palokadhammam tam vata ma palujjiti netam thanam vijjati. {106.3} Yam kho panetam ananda tathagatena cattam vantam muttam pahinam patinissattham ossattho ayusankharo ekamsena vaca [3]- bhasita na ciram tathagatassa parinibbanam bhavissati ito tinnam masanam accayena tathagato parinibbayissatiti tanca 4- tathagato jivitahetu puna paccagamissatiti netam thanam vijjati . ayamananda yena mahavanam yena 5- kutagarasala tenupasankamissamati . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato paccassosi . athakho @Footnote: 1 Ma. etam. 2 Si. Yu. patigacceva. 3 Yu. bhagavata. 4 Yu. tam vacanam. @5 Yu. ayam patho natthi ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page140.

Bhagava ayasmata anandena saddhim yena mahavanam yena kutagarasala tenupasankami upasankamitva ayasmantam anandam amantesi gaccha tvam ananda yavatika bhikkhu vesalim upanissaya viharanti te sabbe upatthanasalayam sannipatehiti . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato patissunitva 1- yavatika bhikkhu vesalim upanissaya viharanti te sabbe upatthanasalayam sannipatetva yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam atthasi . ekamantam thito kho ayasma anando bhagavantam etadavoca sannipatito bhante bhikkhusangho yassadani bhante bhagava kalam mannatiti. [107] Athakho bhagava yena upatthanasala tenupasankami upasankamitva pannatte asane nisidi . nisajja kho bhagava bhikkhu amantesi tasmatiha bhikkhave ye te 2- maya dhamma abhinna desita te vo sadhukam uggahetva asevitabba bhavetabba bahulikatabba yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame ca te bhikkhave dhamma maya abhinna desita ye te 3- sadhukam uggahetva asevitabba bhavetabba bahulikatabba yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya @Footnote: 1 Yu. patissutva. 2 Yu. vo. 3 Ma. Yu. vo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page141.

Sukhaya devamanussanam . seyyathidam . cattaro satipatthana cattaro sammappadhana cattaro iddhipada pancindriyani panca balani satta bojjhanga ariyo atthangiko maggo . ime kho te 1- bhikkhave dhamma maya abhinna desita ye 2- te sadhukam uggahetva asevitabba bhavetabba bahulikatabba yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti. {107.1} Athakho bhagava bhikkhu amantesi handadani bhikkhave amantayami vo vayadhamma sankhara appamadena sampadetha na ciram tathagatassa parinibbanam bhavissati ito tinnam masanam accayena tathagato parinibbayissatiti . idamavoca bhagava idam vatvana 3- sugato athaparam etadavoca sattha 4- [108] Daharapi ca ye vuddha ye bala ye ca pandita addha ceva dalidda ca sabbe maccuparayana. Yathapi kumbhakarassa katam mattikabhajanam khuddakanca mahantanca yanca pakkam yanca amakam sabbam bhedapariyantam evam maccanajivitam. Athaparam etadavoca sattha @Footnote: 1 Yu. ayam patho natthi. 2 Yu. te vo. Ma. ye vo. 3 Yu. vatva. ito param @idisameva. 4 ito param sihalapotthake paripakko vayo mayham ... dukkhassantam @karissatiti dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page142.

Paripakko vayo mayham parittam mama jivitam pahaya vo gamissami katam me saranamattano. Appamatta satimanto susila hotha bhikkhavo susamahitasankappa sacittamanurakkhatha. Yo imasmim dhammavinaye appamatto viharissati 1- pahaya jatisamsaram dukkhassantam karissatiti. Tatiyabhanavaram. 2- [109] Athakho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya vesalim pindaya pavisi vesaliyam pindaya caritva pacchabhattam pindapatapatikkanto nagavalokitam 3- vesalim apaloketva ayasmantam anandam amantesi idam pacchimakam ananda tathagatassa vesaliya 4- dassanam bhavissati ayamananda yena bhandagamo 5- tenupasankamissamati . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato paccassosi. {109.1} Athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena bhandagamo tadavasari . tatra sudam bhagava bhandagame viharati . Tatra kho bhagava bhikkhu amantesi catunnam bhikkhave dhammanam ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca . katamesam catunnam . ariyassa bhikkhave silassa ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam @Footnote: 1 Si. Yu. vihessati. Ma. vihassati. 2 Yu. tatiyakabhanavaram nitthitam. Ma. tatiyo @bhanavaro. 3 Ma. Yu. nagapalokitam. 4 Yu. vesalidassanam. 5 Ma. bhandagamo. @ito param idisameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page143.

Samsaritam mamanceva tumhakanca . ariyassa bhikkhave samadhissa ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca . ariyaya bhikkhave pannaya ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca . ariyaya bhikkhave vimuttiya ananubodha appativedha evamidam dighamaddhanam sandhavitam samsaritam mamanceva tumhakanca. {109.2} Tayidam bhikkhave ariyam silam anubuddham patividdham ariyo samadhi anubuddho patividdho ariya panna anubuddha patividdha ariya vimutti anubuddha patividdha ucchinna bhavatanha khina bhavanetti natthidani punabbhavoti . idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha [110] Silam samadhi panna ca vimutti ca anuttara anubuddha ime dhamma gotamena yasassina iti buddho abhinnaya dhammamakkhati 1- bhikkhunam dukkhassantankaro sattha cakkhuma parinibbuboti. [111] Tatrapi sudam bhagava bhandagame viharanto etadeva bahulam bhikkhunam dhammim katham karoti iti silam iti samadhi iti panna silaparibhavito samadhi mahapphalo hoti mahanisamso samadhiparibhavita panna mahapphala hoti mahanisamsa pannaparibhavitam cittam sammadeva asavehi vimuccati seyyathidam kamasava bhavasava [2]- avijjasavati. @Footnote: 1 Ma. Yu. dhammamakkhasi. 2 Yu. ditthasava.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page144.

[112] Athakho bhagava bhandagame yathabhirantam viharitva ayasmantam anandam amantesi ayamananda yena hatthigamo ambagamo jambugamo yena bhoganagaram tenupasankamissamati . evam bhanteti kho ayasma anando bhagavato paccassosi . athakho bhagava mahata bhikkhusanghena saddhim yena bhoganagaram tadavasari . tatra sudam bhagava bhoganagare viharati anande cetiye . tatra kho bhagava bhikkhu amantesi cattarome bhikkhave mahapadese desessami tam sunatha sadhukam manasikarotha bhasissamiti . evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosum. Bhagava etadavoca


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 10 page 65-144. https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=10&item=57&items=56&pagebreak=1&modeTY=2              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=10&item=57&items=56&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=10&item=57&items=56&pagebreak=1&modeTY=2              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=10&item=57&items=56&pagebreak=1&modeTY=2              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=57              Contents of The Tipitaka Volume 10 https://84000.org/tipitaka/read/?index_10 https://84000.org/tipitaka/english/?index_10

First itemPrevious itemไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext itemLast item chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]