ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
read First itemread Previous itemไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 29 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 21 : Sutta. Khu. Mahāniddeso

page251.

Dasamo purabhedasuttaniddeso [374] Kathamdassi kathamsilo upasantoti vuccati tamme gotama pabruhi pucchito uttamam naram. [375] Kathamdassi kathamsilo upasantoti vuccatiti kathamdassiti kidisena dassanena samannagato kimsanthitena kimpakarena kimpatibhagenati kathamdassi . kathamsiloti kidisena silena samannagato kimsanthitena kimpakarena kimpatibhagenati kathamdassi kathamsilo . upasantoti vuccatiti santo [1]- vupasanto nibbuto patippassaddhoti vuccati pavuccati kathiyati bhaniyati dipiyati vohariyati . kathamdassiti adhipannam pucchati . kathamsiloti adhisilam pucchati . upasantoti adhicittam pucchatiti kathamdassi kathamsilo upasantoti vuccati. [376] Tamme gotama pabruhiti tanti yam pucchami yam yacami yam ajjhesami yam pasademi . gotamati so nimmito buddham bhagavantam gottena alapati . pabruhiti bruhi acikkha desehi pannapehi patthapehi vivara vibhaja uttanikarohi pakasehiti tamme gotama pabruhi. [377] Pucchito uttamam naranti pucchitoti puttho pucchito yacito ajjhesito pasadito . uttamam naranti aggam settham visettham pamokkham uttamam pavaram naranti pucchito uttamam naram . @Footnote: 1 Ma. upasanto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page252.

Tenaha so nimmito kathamdassi kathamsilo upasantoti vuccati tamme gotama pabruhi pucchito uttamam naranti. [378] Vitatanho pura bheda (ti bhagava) pubbamantamanissito vemajjhe nupasankheyyo tassa natthi purekkhatam 1-. [379] Vitatanho pura bhedati bhagavati 2- pura kayassa bheda pura attabhavassa bheda pura kalevarassa nikkhepa pura jivitindriyassa upaccheda vitatanho vigatatanho cattatanho vantatanho muttatanho pahinatanho patinissatthatanho vitarago vigatarago cattarago vantarago muttarago pahinarago patinissattharago nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharati . bhagavati garavadhivacanam . apica bhaggaragoti bhagava . Bhaggadosoti bhagava . bhaggamohoti bhagava . bhaggamanoti bhagava . Bhaggaditthiti bhagava . bhaggakantakoti bhagava . bhaggakilesoti bhagava . bhaji vibhaji pativibhaji dhammaratananti bhagava . Bhavanam antakaroti bhagava . bhavitakayoti bhagava . bhavitasilo bhavitacitto bhavitapannoti bhagava . bhaji va bhagava arannavanapatthani pantani senasanani appasaddani appanigghosani vijanavatani @Footnote: 1 Po. Ma. purakkhatam . 2 Ma. ayam patho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page253.

Manussarahaseyyakani patisallanasarupaniti bhagava . bhagi va bhagava civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharananti bhagava . Bhagi va bhagava attharasassa dhammarasassa vimuttirasassa adhisilassa adhicittassa adhipannayati bhagava . bhagi va bhagava catunnam jhananam catunnam appamannanam catunnam arupasamapattinanti bhagava . Bhagi va bhagava atthannam vimokkhanam atthannam abhibhayatananam navannam anupubbaviharasamapattinanti bhagava . bhagi va bhagava dasannam sannabhavananam dasannam kasinasamapattinam anapanassatisamadhissa asubhasamapattiyati bhagava. {379.1} Bhagi va bhagava catunnam satipatthananam catunnam sammappadhananam catunnam iddhippadanam pancannam indriyanam pancannam balanam sattannam bojjhanganam ariyassa atthangikassa maggassati bhagava . bhagi va bhagava dasannam tathagatabalanam catunnam vesarajjanam catunnam patisambhidanam channam abhinnanam channam buddhadhammananti bhagava . bhagavati netam namam matara katam na pitara katam na bhatara katam na bhaginiya katam na mittamaccehi katam na natisalohitehi katam na samanabrahmanehi katam na devatahi katam vimokkhantikametam buddhanam bhagavantanam bodhiya mule saha sabbannutananassa patilabha sacchika pannatti yadidam bhagavati vitatanho pura bhedati bhagava. [380] Pubbamantamanissitoti pubbanto vuccati atito addha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page254.

Atitam addhanam arabbha tanha pahina hoti ditthi patinissattha tanhaya pahinatta ditthiya patinissatthatta evampi pubbamantamanissito . athava evamrupo ahosim atitamaddhananti tattha nandim na samanvagameti evamvedano ahosim evamsanno ahosim evamsankharo ahosim evamvinnano ahosim atitamaddhananti tattha nandim na samanvagameti evampi pubbamantamanissito . athava iti me cakkhu ahosi atitamaddhanam iti rupati tattha na chandaragapatibaddham hoti vinnanam na chandaragapatibaddhatta vinnanassa na tadabhinandati na tadabhinandanto evampi pubbamantamanissito. {380.1} Iti me sotam ahosi atitamaddhanam iti saddati iti me ghanam ahosi atitamaddhanam iti gandhati iti me jivha ahosi atitamaddhanam iti rasati iti me kayo ahosi atitamaddhanam iti photthabbati iti me mano ahosi atitamaddhanam iti dhammati tattha na chandaragapatibaddham hoti vinnanam na chandaragapatibaddhatta vinnanassa na tadabhinandati na tadabhinandanto evampi pubbamantamanissito . athava yanassu tani pubbe matugamena saddhim hasita lapita kathita kilitani na tadassadeti na tam nikameti na ca tena pavittim apajjati evampi pubbamantamanissito. [381] Vemajjhe nupasankheyyoti vemajjhe vuccati paccuppanno addha . paccuppannam addhanam arabbha tanha pahina hoti ditthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page255.

Patinissattha tanhaya pahinatta ditthiya patinissatthatta rattoti nupasankheyyo dutthoti nupasankheyyo mulhoti nupasankheyyo vinibandhoti nupasankheyyo paramatthoti nupasankheyyo vikkhepagatoti nupasankheyyo anitthangatoti nupasankheyyo thamagatoti nupasankheyyo . te abhisankhara pahina abhisankharanam pahinatta gatiya nupasankheyyo nerayikoti va tiracchanayonikoti va pittivisayikoti va manussoti va devoti va rupiti va arupiti va sanniti va asanniti va nevasanninasanniti va . so hetu natthi paccayo natthi karanam natthi yena sankham gaccheyyati vemajjhe nupasankheyyo. [382] Tassa natthi purekkhatanti tassati arahato khinasavassa . purekkharoti 1- dve purekkhara tanhapurekkharo ca ditthipurekkharo ca .pe. ayam tanhapurekkharo .pe. ayam ditthipurekkharo . tassa tanhapurekkharo pahino ditthipurekkharo patinissattho tanhapurekkharassa pahinatta ditthipurekkharassa patinissatthatta na tanham va ditthim va purato katva carati na tanhadhajo na tanhaketu na tanhadhipateyyo na ditthiddhajo na ditthiketu na ditthadhipateyyo na tanhaya va ditthiya va parivarito caratiti evampi tassa natthi purekkhatam . athava evamrupo siyam anagatamaddhananti tattha nandim na samanvagameti @Footnote: 1 Ma. purekkharati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page256.

Evamvedano siyam evamsanno siyam evamsankharo siyam evamvinnano siyam anagatamaddhananti tattha nandim na samanvagameti evampi tassa natthi purekkhatam. {382.1} Athava iti me cakkhu siya anagatamaddhanam iti rupati appatiladdhassa patilabhaya cittam na panidahati cetaso appanidhanapaccaya na tadabhinandati na tadabhinandanto evampi tassa natthi purekkhatam . iti me sotam siya anagatamaddhanam iti saddati iti me ghanam siya anagatamaddhanam iti gandhati iti me jivha siya anagatamaddhanam iti rasati iti me kayo siya anagatamaddhanam iti photthabbati iti me mano siya anagatamaddhanam iti dhammati appatiladdhassa patilabhaya cittam na panidahati cetaso appanidhanapaccaya na tadabhinandati na tadabhinandanto evampi tassa natthi purekkhatam. {382.2} Athava iminaham silena va vattena va tapena va brahmacariyena va devo va bhavissami devannataro vati appatiladdhassa patilabhaya cittam na panidahati cetaso appanidhanapaccaya na tadabhinandati na tadabhinandanto evampi tassa natthi purekkhatam. Tenaha bhagava vitatanho pura bheda (ti bhagava) pubbamantamanissito vemajjhe nupasankheyyo tassa natthi purekkhatanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page257.

[383] Akkodhano asantasi avikatthi akukkuco mantabhani anuddhato sa ve vacayato muni. [384] Akkodhano asantasiti akkodhanoti [1]- hi kho vuttam. Apica kodho tava vattabbo . dasahakarehi kodho jayati anatthamme acariti kodho jayati anatthamme caratiti kodho jayati anatthamme carissatiti kodho jayati piyassa me manapassa anattham acariti anattham caratiti anattham carissatiti [2]- appiyassa me amanapassa attham acariti attham caratiti [3]- appiyassa me amanapassa attham carissatiti kodho jayati atthane va pana kodho jayati . Yo evarupo cittassa aghato patighato patigham pativirodho kopo pakopo sampakopo doso padoso sampadoso cittassa byapatti manopadoso kodho kujjhana kujjhitattam doso dussana dussitattam byapatti byapajjana byapajjitattam virodho pativirodho candikkam assuropo anattamanata cittassa ayam vuccati kodho. {384.1} Apica kodhassa adhimattaparittata veditabba . atthi kanci kalam kodho cittavilakaranamatto hoti na ca tava mukhakulanavikulano hoti . atthi kanci kalam kodho mukhakulanavikulanamatto hoti na ca tava hanusancopano hoti . atthi kanci kalam kodho hanusancopanamatto hoti na ca tava pharusavacaniccharano hoti . Atthi kanci kalam kodho pharusavacaniccharanamatto hoti na ca tava @Footnote: 1 Ma. yam. 2 Po. Ma. Yu. kodho jayati. 3 Po. Ma. anattham carissatiti kodho @jayati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page258.

Disavidisam anuvilokano hoti . atthi kanci kalam kodho disavidisam anuvilokanamatto hoti na ca tava dandasatthaparamasano hoti . Atthi kanci kalam kodho dandasatthaparamasanamatto hoti na ca tava dandasatthaabbhukkirano hoti . atthi kanci kalam kodho dandasatthaabbhukkiranamatto hoti na ca tava dandasattha- abhinipatano hoti . atthi kanci kalam kodho dandasattha- abhinipatanamatto hoti na ca tava chindavicchindakarano hoti . Atthi kanci kalam kodho chindavicchindakaranamatto hoti na ca tava sambhanjanaparibhanjano hoti. {384.2} Atthi kanci kalam kodho sambhanjanaparibhanjanamatto hoti na ca tava angamangapakaddhano hoti . atthi kanci kalam kodho angamangapakaddhanamatto hoti na ca tava jivitapanasano 1- hoti . Atthi kanci kalam kodho jivitapanasanamatto hoti na ca tava sabbacagapariccagasanthito hoti . yato kodho parapuggalam ghatetva attanam ghateti ettavata kodho paramussadagato paramavepullappatto hoti . yasseso kodho pahino samucchinno vupasanto patippassaddho abhabbuppattiko nanaggina daddho so vuccati akkodhano . Kodhassa pahinatta akkodhano kodhavatthussa parinnatatta akkodhano kodhahetussa ucchinnatta akkodhanoti akkodhano. [385] Asantasiti idhekacco tasi hoti uttasi parittasi. @Footnote: 1 Ma. jivitavoropano.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page259.

So tasati uttasati parittasati bhayati santasam apajjati kulam va na labhami ganam va na labhami avasam va na labhami labham va na labhami yasam va na labhami pasamsam va na labhami sukham va na labhami civaram va na labhami pindapatam va na labhami senasanam va na labhami gilanapaccayabhesajjaparikkharam va na labhami gilanupatthakam va na labhami appannatomhiti tasati uttasati parittasati bhayati santasam apajjati . idha bhikkhu asantasi hoti anuttasi aparittasi. So na tasati na uttasati na parittasati na bhayati na santasam apajjati kulam va na labhami ganam va na labhami avasam va na labhami labham va na labhami yasam va na labhami pasamsam va na labhami sukham va na labhami civaram va na labhami pindapatam va na labhami senasanam va na labhami gilanapaccayabhesajjaparikkharam va na labhami gilanupatthakam va na labhami appannatomhiti na tasati na uttasati na parittasati na bhayati na santasam apajjatiti akkodhano asantasi. [386] Avikatthi akukkucoti idhekacco katthi hoti vikatthi . So katthati vikatthati ahamasmi silasampannoti va vattasampannoti va silavattasampannoti va jatiya va gottena va kolaputtikena va vannapokkharataya va dhanena va ajjhenena va kammayatanena va sippayatanena va vijjatthanena va sutena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page260.

Va patibhanena va annatarannatarena va vatthuna uccakula pabbajitoti va mahakula pabbajitoti va mahabhogakula pabbajitoti va ularabhogakula pabbajitoti va nato yasassi gahatthapabbajitananti va labhimhi civarapindapatasenasanagilana- paccayabhesajjaparikkharananti va suttantikoti va vinayadharoti va dhammakathikoti va arannikoti va pindapatikoti va pamsukulikoti va tecivarikoti va sapadanacarikoti va khalupacchabhattikoti va nesajjikoti va yathasanthatikoti va pathamassa jhanassa labhiti va dutiyassa jhanassa labhiti va tatiyassa jhanassa labhiti va catutthassa jhanassa labhiti va akasanancayatanasamapattiya vinnanancayatanasamapattiya akincannayatanasamapattiya nevasannanasannayatanasamapattiya labhiti va katthati vikatthati. {386.1} Evam na katthati na vikatthati. Katthana arato virato pativirato nikkhanto nissattho vippamutto visannutto vimariyadikatena cetasa viharatiti avikatthi. [387] Akukkucoti kukkuccanti hatthakukkuccampi kukkuccam padakukkuccampi kukkuccam hatthapadakukkuccampi kukkuccam akappiye kappiyasannita kappiye akappiyasannita [1]- avajje vajjasannita vajje avajjasannita yam evarupam kukkuccam kukkuccayana kukkuccayitattam cetaso vippatisaro manovilekho idam vuccati kukkuccam . @Footnote: 1 Ma. vikale kalasannita kale vikalasannita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page261.

Apica dvihi karanehi uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho katatta ca akatatta ca. {387.1} Katham katatta ca akatatta ca uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . katam me kayaduccaritam akatam me kayasucaritanti uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . Katam me vaciduccaritam akatam me vacisucaritanti uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . katam me manoduccaritam akatam me manosucaritanti uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . Kato me panatipato akata me panatipata veramaniti uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . katam me adinnadanam akata me adinnadana veramaniti uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . kato me kamesu micchacaro akata me kamesu micchacara veramaniti uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho. {387.2} Kato me musavado akata me musavada veramaniti. Kata me pisuna vaca akata me pisunaya vacaya veramaniti. Kata me pharusa vaca akata me pharusaya vacaya veramaniti. Kato me samphappalapo akata me samphappalapa veramaniti . kata me abhijjha akata me anabhijjhati . Kato me byapado akato me abyapadoti. Kata me micchaditthi akata me sammaditthiti uppajjati kukkuccam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page262.

Cetaso vippatisaro manovilekho . evam katatta ca akatatta ca uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . athava silesumhi na paripurikariti uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . indriyesumhi aguttadvaroti . bhojane amattannumhiti . jagariyam ananuyuttomhiti . na satisampajannena samannagatomhiti . abhavita me cattaro satipatthanati . Abhavita me cattaro sammappadhanati . abhavita me cattaro iddhippadati . abhavitani me pancindriyaniti . abhavitani me panca balaniti . abhavita me satta bojjhangati . abhavito me ariyo atthangiko maggoti . dukkham me aparinnatanti . Samudayo me appahinoti . maggo me abhavitoti . nirodho me asacchikatoti uppajjati kukkuccam cetaso vippatisaro manovilekho . Yassetam kukkuccam pahinam samucchinnam vupasantam patippassaddham abhabbuppattikam nanaggina daddham so vuccati akukkuccoti avikatthi akukkuco. [388] Mantabhani anuddhatoti manta vuccati panna ya panna pajanana .pe. amoho dhammavicayo sammaditthi . mantaya pariggahetva vacam bhasati bahumpi kathento bahumpi bhananto bahumpi dipayanto bahumpi voharanto [1]- dukkathitam dubbhasitam dubbhanitam dullapitam duruttam vacam na bhasatiti mantabhani . anuddhatoti tattha @Footnote: 1 Yu. dukkatam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page263.

Katamam uddhaccam yam cittassa uddhaccam avupasamo cetaso vikkhepo bhantattam cittassa idam vuccati uddhaccam . yassetam uddhaccam pahinam samucchinnam vupasantam patippassaddham abhabbuppattikam nanaggina daddham so vuccati anuddhatoti mantabhani anuddhato. [389] Save vacayato muniti idha bhikkhu musavadam pahaya musavada pativirato hoti saccavadi saccasandho theto paccayiko avisamvadako lokassa . pisunam vacam pahaya pisunaya vacaya pativirato hoti ito sutva na amutra akkhata imesam bhedaya amutra va sutva na imesam akkhata amusam bhedaya iti bhinnanam va sandhata sahitanam va anuppadata samaggaramo samaggarato samagganandi samaggakaranim vacam bhasita hoti . pharusam vacam pahaya pharusaya vacaya pativirato hoti ya sa vaca nela kannasukha pemaniya hadayangama pori bahujanakanta bahujanamanapa tatharupim vacam bhasita hoti . samphappalapam pahaya samphappalapa pativirato hoti kalavadi bhutavadi atthavadi dhammavadi vinayavadi nidhanavatim vacam bhasita hoti kalena sapadesam pariyantavatim atthasanhitam. {389.1} Catuhi vacisucaritehi samannagato catuddosapagatam vacam bhasati . dvattimsaya tiracchanakathaya arato virato pativirato nikkhanto nissattho vippamutto visannutto vimariyadikatena cetasa viharati . dasavatthuni katheti . seyyathidam . appicchakatham katheti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page264.

Santutthikatham pavivekakatham asamsaggakatham viriyarambhakatham silakatham samadhikatham pannakatham vimuttikatham vimuttinanadassanakatham satipatthanakatham sammappadhanakatham iddhippadakatham indriyakatham balakatham bojjhangakatham maggakatham phalakatham nibbanakatham katheti . vacayatoti yatto patiyatto gutto gopito rakkhito samvuto vupasanto . muniti monam vuccati nanam .pe. sangajalamaticca so muniti save vacayato muni . Tenaha bhagava akkodhano asantasi avikatthi akukkuco mantabhani anuddhato save vacayato muniti. [390] Nirasatti anagate atitam nanusocati vivekadassi phassesu ditthisu ca na niyyati. [391] Nirasatti anagateti asatti vuccati tanha yo rago sarago .pe. abhijjha lobho akusalamulam . Yassesa asatti tanha pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati evampi nirasatti anagate . athava evamrupo siyam anagatamaddhananti tattha nandim na samanvagameti evamvedano siyam evamsanno siyam evamsankharo siyam evamvinnano siyam anagatamaddhananti tattha nandim na samanvagameti evampi nirasatti anagate . athava iti me cakkhu siya anagatamaddhanam iti rupati appatiladdhassa patilabhaya cittam na

--------------------------------------------------------------------------------------------- page265.

Panidahati cetaso appanidhanapaccaya na tadabhinandati na tadabhinandanto evampi nirasatti anagate . iti me sotam siya anagatamaddhanam iti saddati .pe. iti me mano siya anagatamaddhanam iti dhammati appatiladdhassa patilabhaya cittam na panidahati cetaso appanidhanapaccaya na tadabhinandati na tadabhinandanto evampi nirasatti anagate . athava iminaham silena va vattena va tapena va brahmacariyena va devo va bhavissami devannataro vati appatiladdhassa patilabhaya cittam na panidahati cetaso appanidhanapaccaya na tadabhinandati na tadabhinandanto evampi nirasatti anagate. [392] Atitam nanusocatiti viparinatam va vatthum na socati viparinatamhi va vatthusmim na socati cakkhum me viparinatanti na socati sotam me ghanam me jivha me kayo me rupa me sadda me gandha me rasa me photthabba me kulam me ganam me avaso me labho me yaso me pasamsa me sukham me civaram me pindapato me senasanam me gilanapaccayabhesajjaparikkharo me mata me pita me bhata me bhagini me putto me dhita me mittamacca me nataka me salohita me viparinatati na socati na kilamati na paridevati na urattalim kandati na sammoham apajjatiti atitam nanusocati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page266.

[393] Vivekadassi phassesuti phassoti cakkhusamphasso sotasamphasso ghanasamphasso jivhasamphasso kayasamphasso manosamphasso adhivacanasamphasso patighasamphasso sukhavedaniyo samphasso dukkhavedaniyo samphasso adukkhamasukhavedaniyo samphasso kusalo phasso akusalo phasso abyakato phasso kamavacaro phasso rupavacaro phasso arupavacaro phasso sunnato phasso animitto phasso appanihito phasso lokiyo phasso lokuttaro phasso atito phasso anagato phasso paccuppanno phasso yo evarupo phasso phusana samphusana samphusitattam ayam vuccati phasso. {393.1} Vivekadassi phassesuti cakkhusamphassam vivittam passati attena va attaniyena va niccena va dhuvena va sassatena va aviparinamadhammena va . sotasamphassam vivittam passati . Ghanasamphassam vivittam passati . jivhasamphassam vivittam passati . Kayasamphassam vivittam passati . manosamphassam vivittam passati . Adhivacanasamphassam vivittam passati . patighasamphassam vivittam passati . Sukhavedaniyam samphassam . dukkhavedaniyam samphassam . adukkhamasukhavedaniyam samphassam . kusalam phassam . akusalam phassam . abyakatam phassam . Kamavacaram phassam . rupavacaram phassam . arupavacaram phassam . lokiyam phassam . lokuttaram phassam vivittam passati attena va attaniyena va niccena va dhuvena va sassatena va aviparinamadhammena va. Athava atitam phassam anagatehi ca phassehi paccuppannehi ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page267.

Phassehi vivittam passati . anagatam phassam atitehi ca phassehi paccuppannehi ca phassehi vivittam passati . paccuppannam phassam atitehi ca phassehi anagatehi ca phassehi vivittam passati . athava ye te phassa ariya anasava lokuttara sunnatapatisamyutta te phasse vivitte passati ragena dosena mohena kodhena upanahena makkhena palasena issaya macchariyena mayaya satheyyena thambhena sarambhena manena atimanena madena pamadena sabbakilesehi sabbaduccaritehi sabbadarathehi sabbaparilahehi sabbasantapehi sabbakusalabhisankharehi vivitte passatiti vivekadassi phassesu. [394] Ditthisu ca na niyyatiti tassa dvasatthi ditthigatani pahinani samucchinnani vupasantani patippassaddhani abhabbuppattikani nanaggina daddhani so ditthiya na yayati na niyyati na vuyhati na samhariyati napi tam ditthigatam sarato pacceti na paccagacchatiti ditthisu ca na niyyati. Tenaha bhagava nirasatti anagate atitam nanusocati vivekadassi phassesu ditthisu ca na niyyatiti. [395] Patilino akuhako apihalu amacchari appagabbho ajeguccho pesuneyye ca no yuto. [396] Patilino akuhakoti patilinoti ragassa pahinatta patilino dosassa pahinatta patilino mohassa pahinatta patilino kodhassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page268.

Upanahassa makkhassa palasassa issaya macchariyassa .pe. Sabbakusalabhisankharanam pahinatta patilino . vuttam hetam bhagavata kathanca bhikkhave bhikkhu patilino hoti idha bhikkhave bhikkhuno asmimano pahino hoti ucchinnamulo talavatthukato anabhavangato ayatim anuppadadhammo evam kho bhikkhave bhikkhu patilino hotiti patilino. [397] Akuhakoti tini kuhanavatthuni paccayapatisevanasankhatam kuhanavatthu iriyapathasankhatam kuhanavatthu samantajappanasankhatam kuhanavatthu. {397.1} Katamam paccayapatisevanasankhatam kuhanavatthu. Idha gahapatika bhikkhum nimantenti civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharehi . So papiccho icchapakato atthiko civarapindapatasenasanagilanapaccaya- bhesajjaparikkharanam bhiyyokamyatam upadaya civaram paccakkhati pindapatam paccakkhati senasanam paccakkhati gilanapaccayabhesajjaparikkharam paccakkhati. So evamaha kim samanassa mahagghena civarena etam saruppam yam samano susana va sankarakuta va papanika va nantakani uccinitva sanghatim katva dhareyya kim samanassa mahagghena pindapatena etam saruppam yam samano unchacariyaya pindiyalopena jivikam kappeyya kim samanassa mahagghena senasanena etam saruppam yam samano rukkhamuliko va assa sosaniko va

--------------------------------------------------------------------------------------------- page269.

Abbhokasiko va kim samanassa mahagghena gilanapaccayabhesajjaparikkharena etam saruppam yam samano putimuttena va haritakikhandena va osatham kareyyati tadupadaya lukham civaram dhareti lukham pindapatam bhunjati lukham senasanam patisevati lukham gilanapaccayabhesajjaparikkharam patisevati . Tamenam gahapatika evam jananti ayam samano appiccho santuttho pavivitto asamsattho araddhaviriyo dhutavadoti bhiyyo bhiyyo nimantenti civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharehi. {397.2} So evamaha tinnam sammukhibhava saddho kulaputto bahum punnam pasavati saddhaya sammukhibhava saddho kulaputto bahum punnam pasavati deyyadhammassa sammukhibhava saddho kulaputto bahum punnam pasavati dakkhineyyanam sammukhibhava saddho kulaputto bahum punnam pasavati tumhakancevayam saddha atthi deyyadhammo cayam samvijjati ahanca patiggahako sacaham na patiggahessami evam tumhe punnena parihina bhavissatha na mayham imina attho apica tumhakanneva anukampaya patigganhamiti tadupadaya bahumpi civaram patigganhati bahumpi pindapatam patigganhati bahumpi senasanam patigganhati bahumpi gilanapaccayabhesajjaparikkharam patigganhati . ya evarupa bhakutika bhakutiyam kuhana kuhayana kuhitattam idam vuccati patisevanasankhatam kuhanavatthu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page270.

{397.3} Katamam iriyapathasankhatam kuhanavatthu. Idhekacco papiccho icchapakato sambhavanadhippayo evam mam jano sambhavessatiti gamanam santhapeti thanam santhapeti nisajjam santhapeti sayanam santhapeti panidhaya gacchati panidhaya titthati panidhaya nisidati panidhaya seyyam kappeti samahito viya gacchati samahito viya titthati samahito viya nisidati samahito viya seyyam kappeti apathakajjhayiva hoti . ya evarupa iriyapathassa athapana thapana santhapana bhakutika bhakutiyam kuhana kuhayana kuhitattam idam vuccati iriyapathasankhatam kuhanavatthu. {397.4} Katamam samantajappanasankhatam kuhanavatthu . idhekacco papiccho icchapakato sambhavanadhippayo evam mam jano sambhavessatiti ariyadhammasannissitam vacam bhasati yo evarupam civaram dhareti so samano mahesakkhoti bhanati yo evarupam pattam dhareti lohathalakam dhareti dhammakarakam dhareti parisavanam dhareti kuncikam dhareti upahanam dhareti kayabandhanam dhareti ayogam dhareti so samano mahesakkhoti bhanati. Yassa evarupo upajjhayo so samano mahesakkhoti bhanati . yassa evarupo acariyo evarupa samanupajjhayaka samanacariyaka mitta sandittha sambhatta sahaya so samano mahesakkhoti bhanati . Yo evarupe vihare vasati so samano mahesakkhoti bhanati . yo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page271.

Evarupe addhayoge vasati pasade vasati hammiye vasati guhayam vasati lene vasati kutiya vasati kutagare vasati atte vasati male vasati uddande vasati upatthanasalayam vasati mandape vasati rukkhamule vasati so samano mahesakkhoti bhanati. Athava korajikakorajiko bhakutikabhakutiko kuhakakuhako lapakalapako mukhasambhavito ayam samano imasam evarupanam santanam viharasamapattinam labhiti tadisam gambhiram gulham nipunam paticchannam lokuttarasunnatapatisannuttam katham katheti . Ya evarupa bhakutika bhakutiyam kuhana kuhayana kuhayitattam idam vuccati samantajappanasankhatam kuhanavatthu. {397.5} Yassimani tini kuhanavatthuni pahinani samucchinnani vupasantani patippassaddhani abhabbuppattikani nanaggina daddhani so vuccati akuhakoti patilino akuhako. [398] Apihalu amacchariti piha vuccati tanha yo rago sarago .pe. abhijjha lobho akusalamulam . yassesa piha pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddha so vuccati apihalu. So rupe na piheti sadde gandhe rase photthabbe kulam ganam avasam labham yasam pasamsam sukham civaram pindapatam senasanam gilanapaccayabhesajja- parikkharam kamadhatum rupadhatum arupadhatum kamabhavam rupabhavam arupabhavam sannabhavam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page272.

Asannabhavam nevasannanasannabhavam ekavokarabhavam catuvokarabhavam pancavokarabhavam atitam anagatam paccuppannam ditthasutamutavinnatabbe dhamme na piheti na icchati na sadiyati na pattheti nabhijappatiti apihalu. Amacchariti panca macchariyani avasamacchariyam kulamacchariyam labhamacchariyam vannamacchariyam dhammamacchariyam yam evarupam macchariyam maccharayana maccharayitattam veviccham kadariyam katukancakata aggahitattam cittassa idam vuccati macchariyam. Apica khandhamacchariyampi macchariyam dhatumacchariyampi macchariyam ayatanamacchariyampi macchariyam gaho idam vuccati macchariyam . yassetam macchariyam pahinam samucchinnam vupasantam patippassaddham abhabbuppattikam nanaggina daddham so vuccati amacchariti. Apihalu amacchari. [399] Appagabbho ajegucchoti pagabbhiyanti tini pagabbhiyani kayikam pagabbhiyam vacasikam pagabbhiyam cetasikam pagabbhiyam. {399.1} Katamam kayikam pagabbhiyam. Idhekacco sanghagatopi kayikam pagabbhiyam dasseti ganagatopi kayikam pagabbhiyam dasseti bhojanasalayapi kayikam pagabbhiyam dasseti jantagharepi kayikam pagabbhiyam dasseti udakatitthepi kayikam pagabbhiyam dasseti antaragharam pavisantopi kayikam pagabbhiyam dasseti antaragharam pavitthopi kayikam pagabbhiyam dasseti. {399.2} Katham sanghagato kayikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco sanghagato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page273.

Acittikarakato there bhikkhu ghattayantopi titthati ghattayantopi nisidati puratopi titthati puratopi nisidati uccepi asane nisidati sasisam parupitvapi nisidati thitakopi bhanati bahavikkhepakopi bhanati evam sanghagato kayikam pagabbhiyam dasseti. {399.3} Katham ganagato kayikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco ganagato acittikarakato theranam bhikkhunam anupahananam cankamantanam saupahano cankamati nice cankame cankamantanam ucce cankame cankamati chamayam cankamantanam cankame cankamati ghattayantopi titthati ghattayantopi nisidati puratopi titthati puratopi nisidati uccepi asane nisidati sasisam parupitvapi nisidati thitakopi bhanati bahavikkhepakopi bhanati evam ganagato kayikam pagabbhiyam dasseti. {399.4} Katham bhojanasalaya kayikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco bhojanasalaya acittikarakato there bhikkhu anupakhajja nisidati navepi bhikkhu asanena patibahati ghattayantopi titthati ghattayantopi nisidati puratopi titthati puratopi nisidati uccepi asane nisidati sasisam parupitvapi nisidati thitakopi bhanati bahavikkhepakopi bhanati evam bhojanasalaya kayikam pagabbhiyam dasseti. {399.5} Katham jantaghare kayikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco jantaghare acittikarakato there bhikkhu ghattayantopi titthati ghattayantopi nisidati puratopi titthati puratopi nisidati uccepi asane

--------------------------------------------------------------------------------------------- page274.

Nisidati anapucchapi kattham pakkhipati anapucchapi dvaram pidahati evam jantaghare kayikam pagabbhiyam dasseti. {399.6} Katham udakatitthe kayikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco udakatitthe acittikarakato there bhikkhu ghattayantopi otarati puratopi otarati ghattayantopi nhayati puratopi nhayati uparipi 1- nhayati ghattayantopi uttarati puratopi uttarati uparipi 2- uttarati evam udakatitthe kayikam pagabbhiyam dasseti. {399.7} Katham antaragharam pavisanto kayikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco antaragharam pavisanto acittikarakato there bhikkhu ghattayantopi gacchati puratopi gacchati vokkammapi theranam bhikkhunam purato gacchati evam antaragharam pavisanto kayikam pagabbhiyam dasseti. {399.8} Katham antaragharam pavittho kayikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco antaragharam pavittho na pavisa bhanteti vuccamano pavisati na tittha bhanteti vuccamano titthati na nisida bhanteti vuccamano nisidati anokasampi pavisati anokasepi titthati anokasepi nisidati yani tani honti kulanam ovarakani gulhani ca paticchannani ca yattha kulitthiyo kuladhitaro kulasunhayo kulakumariyo nisidanti tatthapi sahasa pavisati kumarakassapi sisam paramasati evam antaragharam pavittho kayikam pagabbhiyam dasseti. Idam kayikam pagabbhiyam. {399.9} Katamam vacasikam pagabbhiyam. Idhekacco sanghagatopi vacasikam @Footnote: 1-2 Ma. Yu. uparitopi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page275.

Pagabbhiyam dasseti ganagatopi vacasikam pagabbhiyam dasseti antaragharam pavitthopi vacasikam pagabbhiyam dasseti. {399.10} Katham sanghagato vacasikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco sanghagato acittikarakato there bhikkhu anapuccha va anajjhittho va aramagatanam bhikkhunam dhammam bhanati panham visajjeti patimokkham uddisati thitakopi bhanati bahavikkhepakopi bhanati evam sanghagato vacasikam pagabbhiyam dasseti. {399.11} Katham ganagato vacasikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco ganagato acittikarakato there bhikkhu anapuccha va anajjhittho va aramagatanam bhikkhunam dhammam bhanati panham visajjeti thitakopi bhanati bahavikkhepakopi bhanati aramagatanam bhikkhuninam upasakanam upasikanam dhammam bhanati panham visajjeti thitakopi bhanati bahavikkhepakopi bhanati evam ganagato vacasikam pagabbhiyam dasseti. {399.12} Katham antaragharam pavittho vacasikam pagabbhiyam dasseti. Idhekacco antaragharam pavittho itthim va kumarim va aha 1- itthanname itthangotte kim atthi yagu atthi bhattam atthi khadaniyam atthi kim pivissama kim bhunjissama kim khadissama kim va atthi kim va me dassathati vippalapati [2]- evam antaragharam pavittho vacasikam pagabbhiyam dasseti. Idam vacasikam pagabbhiyam. @Footnote: 1 Ma. evamaha. 2 Ma. ya evarupa vaca palapo vippalapo lalappo lalappana @lalappitattam. Yu. yo evarupo vaca palapo ....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page276.

{399.13} Katamam cetasikam pagabbhiyam . Idhekacco na uccakula pabbajito samano uccakula pabbajitena saddhim sadisam attanam dahati cittena . na mahakula pabbajito samano mahakula pabbajitena saddhim sadisam attanam dahati cittena . na mahabhogakula pabbajito samano mahabhogakula pabbajitena saddhim sadisam attanam dahati cittena . na ularabhogakula pabbajito samano . na suttantiko samano suttantikena saddhim sadisam attanam dahati cittena . na vinayadharo samano . na dhammakathiko samano . na aranniko samano . na pindapatiko samano . na pamsukuliko samano . na tecivariko samano . na sapadanacariko samano . na khalupacchabhattiko samano . na nesajjiko samano . na yathasanthatiko samano . Na pathamassa jhanassa labhi samano pathamassa jhanassa labhina saddhim sadisam attanam dahati cittena .pe. na nevasannanasannayatana- samapattiya labhi samano nevasannanasannayatanasamapattiya labhina saddhim sadisam attanam dahati cittena . Idam cetasikam pagabbhiyam. Yassimani tini pagabbhiyani pahinani samucchinnani vupasantani patippassaddhani abhabbuppattikani nanaggina daddhani so vuccati appagabbhoti appagabbho. [400] Ajegucchoti atthi puggalo jeguccho atthi ajeguccho. {400.1} Katamo ca puggalo jeguccho. Idhekacco puggalo dussilo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page277.

Hoti papadhammo asucisankassarasamacaro paticchannakammanto assamano samanapatinno abrahmacari brahmacaripatinno antoputi avassuto kasambujato ayam vuccati puggalo jeguccho . athava kodhano hoti upayasabahulo appampi vutto samano abhisajjati kuppati byapajjati patitthiyati kopanca dosanca appaccayanca patukaroti ayam vuccati puggalo jeguccho . athava kodhano hoti upanahi hoti makkhi hoti palasi hoti issuki hoti macchari hoti satho hoti mayavi hoti thaddho hoti atimani hoti papiccho hoti micchaditthi hoti sanditthiparamasi hoti adhanaggahi 1- duppatinissaggi hoti ayam vuccati puggalo jeguccho. {400.2} Katamo ca puggalo ajeguccho . idha bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto viharati acaragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassavi samadaya sikkhati sikkhapadesu ayam vuccati puggalo ajeguccho . athava akkodhano hoti anupayasabahulo bahumpi vutto samano na abhisajjati na kuppati na byapajjati na patitthiyati na kopanca dosanca appaccayanca patukaroti ayam vuccati puggalo ajeguccho . athava akkodhano hoti anupanahi hoti amakkhi hoti apalasi hoti anissuki hoti amacchari hoti asatho hoti amayavi hoti athaddho hoti @Footnote: 1 Ma. adanaggahi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page278.

Anatimani hoti na papiccho hoti na micchaditthi hoti asanditthiparamasi hoti anadhanaggahi 1- supatinissaggi hoti ayam vuccati puggalo ajeguccho . sabbo kalyanaputhujjanam upadaya ariyapuggalo ajegucchoti appagabbho ajeguccho. [401] Pesuneyye ca no yutoti pesunnanti idhekacco pisunavaco hoti ito sutva amutra akkhata imesam bhedaya amutra va sutva imesam akkhata amusam bhedaya iti samagganam va bhetta bhinnanam va anuppadata vaggaramo vaggarato vagganandi vaggakaranim vacam bhasita hoti idam vuccati pesunnam . Apica dvihi karanehi pesunnam upasamharati piyakamyataya va bhedadhippayo va. {401.1} Katham piyakamyataya pesunnam upasamharati . imassa piyo bhavissami manapo bhavissami vissasiko bhavissami abbhantariko bhavissami suhadayo bhavissamiti evam piyakamyataya pesunnam upasamharati. {401.2} Katham bhedadhippayo pesunnam upasamharati . katham ime nana assu vina assu vagga assu dvedha assu dvejjha assu dvepakkha assu bhijjeyyum na samagaccheyyum dukkham na phasu vihareyyunti evam bhedadhippayo 2- pesunnam upasamharati. {401.3} Yassetam pesunnam pahinam samucchinnam vupasantam patippassaddham abhabbuppattikam nanaggina daddham so pesunne na yutto @Footnote: 1 Ma. anadanaggahi. 2 Ma. bhedadhippayena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page279.

Nappayutto nayutto na samayuttoti pesuneyye ca no yuto . Tenaha bhagava patilino akuhako apihalu amacchari appagabbho ajeguccho pesuneyye ca no yutoti. [402] Satiyesu anassavi atimane ca no yuto sanho ca patibhanava na saddho na virajjati. [403] Satiyesu anassaviti satiya vuccanti panca kamaguna. Kimkarana satiya vuccanti panca kamaguna . yebhuyyena devamanussa pancakamagune icchanti sadiyanti patthayanti pihayanti abhijappanti tamkarana satiya vuccanti panca kamaguna . yesam esa satiya tanha appahina tesam cakkhuto rupatanha savati pasavati sandati pavattati . sotato saddatanha . ghanato gandhatanha . Jivhato rasatanha . kayato photthabbatanha . manato dhammatanha savati pasavati 1- sandati pavattati . yesam esa satiya tanha pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddha tesam cakkhuto rupatanha na savati na pasavati 2- na sandati na pavattati . sotato saddatanha .pe. Manato dhammatanha na savati na pasavati na sandati na pavattatiti satiyesu anassavi. [404] Atimane ca no yutoti katamo atimano. Idhekacco @Footnote: 1 Ma. asavati . 2 Ma. nasavati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page280.

Param atimannati jatiya va gottena va .pe. annatarannatarena va vatthuna . yo evarupo mano mannana mannitattam unnati unnamo dhajo sampaggaho ketukamyata cittassa ayam vuccati atimano . yasseso atimano pahino samucchinno vupasanto patippassaddho abhabbuppattiko nanaggina daddho so atimane no yutto nappayutto nayutto na samayuttoti atimane ca no yuto. [405] Sanho ca patibhanavati [1]- sanhena kayakammena samannagatoti sanho . sanhena vacikammena . sanhena manokammena samannagatoti sanho . sanhehi satipatthanehi samannagatoti sanho . sanhehi sammappadhanehi . sanhehi iddhippadehi . Sanhehi indriyehi . sanhehi balehi . sanhehi bojjhangehi samannagatoti sanho . sanhena ariyena atthangikena maggena samannagatoti sanho. [406] Patibhanavati tayo patibhanavanto pariyattipatibhanava paripucchapatibhanava adhigamapatibhanava. {406.1} Katamo pariyattipatibhanava. Idhekaccassa pariyaputam hoti suttam geyyam veyyakaranam gatha udanam itivuttakam jatakam abbhutadhammam vedallam. Tassa pariyattim nissaya patibhayati. Ayam pariyattipatibhanava. @Footnote: 1 Ma. Yu. sanhoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page281.

{406.2} Katamo paripucchapatibhanava. Idhekacco paripucchako 1- hoti attatthe ca nayatthe ca lakkhane ca karane ca thanathane ca. Tassa tam paripuccham nissaya patibhayati. Ayam paripucchapatibhanava. {406.3} Katamo adhigamapatibhanava . Idhekaccassa adhigata honti cattaro satipatthana cattaro sammappadhana cattaro iddhippada pancindriyani panca balani satta bojjhanga ariyo atthangiko maggo cattari samannaphalani catasso patisambhida cha abhinna . tassa attho nato dhammo nato nirutti nata . atthe nate attho patibhayati . dhamme nate dhammo patibhayati . niruttiya nataya nirutti patibhayati . imesu tisu nanam patibhanapatisambhida . imaya patibhanapatisambhidaya upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato hoti so vuccati patibhanava . yassa pariyatti natthi paripuccha natthi adhigamo natthi kim tassa patibhayissatiti sanho ca patibhanava. [407] Na saddho na virajjatiti na saddhoti samam sayamabhinnatam attapaccakkham dhammam na kassaci saddahati 2- annassa samanassa va brahmanassa va devassa va marassa va [3]- brahmuno va sabbe sankhara aniccati samam sayamabhinnatam attapaccakkham dhammam na kassaci saddahati 4- annassa samanassa va brahmanassa va devassa @Footnote: 1 Ma. paripucchita. 2-4 Yu. saddhahati. 3 Yu. narassa va.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page282.

Va marassa va [1]- brahmuno va . sabbe sankhara dukkhati. Sabbe dhamma anattati . avijjapaccaya sankharati .pe. Jatipaccaya jaramarananti . avijjanirodha sankharanirodhoti .pe. jatinirodha jaramarananirodhoti . idam dukkhanti .pe. Ayam dukkhanirodhagamini patipadati . ime asavati .pe. ayam asavanirodhagamini patipadati . ime dhamma abhinneyyati .pe. Ime dhamma sacchikatabbati . [2]- channam phassayatananam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca pancannam upadanakkhandhanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca catunnam mahabhutanam samudayanca atthangamanca assadanca adinavanca nissarananca 3- . yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti samam sayamabhinnatam attapaccakkham dhammam na kassaci saddahati annassa samanassa va brahmanassa va devassa va marassa va brahmuno va. {407.1} Vuttam hetam bhagavata saddahasi tvam sariputta saddhindriyam bhavitam bahulikatam amatogadham hoti amataparayanam amatapariyosanam viriyindriyam satindriyam samadhindriyam pannindriyam bhavitam bahulikatam amatogadham hoti amataparayanam amatapariyosananti . na khvaham ettha bhante bhagavato saddhaya gacchami saddhindriyam viriyindriyam satindriyam samadhindriyam pannindriyam bhavitam bahulikatam amatogadham hoti amataparayanam amatapariyosanam yesam nunetam @Footnote: 1 Yu. narassa va. 2 Ma. samam sayam abhinnatam ... 3 Yu. nissaranancati. @Ma. nissarananca samam sayam abhinnatam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page283.

Bhante anatam assa adittham aviditam asacchikatam aphusitam pannaya te tattha paresam saddhaya gaccheyyum saddhindriyam .pe. pannindriyam bhavitam bahulikatam amatogadham hoti amataparayanam amatapariyosananti yesanca kho etam bhante natam dittham viditam sacchikatam phusitam pannaya nikkankha te tattha nibbicikiccha saddhindriyam viriyindriyam satindriyam samadhindriyam pannindriyam bhavitam bahulikatam amatogadham hoti amataparayanam amatapariyosananti mayhanca kho etam bhante natam dittham viditam sacchikatam phusitam pannaya nikkankhoham tattha nibbicikiccho saddhindriyam viriyindriyam satindriyam samadhindriyam pannindriyam bhavitam bahulikatam amatogadham hoti amataparayanam amatapariyosananti. {407.2} Sadhu sadhu sariputta yesanhetam sariputta anatam assa adittham aviditam asacchikatam aphusitam pannaya te tattha paresam saddhaya gaccheyyum saddhindriyam .pe. pannindriyam bhavitam bahulikatam amatogadham hoti amataparayanam amatapariyosananti. Assaddho akatannu ca sandhicchedo ca yo naro hatavakaso vantaso sa ve uttamaporisoti. {407.3} Na virajjatiti sabbe balaputhujjana rajjanti kalyanaputhujjanam upadaya satta sekha virajjanti araha neva rajjati no virajjati. Virato so khaya ragassa vitaragatta khaya dosassa vitadosatta khaya mohassa vitamohatta . so vutthavaso cinnacarano .pe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page284.

Natthi tassa punabbhavoti na saddho na virajjati. Tenaha bhagava satiyesu anassavi atimane ca no yuto sanho ca patibhanava na saddho na virajjatiti. [408] Labhakamya na sikkhati alabhe ca na kuppati aviruddho ca tanhaya rase 1- ca nanugijjhati. [409] Labhakamya na sikkhati alabhe ca na kuppatiti katham labhakamya sikkhati . idha bhikkhave bhikkhu bhikkhum passati labhim civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharanam. Tassa evam hoti kena nu kho ayamayasma labhi civarapindapata- senasanagilanapaccayabhesajjaparikkharananti . tassa evam hoti ayam kho ayasma suttantiko tena ayamayasma labhi civarapindapata- senasanagilanapaccayabhesajjaparikkharananti . so labhahetu labhapaccaya labhakarana labhabhinibbattiya labham paripacento suttantam pariyapunati. Evampi labhakamya sikkhati. {409.1} Athava bhikkhu bhikkhum passati labhim civarapindapata- senasanagilanapaccayabhesajjaparikkharanam . tassa evam hoti kena nu kho ayamayasma labhi civarapindapatasenasanagilana- paccayabhesajjaparikkharananti . tassa evam hoti ayam kho ayasma vinayadharo .pe. abhidhammiko tena ayamayasma labhi civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharananti. So labhahetu labhapaccaya labhakarana labhabhinibbattiya @Footnote: 1 Ma. rasesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page285.

Labhabhinibbattiya labham paripacento abhidhammam pariyapunati . Evampi labhakamya sikkhati. {409.2} Athava bhikkhu bhikkhum passati labhim civarapindapata- senasanagilanapaccayabhesajjaparikkharanam . tassa evam hoti kena nu kho ayamayasma labhi civarapindapatasenasanagilana- paccayabhesajjaparikkharananti . tassa evam hoti ayam kho ayasma aranniko pindapatiko pamsukuliko tecivariko sapadanacariko khalupacchabhattiko nesajjiko yathasanthatiko tena ayamayasma labhi civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajja- parikkharananti . so labhahetu labhapaccaya labhakarana labhabhinibbattiya labham paripacento aranniko hoti .pe. Yathasanthatiko hoti. Evampi labhakamya sikkhati. {409.3} Katham na labhakamya sikkhati. Idha bhikkhu na labhahetu na labhapaccaya na labhakarana na labhabhinibbattiya na labham paripacento yavadeva attadamathaya attasamathaya attaparinibbapanatthaya suttantam pariyapunati vinayam pariyapunati abhidhammam pariyapunati . evampi na labhakamya sikkhati . athava bhikkhu na labhahetu na labhapaccaya na labhakarana na labhabhinibbattiya na labham paripacento yavadeva appicchanneva nissaya santutthinneva nissaya sallekhanneva nissaya pavivekanneva nissaya idamatthitanneva nissaya aranniko hoti pindapatiko hoti pamsukuliko hoti tecivariko

--------------------------------------------------------------------------------------------- page286.

Hoti sapadanacariko hoti khalupacchabhattiko hoti nesajjiko hoti yathasanthatiko hoti . evampi na labhakamya sikkhatiti labhakamya na sikkhati. [410] Alabhe ca na kuppatiti katham alabhe kuppati. Idhekacco kulam va na labhami ganam va na labhami avasam va na labhami labham va na labhami yasam va na labhami pasamsam va na labhami sukham va na labhami civaram va na labhami pindapatam va na labhami senasanam va na labhami gilanapaccayabhesajjaparikkharam va na labhami gilanupatthakam va na labhami appannatomhiti kuppati byapajjati patitthiyati kopanca dosanca appaccayanca patukaroti. Evam alabhe kuppati. {410.1} Katham alabhe na kuppati. Idha bhikkhu kulam va na labhami ganam va na labhami avasam va na labhami labham va na labhami yasam va na labhami pasamsam va na labhami sukham va na labhami civaram va na labhami pindapatam va na labhami senasanam va na labhami gilanapaccaya- bhesajjaparikkharam va na labhami gilanupatthakam va na labhami appannatomhiti na kuppati na byapajjati na patitthiyati na kopanca dosanca appaccayanca patukaroti . evam alabhe na kuppatiti labhakamya na sikkhati alabhe ca na kuppati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page287.

[411] Aviruddho ca tanhaya rase ca nanugijjhatiti viruddhoti yo cittassa aghato patighato anuvirodho 1- kopo pakopo sampakopo doso padoso sampadoso cittassa byapatti manopadoso kodho kujjhana kujjhitattam doso dussana dussitattam byapatti byapajjana byapajjitattam virodho pativirodho candikkam assuropo anattamanata cittassa ayam vuccati virodho . yasseso virodho pahino samucchinno vupasanto patippassaddho abhabbuppattiko nanaggina daddho so vuccati aviruddho . tanhati rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha . Rasoti mularaso khandharaso tacaraso pattaraso puppharaso phalaraso ambilam madhuram tittikam katukam lonikam kharikam lambilam 2- kasavo sadum asadum sitam unham. {411.1} Santeke samanabrahmana rasagiddha te jivhaggena rasaggani pariyesanta ahindanti . te ambilam labhitva anambilam pariyesanti anambilam labhitva ambilam pariyesanti . madhuram labhitva amadhuram pariyesanti amadhuram labhitva madhuram pariyesanti . tittikam 3- labhitva atittikam 3- pariyesanti atittikam 3- labhitva tittikam 3- pariyesanti . katukam labhitva akatukam pariyesanti akatukam labhitva katukam pariyesanti . lonikam labhitva alonikam pariyesanti alonikam labhitva lonikam pariyesanti . kharikam labhitva akharikam pariyesanti akharikam labhitva kharikam pariyesanti . lambilam labhitva kasavam @Footnote: 1 Ma. patigham pativirodho . 2 Ma. lambikam . 3 Ma. tittakam, atittakam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page288.

Pariyesanti kasavam labhitva lambilam pariyesanti . sadum labhitva asadum pariyesanti asadum labhitva sadum pariyesanti . sitam labhitva unham pariyesanti unham labhitva sitam pariyesanti . Te yam yam labhitva tena tena na santussanti aparaparam pariyesanti manapikesu rasesu ratta giddha gadhita mucchita ajjhopanna lagga laggita palibuddha . yassa rasatanha pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddha so patisankha yoniso aharam ahareti neva davaya na madaya na mandanaya na vibhusanaya yavadeva imassa kayassa thitiya yapanaya vihimsuparatiya brahmacariyanuggahaya iti purananca vedanam patihankhami navanca vedanam na uppadessami yatra ca me bhavissati anavajjata ca phasuviharo cati. {411.2} Yatha vanam alimpeyya yavadeva ropanatthaya yatha va pana akkham abbhanjeyya yavadeva bharassa nittharanatthaya yatha va pana puttamamsaaharam ahareyya yavadeva kantarassa nittharanatthaya evameva bhikkhu patisankha yoniso aharam ahareti neva davaya na madaya na mandanaya na vibhusanaya yavadeva imassa kayassa thitiya yapanaya vihimsuparatiya brahmacariyanuggahaya iti purananca vedanam patihankhami navanca vedanam na uppadessami yatra ca me bhavissati anavajjata ca phasuviharo cati rasatanham pajahati vinodeti byantikaroti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page289.

Anabhavangameti rasatanhaya arato virato pativirato nikkhanto nissattho vippamutto visannutto vimariyadikatena cetasa viharatiti aviruddho ca tanhaya rase ca nanugijjhati. Tenaha bhagava labhakamya na sikkhati alabhe ca na kuppati aviruddho ca tanhaya rase 1- ca nanugijjhatiti. [412] Upekkhako sada sato na loke mannati 2- samam na visesi na niceyyo tassa no santi ussada. [413] Upekkhako sada satoti upekkhakoti chalangupekkhaya samannagato cakkhuna rupam disva neva sumano hoti na dummano upekkhako viharati sato sampajano . sotena saddam sutva . Ghanena gandham ghayitva . jivhaya rasam sayitva. Kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya neva sumano hoti na dummano upekkhako viharati sato sampajano . cakkhuna rupam disva manapam nabhigijjhati nabhihasati 3- na ragam janeti . tassa thitova kayo hoti thitam cittam ajjhattam susanthitam suvimuttam. {413.1} Cakkhuna kho paneva rupam disva amanapam na manku hoti appatitthinacitto 4- adinamanaso 5- abyapannacetaso . tassa thitova kayo hoti thitam cittam ajjhattam susanthitam suvimuttam . sotena saddam sutva . Ghanena gandham ghayitva. Jivhaya rasam sayitva. Kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya manapam nabhigijjhati nabhihasati @Footnote: 1 Ma. rasesu. 2 mannate. 3 Po. Ma. nabhihamsati. 4 Po. Ma. appatitthitacitto. @5 Ma. adinamanaso.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page290.

Na ragam janeti . tassa thitova kayo hoti thitam cittam ajjhattam susanthitam suvimuttam . manasa kho paneva dhammam vinnaya amanapam na manku hoti appatitthinacitto adinamanaso abyapannacetaso . tassa thitova kayo hoti thitam cittam ajjhattam susanthitam suvimuttam. {413.2} Cakkhuna rupam disva manapamanapesu rupesu tassa thitova kayo hoti thitam cittam ajjhattam susanthitam suvimuttam . sotena saddam sutva . ghanena gandham ghayitva . jivhaya rasam sayitva. Kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya manapamanapesu dhammesu tassa thitova kayo hoti thitam cittam ajjhattam susanthitam suvimuttam. {413.3} Cakkhuna rupam disva rajaniye na rajjati dosaniye na dussati mohaniye na muyhati kopaniye na kuppati kilesaniye na kilissati madaniye na majjati . sotena saddam sutva . Ghanena gandham ghayitva . jivhaya rasam sayitva . kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya rajaniye na rajjati dosaniye na dussati mohaniye na muyhati kopaniye na kuppati kilesaniye na kilissati madaniye na majjati . ditthe ditthamatto sute sutamatto mute mutamatto vinnate vinnatamatto ditthe na limpati sute na limpati mute na limpati vinnate na limpati . ditthe anupayo anissito appatibaddho vippamutto visannutto vimariyadikatena cetasa viharati . sute mute

--------------------------------------------------------------------------------------------- page291.

Vinnate anupayo anissito appatibaddho vippamutto visannutto vimariyadikatena cetasa viharati. {413.4} Samvijjati arahato cakkhu passati araha cakkhuna rupam chandarago arahato natthi suvimuttacitto araha . samvijjati arahato sotam sunati araha sotena saddam chandarago arahato natthi suvimuttacitto araha . samvijjati arahato ghanam ghayati araha ghanena gandham chandarago arahato natthi suvimuttacitto araha . Samvijjati arahato jivha sayati araha jivhaya rasam chandarago arahato natthi suvimuttacitto araha . samvijjati arahato kayo phussati araha kayena photthabbam chandarago arahato natthi suvimuttacitto araha . samvijjati arahato mano vijanati araha manasa dhammam chandarago arahato natthi suvimuttacitto araha. {413.5} Cakkhu ruparamam ruparatam rupasammuditam tam arahato dantam guttam rakkhitam samvutam tassa ca samvaraya dhammam deseti. Sotam saddaramam. Ghanam gandharamam . jivha rasarama rasarata rasasammudita sa arahato danta gutta rakkhita samvuta tassa ca samvaraya dhammam deseti. Kayo photthabbaramo . mano dhammaramo dhammarato dhammasammudito so arahato danto gutto rakkhito samvuto tassa ca samvaraya dhammam deseti. Dantam nayanti samitim dantam rajabhiruhati danto settho manussesu yotivakyam titikkhati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page292.

Varamassatara danta ajaniyava sindhava kunjarava mahanaga attadanto tato varam. Na hi etehi yanehi gaccheyya agatam disam yathattana sudantena danto dantena gacchati. Vidhasu na vikampanti vippamutta punabbhava dantabhumim anuppatta te loke vijitavino. Yassindriyani bhavitani ajjhattam ca bahiddha ca sabbaloke nibbijjhimam paranca lokam kalam kankhati bhavito sudantoti {413.6} upekkhako . Sadati [1]- sabbada sabbakalam niccakalam dhuvakalam .pe. pacchime vayokhandhe . satoti catuhi karanehi sato kaye kayanupassanasatipatthanam bhavento sato vedanasu citte dhammesu dhammanupassanasatipatthanam bhavento sato .pe. so vuccati satoti upekkhako sada sato. [414] Na loke mannati samanti sadisohamasmiti manam na janeti jatiya va gottena va .pe. annatarannatarena va vatthunati na loke mannati samam. [415] Na visesi na niceyyoti seyyohamasmiti atimanam na janeti jatiya va gottena va .pe. annatarannatarena va @Footnote: 1 Ma. Yu. sada.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page293.

Vatthuna . hinohamasmiti manam na janeti jatiya va gottena va .pe. Annatarannatarena va vatthunati na visesi na niceyyo. [416] Tassa no santi ussadati tassati arahato khinasavassa. Ussadati sattussada ragussado dosussado mohussado manussado ditthussado kilesussado kammussado . tassime ussada natthi na santi na samvijjanti nupalabbhanti pahina samacchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati tassa no santi ussada . Tenaha bhagava upekkhako sada sato na loke mannati samam na visesi na niceyyo tassa no santi ussadati. [417] Yassa nissayata natthi natva dhammam anissito bhavaya vibhavaya ca tanha yassa na vijjati. [418] Yassa nissayata natthiti yassati arahato khinasavassa . Nissayati dve nissaya tanhanissayo ca ditthinissayo ca .pe. ayam tanhanissayo .pe. ayam ditthinissayo . tassa tanhanissayo pahino ditthinissayo patinissattho tanhanissayassa pahinatta ditthinissayassa patinissatthatta nissayata yassa natthi [1]- na samvijjati nupalabbhati pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati yassa nissayata natthi. @Footnote: 1 Po. Ma. na santi. ito param evam natabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page294.

[419] Natva dhammam anissitoti natvati natva janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva sabbe sankhara aniccati natva janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva sabbe sankhara dukkhati sabbe dhamma anattati .pe. Yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti natva janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva. Anissitoti dve nissaya tanhanissayo ca ditthinissayo ca .pe. ayam tanhanissayo .pe. Ayam ditthinissayo . tanhanissayam pahaya ditthinissayam patinissajjitva cakkhum anissito sotam anissito ghanam anissito jivham anissito kayam anissito manam anissito rupe sadde gandhe rase photthabbe kulam ganam avasam .pe. ditthasutamutavinnatabbe dhamme anissito anallino anupagato anajjhosito anadhimutto nikkhanto nissattho vippamutto visannutto vimariyadikatena cetasa viharatiti natva dhammam anissito. [420] Bhavaya vibhavaya ca tanha yassa na vijjatiti tanhati rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha . yassati arahato khinasavassa . bhavayati bhavaditthiya. Vibhavayati vibhavaditthiya . bhavayati sassataditthiya . vibhavayati ucchedaditthiya . bhavayati punappunam bhavaya punappunam gatiya punappunam upapattiya punappunam patisandhiya punappunam attabhavabhinibbattiya .

--------------------------------------------------------------------------------------------- page295.

Bhinibbattiya . tanha yassa natthi na samvijjati nupalabbhati pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati bhavaya vibhavaya ca tanha yassa na vijjati . tenaha bhagava yassa nissayata natthi natva dhammam anissito bhavaya vibhavaya ca tanha yassa na vijjatiti. [421] Tam brumi upasantoti kamesu anapekkhinam gantha tassa na vijjanti atari so visattikam. [422] Tam brumi upasantoti santo upasanto vupasanto nibbuto patippassaddhoti tam brumi tam kathemi tam bhanami tam dipayami tam voharamiti tam brumi upasantoti. [423] Kamesu anapekkhinanti kamati uddanato dve kama vatthukama ca kilesakama ca .pe. ime vuccanti vatthukama .pe. Ime vuccanti kilesakama . vatthukame parijanitva kilesakame pahaya pajahitva vinoditva byantikaritva anabhavangamitva kamesu anapekkhi vitakamo cattakamo vantakamo muttakamo pahinakamo patinissatthakamo [1]- vitarago cattarago vantarago muttarago pahinarago patinissattharago nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharatiti kamesu anapekkhinam. @Footnote: 1 Ma. kamesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page296.

[424] Gantha tassa na vijjantiti ganthati cattaro gantha abhijjha kayagantho byapado kayagantho silabbattaparamaso kayagantho idamsaccabhiniveso kayagantho . attano ditthiya rago abhijjha kayagantho . paravadesu aghato appaccayo byapado kayagantho . attano silam va vattam va silabbattam va paramasati 1- silabbattaparamaso kayagantho . attano ditthi idamsaccabhiniveso kayagantho . tassati arahato khinasavassa . Gantha tassa na vijjantiti gantha tassa natthi na santi na samvijjanti nupalabbhanti pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati gantha tassa na vijjanti. [425] Atari so visattikanti visattika vuccati tanha yo rago sarago .pe. abhijjha lobho akusalamulam . visattikati kenatthena visattika . visatati visattika . visalati visattika . Visatati visattika . visamati visattika . visakkatiti visattika . Visamharatiti visattika . visamvadikati visattika . visamulati visattika . visaphalati visattika . visaparibhogati visattika . Visala va pana sa tanha rupe sadde gandhe rase photthabbe kule gane avase .pe. dittha suta muta vinnatabbesu dhammesu visata 2- vitthatati visattika . atari so visattikanti so imam visattikam tanham atari uttari pattari 3- samatikkami vitivattatiti @Footnote: 1 Ma. Yu. paramaso. 2 Ma. visatam. 3 Ma. patari.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page297.

Atari so visattikam. Tenaha bhagava tam brumi upasantoti kamesu anapekkhinam gantha tassa na vijjanti atari so visattikanti. [426] Na tassa putta pasavo khettam vatthunca vijjati attam 1- vapi nirattam va na tasmim upalabbhati. [427] Na tassa putta pasavo khettam vatthunca vijjatiti nati patikkhepo . tassati arahato khinasavassa . puttati cattaro putta attajo putto khettajo putto dinnako putto antevasiko putto . pasavoti ajelaka kukkutasukara hatthigavassavalava . khettanti salikkhettam vihikkhettam muggakkhettam masakkhettam yavakkhettam godhumakkhettam tilakkhettam . vatthunti gharavatthu kotthakavatthu purevatthu pacchavatthu aramavatthu viharavatthu . Na tassa putta pasavo khettam vatthunca vijjatiti tassa puttapariggaho va pasupariggaho va khettapariggaho va vatthupariggaho va natthi na santi na samvijjanti nupalabbhanti pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati na tassa putta pasavo khettam vatthunca vijjati. [428] Attam vapi nirattam va na tasmim upalabbhatiti attati sassataditthi 2- natthi nirattati ucchedaditthi natthi attati gahitam natthi nirattati muncitabbam natthi . yassa natthi gahitam tassa @Footnote: 1 Ma. atta vapi niratta va. sabbattha idisameva. 2 Ma. attaditthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page298.

Natthi muncitabbam yassa natthi muncitabbam tassa natthi gahitam . Gahanamuncanam samatikkanto araha vuddhiparihanim vitivatto . so vutthavaso cinnacarano .pe. natthi tassa punabbhavoti attam vapi nirattam va na tasmim upalabbhati. Tenaha bhagava na tassa putta pasavo khettam vatthunca vijjati attam vapi nirattam va na tasmim upalabbhatiti. [429] Yena [1]- vajjum puthujjana atho samanabrahmana tam tassa apurekkhatam tasma vadesu nejati. [430] Yena vajjum puthujjana atho samanabrahmanati puthujjanati kenatthena puthujjana . puthu kilese janentiti puthujjana . puthu avihatasakkayaditthikati puthujjana . puthu sattharanam mukhullokikati puthujjana . puthu sabbagatihi avunitati puthujjana . puthu nanabhisankharehi abhisankharontiti puthujjana . puthu nanaoghehi vuyhantiti puthujjana . puthu nanasantapehi santappentiti puthujjana . puthu nanaparilahehi paridayhantiti puthujjana . puthu pancasu kamagunesu ratta giddha gadhita mucchita ajjhopanna lagga laggita palibuddhati puthujjana . puthu pancahi nivaranehi avuta nivuta ophuta 2- pihita paticchanna patikujjitati puthujjana . Samanati yekeci ito bahiddha paribbajupagata paribbajasamapanna . Brahmanati yekeci bhovadika . yena vajjum puthujjana atho @Footnote: 1 Po. Ma. nam . 2 Ma. ovuta.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page299.

Samanabrahmanati puthujjana yena [1]- ragena vadeyyum yena dosena vadeyyum yena mohena vadeyyum yena manena vadeyyum yaya ditthiya vadeyyum yena uddhaccena vadeyyum yaya vicikicchaya vadeyyum yehi anusayehi vadeyyum rattoti va dutthoti va mulhoti va vinibandhoti va paramatthoti va vikkhepagatoti va anitthangatoti va thamagatoti va . te abhisankhara pahina abhisankharanam pahinatta gatiyo yena vadeyyum nerayikoti va tiracchanayonikoti va pittivisayikoti va manussoti va devoti va rupiti va arupiti va sanniti va asanniti va nevasanninasanniti va . so hetu natthi paccayo natthi karanam natthi yena vadeyyum katheyyum bhaneyyum dipayeyyum vohareyyunti yena vajjum puthujjana atho samanabrahmana. [431] Tam tassa apurekkhanti tassati arahato khinasavassa . Purekkharoti dve purekkhara tanhapurekkharo ca ditthipurekkharo ca .pe. ayam tanhapurekkharo .pe. ayam ditthipurekkharo . Tassa tanhapurekkharo pahino ditthipurekkharo patinissattho tanhapurekkharassa pahinatta ditthipurekkharassa patinissatthatta na tanham va ditthim va purato katva carati na tanhadhajo na tanhaketu na tanhadhipateyyo na ditthiddhajo na ditthiketu na ditthadhipateyyo na tanhaya va [2]- ditthiya va @Footnote: 1 Ma. tam . 2 Ma. na.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page300.

Parivarito caratiti tam tassa apurekkhatam. [432] Tasma vadesu nejatiti tasmati tasma tamkarana tamhetu tappaccaya tamnidana vadesu upavadesu nindaya garahaya akittiya avannaharikaya nejati na ejati 1- na calati na vedhati nappavedhati na sampavedhatiti tasma vadesu nejati. Tenaha bhagava yena vajjum puthujjana atho samanabrahmana tam tassa apurekkhatam tasma vadesu nejatiti. [433] Vitagedho amacchari na ossesu vadate muni na samesu na omesu kappam neti akappiyo. [434] Vitagedho amacchariti gedho vuccati tanha yo rago sarago .pe. abhijjha lobho akusalamulam . yasseso gedho pahino samucchinno vupasanto patippassaddho abhabbuppattiko nanaggina daddho so vuccati vitagedho . so rupe agiddho .pe. Dittha suta muta vinnatabbesu dhammesu agiddho agadhito amucchito anajjhopanno vitagedho [2]- cattagedho vantagedho muttagedho [3]- patinissatthagedho nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharatiti vitagedho . amacchariti macchariyanti panca macchariyani avasamacchariyam kulamacchariyam labhamacchariyam vannamacchariyam dhammamacchariyam yam evarupam macchariyam .pe. gaho idam vuccati macchariyam. Yassetam macchariyam pahinam samucchinnam vupasantam patippassaddham @Footnote: 1 Ma. injati. 2 Ma. vigatagedho. 3 pahinagedho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page301.

Abhabbuppattikam nanaggina daddham so vuccati amacchariti vitagedho amacchari. [435] Na ossesu vadate muni na samesu na omesuti muniti monam vuccati nanam .pe. sangajalamaticca so muni . muni seyyohamasmiti va sadisohamasmiti va hinohamasmiti va na vadati na katheti na bhanati na dipayati na voharatiti na ossesu vadate muni na samesu na omesu. [436] Kappam neti akappiyoti kappoti dve kappa tanhakappo ca ditthikappo ca .pe. ayam tanhakappo .pe. Ayam ditthikappo . tassa tanhakappo pahino ditthikappo patinissattho tanhakappassa pahinatta ditthikappassa patinissatthatta tanhakappam va ditthikappam va neti na upeti na upagacchati na ganhati na paramasati nabhinivisatiti kappam neti . akappiyoti kappoti 1- dve kappa tanhakappo ca ditthikappo ca .pe. Ayam tanhakappo .pe. ayam ditthikappo . tassa tanhakappo pahino ditthikappo patinissattho tassa tanhakappassa pahinatta ditthikappassa patinissatthatta tanhakappam va ditthikappam va na kappeti na janeti na sanjaneti na nibbatteti nabhinibbattetiti kappam neti akappiyo. Tenaha bhagava @Footnote: 1 Ma. kappati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page302.

Vitagedho amacchari na ossesu vadate muni na samesu na omesu kappam neti akappiyoti. [437] Yassa loke sakam natthi asata ca na socati dhammesu ca na gacchati sa ve santoti vuccati. [438] Yassa loke sakam natthiti yassati arahato khinasavassa. [1]- Sakam natthiti yassa 2- mayham va idam paresam va idanti kinci rupagatam vedanagatam sannagatam sankharagatam vinnanagatam gahitam paramattham abhinivittham ajjhositam adhimuttam natthi .pe. Nanaggina daddhanti yassa loke sakam natthi. [439] Asata ca na socatiti viparinatam va vatthum na socati viparinatasmim va vatthusmim na socati cakkhu me viparinatanti na socati sotam me ghanam me jivha me kayo me mano me rupa me sadda me gandha me rasa me photthabba me kulam me gano me avaso me labho me yaso me pasamsa me sukham me civaram me pindapato me senasanam me gilanapaccayabhesajjaparikkharo me mata me pita me bhata me bhagini me putto me dhita me mitta me amacca me nataka me salohita me viparinatati na socati na kilamati na paridevati na urattalim kandati na sammoham apajjatiti evampi asata ca na socati. {439.1} Athava asataya dukkhaya vedanaya phuttho pareto samohito samannagato @Footnote: 1 Ma. loke. 2 tassa. 3 Ma. asantaya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page303.

Na socati na kilamati na paridevati na urattalim kandati na sammoham apajjati . cakkhurogena phuttho pareto samohito samannagato na socati na kilamati na paridevati na urattalim kandati na sammoham apajjati . sotarogena ghanarogena jivharogena kayarogena sisarogena kannarogena mukharogena dantarogena kasena sasena pinasena dahena jarena kucchirogena mucchaya pakkhandikaya sulaya visucikaya kutthena gandena kilasena sosena apamarena dadduya 1- kanduya kacchuya rakhasaya vitacchikaya lohitena pittena madhumehena amsaya pilakaya bhagandalaya 2- pittasamutthanehi 3- abadhehi semhasamutthanehi abadhehi vatasamutthanehi abadhehi sannipatikehi abadhehi utuparinamajehi abadhehi visamapariharajehi abadhehi opakkamikehi abadhehi kammavipakajehi abadhehi sitena unhena jighacchaya pipasaya uccarena passavena damsamakasavatatapasirimsapa- samphassehi phuttho pareto samohito samannagato na socati na kilamati na paridevati na urattalim kandati na sammoham apajjatiti evampi asata ca na socati. {439.2} Athava asante asamvijjamane anupalabbhiyamane aho vata me tam tam vata me natthi siya vata me tam tam vataham na labhamiti na socati na kilamati na paridevati na urattalim kandati na sammoham apajjatiti evampi asata ca na socati. @Footnote: 1 Yu. danduya. 2 Po. Ma. bhagandalena. 3 Po. Ma. pittasamutthanena abadhena. @ito param evam natabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page304.

[440] Dhammesu ca na gacchatiti na chandagatim gacchati na dosagatim gacchati na mohagatim gacchati na bhayagatim gacchati na ragavasena gacchati na dosavasena gacchati na mohavasena gacchati na manavasena gacchati na ditthivasena gacchati na uddhaccavasena gacchati na vicikicchavasena gacchati na anusayavasena gacchati na [1]- vaggehi dhammehi yayati niyyati vuyhati samhariyatiti dhammesu ca na gacchati. [441] Sa ve santoti vuccatiti so santo upasanto vupasanto nibbuto patippassaddhoti vuccati kathiyati bhaniyati dipiyati vohariyatiti sa ve santoti vuccati. Tenaha bhagava yassa loke sakam natthi asata ca na socati dhammesu ca na gacchati sa ve santoti vuccatiti. Dasamo purabhedasuttaniddeso nitthito. ------------ @Footnote: 1 Po. Ma. ca.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 29 page 251-304. http://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=29&item=374&items=68&pagebreak=1&modeTY=2              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=29&item=374&items=68&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=29&item=374&items=68&pagebreak=1&modeTY=2              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=29&item=374&items=68&pagebreak=1&modeTY=2              Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=29&i=374              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=45&A=7251              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=45&A=7251              Contents of The Tipitaka Volume 29 http://84000.org/tipitaka/read/?index_29

read First itemread Previous itemไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

Background color :