ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 51 : PALI ROMAN Buddha.A. (madhurattha.)

                      25. Konagamanabuddhavamsavannana
     kakusandhassa pana bhagavato aparabhage tassa sasane ca antarahite
sattesu timsavassasahassayukesu jatesu parahitakonagamano 1- konagamano nama
sattha loke udapadi. 2- Atha va kanakagamanato konagamano nama sattha loke
udapadi. Tattha kakarassa koadesam katva nakarassa nadesam katva ekassa
kakarassa lopam katva niruttinayena kanakassa kanakadiabharanassa agamanam pavassanam
yassa bhagavato uppannakale so konagamano nama. 2- Ettha pana ayu
anupubbena parihinasadisam katam, na evam parihinam, puna vaddhitva parihinanti
veditabbam. Katham? imasmimyeva kappe kakusandho bhagava cattalisavassasahassayukakale
nibbatto, tam pana ayu parihayamanam dasavassakalam patva puna asankhyeyyam
patva tato parihayamanam timsavassasahassayukakale thitam, tada konagamano bhagava
loke uppannoti veditabbo.
@Footnote: 1 Si.,i. parahitaponagamano             2-2 Si.,i. nattha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page372.

Sopi paramiyo puretva tusitapure nibbattitva tato cavitva sobhavatinagare yannadattassa brahmanassa bhariyaya rupadihi gunehi anuttaraya uttaraya nama brahmaniya kucchismim patisandhim gahetva dasannam masanam accayena subhavatiuyyane matukucchito nikkhami. Jayamane pana tasmim sakalajambudipe devo kanakavassam vassi. Tenassa kanakagamanakaranatta "kanakagamano"ti namamakamsu. Tam panassa namam anukkamena parinamamanam "konagamano"ti jatam. So pana tini vassasahassani agaram ajjhavasi. Tusitasantusitasantutthanamaka panassa tayo pasada ahesum. Rucigattabrahmanipamukhani solasa itthisahassani ahesum. So cattari nimittani disva rucigattaya brahmaniya satthavahe nama putte uppanne hatthikkhandhavaragato hatthiyanena mahabhinikkhamanam nikkhamitva pabbaji. Tam timsapurisasahassani anupabbajimsu. So tehi parivuto cha mase padhanacariyam caritva visakhapunnamayam aggisonabrahmanassa dhitaya aggisona- brahmanakumariya dinnam madhupayasam paribhunjitva khadiravane divaviharam katva sayanhasamaye jatatindukena nama yavapalena dinna attha tinamutthiyo gahetva udumbarabodhim pundarike vuttappamanam phalavibhutisampannam dakkhinato upagantva visatihatthivitthatam tinasantharam santharitva pallankam abhujitva marabalam viddhamsetva dasabalananani patilabhitva "anekajatisamsaram .pe. Tanhanam khayamajjhaga"ti udanam udanetva sattasattaham vitinametva attana saha pabbajitanam timsabhikkhusahassanam upanissayasampattim disva gaganapathena gantva sudassananagarasamipe isipatane migadaye otaritva tesam majjhagato dhammacakkam pavattesi, tada timsakotisahassanam pathamabhisamayo ahosi. Puna sundaranagaradvare mahasalarukkhamule yamakapatihariyam katva visatikotisahassanam dhammamatam payesi, so dutiyo abhisamayo ahosi. Attano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page373.

Mataram uttaram pamukham katva dasasu cakkavalasahassesu devatanam samagatanam abhidhammapitakam desente bhagavati dasannam kotisahassanam tatiyo abhisamayo ahosi. Tena vuttam:- [1] "kakusandhassa aparena sambuddho dvipaduttamo konagamano nama jino lokajettho narasabho. [2] Dasa dhamme purayitvana kantaram samatikkami pavahiya malam sabbam patto sambodhimuttamam. [3] Dhammacakkam pavattente konagamananayake timsakotisahassanam pathamabhisamayo ahu. [4] Patihiram karonte ca paravadappamaddane visatikotisahassanam dutiyabhisamayo ahu. [5] Tato vikubbanam katva jino devapuram gato vasate tattha sambuddho silaya pandukambale. [6] Pakarane satta desento vassam vasati so muni dasakotisahassanam tatiyabhisamayo ahu"ti. Tattha dasa dhamme purayitvanati dasa paramidhamme purayitva. Kantaram samatikkamiti jatikantaram samatikkami. Pavahiyati pavahetva. Malam sabbanti ragadimalattayam. Patihiram karonte ca, paravadappamaddaneti paravadivadappamaddane, bhagavati patihariyam karonteti attho. Vikubbananti vikubbaniddhim, sundaranagaradvare yamakapatihariyam katva devapuram gato tattha pandukambalasilayam vasi. Katham vasiti? pakarane satta desentoti tattha devanam sattappakaranasankhatam abhidhammapitakam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page374.

Desento vasi. Evam tattha abhidhammam desente bhagavati dasakotisahassanam devanam abhisamayo ahositi attho. Parisuddhaparamipuranagamanassa konagamanassapi eko savakasannipato ahosi. Surindavatinagare surindavatuyyane viharanto bhiyyasassa rajaputtassa ca uttarassa ca rajaputtassa dvinnampi timsasahassaparivaranam dhammam desetva sabbeva te ehibhikkhupabbajjaya pabbajetva tesam majjhagato maghapunnamayam patimokkham uddisi. Tena vuttam:- [7] "tassapi devadevassa eko asi samagamo khinasavanam vimalanam santacittana tadinam. [8] Timsabhikkhusahassanam tada asi samagamo oghanamatikkantanam bhijjitananca maccuya"ti. Tattha oghananti kamoghadinam, catunnamoghanametam adhivacanam, yassa pana te samvijjanti, tam vattasmim ohananti osidapentiti ogha, tesam oghanam, upayogatthe samivacanam datthabbam. Catubbidhe oghe atikkantananti attho. Bhijjitananti etthapi eseva nayo. Maccuyati maccuno. Tada amhakam bodhisatto mithilanagare pabbato nama raja ahosi, tada "saranagatasabbapanagamanam konagamanam mithilanagaramanuppattan"ti sutva saparivaro raja paccuggantva vanditva dasabalam nimantetva mahadanam datva tattha bhagavantam vassavasatthaya yacitva temasam sasavakasamgham sattharam upatthahitva pattunnacinapattakambalakoseyyadukulakappasikadini mahagghani ceva sukhumavatthani ca suvannapaduka ceva annanca bahuparikkharamadasi. Sopi nam bhagava byakasi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page375.

"imasmimyeva bhaddakappe ayam buddho bhavissati"ti. Atha so mahapuriso tassa bhagavato byakaranam sutva maharajjam pariccajitva tasseva bhagavato santike pabbaji. Tena vuttam:- [9] "ahantena samayena pabbato nama khattiyo mittamaccehi sampanno anantabalavahano. [10] Sambuddhadassanam gantva sutva dhammamanuttaram nimantetva sajinasamgham danam datva yadicchakam. [11] Pattunnam cinapattanca koseyyam kambalampi ca suvannapadukanceva adasim satthusavake. [12] Sopi mam buddho byakasi samghamajjhe nisidiya imamhi bhaddake kappe ayam buddho bhavissati. [13] Ahu kapilavhaya ramma .pe. Hessama sammukha imam. [14] Tassapi vacanam sutva bhiyyo cittam pasadayim uttarim vatamadhitthasim dasaparamipuriya. [15] Sabbannutam gavesanto danam datva naruttame ohayaham maharajjam pabbajim jinasantike"ti. Tattha anantabalavahanoti bahukam anantam mayham balam assahatthiadikam vahanancati attho. Sambuddhadassananti sambuddhadassanatthaya. Yadicchakanti yavadicchakam buddhappamukham samgham catubbidhena aharena "alamalan"ti pavarapetva, hatthena pidahapetvati attho. Satthusavaketi satthuno ceva savakananca adasim. Naruttameti naruttamassa. Ohayati pahaya 1- pariccajitva. 2- @Footnote: 1 Si.,i. ohayitva 2 Si.,i. natthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page376.

Tassa pana konagamanassa bhagavato sobhavati nama nagaram ahosi, yannadatto nama brahmano pita, uttara nama brahmani mata, bhiyyaso ca uttaro cati dve aggasavaka, sotthijo namupatthako, samudda ca uttara ca dve aggasavika, udumbararukkho bodhi, sariram timsahatthubbedham ahosi, timsavassasahassani ayu, bhariya panassa rucigatta nama brahmani, satthavaho nama putto, hatthiyanena nikkhami. Tena vuttam:- [16] "nagaram sobhavati nama sobho namasi khattiyo vasate tattha nagare sambuddhassa mahakulam. [17] Brahmano yannadatto ca asi buddhassa so pita uttara nama janika konagamanassa satthuno. [18] 1- Tini vassasahassani agaram ajjhavasi so tusitasantusitasantuttha tayo pasadamuttama. [19] Anunasolasasahassani nariyo samalankata rucigatta nama nari satthavaho nama atrajo. [20] Nimitte caturo disva hatthiyanena nikkhami chamasam padhanacaram acari purisuttamo. [21] Brahmuna yacito santo konagamano lokanayako vattacakko mahaviro migadaye naruttamo. 1- [22] Bhiyyaso uttaro nama ahesum aggasavaka sotthijo namupatthako konagamanassa yasassino. 2- @Footnote: 1-1 cha.Ma. ime patha na dissanti 2 cha.Ma. satthuno

--------------------------------------------------------------------------------------------- page377.

[23] Samudda uttara ceva ahesum aggasavika bodhi tassa bhagavato udumbaroti pavuccati. [24] 1- Uggo ca somadevo ca ahesum aggupatthaka sivala ceva sama ca ahesum aggupatthika. 1- [25] Uccattanena so buddho timsahatthasamuggato ukkamukhe yatha kambu evam ramsihi mandito. [26] Timsavassasahassani ayu buddhassa tavade tavata titthamano so taresi janatam bahum. [27] Dhammacetim samussetva dhammadussavibhusitam dhammapupphagulam katva nibbuto so sasavako. [28] Mahavilaso tassa jano siridhammappakasano sabbam tamantarahitam nanu ritta sabbasankhara"ti. Tattha ukkamukheti kammaruddhane. Yatha kambuti suvannanikkham viya. Evam ramsihi manditoti evam rasmihi patimandito samalankato. Dhammacetim samussetvati sattattimsabodhipakkhiyadhammamayam cetiyam patitthapetva. Dhammadussavibhusitanti catusaccadhammapatakavibhusitam. Dhammapupphagulam katvati dhammamayapupphamalagulam katva. Mahajanassa vipassanacetiyangane thitassa namassanatthaya dhammacetiyam patitthapetva sasavakasamgho sattha parinibbayiti attho. Mahavilasoti mahaiddhivilasappatto. Tassati tassa bhagavato. Janoti savakajano. Siridhammappakasanoti lokuttaradhammappakasano so bhagava ca sabbam tamantarahitanti attho. @Footnote: 1-1 cha.Ma. ayam gatha na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page378.

Sukhena konagamano gatasavo vikamapanagamano mahesi vane viveke sirinamadheyye visuddhavamsagamano vasittha. Sesagathasu sabbattha pakatamevati. Konagamanabuddhavamsavannana nitthita. Nitthito tevisatimo buddhavamso. ---------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 51 page 371-378. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=51&A=8225&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=51&A=8225&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=204              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=33&A=8394              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=33&A=10984              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=33&A=10984              Contents of The Tipitaka Volume 33 http://84000.org/tipitaka/read/?index_33

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]