ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext book chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 51 : PALI ROMAN Buddha.A. (madhurattha.)

                         28. Buddhapakinnakakatha
     [1-18] "aparimeyyito kappe caturo asum vinayaka"tiadika
attharasagatha 4- sangitikarakehi thapita nigamanagathati veditabba. Sesagathasu
sabbattha pakatamevati.
                            Vemattakatha
     imasmim pana sakalepi buddhavamse nidditthanam pancavisatiya buddhanam
attha vemattani veditabba. Katamani attha? ayuvemattam pamanavemattam kulavemattam
padhanavemattam rasmivemattam yanavemattam bodhivemattam 5- pallankavemattanti.
@Footnote: 1 Si.yam disva        2 cha.Ma. aho abbhutanti
@3 khu.ja. 28/1045 adi/365 (sya)
@4 etarahi pana sabbesuyeva marammasihalapotthathakesu visati gathayo dissanti
@5 Si.,i. bodhirukkhavemattam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page429.

Tattha ayuvemattam nama keci dighayuka honti keci appayuka. Tatha hi dipankaro kondanno anomadassi padumo padumuttaro atthadassi dhammadassi siddhattho tissoti ime nava buddha vassasatasahassayuka ahesum. Mangalo sumano sobhito narado sumedho sujato piyadassi pussoti 1- ime attha buddha navutivassasahassayuka ahesum, revato vessabhu cati ime dve buddha satthivassasahassayuka ahesum. Vipassi bhagava asitivassasahassayuko ahosi. Sikhi kakusandho konagamano kassapoti ime cattaro buddha yathakkamena sattaticattalisatimsavisavassasahassayuka ahesum. Amhakam pana bhagavato vassasatam ayuppamanam ahosi. Upacitapunnasambharanam dighayukasamvattaniyakammasamupetanampi buddhanam yugavasena ayuppamanam appamanam ahosi. Ayam pancavisatiya buddhanam ayuvemattam nama. Pamanavemattam nama keci digha honti keci rassa. Tatha hi dipankararevata- piyadassiatthadassidhammadassivipassibuddhanam asitihatthubbedham sarirappamanam ahosi. Kondannamangalanaradasumedhanam atthasitihatthubbedho kayo ahosi. Sumanassa navutihatthubbedham sariram ahosi. Sobhitaanomadassipadumuttarapussabuddhanam atthapannasahatthubbedham sariram ahosi. Sujato pannasahatthubbedhasariro ahosi. Siddhatthatissavessabhuno satthihatthubbedha ahesum. Sikhi sattatihatthubbedho ahosi. Kakusandhakonagamanakassapa yathakkamena cattalisatimsavisatihatthubbedha ahesum. Amhakam bhagava attharasahatthubbedho ahosi. Ayam pancavisatiya buddhanam pamanavemattam nama. Kulavemattam nama keci khattiyakule nibbattimsu keci brahmanakule. Tatha hi kakusandhakonagamanakassapasammasambuddha brahmanakule nibbattimsu. @Footnote: 1 cha.Ma. phussoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page430.

Dipankaradigotamabuddhapariyanta dvavisati buddha khattiyakuleyeva nibbattimsu. Ayam pancavisatiya buddhanam kulavemattam nama. Padhanavemattam nama dipankarakondannasumanaanomadassisujatasiddhattha- kakusandhanam dasamasika padhanacariya. Mangalasumedhatissasikhinam atthamasika. Revatassa sattamasika. Sobhitassa cattaro masa. Padumaatthadassivipassinam addhamasika. Naradapadumuttaradhammadassikassapanam sattahani. Piyadassipussavessabhukonagamananam chamasika. Amhakam buddhassa chabbassani padhanacariya ahosi. Ayam padhanavemattam nama. Rasmivemattam nama mangalassa kira sammasambuddhassa sarirarasmi dasasahassilokadhatum pharitva atthasi. Padumuttarabuddhassa dvadasayojanika ahosi. Vipassissa bhagavato sattayojanika ahosi. Sikhissa tiyojanappamana. Kakusandhassa dasayojanika. Amhakam bhagavato samantato byamappamana. Sesanam aniyata ahosi. Ayam rasmivemattam nama ajjhasayapatibaddham, yo yattakam icchati, tassa sarirappabha tattakam pharati, patividdhagune pana kassaci vemattam nama natthi. Ayam rasamivemattam nama. Yanavemattam nama keci hatthiyanena keci assayanena keci rathapadapasada- sivikadisu annatarena nikkhamanti. Tatha hi dipankarasumanasumedhapussasikhikonagamana hatthiyayena nikkhamimsu. Kondannarevatapadumapiyadassikakusandha rathayanena. Mangalasujataatthadassitissagotama assayanena. Anomadassisiddhatthavessabhuno sivikayanena. Narado padasa nikkhami. Sobhitapadumuttaradhammadassikassapa pasadena nikkhamimsu. Ayam yanavemattam nama. Bodhivemattam nama dipankarassa bhagavato kapitanarukkho bodhi. Kondannassa bhagavato salakalyanirukkho. Mangalasumanarevatasobhitanam nagarukkho. Anomadassissa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page431.

Ajjunarukkho. Padumanaradanam mahasonarukkho. Padumuttarassa salalarukkho. Sumedhassa niPo. Sujatassa velu. Piyadassino kakudho. Atthadassissa campakarukkho. Dhammadassissa rattakuravakarukkho. Siddhatthassa kanikararukkho. Tissassa asanarukkho. Pussassa amalakarukkho. Vipassissa patalirukkho. Sikhissa pundarikarukkho. Vessabhussa salarukkho. Kakusandhassa sirisarukkho. Konagamanassa udumbararukkho. Kassapassa nigrodho. Gotamassa assatthoti ayam bodhivemattam nama. Pallankavemattam nama dipankararevatapiyadassiatthadassidhammadassivipassinam tepannasahatthapallanka ahesum. Kondannamangalanaradasumedhanam sattapannasahattha. Sumanassa satthihattho pallanko ahosi. Sobhitaanomadassipadumapadumuttarapussanam atthatimsahattha. Sujatassa dvattimsahattho. Siddhatthatissavessabhunam cattalisahattha. Sikhissa dvattimsahattho. Kakusandhassa chabbisatihattho. Konagamanassa visatihattho. Kassapassa pannarasahattho. Gotamassa cuddasahattho pallanko ahosi. Ayam pallankavemattam nama. Imani attha vemattani nama. Avijahitatthanakatha sabbabuddhanam pana cattari avijahitatthanani nama honti. Sabbabuddhanam hi bodhipallanko avijahito ekasmimyeva thane hoti. Dhammacakkappavattanam isipatane migadaye avijahitameva hoti. Devorohanakale sankassanagaradvare pathamakkapadatthanam avijahitameva hoti. Jetavane gandhakutiya cattari mancapadat- thanani avijahitaneva honti. Viharo pana khuddakopi mahantopi hoti. Viharo na vijahatiyeva, nagaram pana vijahati. 1- @Footnote: 1 Ma. nagarampi na vijahati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page432.

Sahajataparicchedanakkhattaparicchedakatha aparam pana amhakamyeva bhagavato sahajataparicchedanca nakkhattaparicchedanca dipesum. Amhakam sabbannubodhisattena kira saddhim rahulamata anandatthero channo kanthako assaraja nidhikumbho mahabodhi kaludayiti imani satta sahajatani. Ayam sahajataparicchedo. Mahapuriso pana uttarasalhanakkhatteneva matukucchim okkami, mahabhinikkhamanam nikkhami, dhammacakkam pavattesi, yamakapatihariyam akasi. Visakhanakkhattena jato ca abhisambuddho ca parinibbuto ca. Maghanakkhattena tassa savakasannipato ca ayusankharavosajjananca ahosi. Assayujanakkhattena devorohanam. 1- Ayam nakkhattaparicchedoti. Sadhammatakatha idani pana sabbesam buddhanam sadharanadhammatam pakasayissama. Sabbabuddhanam samattimsavidha dhammata. Seyyathidam? pacchimabhavikabodhisattassa sampajanassa matukucchiokkamanam, matukucchiyam pallankena nisiditva bahimukholokanam, thitaya bodhisattamatuya vijayanam. Aranneyeva matukucchito nikkhamanam, kancanapattesu patitthitapadanam uttarabhimukhanam satthapadavitiharanam gantva catuddisam oloketva sihanadanadanam, cattari nimittani disva jatamattaputtanam mahasattanam mahabhinikkhamanam, arahaddhajamadaya pabbajitva sabbahetthimena paricchedena sattaham padhanacariya, sambodhim papunanadivase payasabhojanam, tinasanthare nisiditva sabbannutannanadhigamo, anapanassatikammatthanaparikammam, marabalaviddhamsanam, bodhipallankeyeva tisso vijja adim katva asadharanananadigunapatilabho, sattasattaham bodhisamipeyeva vitinamanam, mahabrahmuno dhammadesanatthaya ayacanam, @Footnote: 1 Si. devorohananca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page433.

Isipatane migadaye dhammacakkappavattanam, maghapunnamaya caturangikasannipate patimokkhuddeso, jetavanatthane nibaddhavaso, savatthinagaradvare yamakapatihariyakaranam, tavatimsabhavane abhidhammadesana, sankassanagaradvare devalokato otaranam, satatam phalasamapattisamapajjanam, dvisu varesu 1- veneyyajanavalokanam, uppanne vatthumhi sikkhapadapannapanam, uppannaya atthuppattiya jatakakathanam, natisamagame buddhavamsakathanam, agantukehi bhikkhuhi patisantharakaranam, nimantitanam vutthavassanam anapuccha agamanam, divase divase purebhattapacchabhattapathamamajjhimapacchimayamakiccakaranam, parinibbanadivase mamsarasabhojanam, catuvisati kotisatasahassasamapattiyo samapajjitva parinibbananti ima samattimsa sabbabuddhanam dhammatati. Anantarayikadhammakatha sabbabuddhanam cattaro anantarayika dhamma. Katame cattaro? buddhanam uddissa abhihatanam catunnam paccayanam na sakka kenaci antarayo 2- katum. Buddhanam ayuno na sakka kenaci antarayo 2- katum. Vuttanhetam "atthanametam anavakaso, yam parupakkamena tathagatam jivita voropeyya"ti. 3- Buddhanam dvattimsamahapurisalakkhananam asitiya anubyanjanananca na sakka kenaci antarayo 2- katum. Buddharamsinam na sakka kenaci antarayo 1- katunti. Ime cattaro anantarayika dhamma namati. @Footnote: 1 Ma. thanesu 2 Si.,i.,Ma. antarayam 3 vi.cula. 7/342/134

--------------------------------------------------------------------------------------------- page434.

Nigamanakatha ettavata gata siddhim buddhavamsassa vannana suvannapadavinnata- 1- vicittanayasobhita. Poranatthakathamaggam 2- paliatthappakasakam adayeva kata buddha- vamsassatthakatha maya. Papancattham vivajjetva madhuratthassa sabbaso sampakasanato tasma madhuratthappakasini. Kavirajalasampata- pariputa 3- mahitale kavirapattane ramme nananarinarakule. Karite kanhadasena sanhavacena sadhuna vihare vividhakara- carupakaragopure. Chayasalilasampanne 4- dassaniye manorame hatadujjanasambadhe parivekasukhe sive. Tattha pacinapasada- tale paramasitale vasata buddhavamsassa maya samvannana kata. 5- Yatha buddhavamsassa samvannanayam kata sadhu siddhim vina antarayam tatha dhammayutta jananam vitakka vinavantarayena siddhim vajantu. 5- Imam buddhavamsassa samvannanam me karontena yam patthitam punnajatam @Footnote: 1 Ma. paramapadavinnata 2 Ma. tanti @3 Ma. paripuri 4 Si.,i. godhasalilasampate @5-5 Si.,i. yatha vannanayam gata sadhu siddhim, vina antarayam tatha sammayutta @jananam vitakka vina cantaravan- tarayena siddhim gamissantu sadhu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page435.

Sada tassa devanubhavena loko dhuvam santamaccantamattham payatam. 1- Vinassantu roga manussesu sabbe pavassantu devapi vassantakale sukham hotu niccam varam narakapi pisacapayata pipasa bhavantu. Sura accharanam ganadihi saddhim ciram devaloke sukham canubhontu ciram thatu dhammo munindassa loke sukham lokapala mahim palayantu. 1- 2- Garuhi gitanamena 3- buddhadattoti vissuto thero katva atthakatham madhuratthavilasinim. Potthakam thapayitvemam parampare hitavaham aciratthitabhavena aho maccuvasam gato. 2- Iti bhanavaravasena chabbisatibhanavara, ganthavasena pancasatadhikachasahassagantha, akkharavasena tisahassadhikani 4- dvesatasahassakkharani. Antarayam vina esa yatha nittham upagata tatha sijjhantu sankappa sattanam dhammanissitati. Iti madhuratthavilasini nama buddhavamsaatthakatha nitthita. -------------- @Footnote: 1-1 Si.,i. natthi 2-2 paccha kenaci pakkhitta gathayo


             The Pali Atthakatha in Roman Book 51 page 428-435. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=51&A=9476&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=51&A=9476&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=207              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=33&A=8563              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=33&A=11253              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=33&A=11253              Contents of The Tipitaka Volume 33 http://84000.org/tipitaka/read/?index_33

first pageprevious pageno pageNumbernext book chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]