บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ThaiVersion PaliThai PaliRoman |
Khandhasamyuttassa mulapannasake attadipavaggo pancamo [87] Savatthiyam . tatra kho . attadipa bhikkhave viharatha attasarana anannasarana dhammadipa dhammasarana anannasarana . Attadipanam bhikkhave viharatam attasarananam anannasarananam dhammadipanam dhammasarananam anannasarananam yonisova 1- upaparikkhitabbo kimjatika sokaparidevadukkhadomanassupayasa kimpahotikati. {87.1} Kimjatika ca bhikkhave sokaparidevadukkhadomanassupayasa kimpahotika . idha bhikkhave assutava puthujjano ariyanam adassavi ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinito sappurisanam adassavi sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinito rupam attato samanupassati rupavantam va attanam attani va rupam rupasmim va attanam tassa tam rupam viparinamati annatha hoti tassa rupaviparinamannathabhava uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupayasa . vedanam attato samanupassati vedanavantam va attanam attani va vedanam vedanaya va attanam tassa sa vedana viparinamati annatha hoti tassa vedanaviparinamannathabhava uppajjanti sokaparidevadukkha- domanassupayasa . sannam . sankhare attato samanupassati .pe. Vinnanam attato samanupassati vinnanavantam va attanam attani va vinnanam vinnanasmim va attanam tassa tam vinnanam viparinamati annatha @Footnote: 1 Yu. yoniyeva. Ma. yoni upaparikkhitabba. Hoti tassa vinnanaviparinamannathabhava uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupayasa. [88] Rupassa tveva bhikkhave aniccatam viditva viparinamam viragam nirodham pubbe ceva rupam etarahi ca sabbam rupam aniccam dukkham viparinamadhammanti evametam yathabhutam sammappannaya passato ye sokaparidevadukkhadomanassupayasa te pahiyyanti tesam pahana na paritassati aparitassam sukham viharati sukhavihari bhikkhu tadanganibbutoti vuccati. Vedanaya tveva bhikkhave aniccatam viditva viparinamam viragam nirodham pubbe ceva vedana etarahi ca sabba vedana anicca dukkha viparinamadhammati evametam yathabhutam sammappannaya passato ye sokaparidevadukkhadomanassupayasa te pahiyyanti tesam pahana na paritassati aparitassam sukham viharati sukhavihari bhikkhu tadanganibbutoti vuccati . sannaya . sankharanam tveva bhikkhave aniccatam viditva viparinamam viragam nirodham pubbe ceva sankhara etarahi ca sabbe sankhara anicca dukkha viparinamadhammati evametam yathabhutam sammappannaya passato ye sokaparidevadukkhadomanassupayasa te pahiyyanti tesam pahana na paritassati aparitassam sukham viharati sukhavihari bhikkhu tadanganibbutoti vuccati . vinnanassa tveva bhikkhave aniccatam viditva viparinamam viragam nirodham pubbe ceva vinnanam etarahi ca sabbam vinnanam aniccam dukkham viparinamadhammanti evametam yathabhutam Sammappannaya passato ye sokaparidevadukkhadomanassupayasa te pahiyyanti tesam pahana na paritassati aparitassam sukham viharati sukhavihari bhikkhu tadanganibbutoti vuccatiti. [89] Savatthiyam . tatra kho . sakkayasamudayagamininca vo bhikkhave patipadam desessami sakkayanirodhagamininca patipadam tam sunatha . katama ca bhikkhave sakkayasamudayagamini patipada . idha bhikkhave assutava puthujjano ariyanam adassavi ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinito sappurisanam adassavi sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinito rupam attato samanupassati rupavantam va attanam attani va rupam rupasmim va attanam vedanam attato .pe. sannam . sankhare . vinnanam attato samanupassati vinnanavantam va attanam attani va vinnanam vinnanasmim va attanam . ayam vuccati bhikkhave [1]- sakkayasamudayagamini patipadati. Iti hidam bhikkhave vuccati dukkhasamudayagamini samanupassanati ayamevettha attho. [90] Katama ca bhikkhave sakkayanirodhagamini patipada . idha bhikkhave sutava ariyasavako ariyanam dassavi ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinito sappurisanam dassavi sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinito na rupam attato samanupassati na rupavantam va attanam na attani va rupam na rupasmim va attanam na @Footnote: 1 Ma. Yu. sakkayasamudayagamini patipada. Vedanam attato . na sannam . na sankhare . na vinnanam attato samanupassati na vinnanavantam va attanam na attani va vinnanam na vinnanasmim va attanam . ayam vuccati bhikkhave sakkayanirodhagamini patipadati . iti hidam bhikkhave vuccati dukkhanirodhagamini samanupassanati ayamevettha atthoti. [91] Savatthiyam . tatra kho . rupam bhikkhave aniccam yadaniccam tam dukkham yam dukkham tadanatta yadanatta tam netam mama nesohamasmi na meso attati evametam yathabhutam sammappannaya datthabbam . Evametam yathabhutam sammappannaya passato cittam virajjati vimuccati anupadaya asavehi . vedana anicca . sanna . sankhara . Vinnanam aniccam yadaniccam tam dukkham yam dukkham tadanatta yadanatta tam netam mama nesohamasmi na meso attati evametam yathabhutam sammappannaya datthabbam . evametam yathabhutam sammappannaya passato cittam virajjati vimuccati anupadaya asavehi. [92] Rupadhatuya ce bhikkhave bhikkhuno cittam virattam vimuttam hoti anupadaya asavehi . vedanadhatuya ce . sannadhatuya ce . sankharadhatuya ce . vinnanadhatuya ce bhikkhave bhikkhuno cittam virattam vimuttam hoti anupadaya asavehi . vimuttatta thitam thitatta santusitam santusitatta na paritassati aparitassam paccattanneva parinibbayati . khina jati vusitam brahmacariyam Katam karaniyam naparam itthattayati pajanatiti. [93] Savatthiyam . tatra kho . rupam bhikkhave aniccam yadaniccam tam dukkham yam dukkham tadanatta yadanatta tam netam mama nesohamasmi na meso attati evametam yathabhutam sammappannaya datthabbam . Vedana anicca . sanna anicca . sankhara anicca . Vinnanam aniccam yadaniccam tam dukkham yam dukkham tadanatta yadanatta tam netam mama nesohamasmi na meso attati evametam yathabhutam sammappannaya datthabbam. {93.1} Evametam yathabhutam sammappannaya passato pubbantanuditthiyo na honti pubbantanuditthinam asati aparantanuditthiyo na honti aparantanuditthinam asati thamasa paramaso na hoti . thamasa paramase asati rupasmim vedanaya sannaya sankharesu vinnanasmim cittam virajjati vimuccati anupadaya asavehi . vimuttatta thitam thitatta santusitam santusitatta na paritassati aparitassam paccattanneva parinibbayati . khina jati vusitam brahmacariyam katam karaniyam naparam itthattayati pajanatiti. [94] Savatthiyam . tatra kho . ye hi keci bhikkhave samana va brahmana va anekavihitam attanam samanupassamana samanupassanti sabbe te pancupadanakkhandhe samanupassanti etesam va annataram . Katame panca . idha bhikkhave assutava puthujjano ariyanam adassavi .pe. sappurisadhamme avinito rupam attato samanupassati Rupavantam va attanam attani va rupam rupasmim va attanam. Vedanam. Sannam . sankhare . vinnanam attato samanupassati vinnanavantam va attanam attani va vinnanam vinnanasmim va attanam. {94.1} Iti ayanceva samanupassana 1- asmiti cassa adhigatam hoti . asmiti kho pana bhikkhave adhigate atha pancannam indriyanam avakkanti hoti cakkhundriyassa sotindriyassa ghanindriyassa jivhindriyassa kayindriyassa . atthi bhikkhave mano atthi dhamma atthi avijjadhatu . avijjasamphassajena bhikkhave vedayitena phutthassa assutavato puthujjanassa asmitipissa hoti ayamahamasmitipissa hoti bhavissantipissa hoti na bhavissantipissa hoti rupi bhavissantipissa hoti arupi bhavissantipissa hoti sanni bhavissantipissa hoti asanni bhavissantipissa hoti nevasanninasanni bhavissantipissa hoti. {94.2} Titthanti kho pana bhikkhave tattheva pancindriyani athettha sutavato ariyasavakassa avijja pahiyati vijja uppajjati tassa avijjaviraga vijjuppada asmitipissa na hoti ayamahamasmitipissa na hoti bhavissantipissa na hoti na bhavissantipissa na hoti rupi bhavissantipissa na hoti arupi bhavissantipissa na hoti sanni bhavissantipissa na hoti asanni bhavissantipissa na hoti nevasanninasanni bhavissantipissa na hotiti. [95] Savatthiyam . tatra kho . panca ca bhikkhave khandhe @Footnote: 1 Po. samanupassanati. Ma. samanupassati. Desessami pancupadanakkhandhe ca tam sunatha . katame ca bhikkhave pancakkhandha . yankinci bhikkhave rupam atitanagatapaccuppannam ajjhattam va bahiddha va olarikam va sukhumam va hinam va panitam va yam dure santike va. Ayam vuccati rupakkhandho. Ya kaci vedana. Ya kaci sanna . ye keci sankhara atitanagatapaccuppanna paccuppanna ajjhatta va bahiddha va olarika va sukhuma va hina va panita va ye dure santike va. Ayam vuccati sankharakkhandho. Yankinci vinnanam atitanagatapaccuppannam ajjhattam va bahiddha va olarikam va sukhumam va hinam va panitam va yam dure santike va. Ayam vuccati vinnanakkhandho. Ime vuccanti bhikkhave pancakkhandha. [96] Katame ca bhikkhave pancupadanakkhandha. Yankinci bhikkhave rupam atitanagatapaccuppannam ajjhattam va bahiddha va olarikam va sukhumam va hinam va panitam va yam dure santike va sasavam upadaniyam. Ayam vuccati rupupadanakkhandho . Ya kaci vedana .pe. Ya dure santike va sasava upadaniya . ayam vuccati vedanupadanakkhandho. Ya kaci sanna .pe. Ya dure santike va sasava upadaniya. Ayam vuccati sannupadanak- khandho . ye keci sankhara .pe. Sasava upadaniya. Ayam vuccati sankharupadanakkhandho . yankinci vinnanam atitanagatapaccuppannam .pe. Yam dure santike va sasavam upadaniyam . ayam vuccati vinnanupadanakkhandho . ime vuccanti bhikkhave pancupadanakkhandhati. [97] Evamme sutam ekam samayam bhagava rajagahe viharati veluvane kalandakanivape . atha kho sono gahapatiputto yena bhagava tenupasankami upasankamitva .pe. ekamantam nisinnam kho sonam gahapatiputtam bhagava etadavoca ye hi keci sona samana va brahmana va aniccena rupena dukkhena viparinamadhammena seyyohamasmiti va samanupassanti sadisohamasmiti va samanupassanti hinohamasmiti va samanupassanti kimannatra 1- yathabhutassa adassana . Aniccaya vedanaya dukkhaya viparinamadhammaya seyyohamasmiti va samanupassanti sadisohamasmiti va samanupassanti hinohamasmiti va samanupassanti kimannatra yathabhutassa adassana . aniccaya sannaya . aniccehi sankharehi dukkhehi viparinamadhammehi seyyohamasmiti va samanupassanti sadisohamasmiti va samanupassanti hinohamasmiti va samanupassanti kimannatra yathabhutassa adassana . Aniccena vinnanena dukkhena viparinamadhammena seyyohamasmiti va samanupassanti sadisohamasmiti va samanupassanti hinohamasmiti va samanupassanti kimannatra yathabhutassa adassana. [98] Ye ca kho keci sona samana va brahmana va aniccena rupena dukkhena viparinamadhammena seyyohamasmitipi na @Footnote: 1 Yu. kimannattha. sabbattha idisameva. Samanupassanti sadisohamasmitipi na samanupassanti hinohamasmitipi na samanupassanti kimannatra yathabhutassa dassana . aniccaya vedanaya . aniccaya sannaya . aniccehi sankharehi . Aniccena vinnanena dukkhena viparinamadhammena seyyohamasmitipi na samanupassanti sadisohamasmitipi na samanupassanti hinohamasmitipi na samanupassanti kimannatra yathabhutassa dassana. [99] Tam kim mannasi sona rupam niccam va aniccam vati . Aniccam bhante . yam pananiccam dukkham va tam sukham vati . dukkham bhante . yam pananiccam dukkham viparinamadhammam kallam nu tam samanupassitum etam mama esohamasmi eso me attati . no hetam bhante . vedana nicca va anicca vati . anicca bhante . Sanna . sankhara . vinnanam niccam va aniccam vati . aniccam bhante . yam pananiccam dukkham va tam sukham vati . dukkham bhante. Yam pananiccam dukkham viparinamadhammam kallam nu tam samanupassitum etam mama esohamasmi eso me attati. No hetam bhante. [100] Tasma tiha sona yankinci rupam atitanagatapaccuppannam ajjhattam va bahiddha va olarikam va sukhumam va hinam va panitam va yam dure santike va sabbam rupam netam mama nesohamasmi na meso attati evametam yathabhutam sammappannaya datthabbam . Ya kaci vedana . ya kaci sanna . ye keci sankhara . Yankinci vinnanam atitanagatapaccuppannam ajjhattam va bahiddha va olarikam va sukhumam va hinam va panitam va yam dure santike va sabbam vinnanam netam mama nesohamasmi na meso attati evametam yathabhutam sammappannaya datthabbam. Evam passam sona sutava ariyasavako rupasmimpi nibbindati vedanayapi nibbindati sannayapi nibbindati sankharesupi nibbindati vinnanasmimpi nibbindati nibbindam virajjati viraga vimuccati vimuttasmim vimuttamiti nanam hoti . khina jati vusitam brahmacariyam katam karaniyam naparam itthattayati pajanatiti. [101] Evamme sutam ekam samayam bhagava rajagahe viharati veluvane kalandakanivape . atha kho sono gahapatiputto yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . Ekamantam nisinnam kho sonam gahapatiputtam bhagava etadavoca ye hi keci sona samana va brahmana va rupam nappajananti rupasamudayam nappajananti rupanirodham nappajananti rupanirodhagaminipatipadam nappajananti . vedanam nappajananti vedanasamudayam nappajananti vedananirodham nappajananti vedananirodhagaminipatipadam nappajananti . Sannam nappajananti .pe. sankhare nappajananti sankharasamudayam nappajananti sankharanirodham nappajananti sankharanirodhagaminipatipadam nappajananti . vinnanam nappajananti vinnanasamudayam nappajananti Vinnananirodham nappajananti vinnananirodhagaminipatipadam nappajananti . namete sona samana va brahmana va samanesu va samanasammata brahmanesu va brahmanasammata na ca pana te ayasmanto samannattham va brahmannattham va dittheva dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharanti. [102] Ye ca kho keci sona samana va brahmana va rupam pajananti rupasamudayam pajananti rupanirodham pajananti rupanirodhagaminipatipadam pajananti . vedanam pajananti .pe. sannam pajananti . sankhare pajananti . vinnanam pajananti vinnanasamudayam pajananti vinnananirodham pajananti vinnananirodhagaminipatipadam pajananti . te khome sona samana va brahmana va samanesu ceva samanasammata brahmanesu ca brahmanasammata te ca panayasmanto samannatthanca brahmannatthanca dittheva dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharantiti.The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 17 page 53-63. https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=17&item=87&items=16 Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=17&item=87&items=16&mode=bracket Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=17&item=87&items=16 Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=17&item=87&items=16 Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=17&i=87 Contents of The Tipitaka Volume 17 https://84000.org/tipitaka/read/?index_17 https://84000.org/tipitaka/english/?index_17
|
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]