[11] Athakho bhagavā sāyaṇhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena
karerimaṇḍalamāḷo tenupasaṅkami upasaṅkamitvā paññatte āsane
nisīdi . nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi kāya nuttha bhikkhave
etarahi kathāya sannisinnā kā ca pana vo antarākathā vippakatāti.
{11.1} Evaṃ vutte te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ idha bhante
amhākaṃ acirapakkantassa bhagavato ayamantarākathā udapādi acchariyaṃ
āvuso abbhūtaṃ āvuso tathāgatassa mahiddhikatā mahānubhāvatā
yatra hi nāma tathāgato atīte buddhe parinibbute chinnapapañce
chinnavaṭume pariyādinnavaṭṭe sabbadukkhavītivatte jātitopi anussarissati
nāmatopi anussarissati gottatopi anussarissati āyuppamāṇatopi
anussarissati sāvakayugatopi anussarissati sāvakasannipātatopi
@Footnote: 1 Ma. Yu. hidaṃ.
Anussarissati evaṃjaccā te bhagavanto ahesuṃ itipi .pe. Evaṃvimuttā
te bhagavanto ahesuṃ itipīti . kiṃ nu kho
āvuso tathāgatasseva nu kho esā dhammadhātu suppaṭividdhā yassā
dhammadhātuyā suppaṭividdhattā tathāgato atīte buddhe parinibbute
chinnapapañce chinnavaṭume pariyādinnavaṭṭe sabbadukkhavītivatte jātitopi
anussarati nāmatopi anussarati gottatopi anussarati āyuppamāṇatopi
anussarati sāvakayugatopi anussarati sāvakasannipātatopi
anussarati evaṃjaccā te bhagavanto ahesuṃ itipi evaṃnāmā .
Evaṃgottā . evaṃsīlā . evaṃdhammā . evaṃpaññā. Evaṃvihārī.
Evaṃvimuttā te bhagavanto ahesuṃ itipīti udāhu devatā
tathāgatassa etamatthaṃ ārocesuṃ yena tathāgato atīte buddhe
parinibbute chinnapapañce chinnavaṭume pariyādinnavaṭṭe sabbadukkhavītivatte
jātitopi anussarati nāmatopi .pe. sāvakasannipātatopi
anussarati evaṃjaccā te bhagavanto ahesuṃ itipi evaṃnāmā .pe.
Evaṃvimuttā te bhagavanto ahesuṃ itipīti ayaṃ kho no bhante
antarākathā vippakatā [1]- atha bhagavā anuppattoti.
{11.2} Tathāgatassevesā bhikkhave dhammadhātu suppaṭividdhā yassā
dhammadhātuyā suppaṭividdhattā tathāgato atīte buddhe parinibbute chinnapapañce
chinnavaṭume pariyādinnavaṭṭe sabbadukkhavītivatte jātitopi anussarati
nāmatopi anussarati gottatopi anussarati āyuppamāṇatopi anussarati
@Footnote: 1 Ma. hoti.
Sāvakayugatopi anussarati sāvakasannipātatopi anussarati evaṃjaccā
te bhagavanto ahesuṃ itipi evaṃnāmā .pe. evaṃvimuttā te
bhagavanto ahesuṃ itipīti devatāpi tathāgatassa etamatthaṃ ārocesuṃ
yena tathāgato atīte buddhe parinibbute chinnapapañce chinnavaṭume
pariyādinnavaṭṭe sabbadukkhavītivatte jātitopi anussarati nāmatopi
.pe. sāvakasannipātatopi anussarati evaṃjaccā te bhagavanto
ahesuṃ itipi evaṃnāmā .pe. evaṃvimuttā te bhagavanto ahesuṃ
itipīti.
{11.3} Iccheyyātha no tumhe bhikkhave bhiyyoso mattāya
pubbenivāsapaṭisaṃyuttaṃ dhammiṃ kathaṃ sotunti . etassa bhagavā kālo
etassa sugata kālo yaṃ bhagavā bhiyyoso mattāya pubbenivāsapaṭisaṃyuttaṃ
dhammiṃ kathaṃ kareyya bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantīti. Tenahi bhikkhave
suṇātha sādhukaṃ manasikarotha bhāsissāmīti . evaṃ bhanteti kho te bhikkhū
bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca
{11.4} ito so bhikkhave ekanavuto 1- kappo yaṃ vipassī bhagavā
arahaṃ sammāsambuddho loke udapādi . vipassī bhikkhave bhagavā arahaṃ
sammāsambuddho khattiyo jātiyā ahosi khattiyakule udapādi .
Vipassī bhikkhave bhagavā arahaṃ sammāsambuddho koṇḍañño gottena
ahosi . vipassissa bhikkhave bhagavato arahato sammāsambuddhassa
asītivassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi . vipassī bhikkhave bhagavā
arahaṃ sammāsambuddho pāṭaliyā mūle abhisambuddho . vipassissa
@Footnote: 1 Ma. ekanavutikappe.
Bhikkhave bhagavato arahato sammāsambuddhassa khaṇḍatissaṃ nāma
sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ . vipassissa bhikkhave bhagavato
arahato sammāsambuddhassa tayo sāvakānaṃ sannipātā ahesuṃ
eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ eko
sāvakānaṃ sannipāto ahosi bhikkhusatasahassaṃ eko sāvakānaṃ
sannipāto ahosi asītibhikkhusahassāni . vipassissa bhikkhave bhagavato
arahato sammāsambuddhassa ime tayo sāvakānaṃ sannipātā ahesuṃ
sabbesaṃyeva khīṇāsavānaṃ . vipassissa bhikkhave bhagavato arahato
sammāsambuddhassa asoko nāma bhikkhu upaṭṭhāko ahosi aggupaṭṭhāko.
Vipassissa bhikkhave bhagavato arahato sammāsambuddhassa
bandhumā nāma rājā pitā ahosi bandhumatī nāma devī mātā
ahosi janettī bandhumassa rañño bandhumatī nāma nagaraṃ rājadhānī
ahosi.
[12] Athakho bhikkhave vipassī bodhisatto tusitā kāyā cavitvā
sato sampajāno mātu kucchiṃ okkami. Ayamettha dhammatā.
[13] Dhammatā ekā bhikkhave yadā bodhisatto tusitā kāyā
cavitvā mātu kucchiṃ okkamati . atha sadevake loke samārake
sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya appamāṇo
oḷāro 1- obhāso loke pātubhavati atikkammeva 2- devānaṃ
devānubhāvaṃ . yāpi tā lokantarikā aghā asaṃvutā [3]- andhakāratimisā
@Footnote: 1 Yu. uḷāro. ito paraṃ īdisameva. 2 Yu. atikkamma. ito paraṃ īdisameva. 3 Ma.
@3 Ma. Yu. andhakārā.
Yatthapime candimasuriyā evaṃmahiddhikā evaṃmahānubhāvā ābhāya
nānubhonti tatthapi appamāṇo oḷāro obhāso pātubhavati
atikkammeva devānaṃ devānubhāvaṃ . yepi tattha sattā upapannā
tepi tenobhāsena aññamaññaṃ sañjānanti aññepi kira bho
santi sattā idhūpapannāti . ayañca dasasahassī lokadhātu saṅkampati
sampakampati sampavedheti appamāṇo ca oḷāro obhāso loke
pātubhavati atikkammeva devānaṃ devānubhāvaṃ. Ayamettha dhammatā.
[14] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchiṃ
okkanto hoti cattāro [1]- devaputtā cātuddisaṃ 2- rakkhāya upagacchanti
mā naṃ bodhisattaṃ vā bodhisattamātaraṃ vā manusso vā
amanusso vā koci [3]- viheṭhesīti. Ayamettha dhammatā.
[15] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchiṃ
okkanto hoti pakatiyā sīlavatī bodhisattamātā hoti viratā
pāṇātipātā viratā adinnādānā viratā kāmesumicchācārā viratā
musāvādā viratā surāmerayamajjapamādaṭṭhānā. Ayamettha dhammatā.
[16] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchiṃ
okkanto hoti na bodhisattamātu purisesu mānasaṃ uppajjati
kāmaguṇūpasaṃhitaṃ anatikkamaniyā va 4- bodhisattamātā hoti kenaci
purisena rattacittena. Ayamettha dhammatā.
[17] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchiṃ
@Footnote: 1 Ma. Yu. naṃ. 2 Ma. catuddisaṃ. 3 Ma. Yu. vā. 4 Ma. Yu. ca.
Okkanto hoti lābhinī bodhisattamātā hoti pañcannaṃ kāmaguṇānaṃ .
Sā pañcahi kāmaguṇehi samappitā samaṅgibhūtā paricāreti .
Ayamettha dhammatā.
[18] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchiṃ
okkanto hoti na bodhisattamātu kocideva ābādho uppajjati
sukhinī bodhisattamātā hoti akilantakāyā bodhisattañca bodhisattamātā
tirokucchigataṃ passati sabbaṅgapaccaṅgaṃ 1- ahīnindriyaṃ . seyyathāpi
bhikkhave maṇiveḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato accho
vippasanno sabbākārasampanno tatrassa suttaṃ āvutaṃ nīlaṃ
vā pītaṃ vā lohitakaṃ 2- vā odātaṃ vā paṇḍusuttaṃ vā tamenaṃ
cakkhumā puriso hatthesu karitvā paccavekkheyya ayaṃ kho maṇiveḷuriyo
subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato accho vippasanno
sabbākārasampanno tatrassa 3- suttaṃ āvutaṃ nīlaṃ vā pītaṃ vā
lohitakaṃ vā odātaṃ vā paṇḍusuttaṃ vā evameva kho bhikkhave
yadā bodhisatto mātu kucchiṃ okkanto hoti na bodhisattamātu
kocideva ābādho uppajjati sukhinī bodhisattamātā hoti
akilantakāyā bodhisattañca bodhisattamātā tirokucchigataṃ passati
sabbaṅgapaccaṅgaṃ 1- ahīnindriyaṃ. Ayamettha dhammatā.
[19] Dhammatā esā bhikkhave sattāhajāte bodhisatte bodhisattamātā
kālaṃ karoti tusitaṃ kāyaṃ upapajjati. Ayamettha dhammatā.
@Footnote: 1 Po. Yu. sabbaṅgapaccaṅgiṃ. 2 Ma. Yu. lohitaṃ. 3 Ma. Yu. tatridaṃ.
[20] Dhammatā esā bhikkhave yathā aññā itthikā nava
vā dasa vā māse gabbhaṃ kucchinā pariharitvā vijāyanti na hevaṃ [1]-
bodhisattamātā vijāyati . daseva māsāni bodhisattaṃ bodhisattamātā
kucchinā pariharitvā vijāyati. Ayamettha dhammatā.
[21] Dhammatā esā bhikkhave yathā aññā itthikā nisinnā
vā nipannā vā vijāyanti na hevaṃ bodhisattaṃ bodhisattamātā
vijāyati ṭhitā ca bodhisattaṃ bodhisattamātā vijāyati . ayamettha
dhammatā.
[22] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchismā
nikkhamati devā paṭhamaṃ paṭiggaṇhanti pacchā manussā . ayamettha
dhammatā.
[23] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchismā
nikkhamati appatto ca 2- bodhisatto paṭhaviṃ hoti cattāro naṃ
devaputtā paṭiggahetvā mātu purato ṭhapenti attamanā devi
hohi mahesakkho te putto uppannoti. Ayamettha dhammatā.
[24] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchismā
nikkhamati visado 2- va nikkhamati amakkhito uddena 3- amakkhito semhena
amakkhito ruhirena amakkhito kenaci asucinā suddho visuddho .
Seyyathāpi bhikkhave maṇiratanaṃ kāsike vatthe nikkhittaṃ neva maṇiratanaṃ
kāsikaṃ vatthaṃ makkheti napi kāsikaṃ vatthaṃ maṇiratanaṃ makkheti taṃ
@Footnote: 1 Ma. Yu. va.. 2 Po. visuddho. 3 Ma. Yu. udena. 4 Ma. Yu. visado.
Kissa hetu ubhinnaṃ suddhattā evameva kho bhikkhave yadā bodhisatto
mātu kucchismā nikkhamati visado 1- va nikkhamati amakkhito uddena 2-
amakkhito semhena amakkhito ruhirena amakkhito kenaci asucinā
suddho visuddho 3-. Ayamettha dhammatā.
[25] Dhammatā esā bhikkhave yadā bodhisatto mātu kucchismā
nikkhamati dve udakassa dhārā antalikkhā pātubhavanti ekā
sītassa ekā uṇhassa yena bodhisattassa udakakiccaṃ karonti
mātu ca. Ayamettha dhammatā.
[26] Dhammatā esā bhikkhave sampatijāto bodhisatto samehi
pādehi patiṭṭhahitvā uttarenābhimukho 4- sattapadavītihārena gacchati
setamhi chatte anudhāriyamāne 5- sabbā ca disā anuviloketi
āsabhiñca vācaṃ bhāsati aggohamasmi lokassa jeṭṭhohamasmi
lokassa seṭṭhohamasmi lokassa ayamantimā me 6- jāti
natthidāni punabbhavoti. Ayamettha dhammatā.
The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 10 page 10-17.
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=10&item=11&items=16
Classified by [Item Number] :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=10&item=11&items=16&mode=bracket
Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=10&item=11&items=16
Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=10&item=11&items=16
Study Atthakatha :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=11
Contents of The Tipitaka Volume 10
https://84000.org/tipitaka/read/?index_10
https://84000.org/tipitaka/english/?index_10
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
