บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๔๕

หน้าที่ ๒๘๐.

วตฺถุกาเม ปริชานิตฺวาติ เตภูมเก วตฺถุกาเม ญาตตีรณปริญฺญาหิ สมาปนวเสน ชานิตฺวา. กิเลสกาเม ปหายาติ ฉนฺทาทโย กิเลสกาเม ปหานปริญฺญาย ชหิตฺวา. พฺยนฺตีกริตฺวาติ วิคตนฺตํ วิคตโกฏึ กริตฺวา. กาโมฆํ ติณฺณสฺสาติ อนาคามิมคฺเคน อาวฏฺฏนสงฺขาตํ ^๑- กาโมฆํ ตริตฺวา ฐิตสฺส. ภโวฆนฺติ อรหตฺตมคฺเคน. ทิฏฺโฐฆนฺติ โสตาปตฺติมคฺเคน. อวิชฺโชฆนฺติ อรหตฺตมคฺเคน. สพฺพสงฺขารปถนฺติ ^๒- สพฺพขนฺธธาตุอายตนปฏิปาฏิสงฺขาตํ ปถํ อรหตฺตมคฺเคเนว ตริตฺวา ฐิตสฺส. โสตาปตฺติมคฺเคน อุตฺติณฺณสฺส. สกทาคามิมคฺเคน นิตฺติณฺณสฺส. อนาคามิมคฺเคน กามธาตุํ อติกฺกนฺตสฺส. อรหตฺตมคฺเคน สพฺพภวํ สมติกฺกนฺตสฺส. ผลสมาปตฺติวเสน วีติวตฺตสฺส. ปารํ คตสฺสาติอาทีนิ นิพฺพานวเสน วุตฺตานิ. ยถา อิณายิกา อานณฺยนฺติ สํวฑฺฒิกอิณํ ^๓- อาทาย วิจรนฺตา อานณฺยํ. ปตฺเถนฺตีติ ปตฺถนํ อุปฺปาเทนฺติ. อาพาธิกา อาโรคฺยนฺติ ปิตฺตาทิโรคาตุรา ^๔- เภสชฺชกิริยาย โรควูปสมนํ ^๕- อาโรคฺยํ. ยถา พนฺธนพนฺธาติ นกฺขตฺตทิวเส พนฺธนาคาเร พนฺธปุริสา. ^๖- ยถา ทาสา ภุชิสฺสนฺติ ยสฺมา ภุชิสฺสา ปุริสา ยํ อิจฺฉนฺติ, ตํ กโรนฺติ, น นํ โกจิ พลกฺกาเรน ตโต นิวตฺเตติ, ตสฺมา ทาสา ภุชิสฺสภาวํ ปตฺเถนฺติ. ยถา กนฺตารทฺธานํ ปกฺขนฺนาติ ^๗- ยสฺมา พลวนฺโต ปุริสา หตฺถภารํ คเหตฺวา สชฺชิตาวุธา ^๘- สปริวารา กนฺตารํ ปฏิปชฺชนฺติ, เต โจรา ทูรโตว ทิสฺวา ปลายนฺติ. เต โสตฺถินา กนฺตารํ นิตฺถริตฺวา เขมนฺตํ ปตฺวา หฏฺฐตุฏฺฐา โหนฺติ. ตสฺมา ^๙- กนฺตารปกฺขนฺนา ปุริสา ^๙- เขมนฺตภูมึ ปตฺเถนฺติ. เทสนาปริโยสาเน ติสฺโส โสตาปตฺติผลํ ปตฺวา ปจฺฉา ปพฺพชิตฺวา อรหตฺตํ สจฺฉากาสีติ. ^๑๐- สทฺธมฺมปชฺโชติกาย มหานิทฺเทสฏฺฐกถาย ติสฺสเมตฺเตยฺยสุตฺตนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตา. สตฺตมํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อวสานสงฺขาตํ ^๒ ฉ.ม. สพฺพํ สํสารปถนฺติ ^๓ ฉ.ม. สํวฑฺฒิกอิณํ @^๔ ฉ.ม. ปิตฺตาทิโรคาตุโร ^๕ ฉ.ม. ตํ โรควูปสมนตฺถํ ^๖ ฉ.ม. พทฺธปุริสา @^๗ ฉ.ม. ปกฺขนฺทาติ ^๘ ฉ.ม. สชฺชาวุธา ^๙-๙ ฉ.ม. กนฺตารปกฺขนฺทา @^๑๐ ฉ.ม. อิติสทฺโท น ทิสฺสติ

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๕ หน้า ๒๘๐. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=45&A=6492&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=45&A=6492&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=29&i=224 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=29&A=3084 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=29&A=3333 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=29&A=3333 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๙ http://84000.org/tipitaka/read/?index_29