ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

                        3. Dutthatthakasuttavannana
      [787] Vadanti ve dutthamanapiti dutthatthakasuttam. Ka uppatti?
adigathaya tava uppatti:- munisuttanayena bhagavato bhikkhusamghassa ca
uppannalabhasakkaram asahamana titthiya sundarim paribbajikam uyyojesum. Sa
kira janapadakalyani setavatthaparibbajikava ahosi. Sa sunhata sunivatthamalagandha-
vilepanavibhusita bhagavato dhammam sutva savatthivasinam jetavanato nikkhamanavelaya
savatthito nikkhamitva jetavanabhimukhi gacchati manussehi ca "kuhim gacchasi"ti
pucchita "samanam gotamam savake cassa ramayitum gacchami"ti vatva
@Footnote: 1 ka. anupalitto  2 ka. sativepullapattito  3 ka. nirupadano viya jatavedo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page354.

Jetavanadvarakotthake vicaritva jetavanadvarakotthake pidahite nagaram pavisitva pabhate puna jetavanam gantva gandhakutisamipe pupphani vicinanti 1- viya vicarati. Buddhupatthanam agatehi ca manussehi "kimattham agatasi"ti pucchita yam kincideva bhanati. Evam addhamasamatte vitikkante titthiya tam jivita voropetva parikkhatate nikkhipitva 2- pabhate "sundarim na passama"ti kolahalam katva ranno ca arocetva tena anunnata jetavanam pavisitva vicinanta viya tam nikkhittatthana 3- uddharitva mancakam aropetva nagaram abhiharitva upakkosamakamsu. Sabbam paliyam 4- agatanayeneva veditabbam. Bhagava tam divasam paccusasamaye buddhacakkhuna lokam volokentova "titthiya ajja ayasam uppadessanti"ti natva "tesam saddahitva madise cittam pakopetva mahajano apayabhimukho ma ahosi"ti gandhakutidvaram pidahitva antogandhakutiyamyeva acchi, na nagaram pindaya pavisi. Bhikkhu pana dvaram pidahitam disva pubbasadisameva pavisimsu. Manussa bhikkhu disva nanappakarehi akkosimsu. Atha ayasma anando bhagavato tam pavattim arocetva "titthiyehi bhante mahaayaso uppadito, na sakka idha vasitum, vipulo jambudipo, annatra gacchama"ti aha. Tatrapi 5- ayase utthite kuhim gamissasi anandati. Annam nagaram bhagavati. Atha bhagava "agamehi ananda, sattahamevayam saddo bhavissati, sattahaccayena yehi ayaso kato, so 6- tesamyeva upari patissati"ti vatva anandattherassa dhammadesanattham "vadanti ve"ti imam gatham abhasi. Tattha vadantiti bhagavantam bhikkhusamghanca upavadanti. Dutthamanapi eke athopi ve saccamanati ekacce dutthacitta, ekacce tathasanninopi hutva, titthiya @Footnote: 1 ka. okiranti 2 Si. nikhanitva 3 Si.,i. nikhatatthana @4 khu.u. 25/38/152-5 5 cha.Ma. tatthapi 6 cha.Ma.,i. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page355.

Dutthacitta, ye tesam vacanam sutva saddahimsu, te saccamanati adhippayo. Vadanca jatanti evam 1- akkosavadam uppannam. Muni no upetiti akarakataya ca akuppanataya ca buddhamuni na upeti. Tasma muni natthi khilo kuhinciti tena karanena ayam muni ragadikhilehi natthi khilo kuhinciti veditabbo. [788] Imanca gatham vatva bhagava anandattheram pucchi "evam khumsetva vambhetva vuccamana bhikkhu ananda kim vadanti"ti. Na kinci bhagavati. "na ananda `aham silava'ti sabbattha tunhi bhavitabbam, loke hi nabhasamanam jananti missam balehi panditan"ti vatva "bhikkhu ananda te manusse evam paticodentu"ti dhammadesanatthaya "abhutavadi nirayam upeti"ti imam gathamabhasi. Thero tam uggahetva bhikkhu aha "manussa tumhehi imaya gathaya paticodetabba"ti. Bhikkhu tatha akamsu. Pandita manussa tunhi ahesum. Rajapi rajapurise sabbato pesetva yesam dhuttanam lancam datva titthiya tam marapesum, te gahetva niggayha tam pavattim natva titthiye paribhasi. Manussapi titthiye disva ledduna hananti, pamsuna okiranti "bhagavato ayasam uppadesun"ti. Anandatthero tam disva bhagavato arocesi, bhagava therassa imam gathamabhasi "sakanhi ditthim .pe. Vadeyya"ti. Tassattho:- yayam ditthi titthiyajanassa "sundarim maretva samananam sakyaputtiyanam avannam pakasetva etenupayena laddhasakkaram sadiyissama"ti, 2- so tam ditthim katham atikkameyya, atha kho so ayaso tameva titthiyajanam paccagato tam ditthim accetum asakkontam. Yo va sassatadivadi 3- sopi sakam ditthim kathamaccayeyya tena ditthicchandena anunito taya ca ditthiruciya nivittho, @Footnote: 1 cha.Ma.,i. etam 2 Ma. harissamati 3 ka. yassa tadi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page356.

Apica kho pana sayam samattani pakubbamano attanava paripunnani tani ditthigatani karonto yatha janeyya, tatheva vadeyyati. [789] Atha raja sattahaccayena tam kunapam chaddapetva sayanhasamayam viharam gantva bhagavantam abhivadetva aha "nanu bhante idise ayase uppanne mayhampi arocetabbam siya"ti. Evam vutte bhagava "na maharaja `aham silava gunasampanno'ti paresam arocetum ariyanam patirupan"ti vatva tassa atthuppattiyam "yo attano silavatani"ti avasesagathayo abhasi. Tattha silavataniti patimokkhadini silani arannakadini dhutangavatani ca ananuputthoti apucchito. Pavati 1- vadati anariyadhammam kusala tamahu, yo atumanam sayameva pavati yo evam attanam sayameva vadati, tassa tam vadam "anariyadhammo eso"ti kusala evam kathenti. [790] Santoti ragadikilesavupasamanato 2- santo, tatha abhinibbutatto. Atihanti silesu akatthamanoti "ahamasmi silasampanno"tiadina nayena iti silesu akatthamano, silanimittam attupanayikam vacamabhasamanoti vuttam hoti. Tamariyadhammam kusala vadantiti tassa tam akatthanam "ariyadhammo eso"ti buddhadayo khandhadikusala vadanti. Yassussada natthi kuhinci loketi yassa khinasavassa ragadayo satta ussada kuhinci loke natthi, tassa tam akatthanam "ariyadhammo eso"ti evam kusala vadantiti sambandho. [791] Evam khinasavapatipattim dassetva idani ditthigatikanam titthiyanam patipattim ranno dassento aha "pakappita sankhata"ti. Tattha pakappitati parikappita. Sankhatati paccayabhisankhata. Yassati yassa kassaci @Footnote: 1 ka. pathati vadati 2 cha.Ma.,i. ragadikilesavupasamena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page357.

Ditthigatikassa. Dhammati ditthiyo. Purakkhatati purato kata. Santiti samvijjanti. Avivadatati avodata. Yadattani passati anisamsam, tam nissito kuppapaticcasantinti yassete ditthidhamma purakkhata avodata santi, so evamvidho yasma attani tassa ditthiya ditthadhammikanca sakkaradim, samparayikanca gativisesadianisamsam passati, tasma tanca anisamsam, tanca kuppataya ca paticcasamuppannataya ca sammutisantitaya 1- ca kuppapaticcasantisankhatam ditthim nissitova hoti, so tannissitatta attanam va ukkamseyya pare va vambheyya abhutehipi gunadosehi. [792] Evam nissitena ca ditthinivesa .pe. Adiyati ca dhammanti. Tattha ditthinivesati idamsaccabhinivesasankhatani ditthinivesanani. Na hi svativattati sukhena ativattitabba na honti. Dhammesu niccheyya samuggahitanti dvasatthiditthidhammesu tam tam samuggahitam abhinivittham dhammam nicchinitva pavattatta ditthinivesa na hi svativattati vuttam hoti. Tasma naro tesu nivesanesu, nirassati adiyati ca dhammanti yasma na hi svativatta, tasma naro tesuyeva ditthinivesanesu ajasilagosilakukkurasilapancatapamaruppapataukkutikappadhana- kantakapasyadibhedam sattharadhammakkhanaganadibhedanca tam tam dhammam nirassati ca adiyati ca bhajati ca ganhati ca vanamakkato viya tam tam sakhanti vuttam hoti. Evam nirassanto ca adiyanto ca anavatthitacittatta asantehipi gunadosehi attano va parassa va yasayasam uppadeyya. [793] Yo panayam sabbaditthigatadidosadhunanaya pannaya samannagatatta dhono, tassa dhonassa hi .pe. Anupayo so. Kim vuttam hoti? dhonadhammasamannagama dhonassa dhutasabbapapassa arahato katthaci loke tesu tesu @Footnote: 1 cha.Ma. sammutisantataya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page358.

Bhavesu pakappita ditthi natthi, so tassa ditthiya abhavena, yaya ca attana katam papakammam paticchadenta titthiya mayaya manena va etam agatim gacchanti, tampi mayanca mananca pahaya dhono ragadidosanam kena gaccheyya, ditthadhamme samparaye va nirayadisu gativisesesu kena sankham gaccheyya, anupayo so, so hi tanhaditthiupayanam dvinnam abhavena anupayoti. [794] Yo va 1- pana tesam dvinnam bhavena upayo hoti, so upayo hi .pe. Ditthimidheva sabbanti. Tattha upayoti tanhaditthinissito. Dhammesu upeti vadanti "ratto"ti va "duttho"ti va evam tesu tesu dhammesu upeti vadam. Anupayam kena katham vadeyyati tanhaditthipahanena anupayam khinasavam kena ragena va dosena va katham "ratto"ti va "duttho"ti va vadeyya, evam anupavadova 2- so kim titthiya viya katapaticchadako bhavissatiti adhippayo, attam nirattam 3- na hi tassa atthiti tassa hi attaditthi va ucchedaditthi va natthi, gahanam muncanam vapi attanirattasannitam natthi. Kimkaranam natthiti ce? adhosi so ditthimidheva sabbam, yasma so idheva attabhave nanavatena sabbam ditthigatam adhosi pajahi vinodesiti arahattanikutena desanam nitthapesi. Tam sutva raja attamano bhagavantam abhivadetva pakkamiti. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya dutthatthakasuttavannana nitthita. -------------------- @Footnote: 1 va-saddo na dissati 2 cha.Ma.,i. anupavajjo ca 3 cha.Ma. atta niratta


             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 353-358. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=7958&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=7958&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=410              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=10003              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=10118              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=10118              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]