ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

                        2. Guhatthakasuttavannana
      [779] Satto guhayanti guhatthakasuttam. Ka uppatti? bhagavati kira
savatthiyam viharante ayasma pindolabharadvajo kosambiyam gangatire avattakam 3-
nama udenassa 4- uyyanam, tattha agamasi sitale padese divaviharam nisiditukamo.
Annadapi cayam gacchateva tattha pubbasevanena yatha gavampatitthero
tavatimsabhavananti vuttanayametam vangisasuttavannanayam. So tattha gangatire sitale
rukkhamule samapattim appetva divaviharam nisidi. Rajapi kho udeno 5-
tamdivasamyeva uyyanakilikam gantva bahudeva divasabhagam naccagitadihi uyyane
kilitva panamadamatto ekissa itthiya anke sisam katva sayi. Sesitthiyo
"sutto raja"ti utthahitva uyyane pupphaphaladini ganhanti yo theram disva
@Footnote: 1 Si. parinibbanenati  2 ka. sincitva
@3 Si. gangatale  4 cha.Ma. utenassa  5 cha.Ma. uteno

--------------------------------------------------------------------------------------------- page349.

Hirottappam upatthapetva "ma saddamakattha"ti annamannam nivaretva appasadda upasankamitva vanditva theram samparivaretva nisidimsu. Thero samapattito vutthaya tasam dhammam desesi, ta tuttha "sadhu sadhu"ti vatva sunanti. Ranno sisam ankenadaya nisinnitthi "ima mam ohaya kilanti"ti tasu issapakata urum caletva rajanam pabodhesi, raja patibujjhitva itthagaram apassanto "kuhim ima vasaliyo"ti. Sa aha "tumhesu abahukata `samanam ramayissama'ti gata"ti. So kuddho 1- therabhimukho agamasi. Ta itthiyo rajanam disva ekacca utthahimsu, ekacca "maharaja pabbajitassa santike dhammam sunama"ti na utthahimsu. So tasu 2- bhiyyoso mattaya kuddho 1- theram avanditvava "kimattham agatosi"ti aha. Vivekattham maharajati. So "vivekatthaya agato evam itthagaraparivuto nisidanti"ti vatva "tava vivekam kathehi"ti aha. Thero visaradopi vivekakathaya "nayam annatukamo pucchati"ti tunhi ahosi. Raja "sace na kathesi, tambakipillikehi tam khadapessami"ti annatarasmim asokarukkhe tambakipillikaputam ganhanto attanova upari vikiri. So sariram punchitva annam putam gahetva therabhimukho agamasi. Thero "sacayam raja mayi aparajjheyya, apayabhimukho bhaveyya"ti tam anukampamano iddhiya akasam abbhuggantva gato. Ta 3- itthiyo ahamsu "maharaja anne rajano idisam pabbajitam disva pupphagandhadihi pujenti, tvam tambakipillikaputena asadetum araddho ahosi, kulavamsam nasetum utthito"ti. So attano dosam natva hutva uyyanapalam pucchi "annampi divasam thero idhagacchati"ti. Ama maharajati. Tena hi @Footnote: 1 ka. ruddho 2 cha.Ma.,i. tena 3 cha.Ma.,A. tato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page350.

Yada agacchati, tada me aroceyyasiti. So ekadivasam there agate arocesi, rajapi theram upasankamitva panham pucchitva panehi saranam gato ahosi. Tambakipillikaputena asaditadivase pana thero akasenagantva puna pathaviyam nimmujjitva bhagavato gandhakutiyam ummujji. Bhagavapi kho dakkhinena passena sato sampajano sihaseyyam kappayamano theram disva "kim bharadvaja akale agatosi"ti. Thero "ama bhagava"ti vatva sabbantam pavattim arocesi. Tam sutva bhagava "kim karissati tassa vivekakatha kamagunagiddhassa"ti vatva dakkhinena passena nipanno eva therassa dhammadesanattham imam suttam abhasi. Tattha sattoti laggo. Guhayanti kaye. Kayo hi ragadinam valanam vasanokasato "guha"ti vuccati. Bahunabhichannoti bahuna ragadikilesajalena abhicchanno. Etena ajjhattabandhanam vuttam. Titthanti ragadivasena titthanto. Naroti satto. Mohanasmim pagalhoti mohanam vuccanti kamaguna. Ettha hi devamanussa muyhanti, tesu ajjhogalho hutva. Etena bahiddhabandhanam vuttam. Dure viveka hi tathavidho soti so tatharupo naro tividhapi kayavivekadika viveka dure anasanne. Kimkarana? kama hi loke na hi suppahaya, yasma loke kama suppahaya na hontiti vuttam hoti. [780] Evam pathamagathaya "dure viveka tathavidho so"ti 1- sadhetva puna tathavidhanam sattanam dhammatam avikaronto "icchanidana"ti gathamaha. Tattha icchanidanati tanhahetuka. Bhavasatabaddhati 2- sukhavedanadimhi bhavasate baddha. Te duppamuncati te bhavasatavatthubhuta dhamma, te va tattha baddha icchanidana satta duppamocaya. Na hi annamokkhati annena ca mocetum @Footnote: 1 cha.Ma.,i. "dure viveka tathavidho"ti 2 cha.Ma.,i. bhavasatabaddhati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page351.

Na sakkonti. Karanavacanam va etam, te satta duppamunca. Kasma? yasma annena mocetabba na honti. Yadi pana munceyyum, sakena thamena munceyyunti ayamassa attho. Paccha pure vapi apekkhamanati anagate va atite va kame apekkhamana. Imeva kame purimeva jappanti ime va paccuppanne kame purime va duvidhepi atitanagate balavatanhaya patthayamana. Imesanca dvinnam padanam "te duppamunca na hi annamokkha"ti imina saha sambandho veditabbo, itaratha "apekkhamana jappam kim karonti kim va kata"ti na pannayeyyum. [781-2] Evam pathamagathaya "dure viveka hi 1- tathavidho"ti sadhetva dutiyagathaya ca tathavidhanam sattanam dhammatam avikatva idani nesam papakammakaranam avikaronto "kamesu giddha"ti gathamaha. Tassattho:- te sattha kamesu paribhogatanhaya giddha pariyesanadimanuyuttatta pasuta sammohamapannatta pamulha avagamanataya maccharitaya buddhadinam vacanam anadiyanataya ca avadaniya. Kayavisamadimhi visame nivittha antakale maranadukkhupanita "kimsu bhavissama ito cutase"ti paridevayanti. Yasma etadeva, tasma hi sikkhetha .pe. Mahu dhirati. Tattha sikkhethati tisso sikkha apajjeyya. Idhevati imasmimyeva sasane. Sesamuttanatthameva. [783] Idani ye tatha na karonti, tesam byasanappattim dassento "passami"ti gathamaha. Tattha passamiti mamsacakkhuadihi pekkhami. Loketi apayadimhi. Pariphandamananti ito cito ca phandamanam. Pajam imanti imam sattakayam tanhagatanti tanhaya gatam abhibhutam, nipatitanti adhippayo. Bhavesuti @Footnote: 1 cha.Ma.,i. hisaddo na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page352.

Kamabhavadisu. Hina narati hinakammanta naRa. Maccumukhe lapantiti antakale sampatte maranamukhe paridevanti. Avitatanhaseti avigatatanha. Bhavabhavesuti kamabhavadisu. Atha va bhavabhavesuti bhavabhavesu, punappunabhavesuti vuttam hoti. [784] Idani yasma avitatanha evam phandanti ca lapanti ca, tasma tanhavinaye samadapento "mamayite"ti gathamaha. Tattha mamayiteti tanhaditthimamattehi "maman"ti pariggahite vatthusmim. Passathati sotare alapanto aha. Etampiti etampi adinavam. Sesam pakatameva. [785] Evamettha pathamagathaya assadam, tato parahi catuhi adinavanca dassetva idani saupayam nissaranam nissarananisamsanca dassetum, sabbahi va etahi kamanam adinavam okaram sankilesanca dassetva idani nekkhamme anisamsam dassetum "ubhosu antesu"ti gathadvayamaha. Tattha ubhosu antesuti phassaphassasamudayadisu dvisu paricchedesu. Vineyya chandanti chandaragam vinetva. Phassam parinnayati cakkhusamphassadiphassam, phassanusarena va 1- tamsampayutte sabbepi arupadhamme, tesam vatthudvararammanavasena rupadhamme cati sakalampi namarupam tihi parinnahi parijanitva. Ananugiddhoti rupadisu sabbadhammesu na anugiddho. 2- Yadattagarahi tadakubbamanoti yam attana garahati, tam akubbamano. 3- Na limpati ditthasutesu dhiroti so evarupo dhitisampanno dhiro ditthesu ca sutesu ca dhammesu dvinnam lepanam ekenapi lepena na lippati, akasamiva nirupalitto accantavodanappatto hoti. [786] Sannam parinnati gathaya pana ayam sankhepattho:- na kevalanca bhassameva, apica kho pana kamasannadibhedam sannampi, sannanusarena va @Footnote: 1 ka. phassanusareneva 2 cha.Ma. agiddho 3 cha.Ma. akurumano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page353.

Pubbe vuttanayeneva namarupam tihi parinnahi parijanitva imaya patipadaya catubbidhampi vitareyya ogham, tato so tinnogho tanhaditthipariggahesu tanhaditthilepappahanena nopalitto 1- khinasavamuni ragadisallanam abbulhatta abbulhasallo sativepullapattiya 2- appamatto caram, pubbabhage va appamatto caram tena appamadacarena abbulhasallo hutva sakaparattabhavadibhedam nasimsati lokamimam param ca, annadatthu carimacittanirodha nirupadano jatavedo va 3- parinibbatiti arahattanikutena desanam nitthapesi dhammanettitthapanameva karonto, uttarim imaya desanaya maggam va phalam va na uppadesi khinasavassa desitattati. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya guhatthakasuttavannana nitthita. ------------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 348-353. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=7845&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=7845&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=409              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=9969              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=10081              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=10081              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]