ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

     {582} Tena samayenati rupiyasikkhapadam. Tattha pativimsoti
kotthaso. {583-584} Jataruparajatanti ettha jatarupanti suvannassa namam.
Tam pana yasma tathagatassa vannasadisam hoti tasma satthuvanno
vuccatiti padabhajane vuttam. Tassattho yo satthu vanno
lohaviseso idam jatarupam namati. Rajatam pana sankho sila
pavalam rajatam jatarupanti adisu rupiyam vuttam. Idha pana yankinci
voharagamaniyam kahapanadi adhippetam. Tenevassa padabhajane kahapano
lohamasakoti adi vuttam. Tattha kahapanoti sovannamayo va
rupiyamayo va pakatiko va. Lohamasakoti tambalohadihi
katamasako. Darumasakoti saradaruna va velupesikaya va
antamaso talapannenapi rupam chinditva katamasako. Jatumasakoti
lakhaya va niyasena va rupam samutthapetva katamasako. Ye
voharam gacchantiti imina pana padena yo yo yattha yattha janapade

--------------------------------------------------------------------------------------------- page225.

Yada yada voharam gacchati antamaso atthimayopi cammamayopi rukkhaphalabijamayopi samutthapitarupopi asamutthapitarupopi sabbo sangahito. Iccetam sabbampi rajatam jatarupam jatarupamasako vuttappabhedo sabbopi rajatamasakoti catubbidham nissaggiyavatthu hoti. Mutta mani veluriyo sankho sila pavalam lohitako masaragallam sattadhannani dasi dasa khettavatthupuppharamaphalaramadayoti idam dukkatavatthu. Suttam phalo patako kappaso anekappakaram aparannam sappinavanitatelamadhuphanitadibhesajjanca idam kappiyavatthu. Tattha nissaggiyavatthum attano va sanghaganapuggalacetiyadinam va atthaya sampaticchitum na vattati. Attano atthaya sampaticchato nissaggiyam pacittiyam hoti. Sesanam atthaya dukkatam. Dukkatavatthum sabbesampi atthaya sampaticchato dukkatameva kappiyavatthumhi anapatti. Sabbampi nikkhipanatthaya bhandagarikasisena sampaticchato upari ratanasikkhapade agatavasena pacittiyam. Ugganheyyati ganheyya. Yasma pana patigganhanto apattim apajjati tenassa padabhajane sayam ganhati nissaggiyam pacittiyanti vuttam. Esa nayo sesapadesupi. Tattha jataruparajatabhandesu kahapanamasakesu ca ekam ganhato va ganhapayato va eka apatti. Sahassancepi ekato ganhati ganhapeti vatthugananaya apattiyo. Mahapaccariyam pana kurundiyanca sithilabandhaya thavikaya sithilapurite va bhajane rupagananaya apatti. Ghanabandhe pana ghanapurite va ekava apattiti vuttam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page226.

Upanikkhittasadiyane pana idam ayyassa hotuti vutte sacepi cittena sadiyati ganhitukamo hoti kayena va vacaya va nayidam kappatiti patikkhipati anapatti. Kayavacahi va apatikkhipitvapi suddhacitto hutva nayidam amhakam kappatiti na sadiyati anapattiyeva. Tisu dvaresu hi yenakenaci patikkhittam patikkhittameva hoti. Sace pana kayavacahi apatikkhipitva cittena adhivaseti kayavacahi kattabbassa patikkhepassa akaranato akiriyasamutthanam kayadvare vacidvare ca apattim apajjati. Manodvare pana apatti nama natthi. Eko satam va sahassam va padamule thapeti tuyhidam hotuti. Bhikkhu nayidam kappatiti patikkhipati. Upasako pariccattam maya tumhakanti gato. Anno tattha agantva pucchati kim bhante idanti. Yam tena ca attana ca vuttam tam acikkhitabbam. So ce vadati gopayissami bhante guttatthanam dassethati sattabhumikampi pasadam abhiruhitva idam guttatthananti acikkhitabbam. Idha nikkhipahiti na vattabbam. Ettavata kappiyanca akappiyanca nissaya thitam hoti. Dvaram pidahitva rakkhantena vasitabbam. Sace kinci vikkayikabhandam pattam va civaram va agacchati idam ganhissatha bhanteti vutte upasaka atthi amhakam imina attho vatthu ca evarupannama samvijjati kappiyakarako natthiti vattabbam. Sace so vadati aham kappiyakarako bhavissami dvaram vivaritva dethati dvaram vivaritva imasmim okase thapitanti vattabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page227.

Idam ganhati ca na vattabbam. Evampi kappiyanca akappiyanca nissaya thitameva hoti. So ce tam gahetva tassa kappiyabhandam deti vattati. Sace adhikam ganhati na mayam tava bhandam ganhama nikkhipahiti vattabbo. Sanghamajjhe nissajjitabbanti ettha yasma rupiyam nama akappiyam tasma nissajjitabbam sanghassa va ganassa va puggalassa vati na vuttam. Yasma pana tam patiggahitamattameva na tena kinci kappiyabhandam cetapitam tasma upayena paribhogadassanattham sanghamajjhe nissajjitabbanti vuttam. Kappiyam acikkhitabbam sappi vati pabbajitanam sappi va telam va vattati upasakati evam acikkhitabbam. Rupiyapatiggahakam thapetva sabbeheva paribhunjitabbanti sabbehi bhajetva paribhunjitabbam. Rupiyapatiggahakena bhago na gahetabbo. Annesam bhikkhunam va aramikanam va pattabhagampi patilabhitva paribhunjitum na vattati. Antamaso makkatadihi tato haritva aranne thapitam va tesam hatthato galitam va tiracchanapariggahitampi pamsukulampi na vattatiyeva. Tato ahatena phanitena senasanadhupanampi na vattati. Sappina va telena va padipam katva dipalokena nipajjitum kasinaparikammampi katum potthakampi vacetum na vattati. Tato telamadhuphanitadihi pana sarire vanam makkhetum na vattatiyeva. Tena vatthuna mancapithadini va ganhanti uposathagaram va bhojanasalam va karonti paribhunjitum na vattati. Chayapi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page228.

Gehaparicchedena thita na vattati. Paricchedatikkanta agantukatta vattati. Tam vatthum vissajjetva katena maggenapi setunapi navayapi ulumpenapi gantum na vattati. Tena vatthuna khanapitaya pokkharaniya ubbhitodakam patum va paribhunjitum va na vattati. Anto udake pana asati annam agantukaudakam va vassodakam va pavittham vattati. Kitaya yena udakena saddhim kita tam agantukampi na vattati. Tam vatthum upanikkhepam thapetva sangho paccaye paribhunjati tepi paccaya tassa na vattanti. Aramo gahito hoti sopi paribhunjitum na vattati. Yadi bhumipi bijampi akappiyam neva bhumim na phalam paribhunjitum vattati. Sace bhumimyeva kinitva annani bijani ropitani phalam paribhunjitum vattati. Atha bijani kinitva kappiyabhumiyam ropitani phalam na vattati. Bhumiyam nisiditum va nipajjitum va vattati. Sace so chaddetiti yattha katthaci khipati. Athapi na chaddeti sayam va gahetva gacchati na varetabbo. No ce chaddetiti atha neva gahetva gacchati na chaddeti kim mayham imina byaparenati yena kamam pakkamati tato yathavuttalakkhano rupiyachaddako sammannitabbo. Yo na chandagatinti adisu lobhavasena tam vatthum attano va karonto attanam va ukkamsento chandagatim nama gacchati. Dosavasena nevayam matikam janati na vinayanti param apasadento dosagatim nama gacchati. Mohavasena mutthappamutthassatibhavam apajjanto mohagatim

--------------------------------------------------------------------------------------------- page229.

Nama gacchati. Rupiyapatiggahakassa bhayena chaddetum avisahanto bhayagatim nama gacchati. Evam akaronto na chandagatim gacchati .pe. Na bhayagatim gacchatiti veditabbo. {585} Animittam katvati nimittam akatva. Akkhini nimmiletva nadiya va papate va vanagahane va guthakam viya anapekkhena patitokasam asamannaharantena patetabbanti attho. Evam jigucchitabbepi rupiye bhagava pariyayena bhikkhunam paribhogam acikkhi. Rupiyapatiggahakassa pana kenaci pariyayena tato uppannapaccayaparibhogo na vattati. Yatha cayam etassa na vattati evam asantasambhavanaya va kuladusakakammena va kuhanadihi va uppannapaccaya neva tassa na annassa vattanti. Dhammena samena uppannapi apaccavekkhitva paribhunjitum na vattanti. Cattaro hi paribhoga 1- theyyaparibhogo inaparibhogo dayajjaparibhogo samiparibhogoti. Tattha sanghamajjhepi nisiditva paribhunjantassa dussilassa paribhogo theyyaparibhogo nama. Silavato apaccavekkhitaparibhogo inaparibhogo nama. Tasma civaram paribhoge paribhoge paccavekkhitabbam pindapato alope alope. Tatha asakkontena purebhattapacchabhattapurimayamamajjhimayamapacchimayamesu. Sacassa apaccavekkhatova aruno uggacchati inaparibhogatthane titthati. Senasanampi paribhoge paribhoge paccavekkhitabbam. Bhesajjassa patiggahanepi paribhogepi satipaccayata vattati. Evam santepi patiggahane satim katva paribhoge akarontasseva apatti. @Footnote: 1. cattaro hi paribhogati adini padani visuddhimaggassa silaniddese pannayanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page230.

Patiggahane pana satim akatva paribhoge karontassa anapatti. Catubbidha hi suddhi desanasuddhi samvarasuddhi pariyitthisuddhi paccavekkhanasuddhiti. Tattha desanasuddhi nama patimokkhasamvarasilam. Tam hi desanaya sujjhanato desanasuddhiti vuccati. Samvarasuddhi nama indriyasamvarasilam. Tam hi na puna evam karissamiti cittadhitthanasamvareneva sujjhanato samvarasuddhiti vuccati. Pariyitthisuddhi nama ajivaparisuddhasilam. Tam hi anesanam pahaya dhammena samena paccaye uppadentassa pariyesanayayeva suddhatta pariyitthisuddhiti vuccati. Paccavekkhanasuddhi nama paccayaparibhogasannissitasilam. Tam hi patisankha yoniso civaram patisevatiti adina nayena vuttena paccavekkhanena sujjhanato paccavekkhanasuddhiti vuccati. Tena vuttam patiggahane pana satim akatva paribhoge karontassa anapattiti. Sattannam sekkhanam paccayaparibhogo dayajjaparibhogo nama. Te hi bhagavato putta tasma pitu santakanam paccayanam dayada hutva te paccaye paribhunjanti. Kim pana te bhagavato paccaye paribhunjanti gihinam paccaye paribhunjantiti. Gihihi dinnapi bhagavata anunnatatta bhagavato santaka honti tasma te bhagavato paccaye paribhunjantiti veditabbam. Dhammadayadasuttancettha 1- sadhakam. Khinasavanam paribhogo samiparibhogo nama. Te hi tanhadasabyam atitatta samino hutva paribhunjanti. Imesu paribhogesu samiparibhogo ca dayajjaparibhogo ca sabbesampi vattati. Inaparibhogo na vattati. Theyyaparibhoge @Footnote: 1. Ma. mu. 12/21.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page231.

Kathayeva natthi. Aparepi cattaro paribhoga lajjiparibhogo alajjiparibhogo dhammiyaparibhogo adhammiyaparibhogoti. Tattha alajjino lajjina saddhim paribhogo vattati. Apattiya na karetabbo. Lajjino alajjina saddhim yava na janati tava vattati. Adito patthaya hi alajji nama natthi. Tasma yadassa alajjibhavam janati tada vattabbo tumhe kayadvare ca vacidvare ca vitikkamam karotha tam apatirupam ma evam akaritthati. Sace anadayitva karotiyeva yadi tena saddhim paribhogam karoti sopi alajjiyeva hoti. Yopi attano bharabhutena alajjina saddhim paribhogam karoti sopi nivaretabbo. Sace na oramati ayampi alajjiyeva hoti. Evam ekopi alajji alajjisatampi karoti. Alajjino pana alajjinava saddhim paribhoge apatti nama natthi. Lajjino lajjina saddhim paribhogo dvinnam khattiyakumaranam suvannapatiyam bhojanasadiso. Dhammiyadhammiyaparibhogo paccayavaseneva veditabbo. Tattha sace puggalopi alajji pindapatopi adhammiyo ubho jeguccha. Puggalo alajji pindapato dhammiyo puggalam jigucchitva pindapato na gahetabbo. Mahapaccariyam pana dussilo sanghato uddesabhattadini labhitva sanghasseva deti etani yathadanameva gatatta vattantiti vuttam. Puggalo lajji pindapato adhammiyo pindapato jiguccho na gahetabbo. Puggalo lajji

--------------------------------------------------------------------------------------------- page232.

Pindapatopi dhammiyo vattati. Apare dve paggaha dve ca paribhoga lajjipaggaho alajjipaggaho dhammaparibhogo amisaparibhogoti. Tattha alajjino lajjim paggahetum vattati. Na so apattiya karetabbo. Sace pana lajji alajjim pagganhati anumodanaya ajjhesati dhammakathaya ajjhesati kulesu upatthambheti itaropi amhakam acariyo idiso ca idiso cati tassa parisati vannam bhasati ayam sasanam osakkapeti antaradhapetiti veditabbo. Dhammaparibhogaamisaparibhogesu pana yattha amisaparibhogo vattati tattha dhammaparibhogopi vattati. Yo pana kotiyam thito gantho tassa puggalassa accayena nassissati tam dhammanuggahena ugganhitum vattatiti vuttam. Tatridam vatthu mahabhaye kira ekasseva bhikkhuno mahaniddeso paguno ahosi. Atha catunnikayikatissattherassa upajjhayo mahatipitakatthero nama maharakkhitattheram aha avuso maharakkhita etassa santike mahaniddesam ganhahiti. Papo kirayam bhante na ganhamiti. Ganhavuso ahante santike nisidissamiti. Sadhu bhante tumhesu nisinnesu ugganhissamiti patthapetva rattindivam nirantaram pariyapunanto osanadivase hetthamance itthim disva bhante sutamyeva me pubbe sacaham evam janeyyam na idisassa santike dhammam pariyapuneyyanti aha. Tassa pana santike bahu mahathera ugganhitva mahaniddesam patitthapesum.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page233.

{586} Rupiye rupiyasanniti ettha sabbampi jataruparajatanca rupiyasangahameva gatanti veditabbam. Rupiye vematikoti suvannam nukho kharapattam nukhoti adina nayena samsayajato. Rupiye arupiyasanniti suvannadisu kharapattadisanni. Apica punnakama rajorodhadayo bhattakhajjakagandhapindadisu pakkhipitva hirannasuvannam denti colabhikkhaya carantanam dussante baddhakahapanadihiyeva saddhim colakani denti bhikkhu bhattadisannaya va colakasannaya va patigganhanti evam rupiye arupiyasanni rupiyam patigganhatiti veditabbo. Patigganhantena pana imasmim gehe idam laddhanti sallakkhetabbam. Yena hi asatiya dinnam hoti so satim patilabhitva puna agacchati. Athassa vattabbam tava colakam passahiti. Sesamettha uttanatthameva. Samutthanadisu chassamutthanam siya kiriya gahanena apajjanato siya akiriya patikkhepassa akaranato rupiyaannavadakaupassutisikkhapadani hi tini ekaparicchedani nosannavimokkham acittakam pannattivajjam kayakammam vacikammam ticittam tivedananti. Rupiyasikkhapadam nitthitam.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 224-233. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=4709&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=4709&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=121              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=6582              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=1910              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=1910              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]