ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 1 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.1)

     {197} Anabhijananti na abhijanam. Yasma panayam anabhijanam
samudacarati svassa santane anuppanno nanena ca asacchikato
abhuto tenassa padabhajane asantam abhutam asamvijjamananti
vatva ajananto apassantoti vuttam. Uttarimanussadhammanti
uttarimanussanam jhayinanceva ariyananca dhammam. Attupanayikanti
attani tam upaneti attanam va tattha upanetiti attupanayiko.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page598.

Tam attupanayikam. Evam katva samudacareyyati sambandho. Padabhajane pana yasma uttarimanussadhammo nama jhanam vimokkham samadhi samapatti nanadassanam .pe. Sunnagare abhiratiti evam jhanadayo anekadhamma vutta tasma tesam sabbesam vasena attupanayikabhavam dassento te va kusaladhamme attani upanetiti bahuvacananiddesam akasi. Tattha ete dhamma mayi sandissantiti samudacaranto attani upaneti ayam etesu sandissamiti samudacaranto attanam tesu upanetiti veditabbo. Alamariyananadassananti ettha lokiyalokuttara panna jananatthena nanam cakkhuna ditthamiva dhammam karanato dassanatthena dassananti nanadassanam. Ariyam visuddham uttamam nanadassananti ariyananadassanam. Alam pariyattam kilesaviddhamsanasamattham ariyananadassanamettha jhanadibhede uttarimanussadhamme alam va ariyananadassanamassati alamariyananadassano. Tam alamariyananadassanam uttarimanussadhammanti evam padatthasambandho veditabbo. Tattha yena nanadassanena so alamariyananadassanoti vuccati tadeva dassetum nananti tisso vijja dassananti yam nanam tam dassanam yam dassanam tam nananti vijjasisena padabhajanam vuttam. Mahaggatalokuttara panettha sabbapi panna nananti veditabba. Samudacareyyati vuttappakarametam uttarimanussadhammam attupanayikam katva aroceyya. Itthiya vatiadi pana arocetabbapuggalanidassanam. Etesam hi arocite arocitam hoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page599.

Na devamarabrahmanam napi petayakkhatiracchanagatananti. Iti janami iti passamiti samudacaranakaradassanametam. Padabhajane panassa janamaham ete dhamme passamaham ete dhammeti idam tesu jhanadisu dhammesu jananapassananam pavattidipanam. Atthi ca me ete dhammatiadi attupanayikabhavadipanam. {198} Tato aparena samayenati apattipatijananasamayadassanametam. Ayam pana arocitakkhaneyeva parajikam apajjati. Apattim pana apanno yasma parena codito va acodito va patijanati tasma samanuggahiyamano va asamanuggahiyamano vati vuttam. Tattha samanuggahanaya tava kinte adhigatanti adhigamapuccha. Jhanavimokkhadisu sotapattimaggadisu va kintaya adhigatanti. Kinti te adhigatanti upayapuccha. Ayam hi ettha adhippayo kintaya aniccalakkhanam dhuram katva adhigatam dukkhanattalakkhanesu annataram kim va samadhivasena abhinivisitva udahu vipassanavasena tatha kim rupe abhinivisitva udahu arupe kim va ajjhattam abhinivisitva udahu bahiddhati. Kada te adhigatanti kalapuccha. Pubbanhamajjhantikadisu katarasmim kaleti vuttam hoti. Tattha te adhigatanti okasapuccha. Kasmim okase kim rattitthane divatthane rukkhamule mandape katarasmim va vihareti vuttam hoti. Katame te kilesa pahinati pahinakkilesapuccha. Kataramaggavajjha tava kilesa pahinati vuttam hoti. Katamesam tvam dhammanam labhiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page600.

Patiladdhadhammapuccha. Pathamamaggadisu katamesam dhammanam tvam labhiti vuttam hoti. Tasma idani cepi koci bhikkhu uttarimanussadhammadhigamam byakareyya na so ettavatava sakkatabbo. Imesu pana chasu thanesu sodhanattham vattabbo kinte adhigatam kim jhanam udahu vimokkhadisu annataranti. Yo hi yena adhigato dhammo so tassa pakato hoti. Sace idannama me adhigatanti vadati tato kinti te adhigatanti pucchitabbo aniccalakkhanadisu kim dhuram katva atthattimsaya va arammanesu ruparupaajjhattabahiddhadibhedesu va dhammesu kena mukhena abhinivisitvati. Yo hi yassabhiniveso so tassa pakato hoti. Sace ayannama me abhiniveso evam maya adhigatanti vadati tato kada te adhigatanti pucchitabbo kim pubbanhe udahu majjhantikadisu annatarasmim kaleti. Sabbesam hi attana adhigatakalo pakato hoti. Sace amukasmim nama kale adhigatanti vadati tato kattha te adhigatanti pucchitabbo kim divatthane udahu rattitthanadisu annatarasmim okaseti. Sabbesam hi attana adhigatokaso pakato hoti. Sace amukasmim nama me okase adhigatanti vadati tato katame te kilesa pahinati pucchitabbo kim pathamamaggavajjha udahu dutiyadimaggavajjhati. Sabbesam hi attana adhigatamaggena pahinakkilesa pakata honti. Sace ime nama me kilesa pahinati vadati tato katamesam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page601.

Tvam dhammanam labhiti pucchitabbo kim sotapattimaggassa udahu sakadagamimaggadisu annatarassati. Sabbesam hi attana adhigatadhammo pakato hoti. Sace imesam namaham dhammanam labhiti vadati ettavatapissa vacanam na saddhatabbam. Bahussuta hi uggahaparipucchakusala bhikkhu imani chatthanani sodhetum sakkonti. Imassa pana bhikkhuno agamanapatipada sodhetabba. Yadi agamanapatipada na sujjhati imaya patipadaya lokuttaradhammo nama na labbhatiti apanetabbo. Yadi panassa agamanapatipada sujjhati digharattam tisu sikkhasu appamatto jagariyamanuyutto catusu paccayesu alaggo akase panisamena cetasa viharatiti pannayati tassa bhikkhuno byakaranam patipadaya saddhim samsandati seyyathapi nama gangodakam yamunodakena saddhim samsandati sameti evameva suppannatta tena bhagavata savakanam nibbanagamini patipada samsandati nibbananca patipada cati vuttasadisam hoti. Apica kho na ettakenapi sakkaro kattabbo. Kasma. Ekaccassa hi puthujjanassapi sato khinasavapatipattisadisa patipada hoti. Tasma so bhikkhu tehi tehi upayehi uttasetabbo. Khinasavassa nama asaniyapi matthake patamanaya bhayam va chambhitattam va lomahamso va na hoti. Sacassa bhayam va chambhitattam va lomahamso va uppajjati na tvam arahati apanetabbo. Sace pana abhiru acchambhi anutrasi hutva siho viya nisidati ayam bhikkhu sampannaveyyakarano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page602.

Samanta rajarajamahamattadihi pesitam sakkaram arahatiti. Papicchoti ya sa idhekacco dussilova samano silavati mam jano janatuti icchatitiadina nayena vutta papicchata taya samannagato. Icchapakatoti taya papikaya icchaya pakato abhibhuto parajiko hutva. Visuddhapekkhoti attano visuddhim apekkhamano icchamano patthayamano. Ayam hi yasma parajikam apanno tasma bhikkhubhave thatva abhabbo jhanadini adhigantum. Bhikkhubhavo hissa saggantarayo ceva hoti maggantarayo ca. Vuttanhetam samannam dupparamattham nirayayupakaddhatiti. Aparampi vuttam sithilo hi paribbajo bhiyyo akirate rajanti. Iccassa bhikkhubhavo visuddhi nama na hoti. Yasma pana gihi va upasako va aramiko va samanero va hutva danasaranasilasamvaradihi saggamaggam va jhanavimokkhadihi mokkhamaggam va aradhetum bhabbo hoti tasmassa gihiadibhavo visuddhi nama hoti. Tasma tam visuddhim apekkhanato visuddhapekkhoti vuccati. Teneva cassa padabhajane gihi va hotukamotiadi vuttam. Evam vadeyyati evam bhaneyya. Katham. Ajanamevam avuso avacam janami apassam passamiti. Padabhajane pana evam vadeyyati idam padam anuddharitvava yatha vadanto ajanamevam avuso avacam janami apassam passamiti vadati nama vuccati tam akaram dassetum naham ete dhamme janamitiadi vuttam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page603.

Tuccham musa vilapinti aham vacanatthaviharato tuccham vancanadhippayato musa vilapim abhaninti vuttam hoti. Padabhajane panassa annena padabyanjanena atthamattam dassetum tucchakam maya bhanitantiadi vuttam. Purime upadayati purimani tini parajikani apanne puggale upadaya. Sesam pubbe vuttanayatta uttanatthatta ca pakatamevati. {199} Evam udditthasikkhapadam padanukkamena vibhajitva idani yasma hetthapadabhajaniyamhi jhanam vimokkham samadhi samapatti nanadassanam .pe. Sannagare abhiratiti evam sankhitteneva uttarimanussadhammo dassito na vittharena apattim aropetva tanti thapita sankhepadassite ca atthe na sabbe sabbakarena nayam gahetum sakkonti tasma sabbakarena nayaggahanattham puna tadeva padabhajanam matikathane thapetva vittharato uttarimanussadhammam dassetva apattibhedam dassetukamo jhananti pathamam jhanam dutiyam jhanantiadimaha. Tattha pathamajjhanadihi mettajhanadinipi asubhajjhanadinipi anapanassatisamadhijjhanampi lokiyajjhanampi lokuttarajhanampi sangahitameva. Tasma pathamajjhanam samapajjintipi catuttham jhanam 1- mettajhanam .pe. Upekkhajhanam asubhajjhanam anapanassatisamadhijjhanam lokiyajjhanam lokuttarajjhanam samapajjintipi bhananto parajikova hotiti veditabbo. Sutthu mutto @Footnote: 1. ito pubbe dutiyam jhanam va peyyalo va bhaveyya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page604.

Vividhehi va kilesehi muttoti vimokkho. So panayam ragadosamohehi sunnatatta sunnato ragadosamohanimittehi animittatta animitto ragadosamohapanidhinam abhavato appanihitoti vuccati. Cittam samam adahati arammane thapetiti samadhi. Ariyehi samapajjitabbato samapatti. Sesamettha vuttanayameva. Ettha ca vimokkhattikena samadhittikena ca ariyamaggova vutto. Samapattittikena phalasamapatti. Tesu yankinci ekampi padam gahetva aham imassa labhiti bhananto parajikova hoti. Tisso vijjati pubbenivasanussati dibbacakkhu asavanam khayannananti. Tattha ekissapi namam gahetva aham imissa vijjaya labhiti bhananto parajikova hoti. Sankhepatthakathayam pana vijjanam labhiti bhanantopi tissannam vijjanam labhiti bhanantopi parajikoti vuttam. Maggabhavana padabhajane vutta. Sattattimsa bodhipakkhiyadhamma maggasampayutta lokuttarava idha adhippeta. Tasma lokuttaranam satipatthananam sammappadhananam iddhipadanam indriyanam balanam bojjhanganam ariyassa atthangikassa maggassa labhimhiti vadato parajikanti mahaatthakathayam vuttam. Mahapaccariyadisu pana satipatthanam labhimhiti evam ekekakotthasavasenapi kayanupassanasatipatthanassa labhimhiti evam tattha ekekadhammavasenapi vadato parajikamevati vuttam. Tampi sameti. Kasma. Maggakhanuppanneyeva sandhaya vuttatta. Phalasacchikiriyayapi ekekaphalavasena parajikam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page605.

Veditabbam. Ragassa pahanantiadittike kilesappahanameva vuttam. Tam pana yasma maggena vina natthi tatiyamaggena hi ragadosanam pahanam catutthena mohassa tasma rago me pahinotiadini vadatopi parajikam. Raga cittam vinivaranatatiadittike saha samapattiya lokuttaracittameva vuttam. Tasma raga me cittam vinivaranantiadini vadatopi parajikameva. Sunnagarapadabhajane pana yasma jhanena aghatetva sunnagare abhiramamiti vacanamattena parajikam nadhippetam tasma pathamena jhanena sunnagare abhiramamitiadi vuttam. Tasma yo jhanena ghatetva imina nama jhanena sunnagare abhiramamiti vadati ayameva parajiko hotiti veditabbo. Ya ca nananti imassa padabhajane ambatthasuttadisu vuttasu atthasu vijjasu vipassananana manomayiddhiiddhavidhidibbasota cetoparinnanabheda panca vijja na agata tasu eka vipassanava parajikavatthu na hoti sesa hontiti veditabba. Tasma vipassanaya labhimhitipi vipassanananassa labhimhitipi vadato parajikam natthi. Pussadevatthero pana bhanati itarapi catasso vijja nanena aghatita parajikavatthu na honti tasma manomayassa labhimhi iddhividhissa dibbaya sotadhatuya cetopariyassa labhimhiti vadatopi parajikam natthiti. Tantassa antevasikeheva patikkhittam acariyo na abhidhammiko bhummantaram na janati abhinna nama

--------------------------------------------------------------------------------------------- page606.

Catutthajjhanapadakova mahaggatadhammo jhaneneva ijjhati tasma manomayassa labhimhiti va manomayananassa labhimhiti va yatha tatha va vadatu parajikamevati. Ettha ca kincapi nibbanam paliya nagatam athakho nibbanam me pattanti va sacchikatanti va vadato parajikameva. Kasma. Nibbanassa nibbattitalokuttaratta. Tatha cattari saccani pativijjhim patividdhani mayati vadatopi parajikameva. Kasma. Yasma saccapativedhoti maggassa pariyayavacanam. Yasma pana tisso patisambhida kamavacarakusalato catusu nanasampayuttesu cittuppadesu uppajjanti kiriyato catusu nanasampayuttesu cittuppadesu uppajjanti atthapatisambhida etesu ceva uppajjati catusu maggesu catusu phalesu ca uppajjatiti vibhange vuttam tasma dhammapatisambhidaya labhimhiti va niruttipatisambhidaya labhimhiti va patibhanapatisambhidaya labhimhiti va lokiyaatthapatisambhidaya labhimhiti va vutte parajikam natthi. Patisambhidanam labhimhiti vuttepi na tava sisam otarati. Lokuttaraatthapatisambhidaya labhimhiti vutte pana parajikam hoti. Sankhepatthakathayam pana atthapatisambhidappattomhiti avisesenapi vadato parajikanti vuttam. Kurundiyampi na muccatiti vuttam. Mahaatthakathayam pana ettavata parajikam natthi ettavata sisam na otarati ettavata na parajikanti vicaritatta na sakka annam pamanam katunti. Nirodhasamapattim samapajjamiti va labhi vahantassati vadatopi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page607.

Parajikam natthi. Kasma. Nirodhasamapattiya neva lokiyatta na lokuttarattati. Sace panassa evam hoti nirodham nama anagami va khinasavo va samapajjati tesam mam annataroti janissantiti byakaroti so ca nam tatha janati parajikanti mahapaccarisankhepatthakathasu vuttam. Tam vimamsitva gahetabbam. Atite bhave kassapasammasambuddhakale sotapannomhiti vadatopi parajikam natthi atitakkhandhanam hi paramatthatta sisam na otaratiti. Sankhepatthakathayam pana atite atthasamapattilabhimhiti vadato parajikam natthi kuppadhammatta idha pana atthi akuppadhammattati keci vadantiti vuttam. Tampi tattheva atitattabhavam sandhaya kathentassa parajikam na hoti paccuppannattabhavam sandhaya kathentasseva hotiti patikkhittam. {200} Evam jhanadini dasa matikapadani vittharetva idani uttarimanussadhammam ullapanto yam sampajanamusavadam bhanati tassa angam dassetva tasseva vittharassa vasena cakkapeyyalam bandhanto ullapanakaranca apattibhedanca dassetum tihakarehitiadimaha.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 1 page 597-607. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=1&A=12547&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=1&A=12547&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=233              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=8692              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=3385              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=3385              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]