ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ThaiVersion   McuVersion   PaliThai   PaliRoman 
First LinkPrevious Linkไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 11 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 3 : Sutta. Tī. Pā.

page222.

Sangitisuttam [221] Evamme sutam . Ekam samayam bhagava mallesu carikancaramano mahata bhikkhusanghena saddhim pancamattehi bhikkhusatehi yena pava nama mallanam nagaram tadavasari . tatra sudam bhagava pavayam viharati cundassa kammaraputtassa ambavane. [222] Tena kho pana samayena paveyyakanam mallanam ubbhatakam nama navam santhagaram acirakaritam hoti anajjhavuttham samanena va brahmanena va kenaci va manussabhutena . assosum kho paveyyaka malla bhagava kira mallesu carikancaramano mahata bhikkhusanghena saddhim pancamattehi bhikkhusatehi pavam anuppatto pavayam viharati cundassa kammaraputtassa ambavaneti . athakho paveyyaka malla yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu . ekamantam nisinna kho paveyyaka malla bhagavantam etadavocum idha bhante paveyyakanam mallanam ubbhatakannama navam santhagaram acirakaritam hoti 1- anajjhavuttham samanena va brahmanena va kenaci va manussabhutena tanca kho 2- bhante bhagava pathamam paribhunjatu bhagavata pathamam paribhuttam paccha paveyyaka malla paribhunjissanti tadassa 3- paveyyakanam mallanam digharattam hitaya sukhayati . adhivasesi kho 4- bhagava tunhibhavena. Athakho paveyyaka @Footnote: 1 Yu. ayam na dissati. 2 Yu. tam bhante. 3 Yu. paveyyaka malla paribhunjissanti @tadasusati ime patha na dissanti. 4 Yu. khosaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page223.

Malla bhagavato adhivasanam viditva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva yena santhagaram tenupasankamimsu upasankamitva sabbasantharim santhagaram santharitva 1- asanani pannapetva udakamanikam patitthapetva telappadipam aropetva yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam atthamsu . Ekamantam thita kho te 2- paveyyaka malla bhagavantam etadavocum sabbasantharisanthatam 3- bhante santhagaram [4]- asanani pannattani udakamaniko patitthapito telappadipo aropito yassadani bhante bhagava kalam mannatiti. [223] Athakho bhagava nivasetva pattacivaramadaya saddhim bhikkhusanghena yena santhagaram tenupasankami upasankamitva pade pakkhaletva santhagaram pavisitva majjhimam thambham nissaya puratthabhimukho nisidi . bhikkhusanghopi kho 5- pade pakkhaletva santhagaram pavisitva pacchimam bhittim nissaya puratthabhimukho nisidi bhagavantamyeva purakkhatva paveyyakapi kho malla pade pakkhaletva santhagaram pavisitva puratthimam bhittim nissaya pacchimabhimukha nisidimsu bhagavantamyeva purakkhatva . athakho bhagava paveyyake malle bahudeva rattim dhammiya kathaya sandassetva samadapetva samuttejetva sampahamsetva uyyojesi abhikkanta kho vasettha ratti yassadani [6]- kalam mannathati . evam bhanteti kho paveyyaka malla bhagavato @Footnote: 1 Ma. santharitva bhagavato. Yu. santharapetva. 2 Yu. ayam na dissati. @3 Yu. sabbasantharim santhatam. 4 Ma. bhagavato. 5 Yu. khosaddo na dissati. @6 Ma. Yu. tumhe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page224.

Patissutva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva pakkamimsu. [224] Athakho bhagava acirapakkantesu paveyyakesu 1- mallesu tunhibhutam bhikkhusangham anuviloketva ayasmantam sariputtam amantesi vigatathinamiddho kho sariputta bhikkhusangho patibhatu [2]- sariputta bhikkhunam dhammiya kathaya 3- pitthi me agilayati tamaham ayameyyamiti 4-. Evam bhanteti kho ayasma sariputto bhagavato paccassosi . Athakho bhagava catuggunam sanghatim pannapetva dakkhinena passena sihaseyyam kappesi padena 5- padam accadhaya sato sampajano utthanasannam manasikaritva. [225] Tena kho pana samayena nigantho nataputto pavayam adhuna kalakato hoti . tassa kalakiriyaya bhinna nigantha dvelhakajata 6- bhandanajata kalahajata vivadapanna annamannam mukhasattihi vitudanta vicaranti na tvam imam dhammavinayam ajanissasi 7- kim tvam imam dhammavinayam ajanissasi micchapatipanno tvamasi ahamasmi sammapatipanno sahitam me asahitante pure vacaniyam paccha avaca paccha vacaniyam pure avaca adhicinnante viparavattam aropito te vado niggahito tvamasi paravadapamokkhaya 8- nibbethehi va sace pahositi . vadhoyeveko manne niganthesu nataputtiyesu anuvattati . yepi niganthassa nataputtassa savaka gihi odatavasana @Footnote: 1 Yu. ayam patho na dissati. 2 Ma. Yu. tam. 3 Ma. Yu. dhammi katha. @4 Ma. Yu. ayamissamiti. 5 Ma. Yu. pade. 6 Ma. Yu. dvedhikajata. @7 Ma. Yu. ajanasi aham imam dhammavinayam ajanami. 8 Yu. caravadappamokkhaya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page225.

Tepi niganthesu nataputtiyesu nibbinnarupa virattarupa 1- pativanarupa yatha tam durakkhate dhammavinaye duppavedite aniyyanike anupasamasamvattanike asammasambuddhappavedite bhinnathupe appatisarane. {225.1} Athakho ayasma sariputto bhikkhu amantesi nigantho avuso nataputto pavayam adhuna kalakato tassa kalakiriyaya bhinna nigantha dvelhakajata .pe. bhinnathupe appatisarane evanhetam avuso hoti 2- durakkhate dhammavinaye duppavedite aniyyanike anupasamasamvattanike asammasambuddhappavedite . ayam kho panavuso amhakam bhagavata dhammo svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. {225.2} Katamo cavuso amhakam bhagavata dhammo svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito tattha 3- sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. [226] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena eko dhammo sammadakkhato tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa @Footnote: 1-2 Yu. ayam patho na dissati . 3 Ma. Yu. yattha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page226.

Ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katamo eko dhammo . Sabbe satta aharatthitika sabbe satta sankharatthitika . ayam kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena eko dhammo sammadakkhato tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyaekakam nitthitam 1-. [227] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena dve dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame dve dhamma 2-. {227.1} Namanca rupanca . avijja ca bhavatanha ca . Bhavaditthi ca vibhavaditthi ca . ahirikanca anottappanca . hiri ca ottappanca . dovacassata ca papamittata ca . sovacassata ca kalyanamittata ca . apattikusalata ca apattivutthanakusalata ca . Samapattikusalata ca samapattivutthanakusalata ca . dhatukusalata ca manasikarakusalata ca . ayatanakusalata ca paticcasamuppadakusalata ca . thanakusalata ca atthanakusalata ca . Ajjavanca maddavanca 3-. Khanti ca soraccanca . sakhalyanca patisantharo ca . avihimsa ca soceyyanca . mutthasaccanca asampajannanca . sati ca @Footnote: 1 Ma. Yu. sangitiyaekakam nitthitanti na dissanti. 2 Ma. Yu. ayam na dissati. @3 Ma. Yu. ajjavanca lajjavanca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page227.

Sampajannanca . indriyesu aguttadvarata ca bhojane amattannuta ca . indriyesu guttadvarata ca bhojane mattannuta ca . Patisankhanabalanca bhavanabalanca . satibalanca samadhibalanca . samatho ca vipassana ca . samathanimittanca paggahanimittanca . paggaho ca avikkhepo ca . silavipatti ca ditthivipatti ca . silasampada ca ditthisampada ca . silavisuddhi ca ditthivisuddhi ca . ditthivisuddhi kho pana yatha ditthissa ca padhanam . samvego ca samvejaniyesu thanesu samviggassa ca yoniso padhanam . asantutthita ca kusalesu dhammesu appativanita ca padhanasmim . vijja ca vimutti ca . khaye nanam anuppade nanam . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena dve dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. Sukhaya devamanussananti. Sangitiyadukam nitthitam 1-. [228] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena tayo dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . Katame tayo dhamma. {228.1} Tini akusalamulani lobho akusalamulam doso akusalamulam moho akusalamulam . tini kusalamulani alobho kusalamulam adoso kusalamulam amoho kusalamulam . tini duccaritani kayaduccaritam vaciduccaritam manoduccaritam . tini sucaritani kayasucaritam @Footnote: 1 Ma. Yu. sangitiyadukam nitthitanti na dissanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page228.

Vacisucaritam manosucaritam. {228.2} Tayo akusalavitakka kamavitakko byapadavitakko vihimsavitakko . tayo kusalavitakka nekkhammavitakko abyapadavitakko avihimsavitakko . tayo akusalasankappa kamasankappo byapadasankappo vihimsasankappo . tayo kusalasankappa nekkhammasankappo abyapadasankappo avihimsasankappo. {228.3} Tisso akusalasanna kamasanna byapadasanna vihimsasanna . tisso kusalasanna nekkhammasanna abyapadasanna avihimsasanna . tisso akusaladhatuyo kamadhatu byapadadhatu vihimsadhatu . tisso kusaladhatuyo nekkhammadhatu abyapadadhatu avihimsadhatu. {228.4} Aparapi tisso dhatuyo kamadhatu rupadhatu arupadhatu. Aparapi tisso dhatuyo rupadhatu arupadhatu nirodhadhatu . aparapi tisso dhatuyo hinadhatu majjhimadhatu panitadhatu 1- . tisso tanha kamatanha bhavatanha vibhavatanha . aparapi tisso tanha kamatanha rupatanha arupatanha . aparapi tisso tanha rupatanha arupatanha nirodhatanha . tini sannojanani sakkayaditthi vicikiccha silabbataparamaso . tayo asava kamasavo bhavasavo avijjasavo . tayo bhava kamabhavo rupabhavo arupabhavo. {228.5} Tisso esana kamesana bhavesana brahmacariyesana. Tisso vidha seyyohamasmiti vidha sadisohamasmiti vidha hinohamasmiti vidha . tayo addha atito addha anagato addha @Footnote: 1 Yu. hinadhatu majjhimadhatu panitadhatu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page229.

Paccuppanno addha . tayo anta sakkayo anto sakkayasamudayo anto sakkayanirodho anto . tisso vedana sukha vedana dukkha vedana adukkhamasukha vedana . tisso dukkhata dukkhadukkhata sankharadukkhata viparinamadukkhata . tayo rasi micchattaniyato rasi sammattaniyato rasi aniyato rasi. {228.6} Tisso kankha 1- atitam va addhanam arabbha kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati anagatam va addhanam arabbha kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati etarahi va paccuppannam addhanam arabbha kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati. {228.7} Tini tathagatassa arakkheyyani 2- parisuddhakayasamacaro avuso tathagato natthi tathagatassa kayaduccaritam yam tathagato rakkheyya ma me idam paro annasiti parisuddhavacisamacaro avuso tathagato natthi tathagatassa vaciduccaritam yam tathagato rakkheyya ma me idam paro annasiti parisuddhamanosamacaro avuso tathagato natthi tathagatassa manoduccaritam yam tathagato rakkheyya ma me idam paro annasiti . tayo kincana rago kincanam doso kincanam moho kincanam . tayo aggi ragaggi dosaggi mohaggi . aparepi tayo aggi ahuneyyaggi dakkhineyyaggi gahapataggi . tividhena rupasangaho sanidassanasappatigharupam anidassanasappatigharupam anidassana- appatigharupam . tayo sankhara punnabhisankharo apunnabhisankharo @Footnote: 1 Ma. tayo tama . 2 Yu. arakkheyyani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page230.

Anenjabhisankharo . tayo puggala sekkho puggalo asekkho puggalo nevasekkho nasekkho puggalo . tayo thera jatitthero dhammatthero sammatitthero 1- . tini punnakiriyavatthuni 2- danamayam punnakiriyavatthu 3- silamayam punnakiriyavatthu bhavanamayam punnakiriyavatthu. Tini codanavatthuni ditthena sutena parisankaya. {228.8} Tisso kamupapattiyo santavuso satta paccupatthitakama te paccupatthitesu kamesu vasam vattenti seyyathapi manussa ekacce ca deva ekacce ca vinipatika ayam pathama kamupapatti santavuso satta nimmitakama te nimminitva nimminitva 4- kamesu vasam vattenti seyyathapi deva nimmanarati ayam dutiya kamupapatti santavuso satta paranimmitakama te paranimmitesu kamesu vasam vattenti seyyathapi deva paranimmitavasavatti ayam tatiya kamupapatti. {228.9} Tisso sukhupapattiyo santavuso satta sukham 5- uppadetva uppadetva sukham viharanti seyyathapi deva brahmakayika ayam pathama sukhupapatti santavuso satta sukhena abhisanna parisanna paripura paripphuta te kadaci karahaci udanam udanenti aho sukham aho sukhanti seyyathapi deva abhassara ayam dutiya sukhupapatti santavuso satta sukhena abhisanna parisanna paripura paripphuta te santamyeva samtusita cittasukham pativedenti 6- seyyathapi deva subhakinha 7- ayam tatiya @Footnote: 1 Ma. Yu. sammutithero. 2 Ma. Yu. ... kiriyavatthuni. 3 Ma. Yu. ...kiriyavatthu. @4 Yu. nimmetva nimmetva. 5 Ma. Yu. ayam patho na dissati. 6 Ma. Yu. @tusita sukham patisamvedenti. 7 Yu. subhakinna.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page231.

Sukhupapatti . tisso panna sekkha panna asekkha panna nevasekkha nasekkha panna . aparapi tisso panna cintamaya panna sutamaya panna bhavanamaya panna . Tinavudhani sutavudham pavivekavudham pannavudham . tinindriyani anannatannassamitindriyam annindriyam annatavindriyam . tini cakkhuni mamsacakkhu dibbacakkhu pannacakkhu . tisso sikkha adhisilasikkha adhicittasikkha adhipannasikkha . tisso bhavana kayabhavana cittabhavana pannabhavana . tini anuttariyani dassananuttariyam patipadanuttariyam vimuttanuttariyam. {228.10} Tayo samadhi savitakkavicaro 1- samadhi avitakkavicaramatto 2- samadhi avitakkavicaro 3- samadhi . Aparepi tayo samadhi sunnato samadhi animitto samadhi appanihito samadhi . tini soceyyani kayasoceyyam vacisoceyyam manosoceyyam . tini moneyyani kayamoneyyam vacimoneyyam manomoneyyam . tini kosallani ayakosallam apayakosallam upayakosallam . tayo mada arogyamado yobbanamado jatimado 4-. Tinadhipateyyani 5- attadhipateyyam lokadhipateyyam dhammadhipateyyam . Tini kathavatthuni atitam va addhanam arabbha katham katheyya evam ahosi atitamaddhananti anagatam va addhanam arabbha katham katheyya evam bhavissati anagatamaddhananti etarahi va paccuppannam addhanam arabbha katham katheyya evam 6- etarahi paccuppannanti 7- . Tisso @Footnote: 1 Ma. savitakkasavicaro. Yu. savitakko savicaro. 2 Yu. avitakko vicaramatto. @3 Ma. avitakkaavicaro. Yu. avitakko avicaro. 4 Ma. Yu. jivitamado. @5 Ma. tini adhipateyyani. 6 Ma. Yu. evam hoti. 7 Ma. paccuppannam addhananti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page232.

Vijja pubbenivasanussatinanam vijja sattanam cutupapate nanam vijja asavanam khaye nanam vijja . tayo vihara dibyo viharo 1- brahmaviharo 2- ariyo viharo . tini patihariyani iddhipatihariyam adesanapatihariyam anusasanipatihariyam . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena tayo dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam .pe. Atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyattikam nitthitam 3-. [229] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena cattaro dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . Katame cattaro . cattaro satipatthana idhavuso bhikkhu kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . vedanasu vedana . citte citta . dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam. [230] Cattaro sammappadhana idhavuso bhikkhu anuppannanam papakanam akusalanam dhammanam anuppadaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati uppannanam papakanam akusalanam dhammanam pahanaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati @Footnote: 1 Ma. Yu. dibbo viharo. 2 Ma. brahma viharo. 3 Ma. Yu. sangitiyattikam @nitthitanti na dissanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page233.

Cittam pagganhati padahati anuppannanam kusalanam dhammanam uppadaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati uppannanam kusalanam dhammanam thitiya asammosaya bhiyyobhavaya vepullaya bhavanaya paripuriya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati. [231] Cattaro iddhipada idhavuso bhikkhu chandasamadhipadhanasankhara- samannagatam iddhipadam bhaveti viriyasamadhipadhanasankharasamannagatam iddhipadam bhaveti cittasamadhipadhanasankharasamannagatam iddhipadam bhaveti vimamsasamadhipadhanasankharasamannagatam iddhipadam bhaveti. [232] Cattari jhanani idhavuso bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamajjhanam upasampajja viharati vitakkavicaranam vupasama ajjhattam sampasadanam cetaso ekodibhavam avitakkam avicaram samadhijam pitisukham dutiyajjhanam upasampajja viharati pitiya ca viraga upekkhako ca viharati sato ca sampajano sukhanca kayena patisamvedeti yantam ariya acikkhanti upekkhako satima sukhavihariti tatiyajjhanam upasampajja viharati sukhassa ca pahana dukkhassa ca pahana pubbe va somanassadomanassanam atthangama adukkhamasukham upekkhasatiparisuddhim catutthajjhanam upasampajja viharati. [233] Catasso samadhibhavana atthavuso samadhibhavana bhavita

--------------------------------------------------------------------------------------------- page234.

Bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati . atthavuso samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassanapatilabhaya samvattati . atthavuso samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati . Atthavuso samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati. {233.1} Katama cavuso samadhibhavana bhavita bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati . idhavuso bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram .pe. catutthajjhanam upasampajja viharati ayam avuso samadhibhavana bhavita bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati. {233.2} Katama cavuso samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassanapatilabhaya samvattati . idhavuso bhikkhu alokasannam manasikaroti divasannam adhitthati yatha diva tatha rattim yatha rattim tatha diva iti vivatena cetasa apariyonaddhena sappabhasam cittam bhaveti ayam avuso samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassanapatilabhaya samvattati. {233.3} Katama cavuso samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati . idhavuso bhikkhuno vidita vedana uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti vidita sanna uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti vidita vitakka uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti ayam avuso samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page235.

{233.4} Katama cavuso samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati . idhavuso bhikkhu pancasu upadanakkhandhesu 1- udayabbayanupassi viharati iti rupam iti rupassa samudayo iti rupassa atthangamo . iti vedana . Iti sanna. Iti sankhara. Iti vinnanam iti vinnanassa samudayo iti vinnanassa atthangamo 2- ayam avuso samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati. [234] Catasso appamanna idhavuso bhikkhu mettasahagatena cetasa ekam disam pharitva viharati tatha dutiyam tatha tatiyam tatha catuttham iti uddhamadho tiriyam sabbadhi sabbattataya sabbavantam lokam mettasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati . karunasahagatena cetasa . Muditasahagatena cetasa . upekkhasahagatena cetasa ekam disam pharitva viharati tatha dutiyam tatha tatiyam tatha catuttham iti uddhamadho tiriyam sabbadhi sabbattataya sabbavantam lokam upekkhasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati. [235] Cattaro arupa 3- idhavuso bhikkhu sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanam upasampajja viharati sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti @Footnote: 1 Yu. pancasupadanakkhandhesu. 2 Yu. atthangamoti. 3 Ma. aruppa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page236.

Vinnanancayatanam upasampajja viharati sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanam upasampajja viharati sabbaso akincannayatanam samatikkamma nevasannanasannayatanam upasampajja viharati. [236] Cattari apassenani idhavuso bhikkhu sankhayekam patisevati sankhayekam adhivaseti sankhayekam parivajjeti sankhayekam vinodeti. [237] Cattaro ariyavamsa idhavuso bhikkhu santuttho hoti itaritarena civarena itaritaracivarasantutthiya ca vannavadi na ca civarahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca civaram na paritassati laddha ca civaram agadhito 1- amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritaracivarasantutthiya nevattanukkamseti na param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccatavuso bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {237.1} Puna caparam avuso bhikkhu santuttho hoti itaritarena pindapatena itaritarapindapatasantutthiya ca vannavadi na ca pindapatahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca pindapatam na paritassati laddha ca pindapatam agadhito amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritarapindapatasantutthiya nevattanukkamseti na param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano @Footnote: 1 Yu. agathito. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page237.

Patissato ayam vuccatavuso bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {237.2} Puna caparam avuso bhikkhu santuttho hoti itaritarena senasanena itaritarasenasanasantutthiya ca vannavadi na ca senasanahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca senasanam na paritassati laddha ca senasanam agadhito amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritarasenasanasantutthiya nevattanukkamseti na param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccatavuso bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {237.3} Puna caparam avuso bhikkhu pahanaramo hoti pahanarato bhavanaramo hoti bhavanarato taya ca pana pahanaramataya pahanaratiya bhavanaramataya bhavanaratiya nevattanukkamseti na param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccatavuso bhikkhu porane agganne ariyavamse thito 1-. [238] Cattari padhanani samvarappadhanam pahanappadhanam bhavanappadhanam anurakkhanappadhanam . katamancavuso samvarappadhanam . idhavuso bhikkhu cakkhuna rupam disva na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam cakkhundriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati cakkhundriyam cakkhundriye samvaram apajjati . sotena saddam sutva . ghanena gandham ghayitva . jivhaya rasam sayitva . @Footnote: 1 Ma. thitoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page238.

Kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam manindriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati manindriyam manindriye samvaram apajjati idam vuccatavuso samvarappadhanam. {238.1} Katamancavuso pahanappadhanam . idhavuso bhikkhu uppannam kamavitakkam nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti 1- anabhavangameti uppannam byapadavitakkam .pe. uppannam vihimsavitakkam nadhivaseti pajahati .pe. uppannuppanne papake akusale dhamme nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhavangameti idam vuccatavuso pahanappadhanam. {238.2} Katamancavuso bhavanappadhanam . idhavuso bhikkhu satisambojjhangam bhaveti vivekanissitam viraganissitam nirodhanissitam vossaggaparinamim . dhammavicayasambojjhangam bhaveti . viriyasambojjhangam bhaveti . pitisambojjhangam bhaveti . passaddhisambojjhangam bhaveti . Samadhisambojjhangam bhaveti . upekkhasambojjhangam bhaveti vivekanissitam viraganissitam nirodhanissitam vossaggaparinamim idam vuccatavuso bhavanappadhanam. {238.3} Katamancavuso anurakkhanappadhanam . idhavuso bhikkhu uppannam bhaddakam samadhinimittam anurakkhati atthikasannam puluvakasannam vinilakasannam vicchiddakasannam uddhumatakasannam idam vuccatavuso anurakkhanappadhanam. @Footnote: 1 Ma. byantim karoti. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page239.

[239] Cattari nanani dhamme nanam *- anvaye nanam paricchedananam 1- sammatinanam 2- . aparanipi cattari nanani dukkhe nanam dukkhasamudaye 3- nanam dukkhanirodhe 4- nanam dukkhanirodhagaminiya patipadaya 5- nanam. [240] Cattari sotapattiyangani sappurisasamsevo saddhammassavanam yonisomanasikaro dhammanudhammapatipatti. [241] Cattari sotapannassa angani idhavuso ariyasavako buddhe aveccappasadena samannagato hoti itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati dhamme aveccappasadena samannagato hoti svakkhato bhagavata dhammo sanditthiko akaliko ehipassiko opanayiko paccattam veditabbo vinnuhiti sanghe aveccappasadena samannagato hoti supatipanno bhagavato savakasangho ujupatipanno bhagavato savakasangho nayapatipanno bhagavato savakasangho samicipatipanno bhagavato savakasangho yadidam cattari purisayugani attha purisapuggala esa bhagavato savakasangho ahuneyyo pahuneyyo dakkhineyyo anjalikaraniyo anuttaram punnakkhettam lokassati ariyakantehi silehi samannagato hoti akhandehi acchiddehi asabalehi akammasehi bhujissehi vinnupasatthehi aparamatthehi samadhisamvattanikehi. @Footnote: 1 Ma. pariye nanam. 2 Ma. sammutiya nanam. Yu. sammutinanam. 3 Yu. samudaye. @4 Yu. nirodhe. 5 Yu. magge. @* mikar—kr khagoe nanam peDna nanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page240.

[242] Cattari samannaphalani sotapattiphalam sakadagamiphalam anagamiphalam arahattaphalam. [243] Catasso dhatuyo pathavidhatu apodhatu tejodhatu vayodhatu. [244] Cattaro ahara kabalikaro 1- aharo olariko va sukhumo va phasso dutiyo manosancetana tatiya vinnanam catuttham. [245] Catasso vinnanatthitiyo rupupayam va avuso vinnanam titthamanam titthati ruparammanam rupappatittham nandupasevanam vuddhim virulhim vepullam apajjati . vedanupayam va avuso . sannupayam va avuso . sankharupayam va avuso . vinnanam titthamanam titthati sankhararammanam sankharappatittham nandupasevanam vuddhim virulhim vepullam apajjati. [246] Cattari agatigamanani chandagatim gacchati dosagatim gacchati mohagatim gacchati bhayagatim gacchati. [247] Cattaro tanhuppada civarahetu va avuso bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati pindapatahetu va avuso bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati senasanahetu va avuso bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati abhibhavabhavahetu 2- va avuso bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati. @Footnote: 1 Yu. kabalinkaro . 2 Ma. Yu. itibhava ....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page241.

[248] Catasso patipada dukkhapatipada dandhabhinna dukkhapatipada khippabhinna sukhapatipada dandhabhinna sukhapatipada khippabhinna. [249] Aparapi catasso patipada akkhama patipada khama patipada dama patipada sama patipada. [250] Cattari dhammapadani anabhijjha dhammapadam abyapado dhammapadam sammasati dhammapadam sammasamadhi dhammapadam. [251] Cattari dhammasamadanani atthavuso dhammasamadanam paccuppannam dukkhanceva ayatinca dukkhavipakam atthavuso dhammasamadanam paccuppannam dukkhanceva ayatinca sukhavipakam atthavuso dhammasamadanam paccuppannam sukhanceva ayatinca dukkhavipakam atthavuso dhammasamadanam paccuppannam sukhanceva ayatinca sukhavipakam. [252] Cattaro dhammakkhandha silakkhandho samadhikkhandho pannakkhandho vimuttikkhandho. [253] Cattari balani viriyabalam satibalam samadhibalam pannabalam. [254] Cattari adhitthanani pannadhitthanam saccadhitthanam cagadhitthanam upasamadhitthanam. [255] Cattaro panhabyakarana 1- ekamsabyakaraniyo panho patipucchabyakaraniyo panho vibhajjabyakaraniyo panho thapaniyo panho. @Footnote: 1 Ma. ...byakaranani. Yu. ...vyakarana.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page242.

[256] Cattari kammani atthavuso kammam kanham kanhavipakam atthavuso kammam sukkam sukkavipakam atthavuso kammam kanhasukkam kanhasukkavipakam atthavuso kammam akanhaasukkam akanhaasukkavipakam kammakkhayaya samvattati. [257] Cattaro sacchikaraniya dhamma pubbenivaso satiya sacchikaraniyo sattanam cutupapato cakkhuna sacchikaraniyo atthavimokkha kayena sacchikaraniya asavanam khayo pannaya sacchikaraniyo. [258] Cattaro ogha kamogho bhavogho ditthogho avijjogho. [259] Cattaro yoga kamayogo bhavayogo ditthiyogo avijjayogo. [260] Cattaro visamyoga kamayogavisamyogo bhavayogavisamyogo ditthiyogavisamyogo avijjayogavisamyogo. [261] Cattaro gantha abhijjha kayagantho byapado kayagantho silabbataparamaso kayagantho idamsaccabhiniveso kayagantho. [262] Cattari upadanani kamupadanam ditthupadanam silabbatupadanam attavadupadanam. [263] Catasso yoniyo andajayoni jalabujayoni samsedajayoni opapatikayoni.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page243.

[264] Catasso gabbhavakkantiyo idhavuso ekacco asampajano matu kucchim okkamati asampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchisma nikkhamati ayam pathama gabbhavakkanti . Puna caparam avuso idhekacco sampajano matu kucchim okkamati asampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchisma nikkhamati ayam dutiya gabbhavakkanti . puna caparam avuso idhekacco sampajano matu kucchim okkamati sampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchisma nikkhamati ayam tatiya gabbhavakkanti . Puna caparam avuso idhekacco sampajano matu kucchim okkamati sampajano matu kucchismim thati sampajano matu kucchisma nikkhamati ayam catuttha gabbhavakkanti. [265] Cattaro attabhavapatilabha atthavuso attabhavapatilabho yasmim attabhavapatilabhe attasancetanayeva kamati no parasancetana . Atthavuso attabhavapatilabho yasmim attabhavapatilabhe parasancetanayeva kamati no attasancetana . atthavuso attabhavapatilabho yasmim attabhavapatilabhe attasancetana ceva so 1- kamati parasancetana ca . atthavuso attabhavapatilabho yasmim attabhavapatilabhe neva attasancetana kamati no parasancetana. [266] Catasso dakkhinavisuddhiyo atthavuso dakkhina dayakato visujjhati no patiggahakato . atthavuso dakkhina

--------------------------------------------------------------------------------------------- page244.

Patiggahakato visujjhati no dayakato . atthavuso dakkhina neva dayakato visujjhati no patiggahakato . atthavuso dakkhina dayakato ceva visujjhati patiggahakato ca. [267] Cattari sangahavatthuni danam piyavajjam 1- atthacariya samanattata. [268] Cattaro anariyavohara musavado pisuna vaca pharusa vaca samphappalapo. [269] Cattaro ariyavohara musavada veramani pisunaya vacaya veramani pharusaya vacaya veramani samphappalapa vemani. [270] Aparepi cattaro anariyavohara aditthe ditthavadita assute sutavadita amute mutavadita avinnate vinnatavadita. [271] Aparepi cattaro ariyavohara aditthe aditthavadita assute assutavadita amute amutavadita avinnate avinnatavadita. [272] Aparepi cattaro anariyavohara ditthe aditthavadita sute assutavadita mute amutavadita vinnate avinnatavadita. [273] Aparepi cattaro ariyavohara ditthe ditthavadita sute sutavadita mute mutavadita vinnate vinnatavadita. [274] Cattaro puggala idhavuso ekacco puggalo attantapo hoti attaparitapananuyogamanuyutto . idhavuso ekacco puggalo @Footnote: 1 Yu. peyyavajjam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page245.

Parantapo hoti paraparitapananuyogamanuyutto . idhavuso ekacco puggalo attantapo ca hoti attaparitapananuyogamanuyutto parantapo ca paraparitapananuyogamanuyutto . idhavuso ekacco puggalo neva attantapo hoti na attaparitapananuyogamanuyutto na parantapo na paraparitapananuyogamanuyutto so anattantapo aparantapo ditthe va dhamme nicchato nibbuto sitibhuto 1- sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharati. [275] Aparepi cattaro puggala idhavuso ekacco puggalo attahitaya patipanno hoti no parahitaya . Idhavuso ekacco puggalo parahitaya patipanno hoti no attahitaya . idhavuso ekacco puggalo neva attahitaya patipanno hoti no parahitaya . idhavuso ekacco puggalo attahitaya ceva patipanno hoti parahitaya ca. [276] Aparepi cattaro puggala tamo tamaparayano tamo jotiparayano joti tamaparayano joti jotiparayano. [277] Aparepi cattaro puggala samanamacalo samanapadumo samanapundariko samanesu 2- samanasukhumalo . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena cattaro dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. Atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyacatukkam nitthitam 3-. @Footnote: 1 Yu. sitibhuto. 2 Yu. ayam patho na dissati. 3 Ma. pathamabhanavaro nitthito. @Yu. pathamakabhanavaram nitthitam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page246.

[278] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena panca dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame panca . pancakkhandha rupakkhandho vedanakkhandho sannakkhandho sankharakkhandho vinnanakkhandho. [279] Pancupadanakkhandha rupupadanakkhandho vedanupadanakkhandho sannupadanakkhandho sankharupadanakkhandho vinnanupadanakkhandho. [280] Panca kamaguna cakkhuvinneyya rupa ittha kanta manapa piyarupa kamupasanhita rajaniya 1- . Sotavinneyya sadda. Ghanavinneyya gandha . jivhavinneyya rasa . kayavinneyya photthabba ittha kanta manapa piyarupa kamupasanhita rajaniya 1-. [281] Panca gatiyo nirayo tiracchanayoni pettivisayo manussa deva. [282] Panca macchariyani avasamacchariyam kulamacchariyam labhamacchariyam vannamacchariyam dhammamacchariyam. [283] Panca nivaranani kamacchandanivaranam byapadanivaranam thinamiddhanivaranam uddhaccakukkuccanivaranam vicikicchanivaranam. [284] Panca orambhagiyani sannojanani sakkayaditthi vicikiccha silabbataparamaso kamacchando byapado. @Footnote: 1 Ma. Yu. rajaniya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page247.

[285] Pancuddhambhagiyani sannojanani ruparago aruparago mano uddhaccam avijja. [286] Panca sikkhapadani panatipata veramani adinnadana veramani kamesu micchacara veramani musavada veramani suramerayamajjapamadatthana veramani. [287] Panca abhabbatthanani abhabbo avuso khinasavo bhikkhu sancicca panam jivita voropetum abhabbo khinasavo bhikkhu adinnam theyyasankhatam adatum 1- abhabbo khinasavo bhikkhu methunam dhammam patisevitum abhabbo khinasavo bhikkhu sampajanamusa bhasitum abhabbo khinasavo bhikkhu sannidhikarakam kame paribhunjitum seyyathapi pubbe agarikabhuto 2-. [288] Panca byasanani natibyasanam bhogabyasanam rogabyasanam silabyasanam ditthibyasanam . navuso satta natibyasanahetu va bhogabyasanahetu va rogabyasanahetu va kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjanti . silabyasanahetu va avuso satta ditthibyasanahetu va kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjanti. [289] Panca sampada natisampada bhogasampada arogyasampada silasampada ditthisampada . navuso satta natisampadahetu va bhogasampadahetu va arogyasampadahetu va kayassa @Footnote: 1 Ma. adiyitum. 2 Ma. agariyabhuto. Yu. agariyabhuto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page248.

Bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjanti . silasampadahetu va avuso satta ditthisampadahetu va kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjanti. [290] Panca adinava dussilassa silavipattiya idhavuso dussilo silavipanno pamadadhikaranam mahatim bhogajanim nigacchati ayam pathamo adinavo dussilassa silavipattiya . puna caparam avuso dussilassa silavipannassa papako kittisaddo abbhuggacchati ayam dutiyo adinavo dussilassa silavipattiya . puna caparam avuso dussilo silavipanno yam yadeva parisam upasankamati yadi khattiyaparisam yadi brahmanaparisam yadi gahapatiparisam yadi samanaparisam avisarado upasankamati mankubhuto 1- ayam tatiyo adinavo dussilassa silavipattiya . puna caparam avuso dussilo silavipanno sammulho kalam karoti ayam catuttho adinavo dussilassa silavipattiya . Puna caparam avuso dussilo silavipanno kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjati ayam pancamo adinavo dussilassa silavipattiya. [291] Panca anisamsa silavato silasampadaya idhavuso silava silasampanno appamadadhikaranam mahantam bhogakkhandham adhigacchati ayam pathamo anisamso silavato silasampadaya . puna caparam avuso silavato silasampannassa kalyano kittisaddo abbhuggacchati ayam @Footnote: 1 Yu. mankobhuto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page249.

Dutiyo anisamso silavato silasampadaya . puna caparam avuso silava silasampanno yam yadeva parisam upasankamati yadi khattiyaparisam yadi brahmanaparisam yadi gahapatiparisam yadi samanaparisam visarado upasankamati amankubhuto ayam tatiyo anisamso silavato silasampadaya . puna caparam avuso silava silasampanno asammulho kalam karoti ayam catuttho anisamso silavato silasampadaya . Puna caparam avuso silava silasampanno kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati ayam pancamo anisamso silavato silasampadaya. [292] Codakena avuso bhikkhuna param codetukamena panca dhamme ajjhattam upatthapetva paro codetabbo kalena vakkhami no akalena bhutena vakkhami no abhutena sanhena vakkhami no pharusena atthasanhitena vakkhami no anatthasanhitena mettacittena vakkhami no dosantarenati . codakena avuso bhikkhuna param codetukamena ime panca dhamme ajjhattam upatthapetva paro codetabbo. [293] Panca padhaniyangani idhavuso bhikkhu saddho hoti saddahati tathagatassa bodhim itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati appabadho hoti appatanko

--------------------------------------------------------------------------------------------- page250.

Samavepakiniya gahaniya samannagato natisitaya naccunhaya majjhimaya padhanakkhamaya asatho hoti amayavi yathabhutam attanam avikatta satthari va vinnusu va sabrahmacarisu araddhaviriyo viharati akusalanam dhammanam pahanaya kusalanam dhammanam upasampadaya thamava dalhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu pannava hoti udayatthagaminiya pannaya samannagato ariyaya nibbedhikaya sammadukkhakkhayagaminiya. [294] Panca suddhavasa aviha atappa sudassa sudassi akanittha. [295] Panca anagamino antaraparinibbayi upahaccaparinibbayi asankharaparinibbayi sasankharaparinibbayi uddhamsoto akanitthagami. [296] Panca cetokhila 1- idhavuso bhikkhu satthari kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati . yo so avuso bhikkhu satthari kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati tassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya yassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya ayam pathamo cetokhilo. Puna caparam avuso bhikkhu dhamme kankhati . sanghe kankhati . sikkhaya kankhati vicikicchati. Sabrahmacarisu kupito hoti anattamano ahatacitto khilajato . yo so avuso @Footnote: 1 Ma. Yu. sabbavaresu cetokhila.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page251.

Bhikkhu sabrahmacarisu kupito hoti anattamano ahatacitto khilajato tassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya yassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya 1- ayam pancamo cetokhilo. [297] Panca cetaso vinibandha idhavuso bhikkhu kamesu 2- avigatarago hoti avigatacchando avigatapemo avigatapipaso avigataparilaho avigatatanho . yo so avuso bhikkhu kamesu 2- avigatarago hoti avigatacchando avigatapemo avigatapipaso avigataparilaho avigatatanho tassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya yassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya ayam pathamo cetaso vinibandho . Puna caparam avuso bhikkhu kaye avitarago 3- hoti. Sankhittam. Rupe avitarago 3- hoti . sankhittam . puna caparam avuso bhikkhu yavadattham udaravadehakam bhunjitva seyyasukham passasukham middhasukham anuyutto viharati. Puna caparam avuso bhikkhu annataram devanikayam panidhaya brahmacariyam carati iminaham silena va vatena va tapena va brahmacariyena va devo va bhavissami devannataro vati . yo so avuso bhikkhu annataram devanikayam panidhaya brahmacariyam carati iminaham silena va vatena va tapena va brahmacariyena va devo va bhavissami devannataro vati tassa cittam na namati atappaya anuyogaya @Footnote: 1 Yu. yassa cittam ... sataccaya padhanayati ime patha na dissanti. 2 Yu. kame. @3 Yu. avigatarago.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page252.

Sataccaya padhanaya yassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya ayam pancamo cetaso vinibandho. [298] Pancindriyani cakkhundriyam sotindriyam ghanindriyam jivhindriyam kayindriyam. [299] Aparanipi pancindriyani sukhindriyam dukkhindriyam somanassindriyam domanassindriyam upekkhindriyam. [300] Aparanipi pancindriyani saddhindriyam viriyindriyam satindriyam samadhindriyam pannindriyam. [301] Panca nissaraniya 1- dhatuyo idhavuso bhikkhuno kame manasikaroto kamesu cittam na pakkhandati na pasidati na santitthati na vimuccati nekkhammam kho panassa manasikaroto nekkhamme cittam pakkhandati pasidati santitthati vimuccati tassa tam cittam sugatam subhavitam suvutthitam suvimuttam visamyuttam kamehi ye ca kamapaccaya uppajjanti asava vighataparilaha 2- mutto so tehi na so tam vedanam vedeti idamakkhatam kamanam nissaranam. {301.1} Puna caparam avuso bhikkhuno byapadam manasikaroto byapade cittam na pakkhandati na pasidati na santitthati na vimuccati abyapadam kho panassa manasikaroto abyapade cittam pakkhandati pasidati santitthati vimuccati tassa tam cittam sugatam subhavitam suvutthitam suvimuttam visamyuttam byapadena ye ca byapadapaccaya uppajjanti asava vighataparilaha 2- mutto so tehi na so tam vedanam vedeti idamakkhatam @Footnote: 1 Ma. nissaraniya . 2 Ma. Yu. vighata parilaha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page253.

Byapadassa nissaranam. {301.2} Puna caparam avuso bhikkhuno vihesam manasikaroto vihesaya cittam na pakkhandati na pasidati na santitthati na vimuccati avihesam kho panassa manasikaroto avihesaya cittam pakkhandati pasidati santitthati vimuccati tassa tam cittam sugatam subhavitam suvutthitam suvimuttam visamyuttam vihesaya ye ca vihesapaccaya 1- uppajjanti asava vighataparilaha 2- mutto so tehi na so tam vedanam vedeti idamakkhatam vihesaya nissaranam. {301.3} Puna caparam avuso bhikkhuno rupe 3- manasikaroto rupesu cittam na pakkhandati na pasidati na santitthati na vimuccati arupam kho panassa manasikaroto arupe 4- cittam pakkhandati pasidati santitthati vimuccati tassa tam cittam sugatam subhavitam suvutthitam suvimuttam visamyuttam rupehi ye ca rupapaccaya uppajjanti asava vighataparilaha 2- mutto so tehi na so tam vedanam vedeti idamakkhatam rupanam nissaranam. {301.4} Puna caparam avuso bhikkhuno sakkayam manasikaroto sakkaye cittam na pakkhandati na pasidati na santitthati na vimuccati sakkayanirodham kho panassa manasikaroto sakkayanirodham 5- cittam pakkhandati pasidati santitthati vimuccati tassa tam cittam sugatam subhavitam suvutthitam suvimuttam visamyuttam sakkayena ye ca sakkayapaccaya uppajjanti asava vighataparilaha 2- mutto so tehi na so tam vedanam vedeti idamakkhatam sakkayassa nissaranam. @Footnote: 1 Ma. Yu. vihesapaccaya. 2 Ma. Yu. vighata parilaha. 3 Yu. rupam. @4 Yu. rupesu. 5 Ma. Yu. sakkayanirodhe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page254.

[302] Panca vimuttayatanani idhavuso bhikkhuno sattha dhammam deseti annataro va garutthaniyo 1- sabrahmacari . yatha yatha avuso bhikkhuno sattha dhammam deseti annataro va garutthaniyo 1- sabrahmacari tatha tatha so tasmim dhamme atthapatisamvedi ca hoti dhammapatisamvedi ca . tassa atthapatisamvedino dhammapatisamvedino pamojjam jayati pamuditassa piti jayati pitimanassa kayo passambhati passaddhakayo sukham vedeti sukhino cittam samadhiyati idam pathamam vimuttayatanam. {302.1} Puna caparam avuso bhikkhuno na heva kho sattha dhammam deseti annataro va garutthaniyo 2- sabrahmacari apica kho yathasutam yathapariyattam dhammam vittharena paresam deseti . sankhittam . Apica kho yathasutam yathapariyattam dhammam vittharena sajjhayam karoti .pe. apica kho yathasutam yathapariyattam dhammam cetasa anuvitakketi anuvicareti manasanupekkhati .pe. apica khvassa 2- annataram samadhinimittam suggahitam hoti sumanasikatam supadharitam 3- suppatividdham pannaya . yatha yatha avuso bhikkhuno annataram samadhinimittam suggahitam hoti sumanasikatam supadharitam 3- suppatividdham pannaya tatha tatha so tasmim dhamme atthapatisamvedi ca hoti dhammapatisamvedi ca . tassa atthapatisamvedino dhammapatisamvedino pamojjam jayati pamuditassa piti jayati pitimanassa kayo passambhati passaddhakayo sukham vedeti sukhino cittam samadhiyati idam pancamam vimuttayatanam. @Footnote: 1 Ma. Yu. garutthaniko. 2 Ma. khvassa. Yu. kho assa. 3 Yu. supadharitam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page255.

[303] Panca vimuttiparipacaniya sanna aniccasanna anicce dukkhasanna dukkhe anattasanna pahanasanna viragasanna . Ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena panca dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. Atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyapancakam nitthitam 1-. [304] Atthi kho avuso tena bhagavata .pe. Sammasambuddhena cha dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame cha . Cha ajjhattikani ayatanani cakkhvayatanam sotayatanam ghanayatanam jivhayatanam kayayatanam manayatanam. [305] Cha bahirani ayatanani rupayatanam saddayatanam gandhayatanam rasayatanam photthabbayatanam dhammayatanam. [306] Cha vinnanakaya cakkhuvinnanam sotavinnanam ghanavinnanam jivhavinnanam kayavinnanam manovinnanam. [307] Cha phassakaya cakkhusamphasso .pe. Manosamphasso. [308] Cha vedanakaya cakkhusamphassaja vedana .pe. Manosamphassaja vedana. [309] Cha sannakaya rupasanna .pe. Dhammasanna. [310] Cha sancetanakaya rupasancetana .pe. Dhammasancetana. @Footnote: 1 Ma. Yu. sangitiyapancakam nitthitanti na dissanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page256.

[311] Cha tanhakaya rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha. [312] Cha agarava idhavuso bhikkhu satthari agaravo viharati appatisso dhamme agaravo viharati appatisso sanghe agaravo viharati appatisso sikkhaya agaravo viharati appatisso appamade agaravo viharati appatisso patisanthare agaravo viharati appatisso. [313] Cha sagarava 1- idhavuso bhikkhu satthari sagaravo viharati sappatisso dhamme sagaravo viharati sappatisso sanghe sagaravo viharati sappatisso sikkhaya sagaravo viharati sappatisso appamade sagaravo viharati sappatisso patisanthare sagaravo viharati sappatisso. [314] Cha somanassupavicara cakkhuna rupam disva somanassatthaniyam rupam upavicarati . sotena saddam sutva . ghanena gandham ghayitva. Jivhaya rasam sayitva . kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya somanassatthaniyam dhammam upavicarati. [315] Cha domanassupavicara cakkhuna rupam disva domanassatthaniyam rupam upavicarati . sotena saddam sutva . ghanena gandham ghayitva. Jivhaya rasam sayitva . kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya domanassatthaniyam dhammam upavicarati. @Footnote: 1 Ma. Yu. garava.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page257.

[316] Cha upekkhupavicara cakkhuna rupam disva upekkhatthaniyam rupam upavicarati . sotena saddam sutva . ghanena gandham ghayitva. Jivhaya rasam sayitva . kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya upekkhatthaniyam dhammam upavicarati. [317] Cha saraniya dhamma idhavuso bhikkhuno mettam kayakammam paccupatthitam hoti sabrahmacarisu avi 1- ceva raho ca ayam 2- dhammo saraniyo piyakarano garukarano sangahaya avivadaya samaggiya ekibhavaya samvattati . puna caparam avuso bhikkhuno mettam vacikammam ... . mettam manokammam paccupatthitam hoti sabrahmacarisu avi ceva raho ca ayampi dhammo saraniyo .pe. ekibhavaya samvattati . puna caparam avuso bhikkhu ye te labha dhammika dhammaladdha antamaso pattapariyapannamattampi tatharupehi labhehi appativibhattabhogi hoti silavantehi sabrahmacarihi sadharanabhogi ayampi dhammo saraniyo .pe. ekibhavaya samvattati . puna caparam avuso bhikkhu yani tani silani akhandani acchiddani asabalani akammasani bhujissani vinnupasatthani aparamatthani samadhisamvattanikani tatharupesu silesu silasamannagato viharati sabrahmacarihi avi ceva raho ca ayampi dhammo saraniyo .pe. ekibhavaya samvattati . puna caparam avuso bhikkhu yayam ditthi ariya niyyanika niyyati takkarassa sammadukkhakkhayaya @Footnote: 1 Yu. avi . 2 Ma. Yu. ayampi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page258.

Tatharupaya ditthiya ditthisamannagato viharati sabrahmacarihi avi ceva raho ca ayampi dhammo saraniyo piyakarano garukarano sangahaya avivadaya samaggiya ekibhavaya samvattati. [318] Cha vivadamulani idhavuso bhikkhu kodhano hoti upanahi. Yo so avuso bhikkhu kodhano hoti upanahi so sattharipi agaravo viharati appatisso dhammepi agaravo viharati appatisso sanghepi agaravo viharati appatisso sikkhayapi na paripurikari 1- hoti . yo so avuso bhikkhu satthari agaravo viharati appatisso dhamme .pe. sanghe .pe. sikkhaya na paripurikari hoti . So sanghe vivadam janeti yo so hoti vivado bahujanaahitaya bahujanaasukhaya bahujanassa anatthaya ahitaya dukkhaya devamanussanam. {318.1} Evarupance tumhe avuso vivadamulam ajjhattam va bahiddha va samanupasseyyatha . tatra tumhe avuso tasseva papakassa vivadamulassa pahanaya vayameyyatha . evarupance tumhe avuso vivadamulam ajjhattam va bahiddha va na samanupasseyyatha . tatra tumhe avuso tasseva papakassa vivadamulassa ayatim anavassavaya patipajjeyyatha . evametassa papakassa vivadamulassa pahanam hoti evametassa papakassa vivadamulassa ayatim anavassavo hoti. {318.2} Puna caparam avuso bhikkhu makkhi hoti palasi 2-. Issuki hoti macchari . satho hoti mayavi . papiccho hoti micchaditthi. @Footnote: 1 Ma. Yu. paripurakari . 2 Ma. Yu. palasi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page259.

Sanditthiparamasi hoti adanagahi 1- duppatinissaggi . yo so avuso bhikkhu sanditthiparamasi hoti adanagahi duppatinissaggi so sattharipi agaravo viharati appatisso dhammepi agaravo viharati appatisso sanghepi agaravo viharati appatisso sikkhayapi na paripurikari hoti . yo so avuso bhikkhu sattharipi 2- agaravo viharati appatisso dhammepi 2- .pe. sanghepi 2- .pe. sikkhayapi 2- na paripurikari . so sanghe vivadam janeti yo so hoti vivado bahujanaahitaya bahujanaasukhaya bahujanassa anatthaya ahitaya dukkhaya devamanussanam . evarupance tumhe avuso vivadamulam ajjhattam va bahiddha va samanupasseyyatha . tatra tumhe avuso tasseva papakassa vivadamulassa pahanaya vayameyyatha . Evarupance tumhe avuso vivadamulam ajjhattam va bahiddha va na samanupasseyyatha . tatra tumhe avuso tasseva papakassa vivadamulassa ayatim anavassavaya patipajjeyyatha . evametassa papakassa vivadamulassa pahanam hoti evametassa papakassa vivadamulassa ayatim anavassavo hoti. [319] Cha dhatuyo pathavidhatu apodhatu tejodhatu vayodhatu akasadhatu vinnanadhatu. [320] Cha nissaraniya dhatuyo idhavuso bhikkhu evam vadeyya metta hi kho me cetovimutti bhavita bahulikata yanikata @Footnote: 1 Ma. Yu. adhanagahi . 2 Ma. Yu. pisaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page260.

Vatthukata anutthita paricita susamaraddha atha ca pana me byapado cittam pariyadaya titthatiti . so ma hevantissa vacaniyo ma ayasma evam avaca ma bhagavantam abbhacikkhi na hi sadhu bhagavato abbhakkhanam na hi bhagava evam vadeyya . atthanametam avuso anavakaso yam mettaya cetovimuttiya bhavitaya bahulikataya yanikataya vatthukataya anutthitaya paricitaya susamaraddhaya atha ca panassa byapado cittam pariyadaya thassatiti 1- netam thanam vijjati . nissaranam hetam avuso byapadassa yadidam metta cetovimutti 2-. {320.1} Idha panavuso bhikkhu evam vadeyya karuna hi kho me cetovimutti bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha atha ca pana me vihesa cittam pariyadaya titthatiti . so ma hevantissa vacaniyo ma ayasma evam avaca ma bhagavantam abbhacikkhi na hi sadhu bhagavato abbhakkhanam na hi bhagava evam vadeyya . atthanametam avuso anavakaso yam karunaya cetovimuttiya bhavitaya bahulikataya yanikataya vatthukataya anutthitaya paricitaya susamaraddhaya atha ca panassa vihesa cittam pariyadaya thassatiti 1- netam thanam vijjati . Nissaranam hetam avuso vihesaya yadidam karuna cetovimutti 2-. {320.2} Idha panavuso bhikkhu evam vadeyya mudita hi kho me cetovimutti bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha atha ca pana @Footnote: 1 Ma. itisaddo na dissati . 2 cetovimuttiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page261.

Me arati cittam pariyadaya titthatiti . so ma hevantissa vacaniyo ma ayasma evam avaca ma bhagavantam abbhacikkhi na hi sadhu bhagavato abbhakkhanam na hi bhagava evam vadeyya . atthanametam avuso anavakaso yam muditaya cetovimuttiya bhavitaya bahulikataya yanikataya vatthukataya anutthitaya paricitaya susamaraddhaya atha ca panassa arati cittam pariyadaya thassatiti 1- netam thanam vijjati. Nissaranam hetam avuso aratiya yadidam mudita cetovimutti 2-. {320.3} Idha panavuso bhikkhu evam vadeyya upekkha hi kho me cetovimutti bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha atha ca pana me rago cittam pariyadaya titthatiti . so ma hevantissa vacaniyo ma ayasma evam avaca ma bhagavantam abbhacikkhi na hi sadhu bhagavato abbhakkhanam na hi bhagava evam vadeyya . atthanametam avuso anavakaso yam upekkhaya cetovimuttiya bhavitaya bahulikataya yanikataya vatthukataya anutthitaya paricitaya susamaraddhaya atha ca panassa rago cittam pariyadaya thassatiti 1- netam thanam vijjati . nissaranam hetam avuso ragassa yadidam upekkha cetovimutti 2-. {320.4} Idha panavuso bhikkhu evam vadeyya animitta hi kho me cetovimutti bhavita bahulikata yanikata vatthukata anutthita paricita susamaraddha atha ca pana me nimittanusari vinnanam hotiti. So ma @Footnote: 1 Ma. itisaddo na dissati . 2 Ma. cetovimuttiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page262.

Hevantissa vacaniyo ma ayasma evam avaca ma bhagavantam abbhacikkhi na hi sadhu bhagavato abbhakkhanam na hi bhagava evam vadeyya . atthanametam avuso anavakaso yam animittaya cetovimuttiya bhavitaya bahulikataya yanikataya vatthukataya anutthitaya paricitaya susamaraddhaya atha ca panassa nimittanusari vinnanam bhavissatiti 1- netam thanam vijjati . nissaranam hetam avuso sabbanimittanam yadidam animitta cetovimutti 2-. {320.5} Idha panavuso bhikkhu evam vadeyya asmiti kho me vigate 3- ayamahamasmiti na samanupassami . atha ca pana me vicikicchakathankathasallam cittam pariyadaya titthatiti . so ma hevantissa vacaniyo ma ayasma evam avaca ma bhagavantam abbhacikkhi na hi sadhu bhagavato abbhakkhanam na hi bhagava evam vadeyya . atthanametam avuso anavakaso yam asmiti vigate ayamahamasmiti ca asamanupassato atha ca panassa vicikicchakathankathasallam cittam pariyadaya thassatiti 1- netam thanam vijjati . nissaranam hetam avuso vicikicchakathankathasallassa yadidam asmiti 4- manasamugghato. [321] Cha anuttariyani dassananuttariyam savananuttariyam labhanuttariyam sikkhanuttariyam paricariyanuttariyam anussatanuttariyam. [322] Cha anussatitthanani buddhanussati dhammanussati sanghanussati silanussati caganussati devatanussati. @Footnote: 1 Ma. itisaddo na dissati . 2 Ma. cetovimuttiti. 3 Ma. vigatam. Yu. vighatam. @4 Ma. yadidam asmimanasamugghatoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page263.

[323] Cha satatavihara idhavuso bhikkhu cakkhuna rupam disva neva sumano hoti na dummano upekkhako ca 1- viharati sato sampajano. Sotena saddam sutva .pe. ghanena gandham ghayitva .pe. jivhaya rasam sayitva .pe. kayena photthabbam phusitva .pe. manasa dhammam vinnaya neva sumano hoti na dummano upekkhako ca 1- viharati sato sampajano. [324] Chalabhijatiyo idhavuso ekacco kanhabhijatiko samano kanham dhammam abhijayati . idhavuso 2- ekacco kanhabhijatiko samano sukkam dhammam abhijayati . idhavuso ekacco kanhabhijatiko samano akanham asukkam nibbanam abhijayati . idhavuso ekacco sukkabhijatiko samano sukkam dhammam abhijayati . idhavuso ekacco sukkabhijatiko samano kanham dhammam abhijayati . idhavuso ekacco sukkabhijatiko samano akanham asukkam nibbanam abhijayati. [325] Cha nibbedhabhagiyasanna 3- aniccasanna anicce dukkhasanna dukkhe anattasanna pahanasanna viragasanna nirodhasanna . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena cha dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. Atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyacchakkam nitthitam 4- [326] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata @Footnote: 1 Ma. Yu. casaddo na dissati. 2 Ma. idha panavuso. 3 Ma. ...bhagiya sanna. @4 Ma. Yu. idam pathadvayam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page264.

Arahata sammasambuddhena satta dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame satta . satta ariyadhanani 1- saddhadhanam siladhanam hiridhanam ottappadhanam sutadhanam cagadhanam pannadhanam. [327] Satta bojjhanga satisambojjhango dhammavicayasambojjhango viriyasambojjhango pitisambojjhango passaddhisambojjhango samadhisambojjhango upekkhasambojjhango. [328] Satta samadhiparikkhara sammaditthi sammasankappo sammavaca sammakammanto sammaajivo sammavayamo sammasati. [329] Satta asaddhamma idhavuso bhikkhu assaddho hoti ahiriko hoti anottappi hoti appassuto hoti kusito hoti mutthassati hoti duppanno hoti. [330] Satta saddhamma idhavuso bhikkhu saddho hoti hirima hoti ottappi hoti bahussuto hoti araddhaviriyo hoti upatthitassati hoti pannava hoti. [331] Satta sappurisadhamma idhavuso bhikkhu dhammannu ca hoti atthannu ca attannu ca mattannu ca kalannu ca parisannu ca puggalannu ca. [332] Satta niddasavatthuni idhavuso bhikkhu sikkhasamadane tibbacchando hoti ayatinca sikkhasamadane avigatapemo dhammanisantiya @Footnote: 1 Yu. dhanani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page265.

Tibbacchando hoti ayatinca dhammanisantiya avigatapemo icchavinaye tibbacchando hoti ayatinca icchavinaye avigatapemo patisallane tibbacchando hoti ayatinca patisallane avigatapemo viriyarambhe tibbacchando hoti ayatinca viriyarambhe avigatapemo satinepakke tibbacchando hoti ayatinca satinepakke avigatapemo ditthipativedhe tibbacchando hoti ayatinca ditthipativedhe avigatapemo. [333] Satta sanna aniccasanna anattasanna asubhasanna adinavasanna pahanasanna viragasanna nirodhasanna. [334] Satta balani saddhabalam viriyabalam hiribalam ottappabalam satibalam samadhibalam pannabalam. [335] Satta vinnanatthitiyo santavuso satta nanattakaya nanattasannino seyyathapi manussa ekacce ca deva ekacce ca vinipatika ayam pathama vinnanatthiti . santavuso satta nanattakaya ekattasannino seyyathapi deva brahmakayika pathamabhinibbatta ayam dutiya vinnanatthiti . santavuso satta ekattakaya nanattasannino seyyathapi deva abhassara ayam tatiya vinnanatthiti . santavuso satta ekattakaya ekattasannino seyyathapi deva subhakinha ayam catuttha vinnanatthiti . Santavuso satta sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page266.

Akasoti akasanancayatanupaga ayam pancami vinnanatthiti . Santavuso satta sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti vinnanancayatanupaga ayam chatthi vinnanatthiti . Santavuso satta sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanupaga ayam sattami vinnanatthiti. [336] Satta puggala dakkhineyya ubhatobhagavimutto pannavimutto kayasakkhi 1- ditthippatto saddhavimutto dhammanusari saddhanusari. [337] Satta anusaya kamaraganusayo patighanusayo ditthanusayo vicikicchanusayo mananusayo bhavaraganusayo avijjanusayo. [338] Satta sannojanani kamasannojanam patighasannojanam ditthisannojanam vicikicchasannojanam manasannojanam bhavaragasannojanam avijjasannojanam. [339] Satta adhikaranasamatha uppannuppannanam adhikarananam samathaya vupasamaya sammukhavinayo databbo sativinayo databbo amulhavinayo databbo patinnaya karetabbam yebhuyyasika tassapapiyasika tinavattharako . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena satta dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyasattakam nitthitam 2-. @Footnote: 1 Yu. kayasakkhi. 2 Ma. dutiyabhanavaro nitthito. Yu. dutiyakabhanavaram.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page267.

[340] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena attha dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame attha . attha micchatta micchaditthi micchasankappo micchavaca micchakammanto micchaajivo micchavayamo micchasati micchasamadhi. [341] Attha sammatta sammaditthi sammasankappo sammavaca sammakammanto sammaajivo sammavayamo sammasati sammasamadhi. [342] Attha puggala dakkhineyya sotapanno sotapattiphalasacchikiriyaya patipanno sakadagami sakadagamiphalasacchikiriyaya patipanno anagami anagamiphalasacchikiriyaya patipanno araha arahattasacchikiriyaya 1- patipanno. [343] Attha kusitavatthuni idhavuso bhikkhuna kammam katabbam 2- hoti tassa evam hoti kammam kho me katabbam bhavissati kammam kho pana me karontassa kayo kilamissati handaham nipajjamiti . so nipajjati na viriyam arabhati appattassa pattiya anadhigatassa adhigamaya asacchikatassa sacchikiriyaya idam pathamam kusitavatthu 3-. {343.1} Puna caparam avuso bhikkhuna kammam katam hoti tassa evam hoti aham kho kammam akasim kammam kho pana me @Footnote: 1 Yu. arahattaya. 2 Yu. kattabbam. 3 Yu. kusitavatthum.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page268.

Karontassa kayo kilanto handaham nipajjamiti . so nipajjati na viriyam arabhati ... Idam dutiyam kusitavatthu. {343.2} Puna caparam avuso bhikkhuna maggo gantabbo hoti tassa evam hoti maggo kho me gantabbo bhavissati maggam kho pana me gacchantassa kayo kilamissati handaham nipajjamiti . so nipajjati na viriyam arabhati ... Idam tatiyam kusitavatthu. {343.3} Puna caparam avuso bhikkhuna maggo gato hoti tassa evam hoti aham kho maggam agamasim maggam kho pana me gacchantassa kayo kilanto handaham nipajjamiti . so nipajjati na viriyam arabhati ... Idam catuttham kusitavatthu. {343.4} Puna caparam avuso bhikkhu gamam va nigamam va pindaya caranto na labhati lukhassa va panitassa va bhojanassa yavadattham paripurim tassa evam hoti aham kho gamam va nigamam va pindaya caranto nalattham lukhassa va panitassa va bhojanassa yavadattham paripurim tassa me kayo kilanto akammanno handaham nipajjamiti . So nipajjati na viriyam arabhati ... Idam pancamam kusitavatthu. {343.5} Puna caparam avuso bhikkhu gamam va nigamam va pindaya caranto labhati lukhassa va panitassa va bhojanassa yavadattham paripurim tassa evam hoti aham kho gamam va nigamam va pindaya caranto alattham lukhassa va panitassa va bhojanassa yavadattham paripurim tassa me kayo garuko akammanno masacitam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page269.

Manne handaham nipajjamiti . so nipajjati na viriyam arabhati ... Idam chattham kusitavatthu. {343.6} Puna caparam avuso bhikkhuno uppanno hoti appamattako abadho tassa evam hoti uppanno kho me ayam 1- appamattako abadho atthi kappo nipajjitum handaham nipajjamiti . so nipajjati na viriyam arabhati ... idam sattamam kusitavatthu . puna caparam avuso bhikkhu gilana vutthito hoti aciravutthito gelanna tassa evam hoti aham kho gilana vutthito aciravutthito gelanna tassa me kayo dubbalo akammanno handaham nipajjamiti . so nipajjati na viriyam arabhati appattassa pattiya anadhigatassa adhigamaya asacchikatassa sacchikiriyaya idam atthamam kusitavatthu. [344] Attha arabbhavatthuni idhavuso bhikkhuna kammam katabbam hoti tassa evam hoti kammam kho me katabbam bhavissati kammam kho pana 2- karontena na sukaram buddhanam sasanam manasikatum handaham viriyam arabhami appattassa pattiya anadhigatassa adhigamaya asacchikatassa sacchikiriyayati. So viriyam arabhati appattassa pattiya anadhigatassa adhigamaya asacchikatassa sacchikiriyaya idam pathamam arabbhavatthu 3-. {344.1} Puna caparam avuso bhikkhuna kammam katam hoti tassa evam hoti aham kho kammam akasim kammam kho panaham karonto nasakkhim buddhanam sasanam manasikatum handaham viriyam arabhami .pe. @Footnote: 1 Yu. ayam na dissati. 2 Ma. Yu. pana me. 3 Yu. arabbhavatthum.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page270.

So viriyam arabhati ... idam dutiyam arabbhavatthu 1-. Puna caparam avuso bhikkhuna maggo gantabbo hoti tassa evam hoti maggo kho me gantabbo bhavissati maggam kho pana 2- gacchantena na sukaram buddhanam sasanam manasikatum handaham viriyam arabhami .pe. so viriyam arabhati ... Idam tatiyam arabbhavatthu. {344.2} Puna caparam avuso bhikkhuna maggo gato hoti tassa evam hoti aham kho maggam agamasim maggam kho panaham gacchanto nasakkhim buddhanam sasanam manasikatum handaham viriyam arabhami .pe. So viriyam arabhati ... Idam catuttham arabbhavatthu. {344.3} Puna caparam avuso bhikkhu gamam va nigamam va pindaya caranto na labhati lukhassa va panitassa va bhojanassa yavadattham paripurim tassa evam hoti aham kho gamam va nigamam va pindaya caranto nalattham lukhassa va panitassa va bhojanassa yavadattham paripurim tassa me kayo lahuko kammanno handaham viriyam arabhami .pe. So viriyam arabhati ... Idam pancamam arabbhavatthu. {344.4} Puna caparam avuso bhikkhu gamam va nigamam va pindaya caranto labhati lukhassa va panitassa va bhojanassa yavadattham paripurim tassa evam hoti aham kho gamam va nigamam va pindaya caranto alattham lukhassa va panitassa va bhojanassa yavadattham paripurim tassa me kayo balava kammanno handaham viriyam arabhami .pe. So viriyam arabhati ... Idam chattham arabbhavatthu. @Footnote: 1 Yu. arabbhavatthum. 2 Ma. Yu. pana me.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page271.

{344.5} Puna caparam avuso bhikkhuno uppanno hoti appamattako abadho tassa evam hoti uppanno kho me ayam appamattako abadho thanam kho panetam vijjati yam me abadho pavaddheyya 1- handaham viriyam arabhami .pe. so viriyam arabhati ... idam sattamam arabbhavatthu. {344.6} Puna caparam avuso bhikkhu gilana vutthito hoti aciravutthito gelanna tassa evam hoti aham kho gilana vutthito aciravutthito gelanna thanam kho panetam vijjati yam me abadho paccudavatteyya handaham viriyam arabhami appattassa pattiya anadhigatassa adhigamaya asacchikatassa sacchikiriyayati . so viriyam arabhati appattassa pattiya anadhigatassa adhigamaya asacchikatassa sacchikiriyaya idam atthamam arabbhavatthu. [345] Attha danavatthuni asajja danam deti bhaya danam deti adasi meti danam deti dassati meti danam deti sadhu 2- dananti danam deti aham pacami ime na pacanti narahami pacanto apacantanam danam na datunti 3- danam deti idam me danam dadato kalyano kittisaddo abbhuggacchatiti danam deti cittalankaracittaparikkharattham danam deti. [346] Attha danupapattiyo 4- idhavuso ekacco danam deti samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandha- vilepanam seyyavasathapadipeyyam so yam deti tam paccasimsati 5- so @Footnote: 1 Yu. vaddheyya. 2 Ma. Yu. sahu. 3 Yu. adatunti. 4 Ma. danupapattiyo. @danuppattiyo. 5 Ma. paccasisati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page272.

Passati khattiyamahasalam va brahmanamahasalam va gahapatimahasalam va pancahi kamagunehi samappitam samangibhutam paricarayamanam tassa evam hoti aho vataham kayassa bheda param marana khattiyamahasalanam va brahmanamahasalanam va gahapatimahasalanam va sahabyatam upapajjeyyanti 1- . so tam cittam dahati tam cittam adhitthati tam cittam bhaveti . tassa tam cittam hine vimuttam uttariabhavitam 2- tatrupapattiya samvattati . tanca kho silavato vadami no dussilassa. Ijjhatavuso silavato cetopanidhi visuddhatta 3-. {346.1} Puna caparam avuso idhekacco danam deti samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandhavilepanam seyyavasathapadipeyyam so yam deti tam paccasimsati tassa sutam hoti catummaharajika deva dighayuka vannavanto sukhabahulati . Tassa evam hoti aho vataham kayassa bheda param marana catummaharajikanam devanam sahabyatam upapajjeyyanti 1- . So tam cittam dahati tam cittam adhitthati tam cittam bhaveti tassa tam cittam hine vimuttam uttariabhavitam 2- tatrupapattiya samvattati . Tanca kho silavato vadami no dussilassa . ijjhatavuso silavato cetopanidhi visuddhatta 3-. {346.2} Puna caparam avuso idhekacco danam deti samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandhavilepanam seyyavasathapadipeyyam . so yam deti tam paccasimsati tassa sutam hoti tavatimsa deva .pe. yama deva .pe. tusita @Footnote: 1 Yu. uppajjeyyanti. 2 Yu. uttarim abhavitam. 3 Yu. suddhatta.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page273.

Deva .pe. nimmanarati deva .pe. paranimmitavasavatti deva dighayuka vannavanto sukhabahulati . tassa evam hoti aho vataham kayassa bheda param marana paranimmitavasavattinam devanam sahabyatam upapajjeyyanti . so tam cittam dahati tam cittam adhitthati tam cittam bhaveti tassa tam cittam hine vimuttam uttariabhavitam tatrupapattiya samvattati . tanca kho silavato vadami no dussilassa . ijjhatavuso silavato cetopanidhi visuddhatta. {346.3} Puna caparam avuso idhekacco danam deti samanassa va brahmanassa va annam panam vattham yanam malagandhavilepanam seyyavasathapadipeyyam so yam deti tam paccasimsati tassa sutam hoti brahmakayika deva dighayuka vannavanto sukhabahulati . tassa evam hoti aho vataham kayassa bheda param marana brahmakayikanam devanam sahabyatam upapajjeyyanti . so tam cittam dahati tam cittam adhitthati tam cittam bhaveti tassa tam cittam hine vimuttam uttariabhavitam tatrupapattiya samvattati . tanca kho silavato vadami no dussilassa vitaragassa no saragassa . ijjhatavuso silavato cetopanidhi vitaragatta. [347] Attha lokadhamma labho ca alabho ca yaso ca ayaso ca ninda ca pasamsa ca sukhanca dukkhanca. [348] Attha parisa khattiyaparisa brahmanaparisa gahapatiparisa samanaparisa catummaharajikaparisa tavatimsaparisa nimmanaratiparisa 1- @Footnote: 1 Ma. Yu. maraparisa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page274.

Brahmaparisa. [349] Attha abhibhayatanani ajjhattamrupasanni eko bahiddharupani passati parittani suvannadubbannani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam pathamam abhibhayatanam . Ajjhattamrupasanni eko bahiddharupani passati appamanani suvannadubbannani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam dutiyam abhibhayatanam. {349.1} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati parittani suvannadubbannani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam tatiyam abhibhayatanam. {349.2} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati appamanani suvannadubbannani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam catuttham abhibhayatanam. {349.3} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati nilani nilavannani nilanidassanani nilanibhasani seyyathapi nama ummarapuppham 1- nilam nilavannam nilanidassanam nilanibhasam seyyathapi va pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham nilam nilavannam nilanidassanam nilanibhasam evameva ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati nilani nilavannani nilanidassanani nilanibhasani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam pancamam abhibhayatanam. {349.4} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati pitani pitavannani pitanidassanani pitanibhasani seyyathapi nama @Footnote: 1 Ma. umapuppham. Yu. ummapuppham.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page275.

Kannikarapuppham 1- pitam pitavannam pitanidassanam pitanibhasam seyyathapi 2- va pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham pitam pitavannam pitanidassanam pitanibhasam evameva ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati pitani pitavannani pitanidassanani pitanibhasani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam chattham abhibhayatanam. {349.5} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati lohitakani lohitakavannani lohitakanidassanani lohitakanibhasani seyyathapi nama bandhujivakapuppham lohitakam lohitakavannam lohitakanidassanam lohitakanibhasam seyyathapi 2- va pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham lohitakam lohitakavannam lohitakanidassanam lohitakanibhasam evameva ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati lohitakani lohitakavannani lohitakanidassanani lohitakanibhasani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam sattamam abhibhayatanam. {349.6} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati odatani odatavannani odatanidassanani odatanibhasani seyyathapi nama osadhitaraka odata odatavanna odatanidassana odatanibhasa seyyathapi 2- va pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham odatam odatavannam odatanidassanam odatanibhasam evameva ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati odatani odatavannani odatanidassanani @Footnote: 1 Ma. Yu. kanikarapuppham . 2 Ma. Yu. seyyatha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page276.

Odatanibhasani tani abhibhuyya janami passamiti evamsanni hoti idam atthamam abhibhayatanam. [350] Attha vimokkha rupani 1- passati yam pathamo vimokkho. {350.1} Ajjhattamarupasanni eko bahiddharupani passati ayam dutiyo vimokkho. {350.2} Subhanteva adhimokkho 2- hoti ayam tatiyo vimokkho. {350.3} Sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanam upasampajja viharati ayam catuttho vimokkho. {350.4} Sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti vinnanancayatanam upasampajja viharati ayam pancamo vimokkho. {350.5} Sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanam upasampajja viharati ayam chattho vimokkho. {350.6} Sabbaso akincannayatanam samatikkamma nevasannanasannayatanam upasampajja viharati ayam sattamo vimokkho. {350.7} Sabbaso nevasannanasannayatanam samatikkamma sannavedayitanirodham upasampajja viharati ayam atthamo vimokkho. {350.8} Ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena attha dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. Atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyaatthakam nitthitam 3-. [351] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata @Footnote: 1 Ma. Yu. rupi rupani. 2 Ma. Yu. adhimutto. 3 Ma. Yu. idam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page277.

Arahata sammasambuddhena nava dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . Katame nava . nava aghatavatthuni anattham me acariti aghatam bandhati. Anattham me caratiti aghatam bandhati . anattham me carissatiti aghatam bandhati . piyassa me manapassa anattham acari . anattham carati . Anattham carissatiti aghatam bandhati . appiyassa me amanapassa attham acari. Attham carati. Attham carissatiti aghatam bandhati. [352] Nava aghatapativinaya anattham me acariti 1- tam kutettha labbhati aghatam pativineti . anattham me caratiti tam kutettha labbhati aghatam pativineti . anattham me carissatiti 2- tam kutettha labbhati aghatam pativineti . piyassa me manapassa anattham acari . Anattham carati . anattham carissatiti 2- tam kutettha labbhati aghatam pativineti . appiyassa me amanapassa attham acari . attham carati. Attham carissatiti 2- tam kutettha labbhati aghatam pativineti. [353] Nava sattavasa santavuso satta nanattakaya nanattasannino seyyathapi manussa ekacce ca deva ekacce ca vinipatika ayam pathamo sattavaso . santavuso satta nanattakaya ekattasannino seyyathapi deva brahmakayika pathamabhinibbatta ayam dutiyo sattavaso . santavuso satta ekattakaya nanattasannino seyyathapi deva abhassara ayam @Footnote: 1 Ma. Yu. itisaddo na dissati . 2 Ma. itisaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page278.

Tatiyo sattavaso . santavuso satta ekattakaya ekattasannino seyyathapi deva subhakinha ayam catuttho sattavaso. Santavuso satta asannino appatisamvedino seyyathapi deva asannisatta 1- ayam pancamo sattavaso . santavuso satta sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanupaga ayam chattho sattavaso . Santavuso satta sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti vinnanancayatanupaga ayam sattamo sattavaso . Santavuso satta sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanupaga ayam atthamo sattavaso . santavuso satta sabbaso akincannayatanam samatikkamma santametam panitametanti 2- nevasannanasannayatanupaga ayam navamo sattavaso. [354] Nava akkhana asamaya brahmacariyavasaya idhavuso tathagato ca loke uppanno hoti araham sammasambuddho dhammo ca desiyati upasamiko 3- parinibbaniko sambodhagami sugatappavedito. Ayanca puggalo nirayam upapanno hoti ayam pathamo akkhano asamayo brahmacariyavasaya . puna caparam avuso tathagato ca loke uppanno hoti araham sammasambuddho dhammo ca desiyati upasamiko parinibbaniko sambodhagami sugatappavedito . ayanca @Footnote: 1 Ma. Yu. asannasatta. 2 Ma. Yu. santametam panitametanti na dissanti. @3 Ma. Yu. sabbavaresu opasamiko.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page279.

Puggalo tiracchanayonim upapanno hoti .pe. pittivisayam upapanno hoti .pe. asurakayam upapanno hoti .pe. annataram dighayukam devanikayam upapanno hoti .pe. paccantimesu janapadesu paccajato hoti milakkhakesu 1- avinnataresu yattha natthi gati bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam . majjhimesu janapadesu paccajato hoti so ca hoti micchaditthiko viparitadassano natthi dinnam natthi yittham natthi hutam natthi sukatadukkatanam kammanam phalavipako natthi ayam loko natthi paro loko natthi mata natthi pita natthi satta opapatika natthi loke samanabrahmana sammaggata sammapatipanna [2]- imanca lokam paranca lokam sayam abhinna sacchikatva pavedentiti . majjhimesu janapadesu paccajato hoti 3- duppanno jalo elamugo nappatibalo subhasitadubbhasitanam atthamannatum ayam atthamo akkhano asamayo brahmacariyavasaya . puna caparam avuso tathagato ca loke na uppanno hoti araham sammasambuddho dhammo ca na desiyati upasamiko parinibbaniko sambodhagami sugatappavedito . ayanca puggalo majjhimesu janapadesu paccajato hoti 3- pannava ajalo anelamugo patibalo subhasitadubbhasitanamatthamannatum ayam navamo akkhano asamayo brahmacariyavasaya. [355] Nava anupubbavihara idhavuso bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamajjhanam @Footnote: 1 Ma. milakkhesu. Yu. milakkhusu. 2 Ma. Yu. ye. 3 Ma. Yu. hoti so ca hoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page280.

Upasampajja viharati vitakkavicaranam vupasama ajjhattam sampasadanam cetaso ekodibhavam avitakkam avicaram samadhijam pitisukham dutiyajjhanam upasampajja viharati pitiya ca viraga upekkhako ca viharati sato ca sampajano sukhanca kayena patisamvedeti yantam ariya acikkhanti upekkhako satima sukhavihariti tatiyajjhanam upasampajja viharati sukhassa ca pahana dukkhassa ca pahana pubbe va somanassadomanassanam atthangama adukkhamasukham upekkhasatiparisuddhim catutthajjhanam upasampajja viharati sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanam upasampajja viharati sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti vinnanancayatanam upasampajja viharati sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanam upasampajja viharati sabbaso akincannayatanam samatikkamma nevasannanasannayatanam upasampajja viharati sabbaso nevasannanasannayatanam samatikkamma sannavedayitanirodham upasampajja viharati. [356] Nava anupubbanirodha pathamajjhanam samapannassa kamasanna niruddha hoti dutiyajjhanam samapannassa vitakkavicara niruddha honti tatiyajjhanam samapannassa piti niruddha hoti catutthajjhanam samapannassa assasapassasa niruddha honti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page281.

Akasanancayatanam samapannassa rupasanna niruddha hoti vinnanancayatanam samapannassa akasanancayatanasanna niruddha hoti akincannayatanam samapannassa vinnanancayatana- sanna niruddha hoti nevasannanasannayatanam samapannassa akincannayatanasanna niruddha hoti sannavedayitanirodham samapannassa sanna ca vedana ca niruddha honti . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena nava dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. Atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Navakanam peyyalo ca. Sangitiyanavakam nitthitam 1- [357] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena dasa dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Katame dasa. {357.1} Dasa nathakarana dhamma idhavuso bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto viharati acaragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassavi samadaya sikkhati sikkhapadesu . yampavuso bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto viharati acaragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassavi samadaya sikkhati sikkhapadesu ayam 2- dhammo nathakarano. {357.2} Puna caparam avuso bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye @Footnote: 1 Ma. Yu. navakanam peyyalo ca. santitiyanavakam nitthitanti na dissanti. @2 Ma. ayampi Yu. ayampi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page282.

Te dhamma adikalyana majjhekalyana pariyosanakalyana sattham sabyanjanam kevalaparipunnam parisuddham brahmacariyam abhivadanti tatharupassa dhamma bahussuta honti dhata 1- vacasa paricita manasanupekkhita ditthiya suppatividdha . yampavuso bhikkhu bahussuto hoti .pe. Ditthiya suppatividdha ayampi dhammo nathakarano. {357.3} Puna caparam avuso bhikkhu kalyanamitto hoti kalyanasahayo kalyanasampavanko . yampavuso bhikkhu kalyanamitto hoti kalyanasahayo kalyanasampavanko ayampi dhammo nathakarano. {357.4} Puna caparam avuso bhikkhu suvaco hoti sovacassakaranehi dhammehi samannagato khamo padakkhinaggahi anusasanim . yampavuso bhikkhu suvaco hoti sovacassakaranehi dhammehi samannagato khamo padakkhinaggahi anusasanim ayampi dhammo nathakarano. {357.5} Puna caparam avuso bhikkhu yani tani sabrahmacarinam uccavacani kimkaraniyani tattha dakkho hoti analaso tatrupayaya vimamsaya samannagato alam katum alam samvidhatum . yampavuso bhikkhu yani tani sabrahmacarinam .pe. Alam samvidhatum ayampi dhammo nathakarano. {357.6} Puna caparam avuso bhikkhu dhammakamo hoti piyasamudaharo abhidhamme abhivinaye olarapamojjo 2- . yampavuso bhikkhu dhammakamo hoti piyasamudaharo abhidhamme abhivinaye olarapamojjo ayampi dhammo nathakarano. {357.7} Puna caparam avuso bhikkhu santuttho hoti itaritarehi civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharehi. @Footnote: 1 Ma. Yu. dhata . 2 Yu. ularapamujjo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page283.

Yampavuso bhikkhu santuttho hoti itaritarehi civarapindapatasenasana- gilanapaccayabhesajjaparikkharehi ayampi dhammo nathakarano. {357.8} Puna caparam avuso bhikkhu araddhaviriyo viharati akusalanam dhammanam pahanaya kusalanam dhammanam upasampadaya thamava dalhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu . yampavuso bhikkhu araddhaviriyo viharati akusalanam dhammanam pahanaya kusalanam dhammanam upasampadaya thamava dalhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu ayampi dhammo nathakarano. {357.9} Puna caparam avuso bhikkhu satima hoti paramena satinepakkena samannagato cirakatampi cirabhasitampi sarita anussarita . yampavuso bhikkhu satima hoti paramena satinepakkena samannagato cirakatampi cirabhasitampi sarita anussarita ayampi dhammo nathakarano. {357.10} Puna caparam avuso bhikkhu pannava hoti udayatthagaminiya pannaya samannagato ariyaya nibbedhikaya sammadukkhakkhayagaminiya . Yampavuso bhikkhu pannava hoti udayatthagaminiya pannaya samannagato ariyaya nibbedhikaya sammadukkhakkhayagaminiya ayampi dhammo nathakarano. [358] Dasa kasinayatanani pathavikasinameko sanjanati uddham adho tiriyam anvayam 1- appamanam . apokasinameko sanjanati .pe. Tejokasinameko sanjanati .pe. vayokasinameko sanjanati .pe. nilakasinameko sanjanati .pe. pitakasinameko sanjanati @Footnote: 1 Ma. Yu. advayam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page284.

.pe. Lohitakasinameko sanjanati .pe. odatakasinameko sanjanati .pe. akasakasinameko sanjanati .pe. Vinnanakasinameko sanjanati uddham adho tiriyam anvayam appamanam. [359] Dasa akusalakammapatha panatipato adinnadanam kamesu micchacaro musavado pisuna vaca pharusa vaca samphappalapo abhijjha byapado micchaditthi. [360] Dasa kusalakammapatha panatipata veramani adinnadana veramani kamesu micchacara veramani musavada veramani pisunaya vacaya veramani pharusaya vacaya veramani samphappalapa veramani anabhijjha abyapado sammaditthi. [361] Dasa ariyavasa idhavuso bhikkhu pancangavippahino hoti chalangasamannagato ekarakkho caturapasseno panunnapaccekasacco samavayasatthesano anavilasankappo passaddhakayasankharo suvimuttacitto suvimuttapanno . kathancavuso bhikkhu pancangavippahino hoti . Idhavuso bhikkhuno kamacchando pahino hoti byapado pahino hoti thinamiddham pahinam hoti uddhaccakukkuccam pahinam hoti vicikiccha pahina hoti . Evam kho avuso bhikkhu pancangavippahino hoti . kathancavuso bhikkhu chalangasamannagato hoti . idhavuso bhikkhu cakkhuna rupam disva neva sumano hoti na dummano upekkhako ca viharati sato sampajano. Sotena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page285.

Saddam sutva . ghanena gandham ghayitva . jivhaya rasam sayitva. Kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya neva sumano hoti na dummano upekkhako ca viharati sato sampajano . evam kho avuso bhikkhu chalangasamannagato hoti . kathancavuso bhikkhu ekarakkho hoti . idhavuso bhikkhu satarakkhena cetasa samannagato hoti. Evam kho avuso bhikkhu ekarakkho hoti. {361.1} Kathancavuso bhikkhu caturapasseno hoti . idhavuso bhikkhu sankhayekam patisevati sankhayekam adhivaseti sankhayekam parivajjeti sankhayekam vinodeti . evam kho avuso bhikkhu caturapasseno hoti. Kathancavuso bhikkhu panunnapaccekasacco hoti . idhavuso bhikkhuno yani tani puthusamanabrahmananam puthupaccekasaccani sabbani tani 1- nunnani honti panunnani cattani vantani muttani pahinani patinissatthani . evam kho avuso bhikkhu panunnapaccekasacco hoti . kathancavuso bhikkhu samavayasatthesano hoti . Idhavuso bhikkhuno kamesana pahina hoti bhavesana pahina hoti brahmacariyesana patinissattha 2- . evam kho avuso bhikkhu samavayasatthesano hoti. Kathancavuso bhikkhu anavilasankappo hoti . idhavuso bhikkhuno kamasankappo pahino hoti byapadasankappo pahino hoti vihimsasankappo pahino hoti . evam kho avuso bhikkhu anavilasankappo hoti . kathancavuso bhikkhu passaddhakayasankharo @Footnote: 1 Yu. sabbanissatani . 2 Ma. Yu. patippassaddha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page286.

Hoti . idhavuso bhikkhu sukhassa ca pahana dukkhassa ca pahana pubbe va somanassadomanassanam atthangama adukkhamasukham upekkhasatiparisuddhim catutthajjhanam upasampajja viharati . evam kho avuso bhikkhu passaddhakayasankharo hoti. {361.2} Kathancavuso bhikkhu suvimuttacitto hoti . idhavuso bhikkhuno raga cittam vimuttam hoti dosa cittam vimuttam hoti moha cittam vimuttam hoti . evam kho avuso bhikkhu suvimuttacitto hoti. Kathancavuso bhikkhu suvimuttapanno hoti . idhavuso bhikkhu rago me pahino ucchinnamulo talavatthukato anabhavangato ayatim anuppadadhammoti pajanati doso me pahino ucchinnamulo talavatthukato anabhavangato ayatim anuppadadhammoti pajanati moho me pahino ucchinnamulo talavatthukato anabhavangato ayatim anuppadadhammoti pajanati. Evam kho avuso bhikkhu suvimuttapanno hoti. [362] Dasa asekkha dhamma asekkha sammaditthi asekkho sammasankappo asekkha sammavaca asekkho sammakammanto asekkho sammaajivo asekkho sammavayamo asekkha sammasati asekkho sammasamadhi asekkham sammananam asekkha sammavimutti . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena dasa dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page287.

Assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussananti. Sangitiyadasakam nitthitam 1-. [363] Athakho bhagava utthahitva ayasmantam sariputtam amantesi sadhu sadhu sariputta sadhu kho tvam sariputta bhikkhunam sangitipariyayam abhasiti . idamavoca ayasma sariputto . samanunno sattha ahosi . attamana ca te bhikkhu ayasmato sariputtassa bhasitam abhinandunti. Sangitisuttam nitthitam dasamam 2-. ----------- @Footnote: 1 Ma. Yu. sangitiyadasakam nitthitanti na dissati . 2 Yu. sangitisuttantam samattam.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 11 page 222-287. https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=11&A=4742&modeTY=2&pagebreak=1              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=11&A=4742&modeTY=2&pagebreak=1              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=11&item=221&items=143              Compare with The MCU Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=11&siri=10              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=221              The Pali Atthakatha in Thai :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=6&A=4096              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=6&A=4096              Contents of The Tipitaka Volume 11 https://84000.org/tipitaka/read/?index_11 https://84000.org/tipitaka/english/?index_11

First LinkPrevious Linkไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]