บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ThaiVersion PaliThai PaliRoman |
Sandakasuttaṃ [293] Evamme sutaṃ ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme . tena kho pana samayena sandako paribbājako pilakkhaguhāyaṃ 1- paṭivasati mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ pañcamattehi paribbājakasatehi . atha kho āyasmā ānando sāyaṇhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito bhikkhū āmantesi āyāmāvuso yena devakaṭasobbho tenupasaṅkamissāma guhādassanāyāti . Evamāvusoti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paccassosuṃ . Atha kho āyasmā ānando sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ yena devakaṭasobbho tenupasaṅkami. {293.1} Tena kho pana samayena sandako paribbājako mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ nisinno hoti unnādiniyā uccāsaddamahāsaddāya 2- anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ kathentiyā seyyathīdaṃ rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ senākathaṃ bhayakathaṃ yuddhakathaṃ annakathaṃ pānakathaṃ [3]- sayanakathaṃ mālākathaṃ gandhakathaṃ ñātikathaṃ yānakathaṃ gāmakathaṃ nigamakathaṃ nagarakathaṃ janapadakathaṃ itthīkathaṃ [4]- sūrakathaṃ visikhākathaṃ kumbhaṭṭhānakathaṃ kumbhadāsikathaṃ pubbapetakathaṃ nānattakathaṃ lokakkhāyikaṃ samuddakkhāyikaṃ itibhavābhavakathaṃ iti vā . addasā kho sandako paribbājako āyasmantaṃ ānandaṃ dūratova āgacchantaṃ disvāna sakaṃ parisaṃ @Footnote: 1 Ma. milakkhuguhāyaṃ . 2 Yu. uccāsaddāya mahāsaddāya . 3 Yu. vatthakathaṃ. @4 Ma. purisakathaṃ. Saṇṭhapesi appasaddā bhonto hontu mā bhonto saddamakattha ayaṃ samaṇassa gotamassa sāvako āgacchati samaṇo ānando yāvatā kho pana samaṇassa gotamassa sāvakā kosambiyaṃ paṭivasanti ayantesaṃ aññataro samaṇo ānando appasaddakāmā kho pana te āyasmanto appasaddavinītā appasaddassa vaṇṇavādino appevanāma appasaddaṃ parisaṃ viditvā upasaṅkamitabbaṃ maññeyyāti . Atha kho te paribbājakā tuṇhī ahesuṃ. {293.2} Atha kho āyasmā ānando yena sandako paribbājako tenupasaṅkami . atha kho pana 1- sandako paribbājako āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca etu kho bhavaṃ ānando svāgataṃ bhoto ānandassa cirassaṃ kho bhavaṃ ānando imaṃ pariyāyamakāsi yadidaṃ idhāgamanāya nisīdatu bhavaṃ ānando idamāsanaṃ paññattanti . nisīdi kho āyasmā ānando paññatte āsane . sandakopi kho paribbājako aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. [294] Ekamantaṃ nisinnaṃ kho sandakaṃ paribbājakaṃ āyasmā ānando etadavoca kāya nuttha sandaka etarahi kathāya sannisinnā kā ca pana vo antarākathā vippakatāti . tiṭṭhatesā bho ānanda kathā yāya mayaṃ etarahi kathāya sannisinnā nesā bhoto ānandassa kathā dullabhā bhavissati pacchāpi savanāya sādhu vata bhavantaṃyeva ānandaṃ paṭibhātu sake ācariyake dhammī kathāti . tenahi sandaka @Footnote: 1 Yu. panasaddo natthi. Suṇāhi sādhukaṃ manasikarohi bhāsissāmīti . evaṃ bhoti kho sandako paribbājako āyasmato ānandassa paccassosi . āyasmā ānando etadavoca cattārome sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena abrahmacariyavāsā akkhātā cattāri ca anassāsikāni brahmacariyāni akkhātāni yattha viññū puriso sasakkaṃ 1- brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca 2- nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti . katame pana te [3]- ānanda tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāro abrahmacariyavāsā akkhātā yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti. [295] Idha sandaka ekacco satthā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhī natthi dinnaṃ natthi yiṭṭhaṃ natthi hutaṃ natthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko natthi ayaṃ loko natthi paro 4- loko natthi mātā natthi pitā natthi sattā opapātikā natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti cātummahābhūtiko ayaṃ puriso yadā kālaṃ karoti paṭhavī paṭhavikāyaṃ anupeti anupagacchati āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati @Footnote: 1 Ma. saṃsakkaṃ . 2 Sī. Yu. vasanto vāti pāṭho dissati . 3 Ma. bho. @4 Ma. paraloko. Ākāsaṃ indriyāni saṅkamanti āsandipañcamā purisā mataṃ ādāya gacchanti yāva āḷahanā 1- padāni paññāyanti kāpotakāni aṭṭhīni bhavanti bhasmantā hutiyo dattupaññattaṃ yadidaṃ dānaṃ tesaṃ tucchaṃ 2- musā vilāpo yekeci atthikavādaṃ vadanti bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti na honti parammaraṇāti. [296] Tatra sandaka viññū puriso iti paṭisañcikkhati ayaṃ kho bhavaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhī natthi dinnaṃ natthi yiṭṭhaṃ natthi hutaṃ natthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko natthi ayaṃ loko natthi paro loko natthi mātā natthi pitā natthi sattā opapātikā natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti cātummahābhūtiko ayaṃ puriso yadā kālaṃ karoti paṭhavī paṭhavikāyaṃ anupeti anupagacchati āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati ākāsaṃ indriyāni saṅkamanti āsandipañcamā purisā mataṃ ādāya gacchanti yāva āḷahanā padāni paññāyanti kāpotakāni aṭṭhīni bhavanti bhasmantā hutiyo dattupaññattaṃ yadidaṃ dānaṃ tesaṃ tucchaṃ musā vilāpo yekeci atthikavādaṃ vadanti bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā @Footnote: 1 Ma. Yu. āḷāhanā. aparaṃpi īdisameva . 2 Ma. tucchā. aparaṃpi īdisameva. Ucchijjanti vinassanti na honti parammaraṇāti. {296.1} Sace imassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ akatena me ettha kataṃ avusitena me ettha vusitaṃ ubhopi mayaṃ ettha samasamā sāmaññaṃ pattā yo cāhaṃ na vadāmi ubhopi kāyassa bhedā ucchijjissāma vinassissāma na bhavissāma parammaraṇāti . atirekaṃ kho panimassa bhoto satthuno naggiyaṃ muṇḍiyaṃ ukkuṭikappadhānaṃ kesamassulocanaṃ yohaṃ puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto iminā bhotā satthārā samasamagatiko bhavissāmi abhisamparāyaṃ sohaṃ kiṃ jānanto kiṃ passanto imasmiṃ satthari brahmacariyaṃ carissāmi so abrahmacariyavāso ayanti iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati . ayaṃ kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena paṭhamo abrahmacariyavāso akkhāto yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. [297] Puna caparaṃ sandaka idhekacco satthā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhī karato kārayato chindato chedāpayato pacato pacāpayato socato 1- socāpayato kilamato 2- kilamāpayato phandato phandāpayato pāṇamatipātāpayato 3- adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ 4- karoto paripanthe tiṭṭhato paradāraṃ gacchato musā @Footnote: 1 Yu. rocayatoti atthi socāpayatoti ca natthi. 2 Yu. kilayatoti atthi kilamāpayatoti @natthi . 3 Ma. pāṇamatipāpayato . 4 Ma. ekāgāriyaṃ. Bhaṇato karato na karīyati pāpaṃ khurapariyantena cepi cakkena yo imissā paṭhaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya natthi tatonidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo dakkhiṇañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācento 1- natthi tatonidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo uttarañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento yajanto yajāpento natthi tatonidānaṃ puññaṃ natthi puññassa āgamo dānena damena saññamena saccavajjena natthi puññaṃ natthi puññassa āgamoti. [298] Tatra sandaka viññū puriso iti paṭisañcikkhati ayaṃ kho bhavaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhī karato kārayato chindato chedāpayato pacato pacāpayato socato socāpayato kilamato kilamāpayato phandato phandāpayato pāṇamatipātāpayato adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ karoto paripanthe tiṭṭhato paradāraṃ gacchato musā bhaṇato karato na karīyati pāpaṃ khurapariyantena cepi cakkena yo imissā paṭhaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya natthi tatonidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo dakkhiṇañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācento natthi tatonidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo uttarañcepi gaṅgāya @Footnote: 1 Ma. pacāpento. Tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento yajanto yajāpento natthi tatonidānaṃ puññaṃ natthi puññassa āgamo dānena damena saññamena saccavajjena natthi puññaṃ natthi puññassa āgamoti. {298.1} Sace imassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ akatena me ettha kataṃ avusitena me ettha vusitaṃ ubhopi mayaṃ ettha samasamā sāmaññaṃ pattā yo cāhaṃ na vadāmi ubhinnaṃ kurutaṃ 1- na karīyati pāpanti . atirekaṃ kho panimassa bhoto satthuno naggiyaṃ muṇḍiyaṃ ukkuṭikappadhānaṃ kesamassulocanaṃ yohaṃ puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto iminā bhotā satthārā samasamagatiko bhavissāmi abhisamparāyaṃ sohaṃ kiṃ jānanto kiṃ passanto imasmiṃ satthari brahmacariyaṃ carissāmi so abrahmacariyavāso ayanti iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati . ayaṃ kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena dutiyo abrahmacariyavāso akkhāto yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. [299] Puna caparaṃ sandaka idhekacco satthā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhī natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ saṅkilesāya ahetū appaccayā sattā saṅkilissanti natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā ahetū appaccayā sattā visujjhanti natthi balaṃ @Footnote: 1 Ma. kataṃ. Natthi viriyaṃ natthi purisathāmo natthi purisaparakkamo sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā aviriyā niyatisaṅgatibhāvapariṇatā chasvevābhijātīsu sukhadukkhaṃ paṭisaṃvedentīti. [300] Tatra sandaka viññū puriso iti paṭisañcikkhati ayaṃ kho bhavaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhī natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ saṅkilesāya ahetū appaccayā sattā saṅkilissanti natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā ahetū appaccayā sattā visujjhanti natthi balaṃ natthi viriyaṃ natthi purisathāmo natthi purisaparakkamo sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā aviriyā niyatisaṅgatibhāvapariṇatā chasvevābhijātīsu sukhadukkhaṃ paṭisaṃvedentīti . sace imassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ akatena me ettha kataṃ avusitena me ettha vusitaṃ ubhopi mayaṃ ettha samasamā sāmaññaṃ pattā yo cāhaṃ na vadāmi ubho ahetū appaccayā visujjhissāmāti . atirekaṃ kho panimassa bhoto satthuno naggiyaṃ muṇḍiyaṃ ukkuṭikappadhānaṃ kesamassulocanaṃ yohaṃ puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto iminā bhotā satthārā samasamagatiko bhavissāmi abhisamparāyaṃ sohaṃ kiṃ jānanto kiṃ passanto imasmiṃ satthari brahmacariyaṃ carissāmi so abrahmacariyavāso ayanti iti viditvā Tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati . ayaṃ kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena tatiyo abrahmacariyavāso akkhāto yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. [301] Puna caparaṃ sandaka idhekacco satthā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhī sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā 1- te na iñjanti na vipariṇāmenti nāññamaññaṃ byābādhenti nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā katame satta paṭhavikāyo āpokāyo tejokāyo vāyokāyo sukhe dukkhe jīve sattame 2- ime satta kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā te na iñjanti na vipariṇāmenti nāññamaññaṃ byābādhenti nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā tattha natthi hantā vā ghātetā vā sotā vā sāvetā vā viññātā vā viññāpetā vā yopi tiṇhena satthena sīsaṃ chindati na koci kañci jīvitā voropeti sattannaṃ tveva kāyānamantarena satthaṃ vivaramanuppatati. {301.1} Cuddasa kho panimāni yonippamukhasatasahassāni saṭṭhiñca 3- satāni cha ca satāni pañca ca kammuno satāni pañca ca kammāni @Footnote: 1 īsikaṭṭhāyiṭṭhitātipi pāṭho . 2 Ma. evaṃ. Sī. Yu. sattime. @3 Yu. saṭṭhi ca. Tīṇi ca kammāni kamme ca aḍḍhakamme ca dvaṭṭhippaṭipadā dvaṭṭhantarakappā [1]- chaḷābhijātiyo aṭṭha purisabhūmiyo ekūnapaññāsa ājīvasate ekūnapaññāsa paribbājakasate ekūnapaññāsa nāgāvāsasate vīse indriyasate tiṃse nirayasate chattiṃsa rajodhātuyo satta saññigabbhā satta asaññigabbhā satta niganthagabbhā satta devā 2- satta mānusā satta pisācā satta sarā satta pavuṭā 3- satta pāsāṇā 4- satta papātā satta papātasatāni satta supinā satta supinasatāni cūḷāsīti mahākappino satasahassāni yāni. {301.2} Bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissanti . tattha natthi imināhaṃ sīlena vā vattena vā tapena vā brahmacariyena vā apparipakkaṃ vā kammaṃ paripācessāmi paripakkaṃ vā kammaṃ phussa phussa byantīkarissāmīti hevaṃ natthi doṇamite sukhadukkhe pariyantakate saṃsāre natthi hāyanavaḍḍhane natthi ukkaṃsāvakaṃse . Seyyathāpi nāma suttaguḷe khitte nibbedhiyamānameva paleti evameva bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissantīti. [302] Tatra sandaka viññū puriso iti paṭisañcikkhati ayaṃ kho bhavaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhī sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā te na iñjanti na vipariṇāmenti nāññamaññaṃ byābādhenti nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā katame @Footnote: 1 Ma. ca . 2 Ma. dibbā . 3 Ma. saphuṭā . 4 Yu. satta pāsāṇāti pāṭho natthi. Satta paṭhavīkāyo āpokāyo tejokāyo vāyokāyo sukhe dukkhe jīve sattame ime satta kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā te na iñjanti na vipariṇāmenti nāññamaññaṃ byābādhenti nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā tattha natthi hantā vā ghātetā vā sotā vā sāvetā vā viññātā vā viññāpetā vā yopi tiṇhena satthena sīsaṃ chindati na koci kañci jīvitā voropeti sattannaṃ tveva kāyānamantarena satthaṃ vivaramanuppatati. {302.1} Cuddasa kho panimāni yonippamukhasatasahassāni saṭṭhiñca satāni cha ca satāni pañca ca kammuno satāni pañca ca kammāni tīṇi ca kammāni kamme ca aḍḍhakamme ca dvaṭṭhippaṭipadā dvaṭṭhantarakappā chaḷābhijātiyo aṭṭha purisabhūmiyo ekūnapaññāsa ājīvasate 1- ekūnapaññāsa paribbājakasate ekūnapaññāsa nāgāvāsasate vīse indriyasate tiṃse nirayasate chattiṃsa rajodhātuyo satta saññigabbhā satta asaññigabbhā satta niganthagabbhā satta devā satta mānusā satta pisācā satta sarā satta pavuṭā satta pāsāṇā satta papātā satta papātasatāni satta supinā satta supinasatāni cūḷāsīti mahākappino satasahassāni yāni. {302.2} Bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissanti . tattha natthi imināhaṃ sīlena vā vattena vā tapena vā brahmacariyena vā @Footnote: 1 Ma. ājīvakasate. Apparipakkaṃ vā kammaṃ paripācessāmi paripakkaṃ vā kammaṃ phussa phussa byantīkarissāmīti hevaṃ natthi doṇamite sukhadukkhe pariyantakate saṃsāre natthi hāyanavaḍḍhane natthi ukkaṃsāvakaṃse . seyyathāpi nāma suttaguḷe khitte nibbedhiyamānameva paleti evameva bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissantīti . Sace pana 1- imassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ akatena me ettha kataṃ avusitena me ettha vusitaṃ ubhopi mayaṃ ettha samasamā sāmaññaṃ pattā yo cāyaṃ na vadāmi ubho sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissāmāti . atirekaṃ 2- kho panimassa bhoto satthuno naggiyaṃ muṇḍiyaṃ ukkuṭikappadhānaṃ kesamassulocanaṃ yohaṃ puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto iminā bhotā satthārā samasamagatiko bhavissāmi abhisamparāyaṃ sohaṃ kiṃ jānanto kiṃ passanto imasmiṃ satthari brahmacariyaṃ carissāmi so abrahmacariyavāso ayanti iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati . ayaṃ kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena catuttho abrahmacariyavāso akkhāto yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. {302.3} Ime kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāro abrahmacariyavāsā @Footnote: 1 Yu. panasaddo natthi . 2 Ma. atirekataraṃ. Akkhātā yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti. [303] Acchariyaṃ bho ānanda abbhūtaṃ bho ānanda yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāro abrahmacariyavāsāva samānā 1- abrahmacariyavāsāti akkhātā yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ 2- . katamāni pana tāni bho ānanda tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāri anassāsikāni brahmacariyāni akkhātāni yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti. [304] Idha sandaka ekacco satthā sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitanti . So suññampi agāraṃ pavisati piṇḍampi na labhati kukkuropi ḍaṃsati caṇḍenapi hatthinā samāgacchati caṇḍenapi assena samāgacchati caṇḍenapi goṇena samāgacchati itthiyāpi purisassapi nāmampi gottampi pucchati gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchati . so kimidanti puṭṭho samāno suññaṃ me agāraṃ pavisitabbaṃ ahosi tena pāvisiṃ piṇḍaṃ 3- me aladdhabbaṃ ahosi @Footnote: 1 Ma. samānā abrahmacariyavāsātīti natthi . 2 Ma. kusalanti. @3 Ma. piṇḍaṃpi aladdhabbaṃ. Tenāladdhaṃ 1- kukkurena ḍaṃsitabbaṃ ahosi tenamhi 2- daṭṭho caṇḍena hatthinā samāgantabbaṃ ahosi tena samāgamiṃ caṇḍena assena samāgantabbaṃ ahosi tena samāgamiṃ caṇḍena goṇena samāgantabbaṃ ahosi tena samāgamiṃ itthiyāpi purisassapi nāmampi gottampi pucchitabbaṃ ahosi tena pucchiṃ gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchitabbaṃ ahosi tena pucchinti. {304.1} Tatra 3- sandaka viññū puriso iti paṭisañcikkhati ayaṃ kho bhavaṃ satthā sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitanti . so suññampi agāraṃ pavisati piṇḍampi na labhati kukkuropi ḍaṃsati caṇḍenapi hatthinā samāgacchati caṇḍenapi assena samāgacchati caṇḍenapi goṇena samāgacchati itthiyāpi purisassapi nāmampi gottampi pucchati gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchati . so kimidanti puṭṭho samāno suññaṃ agāraṃ pavisitabbaṃ ahosi tena pāvisiṃ piṇḍaṃ me aladdhabbaṃ ahosi tenāladdhaṃ kukkurena ḍaṃsitabbaṃ ahosi tenamhi daṭṭho caṇḍena hatthinā samāgantabbaṃ ahosi tena samāgamiṃ caṇḍena assena samāgantabbaṃ ahosi tena samāgamiṃ caṇḍena goṇena samāgantabbaṃ ahosi tena samāgamiṃ itthiyāpi purisassapi nāmampi gottampi pucchitabbaṃ ahosi tena pucchiṃ gāmassapi nigamassapi @Footnote: 1 Ma. tena nālattha. Yu. tena nāladdhaṃ . 2 Ma. tena. @3 Ma. tatra sandaka ... pucchintīti natthi. Nāmampi maggampi pucchitabbaṃ ahosi tena pucchinti . so anassāsikaṃ idaṃ brahmacariyanti iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati . idaṃ kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena paṭhamaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. [305] Puna caparaṃ sandaka idhekacco satthā anussaviko hoti anussavasacco . so anussavena itihītihaparamparāya piṭakasampadāya dhammaṃ deseti . anussavikassa kho pana sandaka satthuno anussavasaccassa susutampi hoti dussutampi hoti tathāpi hoti aññathāpi hoti . tatra sandaka viññū puriso iti paṭisañcikkhati ayaṃ kho bhavaṃ satthā anussaviko anussavasacco . so anussavena itihītihaparamparāya piṭakasampadāya dhammaṃ deseti . anussavikassa kho pana sandaka satthuno anussavasaccassa susutampi hoti dussutampi hoti tathāpi hoti aññathāpi hoti . so anassāsikaṃ idaṃ brahmacariyanti iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati . Idaṃ kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena dutiyaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. [306] Puna caparaṃ sandaka idhekacco satthā takkī hoti vīmaṃsī . so takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ dhammaṃ deseti . Takkissa kho pana sandaka satthuno vīmaṃsissa sutakkitampi hoti duttakkitampi hoti tathāpi hoti aññathāpi hoti . tatra sandaka viññū puriso iti paṭisañcikkhati ayaṃ kho bhavaṃ satthā takkī vīmaṃsī 1-. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ dhammaṃ deseti . Takkissa kho pana satthuno vīmaṃsissa sutakkitampi hoti duttakkitampi hoti tathāpi hoti aññathāpi hoti . so anassāsikaṃ idaṃ brahmacariyanti iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati . Idaṃ kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena tatiyaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. [307] Puna caparaṃ sandaka idhekacco satthā mando [2]- momuho. So mandattā momuhattā tathā 3- tathā pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ evantipi me no tathātipi me no aññathātipi me no notipi me no no notipi me noti. Tatra sandaka viññū puriso iti paṭisañcikkhati ayaṃ kho bhavaṃ satthā mando momuho . so mandattā momuhattā tathā tathā pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ @Footnote: 1 Ma. vīmaṃsā . 2 Ma. Yu. hoti . 3 Ma. tattha tattha. Evantipi me no tathātipi me no aññathātipi me no notipi me no no notipi me noti . so anassāsikaṃ idaṃ brahmacariyanti iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati . idaṃ kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena catutthaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti. {307.1} Imāni kho sandaka tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāri anassāsikāni brahmacariyāni akkhātāni yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti. [308] Acchariyaṃ bho ānanda abbhūtaṃ bho ānanda yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāri anassāsikāneva 1- brahmacariyāni anassāsikāni 2- brahmacariyānīti akkhātāni yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ . so pana bho ānanda satthā kiṃvādī kimakkhāyī yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti. [309] Idha sandaka tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā .pe. so @Footnote: 1 Ma. anassāsikāni . 2 Ma. anassāsikāni brahmacariyānītīti ime pāṭhā na @dissanti. Ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati . yasmiṃ kho pana 1- sandaka satthari sāvako evarūpaṃ oḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. {309.1} Puna caparaṃ sandaka bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā .pe. Dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati . yasmiṃ kho pana sandaka satthari sāvako evarūpaṃ oḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. {309.2} Puna caparaṃ sandaka bhikkhu pītiyā ca virāgā .pe. Tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati . yasmiṃ kho pana sandaka satthari sāvako evarūpaṃ oḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. {309.3} Puna caparaṃ sandaka bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā .pe. catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati . yasmiṃ kho pana sandaka satthari ariyasāvako evarūpaṃ oḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 13 page 288-305. https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=13&item=293&items=17 Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=13&item=293&items=17&mode=bracket Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=13&item=293&items=17 Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=13&item=293&items=17 Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=293 Contents of The Tipitaka Volume 13 https://84000.org/tipitaka/read/?index_13 https://84000.org/tipitaka/english/?index_13
|
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]