Sammādiṭṭhisuttaṃ
[110] Evamme sutaṃ ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati
jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme . tatra kho āyasmā
sārīputto bhikkhū āmantesi āvuso bhikkhavoti . āvusoti [1]- te
bhikkhū āyasmato sārīputtassa paccassosuṃ . āyasmā sārīputto
etadavoca sammādiṭṭhi sammādiṭṭhīti āvuso vuccati kittāvatā
nu kho āvuso ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi
dhamme aveccappasādena samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
{110.1} Dūratopi kho mayaṃ āvuso āgaccheyyāma āyasmato
sārīputtassa santike etassa bhāsitassa atthamaññātuṃ sādhu
vatāyasmantaṃyeva sārīputtaṃ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho
āyasmato sārīputtassa sutvā bhikkhū dhāressantīti . tenahi
āvuso 2- suṇātha sādhukaṃ manasikarotha bhāsissāmīti . evamāvusoti
kho te bhikkhū āyasmato sārīputtassa paccassosuṃ.
[111] Āyasmā sārīputto etadavoca yato kho āvuso
ariyasāvako akusalañca pajānāti akusalamūlañca pajānāti kusalañca
pajānāti kusalamūlañca pajānāti ettāvatāpi kho āvuso ariyasāvako
sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme aveccappasādena
@Footnote: 1 Ma. Yu. khosaddo dissati. 2 Sī. Yu. tenahāvuso.
Samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
{111.1} Katamaṃ panāvuso akusalaṃ [1]- . pāṇātipāto kho
āvuso akusalaṃ adinnādānaṃ akusalaṃ kāmesumicchācāro akusalaṃ
musāvādo akusalaṃ pisuṇā vācā akusalaṃ pharusā vācā akusalaṃ
samphappalāpo akusalaṃ abhijjhā akusalaṃ byāpādo akusalaṃ
micchādiṭṭhi akusalaṃ idaṃ vuccatāvuso akusalaṃ . katamañcāvuso
akusalamūlaṃ . lobho akusalamūlaṃ doso akusalamūlaṃ moho akusalamūlaṃ
idaṃ vuccatāvuso akusalamūlaṃ.
{111.2} Katamañcāvuso kusalaṃ . pāṇātipātā veramaṇī kusalaṃ
adinnādānā veramaṇī kusalaṃ kāmesumicchācārā veramaṇī kusalaṃ
musāvādā veramaṇī kusalaṃ pisuṇāya vācāya veramaṇī kusalaṃ pharusāya
vācāya veramaṇī kusalaṃ samphappalāpā veramaṇī kusalaṃ anabhijjhā
kusalaṃ abyāpādo kusalaṃ sammādiṭṭhi kusalaṃ idaṃ vuccatāvuso
kusalaṃ.
{111.3} Katamañcāvuso kusalamūlaṃ . alobho kusalamūlaṃ adoso
kusalamūlaṃ amoho kusalamūlaṃ idaṃ vuccatāvuso kusalamūlaṃ . yato
kho āvuso ariyasāvako evaṃ akusalaṃ pajānāti evaṃ akusalamūlaṃ
pajānāti evaṃ kusalaṃ pajānāti evaṃ kusalamūlaṃ pajānāti so
sabbaso rāgānusayaṃ pahāya paṭighānusayaṃ paṭivinodetvā asmīti
diṭṭhimānānusayaṃ samūhanitvā avijjaṃ pahāya vijjaṃ uppādetvā
diṭṭheva dhamme dukkhassantakaro hoti . ettāvatāpi kho āvuso
ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme
@Footnote: 1 Ma. Yu. katamaṃ akusalamūlaṃ katamaṃ kusalaṃ katamaṃ kusalamūlaṃ.
Aveccappasādena samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
[112] Sādhāvusoti kho te bhikkhū āyasmato sārīputtassa
bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā āyasmantaṃ sārīputtaṃ uttariṃ
pañhaṃ apucchiṃsu siyā panāvuso aññopi pariyāyo yathā ariyasāvako
sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme aveccappasādena
samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
[113] Siyāvusoti 1- āyasmā sārīputto avoca yato kho
āvuso ariyasāvako āhārañca pajānāti āhārasamudayañca pajānāti
āhāranirodhañca pajānāti āhāranirodhagāminiṃ paṭipadañca pajānāti
ettāvatāpi kho āvuso ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa
diṭṭhi dhamme aveccappasādena samannāgato āgato imaṃ
saddhammanti . katamo panāvuso āhāro katamo āhārasamudayo
katamo āhāranirodho katamā āhāranirodhagāminī paṭipadāti.
{113.1} Cattārome āvuso āhārā bhūtānaṃ vā sattānaṃ ṭhitiyā
sambhavesīnaṃ vā anuggahāya . katame cattāro. Kavaḷiṅkāro āhāro
oḷāriko vā sukhumo vā phasso dutiyo manosañcetanā tatiyā viññāṇaṃ
catutthaṃ . taṇhāsamudayā āhārasamudayo taṇhānirodhā āhāranirodho
ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo āhāranirodhagāminī paṭipadā seyyathīdaṃ
sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā
@Footnote: 1 Sī. Yu. siyāvuso yato kho āvuso.
Sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi .
Yato kho āvuso ariyasāvako evaṃ āhāraṃ pajānāti evaṃ āhārasamudayaṃ
pajānāti evaṃ āhāranirodhaṃ pajānāti evaṃ āhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ
pajānāti so sabbaso rāgānusayaṃ pahāya paṭighānusayaṃ paṭivinodetvā
asmīti diṭṭhimānānusayaṃ samūhanitvā avijjaṃ pahāya vijjaṃ uppādetvā
diṭṭheva dhamme dukkhassantakaro hoti ettāvatāpi kho āvuso ariyasāvako
sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme aveccappasādena samannāgato
āgato imaṃ saddhammanti.
[114] Sādhāvusoti kho te bhikkhū āyasmato sārīputtassa
bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā āyasmantaṃ sārīputtaṃ uttariṃ
pañhaṃ apucchiṃsu siyā panāvuso .pe.
[115] Siyāvusoti āyasmā sārīputto avoca yato kho
āvuso ariyasāvako dukkhañca pajānāti dukkhasamudayañca pajānāti
dukkhanirodhañca pajānāti dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadañca pajānāti
ettāvatāpi kho āvuso ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa
diṭṭhi dhamme aveccappasādena samannāgato āgato imaṃ
saddhammanti.
{115.1} Katamampanāvuso dukkhaṃ jātipi dukkhā jarāpi dukkhā [1]-
maraṇampi dukkhaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsāpi dukkhā appiyehi
sampayogo dukkho piyehi vippayogo dukkho yampicchaṃ
@Footnote: 1 Yu. byādhipi dukkhā.
Na labhati tampi dukkhaṃ saṅkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā idaṃ
vuccatāvuso dukkhaṃ.
{115.2} Katamo cāvuso dukkhasamudayo yāyaṃ taṇhā ponobbhavikā
nandirāgasahagatā tatratatrābhinandinī seyyathīdaṃ kāmataṇhā bhavataṇhā
vibhavataṇhā ayaṃ vuccatāvuso dukkhasamudayo.
{115.3} Katamo cāvuso dukkhanirodho yo tassāyeva taṇhāya
asesavirāganirodho cāgo paṭinissaggo mutti anālayo ayaṃ vuccatāvuso
dukkhanirodho.
{115.4} Katamā cāvuso dukkhanirodhagāminī paṭipadā ayameva
ariyo aṭṭhaṅgiko maggo seyyathīdaṃ sammādiṭṭhi .pe. sammāsamādhi
ayaṃ vuccatāvuso dukkhanirodhagāminī paṭipadā.
{115.5} Yato kho āvuso ariyasāvako evaṃ dukkhaṃ pajānāti evaṃ
dukkhasamudayaṃ pajānāti evaṃ dukkhanirodhaṃ pajānāti evaṃ dukkhanirodhagāminiṃ
paṭipadaṃ pajānāti so sabbaso rāgānusayaṃ pahāya paṭighānusayaṃ
paṭivinodetvā asmīti diṭṭhimānānusayaṃ samūhanitvā avijjaṃ pahāya
vijjaṃ uppādetvā diṭṭheva dhamme dukkhassantakaro hoti ettāvatāpi
kho āvuso ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme
aveccappasādena samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
[116] Sādhāvusoti kho te bhikkhū āyasmato sārīputtassa
bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā āyasmantaṃ sārīputtaṃ uttariṃ
pañhaṃ apucchiṃsu siyā panāvuso aññopi pariyāyo yathā
ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme
Aveccappasādena samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
[117] Siyāvusoti āyasmā sārīputto avoca yato kho
āvuso ariyasāvako jarāmaraṇañca pajānāti jarāmaraṇasamudayañca
pajānāti jarāmaraṇanirodhañca pajānāti jarāmaraṇanirodhagāminiṃ
paṭipadañca pajānāti ettāvatāpi kho āvuso ariyasāvako
sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme aveccappasādena
samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
{117.1} Katamaṃ panāvuso jarāmaraṇaṃ katamo jarāmaraṇasamudayo
katamo jarāmaraṇanirodho katamā jarāmaraṇanirodhagāminī paṭipadāti .
Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā khaṇḍiccaṃ
pāliccaṃ valitacatā 1- āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko ayaṃ vuccati
jarā . yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā
bhedo antaradhānaṃ maccu maraṇaṃ kālakiriyā khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa
nikkhepo jīvitindriyassa upacchedo idaṃ vuccati maraṇaṃ.
{117.2} Iti ayañca jarā idañca maraṇaṃ idaṃ vuccatāvuso jarāmaraṇaṃ.
Jātisamudayā jarāmaraṇasamudayo jātinirodhā jarāmaraṇanirodho ayameva
ariyo aṭṭhaṅgiko maggo jarāmaraṇanirodhagāminī paṭipadā seyyathīdaṃ
sammādiṭṭhi .pe. sammāsamādhi . yato kho āvuso ariyasāvako evaṃ
jarāmaraṇaṃ pajānāti evaṃ jarāmaraṇasamudayaṃ pajānāti
@Footnote: 1 Sī. Yu. valittacatā. (vallittacatāti amhākaṃ khanti)
Evaṃ jarāmaraṇanirodhaṃ pajānāti evaṃ jarāmaraṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ
pajānāti so sabbaso rāgānusayaṃ pahāya .pe. ettāvatāpi
kho āvuso ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi
dhamme aveccappasādena samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
[118] Siyā panāvuso .pe. siyāvusoti āyasmā sārīputto
avoca yato kho āvuso ariyasāvako jātiñca pajānāti
jātisamudayañca pajānāti jātinirodhañca pajānāti jātinirodhagāminiṃ
paṭipadañca pajānāti ettāvatāpi kho āvuso ariyasāvako
sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme aveccappasādena
samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
{118.1} Katamā panāvuso jāti katamo jātisamudayo katamo
jātinirodho katamā jātinirodhagāminī paṭipadāti . yā tesaṃ tesaṃ
sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jāti sañjāti okkanti nibbatti
abhinibbatti khandhānaṃ pātubhāvo āyatanānaṃ paṭilābho ayaṃ vuccatāvuso
jāti . bhavasamudayā jātisamudayo bhavanirodhā jātinirodho ayameva
ariyo aṭṭhaṅgiko maggo jātinirodhagāminī paṭipadā seyyathīdaṃ
sammādiṭṭhi .pe. Sammāsamādhi.
{118.2} Yato kho āvuso ariyasāvako evaṃ jātiṃ pajānāti
evaṃ jātisamudayaṃ pajānāti evaṃ jātinirodhaṃ pajānāti evaṃ
jātinirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti so sabbaso rāgānusayaṃ
pahāya .pe. ettāvatāpi kho āvuso ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti
Ujugatāssa diṭṭhi dhamme aveccappasādena samannāgato āgato
imaṃ saddhammanti.
[119] Siyā panāvuso .pe. siyāvusoti āyasmā sārīputto
avoca yato kho āvuso ariyasāvako bhavañca pajānāti
bhavasamudayañca pajānāti bhavanirodhañca pajānāti bhavanirodhagāminiṃ
paṭipadañca pajānāti ettāvatāpi kho āvuso ariyasāvako sammādiṭṭhī
hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme aveccappasādena samannāgato
āgato imaṃ saddhammanti.
{119.1} Katamo panāvuso bhavo katamo bhavasamudayo katamo bhavanirodho
katamā bhavanirodhagāminī paṭipadāti . tayome āvuso bhavā kāmabhavo
rūpabhavo arūpabhavo . upādānasamudayā bhavasamudayo upādānanirodhā
bhavanirodho ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhavanirodhagāminī paṭipadā
seyyathīdaṃ sammādiṭṭhi .pe. Sammāsamādhi.
{119.2} Yato kho āvuso ariyasāvako evaṃ bhavaṃ pajānāti evaṃ
bhavasamudayaṃ pajānāti evaṃ bhavanirodhaṃ pajānāti evaṃ bhavanirodhagāminiṃ
paṭipadaṃ pajānāti so sabbaso rāgānusayaṃ pahāya .pe. ettāvatāpi
kho āvuso ariyasāvako sammādiṭṭhī hoti ujugatāssa diṭṭhi dhamme
aveccappasādena samannāgato āgato imaṃ saddhammanti.
The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 12 page 85-92.
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=12&item=110&items=10
Classified by [Item Number] :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=12&item=110&items=10&mode=bracket
Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=12&item=110&items=10
Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=12&item=110&items=10
Study Atthakatha :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=12&i=110
Contents of The Tipitaka Volume 12
https://84000.org/tipitaka/read/?index_12
https://84000.org/tipitaka/english/?index_12
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
