ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๐ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๒ สุตฺต. ขุ. จูฬนิทฺเทโส

                                  อชิตมาณวกปญฺหานิทฺเทโส ๑-
     [๕๗]           เกนสฺสุ นิวุโต โลโก (อิจฺจายสฺมา อชิโต)
                       เกนสฺสุ นปฺปกาสติ
                       กิสฺสาภิเลปนํ พฺรูหิ ๒-
                       กึสุ ตสฺส มหพฺภยํ ฯ
     [๕๘]   เกนสฺสุ นิวุโต โลโกติ นิรยโลโก ติรจฺฉานโลโก
ปิตฺติวิสยโลโก   ๓-   มนุสฺสโลโก   เทวโลโก   ขนฺธโลโก  ธาตุโลโก
อายตนโลโก   อยํ  โลโก  ปโร  โลโก  พฺรหฺมโลโก  สเทวโลโก  ๔-
อยํ  วุจฺจติ  โลโก  ฯ  อยํ  โลโก  เกน  อาวุโต  นิวุโต  โอผุโฏ ๕-
ปิหิโต ปฏิจฺฉนฺโน ปฏิกุชฺชิโตติ เกนสฺสุ นิวุโต โลโก ฯ
     [๕๙]   อิจฺจายสฺมา   อชิโตติ   อิจฺจาติ   ปทสนฺธิ   ปทสํสคฺโค
ปทปาริปูริ         ๖-        อกฺขรสมวาโย        พฺยญฺชนสิลิฏฺฐตา
ปทานุปุพฺพกเมตํ   ๗-   อิจฺจาติ   ฯ   อายสฺมาติ   ปิยวจนํ   ครุกวจนํ
สคารวสปฺปติสฺสาธิวจนเมตํ     อายสฺมาติ     ฯ     อชิโตติ     ตสฺส
พฺราหฺมณสฺส    นามํ    สงฺขา    สมญฺญา   ปญฺญตฺติ   โวหาโร   นามํ
นามกมฺมํ    นามเธยฺยํ    นิรุตฺติ    พฺยญฺชนํ   อภิลาโปติ   อิจฺจายสฺมา
อชิโต ฯ
     [๖๐]   เกนสฺสุ  นปฺปกาสตีติ  เกน  โลโก  นปฺปกาสติ  น  ภาสติ
น   ตปติ   น   วิโรจติ   น   สญฺญายติ  ๘-  น  ปญฺญายตีติ  เกนสฺสุ
@เชิงอรรถ:  ม. มาณวปุจฺฉานิทฺเทโส ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. ยุ. พฺรูสิ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
@ ม. สพฺพตฺถ เปตฺติวิสยโลโก ฯ  ม เทวโลโก ฯ  ม. โอวุโต ฯ
@ ม. ปทปาริปูรี ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. ปทานุปพฺพตาเปตํ ฯ
@ ม. ญายติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
นปฺปกาสติ ฯ
     [๖๑]   กิสฺสาภิเลปนํ  พฺรูหีติ  กึ  อสฺส  ๑-  โลกสฺส อภิเลปนํ ๒-
ลคฺคนํ  พนฺธนํ  อุปกฺกิเลโส  ฯ  เกน  โลโก  ลิตฺโต  [๓]- ปลิตฺโต ๔-
กิลิฏฺโฐ   สงฺกิลิฏฺโฐ   มกฺขิโต   สํสฏฺโฐ   ลคฺโค   ลคฺคิโต   ปลิพุทฺโธ
พฺรูหิ   อาจิกฺขาหิ   เทเสหิ   ปญฺญเปหิ   ปฏฺฐเปหิ   วิวราหิ   วิภชาหิ
อุตฺตานีกโรหิ ปกาเสหีติ กิสฺสาภิเลปนํ พฺรูหิ ฯ
     [๖๒]   กึสุ  ตสฺส  มหพฺภยนฺติ  กึ  ตสฺส ๕- โลกสฺส [๖]- มหพฺภยํ
ปีฬนํ   ฆฏฺฏนํ   อุปทฺทโว   อุปสคฺโคติ  กึสุ  ตสฺส  มหพฺภยํ  ฯ  เตนาห
โส พฺราหฺมโณ
                       เกนสฺสุ นิวุโต โลโก (อิจฺจายสฺมา อชิโต)
                       เกนสฺสุ นปฺปกาสติ
                       กิสฺสาภิเลปนํ พฺรูหิ
                       กึสุ ตสฺส มหพฺภยนฺติ ฯ
     [๖๓]           อวิชฺชาย นิวุโต โลโก (อชิตาติ ภควา)
                       เววิจฺฉา (ปมาทา) นปฺปกาสติ
                       ชปฺปาภิเลปนํ พฺรูมิ
                       ทุกฺขมสฺส มหพฺภยํ ฯ
     [๖๔]   อวิชฺชาย  นิวุโต  โลโกติ อวิชฺชาติ ทุกฺเข อญาณํ ทุกฺขสมุทเย
อญาณํ    ทุกฺขนิโรเธ   อญาณํ   ทุกฺขนิโรธคามินิยา   ปฏิปทาย   อญาณํ
ปุพฺพนฺเต อญาณํ อปรนฺเต อญาณํ
@เชิงอรรถ:  ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ  ม. เลปนํ ฯ  ม. สํลิตฺโต ฯ  ม. อุปลิตฺโต ฯ
@ ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ  ม. ภยํ ฯ
ปุพฺพนฺตาปรนฺเต     อญาณํ     อิทปฺปจฺจยตาปฏิจฺจสมุปฺปนฺเนสุ    ธมฺเมสุ
อญาณํ   ยํ  เอวรูปํ  อญาณํ  อทสฺสนํ  อนภิสมโย  อนนุโพโธ  อสมฺโพโธ
อปฺปฏิเวโธ   อสงฺคาหนา   อปริโยคาหนา  อสมเปกฺขนา  อปจฺจเวกฺขนา
อปจฺจกฺขกมฺมํ   ๑-   ทุมฺเมชฺฌํ   พาลฺยํ   อสมฺปชญฺญํ   [๒]-   ปโมโห
สมฺปโมโห  ๓-  [๔]-  อวิชฺโชโฆ  อวิชฺชาโยโค  อวิชฺชานุสโย อวิชฺชา-
ปริยุฏฺฐานํ  อวิชฺชาชาลํ  ๕-  โมโห  อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา ฯ
โลโกติ  นิรยโลโก  ติรจฺฉานโลโก  ปิตฺติวิสยโลโก มนุสฺสโลโก เทวโลโก
ขนฺธโลโก  ธาตุโลโก  อายตนโลโก  อยํ  โลโก ปโร โลโก พฺรหฺมโลโก
สเทวโลโก  อยํ  วุจฺจติ  โลโก  ฯ [๖]- อิมาย อวิชฺชาย อาวุโต นิวุโต
โอผุโฏ ปิหิโต ปฏิจฺฉนฺโน ปฏิกุชฺชิโตติ อวิชฺชาย นิวุโต โลโก ฯ
     [๖๕]   อชิตาติ  ภควา  ตํ  พฺราหฺมณํ  นาเมน  อาลปติ ฯ ภควาติ
คารวาธิวจนเมตํ  ฯ  อปิจ  ภคฺคราโคติ  ภควา  ฯ ภคฺคโทโสติ ภควา ฯ
ภคฺคโมโหติ   ภควา  ฯ  ภคฺคมาโนติ  ภควา  ฯ  ภคฺคทิฏฺฐีติ  ภควา  ฯ
ภคฺคกณฺฏโกติ   ภควา  ฯ  ภคฺคกิเลโสติ  ภควา  ฯ  ภชิ  วิภชิ  ปฏิวิภชิ
ธมฺมรตนนฺติ   ภควา   ฯ   ภวานํ  อนฺตกโรติ  ภควา  ฯ  ภาวิตกาโยติ
ภควา   ฯ   ภาวิตสีโลติ   ภาวิตจิตฺโตติ  ภาวิตปญฺโญติ  ๗-  ภควา  ฯ
ภชิ   วา   ภควา   อรญฺญวนปตฺถานิ  ปนฺตานิ  เสนาสนานิ  อปฺปสทฺทานิ
อปฺปนิคฺโฆสานิ    วิชนวาตานิ   มนุสฺสราหเสยฺยกานิ   ๘-   ปฏิสลฺลาน-
สารูปานีติ ภควา ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. อปจฺจเวกฺขณา อปจฺจเวกฺขณกมฺมํ ฯ  ม. โมโห ฯ  ม. สมฺโมโห ฯ
@ ม. อวิชฺชา ฯ  ม. อวิชฺชาลงฺคี ฯ  ม. อยํ โลโก ฯ  ม. ภาวิตกาโย, ภาวิตสีโล,
@ภาวิตจิตฺโต, ภาวิตปญฺโญติ ฯ  ม. มนุสฺสราหสฺเสยฺยกานิ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ภาคี      วา      ภควา     จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺช-
ปริกฺขารานนฺติ   ภควา   ฯ  ภาคี  วา  ภควา  อตฺถรสสฺส  ธมฺมรสสฺส
วิมุตฺติรสสฺส   อธิสีลสฺส   อธิจิตฺตสฺส   อธิปญฺญายาติ   ภควา   ฯ  ภาคี
วา    ภควา    จตุนฺนํ    ฌานานํ    จตุนฺนํ    อปฺปมญฺญานํ    จตุนฺนํ
อรูปสมาปตฺตีนนฺติ   ภควา   ฯ   ภาคี  วา  ภควา  อฏฺฐนฺนํ  วิโมกฺขานํ
อฏฺฐนฺนํ     อภิภายตนานํ    นวนฺนํ    อนปุพฺพวิหารสมาปตฺตีนนฺติ    ๑-
ภควา    ฯ    ภาคี   วา   ภควา   ทสนฺนํ   สญฺญาภาวนานํ   ทสนฺนํ
กสิณสมาปตฺตีนํ         อนาปานสฺสติสมาธิสฺส         อสุภสมาปตฺติยาติ
ภควา ฯ
     {๖๕.๑}   ภาคี   วา   ภควา   จตุนฺนํ   สติปฏฺฐานานํ   จตุนฺนํ
สมฺมปฺปธานานํ      จตุนฺนํ     อิทฺธิปาทานํ     ปญฺจนฺนํ     อินฺทฺริยานํ
ปญฺจนฺนํ    พลานํ    สตฺตนฺนํ    โพชฺฌงฺคานํ    อริยสฺส    อฏฺฐงฺคิกสฺส
มคฺคสฺสาติ   ภควา  ฯ  ภาคี  วา  ภควา  ทสนฺนํ  ตถาคตพลานํ  จตุนฺนํ
เวสารชฺชานํ     จตุนฺนํ     ปฏิสมฺภิทานํ    ฉนฺนํ    อภิญฺญานํ    ฉนฺนํ
พุทฺธธมฺมานนฺติ  ภควา  ฯ  ภควาติ  เนตํ  นามํ  มาตรา  กตํ  น ปิตรา
กตํ   น   ภาตรา   กตํ   น  ภคินิยา  กตํ  น  มิตฺตามจฺเจหิ  กตํ  น
ญาติสาโลหิเตหิ    กตํ    น    สมณพฺราหฺมเณหิ   กตํ   น   เทวตาหิ
กตํ    วิโมกฺขนฺติกเมตํ    พุทฺธานํ   ภควนฺตานํ   โพธิยา   มูเล   สห
สพฺพญฺญุตญาณสฺส    ปฏิลาภา    สจฺฉิกา    ปญฺญตฺติ    ยทิทํ    ภควาติ
อชิตาติ ภควา ฯ
     [๖๖]   เววิจฺฉา    ปมาทา   นปฺปกาสตีติ   เววิจฺฉํ   วุจฺจนฺติ
ปญฺจ     มจฺฉริยานิ     อาวาสมจฺฉริยํ     กุลมจฺฉริยํ     ลาภมจฺฉริยํ
@เชิงอรรถ:  ม. อนุปุพฺพสมาปตฺตีนนฺติ ฯ
วณฺณมจฺฉริยํ   ธมฺมมจฺฉริยํ   ยํ   เอวรูปํ   มจฺฉริยํ   ๑-   มจฺฉรายนา
มจฺฉรายิตตฺตํ  เววิจฺฉํ  กทริยํ  กฏุกญฺจกตา  ๒-  อคฺคหิตตฺตํ  จิตฺตสฺส อิทํ
วุจฺจติ  มจฺฉริยํ  ฯ  อปิจ  ขนฺธมจฺฉริยํปิ  มจฺฉริยํ  ธาตุมจฺฉริยํปิ  มจฺฉริยํ
อายตนมจฺฉริยํปิ  มจฺฉริยํ  คาโห  วุจฺจติ  มจฺฉริยํ  ฯ  ปมาโท  วตฺตพฺโพ
กายทุจฺจริเต   วา   วจีทุจฺจริเต   วา  มโนทุจฺจริเต  วา  ปญฺจสุ  วา
กามคุเณสุ    จิตฺตสฺส   โวสฺสคฺโค   โวสฺสคฺคานุปฺปทานํ   ๓-   กุสลานํ
วา  ธมฺมานํ  ภาวนาย  อสกฺกจฺจกิริยตา  อสาตจฺจกิริยตา  อนฏฺฐิตตา ๔-
โอลีนวุตฺติตา   นิกฺขิตฺตจฺฉนฺทตา   นิกฺขิตฺตธุรตา   อนาเสวนา   อภาวนา
อพหุลีกมฺมํ   อนธิฏฺฐานํ   อนนุโยโค   ปมาโท   โย  เอวรูโป  ปมาโท
ปมชฺชนา   ปมชฺชิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   ปมาโท   ฯ  เววิจฺฉา  ปมาทา
นปฺปกาสตีติ   อิมินา   มจฺฉริเยน   อิมินา  ปมาเทน  โลโก  นปฺปกาสติ
น  ภาสติ  น  ตปติ  น  วิโรจติ  น  สญฺญายติ  น  ปญฺญายตีติ เววิจฺฉา
ปมาทา นปฺปกาสติ ฯ
     [๖๗]   ชปฺปาภิเลปนํ   พฺรูมีติ   ชปฺปา   วุจฺจติ   ตณฺหา   โย
ราโค   สาราโค   อนุนโย   อนุโรโธ  นนฺทิ  ๕-  นนฺทิราโค  จิตฺตสฺส
สาราโค    อิจฺฉา    มุจฺฉา   อชฺโฌสานํ   เคโธ   ปลิเคโธ   สงฺโค
ปงฺโก    เอชา   มายา   ชนิกา   สญฺชนนี   สิพฺพินี   ชาลินี   สริตา
วิสตฺติกา   โสตฺตํ   วิสตา   ๖-  อายูหนี  ทุติยา  ปณิธิ  ภวเนตฺติ  วนํ
วนโถ  สนฺถโว  สิเนโห  อเปกฺขา  ปฏิพทฺธา  ๗-  อาสา  อาสึสนา ๘-
อาสึสิตตฺตํ    รูปาสา    สทฺทาสา   คนฺธาสา   รสาสา   โผฏฺฐพฺพาสา
@เชิงอรรถ:  ม. มจฺเฉรํ ฯ  ม. กฏุกญฺจุกตา ฯ  ม. โวสคฺโค โวสคฺคานุปฺปทานํ ฯ
@ ม. อนฏฺฐิตกิริยตา ฯ  ม. นนฺที ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. สุตฺตํ วิสฏา ฯ
@ ม. ปฏิพนฺธุ ฯ  ม. สพฺพตฺถ อาสีส ... ฯ
ลาภาสา   ธนาสา   ปุตฺตาสา   ชีวิตาสา   ชปฺปา   ปชปฺปา  อภิชปฺปา
ชปฺปนา    ชปฺปิตตฺตํ    โลลุปฺปา   ๑-   โลลุปฺปายนา   โลลุปฺปายิตตฺตํ
ปุจฺฉญฺจิกตา    ๒-    สาธุกมฺยตา    อธมฺมราโค   วิสมโลโภ   นิกนฺติ
นิกามนา    ปตฺถนา    ปิหนา    สมฺปตฺถนา    กามตณฺหา    ภวตณฺหา
วิภวตณฺหา      รูปตณฺหา     อรูปตณฺหา     นิโรธตณฺหา     รูปตณฺหา
สทฺทตณฺหา     คนฺธตณฺหา     รสตณฺหา    โผฏฺฐพฺพตณฺหา    ธมฺมตณฺหา
โอโฆ   โยโค   คนฺโถ   อุปาทานํ   อาวรณํ   นีวรณํ   ฉทนํ   พนฺธนํ
อุปกฺกิเลโส   อนุสโย   ปริยุฏฺฐานํ   ลตา  เววิจฺฉํ  ทุกฺขมูลํ  ทุกฺขนิทานํ
ทุกฺขปฺปภโว  มารปาโส  มารพฬิสํ  [๓]-  มารวิสโย  [๔]- มารโคจโร
มารพนฺธนํ    ตณฺหานที   ตณฺหาชาลํ   ตณฺหาคทฺทลํ   ๕-   ตณฺหาสมุทฺโท
อภิชฺฌา   โลโภ   อกุสลมูลํ   อยํ   วุจฺจติ  ชปฺปา  ฯ  โลกสฺส  เลปนํ
ลคฺคนํ  พนฺธนํ  อุปกฺกิเลโส อิมาย ชปฺปาย โลโก ลิตฺโต [๖]- ปลิตฺโต ๗-
กิลิฏฺโฐ   สงฺกิลิฏฺโฐ   มกฺขิโต   สํสฏฺโฐ  ลคฺโค  ลคฺคิโต  ปลิพุทฺโธ  ฯ
พฺรูมิ   อาจิกฺขามิ   เทเสมิ   ปญฺญเปมิ   ปฏฺฐเปมิ   วิวรามิ   วิภชามิ
อุตฺตานีกโรมิ ปกาเสมีติ ชปฺปาภิเลปนํ พฺรูมิ ฯ
     [๖๘]   ทุกฺขมสฺส   มหพฺภยนฺติ   ทุกฺขนฺติ   ชาติทุกฺขํ   ชราทุกฺขํ
พฺยาธิทุกฺขํ         มรณทุกฺขํ        โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสทุกฺขํ
เนรยิกํ  ทุกฺขํ  ติรจฺฉานโยนิกํ  ทุกฺขํ  ปิตฺติวิสยิกํ  ทุกฺขํ  มานุสิกํ ทุกฺขํ
คพฺโภกฺกนฺติมูลกํ    ทุกฺขํ   คพฺเภฐิติมูลกํ   ๘-   ทุกฺขํ   คพฺภวุฏฺฐานมูลกํ
ทุกฺขํ   ชาตสฺสูปนิพนฺธกํ   ทุกฺขํ   ชาตสฺส  ปราเธยฺยกํ  ทุกฺขํ  อตฺตูปกฺกมํ
@เชิงอรรถ:  ม. โลลุปฺปํ ฯ  ม. ปุจฺฉญฺชิกตา ฯ  ม. มารามิสํ ฯ  ม. มารนิวาโส ฯ
@ ม. ตณฺหาคทฺทุลํ ฯ  ม. สํลิตฺโต ฯ  ม. อุปลิตฺโต ฯ เอวมุปริปิ ฯ
@ ม. คพฺภฏฺฐิติมูลกํ ฯ
ทุกฺขํ    ปรูปกฺกมํ   ทุกฺขํ   ทุกฺขทุกฺขํ   ๑-   สํสารทุกฺขํ   วิปริณามทุกฺขํ
จกฺขุโรโค   โสตโรโค   ฆานโรโค   ชิวฺหาโรโค  กายโรโค  สีสโรโค
กณฺณโรโค   มุขโรโค   ทนฺตโรโค   กาโส  สาโส  ปินาโส  ฑโห  ๒-
ชโร   กุจฺฉิโรโค  มุจฺฉา  ปกฺขนฺทิกา  สุลา  ๓-  วิสูจิกา  กุฏฺฐํ  คณฺโฑ
กิลาโส   โสโส  อปมาโร  ททฺทุ  กณฺฑุ  กจฺฉุ  รขสา  วิตจฺฉิกา  โลหิตํ
ปิตฺตํ   มธุเมโห   อํสา   ปิฬกา   ภคนฺทลา   ปิตฺตสมุฏฺฐานา  อาพาธา
เสมฺหสมุฏฺฐานา    อาพาธา    วาตสมุฏฺฐานา   อาพาธา   สนฺนิปาติกา
อาพาธา     อุตุปริณามชา     อาพาธา    วิสมปริหารชา    อาพาธา
โอปกฺกมิกา   อาพาธา   กมฺมวิปากชา   อาพาธา   สีตํ  อุณฺหํ  ชิฆจฺฉา
ปิปาสา อุจฺจาโร ปสฺสาโว
     {๖๘.๑}   ฑํสมกสวาตาตปสิรึสปสมฺผสฺสทุกฺขํ มาตุมรณํ
ทุกฺขํ   ปิตุมรณํ   ทุกฺขํ   ภาตุมรณํ   ทุกฺขํ   ภคินีมรณํ   ทุกฺขํ  ปุตฺตมรณํ
ทุกฺขํ   ธีตุมรณํ   ทุกฺขํ   ญาติพฺยสนํ  ทุกฺขํ  โภคพฺยสนํ  ทุกฺขํ  โรคพฺยสนํ
ทุกฺขํ   สีลพฺยสนํ   ทุกฺขํ   ทิฏฺฐิพฺยสนํ   ทุกฺขํ   เยสํ   ธมฺมานํ  อาทิโต
สมุทาคมนํ      ปญฺญายติ      อตฺถงฺคมโต      นิโรโธ     ปญฺญายติ
กมฺมสนฺนิสฺสิโต    วิปาโก   วิปากสนฺนิสฺสิตํ   กมฺมํ   นามสนฺนิสฺสิตํ   รูปํ
รูปสนฺนิสฺสิตํ   นามํ   ชาติยา   อนุคตํ  ชราย  อนุสฏํ  พฺยาธินา  อภิภูตํ
มรเณน   อพฺภาหตํ   ทุกฺเข   ปติฏฺฐิตํ  อตาณํ  อเลณํ  อสรณํ  อสรณีภูตํ
อิทํ  วุจฺจติ  ทุกฺขํ  ฯ  [๕]- อสฺส ๖- โลกสฺส ทุกฺขํ ๗- มหพฺภยํ ๘- ปีฬนํ
ฆฏฺฏนํ อุปทฺทโว อุปสคฺโคติ ทุกฺขมสฺส มหพฺภยํ ฯ เตนาห ภควา
@เชิงอรรถ:  ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ  ม. ฑาโห ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. สูลา ฯ เอวมุปริปิ ฯ
@ ม. สพฺพตฺถ -สรีสป- ฯ  ม. อิทํ ทุกฺขํ ฯ  ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
@๗-๘ ม. ภยํ มหาภยํ ฯ
                       อวิชฺชาย นิวุโต โลโก (อชิตาติ ภควา)
                       เววิจฺฉา (ปมาทา) นปฺปกาสติ
                       ชปฺปาภิเลปนํ พฺรูมิ
                       ทุกฺขมสฺส มหพฺภยนฺติ ฯ
     [๖๙]           สวนฺติ สพฺพธิ โสตา (อิจฺจายสฺมา อชิโต)
                       โสตานํ กินฺนิวารณํ
                       โสตานํ สํวรํ พฺรูหิ
                       เกน โสตา ปิถิยฺยเร ๑- ฯ
     [๗๐]   สวนฺติ  สพฺพธิ  โสตาติ  โสตาติ  ตณฺหาโสโต  ทิฏฺฐิโสโต
กิเลสโสโต    ทุจฺจริตโสโต    อวิชฺชาโสโต    ฯ   สพฺพธีติ   สพฺเพสุ
อายตเนสุ    ฯ    สวนฺตีติ    สวนฺติ   อาสวนฺติ   สนฺทนฺติ   ปวตฺตนฺติ
จกฺขุโต    รูเป    สวนฺติ    อาสวนฺติ   สนฺทนฺติ   ปวตฺตนฺติ   โสตโต
สทฺเท   สวนฺติ   ฆานโต   คนฺเธ   สวนฺติ   ชิวฺหาโต   รเส   สวนฺติ
กายโต    โผฏฺฐพฺเพ    สวนฺติ    มนโต   ธมฺเม   สวนฺติ   อาสวนฺติ
สนฺทนฺติ     ปวตฺตนฺติ     จกฺขุโต     รูปตณฺหา    สวนฺติ    อาสวนฺติ
สนฺทนฺติ   ปวตฺตนฺติ   โสตโต   สทฺทตณฺหา   สวนฺติ   อาสวนฺติ  สนฺทนฺติ
ปวตฺตนฺติ     ฆานโต    คนฺธตณฺหา    สวนฺติ    ชิวฺหาโต    รสตณฺหา
สวนฺติ     กายโต    โผฏฺฐพฺพตณฺหา    สวนฺติ    มนโต    ธมฺมตณฺหา
สวนฺติ อาสวนฺติ สนฺทนฺติ ปวตฺตนฺตีติ สวนฺติ สพฺพธิ โสตา ฯ
     [๗๑]   อิจฺจายสฺมา   อชิโตติ   อิจฺจาติ   ปทสนฺธิ   ปทสํสคฺโค
@เชิงอรรถ:  สี. ปิถียเร ฯ ม. ปิธียเร ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ปทปาริปูริ      อกฺขรสมวาโย     พฺยญฺชนสิลิฏฺฐตา     ปทานุปุพฺพกเมตํ
อิจฺจาติ   ฯ   อายสฺมาติ   ปิยวจนํ  ครุวจนํ  สคารวสปฺปติสฺสาธิวจนเมตํ
อายสฺมาติ   ฯ   อชิโตติ   ตสฺส   พฺราหฺมณสฺส   นามํ  สงฺขา  สมญฺญา
ปญฺญตฺติ    โวหาโร   นามํ   นามกมฺมํ   นามเธยฺยํ   นิรุตฺติ   พฺยญฺชนํ
อภิลาโปติ อิจฺจายสฺมา อชิโต ฯ
     [๗๒]   โสตานํ   กินฺนิวารณนฺติ   โสตานํ   กึ   อาวรณํ  นีวรณํ
สํวรณํ รกฺขนํ โคปนนฺติ โสตานํ กินฺนิวารณํ ฯ
     [๗๓]   โสตานํ   สํวรํ  พฺรูหีติ  โสตานํ  อาวรณํ  นีวรณํ  สํวรณํ
รกฺขนํ    โคปนํ    พฺรูหิ   อาจิกฺขาหิ   เทเสหิ   ปญฺญเปหิ   ปฏฺฐเปหิ
วิวราหิ วิภชาหิ อุตฺตานีกโรหิ ปกาเสหีติ โสตานํ สํวรํ พฺรูหิ ฯ
     [๗๔]   เกน   โสตา   ปิถิยฺยเรติ   เกน   โสตา   ปิถิยฺยนฺติ
ปจฺฉิชฺชนฺติ   น   สวนฺติ   น   อาสวนฺติ   น   สนฺทนฺติ   นปฺปวตฺตนฺตีติ
เกน โสตา ปิถิยฺยเร ฯ เตนาห โส พฺราหฺมโณ
                       สวนฺติ สพฺพธิ โสตา (อิจฺจายสฺมา อชิโต)
                       โสตานํ กินฺนิวารณํ
                       โสตานํ สํวรํ พฺรูหิ
                       เกน โสตา ปิถิยฺยเรติ ฯ
     [๗๕]           ยานิ โสตานิ โลกสฺมึ (อชิตาติ ภควา)
                       สติ เตสํ นิวารณํ
                       โสตานํ สํวรํ พฺรูมิ
                                         ปญฺญาเยเต ปิถิยฺยเร ฯ
     [๗๖]   ยานิ  โสตานิ  โลกสฺมินฺติ  ยานิ  เอตานิ  โสตานิ  มยา
กิตฺติตานิ    [๑]-    อาจิกฺขิตานิ   เทสิตานิ   ปญฺญปิตานิ   ปฏฺฐปิตานิ
วิวริตานิ   วิภชิตานิ   อุตฺตานีกตานิ   ปกาสิตานิ  เสยฺยถีทํ  ตณฺหาโสโต
ทิฏฺฐิโสโต   กิเลสโสโต   ทุจฺจริตโสโต   อวิชฺชาโสโต   ฯ  โลกสฺมินฺติ
อปายโลเก  มนุสฺสโลเก  เทวโลเก  ขนฺธโลเก ธาตุโลเก อายตนโลเกติ
ยานิ โสตานิ โลกสฺมึ ฯ อชิตาติ ภควา ตํ พฺราหฺมณํ นาเมน อาลปติ ฯ
     [๗๗]   สติ  เตสํ  นิวารณนฺติ  สตีติ  ยา  สติ  อนุสฺสติ  ปฏิสฺสติ
สติ  สรณตา  ธารณตา  อปิลาปนตา  อสมฺมุสฺสนตา  สติ  สตินฺทฺริยํ [๒]-
สติสมฺโพชฺฌงฺโค   เอกายนมคฺโค   อยํ   วุจฺจติ   สติ   ฯ   นิวารณนฺติ
อาวรณํ นีวรณํ สํวรณํ รกฺขนํ โคปนนฺติ สติ เตสํ นิวารณํ ฯ
     [๗๘]   โสตานํ    สํวรํ   พฺรูมีติ   โสตานํ   อาวรณํ   นีวรณํ
สํวรณํ   รกฺขนํ   โคปนํ  พฺรูมิ  อาจิกฺขามิ  เทเสมิ  ปญฺญเปมิ  ปฏฺฐเปมิ
วิวรามิ วิภชามิ อุตฺตานีกโรมิ ปกาเสมีติ โสตานํ สํวรํ พฺรูมิ ฯ
     [๗๙]   ปญฺญาเยเต    ปิถิยฺยเรติ    ปญฺญาติ    ยา    ปญฺญา
ปชานนา   ฯเปฯ   อโมโห   ธมฺมวิจโย   สมฺมาทิฏฺฐิ   ฯ  ปญฺญาเยเต
ปิถิยฺยเรติ   ปญฺญาย   เอเต   โสตา  ปิถิยฺยนฺติ  ปจฺฉิชฺชนฺติ  น  สวนฺติ
น   อาสวนฺติ  น  สนฺทนฺติ  นปฺปวตฺตนฺติ  ฯ  สพฺเพ  สงฺขารา  อนิจฺจาติ
ชานโต    ปสฺสโต   ปญฺญาย   เอเต   โสตา   ปิถิยฺยนฺติ   ปจฺฉิชฺชนฺติ
@เชิงอรรถ:  ม. ปกิตฺติตานิ ฯ  ม. สติพลํ สมฺมาสติ ฯ
น  สวนฺติ  น  อาสวนฺติ  น  สนฺทนฺติ  นปฺปวตฺตนฺติ  ฯ  สพฺเพ  สงฺขารา
ทุกฺขาติ    ชานโต    ปสฺสโต    ปญฺญาย   เอเต   โสตา   ปิถิยฺยนฺติ
ปจฺฉิชฺชนฺติ   น   สวนฺติ   น   อาสวนฺติ   น  สนฺทนฺติ  นปฺปวตฺตนฺติ  ฯ
สพฺเพ   ธมฺมา   อนตฺตาติ   ชานโต   ปสฺสโต  ปญฺญาย  เอเต  โสตา
ปิถิยฺยนฺติ    ปจฺฉิชฺชนฺติ    น    สวนฺติ   น   อาสวนฺติ   น   สนฺทนฺติ
นปฺปวตฺตนฺติ ฯ
     {๗๙.๑}   อวิชฺชาปจฺจยา สงฺขาราติ ชานโต ปสฺสโต ปญฺญาย
เอเต  โสตา  ปิถิยฺยนฺติ  ปจฺฉิชฺชนฺติ  น  สวนฺติ  น  อาสวนฺติ น สนฺทนฺติ
นปฺปวตฺตนฺติ ฯ
     {๗๙.๒}   สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณนฺติ     วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปนฺติ       นามรูปจฺจยา       สฬายตนนฺติ      สฬายตนปจฺจยา
ผสฺโสติ      ผสฺสปจฺจยา     เวทนาติ     เวทนาปจฺจยา     ตณฺหาติ
ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานนฺติ    อุปาทานปจฺจยา    ภโวติ    ภวปจฺจยา
ชาตีติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณนฺติ    ชานโต    ปสฺสโต    ปญฺญาย
เอเต   โสตา   ปิถิยฺยนฺติ   ปจฺฉิชฺชนฺติ   น   สวนฺติ  น  อาสวนฺติ  น
สนฺทนฺติ นปฺปวตฺตนฺติ ฯ
     {๗๙.๓}   อวิชฺชานิโรธา    สงฺขารนิโรโธติ    สงฺขารนิโรธา
วิญฺญาณนิโรโธติ     วิญฺญาณนิโรธา    นามรูปนิโรโธติ    นามรูปนิโรธา
สฬายตนนิโรโธติ     สฬายตนนิโรธา     ผสฺสนิโรโธติ     ผสฺสนิโรธา
เวทนานิโรโธติ     เวทนานิโรธา     ตณฺหานิโรโธติ     ตณฺหานิโรธา
อุปาทานนิโรโธติ      อุปาทานนิโรธา      ภวนิโรโธติ     ภวนิโรธา
ชาตินิโรโธติ    ชาตินิโรธา    ชรามรณนิโรโธติ    ชานโต    ปสฺสโต
ปญฺญาย    เอเต    โสตา   ปิถิยฺยนฺติ   ปจฺฉิชฺชนฺติ   น   สวนฺติ   น
อาสวนฺติ    น    สนฺทนฺติ    นปฺปวตฺตนฺติ    ฯ   อิทํ   ทุกฺขนฺติ   อยํ
ทุกฺขสมุทโยติ      อยํ      ทุกฺขนิโรโธติ     อยํ     ทุกฺขนิโรธคามินี
ปฏิปทาติ    ชานโต    ปสฺสโต   ปญฺญาย   เอเต   โสตา   ปิถิยฺยนฺติ
ปจฺฉิชฺชนฺติ น สวนฺติ น อาสวนฺติ น สนฺทนฺติ นปฺปวตฺตนฺติ ฯ
     {๗๙.๔}   อิเม [๑]- อาสวาติ อยํ อาสวสมุทโยติ อยํ อาสวนิโรโธติ
อยํ   อาสวนิโรธคามินี   ปฏิปทาติ   ชานโต   ปสฺสโต  ปญฺญาย  เอเต
โสตา   ปิถิยฺยนฺติ   ปจฺฉิชฺชนฺติ   น   สวนฺติ  น  อาสวนฺติ  น  สนฺทนฺติ
นปฺปวตฺตนฺติ  ฯ  อิเม  ธมฺมา  อภิญเญยฺยาติ  อิเม  ธมฺมา  ปริญฺเญยฺยาติ
อิเม   ธมฺมา   ปหาตพฺพาติ   อิเม  ธมฺมา  ภาเวตพฺพาติ  อิเม  ธมฺมา
สจฺฉิกาตพฺพาติ   ชานโต   ปสฺสโต   ปญฺญาย   เอเต  โสตา  ปิถิยฺยนฺติ
ปจฺฉิชฺชนฺติ น สวนฺติ น อาสวนฺติ น สนฺทนฺติ นปฺปวตฺตนฺติ ฯ
     {๗๙.๕}   ฉนฺนํ  ผสฺสายตนานํ  สมุทยญฺจ  อตฺถงฺคมญฺจ  อสฺสาทญฺจ
อาทีนวญฺจ   นิสฺสรณญฺจ   ชานโต   ปสฺสโต   ปญฺญาย   เอเต   โสตา
ปิถิยฺยนฺติ  ปจฺฉิชฺชนฺติ  น  สวนฺติ  น  อาสวนฺติ  น สนฺทนฺติ นปฺปวตฺตนฺติ ฯ
ปญฺจนฺนํ     อุปาทานกฺขนฺธานํ    สมุทยญฺจ    อตฺถงฺคมญฺจ    อสฺสาทญฺจ
อาทีนวญฺจ   นิสฺสรณญฺจ   ชานโต  ปสฺสโต  จตุนฺนํ  มหาภูตานํ  สมุทยญฺจ
อตฺถงฺคมญฺจ    อสฺสาทญฺจ   อาทีนวญฺจ   นิสฺสรณญฺจ   ชานโต   ปสฺสโต
ยงฺกิญฺจิ   สมุทยธมฺมํ   สพฺพนฺตํ  นิโรธธมฺมนฺติ  ชานโต  ปสฺสโต  ปญฺญาย
เอเต   โสตา   ปิถิยฺยนฺติ   ปจฺฉิชฺชนฺติ   น   สวนฺติ  น  อาสวนฺติ  น
@เชิงอรรถ:  ม. ธมฺมา ฯ
สนฺทนฺติ    นปฺปวตฺตนฺตีติ    ปญฺญาย    เอเต   โสตา   ปิถิยฺยเร   ฯ
เตนาห ภควา
                       ยานิ โสตานิ โลกสฺมึ (อชิตาติ ภควา)
                       สติ เตสํ นิวารณํ
                       โสตานํ สํวรํ พฺรูมิ
                       ปญฺญาเยเต ปิถิยฺยเรติ ฯ
     [๘๐]           ปญฺญา เจว สติ จาปิ (อิจฺจายสฺมา อชิโต)
                       นามรูปญฺจ มาริส
                       เอตมฺเม ปุฏฺโฐ ปพฺรูหิ
                       กตฺเถตํ อุปรุชฺฌติ ฯ
     [๘๑]   ปญฺญา  เจว  สติ  จาปีติ  ปญฺญาติ  ยา  ปญฺญา  ปชานนา
วิจโย   ปวิจโย   [๑]-  สลฺลกฺขณา  อุปลกฺขณา  ปจฺจุปลกฺขณา  ปณฺฑิจฺจํ
โกสลฺลํ   เนปุญฺญํ  เวภพฺยา  จินฺตา  อุปปริกฺขา  ภูรี  เมธา  ปริณายิกา
วิปสฺสนา     สมฺปชญฺญํ    ปโตโท    ปญฺญา    ปญฺญินฺทฺริยํ    ปญฺญาพลํ
ปญฺญาสตฺถํ      ปญฺญาปาสาโท      ปญฺญาอาโลโก      ปญฺญาโอภาโส
ปญฺญาปชฺโชโต    ปญฺญารตนํ    อโมโห    ธมฺมวิจโย   สมฺมาทิฏฺฐิ   ฯ
สตีติ   ยา   สติ  อนุสฺสติ  ฯเปฯ  สมฺมาสตีติ  ปญฺญา  เจว  สติ  จาปิ
อิจฺจายสฺมา อชิโต ฯ
     [๘๒]   นามรูปญฺจ    มาริสาติ   นามนฺติ   จตฺตาโร   อรูปิโน
ขนฺธา   ฯ   รูปนฺติ   จตฺตาโร   จ   มหาภูตา   จตุนฺนญฺจ  มหาภูตานํ
@เชิงอรรถ:  ม. ธมฺมวิจโย ฯ
อุปาทายรูปํ   ฯ  มาริสาติ  ปิยวจนํ  ครุวจนํ  สคารวสปฺปติสฺสาธิวจนเมตํ
มาริสาติ นามรูปญฺจ มาริส ฯ
     [๘๓]   เอตมฺเม   ปุฏฺโฐ   ปพฺรูหีติ  เอตมฺเมติ  ยํ  ปุจฺฉามิ  ยํ
ยาจามิ   ยํ   อชฺเฌสามิ   ยํ  ปสาเทมิ  ฯ  ปุฏฺโฐติ  ปุจฺฉิโต  ยาจิโต
อชฺเฌสิโต    ปสาทิโต    ฯ    ปพฺรูหีติ   พฺรูหิ   อาจิกฺขาหิ   เทเสหิ
ปญฺญเปหิ    ปฏฺฐเปหิ    วิวราหิ   วิภชาหิ   อุตฺตานีกโรหิ   ปกาเสหีติ
เอตมฺเม ปุฏฺโฐ ปพฺรูหิ ฯ
     [๘๔]   กตฺเถตํ   อุปรุชฺฌตีติ   กตฺเถตํ  นิรุชฺฌติ  วูปสมฺมติ  อตฺถํ
คจฺฉติ    ปฏิปฺปสฺสมฺภตีติ    กตฺเถตํ    อุปรุชฺฌติ    ฯ   เตนาห   โส
พฺราหฺมโณ
                       ปญฺญา เจว สติ จาปิ (อิจฺจายสฺมา อชิโต)
                       นามรูปญฺจ มาริส
                       เอตมฺเม ปุฏฺโฐ ปพฺรูหิ
                       กตฺเถตํ อุปรุชฺฌตีติ ฯ
     [๘๕]           ยเมตํ ปญฺหํ อปุจฺฉิ อชิต ตํ วทามิ เต
                       ยตฺถ นามญฺจ รูปญฺจ อเสสํ อุปรุชฺฌติ
                       วิญฺญาณสฺส นิโรเธน เอตฺเถตํ อุปรุชฺฌติ ฯ
     [๘๖]   ยเมตํ   ปญฺหํ   อปุจฺฉีติ   ยเมตนฺติ   ปญฺญญฺจ   สติญฺจ
นามรูปญฺจ   ฯ   อปุจฺฉีติ   อาปุจฺฉสิ   อายาจสิ   อชฺเฌสสิ  ปสาเทสีติ
ยเมตํ ปญฺหํ อปุจฺฉิ ฯ
     [๘๗]   อชิต   ตํ   วทามิ  เตติ  อชิตาติ  ภควา  ตํ  พฺราหฺมณํ
นาเมน    อาลปติ    ฯ    ตนฺติ   ปญฺญญฺจ   สติญฺจ   นามรูปญฺจ   ฯ
วทามีติ   ตํ   วทามิ  อาจิกฺขามิ  เทเสมิ  ปญฺญเปมิ  ปฏฺฐเปมิ  วิวรามิ
วิภชามิ อุตฺตานีกโรมิ ปกาเสมีติ อชิต ตํ วทามิ เต ฯ
     [๘๘]   ยตฺถ   นามญฺจ   รูปญฺจ   อเสสํ   อุปรุชฺฌตีติ   นามนฺติ
จตฺตาโร    อรูปิโน   ขนฺธา   ฯ   รูปนฺติ   จตฺตาโร   จ   มหาภูตา
จตุนฺนญฺจ    มหาภูตานํ   อุปาทายรูปํ   ฯ   อเสสนฺติ   สพฺเพน   สพฺพํ
สพฺพถา   สพฺพํ   อเสสํ  นิสฺเสสํ  ปริยาทายวจนเมตํ  ๑-  อเสสนฺติ  ฯ
อุปรุชฺฌตีติ    นิรุชฺฌติ    วูปสมฺมติ    อตฺถํ    คจฺฉติ    ปฏิปฺปสฺสมฺภตีติ
ยตฺถ นามญฺจ รูปญฺจ อเสสํ อุปรุชฺฌติ ฯ
     [๘๙]   วิญฺญาณสฺส     นิโรเธน     เอตฺเถตํ     อุปรุชฺฌตีติ
โสตาปตฺติมคฺคญาเณน    อภิสงฺขารวิญฺญาณสฺส    นิโรเธน   สตฺต   ภเว
ฐเปตฺวา   อนมตคฺเค   สํสาเร   เย   อุปฺปชฺเชยฺยุํ   นามญฺจ   รูปญฺจ
เอตฺเถเต   นิรุชฺฌนฺติ   วูปสมนฺติ   อตฺถํ   คจฺฉนฺติ   ปฏิปฺปสฺสมฺภนฺติ  ฯ
สกทาคามิมคฺคญาเณน    อภิสงฺขารวิญฺญาณสฺส    นิโรเธน   เทฺว   ภเว
ฐเปตฺวา    ปญฺจสุ    ภเวสุ    เย    อุปฺปชฺเชยฺยุํ   นามญฺจ   รูปญฺจ
เอตฺเถเต   นิรุชฺฌนฺติ   วูปสมนฺติ   อตฺถํ   คจฺฉนฺติ   ปฏิปฺปสฺสมฺภนฺติ  ฯ
อนาคามิมคฺคญาเณน    อภิสงฺขารวิญฺญาณสฺส    นิโรเธน    เอกํ    ภวํ
ฐเปตฺวา  กามธาตุยา  ๒-  วา  รูปธาตุยา  วา  อรูปธาตุยา  วา  เย
อุปฺปชฺเชยฺยุํ    นามญฺจ    รูปญฺจ    เอตฺเถเต    นิรุชฺฌนฺติ   วูปสมนฺติ
@เชิงอรรถ:  ม. ปริยาทิยนวจนเมตํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
อตฺถํ      คจฺฉนฺติ      ปฏิปฺปสฺสมฺภนฺติ      ฯ     อรหตฺตมคฺคญาเณน
อภิสงฺขารวิญฺญาณสฺส    นิโรเธน   เย   อุปฺปชฺเชยฺยุํ   นามญฺจ   รูปญฺจ
เอตฺเถเต   นิรุชฺฌนฺติ   วูปสมนฺติ   อตฺถํ   คจฺฉนฺติ   ปฏิปฺปสฺสมฺภนฺติ  ฯ
อรหโต    อนุปาทิเสสาย    ปรินิพฺพานธาตุยา    ๑-   ปรินิพฺพายนฺตสฺส
ปุริมวิญฺญาณสฺส   ๒-   นิโรเธน   ปญฺญา   จ  สติ  จ  นามญฺจ  รูปญฺจ
เอตฺเถเต    นิรุชฺฌนฺติ    วูปสมนฺติ   อตฺถํ   คจฺฉนฺติ   ปฏิปฺปสฺสมฺภนฺตีติ
วิญฺญาณสฺส นิโรเธน เอตฺเถตํ อุปรุชฺฌติ ฯ เตนาห ภควา
                       ยเมตํ ปญฺหํ อปุจฺฉิ            อชิต ตํ วทามิ เต
                       ยตฺถ นามญฺจ รูปญฺจ         อเสสํ อุปรุชฺฌติ
                       วิญฺญาณสฺส นิโรเธน         เอตฺเถตํ อุปรุชฺฌตีติ ฯ
     [๙๐]           เย จ สงฺขาตธมฺมาเส          เย จ เสกฺขา ๓- ปุถู อิธ
                       เตสํ เม นิปโก อิริยํ            ปุฏฺโฐ ปพฺรูหิ มาริส ฯ
     [๙๑]   เย    จ   สงฺขาตธมฺมาเสติ   สงฺขาตธมฺมา   วุจฺจนฺติ
อรหนฺโต   ขีณาสวา   ฯ   กึการณา   สงฺขาตธมฺมา  วุจฺจนฺติ  อรหนฺโต
ขีณาสวา  ฯ  เต  สงฺขาตธมฺมา  ญาตธมฺมา  ตุลิตธมฺมา  ติริตธมฺมา  ๔-
วิภูตธมฺมา   วิภาวิตธมฺมา   สพฺเพ   สงฺขารา   อนิจฺจาติ  สงฺขาตธมฺมา
ญาตธมฺมา     ตุลิตธมฺมา     ติริตธมฺมา    วิภูตธมฺมา    วิภาวิตธมฺมา
สพฺเพ  สงฺขารา  ทุกฺขาติ  สงฺขาตธมฺมา  ฯเปฯ  สพฺเพ  ธมฺมา อนตฺตาติ
สงฺขาตธมฺมา    อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาราติ    สงฺขาตธมฺมา    ฯเปฯ
ยงฺกิญฺจิ     สมุทยธมฺมํ     สพฺพนฺตํ     นิโรธธมฺมนฺติ     สงฺขาตธมฺมา
@เชิงอรรถ:  ม. นิพฺพานธาตุยา ฯ  ม. จริมวิญฺญาณสฺส ฯ  ม. เสขา ฯ เอวมีทิเสสุ ปเทสุ ฯ
@ ม. ตีริตธมฺมา ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ญาตธมฺมา   ตุลิตธมฺมา  ติริตธมฺมา  วิภูตธมฺมา  วิภาวิตธมฺมา  ฯ  อถวา
เตสํ  ขนฺธา  สงฺขาตา  ธาตุโย  สงฺขาตา  อายตนานิ  สงฺขาตานิ คติโย
สงฺขาตา   อุปปตฺติโย   สงฺขาตา  ปฏิสนฺธิโย  สงฺขาตา  ภวา  สงฺขาตา
สํสารา  สงฺขาตา  วฏฺฏา  สงฺขาตา  ฯ  อถวา  เต  ขนฺธปริยนฺเต ฐิตา
ธาตุปริยนฺเต    ฐิตา    อายตนปริยนฺเต    ฐิตา   คติปริยนฺเต   ฐิตา
อุปปตฺติปริยนฺเต    ฐิตา   ปฏิสนฺธิปริยนฺเต   ฐิตา   ภวปริยนฺเต   ฐิตา
สํสารปริยนฺเต    ฐิตา    วฏฺฏปริยนฺเต    ฐิตา    อนฺติมภเว    ฐิตา
อนฺติมสมุสฺสเย ฐิตา อนฺติมเทหธรา อรหนฺโต ฯ
         เตสํ จายํ ปจฺฉิมโก         จริโมยํ สมุสฺสโย
         ชาติมรณสํสาโร            นตฺถิ เนสํ ปุนพฺภโวติ ฯ
ตํการณา    สงฺขาตธมฺมา    วุจฺจนฺติ    อรหนฺโต    ขีณาสวาติ    เย
จ สงฺขาตธมฺมาเส ฯ
     [๙๒]   เย   จ   เสกฺขา   ปุถู   อิธาติ   เสกฺขาติ  กึการณา
วุจฺจนฺติ    เสกฺขา   ฯ   สิกฺขนฺตีติ   เสกฺขา   ฯ   กึ   สิกฺขนฺติ   ฯ
อธิสีลมฺปิ สิกฺขนฺติ อธิจิตฺตมฺปิ สิกฺขนฺติ อธิปญฺญมฺปิ สิกฺขนฺติ ฯ
     {๙๒.๑}   กตมา  จ  ๑-  อธิสีลสิกฺขา  ฯ  อิธ  ภิกฺขุ สีลวา โหติ
ปาฏิโมกฺขสํวรสํวุโต     วิหรติ     อาจารโคจรสมฺปนฺโน     อณุมตฺเตสุ
วชฺเชสุ   ภยทสฺสาวี   สมาทาย   สิกฺขติ   สิกฺขาปเทสุ   ขุทฺทโกปิ  ๒-
สีลกฺขนฺโธ   มหนฺโตปิ   ๓-   สีลกฺขนฺโธ   สีลํ   ปติฏฺฐา  อาวรณํ  ๔-
สํยโม   สํวโร   มุขํ   ปมุขํ  กุสลานํ  ธมฺมานํ  สมฺมาปตฺติยา  ๕-  อยํ
อธิสีลสิกฺขา ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. จสทฺโท นตฺถิ ฯ เอวมีทิเสสุ ฐาเนสุ ฯ ๒-๓ ม. ปิสทฺโท นตฺถิ ฯ
@ ม. จรณํ ฯ  ม. สมาปตฺติยา ฯ
     {๙๒.๒}   กตมา  จ  อธิจิตฺตสิกฺขา  ฯ  อิธ  ภิกฺขุ วิวิจฺเจว กาเมหิ
วิวิจฺจ  อกุสเลหิ  ธมฺเมหิ  สวิตกฺกํ  สวิจารํ  วิเวกชํ  ปีติสุขํ  ปฐมํ ฌานํ
ทุติยํ   ฌานํ   ตติยํ   ฌานํ   จตุตฺถํ   ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ  อยํ
อธิจิตฺตสิกฺขา ฯ
     {๙๒.๓}   กตมา  จ  อธิปญฺญาสิกฺขา  ฯ  อิธ  ภิกฺขุ  ปญฺญวา  โหติ
อุยยตฺถคามินิยา     ปญฺญาย     สมนฺนาคโต    อริยาย    นิพฺเพธิกาย
สมฺมาทุกฺขกฺขยคามินิยา    โส    อิทํ    ทุกฺขนฺติ    ยถาภูตํ   ปชานาติ
อยํ    ทุกฺขสมุทโยติ    อยํ    ทุกฺขนิโรโธติ    อยํ    ทุกฺขนิโรธคามินี
ปฏิปทาติ   ยถาภูตํ   ปชานาติ   อิเม   อาสวาติ   อยํ  อาสวสมุทโยติ
อยํ    อาสวนิโรโธติ    อยํ    อาสวนิโรธคามินี   ปฏิปทาติ   ยถาภูตํ
ปชานาติ อยํ อธิปญฺญาสิกฺขา ฯ
     {๙๒.๔}   อิมา   ติสฺโส  สิกฺขา  อาวชฺเชนฺตา  สิกฺขนฺติ  ชานนฺตา
สิกฺขนฺติ   [๑]-   จิตฺตํ   อธิฏฺฐหนฺตา   สิกฺขนฺติ   สทฺธาย  อธิมุจฺจนฺตา
สิกฺขนฺติ   วิริยํ   ๒-  ปคฺคณฺหนฺตา  สิกฺขนฺติ  สตึ  อุปฏฺฐเปนฺตา  สิกฺขนฺติ
จิตฺตํ   สมาทหนฺตา   สิกฺขนฺติ   ปญฺญาย  ปชานนฺตา  สิกฺขนฺติ  อภิญฺเญยฺยํ
อภิชานนฺตา    สิกฺขนฺติ   ปริญฺเญยฺยํ   ปริชานนฺตา   สิกฺขนฺติ   ปหาตพฺพํ
ปชหนฺตา    สิกฺขนฺติ    ภาเวตพฺพํ   ภาเวนฺตา   สิกฺขนฺติ   สจฺฉิกาตพฺพํ
สจฺฉิกโรนฺตา   สิกฺขนฺติ   จรนฺติ   ๓-   อาจรนฺติ  สมาจรนฺติ  สมาทาย
วตฺตนฺติ   ตํการณา  วุจฺจนฺติ  เสกฺขา  ฯ  ปุถูติ  พหุกา  เอเต  เสกฺขา
โสตาปนฺนา    จ    ปฏิปนฺนา    จ    สกทาคามิโน    จ   ปฏิปนฺนา
@เชิงอรรถ:  ม. ปสฺสนฺตา สิกฺขนฺติ ฯ  ม. วีริยํ ฯ เอวมีทิเสสุ ปเทสุ ฯ  ม. อยํ ปาโฐ
@นตฺถิ ฯ
จ   อนาคามิโน   จ   ปฏิปนฺนา   จ   อรหนฺตา  จ  ปฏิปนฺนา  จ  ฯ
อิธาติ   อิมิสฺสา   ทิฏฺฐิยา   อิมิสฺสา   ขนฺติยา  อิมิสฺสา  รุจิยา  อิมสฺมึ
อาทาเย   อิมสฺมึ   วินเย   อิมสฺมึ   ธมฺเม  อิมสฺมึ  ธมฺมวินเย  อิมสฺมึ
ปาวจเน     อิมสฺมึ    พฺรหฺมจริเย    อิมสฺมึ    สตฺถุสาสเน    อิมสฺมึ
อตฺตภาเว อิมสฺมึ มนุสฺสโลเกติ เย จ เสกฺขา ปุถู อิธ ฯ
     [๙๓]   เตสํ  เม  นิปโก  อิริยํ  ปุฏฺโฐ  ปพฺรูหิ  มาริสาติ  ตฺวํปิ
นิปโก   ปณฺฑิโต   ปญฺญวา   พุทฺธิมา   ญาณี   วิภาวี   เมธาวี   เตสํ
สงฺขาตธมฺมานญฺจ   เสกฺขานญฺจ   อิริยํ   จริยํ   วุตฺตึ   อาจารํ  โคจรํ
วิหารํ   ปฏิปทํ   ฯ  ปุฏฺโฐติ  ปุฏฺโฐ  ๑-  ปุจฺฉิโต  ยาจิโต  อชฺเฌสิโต
ปสาทิโต    ฯ    ปพฺรูหีติ    พฺรูหิ    อาจิกฺขาหิ   เทเสหิ   ปญฺญเปหิ
ปฏฺฐเปหิ   วิวราหิ   วิภชาหิ   อุตฺตานีกโรหิ   ปกาเสหิ   ฯ  มาริสาติ
ปิยวจนํ   ครุวจนํ   สคารวสปฺปติสฺสาธิวจนเมตํ   มาริสาติ   เตสํ   เม
นิปโก อิริยํ ปุฏฺโฐ ปพฺรูหิ มาริส ฯ เตนาห โส พฺราหฺมโณ
                       เย จ สงฺขาตธมฺมาเส        เย จ เสกฺขา ปุถู อิธ
                       เตสํ เม นิปโก อิริยํ          ปุฏฺโฐ ปพฺรูหิ มาริสาติ ฯ
     [๙๔]           กาเมสุ นาภิคิชฺเฌยฺย      มนสานาวิโล สิยา
                       กุสโล สพฺพธมฺมานํ        สโต ภิกฺขุ ปริพฺพเช ฯ
     [๙๕]   กาเมสุ    นาภิคิชฺเฌยฺยาติ   กามาติ   อุทฺทานโต   เทฺว
กามา วตฺถุกามา จ กิเลสกามา จ ฯ
     {๙๕.๑}   กตเม   วตฺถุกามา   ฯ   มนาปิกา   รูปา   มนาปิกา
สทฺทา มนาปิกา
@เชิงอรรถ:  ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
คนฺธา   มนาปิกา  รสา  มนาปิกา  โผฏฺฐพฺพา  อตฺถรณา  ปาปุรณา  ๑-
ทาสีทาสา     อเชฬกา     กุกฺกุฏสูกรา    หตฺถิควาสฺสวฬวา    เขตฺตํ
วตฺถุ    หิรญฺญํ    สุวณฺณํ    คามนิคมราชธานิโย    รฏฺฐญฺจ    ชนปโท
จ   โกโส   จ   โกฏฺฐาคารญฺจ   ยงฺกิญฺจิ   รชนียวตฺถุ  วตฺถุกามา  ฯ
อปิจ   อตีตา   กามา  อนาคตา  กามา  ปจฺจุปฺปนฺนา  กามา  อชฺฌตฺตา
กามา   พหิทฺธา   กามา  อชฺฌตฺตพหิทฺธา  กามา  หีนา  กามา  มชฺฌิมา
กามา   ปณีตา   กามา   อาปายิกา   กามา  มานุสิกา  กามา  ทิพฺพา
กามา    ปจฺจุปฏฺฐิตา   กามา   นิมฺมิตา   กามา   ปรนิมฺมิตา   กามา
ปริคฺคหิตา   กามา   อปริคฺคหิตา   กามา  มมายิตา  กามา  อมมายิตา
กามา   สพฺเพปิ   กามาวจรา   ธมฺมา   สพฺเพปิ   รูปาวจรา   ธมฺมา
สพฺเพปิ     อรูปาวจรา     ธมฺมา     ตณฺหาวตฺถุกา     ตณฺหารมฺมณา
กามนียฏฺเฐน   รชนียฏฺเฐน   มทนียฏฺเฐน  [๒]-  กามา  อิเม  วุจฺจนฺติ
วตฺถุกามา ฯ
     {๙๕.๒}   กตเม กิเลสกามา ฯ ฉนฺโท กาโม ราโค กาโม ฉนฺทราโค
กาโม  สงฺกปฺโป  กาโม  ราโค  กาโม  สงฺกปฺปราโค กาโม โย กาเมสุ
กามจฺฉนฺโท    กามราโค    กามนนฺทิ   ๓-   กามตณฺหา   กามสิเนโห
กามปิปาสา    กามปริฬาโห    กามเคโธ    กามมุจฺฉา   กามชฺโฌสานํ
กาโมโฆ กามโยโค กามุปาทานํ กามจฺฉนฺทนีวรณํ ฯ
         อทฺทสํ กาม เต มูลํ           สงฺกปฺปา กาม ชายสิ
         น ตํ สงฺกปฺปยิสฺสามิ         เอวํ กาม น เหหิสีติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. ปาวุรณา ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. รมณียฏฺเฐน ฯ  ม. สพฺพตฺถ กามนนฺที ฯ
@เอวมุปริปิ ฯ
อิเม  วุจฺจนฺติ  กิเลสกามา  ฯ  เคโธ  วุจฺจติ ตณฺหา โย ราโค สาราโค
ฯเปฯ    อภิชฺฌา   โลโภ   อกุสลมูลํ   ฯ   กาเมสุ   นาภิคิชฺเฌยฺยาติ
กิเลสกาเมสุ    วตฺถุกาเมสุ    นาภิคิชฺเฌยฺย    น   ปลิพุชฺเฌยฺย   ๑-
อคิทฺโธ  อคธิโต  อมุจฺฉิโต  อนชฺโฌปนฺโน  ๒- วีตเคโธ [๓]- จตฺตเคโธ
วนฺตเคโธ   มุตฺตเคโธ   ปหีนเคโธ   ปฏินิสฺสฏฺฐเคโธ  วีตราโค  [๔]-
จตฺตราโค    วนฺตราโค    มุตฺตราโค    ปหีนราโค    ปฏินิสฺสฏฺฐราโค
นิจฺฉาโต    นิพฺพุโต    สีติภูโต    สุขปฏิสํเวที   พฺรหฺมภูเตน   อตฺตนา
วิหเรยฺยาติ กาเมสุ นาภิคิชฺเฌยฺย ฯ
     [๙๖]   มนสานาวิโล  สิยาติ  มโนติ  ยํ  จิตฺตํ  มโน  มานสํ หทยํ
ปณฺฑรํ   [๕]-   มนายตนํ   มนินฺทฺริยํ   วิญฺญาณํ  วิญฺญาณกฺขนฺโธ  [๖]-
มโนวิญฺญาณธาตุ   ฯ   กายทุจฺจริเตน  จิตฺตํ  อาวิลํ  โหติ  ลุฬิตํ  เอริตํ
ฆฏฺฏิตํ   จลิตํ   ภนฺตํ   อวูปสนฺตํ  วจีทุจฺจริเตน  มโนทุจฺจริเตน  ราเคน
โทเสน  โมเหน  โกเธน  อุปนาเหน มกฺเขน ปฬาเสน อิสฺสาย มจฺฉริเยน
มายาย   สาเฐยฺเยน   ถมฺเภน  สารมฺเภน  มาเนน  อติมาเนน  มเทน
ปมาเทน  สพฺพกิเลเสหิ  สพฺพทุจฺจริเตหิ  สพฺพทรเถหิ  ๗-  สพฺพปริฬาเหหิ
สพฺพสนฺตาเปหิ    สพฺพากุสลาภิสงฺขาเรหิ   จิตฺตํ   อาวิลํ   โหติ   ลุฬิตํ
เอริตํ  ฆฏฺฏิตํ  จลิตํ  ภนฺตํ  อวูปสนฺตํ  ฯ  มนสานาวิโล  สิยาติ  จิตฺเตน
อนาวิโล  สิยา  อลุฬิโต  อเนริโต  อฆฏฺฏิโต  อจลิโต  อภนฺโต วูปสนฺโต
อาวิลกเร    กิเลเส   ชเหยฺย   ปชเหยฺย   วิโนเทยฺย   พฺยนฺตีกเรยฺย
@เชิงอรรถ:  ม. ปลิพุนฺเธยฺย ฯ  ม. อนชฺฌาปนฺโน ฯ  ม. วิคตเคโธ ฯ  ม. วิคตราโค ฯ
@ ม. มโน ฯ  ตชฺชา ฯ  ม. สพฺพฑาเหหิ ฯ
อนภาวงฺคเมยฺย   อาวิลกเรหิ   กิเลเสหิ  จ  อารโต  วิรโต  ปฏิวิรโต
นิกฺขนฺโต      นิสฺสฏฺโฐ      วูปสนฺโต      วิปฺปมุตฺโต     วิสญฺญุตฺโต
วิมริยาทิกเตน เจตสา วิหเรยฺยาติ มนสานาวิโล สิยา ฯ
     [๙๗]   กุสโล  สพฺพธมฺมานนฺติ  สพฺเพ  สงฺขารา  อนิจฺจาติ  กุสโล
สพฺพธมฺมานํ   สพฺเพ   สงฺขารา   ทุกฺขาติ   กุสโล  สพฺพธมฺมานํ  สพฺเพ
ธมฺมา    อนตฺตาติ   กุสโล   สพฺพธมฺมานํ   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาราติ
กุสโล   สพฺพธมฺมานํ  ฯเปฯ  ยงฺกิญฺจิ  สมุทยธมฺมํ  สพฺพนฺตํ  นิโรธธมฺมนฺติ
กุสโล สพฺพธมฺมานํ เอวมฺปิ กุสโล สพฺพธมฺมานํ ฯ
     {๙๗.๑}   อถวา  อนิจฺจโต  กุสโล  สพฺพธมฺมานํ  ทุกฺขโต  โรคโต
คณฺฑโต  สลฺลโต  อฆโต  อาพาธโต  ปรโต  ปโลกโต  อีติโต อุปทฺทวโต
อสาตโต  ๑-  ภยโต  อุปสคฺคโต  จลโต  ปภงฺคุโต  อทฺธุวโต  อตาณโต
อเลณโต   อสรณโต   อสรณีภูตโต  ริตฺตโต  ตุจฺฉโต  สุญฺญโต  อนตฺตโต
อาทีนวโต   วิปริณามธมฺมโต   อสารกโต   อฆมูลโต   วธกโต  วิภวโต
สาสวโต  สงฺขตโต  มารามิสโต  ชาติธมฺมโต  ชราธมฺมโต  พฺยาธิธมฺมโต
มรณธมฺมโต     โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสธมฺมโต    สงฺกิเลสธมฺมโต
สมุทยโต   อตฺถงฺคมโต   อนสฺสาทโต  ๒-  อาทีนวโต  อนิสฺสรณโต  ๓-
กุสโล สพฺพธมฺมานํ เอวมฺปิ กุสโล สพฺพธมฺมานํ ฯ
     {๙๗.๒}   อถวา ขนฺธกุสโล ธาตุกุสโล อายตนกุสโล ปฏิจฺจสมุปฺปาท-
กุสโล      สติปฏฺฐานกุสโล     สมฺมปฺปธานกุสโล     อิทฺธิปฺปาทกุสโล
อินฺทฺริยกุสโล         พลกุสโล       โพชฺฌงฺคกุสโล       มคฺคกุสโล
@เชิงอรรถ:  ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ  ม. อสฺสาทโต ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. นิสฺสรณโตปิ ฯ
@เอวมีทิเสสุ ปเทสุ ฯ
ผลกุสโล   นิพฺพานกุสโล   เอวมฺปิ   กุสโล   สพฺพธมฺมานํ   ฯ   อถวา
สพฺพธมฺมา   วุจฺจนฺติ   ทฺวาทสายตนานิ   จกฺขุ  เจว  รูปา  จ  โสตญฺจ
สทฺทา  จ  ฆานญฺจ  คนฺธา  จ  ชิวฺหา  จ  รสา  จ กาโย จ โผฏฺฐพฺพา
จ    มโน    จ    ธมฺมา    จ   ฯ   ยโต   จ   อชฺฌตฺติกพาหิเรสุ
อายตเนสุ   ราโค   ๑-   ปหีโน   โหติ   อุจฺฉินฺนมูโล  ตาลาวตฺถุกโต
อนภาวงฺคโต       อายตึอนุปฺปาทธมฺโม      เอตฺตาวตาปิ      กุสโล
สพฺพธมฺมานนฺติ กุสโล สพฺพธมฺมานํ ฯ
     [๙๘]   สโต   ภิกฺขุ   ปริพฺพเชติ  สโตติ  จตูหิ  การเณหิ  สโต
กาเย     กายานุปสฺสนาสติปฏฺฐานํ     ภาเวนฺโต    สโต    เวทนาสุ
เวทนานุปสฺสนาสติปฏฺฐานํ        ภาเวนฺโต        สโต       จิตฺเต
จิตฺตานุปสฺสนาสติปฏฺฐานํ        ภาเวนฺโต        สโต       ธมฺเมสุ
ธมฺมานุปสฺสนาสติปฏฺฐานํ      ภาเวนฺโต     สโต     ฯ     อปเรหิปิ
จตูหิ     การเณหิ    สโต    อสติปริวชฺชนาย    สโต    สติกรณียานํ
ธมฺมานํ    กตตฺตา    สโต    สติปฏิปกฺขานํ   ๒-   ธมฺมานํ   หตตฺตา
สโต สตินิมิตฺตานํ ธมฺมานํ อปฺปมุฏฺฐตฺตา ๓- สโต ฯ
     {๙๘.๑}   อปเรหิปิ  จตูหิ  การเณหิ  สโต  สติยา  สมนฺนาคตตฺตา
สโต   สติยา   วสิตตฺตา  สโต  สติยา  ปาคุญฺญตาย  ๔-  สโต  สติยา
อปจฺโจโรหณตาย  สโต  ฯ  อปเรหิปิ  จตูหิ  การเณหิ  สโต สตตฺตา ๕-
สโต    สนฺตตฺตา    สโต    สมิตตฺตา   สโต   สนฺตธมฺมสมนฺนาคตตฺตา
สโต   ฯ   พุทฺธานุสฺสติยา   สโต  ธมฺมานุสฺสติยา  สโต  สงฺฆานุสฺสติยา
สโต    สีลานุสฺสติยา   สโต   จาคานุสฺสติยา   สโต   เทวตานุสฺสติยา
@เชิงอรรถ:  ม. ฉนฺทราโค ฯ  ม. สติปริพนฺธานํ ฯ  ม. อสมฺมุฏฺฐตฺตา ฯ  ม. ปาคุญฺเญน
@สมนฺนาคตตฺตา ฯ  ม. สติยา สมนฺนาคตตฺตา ฯ
สโต  อานาปานสฺสติยา  สโต  มรณานุสฺสติยา  ๑-  สโต  กายคตาสติยา
สโต    อุปสมานุสฺสติยา    สโต   ฯ   ยา   สติ   ฯเปฯ   สมฺมาสติ
สติสมฺโพชฺฌงฺโค   เอกายนมคฺโค   อยํ  วุจฺจติ  สติ  ฯ  อิมาย  อุเปโต
โหติ    สมุเปโต    อุปาคโต    สมุปาคโต    อุปปนฺโน    สมุปปนฺโน
สมนฺนาคโต    โส    วุจฺจติ   สโต   ฯ   ภิกฺขูติ   สตฺตนฺนํ   ธมฺมานํ
ภินฺนตฺตา   ภิกฺขุ   ฯ   สกฺกายทิฏฺฐิ   ภินฺนา   โหติ   วิจิกิจฺฉา  ภินฺนา
โหติ   สีลพฺพตปรามาโส   ภินฺโน   โหติ   ราโค  ภินฺโน  โหติ  โทโส
ภินฺโน   โหติ  โมโห  ภินฺโน  โหติ  มาโน  ภินฺโน  โหติ  ภินฺนสฺส  ๒-
โหนฺติ   ปาปกา   อกุสลา   ธมฺมา   สงฺกิเลสิกา   โปโนพฺภวิกา   ๓-
สทรา ทุกฺขวิปากา อายตึชาติชรามรณียา ฯ
                   ปชฺเชน กเตน อตฺตนา (สภิยาติ ภควา)
                   ปรินิพฺพานคโต วิติณฺณกงฺโข
                   วิภวญฺจ ภวญฺจ วิปฺปหาย
                   วุสิตวา ขีณปุนพฺภโว ส ภิกฺขูติ ฯ
     {๙๘.๒}   สโต   ภิกฺขุ   ปริพฺพเชติ  สโต  ภิกฺขุ  ปริพฺพเช  สโต
คจฺเฉยฺย   สโต   ติฏฺเฐยฺย   สโต   นิสีเทยฺย  สโต  เสยฺยํ  กปฺเปยฺย
สโต    อภิกฺกเมยฺย   สโต   ปฏิกฺกเมยฺย   สโต   อาโลเกยฺย   สโต
วิโลเกยฺย   สโต   สมฺมิญฺเชยฺย  ๔-  สโต  ปสาเรยฺย  สโต  สงฺฆาฏิ-
ปตฺตจีวรํ   ธาเรยฺย   สโต   จเรยฺย  สโต  ๕-  วิหเรยฺย  วตฺเตยฺย
อิริเยยฺย   ปาเลยฺย   ยเปยฺย   ยาเปยฺยาติ  สโต  ภิกฺขุ  ปริพฺพเช  ฯ
เตนาห ภควา
@เชิงอรรถ:  ม. มรณสฺสติยา ฯ  ม. ภินฺนา ฯ  ม. โปโนภวิกา ฯ  ม. สมิญฺเชยฺย ฯ
@ ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
                       กาเมสุ นาภิคิชฺเฌยฺย        มนสานาวิโล สิยา
                       กุสโล สพฺพธมฺมานํ          สโต ภิกฺขุ ปริพฺพเชติ ฯ
     [๙๙]   สห   คาถาปริโยสานา   เตน   ๑-  พฺราหฺมเณน  สทฺธึ
เอกจฺฉนฺทา      เอกปฺปโยคา     เอกาธิปฺปายา     เอกวาสนวาสิตา
เตสํ     อเนกปาณสหสฺสานํ    วิรชํ    วีตมลํ    ธมฺมจกฺขุํ    อุทปาทิ
ยงฺกิญฺจิ   สมุทยธมฺมํ   สพฺพนฺตํ   นิโรธธมฺมนฺติ   ตสฺส   จ  พฺราหฺมณสฺส
อนุปาทาย    อาสเวหิ    จิตฺตํ    วิมุจฺจิ    ฯ   สห   อรหตฺตปฺปตฺตา
อชินชฏาวากจีรทณฺฑกมณฺฑลุเกสา    จ    มสฺสู    จ    อนฺตรหิตา   ฯ
ภณฺฑกาสายวตฺถวสโน     ๓-     สงฺฆาฏิปตฺตจีวรธโร     ภิกฺขุ    ๔-
อนฺวตฺถปฏิปตฺติยา     ปญฺชลิโก     ภควนฺตํ     นมสฺสมาโน    นิสินฺโน
โหติ สตฺถา เม ภนฺเต ภควา สาวโกหมสฺมีติ ฯ
                                  อชิตมาณวกปญฺหานิทฺเทโส ปฐโม ฯ
                                            ---------------
@เชิงอรรถ:  ม. เย เต ฯ  ม.-ติทณฺฑก .. ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. ภณฺฑุ .. ฯ เอวมุปริปิ ฯ
@ ม. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้าที่ ๘-๓๒. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=30&A=143&w=&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=30&A=143&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=30&item=57&items=43              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=30&siri=20              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=30&i=57              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=46&A=1              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=46&A=1              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๐ https://84000.org/tipitaka/read/?index_30 https://84000.org/tipitaka/english/?index_30

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]