บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒ - พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๒

หน้าที่ ๓๙๘.

สตฺตมสิกฺขาปทํ [๖๑๐] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป ฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ตโปเท นฺหายนฺติ ฯ อถโข ^๑- ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร สีสํ นฺหายิสฺสามีติ ตโปทํ คนฺตฺวา ยาว อยฺยา นฺหายนฺตีติ เอกมนฺตํ ปฏิมาเนสิ ฯ ภิกฺขู ยาว สมนฺธการา นฺหายึสุ ฯ อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร วิกาเล สีสํ นฺหายิตฺวา นครทฺวาเร ถกฺกิเต ^๒- พหินคเร วสิตฺวา กาลสฺเสว อสมฺภินฺเนน วิเลปเนน เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ {๖๑๐.๑} เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข ราชานํ มาคธํ เสนิยํ พิมฺพิสารํ ภควา เอตทโวจ กิสฺส ตฺวํ มหาราช กาลสฺเสว อาคโต อสมฺภินฺเนน วิเลปเนนาติ ฯ อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ อถโข ภควา ราชานํ มาคธํ เสนิยํ พิมฺพิสารํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสสิ สมาทเปสิ สมุตฺเตเชสิ สมฺปหํเสสิ ฯ อถโข ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร ภควตา ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺสิโต สมาทปิโต สมุตฺเตชิโต สมฺปหํสิโต อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ภิกฺขู ราชานํปิ ปสฺสิตฺวา น @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. เตน โข ปน สมเยน ฯ ^๒ ม. ถกิเต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๙๙.

มตฺตํ ชานิตฺวา นฺหายนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา กถํ หิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา ราชานํปิ ปสฺสิตฺวา น มตฺตํ ชานิตฺวา นฺหายิสฺสนฺติ เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๖๑๐.๒} โย ปน ภิกฺขุ โอเรนฑฺฒมาสํ ^๑- นฺหาเยยฺย ปาจิตฺติยนฺติ ฯ {๖๑๐.๓} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ [๖๑๑] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู อุณฺหสมเย ปริฬาหสมเย กุกฺกุจฺจายนฺตา น นฺหายนฺติ เสทคเตน คตฺเตน สยนฺติ ฯ จีวรํปิ เสนาสนํปิ ทุสฺสติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว อุณฺหสมเย ปริฬาหสมเย โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหายิตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๖๑๑.๑} โย ปน ภิกฺขุ โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหาเยยฺย อญฺญตฺร สมยา ปาจิตฺติยํ ฯ ตตฺถายํ สมโย ทิยฑฺโฒ มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส อิจฺเจเต อฑฺฒเตยฺยมาสา อุณฺหสมโย ปริฬาหสมโย อยํ ตตฺถ สมโยติ ฯ {๖๑๑.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ [๖๑๒] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู คิลานา โหนฺติ ฯ คิลานปุจฺฉกา ภิกฺขู คิลาเน ภิกฺขู เอตทโวจุํ กจฺจาวุโส ขมนียํ @เชิงอรรถ: ^๑ โอเรนทฺธมาสนฺติปิ ปาฐา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๐.

กจฺจิ ยาปนียนฺติ ฯ ปุพฺเพ มยํ อาวุโส โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหายาม เตน โน ผาสุ โหติ อิทานิ ปน ภควตา ปฏิกฺขิตฺตนฺติ กุกฺกุจฺจายนฺตา น นฺหายาม เตน โน น ผาสุ โหตีติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว คิลาเนน ภิกฺขุนา โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหายิตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๖๑๒.๑} โย ปน ภิกฺขุ โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหาเยยฺย อญฺญตฺร สมยา ปาจิตฺติยํ ฯ ตตฺถายํ สมโย ทิยฑฺโฒ มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส อิจฺเจเต อฑฺฒเตยฺยมาสา อุณฺหสมโย ปริฬาหสมโย คิลานสมโย อยํ ตตฺถ สมโยติ ฯ {๖๑๒.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ [๖๑๓] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู นวกมฺมํ กตฺวา กุกฺกุจฺจายนฺตา น นฺหายนฺติ ^[๑]- เสทคเตน คตฺเตน สยนฺติ ฯ จีวรํปิ เสนาสนํปิ ทุสฺสติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว กมฺมสมเย โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหายิตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๖๑๓.๑} โย ปน ภิกฺขุ โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหาเยยฺย อญฺญตฺร สมยา ปาจิตฺติยํ ฯ ตตฺถายํ สมโย ทิยฑฺโฒ มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส อิจฺเจเต อฑฺฒเตยฺยมาสา อุณฺหสมโย ปริฬาหสมโย คิลานสมโย กมฺมสมโย อยํ ตตฺถ สมโยติ ฯ {๖๑๓.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. เต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๑.

[๖๑๔] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู อทฺธานมคฺคํ คนฺตฺวา กุกฺกุจฺจายนฺตา น นฺหายนฺติ ^[๑]- เสทคเตน คตฺเตน สยนฺติ ฯ จีวรํปิ เสนาสนํปิ ทุสฺสติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว อทฺธานคมนสมเย โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหายิตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๖๑๔.๑} โย ปน ภิกฺขุ โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหาเยยฺย อญฺญตฺร สมยา ปาจิตฺติยํ ฯ ตตฺถายํ สมโย ทิยฑฺโฒ มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส อิจฺเจเต อฑฺฒเตยฺยมาสา อุณฺหสมโย ปริฬาหสมโย คิลานสมโย กมฺมสมโย อทฺธานคมนสมโย อยํ ตตฺถ สมโยติ ฯ {๖๑๔.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ [๖๑๕] เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู อชฺโฌกาเส จีวรกมฺมํ กโรนฺตา สรเชน วาเตน โอกิณฺณา โหนฺติ เทโว จ โถกํ โถกํ ผุสฺสิ ^๒- ฯ ภิกฺขู กุกฺกุจฺจายนฺตา น นฺหายนฺติ กิลินฺเนน คตฺเตน สยนฺติ ฯ จีวรํปิ เสนาสนํปิ ทุสฺสติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว วาตวุฏฺฐิสมเย โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหายิตุํ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๖๑๕.๑} โย ปน ภิกฺขุ โอเรนฑฺฒมาสํ นฺหาเยยฺย อญฺญตฺร สมยา ปาจิตฺติยํ ฯ ตตฺถายํ สมโย ทิยฑฺโฒ มาโส เสโส คิมฺหานนฺติ วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส อิจฺเจเต อฑฺฒเตยฺยมาสา อุณฺหสมโย ปริฬาหสมโย คิลานสมโย กมฺมสมโย อทฺธานคมนสมโย @เชิงอรรถ: ^๑ ม. เต ฯ ^๒ ม. ผุสายติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๒.

วาตวุฏฺฐิสมโย อยํ ตตฺถ สมโยติ ฯ [๖๑๖] โย ปนาติ โย ยาทิโส ฯเปฯ ภิกฺขูติ ฯเปฯ อยํ อิมสฺมึ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ ฯ โอเรนฑฺฒมาสนฺติ อูนกฑฺฒมาสํ ฯ นฺหาเยยฺยาติ จุณฺเณน วา มตฺติกาย วา นฺหายติ ฯ ปโยเค ทุกฺกฏํ ฯ นฺหานปริโยสาเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ {๖๑๖.๑} อญฺญตฺร สมยาติ ฐเปตฺวา สมยํ ฯ อุณฺหสมโย นาม ทิยฑฺโฒ มาโส เสโส คิมฺหานํ ฯ ปริฬาหสมโย นาม วสฺสานสฺส ปฐโม มาโส ฯ อิจฺเจเต อฑฺฒเตยฺยมาสา อุณฺหสมโย ปริฬาหสมโยติ นฺหายิตพฺพํ ฯ คิลานสมโย นาม ยสฺส วินา นฺหาเนน น ผาสุ โหติ ฯ คิลานสมโยติ นฺหายิตพฺพํ ฯ กมฺมสมโย นาม อนฺตมโส ปริเวณํปิ สมฺมฏฺฐํ โหติ ฯ กมฺมสมโยติ นฺหายิตพฺพํ ฯ {๖๑๖.๒} อทฺธานคมนสมโย นาม อฑฺฒโยชนํ คมิสฺสามีติ นฺหายิตพฺพํ คจฺฉนฺเตน นฺหายิตพฺพํ คเตน นฺหายิตพฺพํ ฯ วาตวุฏฺฐิสมโย นาม ภิกฺขู สรเชน วาเตน โอกิณฺณา โหนฺติ เทฺว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ กาเย ปติตานิ โหนฺติ ฯ วาตวุฏฺฐิสมโยติ นฺหายิตพฺพํ ฯ [๖๑๗] อูนกฑฺฒมาเส อูนกสญฺญี อญฺญตฺร สมยา นฺหายติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อูนกฑฺฒมาเส เวมติโก อญฺญตฺร สมยา นฺหายติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อูนกฑฺฒมาเส อติเรกสญฺญี อญฺญตฺร สมยา นฺหายติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อติเรกฑฺฒมาเส อูนกสญฺญี อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อติเรกฑฺฒมาเส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐๓.

เวมติโก อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ อติเรกฑฺฒมาเส อติเรกสญฺญี อนาปตฺติ ฯ [๖๑๘] อนาปตฺติ สมเย อฑฺฒมาสํ นฺหายติ อติเรกฑฺฒมาสํ นฺหายติ ปารํ คจฺฉนฺโต นฺหายติ สพฺพปจฺจนฺติเมสุ ชนปเทสุ อาปทาสุ อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ สตฺตมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํ ฯ ---------