ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๑ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๓ สุตฺต. ที. ปาฏิกวคฺโค

                      สมฺปสาทนียสุตฺตํ
     [๗๓]  เอวมฺเม  สุตํ  ฯ  เอกํ  สมยํ  ภควา  นาฬนฺทายํ  วิหรติ
ปาวาริกมฺพวเน    ฯ   อถโข   อายสฺมา   สารีปุตฺโต   เยน   ภควา
เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ  อภิวาเทตฺวา  เอกมนฺตํ  นิสีทิ  ฯ
เอกมนฺตํ   นิสินฺโน   โข   อายสฺมา   สารีปุตฺโต   ภควนฺตํ  เอตทโวจ
เอวํ   ปสนฺโน   อหํ   ภนฺเต   ภควติ   น  จาหุ  น  จ  ภวิสฺสติ  น
เจตรหิ    วิชฺชติ   อญฺโญ   สมโณ   วา   พฺราหฺมโณ   วา   ภควตา
ภิยฺโยภิญฺญตโร   ยทิทํ   สมฺโพธิยนฺติ   ฯ  โอฬารา  ๑-  โข  เต  อยํ
สารีปุตฺต   อาสภิวาจา   ภาสิตา   เอกํโส   คหิโต   สีหนาโท  นทิโต
เอวํ   ปสนฺโน   อหํ   ภนฺเต   ภควติ   น  จาหุ  น  จ  ภวิสฺสติ  น
เจตรหิ    วิชฺชติ   อญฺโญ   สมโณ   วา   พฺราหฺมโณ   วา   ภควตา
ภิยฺโยภิญฺญตโร ยทิทํ สมฺโพธิยนฺติ ฯ
     [๗๔]  กึ  นุ  โข  เต  สารีปุตฺต  เย  เต  อเหสุํ  อตีตมทฺธานํ
อรหนฺโต   สมฺมาสมฺพุทฺธา   สพฺเพ   เต   ภควนฺโต   เจตสา   เจโต
ปริจฺจ   วิทิตา   เอวํสีลา   เต   ภควนฺโต   อเหสุํ  อิติปิ  เอวํธมฺมา
เต   ภควนฺโต   อเหสุํ   อิติปิ   เอวํปญฺญา   เต   ภควนฺโต   อเหสุํ
อิติปิ   เอวํวิหารี   เต   ภควนฺโต   อเหสุํ   อิติปิ   เอวํวิมุตฺตา  เต
ภควนฺโต  อเหสุํ  อิติปีติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเตติ  ๒-  ฯ กึ ปน เต ๓-
สารีปุตฺต     เย     เต     ภวิสฺสนฺติ    อนาคตมทฺธานํ    อรหนฺโต
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. อุฬารา ฯ   สพฺพวาเรสุ อิติสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ   ยุ. อยํ น ทิสฺสติ ฯ
สมฺมาสมฺพุทฺธา   สพฺเพ   เต  ภควนฺโต  เจตสา  เจโต  ปริจฺจ  วิทิตา
เอวํสีลา  เต  ภควนฺโต  ภวิสฺสนฺติ  อิติปิ  เอวํธมฺมา  ฯ  เอวํปญฺญา  ฯ
เอวํวิหารี   ฯ   เอวํวิมุตฺตา  เต  ภควนฺโต  ภวิสฺสนฺติ  อิติปีติ  ฯ  โน
เหตํ ภนฺเตติ ฯ
     {๗๔.๑}  กึ  ปน  เต  สารีปุตฺต  อหํ เอตรหิ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ
เจตสา เจโต ปริจฺจ วิทิโต เอวํสีโล ภควา อิติปิ เอวํธมฺโม ฯ เอวํปญฺโญ ฯ
เอวํวิหารี ฯ เอวํวิมุตฺโต ภควา อิติปีติ ฯ โน เหตํ ภนฺเตติ ฯ เอตฺถ หิ ๑-
เต   สารีปุตฺต   อตีตานาคตปจฺจุปฺปนฺเนสุ   อรหนฺเตสุ   สมฺมาสมฺพุทฺเธสุ
เจโตปริยญาณํ   นตฺถิ   อถ   กิญฺจรหิ   เต   อยํ  สารีปุตฺต  โอฬารา
อาสภิวาจา   ภาสิตา  เอกํโส  คหิโต  สีหนาโท  นทิโต  เอวํ  ปสนฺโน
อหํ  ภนฺเต  ภควติ  น  จาหุ  น  จ  ภวิสฺสติ  น  เจตรหิ วิชฺชติ อญฺโญ
สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา ภควตา ภิยฺโยภิญฺญตโร ยทิทํ สมฺโพธิยนฺติ ฯ
     {๗๔.๒}  น  โข  ปเนตํ  [๒]-  ภนฺเต  อตีตานาคตปจฺจุปฺปนฺเนสุ
อรหนฺเตสุ   สมฺมาสมฺพุทฺเธสุ   เจโตปริยญาณํ   อตฺถิ  อปิจ  เม  [๓]-
ธมฺมนฺวโย    วิทิโต    เสยฺยถาปิ   ภนฺเต   รญฺโญ   ปจฺจนฺติมํ   นครํ
ทฬฺหทฺธาลํ   ๔-   ทฬฺหปาการโตรณํ   เอกทฺวารํ   ตตฺรสฺส   โทวาริโก
ปณฺฑิโต   วิยตฺโต   เมธาวี  อญฺญาตานํ  นิวาเรตา  ญาตานํ  ปเวเสตา
โส   ตสฺส   นครสฺส   สามนฺตา  ๕-  อนุปริยายปถํ  อนุกฺกมมาโน  ๖-
น   ปสฺเสยฺย   ปาการสนฺธึ   วา  ปาการวิวรํ  วา  อนฺตมโส  วิฬาร-
นิกฺขมนมตฺตํปิ   ตสฺส   เอวมสฺส   เย   เกจิ  โอฬาริกา  ปาณา  อิมํ
@เชิงอรรถ:  ม. จ หิ ฯ ยุ. จรหิ ฯ   ม. ยุ. เม ฯ   ยุ. ภนฺเต ฯ   ม. ทฬฺหุทฺธาตํ
@ยุ. ทฬฺหุทฺทาตํ ฯ   ม. ยุ. สมนฺตา ฯ   ยุ. อนุกฺกมนเต ฯ
นครํ   ปวิสนฺติ   วา  นิกฺขมนฺติ  วา  สพฺเพ  เต  อิมินา  ว  ทฺวาเรน
ปวิสนฺติ   วา   นิกฺขมนฺติ  วาติ  เอวเมว  โข  เม  ภนฺเต  ธมฺมนฺวโย
วิทิโต   เย  เต  [๑]-  อเหสุํ  อตีตมทฺธานํ  อรหนฺโต  สมฺมาสมฺพุทฺธา
สพฺเพ   เต   ภควนฺโต   ปญฺจ   นีวรเณ  ปหาย  เจตโส  อุปกฺกิเลเส
ปญฺญาย    ทุพฺพลีกรเณ    จตูสุ   สติปฏฺฐาเนสุ   สุปติฏฺฐิตจิตฺตา   สตฺต
สมฺโพชฺฌงฺเค    ๒-    ยถาภูตํ    ภาเวตฺวา   อนุตฺตรํ   สมฺมาสมฺโพธึ
อภิสมฺพุชฺฌึสุ   เยปิ   เต   ภนฺเต   ภวิสฺสนฺติ  อนาคตมทฺธานํ  อรหนฺโต
สมฺมาสมฺพุทฺธา    สพฺเพ    เต    ภควนฺโต   ปญฺจ   นีวรเณ   ปหาย
เจตโส    อุปกฺกิเลเส    ปญฺญาย   ทุพฺพลีกรเณ   จตูสุ   สติปฏฺฐาเนสุ
สุปติฏฺฐิตจิตฺตา    สตฺต   สมฺโพชฺฌงฺเค   ยถาภูตํ   ภาเวตฺวา   อนุตฺตรํ
สมฺมาสมฺโพธึ    อภิสมฺพุชฺฌิสฺสนฺติ    ภควาปิ    ภนฺเต   เอตรหิ   อรหํ
สมฺมาสมฺพุทฺโธ   ปญฺจ   นีวรเณ   ปหาย  เจตโส  อุปกฺกิเลเส  ปญฺญาย
ทุพฺพลีกรเณ   จตูสุ   สติปฏฺฐาเนสุ   สุปติฏฺฐิตจิตฺโต  สตฺต  สมฺโพชฺฌงฺเค
ยถาภูตํ ภาเวตฺวา อนุตฺตรํ สมฺมาสมฺโพธึ อภิสมฺพุทฺโธ ฯ
     {๗๔.๓}  อิธาหํ  ภนฺเต  เยน  ภควา เตนุปสงฺกมึ ธมฺมสฺสวนาย ฯ
ตสฺส  [๓]-  ภนฺเต  ภควา  ธมฺมํ  เทเสสิ  ๔- อุตฺตรุตฺตรํ ๕- ปณีตปณีตํ
กณฺหสุกฺกํ  สปฺปฏิภาคํ  ฯ  ยถา  ยถา  [๖]-  ภนฺเต ภควา ธมฺมํ เทเสสิ
อุตฺตรุตฺตรํ   ๕-   ปณีตปณีตํ   กณฺหสุกฺกํ  สปฺปฏิภาคํ  ตถา  ตถาหํ  ตสฺมึ
ธมฺเม   อภิญฺญา   อิเธกจฺจํ   ธมฺมํ   ธมฺเมสุ   นิฏฺฐมคมํ  สตฺถริ  ปสีทึ
สมฺมาสมฺพุทฺโธ ภควา สฺวากฺขาโต ภควตา ธมฺโม สุปฏิปนฺโน สงฺโฆติ ๗-@เชิงอรรถ:  ม. ภนฺเต ฯ   ยุ. โพชฺฌงฺเค ฯ   ม. ยุ. เม ฯ   ม. เทเสติ ฯ
@ ยุ. อุตฺตรุตฺตรึ ฯ   ม. ยุ. เม ฯ   ม. สาวกสงฺโฆติ ฯ
     [๗๕]  อปรํ  ปน  ภนฺเต  เอตทานุตฺตริยํ  ยถา ภควา ธมฺมํ เทเสติ
กุสเลสุ    ธมฺเมสุ    ตตฺรีเม   กุสลา   ธมฺมา   เสยฺยถีทํ   จตฺตาโร
สติปฏฺฐานา     จตฺตาโร     สมฺมปฺปธานา     จตฺตาโร    อิทฺธิปาทา
ปญฺจินฺทฺริยานิ   ปญฺจ   พลานิ   สตฺต   โพชฺฌงฺคา   อริโย   อฏฺฐงฺคิโก
มคฺโค   ฯ   อิธ   ภนฺเต  ภิกฺขุ  อาสวานํ  ขยา  อนาสวํ  เจโตวิมุตฺตึ
ปญฺญาวิมุตฺตึ    ทิฏฺเฐ    ว    ธมฺเม    สยํ    อภิญฺญา    สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช    วิหรติ   ฯ   เอตทานุตฺตริยํ   ภนฺเต   กุสเลสุ   ธมฺเมสุ
ตํ   ภควา   อเสสมภิชานาติ   ตํ   ภควโต   อเสสมภิชานโต  อุตฺตริ-
อภิญฺเญยฺยํ    นตฺถิ    ยทภิชานํ    อญฺโญ   สมโณ   วา   พฺราหฺมโณ
วา ภควตา ภิยฺโยภิญฺญตโร อสฺส ยทิทํ กุสเลสุ ธมฺเมสุ ฯ
     [๗๖]  อปรํ  ปน  ภนฺเต  เอตทานุตฺตริยํ  ยถา ภควา ธมฺมํ เทเสติ
อายตนปฺปณฺณตฺตีสุ    ๑-    ฯ    ฉยิมานิ    ภนฺเต   อชฺฌตฺติกพาหิรานิ
อายตนานิ    จกฺขุญฺเจว   รูปา   จ   โสตญฺจ   สทฺทา   จ   ฆานญฺจ
คนฺธา  จ  ชิวฺหา  จ  รสา  จ  กาโย  จ  โผฏฺฐพฺพา จ มโน จ ธมฺมา
จ    ฯ    เอตทานุตฺตริยํ    ภนฺเต    อายตนปฺปณฺณตฺตีสุ   ตํ   ภควา
อเสสมภิชานาติ    ตํ    ภควโต    อเสสมภิชานโต    อุตฺตริอภิญฺเญยฺยํ
นตฺถิ    ยทภิชานํ   อญฺโญ   สมโณ   วา   พฺราหฺมโณ   วา   ภควตา
ภิยฺโยภิญฺญตโร อสฺส ยทิทํ อายตนปฺปณฺณตฺตีสุ ฯ
     [๗๗]   อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ   คพฺภาวกฺกนฺตีสุ  ฯ  จตสฺโส  อิมา  ภนฺเต  คพฺภาวกฺกนฺติโย  ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อายตนปญฺญตฺตีสุ ฯ
อิธ  ปน  ๑-  ภนฺเต  เอกจฺโจ  อสมฺปชาโน  ๒-  มาตุ  กุจฺฉึ โอกฺกมติ
อสมฺปชาโน    มาตุ   กุจฺฉิสฺมึ   ฐาติ   อสมฺปชาโน   มาตุ   กุจฺฉิมฺหา
นิกฺขมติ อยํ ปฐมา คพฺภาวกฺกนฺติ ฯ
     {๗๗.๑}  ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ สมฺปชาโน หิ ๓- โข มาตุ
กุจฺฉึ    โอกฺกมติ   อสมฺปชาโน   มาตุ   กุจฺฉิสฺมึ   ฐาติ   อสมฺปชาโน
มาตุ กุจฺฉิมฺหา นิกฺขมติ อยํ ทุติยา คพฺภาวกฺกนฺติ ฯ
     {๗๗.๒}  ปุน จปรํ ภนฺเต อิเธกจฺโจ สมฺปชาโน มาตุ กุจฺฉึ โอกฺกมติ
สมฺปชาโน   มาตุ  กุจฺฉิสฺมึ  ฐาติ  อสมฺปชาโน  มาตุ  กุจฺฉิมฺหา  นิกฺขมติ
อยํ ตติยา คพฺภาวกฺกนฺติ ฯ
     {๗๗.๓}   ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  สมฺปชาโน  มาตุ  กุจฺฉึ
โอกฺกมติ   สมฺปชาโน  มาตุ  กุจฺฉิสฺมึ  ฐาติ  สมฺปชาโน  มาตุ  กุจฺฉิมฺหา
นิกฺขมติ    อยํ   จตุตฺถา   คพฺภาวกฺกนฺติ   ฯ   เอตทานุตฺตริยํ   ภนฺเต
คพฺภาวกฺกนฺตีสุ ฯ
     [๗๘]   อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ   อาเทสนวิธาสุ   ฯ   จตสฺโส  อิมา  ภนฺเต  อาเทสนวิธา  ฯ
อิธ   ภนฺเต   เอกจฺโจ  นิมิตฺเตน  อาทิสติ  เอวํปิ  เต  มโน  อิตฺถมฺปิ
เต   มโน   อิติปิ   เต  จิตฺตนฺติ  ฯ  โส  พหุํ  เจปิ  อาทิสติ  ตเถว
ตํ โหติ โน อญฺญถาติ ๔- ฯ อยํ ปฐมา อาเทสนฺวิธา ฯ
     {๗๘.๑}  ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  น  เหว  โข  นิมิตฺเตน
อาทิสติ  อปิจ  โข  มนุสฺสานํ  วา  อมนุสฺสานํ  วา  เทวตานํ  วา สทฺทํ
สุตฺวา  อาทิสติ  เอวํปิ  เต  มโน  อิตฺถมฺปิ เต มโน อิติปิ เต จิตฺตนฺติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. ปนสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ   ยุ. อสมฺปชาโน เจว ฯ   ม. หิสทฺโท น
@ทิสฺสติ ฯ ยุ. ปิ ฯ   ม. ยุ. อิติสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ เอวมุปริ ฯ
โส    พหุญฺเจปิ   อาทิสติ   ตเถว   ตํ   โหติ   โน   อญฺญถาติ   ฯ
อยํ ทุติยา อาเทสนวิธา ฯ
     {๗๘.๒}  ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  น  เหว  โข  นิมิตฺเตน
อาทิสติ    นาปิ   มนุสฺสานํ   วา   อมนุสฺสานํ   วา   เทวตานํ   วา
สทฺทํ    สุตฺวา    อาทิสติ    อปิจ    โข    วิตกฺกยโต    วิจารยโต
วิตกฺกวิปฺผารสทฺทํ    สุตฺวา    อาทิสติ   เอวํปิ   เต   มโน   อิตฺถมฺปิ
เต   มโน   อิติปิ   เต   จิตฺตนฺติ  ฯ  โส  พหุญฺเจปิ  อาทิสติ  ตเถว
ตํ โหติ โน อญฺญถาติ ฯ อยํ ตติยา อาเทสนวิธา ฯ
     {๗๘.๓}  ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  น  เหว  โข  นิมิตฺเตน
อาทิสติ   นาปิ   มนุสฺสานํ   วา  อมนุสฺสานํ  วา  เทวตานํ  วา  สทฺทํ
สุตฺวา   อาทิสติ   นปิ  วิตกฺกยโต  วิจารยโต  วิตกฺกวิปฺผารสทฺทํ  สุตฺวา
อาทิสติ  อถโข  ๑-  วิตกฺกวิจารสมาธึ  ๒-  สมาปนฺนสฺส  เจตสา เจโต
ปริจฺจ   ปชานาติ   ยถา   อิมสฺส  โภโต  มโนสงฺขารา  ปณิหิตา  ตถา
อิมสฺส  จิตฺตสฺส  อนนฺตรา  อิมํ  ๓-  นาม  วิตกฺกํ  วิตกฺเกสฺสตีติ  ฯ โส
พหุญฺเจปิ  อาทิสติ  ตเถว  ตํ  โหติ  โน  อญฺญถาติ  ฯ  อยํ  ภนฺเต ๔-
จตุตฺถา อาเทสนวิธา ฯ เอตทานุตฺตริยํ ภนฺเต อาเทสนวิธาสุ ฯ
     [๗๙]  อปรํ  ปน  ภนฺเต  เอตทานุตฺตริยํ  ยถา ภควา ธมฺมํ เทเสติ
ทสฺสนสมาปตฺตีสุ   ฯ   จตสฺโส   อิมา   ภนฺเต   ทสฺสนสมาปตฺติโย   ฯ
อิธ   ภนฺเต   เอกจฺโจ   สมโณ   วา  พฺราหฺมโณ  วา  อาตปฺปมนฺวาย
ปธานมนฺวาย    อนุโยคมนฺวาย   อปฺปมาทมนฺวาย   สมฺมามนสิการมนฺวาย
ตถารูปํ   เจโตสมาธึ  ผุสติ  ยถาสมาหิเต  จิตฺเต  อิมเมว  กายํ  อุทฺธํ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. อปิจ โข ฯ   ยุ. อวิตกฺกํ อวิจารํ สมาธึ ฯ   ยุ. อมุํ ฯ
@ ม. ยุ. อยํ น ทิสฺสติ ฯ
ปาทตลา   อโธ   เกสมตฺถกา   ตจปริยนฺตํ  ปูรนฺนานปฺปการสฺส  อสุจิโน
ปจฺจเวกฺขติ   อตฺถิ   อิมสฺมึ  กาเย  เกสา  โลมา  นขา  ทนฺตา  ตโจ
มํสํ   นหารู   อฏฺฐี   อฏฺฐิมิญฺชํ  ๑-  วกฺกํ  หทยํ  ยกนํ  กิโลมกํ  ปิหกํ
ปปฺผาสํ    อนฺตํ    อนฺตคุณํ    อุทริยํ   กรีสํ   ปิตฺตํ   เสมฺหํ   ปุพฺโพ
โลหิตํ   เสโท  เมโท  อสฺสุ  วสา  เขโฬ  สิงฺฆานิกา  ลสิกา  มุตฺตนฺติ
อยํ ปฐมา ทสฺสนสมาปตฺติ ฯ
     {๗๙.๑}  ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา
อาตปฺปมนฺวาย  ฯเปฯ  ตถารูปํ  เจโตสมาธึ  ผุสติ  ยถาสมาหิเต  จิตฺเต
อิมเมว    กายํ    อุทฺธํ   ปาทตลา   อโธ   เกสมตฺถกา   ตจปริยนฺตํ
ปูรนฺนานปฺปการสฺส    อสุจิโน    ปจฺจเวกฺขติ    อตฺถิ   อิมสฺมึ   กาเย
เกสา  โลมา  ฯเปฯ  ลสิกา  มุตฺตํ  ๒- อติกฺกมฺม จ ปุริสสฺส ฉวิมํสโลหิตํ
อฏฺฐึ ปจฺจเวกฺขติ อยํ ทุติยา ทสฺสนสมาปตฺติ ฯ
     {๗๙.๒}   ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  สมโณ  วา  พฺราหฺมโณ
วา   อาตปฺปมนฺวาย   ฯเปฯ  ตถารูปํ  เจโตสมาธึ  ผุสติ  ยถาสมาหิเต
จิตฺเต   อิมเมว   กายํ  อุทฺธํ  ปาทตลา  อโธ  เกสมตฺถกา  ตจปริยนฺตํ
ปูรนฺนานปฺปการสฺส    อสุจิโน    ปจฺจเวกฺขติ    อตฺถิ   อิมสฺมึ   กาเย
เกสา   โลมา   ฯเปฯ   ลสิกา   มุตฺตํ   ๒-   อติกฺกมฺม  จ  ปุริสสฺส
ฉวิมํสโลหิตํ   อฏฺฐึ   ปจฺจเวกฺขติ   ปุริสสฺส   จ  วิญฺญาณโสตํ  ปชานาติ
อุภยโต    อพฺโพจฺฉินฺนํ   อิธโลเก   ปติฏฺฐิตญฺจ   ปรโลเก   ปติฏฺฐิตญฺจ
อยํ ตติยา ทสฺสนสมาปตฺติ ฯ
     {๗๙.๓}   ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  สมโณ  วา  พฺราหฺมโณ
วา    อาตปฺปมนฺวาย    ฯเปฯ   ลสิกา   มุตฺตํ   ๒-   อติกฺกมฺม   จ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อฏฺฐิมิญฺชา ฯ   ม. มุตฺตนฺติ ฯ
ปุริสสฺส   ฉวิมํสโลหิตํ   อฏฺฐึ   ปจฺจเวกฺขติ   ปุริสสฺส   จ  วิญฺญาณโสตํ
ปชานาติ   อุภยโต   อพฺโพจฺฉินฺนํ   อิธโลเก   อปฺปติฏฺฐิตญฺจ   ปรโลเก
อปฺปติฏฺฐิตญฺจ    อยํ    จตุตฺถา    ทสฺสนสมาปตฺติ   ฯ   เอตทานุตฺตริยํ
ภนฺเต ทสฺสนสมาปตฺตีสุ ฯ
     [๘๐]  อปรํ  ปน  ภนฺเต  เอตทานุตฺตริยํ  ยถา ภควา ธมฺมํ เทเสติ
ปุคฺคลปณฺณตฺตีสุ    ฯ    สตฺติเม    ภนฺเต   ปุคฺคลา   อุภโตภาควิมุตฺโต
ปญฺญาวิมุตฺโต   กายสกฺขิ   ๑-   ทิฏฺฐิปฺปตฺโต  สทฺธาวิมุตฺโต  ธมฺมานุสารี
สทฺธานุสารี ฯ เอตทานุตฺตริยํ ภนฺเต ปุคฺคลปณฺณตฺตีสุ ฯ
     [๘๑]  อปรํ  ปน  ภนฺเต  เอตทานุตฺตริยํ  ยถา ภควา ธมฺมํ เทเสติ
ปธาเนสุ    ฯ   สตฺติเม   ภนฺเต   โพชฺฌงฺคา   ๒-   สติสมฺโพชฺฌงฺโค
ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺโค         วิริยสมฺโพชฺฌงฺโค        ปีติสมฺโพชฺฌงฺโค
ปสฺสทฺธิสมฺโพชฺฌงฺโค    สมาธิสมฺโพชฺฌงฺโค    อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺโค    ฯ
เอตทานุตฺตริยํ ภนฺเต ปธาเนสุ ฯ
     [๘๒]  อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ   ปฏิปทาสุ   ฯ   จตสฺโส  อิมา  ภนฺเต  ปฏิปทา  ทุกฺขาปฏิปทา
ทนฺธาภิญฺญา    ทุกฺขาปฏิปทา    ขิปฺปาภิญฺญา   สุขาปฏิปทา   ทนฺธาภิญฺญา
สุขาปฏิปทา    ขิปฺปาภิญฺญาติ    ๓-    ตตฺร   ภนฺเต   ยายํ   ปฏิปทา
ทุกฺขา   ทนฺธาภิญฺญา   อยํ   ปน   ภนฺเต   ปฏิปทา   อุภเยเนว  หีนา
อกฺขายติ   ทุกฺขตฺตา  จ  ทนฺธตฺตา  จ  ฯ  ตตฺร  ภนฺเต  ยายํ  ปฏิปทา
ทุกฺขา   ขิปฺปาภิญฺญา   อยํ   ปน   ภนฺเต   ปฏิปทา   ทุกฺขตฺตา   หีนา
@เชิงอรรถ:  ม. กายสกฺขี ฯ   ม. สมฺโพชฺฌงฺคา ฯ   ยุ. อิติสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ
อกฺขายติ   ฯ   ตตฺร   ภนฺเต   ยายํ  ปฏิปทา  สุขา  ทนฺธาภิญฺญา  อยํ
ปน   ภนฺเต   ปฏิปทา   ทนฺธตฺตา   หีนา   อกฺขายติ  ฯ  ตตฺร  ภนฺเต
ยายํ    ปฏิปทา    สุขา   ขิปฺปาภิญฺญา   อยํ   ปน   ภนฺเต   ปฏิปทา
อุภเยเนว    ปณีตา    อกฺขายติ    สุขตฺตา   จ   ขิปฺปตฺตา   จ   ฯ
เอตทานุตฺตริยํ ภนฺเต ปฏิปทาสุ ฯ
     [๘๓]  อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ    ภสฺสสมาจาเร    ฯ   อิธ   ภนฺเต   เอกจฺโจ   น   เจว
มุสาวาทุปสญฺหิตํ  วาจํ  ภาสติ  น  จ  เวภูติยํ  เปสุณิยํ  น  จ สารมฺภชํ
ชยาเปกฺโข   มนฺตามนฺตา   จ   วาจํ   ภาสติ   นิธานวตึ  กาเลน  ฯ
เอตทานุตฺตริยํ ภนฺเต ภสฺสสมาจาเร ฯ
     [๘๔]  อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ   ปุริสสีลสมาจาเร   ฯ   อิธ   ภนฺเต  เอกจฺโจ  สจฺโจ  จสฺส
สทฺโธ  จ  น  จ  กุหโก น จ ลปโก น จ เนมิตฺติโก น จ นิปฺเผสิโก ๑-
น  จ  ลาเภน  ลาภํ  นิชิคึสนโก ๒- อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวาโร โภชเนสุ ๓-
มตฺตญฺญู    สมการี    ชาคริยานุโยคมนุยุตฺโต   อตนฺทิโต   อารทฺธวิริโย
ฌายี   สติมา   กลฺยาณปฏิภาโณ   คติมา   ธิติมา   มติมา  ๔-  น  จ
กาเมสุ  คิทฺโธ  สโต  จ  นิปโก  จเร  ๕-  ฯ  เอตทานุตฺตริยํ  ภนฺเต
ปุริสสีลสมาจาเร ฯ
     [๘๕]  อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ   อนุสาสนวิธาสุ   จตสฺโส   อิมา   ภนฺเต   อนุสาสนวิธา   ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. นิปฺเปสิโก ฯ  ม. นิชิคีสนโก ฯ ยุ. นิชิคึสิตา ฯ  ม. ยุ. โภชเน ฯ
@ ยุ. มุติมา ฯ   ม. ยุ. จ ฯ
ชานาติ    ภนฺเต   ภควา   ปรํ   ปุคฺคลํ   ปจฺจตฺตํ   โยนิโสมนสิการา
อยํ    ปุคฺคโล    ยถานุสิฏฺฐํ    ตถาปฏิปชฺชมาโน   ติณฺณํ   สญฺโญชนานํ
ปริกฺขยา  โสตาปนฺโน  ภวิสฺสติ  อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโนติ ฯ
ชานาติ    ภนฺเต   ภควา   ปรํ   ปุคฺคลํ   ปจฺจตฺตํ   โยนิโสมนสิการา
อยํ    ปุคฺคโล    ยถานุสิฏฺฐํ    ตถาปฏิปชฺชมาโน   ติณฺณํ   สญฺโญชนานํ
ปริกฺขยา      ราคโทสโมหานํ     ตนุตฺตา     สกทาคามี     ภวิสฺสติ
สกิเทว   อิมํ   โลกํ   อาคนฺตฺวา   ทุกฺขสฺสนฺตํ   กริสฺสตีติ  ฯ  ชานาติ
ภนฺเต    ภควา    ปรํ    ปุคฺคลํ    ปจฺจตฺตํ   โยนิโสมนสิการา   อยํ
ปุคฺคโล    ยถานุสิฏฺฐํ    ตถาปฏิปชฺชมาโน    ปญฺจนฺนํ    โอรมฺภาคิยานํ
สญฺโญชนานํ    ปริกฺขยา    โอปปาติโก    ภวิสฺสติ   ตตฺถ   ปรินิพฺพายี
อนาวตฺติธมฺโม   ตสฺมา   โลกาติ   ฯ   ชานาติ   ภนฺเต   ภควา  ปรํ
ปุคฺคลํ    ปจฺจตฺตํ    โยนิโสมนสิการา    อยํ    ปุคฺคโล    ยถานุสิฏฺฐํ
ตถาปฏิปชฺชมาโน      อาสวานํ      ปริกฺขยา     อนาสวญฺเจโตวิมุตฺตึ
ปญฺญาวิมุตฺตึ   ทิฏฺเฐ   ว   ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช
วิหริสฺสตีติ ฯ เอตทานุตฺตริยํ ภนฺเต อนุสาสนวิธาสุ ๑- ฯ
     [๘๖]  อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ    ปรปุคฺคลวิมุตฺติญาเณ    ฯ   ชานาติ   ภนฺเต   ภควา   ปรํ
ปุคฺคลํ   ปจฺจตฺตํ   โยนิโสมนสิการา   อยํ   ปุคฺคโล  ติณฺณํ  สญฺโญชนานํ
ปริกฺขยา      โสตาปนฺโน      ภวิสฺสติ     อวินิปาตธมฺโม     นิยโต
สมฺโพธิปรายโนติ   ฯ   ชานาติ   ภนฺเต   ภควา  ปรํ  ปุคฺคลํ  ปจฺจตฺตํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อนุสาสนิวิธาสุ ฯ
โยนิโสมนสิการา    อยํ    ปุคฺคโล    ติณฺณํ    สญฺโญชนานํ   ปริกฺขยา
ราคโทสโมหานํ   ตนุตฺตา   สกทาคามี   สกิเทว  อิมํ  โลกํ  อาคนฺตฺวา
ทุกฺขสฺสนฺตํ    กริสฺสตีติ   ฯ   ชานาติ   ภนฺเต   ภควา   ปรํ   ปุคฺคลํ
ปจฺจตฺตํ    โยนิโสมนสิการา   อยํ   ปุคฺคโล   ปญฺจนฺนํ   โอรมฺภาคิยานํ
สญฺโญชนานํ    ปริกฺขยา    โอปปาติโก    [๑]-    ตตฺถ   ปรินิพฺพายี
อนาวตฺติธมฺโม   ตสฺมา   โลกาติ   ฯ   ชานาติ   ภนฺเต   ภควา  ปรํ
ปุคฺคลํ   ปจฺจตฺตํ   โยนิโสมนสิการา   อยํ   ปุคฺคโล   อาสวานํ   ขยา
อนาสวญฺเจโตวิมุตฺตึ   ปญฺญาวิมุตฺตึ   ทิฏฺเฐ   ว   ธมฺเม   สยํ  อภิญฺญา
สจฺฉิกตฺวา    อุปสมฺปชฺช    วิหริสฺสตีติ    ฯ    เอตทานุตฺตริยํ   ภนฺเต
ปรปุคฺคลวิมุตฺติญาเณ ฯ
     [๘๗]  อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ   สสฺสตวาเทสุ   ฯ   ตโยเม   ภนฺเต   สสฺสตวาทา   ฯ  อิธ
ภนฺเต    เอกจฺโจ    สมโณ   วา   พฺราหฺมโณ   วา   อาตปฺปมนฺวาย
ฯเปฯ   ตถารูปญฺเจโตสมาธึ   ผุสติ   ยถาสมาหิเต   จิตฺเต  อเนกวิหิตํ
ปุพฺเพนิวาสํ   อนุสฺสรติ   เสยฺยถีทํ   เอกมฺปิ   ชาตึ   เทฺวปิ   ชาติโย
ติสฺโสปิ   ชาติโย   จตสฺโสปิ   ชาติโย  ปญฺจปิ  ชาติโย  ทสปิ  ชาติโย
วีสํปิ    ชาติโย    ตึสํปิ    ชาติโย   จตฺตาฬีสํปิ   ชาติโย   ปญฺญาสํปิ
ชาติโย   สตํปิ   ชาตึ   สหสฺสํปิ   ชาตึ   สตสหสฺสํปิ  ชาตึ  อเนกานิปิ
ชาติสตานิ    อเนกานิปิ    ชาติสหสฺสานิ   อเนกานิปิ   ชาติสตสหสฺสานิ
อมุตฺราสึ     เอวํนาโม     เอวํโคตฺโต    เอวํวณฺโณ    เอวมาหาโร
@เชิงอรรถ:  ม. ภวิสฺสติ ฯ
เอวํสุขทุกฺขปฏิสํเวที    เอวมายุปริยนฺโต    โส   ตโต   จุโต   อมุตฺร
อุทปาทึ  ๑-  ตตฺราปาสึ  เอวํนาโม  เอวํโคตฺโต เอวํวณฺโณ เอวมาหาโร
เอวํสุขทุกฺขปฏิสํเวที  เอวมายุปริยนฺโต  โส  ตโต  จุโต  อิธุปปนฺโนติ  ฯ
อิติ    สาการํ   สอุทฺเทสํ   อเนกวิหิตํ   ปุพฺเพนิวาสํ   อนุสฺสรติ   โส
เอวมาห   อตีตํ   จาหํ   ๒-   อทฺธานํ   ชานามิ  สํวฏฺฏิ  วา  โลโก
วิวฏฺฏิ  วาติ  ฯ  อนาคตํ  จาหํ  ๒-  อทฺธานํ  ชานามิ  สํวฏฺฏิสฺสติ  วา
โลโก   วิวฏฺฏิสฺสติ   วาติ   ฯ  สสฺสโต  อตฺตา  จ  โลโก  จ  วญฺโฌ
จ  ๓-  กุฏฏฺโฐ  เอสิกฏฺฐายี  ฐิโต  เต  จ  สตฺตา  สนฺธาวนฺติ สํสรนฺติ
จวนฺติ    อุปปชฺชนฺติ    อตฺถิเตฺวว    สสฺสติสมนฺติ    ฯ   อยํ   ปฐโม
สสฺสตวาโท ฯ
     {๘๗.๑}  ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา
อาตปฺปมนฺวาย    ฯเปฯ   ตถารูปํ   เจโตสมาธึ   ผุสติ   ยถาสมาหิเต
จิตฺเต    อเนกวิหิตํ    ปุพฺเพนิวาสํ    อนุสฺสรติ    เสยฺยถีทํ    เอกํปิ
สํวฏฺฏวิวฏฺฏํ     เทฺวปิ     สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ     ตีณิปิ     สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ
จตฺตาริปิ      สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ      ปญฺจปิ     สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ     ทสปิ
สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ   [๔]-   อมุตฺราสึ   เอวํนาโม  เอวํโคตฺโต  เอวํวณฺโณ
เอวมาหาโร    เอวํสุขทุกฺขปฏิสํเวที    เอวมายุปริยนฺโต    โส   ตโต
จุโต   อมุตฺร   อุทปาทึ   ตตฺราปาสึ   เอวํนาโม   เอวํโคตฺโต  ฯเปฯ
เอวมายุปริยนฺโต   โส   ตโต   จุโต   อิธุปปนฺโนติ   ฯ  อิติ  สาการํ
สอุทฺเทสํ    อเนกวิหิตํ    ปุพฺเพนิวาสํ    อนุสฺสรติ    โส    เอวมาห
อตีตํ  โข  จาหํ  ๕-  อทฺธานํ  ชานามิ  สํวฏฺฏิ  ๖-  วา  โลโก วิวฏฺฏิ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อุปปาทึ ฯ   ม. ยุ. ปาหํ ฯ   ม. ยุ. จสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ
@ วีสมฺปิ สํวฏฏฺวิวฏฺฏานิ ฯ   ม. ปาหํ ฯ ยุ. อหํ ฯ   ยุ. สํวฏฺฏิปิ ...
@วิวฏฺฏิปิ ... ฯ
วาติ   ฯ   อนาคตญฺจ   ขฺวาหํ   อทฺธานํ   ชานามิ   สํวฏฺฏิสฺสติ   วา
โลโก   วิวฏฺฏิสฺสติ   วาติ   ฯ  สสฺสโต  อตฺตา  จ  โลโก  จ  วญฺโฌ
กุฏฏฺโฐ   เอสิกฏฺฐายี   ฐิโต   เต   จ   สตฺตา   สนฺธาวนฺติ  สํสรนฺติ
จวนฺติ    อุปปชฺชนฺติ    อตฺถิเตฺวว    สสฺสติสมนฺติ    ฯ   อยํ   ทุติโย
สสฺสตวาโท ฯ
     {๘๗.๒}  ปุน  จปรํ  ภนฺเต  อิเธกจฺโจ  สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา
อาตปฺปมนฺวาย    ฯเปฯ   ตถารูปํ   เจโตสมาธึ   ผุสติ   ยถาสมาหิเต
จิตฺเต     อเนกวิหิตํ    ปุพฺเพนิวาสํ    อนุสฺสรติ    เสยฺยถีทํ    ทสปิ
สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ     วีสํปิ     สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ     ตึสํปิ    สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ
จตฺตาฬีสํปิ     สํวฏฺฏวิวฏฺฏานิ    อมุตฺราสึ    เอวํนาโม    เอวํโคตฺโต
เอวํวณฺโณ     เอวมาหาโร    เอวํสุขทุกฺขปฏิสํเวที    เอวมายุปริยนฺโต
โส   ตโต   จุโต   อมุตฺร   อุทปาทึ   ตตฺราปาสึ   เอวํนาโม  ฯเปฯ
อิติ    สาการํ   สอุทฺเทสํ   อเนกวิหิตํ   ปุพฺเพนิวาสํ   อนุสฺสรติ   โส
เอวมาห    อตีตํ    จาหํ    อทฺธานํ    ชานามิ    สํวฏฺฏิปิ    โลโก
วิวฏฺฏิปีติ    ฯ    อนาคตํ    จาหํ    อทฺธานํ   ชานามิ   สํวฏฺฏิสฺสติปิ
โลโก   วิวฏฺฏิสฺสติปีติ   ๑-  ฯ  สสฺสโต  อตฺตา  จ  โลโก  จ  วญฺโฌ
กุฏฏฺโฐ   เอสิกฏฺฐายี   ฐิโต   เต   จ   สตฺตา   สนฺธาวนฺติ  สํสรนฺติ
จวนฺติ  อุปปชฺชนฺติ  อตฺถิเตฺวว  สสฺสติสมนฺติ  ฯ  อยํ  ภนฺเต  ๒-  ตติโย
สสฺสตวาโท ฯ เอตทานุตฺตริยํ ภนฺเต สสฺสตวาเทสุ ฯ
     [๘๘]  อปรํ  ปน  ภนฺเต  เอตทานุตฺตริยํ  ยถา ภควา ธมฺมํ เทเสติ
ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาเณ     ฯ    อิธ    ภนฺเต    เอกจฺโจ    สมโณ
@เชิงอรรถ:  วิวฏฺฏิสฺสติปิ โลโกติ ฯ   ยุ. อยํ น ทิสฺสติ ฯ
วา   พฺราหฺมโณ   วา   อาตปฺปมนฺวาย   ฯเปฯ   ตถารูปํ  เจโตสมาธึ
ผุสติ    ยถาสมาหิเต    จิตฺเต    อเนกวิหิตํ   ปุพฺเพนิวาสํ   อนุสฺสรติ
เสยฺยถีทํ   เอกํปิ   ชาตึ   เทฺวปิ  ชาติโย  ติสฺโสปิ  ชาติโย  จตสฺโสปิ
ชาติโย    ปญฺจปิ   ชาติโย   ทสปิ   ชาติโย   วีสํปิ   ชาติโย   ตึสํปิ
ชาติโย    จตฺตาฬีสํปิ    ชาติโย    ปญฺญาสํปิ   ชาติโย   สตํปิ   ชาตึ
สหสฺสํปิ   ชาตึ   สตสหสฺสํปิ   ชาตึ   อเนเกปิ   สํวฏฺฏกปฺเป  อเนเกปิ
วิวฏฺฏกปฺเป    อเนเกปิ    สํวฏฺฏวิวฏฺฏกปฺเป    ฯเปฯ   อิติ   สาการํ
สอุทฺเทสํ    อเนกวิหิตํ    ปุพฺเพนิวาสํ   อนุสฺสรติ   ฯ   สนฺติ   ภนฺเต
สตฺตา  ๑-  เยสํ  จ  ๒-  น  สกฺกา คณนาย วา สงฺขาเนน วา อยํ ๓-
สงฺขาตุํ  อปิจ  ยสฺมึ  ๔-  อตฺตภาเว  อภินิวุตฺถปุพฺโพ  ๕-  โหติ ยทิ วา
รูปีสุ   ยทิ   วา   อรูปีสุ   ยทิ   วา   สญฺญีสุ   ยทิ   วา   อสญฺญีสุ
ยทิ   วา   เนวสญฺญินาสญฺญีสุ   อิติ  สาการํ  สอุทฺเทสํ  อเนกวิหิตํ  ๖-
ปุพฺเพนิวาสํ       อนุสฺสรติ       ฯ      เอตทานุตฺตริยํ      ภนฺเต
ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาเณ ฯ
     [๘๙]  อปรํ  ปน  ภนฺเต  เอตทานุตฺตริยํ  ยถา ภควา ธมฺมํ เทเสติ
สตฺตานํ  จุตูปปาตญาเณ  ฯ  อิธ  ภนฺเต  เอกจฺโจ  สมโณ วา พฺราหฺมโณ
วา   อาตปฺปมนฺวาย   ฯเปฯ  ตถารูปํ  เจโตสมาธึ  ผุสติ  ยถาสมาหิเต
จิตฺเต    ทิพฺเพน    จกฺขุนา    วิสุทฺเธน   อติกฺกนฺตมานุสเกน   สตฺเต
ปสฺสติ     จวมาเน     อุปปชฺชมาเน     หีเน     ปณีเต    สุวณฺเณ
ทุพฺพณฺเณ     สุคเต    ทุคฺคเต    ยถากมฺมูปเค    สตฺเต    ปชานาติ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. เทวา ฯ  ม. ยุ. จสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ  ม. อายุ ฯ ยุ. อายุํ ฯ
@ ม. ยุ. อาเมณฺฑิตํ ฯ  ยุ. อภินิวุตฺถปุพฺพํ ฯ  ยุ. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ฯ
อิเม   วต   โภนฺโต  สตฺตา  กายทุจฺจริเตน  สมนฺนาคตา  วจีทุจฺจริเตน
สมนฺนาคตา     มโนทุจฺจริเตน    สมนฺนาคตา    อริยานํ    อุปวาทกา
มิจฺฉาทิฏฺฐิกา    มิจฺฉาทิฏฺฐิกมฺมสมาทานา   เต   กายสฺส   เภทา   ปรํ
มรณา  อปายํ  ทุคฺคตึ  วินิปาตํ  นิรยํ  อุปปนฺนา  อิเม  วา  ปน โภนฺโต
สตฺตา     กายสุจริเตน     สมนฺนาคตา    วจีสุจริเตน    สมนฺนาคตา
มโนสุจริเตน    สมนฺนาคตา    อริยานํ    อนุปวาทกา    สมฺมาทิฏฺฐิกา
สมฺมาทิฏฺฐิกมฺมสมาทานา     เต    กายสฺส    เภทา    ปรํ    มรณา
สุคตึ   สคฺคํ   โลกํ   อุปปนฺนาติ   ฯ  อิติ  ทิพฺเพน  จกฺขุนา  วิสุทฺเธน
อติกฺกนฺตมานุสเกน     สตฺเต     ปสฺสติ     จวมาเน    อุปปชฺชมาเน
หีเน    ปณีเต   สุวณฺเณ   ทุพฺพณฺเณ   สุคเต   ทุคฺคเต   ยถากมฺมูปเค
สตฺเต ปชานาติ ฯ เอตทานุตฺตริยํ ภนฺเต สตฺตานํ จุตูปปาตญาเณ ฯ
     [๙๐]  อปรํ   ปน   ภนฺเต   เอตทานุตฺตริยํ  ยถา  ภควา  ธมฺมํ
เทเสติ  อิทฺธิวิธาสุ  ฯ  เทฺวมา  ภนฺเต  อิทฺธิวิธาโย  ๑- ฯ อตฺถิ ภนฺเต
อิทฺธิ  สาสวา  ๒-  สอุปธิกา  โน  อริยาติ  วุจฺจติ  ฯ อตฺถิ ภนฺเต อิทฺธิ
อนาสวา   ๓-  อนุปธิกา  อริยาติ  วุจฺจติ  ฯ  กตมา  จ  ภนฺเต  อิทฺธิ
สาสวา  ๒-  สอุปธิกา  โน  อริยาติ วุจฺจติ ฯ อิธ ภนฺเต เอกจฺโจ สมโณ
วา   พฺราหฺมโณ   วา   อาตปฺปมนฺวาย   ปธานมนฺวาย   อนุโยคมนฺวาย
อปฺปมาทมนฺวาย      สมฺมามนสิการมนฺวาย     ตถารูปํ     เจโตสมาธึ
ผุสติ    ยถาสมาหิเต    จิตฺเต    อเนกวิหิตํ    อิทฺธิวิธํ    ปจฺจนุโภติ
เอโกปิ   หุตฺวา  พหุธา  โหติ  พหุธาปิ  หุตฺวา  เอโก  โหติ  อาวิภาวํ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อิทฺธิโย ฯ   ยุ. อิทฺธิ ยา สาสวา ฯ   ยุ. อิทฺธิ ยา อนาสวา ฯ
ติโรภาวํ    ติโรกุฑฺฑํ   ติโรปาการํ   ติโรปพฺพตํ   อสชฺชมาโน   คจฺฉติ
เสยฺยถาปิ   อากาเส   ปฐวิยาปิ   อุมฺมุชฺชนิมฺมุชฺชํ   กโรติ   เสยฺยถาปิ
อุทเก  อุทเกปิ  อภิชฺชมาเน  ๑-  คจฺฉติ  เสยฺยถาปิ  ปฐวิยํ  อากาเสปิ
ปลฺลงฺเกน  จงฺกมติ  ๒-  เสยฺยถาปิ  ปกฺขี  สกุโณ  ฯ อิเมปิ จนฺทิมสุริเย
เอวํมหิทฺธิเก   เอวํมหานุภาเว  ปาณินา  ปรามสติ  ๓-  ปริมชฺชติ  ยาว
พฺรหฺมโลกาปิ  กาเยน  วสํ  วตฺเตติ  ฯ อยํ ภนฺเต อิทฺธิ สาสวา สอุปธิกา
โน อริยาติ วุจฺจติ ฯ
     {๙๐.๑}  กตมา  จ  ภนฺเต  อิทฺธิ  อนาสวา  อนุปธิกา  อริยาติ
วุจฺจติ   ฯ   อิธ  ภนฺเต  ภิกฺขุ  สเจ  อากงฺขติ  ปฏิกูเล  อปฺปฏิกูลสญฺญี
วิหเรยฺยนฺติ   อปฺปฏิกูลสญฺญี   ตตฺถ   วิหรติ  สเจ  อากงฺขติ  อปฺปฏิกูเล
ปฏิกูลสญฺญี   วิหเรยฺยนฺติ   ปฏิกูลสญฺญี   ตตฺถ   วิหรติ   สเจ  อากงฺขติ
ปฏิกูเล   จ   อปฺปฏิกูเล   จ  อปฺปฏิกูลสญฺญี  วิหเรยฺยนฺติ  อปฺปฏิกูลสญฺญี
ตตฺถ   วิหรติ   สเจ  อากงฺขติ  ปฏิกูเล  จ  อปฺปฏิกูเล  จ  ปฏิกูลสญฺญี
วิหเรยฺยนฺติ   ปฏิกูลสญฺญี   ตตฺถ   วิหรติ   สเจ   อากงฺขติ   ปฏิกูลญฺจ
อปฺปฏิกูลญฺจ    ตทุภยํ    อภินิวชฺเชตฺวา   อุเปกฺขโก   วิหเรยฺยํ   สโต
สมฺปชาโนติ  อุเปกฺขโก  ตตฺถ  วิหรติ  สโต  สมฺปชาโน  ฯ  อยํ ปน ๔-
ภนฺเต   อิทฺธิ   อนาสวา  อนุปธิกา  อริยาติ  วุจฺจติ  ฯ  เอตทานุตฺตริยํ
ภนฺเต   อิทฺธิวิธาสุ   ฯ   ตํ   ภควา   อเสสมภิชานาติ   ตํ   ภควโต
อเสสมภิชานโต    อุตฺตริอภิญฺเญยฺยํ    ๕-    นตฺถิ   ยทภิชานํ   อญฺโญ
สมโณ   วา   พฺราหฺมโณ   วา   ภควตา   ภิยฺโยภิญฺญตโร   นตฺถิ  ๖-
ยทิทํ อิทฺธิวิธาสุ ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อภิชฺชมาโน ฯ   ม. ยุ. กมติ ฯ   ยุ. ปริมสติ ฯ   ม. ยุ.
@ปนสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ   ยุ. อุตฺตรึ ฯ   ม. ยุ. อสฺส ฯ
     [๙๑]  ยนฺตํ  ภนฺเต  สทฺเธน  กุลปุตฺเตน  ปตฺตพฺพํ  อารทฺธวิริเยน
ถามวตา   ปุริสตฺถาเมน   ปุริสวิริเยน   ปุริสปรกฺกเมน   ปุริสโธรเยฺหน
อนุปฺปตฺตํ    ตํ    ภควตา    ฯ   น   จ   ภนฺเต   ภควา   กาเมสุ
กามสุขลฺลิกานุโยคมนุยุตฺโต     หีนํ     คมฺมํ     โปถุชฺชนิกํ     อนริยํ
อนตฺถสญฺหิตํ    น    จ    อตฺตกิลมถานุโยคมนุยุตฺโต    ทุกฺขํ    อนริยํ
อนตฺถสญฺหิตํ    จตุนฺนญฺจ    ๑-    ภควา    ฌานานํ    อาภิเจตสิกานํ
ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารานํ นิกามลาภี อกิจฺฉลาภี อกสิรลาภี ฯ
     {๙๑.๑}  สเจ  มํ  ภนฺเต  เอวํ  ปุจฺเฉยฺย  กินฺนุ  โข  อาวุโส
สารีปุตฺต    อเหสุํ    อตีตมทฺธานํ   อญฺเญ   สมณา   วา   พฺราหฺมณา
วา   ภควตา   ภิยฺโยภิญฺญตโร   ๒-   สมฺโพธิยนฺติ   ฯ   เอวํ  ปุฏฺโฐ
อหํ   ภนฺเต   โนติ   วเทยฺยํ   ฯ   กึ  ปนาวุโส  สารีปุตฺต  ภวิสฺสนฺติ
อนาคตมทฺธานํ    อญฺเญ    สมณา    วา   พฺราหฺมณา   วา   ภควตา
ภิยฺโยภิญฺญตโร   ๒-   สมฺโพธิยนฺติ  ฯ  เอวํ  ปุฏฺโฐ  อหํ  ภนฺเต  โนติ
วเทยฺยํ   ฯ   กึ   ปนาวุโส  สารีปุตฺต  อตฺเถตรหิ  อญฺเญ  สมณา  วา
พฺราหฺมณา   วา   ๓-   ภควตา  ภิยฺโยภิญฺญตโร  สมฺโพธิยนฺติ  ฯ  เอวํ
ปุฏฺโฐ อหํ ภนฺเต โนติ วเทยฺยํ ฯ
     {๙๑.๒}  สเจ ปน มํ ภนฺเต เอวํ ปุจฺเฉยฺย กึ นุ โข อาวุโส สารีปุตฺต
อเหสุํ  อตีตมทฺธานํ  อญฺเญ  สมณา  วา  พฺราหฺมณา  วา ภควตา สมสมา
สมฺโพธิยนฺติ  ฯ  เอวํ  ปุฏฺโฐ  อหํ  ภนฺเต เอวนฺติ วเทยฺยํ ฯ กึ ปนาวุโส
สารีปุตฺต   ภวิสฺสนฺติ   อนาคตมทฺธานํ   อญฺเญ   สมณา  วา  พฺราหฺมณา
วา  ภควตา  สมสมา  สมฺโพธิยนฺติ  ฯ  เอวํ  ปุฏฺโฐ  อหํ ภนฺเต เอวนฺติ
@เชิงอรรถ:  ยุ. จสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ  ม. ยุ. ภิยฺโยภิญฺญตรา ฯ  ม. ยุ. อญฺโญ
@สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา ฯ
วเทยฺยํ   ฯ   กึ   ปนาวุโส  สารีปุตฺต  อตฺเถตรหิ  อญฺเญ  สมณา  วา
พฺราหฺมณา   วา   ภควตา  สมสมา  สมฺโพธิยนฺติ  ฯ  เอวํ  ปุฏฺโฐ  อหํ
ภนฺเต โนติ วเทยฺยํ ฯ
     {๙๑.๓}  สเจ  ปน  มํ  ภนฺเต  เอวํ  ปุจฺเฉยฺย กสฺมา ปนายสฺมา
สารีปุตฺโต   เอกจฺจํ   อพฺภนุชานาติ   เอกจฺจํ   น   อพฺภนุชานาตีติ  ฯ
เอวํ   ปุฏฺโฐ   อหํ  ภนฺเต  เอวํ  พฺยากเรยฺยํ  สมฺมุขา  เมตํ  อาวุโส
ภควโต    สุตํ   สมฺมุขา   ปฏิคฺคหิตํ   อเหสุํ   อตีตมทฺธานํ   อรหนฺโต
สมฺมาสมฺพุทฺธา   มยา   สมสมา   สมฺโพธิยนฺติ   สมฺมุขา  เมตํ  อาวุโส
ภควโต     สุตํ    สมฺมุขา    ปฏิคฺคหิตํ    ภวิสฺสนฺติ    อนาคตมทฺธานํ
อรหนฺโต    สมฺมาสมฺพุทฺธา    มยา    สมสมา   สมฺโพธิยนฺติ   สมฺมุขา
เมตํ  อาวุโส  ภควโต  สุตํ  สมฺมุขา  ปฏิคฺคหิตํ  อฏฺฐานเมตํ  อนวกาโส
ยํ   เอกิสฺสา   โลกธาตุยา   เทฺว   อรหนฺโต   สมฺมาสมฺพุทฺธา  อปุพฺพํ
อจริมํ อุปฺปชฺเชยฺยุํ เนตํ ฐานํ วิชฺชตีติ ฯ
     [๙๒]  กิญฺจาหํ  ๑-  ภนฺเต เอวํ ปุฏฺโฐ เอวํ พฺยากรมาโน วุตฺตวาที
เจว   อหํ   ภควโต   โหมิ   น   จ  ภควนฺตํ  อภูเตน  อพฺภาจิกฺขามิ
ธมฺมสฺส   จานุธมฺมํ   พฺยากโรมิ  น  จ  โกจิ  สหธมฺมิโก  วาทานุวาโท
คารยฺหฏฺฐานํ   อาคจฺฉตีติ  ฯ  ตคฺฆ  ตฺวํ  สารีปุตฺต  เอวํ  ปุฏฺโฐ  เอวํ
พฺยากรมาโน  วุตฺตวาที  เจว  เม  โหสิ  น  จ  มํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขสิ
ธมฺมสฺส   จานุธมฺมํ   พฺยากโรสิ  น  จ  โกจิ  สหธมฺมิโก  วาทานุวาโท
คารยฺหฏฺฐานํ อาคจฺฉตีติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. กจฺจาหํ ฯ
     [๙๓]  เอวํ  วุตฺเต  อายสฺมา  อุทายิ  ภควนฺตํ  เอตทโวจ อจฺฉริยํ
ภนฺเต   อพฺภุตํ   ภนฺเต   ตถาคตสฺส  อปฺปิจฺฉตา  สนฺตุฏฺฐิตา  สลฺเลขตา
ยตฺร  หิ  นาม  ตถาคโต  เอวํมหิทฺธิโก  เอวํมหานุภาโว อถ จ ปน เนว
อตฺตานํ   ปาตุกริสฺสติ   เอกเมกญฺจปิ   อิโต  ภนฺเต  ธมฺมํ  อญฺญติตฺถิยา
ปริพฺพาชกา    อตฺตนิ    สมนุปสฺเสยฺยุํ    เต    ตาวตเกเนว   ปฏากํ
ปริหเรยฺยุํ   อจฺฉริยํ   ภนฺเต   อพฺภุตํ   ภนฺเต   ตถาคตสฺส  อปฺปิจฺฉตา
สนฺตุฏฺฐิตา    สลฺเลขตา   ยตฺร   หิ   นาม   ตถาคโต   เอวํมหิทฺธิโก
เอวํมหานุภาโว อถ จ ปน เนว อตฺตานํ ปาตุกริสฺสตีติ ฯ
     {๙๓.๑}    ปสฺส   โข   ตฺวํ   อุทายิ   ตถาคตสฺส   อปฺปิจฺฉตา
สนฺตุฏฺฐิตา    สลฺเลขตา   ยตฺร   หิ   นาม   ตถาคโต   เอวํมหิทฺธิโก
เอวํมหานุภาโว    อถ    จ    ปน    เนว   อตฺตานํ   ปาตุกริสฺสตีติ
เอกเมกญฺจปิ    อิโต    อุทายิ    ธมฺมํ    อญฺญติตฺถิยา    ปริพฺพาชกา
อตฺตนิ   สมนุปสฺเสยฺยุํ   เต   ตาวตเกเนว   ปฏากํ   ปริหเรยฺยุํ  ปสฺส
โข    ตฺวํ   อุทายิ   ตถาคตสฺส   อปฺปิจฺฉตา   สนฺตุฏฺฐิตา   สลฺเลขตา
ยตฺร    หิ   นาม   ตถาคโต   เอวํมหิทฺธิโก  เอวํมหานุภาโว  อถ  จ
ปน เนว อตฺตานํ ปาตุกริสฺสตีติ ฯ
     {๙๓.๒}  อถโข ภควา อายสฺมนฺตํ สารีปุตฺตํ อามนฺเตสิ ยสฺมาติห ๑-
ตฺวํ    สารีปุตฺต    อิมํ   ธมฺมปริยายํ   อภิกฺขณํ   ภาเสยฺยาสิ   ภิกฺขูนํ
ภิกฺขุนีนํ   อุปาสกานํ   อุปาสิกานํ   เยสํปิ   หิ   สารีปุตฺต  โมฆปุริสานํ
ภวิสฺสติ  ตถาคเต  กงฺขา  วา  วิมติ  วา เตสํปีมํ ๒- ธมฺมปริยายํ สุตฺวา
ตถาคเต  ๓-  กงฺขา  วา  วิมติ  วา สา ปหียิสฺสตีติ ฯ อิติ หิทํ อายสฺมา
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. ตสฺมาติห ฯ   ม. เตสมิมํ ฯ ยุ. เตสมฺปิมํ ฯ  ยุ. สุตฺวา ยา
@ตถาคเต ฯ
สารีปุตฺโต   ภควโต   สมฺมุขา   สมฺปสาทํ  ปเวเทสิ  ฯ  ตสฺมา  อิมสฺส
เวยฺยากรณสฺส สมฺปสาทนียนฺเตฺวว อธิวจนนฺติ ฯ
                สมฺปสาทนียสุตฺตํ นิฏฺฐิตํ ปญฺจมํ ฯ
                           --------------


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๑๐๘-๑๒๗. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=11&A=2262&w=&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=11&A=2262&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=11&item=73&items=21              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=11&siri=5              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=73              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=6&A=1460              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=6&A=1460              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๑ https://84000.org/tipitaka/read/?index_11 https://84000.org/tipitaka/english/?index_11

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]