บาลี ข้อ 338-361 พระไตรปิฎกเล่มที่ 9

หน้าที่ ๒๗๓.

เกวฏฺฏสุตฺตํ เอกาทสมํ [๓๓๘] เอวมฺเม สุตํ ฯ เอกํ สมยํ ภควา นาลนฺทายํ วิหรติ ปาวาริกมฺพวเน ฯ อถโข เกวฏฺโฏ คหปติปุตฺโต เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข เกวฏฺโฏ คหปติปุตฺโต ภควนฺตํ เอตทโวจ อยํ ภนฺเต นาลนฺทา อิทฺธา เจว ผีตา จ พหุชนา อากิณฺณมนุสฺสา ภควติ อภิปฺปสนฺนา สาธุ ภนฺเต ภควา เอกํ ภิกฺขุํ สมาทิสตุ โย อุตฺตริมนุสฺสธมฺมา อิทฺธิปาฏิหาริยํ กริสฺสติ เอวายํ นาลนฺทา ภิยฺโยโส มตฺตาย ภควติ อภิปฺปสีทิสฺสตีติ ฯ เอวํ วุตฺเต ภควา เกวฏฺฏํ คหปติปุตฺตํ เอตทโวจ น โข อหํ เกวฏฺฏ ภิกฺขูนํ เอวํ ธมฺมํ เทเสมิ เอถ ตุเมฺห ภิกฺขเว คิหีนํ โอทาตวสนานํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมา อิทฺธิปาฏิหาริยํ กโรถาติ ฯ {๓๓๘.๑} ทุติยมฺปิ โข เกวฏฺโฏ คหปติปุตฺโต ภควนฺตํ เอตทโวจ นาหํ ภนฺเต ภควนฺตํ ฐเปสึ อปิจ เอวํ วทามิ อยํ ภนฺเต นาลนฺทา อิทฺธา เจว ผีตา จ พหุชนา อากิณฺณมนุสฺสา ภควติ อภิปฺปสนฺนา สาธุ ภนฺเต ภควา เอกํ ภิกฺขุํ สมาทิสตุ โย อุตฺตริมนุสฺสธมฺมา อิทฺธิปาฏิหาริยํ กริสฺสติ เอวายํ นาลนฺทา ภิยฺโยโส มตฺตาย ภควติ อภิปฺปสีทิสฺสตีติ ฯ ตติยมฺปิ ฯเปฯ [๓๓๙] ตีณิ โข อิมานิ เกวฏฺฏ ปาฏิหาริยานิ มยา สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา ปเวทิตานิ กตมานิ ตีณิ อิทฺธิปาฏิหาริยํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๔.

อาเทสนาปาฏิหาริยํ อนุสาสนิปาฏิหาริยํ ฯ {๓๓๙.๑} กตมญฺจ เกวฏฺฏ อิทฺธิปาฏิหาริยํ อิธ เกวฏฺฏ ภิกฺขุ อเนกวิหิตํ อิทฺธิวิธํ ปจฺจนุโภติ เอโกปิ หุตฺวา พหุธา โหติ พหุธาปิ หุตฺวา เอโก โหติ อาวิภาวํ ติโรภาวํ ติโรกุฑฺฑํ ติโรปาการํ ติโรปพฺพตํ อสชฺชมาโน คจฺฉติ เสยฺยถาปิ อากาเส ปฐวิยา อุมฺมุชฺชนิมฺมุชฺชํ กโรติ เสยฺยถาปิ อุทเก อุทเกปิ อภิชฺชมาเน คจฺฉติ เสยฺยถาปิ ปฐวิยา อากาเสปิ ปลฺลงฺเกน กมติ เสยฺยถาปิ ปกฺขี สกุโณ อิเมปิ จนฺทิมสุริเย เอวํมหิทฺธิเก เอวํมหานุภาเว ปาณินา ปริมสติ ปริมชฺชติ ยาว พฺรหฺมโลกาปิ กาเยน วสํ วตฺเตติ ฯ {๓๓๙.๒} ตเมนํ อญฺญตโร สทฺโธ ปสนฺโน ปสฺสติ ตํ ภิกฺขุํ อเนกวิหิตํ อิทฺธิวิธํ ปจฺจนุโภนฺตํ เอโกปิ หุตฺวา พหุธา โหนฺตํ พหุธาปิ หุตฺวา เอโก โหนฺตํ อาวิภาวํ ติโรภาวํ ติโรกุฑฺฑํ ติโรปาการํ ติโรปพฺพตํ อสชฺชมานํ คจฺฉนฺตํ เสยฺยถาปิ อากาเส ปฐวิยา อุมฺมุชฺชนิมฺมุชฺชํ กโรนฺตํ เสยฺยถาปิ อุทเก อุทเกปิ อภิชฺชมาเน คจฺฉนฺตํ เสยฺยถาปิ ปฐวิยา อากาเสปิ ปลฺลงฺเกน กมนฺตํ เสยฺยถาปิ ปกฺขี สกุโณ อิเมปิ จนฺทิมสุริเย เอวํมหิทฺธิเก เอวํมหานุภาเว ปาณินา ปริมสนฺตํ ปริมชฺชนฺตํ ยาว พฺรหฺมโลกาปิ กาเยน วสํ วตฺเตนฺตํ ฯ {๓๓๙.๓} ตเมนํ โส สทฺโธ ปสนฺโน อญฺญตรสฺส อสฺสทฺธสฺส อปฺปสนฺนสฺส อาโรเจติ อจฺฉริยํ วต โภ อพฺภูตํ วต โภ สมณสฺส มหิทฺธิกตา มหานุภาวตา อมาหํ ภิกฺขุํ อทฺทสํ อเนกวิหิตํ อิทฺธิวิธํ ปจฺจนุโภนฺตํ เอโกปิ หุตฺวา พหุธา โหนฺตํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๕.

พหุธาปิ หุตฺวา เอโก โหนฺตํ ฯเปฯ ยาว พฺรหฺมโลกาปิ กาเยน วสํ วตฺเตนฺตนฺติ ฯ ตเมนํ โส อสฺสทฺโธ อปฺปสนฺโน ตํ สทฺธํ ปสนฺนํ เอวํ วเทยฺย อตฺถิ โข โภ คนฺธาริ นาม วิชฺชา ตาย โส ภิกฺขุ อเนกวิหิตํ อิทฺธิวิธํ ปจฺจนุโภติ ฯเปฯ ยาว พฺรหฺมโลกาปิ กาเยน วสํ วตฺเตตีติ ฯ ตํ กึ มญฺญสิ เกวฏฺฏ อปิ นุ โส อสฺสทฺโธ อปฺปสนฺโน ตํ สทฺธํ ปสนฺนํ เอวํ วเทยฺยาติ ฯ วเทยฺย ภนฺเตติ ฯ อิมํ โข อหํ เกวฏฺฏ อิทฺธิปาฏิหาริเย อาทีนวํ สมฺปสฺสมาโน อิทฺธิปาฏิหาริเยน อฏฺฏิยามิ หรายามิ ชิคุจฺฉามิ ฯ [๓๔๐] กตมญฺจ เกวฏฺฏ อาเทสนาปาฏิหาริยํ ฯ อิธ เกวฏฺฏ ภิกฺขุ ปรสตฺตานํ ปรปุคฺคลานํ จิตฺตมฺปิ อาทิสติ เจตสิกมฺปิ อาทิสติ วิตกฺกิตมฺปิ อาทิสติ วิจาริตมฺปิ อาทิสติ เอวมฺปิ เต มโน อิตฺถมฺปิ เต มโน อิติปิ เต จิตฺตนฺติ ฯ {๓๔๐.๑} ตเมนํ อญฺญตโร สทฺโธ ปสนฺโน ปสฺสติ ตํ ภิกฺขุํ ปรสตฺตานํ ปรปุคฺคลานํ จิตฺตมฺปิ อาทิสนฺตํ เจตสิกมฺปิ อาทิสนฺตํ วิตกฺกิตมฺปิ อาทิสนฺตํ วิจาริตมฺปิ อาทิสนฺตํ เอวมฺปิ เต มโน อิตฺถมฺปิ เต มโน อิติปิ เต จิตฺตนฺติ ฯ ตเมนํ โส สทฺโธ ปสนฺโน อญฺญตรสฺส อสฺสทฺธสฺส อปฺปสนฺนสฺส อาโรเจติ อจฺฉริยํ วต โภ อพฺภูตํ วต โภ สมณสฺส มหิทฺธิกตา มหานุภาวตา อมาหํ ภิกฺขุํ อทฺทสํ ปรสตฺตานํ ปรปุคฺคลานํ จิตฺตมฺปิ อาทิสนฺตํ เจตสิกมฺปิ อาทิสนฺตํ วิตกฺกิตมฺปิ อาทิสนฺตํ วิจาริตมฺปิ อาทิสนฺตํ เอวํปิ เต มโน อิตฺถมฺปิ เต มโน อิติปิ เต จิตฺตนฺติ ฯ ตเมนํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๖.

โส อสฺสทฺโธ อปฺปสนฺโน ตํ สทฺธํ ปสนฺนํ เอวํ วเทยฺย อตฺถิ โข โภ มณิกา นาม วิชฺชา ตาย โส ภิกฺขุ ปรสตฺตานํ ปรปุคฺคลานํ จิตฺตมฺปิ อาทิสติ เจตสิกมฺปิ อาทิสติ วิตกฺกิตมฺปิ อาทิสติ วิจาริตมฺปิ อาทิสติ เอวมฺปิ เต มโน อิตฺถมฺปิ เต มโน อิติปิ เต จิตฺตนฺติ ฯ ตํ กึ มญฺญสิ เกวฏฺฏ อปิ นุ โส อสฺสทฺโธ อปฺปสนฺโน ตํ สทฺธํ ปสนฺนํ เอวํ วเทยฺยาติ ฯ วเทยฺย ภนฺเตติ ฯ อิมํ โข อหํ เกวฏฺฏ อาเทสนาปาฏิหาริเย อาทีนวํ สมฺปสฺสมาโน อาเทสนาปาฏิหาริเยน อฏฺฏิยามิ หรายามิ ชิคุจฺฉามิ ฯ [๓๔๑] กตมญฺจ เกวฏฺฏ อนุสาสนิปาฏิหาริยํ ฯ อิธ เกวฏฺฏ ภิกฺขุ เอวมนุสาสติ เอวํ วิตกฺเกถ มา เอวํ วิตกฺกยิตฺถ เอวํ มนสิกโรถ มา เอวํ มนสิกโรถ อิทํ ปชหถ อิทํ อุปสมฺปชฺช วิหรถาติ ฯ อิทํ วุจฺจติ เกวฏฺฏ อนุสาสนิปาฏิหาริยํ ฯ [๓๔๒] ปุน จปรํ เกวฏฺฏ อิธ ตถาคโต โลเก อุปฺปชฺชติ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ ฯเปฯ (ยถา สามญฺญผเล เอวํ วิตฺถาเรตพฺพํ) ฯเปฯ อิทํปิ วุจฺจติ เกวฏฺฏ อนุสาสนิปาฏิหาริยํ ฯ ทุติยํ ฌานํ ฯ ตติยํ ฌานํ ฯ จตุตฺถํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ วุจฺจติ เกวฏฺฏ อนุสาสนิปาฏิหาริยํ ฯเปฯ ญาณทสฺสนาย จิตฺตํ อภินีหรติ อภินินฺนาเมติ ฯ อิทํ วุจฺจติ เกวฏฺฏ อนุสาสนิปาฏิหาริยํ ฯ ฯเปฯ นาปรํ อิตฺถตฺตายาติ ปชานาติ อิทํ วุจฺจติ อนุสาสนิปาฏิหาริยํ ฯ อิมานิ โข เกวฏฺฏ ตีณิ ปาฏิหาริยานิ มยา สยํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๗.

อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา ปเวทิตานิ ฯ [๓๔๓] ภูตปุพฺพํ เกวฏฺฏ อิมสฺมึเยว ภิกฺขุสํเฆ อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ กตฺถ นุ โข ^๑- อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ อถโข เกวฏฺฏ ภิกฺขุ ตถารูปํ สมาธึ สมาปชฺชิ ยถา สมาหิเต จิตฺเต เทวยานิโย มคฺโค ปาตุรโหสิ ฯ {๓๔๓.๑} อถโข โส เกวฏฺฏ ภิกฺขุ เยน จาตุมฺมหาราชิกา เทวา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา จาตุมฺมหาราชิเก เทเว เอตทโวจ กตฺถ นุ โข อาวุโส อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ เอวํ วุตฺเต เกวฏฺฏ จาตุมฺมหาราชิกา เทวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจุํ มยํปิ โข ภิกฺขุ น ชานาม ยตฺถิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ อตฺถิ โข ภิกฺขุ จตฺตาโร มหาราชาโน อเมฺหหิ อภิกฺกนฺตตรา จ ปณีตตรา จ เต โข เอวํ ชาเนยฺยุํ ยตฺถิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ {๓๔๓.๒} อถโข เกวฏฺฏ ภิกฺขุ เยน จตฺตาโร มหาราชาโน เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา จตฺตาโร มหาราชาโน เอตทโวจ กตฺถ นุ โข อาวุโส อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ @เชิงอรรถ: ^๑ สี. กถนฺนุ โข ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๘.

ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ เอวํ วุตฺเต เกวฏฺฏ จตฺตาโร มหาราชาโน ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจุํ มยํปิ โข ภิกฺขุ น ชานาม ยตฺถิ ฯเปฯ วาโยธาตูติ อตฺถิ โข ภิกฺขุ ตาวตึสา นาม เทวา อเมฺหหิ อภิกฺกนฺตตรา จ ปณีตตรา จ เต โข เอวํ ชาเนยฺยุํ ยตฺถิเม จตฺตาโร ฯเปฯ วาโยธาตูติ ฯ อถโข เกวฏฺฏ ภิกฺขุ เยน ตาวตึสา เทวา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตาวตึเส เทเว เอตทโวจ กตฺถ นุ โข อาวุโส อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ เอวํ วุตฺเต เกวฏฺฏ ตาวตึสา เทวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจุํ มยํปิ โข ภิกฺขุ น ชานาม ยตฺถิเม ฯเปฯ วาโยธาตูติ อตฺถิ โข ภิกฺขุ สกฺโก เทวานมินฺโท อเมฺหหิ อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จ โส โข เอวํ ชาเนยฺย ยตฺถิเม จตฺตาโร ฯเปฯ วาโยธาตูติ ฯ {๓๔๓.๓} อถโข โส เกวฏฺฏ ภิกฺขุ เยน สกฺโก เทวานมินฺโท เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา สกฺกํ เทวานมินฺทํ เอตทโวจ กตฺถ นุ โข อาวุโส จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ เอวํ วุตฺเต เกวฏฺฏ สกฺโก เทวานมินฺโท ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ อหํปิ โข ภิกฺขุ น ชานามิ ยตฺถิเม จตฺตาโร ฯเปฯ วาโยธาตูติ อตฺถิ โข ภิกฺขุ ยามา นาม เทวา ฯเปฯ สุยาโม นาม เทวปุตฺโต ฯเปฯ ตุสิตา นาม เทวา ฯเปฯ สนฺตุสิโต นาม เทวปุตฺโต ฯเปฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๙.

นิมฺมานรตี นาม เทวา ฯเปฯ สุนิมฺมิโต นาม เทวปุตฺโต ฯเปฯ ปรนิมฺมิตวสวตฺตี นาม เทวา ฯเปฯ ปรนิมฺมิตวสวตฺติ นาม เทวปุตฺโต อเมฺหหิ อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จ โส โข เอวํ ชาเนยฺย ยตฺถิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ [๓๔๔] อถโข โส เกวฏฺฏ ภิกฺขุ เยน วสวตฺติ เทวปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา วสวตฺตึ เทวปุตฺตํ เอตทโวจ กตฺถ นุ โข อาวุโส อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ เอวํ วุตฺเต เกวฏฺฏ วสวตฺติ เทวปุตฺโต ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ อหํปิ โข ภิกฺขุ น ชานามิ ยตฺถิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ อตฺถิ โข ภิกฺขุ พฺรหฺมกายิกา นาม เทวา อเมฺหหิ อภิกฺกนฺตตรา จ ปณีตตรา จ เต โข เอวํ ชาเนยฺยุํ ยตฺถิเม จตฺตาโร ฯเปฯ วาโยธาตูติ ฯ อถโข เกวฏฺฏ ภิกฺขุ ตถารูปํ สมาธึ สมาปชฺชิ ยถา สมาหิเต จิตฺเต พฺรหฺมยานิโย มคฺโค ปาตุรโหสิ ฯ [๓๔๕] อถโข โส เกวฏฺฏ ภิกฺขุ เยน พฺรหฺมกายิกา เทวา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา พฺรหฺมกายิเก เทเว เอตทโวจ กตฺถ นุ โข อาวุโส อิเม จตฺตาโร ฯเปฯ วาโยธาตูติ ฯ เอวํ วุตฺเต เกวฏฺฏ พฺรหฺมกายิกา เทวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจุํ มยํปิ โข ภิกฺขุ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๐.

น ชานาม ยตฺถิเม ฯเปฯ วาโยธาตูติ อตฺถิ โข ภิกฺขุ พฺรหฺมา มหาพฺรหฺมา อภิภู อนภิภูโต อญฺญทตฺถุทโส วสวตฺติ อิสฺสโร กตฺตา นิมฺมิตา เสฏฺโฐ สชฺชิตา วสี ปิตา ภูตภพฺยานํ อเมฺหหิ อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จ โส โข เอวํ ชาเนยฺย ยตฺถิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ กหํ ปนาวุโส เอตรหิ โส มหาพฺรหฺมาติ ฯ มยํปิ โข ภิกฺขุ น ชานาม ยตฺถ วา พฺรหฺมา เยน วา พฺรหฺมา อปิจ ภิกฺขุ ยถา นิมิตฺตา ทิสฺสนฺติ อาโลโก สญฺชายติ โอภาโส ปาตุภวติ พฺรหฺมา ปาตุภวิสฺสติ พฺรหฺมุโน เหตํ ปุพฺพนิมิตฺตํ ปาตุภาวาย ยทิทํ อาโลโก สญฺชายติ โอภาโส ปาตุภวตีติ ฯ อถโข โส เกวฏฺฏ มหาพฺรหฺมา นจิรสฺเสว ปาตุรโหสิ ฯ [๓๔๖] อถโข โส เกวฏฺฏ ภิกฺขุ เยน มหาพฺรหฺมา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ มหาพฺรหฺมานํ เอตทโวจ กตฺถ นุ โข อาวุโส อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ เอวํ วุตฺเต เกวฏฺฏ โส มหาพฺรหฺมา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ อหมสฺมิ ภิกฺขุ พฺรหฺมา มหาพฺรหฺมา อภิภู อนภิภูโต อญฺญทตฺถุทโส วสวตฺติ อิสฺสโร กตฺตา นิมฺมิตา เสฏฺโฐ สชฺชิตา วสี ปิตา ภูตภพฺยานนฺติ ฯ ทุติยมฺปิ โข เกวฏฺฏ โส ภิกฺขุ ตํ มหาพฺรหฺมานํ เอตทโวจ น โข อหํ ตํ อาวุโส เอวํ ปุจฺฉามิ ตฺวมสิ พฺรหฺมา มหาพฺรหฺมา อภิภู อนภิภูโต อญฺญทตฺถุทโส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๑.

วสวตฺติ อิสฺสโร กตฺตา นิมฺมิตา สชฺชิตา วสี ปิตา ภูตภพฺยานํ เอวญฺจ โข อหนฺตํ อาวุโส เอวํ ปุจฺฉามิ กตฺถ นุ โข อาวุโส อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ ทุติยมฺปิ โข เกวฏฺฏ โส มหาพฺรหฺมา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ อหมสฺมิ ภิกฺขุ พฺรหฺมา มหาพฺรหฺมา อภิภู อนภิภูโต อญฺญทตฺถุทโส วสวตฺติ อิสฺสโร กตฺตา นิมฺมิตา เสฏฺโฐ สชฺชิตา วสี ปิตา ภูตภพฺยานนฺติ ฯ ตติยมฺปิ โข เกวฏฺฏ โส ภิกฺขุ ตํ มหาพฺรหฺมานํ เอตทโวจ น โข อหนฺตํ อาวุโส เอวํ ปุจฺฉามิ ตฺวมสิ พฺรหฺมา มหาพฺรหฺมา อภิภู อนภิภูโต อญฺญทตฺถุทโส วสวตฺติ อิสฺสโร กตฺตา นิมฺมิตา เสฏฺโฐ สชฺชิตา วสี ปิตา ภูตภพฺยานํ เอวญฺจ โข อหนฺตํ อาวุโส เอวํ ปุจฺฉามิ กตฺถ นุ โข อาวุโส อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ [๓๔๗] อถโข เกวฏฺฏ โส มหาพฺรหฺมา ตํ ภิกฺขุํ พาหายํ คเหตฺวา เอกมนฺตํ อปเนตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ อิเม โข มํ ภิกฺขุ พฺรหฺมกายิกา เทวา เอวํ ชานนฺติ นตฺถิ กิญฺจิ พฺรหฺมุโน อญฺญาตํ นตฺถิ กิญฺจิ พฺรหฺมุโน อทิฏฺฐํ นตฺถิ กิญฺจิ พฺรหฺมุโน อวิทิตํ นตฺถิ กิญฺจิ พฺรหฺมุโน อสจฺฉิกตนฺติ ตสฺมา อหเมเตสํ สมฺมุขา น พฺยากาสึ อหํปิ โข ภิกฺขุ น ชานามิ ยตฺถิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๒.

เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ตสฺมา ติห ภิกฺขุ ตุเมฺหเวตํ ทุกฺกฏํ ตุเมฺหเวตํ อปรทฺธํ ยํ ตฺวํ ภควนฺตํ อภิมุญฺจิตฺวา ^๑- พหิทฺธา ปริเยฏฺฐึ อาปชฺชสิ อิมสฺส ปญฺหสฺส เวยฺยากรณาย คจฺฉ ตฺวํ ภิกฺขุ ตเมว ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา อิมํ ปญฺหํ ปุจฺฉ ยถา เต ภควา พฺยากโรติ ตถา นํ ธาเรยฺยาสีติ ฯ [๓๔๘] อถโข เกวฏฺฏ โส ภิกฺขุ เสยฺยถาปิ นาม พลวา ปุริโส สมฺมิญฺชิตํ วา พาหํ ปสาเรยฺย ปสาริตํ วา พาหํ สมฺมิญฺเชยฺย เอวเมว พฺรหฺมโลเก อนฺตรหิโต มม ปุรโต ปาตุรโหสิ ฯ อถโข โส เกวฏฺฏ โส ภิกฺขุ มํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นสินฺโน โข เกวฏฺฏ โส ภิกฺขุ มํ เอตทโวจ กตฺถ นุ โข ภนฺเต อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ {๓๔๘.๑} เอวํ วุตฺเต อหํ เกวฏฺฏ ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจํ ภูตปุพฺพํ ภิกฺขุ สามุทฺทิกา พาณิชา ตีรทสฺสึ สกุณํ คเหตฺวา นาวาย อชฺโฌคาหนฺติ เต อตีรทสฺสินิยา นาวาย ตีรทสฺสึ สกุณํ มุญฺจนฺติ โส คจฺฉติ ปุรตฺถิมํ ทิสํ คจฺฉติ ทกฺขิณํ ทิสํ คจฺฉติ ปจฺฉิมํ ทิสํ คจฺฉติ อุตฺตรํ ทิสํ คจฺฉติ อุทฺธํ ทิสํ คจฺฉติ อนุทิสํ สเจ โส สมนฺตา ตีรํ ปสฺสติ ตถาปกฺกนฺโต ว โหติ สเจ ปน โส สมนฺตา ตีรํ น ปสฺสติ ตเมว นาวํ ปจฺจาคจฺฉติ อยเมว โข ตฺวํ ภิกฺขุ ยโต ยาว พฺรหฺมโลกา ปริเยสมาโน อิมสฺส @เชิงอรรถ: ^๑ สี. อติสิตฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๓.

ปญฺหสฺส เวยฺยากรเณน อชฺฌคมา อถโข มยฺหเมว สนฺติเก ปจฺจาคโต น โข เอโส ภิกฺขุ ปโญฺห เอวํ ปุจฺฉิตพฺโพ กตฺถ นุ โข ภนฺเต อิเม จตฺตาโร มหาภูตา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ เสยฺยถีทํ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตูติ ฯ เอวญฺจ โข โส ภิกฺขุ ปโญฺห ปุจฺฉิตพฺโพ ฯ [๓๔๙] กตฺถ อาโป จ ปฐวี จ เตโช วาโย น คาธติ กตฺถ ทีฆญฺจ รสฺสญฺจ อนุํ ถูลํ สุภาสุภํ กตฺถ นามญฺจ รูปญฺจ อเสสํ อุปรุชฺฌตีติ ฯ ตตฺร เวยฺยากรณํ ภวติ ฯ [๓๕๐] วิญฺญาณํ อนิทสฺสนํ อนนฺตํ สพฺพโต ปภํ เอตฺถ อาโป จ ปฐวี จ เตโช วาโย น คาธติ เอตฺถ ทีฆญฺจ รสฺสญฺจ อนุํ ถูลํ สุภาสุภํ เอตฺถ นามญฺจ รูปญฺจ อเสสํ อุปรุชฺฌติ วิญฺญาณสฺส นิโรเธน เอตฺเถตํ อุปรุชฺฌตีติ ฯ อิทมโวจ ภควา ฯ อตฺตมโน เกวฏฺโฏ คหปติปุตฺโต ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทีติ ฯ เกวฏฺฏสุตฺตํ เอกาทสมํ นิฏฺฐิตํ ฯ ------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๔.

โลหิจฺจสุตฺตํ ทฺวาทสมํ [๓๕๑] เอวมฺเม สุตํ ฯ เอกํ สมยํ ภควา โกสเลสุ จาริกํ จรมาโน มหตา ภิกฺขุสํเฆน สทฺธึ ปญฺจมตฺเตหิ ภิกฺขุสเตหิ เยน สาลวติกา ตทวสริ ฯ เตน โข ปน สมเยน โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ สาลวติกํ อชฺฌาวสติ สตฺตุสฺสทํ สติณกฏฺโฐทกํ สธญฺญํ ราชโภคฺคํ รญฺญา ปเสนทิโกสเลน ทินฺนํ ราชทายํ พฺรหฺมเทยฺยํ ฯ [๓๕๒] เตน โข ปน สมเยน โลหิจฺจสฺส พฺราหฺมณสฺส เอวรูปํ ปาปกํ ทิฏฺฐิคตํ อุปฺปนฺนํ โหติ อิธ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา กุสลํ ธมฺมํ อธิคจฺเฉยฺย กุสลํ ธมฺมํ อธิคนฺตฺวา น ปรสฺส อาโรเจยฺย กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสติ เสยฺยถาปิ นาม ปุราณํ พนฺธนํ ฉินฺทิตฺวา อญฺญํ นวํ พนฺธนํ กเรยฺย เอวํ สมฺปทมิทํ ปาปกํ โลภธมฺมํ วทามิ กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตีติ ฯ อสฺโสสิ โข โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ สมโณ ขลุ โภ โคตโม สกฺยปุตฺโต สกฺยกุลา ปพฺพชิโต โกสเลสุ จาริกญฺจรมาโน มหตา ภิกฺขุสํเฆน สทฺธึ ปญฺจมตฺเตหิ ภิกฺขุสเตหิ สาลวติกํ อนุปฺปตฺโต ตํ โข ปน ภวนฺตํ โคตมํ เอวํกลฺยาโณ กิตฺติสทฺโท อพฺภุคฺคโต อิติปิ โส ภควา ฯเปฯ พุทฺโธ ภควาติ โส อิมํ โลกํ สเทวกํ สมารกํ สพฺรหฺมกํ สสฺสมณพฺราหฺมณึ ปชํ สเทวมนุสฺสํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา ปเวเทติ โส ธมฺมํ เทเสติ อาทิกลฺยาณํ มชฺเฌกลฺยาณํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๕.

ปริโยสานกลฺยาณํ สาตฺถํ สพฺยญฺชนํ เกวลปริปุณฺณํ ปริสุทฺธํ พฺรหฺมจริยํ ปกาเสติ สาธุ โข ปน ตถารูปานํ อรหตํ ทสฺสนํ โหตีติ ฯ [๓๕๓] อถโข โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ โรสิกํ นฺหาปิตํ อามนฺเตสิ เอหิ ตฺวํ สมฺม โรสิเก เยน สมโณ โคตโม เตนุปสงฺกม อุปสงฺกมิตฺวา มม วจเนน สมณํ โคตมํ อปฺปาพาธํ อปฺปาตงฺกํ ลหุฏฺฐานํ พลํ ผาสุวิหารํ ปุจฺฉ โลหิจฺโจ โภ โคตม พฺราหฺมโณ ภวนฺตํ โคตมํ อปฺปาพาธํ อปฺปาตงฺกํ ลหุฏฺฐานํ พลํ ผาสุวิหารํ ปุจฺฉตีติ เอวญฺจ วเทหิ อธิวาเสตุ กิร ภวํ โคตโม โลหิจฺจสฺส พฺราหฺมณสฺส สฺวาตนาย ภตฺตํ สทฺธึ ภิกฺขุสํเฆนาติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ โข โรสิโก นฺหาปิโก โลหิจฺจสฺส พฺราหฺมณสฺส ปฏิสฺสุตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข โรสิโก นฺหาปิโก ภควนฺตํ เอตทโวจ โลหิจฺโจ ภนฺเต พฺราหฺมโณ ภควนฺตํ อปฺปาพาธํ อปฺปาตงฺกํ ลหุฏฺฐานํ พลํ ผาสุวิหารํ ปุจฺฉติ เอวญฺจ วเทติ อธิวาเสตุ กิร ภนฺเต ภควา โลหิจฺจสฺส พฺราหฺมณสฺส สฺวาตนาย ภตฺตํ สทฺธึ ภิกฺขุสํเฆนาติ ฯ อธิวาเสสิ ภควา ตุณฺหีภาเวน ฯ [๓๕๔] อถโข โรสิโก นฺหาปิโต ภควโต อธิวาสนํ วิทิตฺวา อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา เยน โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา โลหิจฺจํ พฺราหฺมณํ เอตทโวจ อโวจุมฺหา โข มยํ โภโต วจเนน ตํ ภควนฺตํ โลหิจฺโจ ภนฺเต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๖.

พฺราหฺมโณ ภควนฺตํ อปฺปาพาธํ อปฺปาตงฺกํ ลหุฏฺฐานํ พลํ ผาสุวิหารํ ปุจฺฉติ เอวญฺจ วเทติ อธิวาเสตุ กิร ภนฺเต ภควา โลหิจฺจสฺส พฺราหฺมณสฺส สฺวาตนาย ภตฺตํ สทฺธึ ภิกฺขุสํเฆนาติ อธิวุฏฺฐญฺจ ปน เตน ภควตาติ ฯ อถโข โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ ตสฺสา รตฺติยา อจฺจเยน สเก นิเวสเน ปณีตํ ขาทนียํ โภชนียํ ปฏิยาเทตฺวา โรสิกํ นฺหาปิตํ อามนฺเตสิ เอหิ ตฺวํ สมฺม โรสิเก เยน สมโณ โคตโม เตนุปสงฺกม อุปสงฺกมิตฺวา สมณสฺส โคตมสฺส กาลํ อาโรเจหิ กาโล โภ โคตม นิฏฺฐิตํ ภตฺตนฺติ ฯ เอวํ โภติ โข โรสิโก นฺหาปิโต โลหิจฺจสฺส พฺราหฺมณสฺส ปฏิสฺสุตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิ ฯ เอกมนฺตํ ฐิโต โข โรสิโก นฺหาปิโต ภควโต กาลํ อาโรเจสิ กาโล ภนฺเต นิฏฺฐิตํ ภตฺตนฺติ ฯ [๓๕๕] อถโข ภควา ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย สทฺธึ ภิกฺขุสํเฆน เยน สาลวติกา เตนุปสงฺกมิ ฯ {๓๕๕.๑} เตน โข ปน สมเยน โรสิโก นฺหาปิโต ภควนฺตํ ปิฏฺฐิโต ปิฏฺฐิโต อนุพนฺโธ โหติ ฯ อถโข โรสิโก นฺหาปิโต ภควนฺตํ เอตทโวจ โลหิจฺจสฺส ภนฺเต พฺราหฺมณสฺส เอวรูปํ ปาปกํ ทิฏฺฐิคตํ อุปฺปนฺนํ โหติ อิธ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา กุสลํ ธมฺมํ อธิคจฺเฉยฺย กุสลํ ธมฺมํ อธิคนฺตฺวา น ปรสฺส อาโรเจยฺย กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสติ เสยฺยถาปิ นาม ปุราณํ พนฺธนํ ฉินฺทิตฺวา อญฺญํ นวํ พนฺธนํ กเรยฺย เอวํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๗.

สมฺปทมิทํ ปาปกํ โลภธมฺมํ วทามิ กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตีติ สาธุ ภนฺเต ภควา โลหิจฺจํ พฺราหฺมณํ เอตสฺมา ปาปกา ทิฏฺฐิคตา วิเวเจตูติ ฯ อปฺเปวนาม สิยา โรสิเก อปฺเปวนาม สิยา โรสิเกติ ฯ อถโข ภควา เยน โลหิจฺจสฺส พฺราหฺมณสฺส นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺญตฺเต อาสเน นิสีทิ ฯ อถโข โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ พุทฺธปฺปมุขํ ภิกฺขุสํฆํ ปณีเตน ขาทนีเยน โภชนีเยน สหตฺถา สนฺตปฺเปสิ สมฺปวาเรสิ ฯ [๓๕๖] อถโข โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ ภควนฺตํ ภุตฺตาวึ โอนีตปตฺตปาณึ อญฺญตรํ นีจํ อาสนํ คเหตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข โลหิจฺจํ พฺราหฺมณํ ภควา เอตทโวจ สจฺจํ กิร โลหิจฺจ เต เอวรูปํ ปาปกํ ทิฏฺฐิคตํ อุปฺปนฺนํ อิธ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา กุสลํ ธมฺมํ อธิคจฺเฉยฺย กุสลํ ธมฺมํ อธิคนฺตฺวา น ปรสฺส อาโรเจยฺย กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสติ เสยฺยถาปิ นาม ปุราณํ พนฺธนํ ฉินฺทิตฺวา อญฺญํ นวํ พนฺธนํ กเรยฺย เอวํ สมฺปทมิทํ ปาปกํ โลภธมฺมํ วทามิ กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตีติ ฯ เอวํ โภ โคตม ฯ ตํ กึ มญฺญสิ โลหิจฺจ นนุ ตฺวํ สาลวติกํ อชฺฌาวสสีติ ฯ เอวํ โภ โคตม ฯ โย นุ โข โลหิจฺจ เอวํ วเทยฺย โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ สาลวติกํ อชฺฌาวสติ ยา สาลวติกาย สมุทยํ สญฺชาติ โลหิจฺโจ ว ตํ พฺราหฺมโณ เอกโก ปริภุญฺเชยฺย น อญฺเญสํ ทเทยฺยาติ เอวํวาที โส เย ตํ อุปชีวนฺติ เตสํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๘.

อนฺตรายกโร วา โหติ โน วาติ ฯ {๓๕๖.๑} อนฺตรายกโร โภ โคตม ฯ อนฺตรายกโร สมาโน หิตานุกมฺปี วา เตสํ โหติ อหิตานุกมฺปี วาติ ฯ อหิตานุกมฺปี โภ โคตม ฯ อหิตานุกมฺปิสฺส เมตฺตํ วา เตสุ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ สปตฺติกํ วาติ ฯ สปตฺติกํ โภ โคตม ฯ สปตฺติเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ วา โหติ สมฺมาทิฏฺฐิ วาติ ฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิ โภ โคตม ฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิสฺส โข อหํ โลหิจฺจ ทฺวินฺนํ คตีนํ อญฺญตรํ คตึ วทามิ นิรยํ วา ติรจฺฉานโยนึ วา ฯ [๓๕๗] ตํ กึ มญฺญสิ โลหิจฺจ นนุ ราชา ปเสนทิโกสโล กาสิโกสลํ อชฺฌาวสตีติ ฯ เอวํ โภ โคตม ฯ โย นุ โข โลหิจฺจ เอวํ วเทยฺย ราชา ปเสนทิโกสโล กาสิโกสลํ อชฺฌาวสติ ยา กาสิโกสเล สมุทยํ สญฺชาติ ราชา ว ตํ ปเสนทิโกสโล เอกโก ปริภุญฺเชยฺย น อญฺเญสํ ทเทยฺยาติ เอวํวาที โส เย ราชานํ ปเสนทิโกสลํ อุปชีวนฺติ ตุเมฺห เจว อญฺเญ จ เตสํ อนฺตรายกโร วา โหติ โน วาติ ฯ {๓๕๗.๑} อนฺตรายกโร โภ โคตม ฯ อนฺตรายกโร สมาโน หิตานุกมฺปี วา เตสํ โหติ อหิตานุกมฺปี วาติ ฯ อหิตานุกมฺปี โภ โคตม ฯ อหิตานุกมฺปิสฺส เมตฺตํ วา เตสุ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ สปตฺติกํ วาติ ฯ สปตฺติกํ โภ โคตม ฯ สปตฺติเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ วา โหติ สมฺมาทิฏฺฐิ วาติ ฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิ โภ โคตม ฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิสฺส โข อหํ โลหิจฺจ ทฺวินฺนํ คตีนํ อญฺญตรํ คตึ วทามิ นิรยํ วา ติรจฺฉานโยนึ วา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๙.

[๓๕๘] อิติ กิร โลหิจฺจ โย เอวํ วเทยฺย โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ สาลวติกํ อชฺฌาวสติ ยา สาลวติกาย สมุทยํ สญฺชาติ โลหิจฺโจ ว ตํ พฺราหฺมโณ เอกโก ปริภุญฺเชยฺย น อญฺเญสํ ทเทยฺยาติ เอวํวาที โส เย ตํ อุปชีวนฺติ เตสํ อนฺตรายกโร โหติ อนฺตรายกโร สมาโน อหิตานุกมฺปี โหติ อหิตานุกมฺปิสฺส สปตฺติกํ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ สปตฺติเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ โหติ ฯ เอวเมว โข โลหิจฺจ โย เอวํ วเทยฺย อิธ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา กุสลํ ธมฺมํ อธิคจฺเฉยฺย กุสลํ ธมฺมํ อธิคนฺตฺวา น ปรสฺส อาโรเจยฺย กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตีติ ฯ {๓๕๘.๑} เสยฺยถาปิ นาม ปุราณํ พนฺธนํ ฯเปฯ กริสฺสตีติ ฯ เอวํวาที โส เย เต กุลปุตฺตา ตถาคตปฺปเวทิตํ ธมฺมวินยํ อาคมฺม เอวรูปํ อุฬารํ วิเสสํ อธิคจฺฉนฺติ โสตาปตฺติผลํปิ สจฺฉิกโรนฺติ สกทาคามิผลํปิ สจฺฉิกโรนฺติ อนาคามิผลํปิ สจฺฉิกโรนฺติ อรหตฺตํปิ สจฺฉิกโรนฺติ เย จิเม ทิพฺพา คพฺภา ปริปาเจนฺติ ทิพฺพานํ ภวานํ อภินิพฺพตฺติยา เตสํ อนฺตรายกโร โหติ อนฺตรายกโร สมาโน อหิตานุกมฺปี โหติ อหิตานุกมฺปิสฺส สปตฺติกํ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ สปตฺติเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ โหติ ฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิสฺส โข อหํ โลหิจฺจ ทฺวินฺนํ คตีนํ อญฺญตรํ คตึ วทามิ นิรยํ วา ติรจฺฉานโยนึ วา ฯ [๓๕๙] อิติ กิร โลหิจฺจ โย เอวํ วเทยฺย ราชา ปเสนทิโกสโล กาสิโกสลํ อชฺฌาวสติ ยา กาสิโกสเล สมุทยํ สญฺชาติ ราชา ว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๐.

ตํ ปเสนทิโกสโล เอกโก ปริภุญฺเชยฺย น อญฺเญสํ ทเทยฺยาติ เอวํวาที โส เย ราชานํ ปเสนทิโกสลํ อุปชีวนฺติ ตุเมฺห เจว อญฺเญ จ เตสํ อนฺตรายกโร โหติ อนฺตรายกโร สมาโน อหิตานุกมฺปี โหติ อหิตานุกมฺปิสฺส สปตฺติกํ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ สปตฺติเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ โหติ ฯ เอวเมว โข โลหิจฺจ โย เอวํ วเทยฺย อิธ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา กุสลํ ธมฺมํ อธิคจฺเฉยฺย กุสลํ ธมฺมํ อธิคนฺตฺวา น ปรสฺส อาโรเจยฺย กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตีติ ฯ {๓๕๙.๑} เสยฺยถาปิ นาม ปุราณํ พนฺธนํ ฉินฺทิตฺวา อญฺญํ นวํ พนฺธนํ กเรยฺย เอวํ สมฺปทมิทํ ปาปกมฺมํ โลภธมฺมํ วทามิ กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตีติ ฯ เอวํวาที โส เย เต กุลปุตฺตา ตถาคตปฺปเวทิตํ ธมฺมวินยํ อาคมฺม เอวรูปํ อุฬารํ วิเสสํ อธิคจฺฉนฺติ โสตาปตฺติผลํปิ สจฺฉิกโรนฺติ สกทาคามิผลํปิ สจฺฉิกโรนฺติ อนาคามิผลํปิ สจฺฉิกโรนฺติ อรหตฺตํปิ สจฺฉิกโรนฺติ เย จิเม ทิพฺพา คพฺภา ปริปาเจนฺติ ทิพฺพานํ ภวานํ อภินิพฺพตฺติยา เตสํ อนฺตรายกโร โหติ อนฺตรายกโร สมาโน อหิตานุกมฺปี โหติ อหิตานุกมฺปิสฺส สปตฺติกํ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ สปตฺติเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ โหติ ฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิสฺส โข อหํ โลหิจฺจ ทฺวินฺนํ คตีนํ อญฺญตรํ คตึ วทามิ นิรยํ วา ติรจฺฉานโยนึ วา ฯ [๓๖๐] ตโย โขเม โลหิจฺจ สตฺถาโร เย โลเก โจทนารหา โย จ ปเนวรูเป สตฺถาโร โจเทติ สา โจทนา ภูตา ตจฺฉา ธมฺมิกา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๑.

อนวชฺชา กตเม ตโย อิธ โลหิจฺจ เอกจฺโจ สตฺถา ยสฺสตฺถาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โหติ สฺวาสฺส สามญฺญตฺโถ อนนุปฺปตฺโต โหติ ฯ โส ตํ สามญฺญตฺถํ อนนุปาปุณิตฺวา สาวกานํ ธมฺมํ เทเสติ อิทํ โว หิตาย อิทํ โว สุขายาติ ฯ ตสฺส สาวกา น สุสฺสนฺติ น โสตํ โอทหนฺติ น อญฺญาจิตฺตํ อุปฏฺฐเปนฺติ โวกฺกมฺม จ สตฺถุ สาสนา วตฺตนฺติ ฯ โส เอวมสฺส โจเทตพฺโพ อายสฺมา โข ยสฺสตฺถาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โส เต สามญฺญตฺโถ อนนุปฺปตฺโต ตํ ตฺวํ สามญฺญตฺถํ อนนุปาปุณิตฺวา สาวกานํ ธมฺมํ เทเสสิ อิทํ โว หิตาย อิทํ โว สุขายาติ ฯ ตสฺส เต สาวกา น สุสฺสนฺติ น โสตํ โอทหนฺติ น อญฺญาจิตฺตํ อุปฏฺฐเปนฺติ โวกฺกมฺม จ สตฺถุ สาสนา วตฺตนฺติ เสยฺยถาปิ นาม โอสกฺกนฺติยา วา อุสกฺเกยฺย ปรมฺมุขึ วา อาลิงฺเคยฺย เอวํ สมฺปทมิทํ ปาปกํ โลภธมฺมํ วทามิ กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตีติ ฯ อยํ โข โลหิจฺจ ปฐโม สตฺถา โย โลเก โจทนารโห โย จ ปเนวรูปํ สตฺถารํ โจเทติ สา โจทนา ภูตา ตจฺฉา ธมฺมิกา อนวชฺชา ฯ [๓๖๑] ปุน จปรํ โลหิจฺจ อิเธกจฺโจ สตฺถา ยสฺสตฺถาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โหติ สฺวาสฺส สามญฺญตฺโถ อนนุปฺปตฺโต โหติ ฯ โส ตํ สามญฺญตฺถํ อนนุปาปุณิตฺวา สาวกานํ ธมฺมํ เทเสติ อิทํ โว หิตาย อิทํ โว สุขายาติ ฯ ตสฺส เต สาวกา สุสฺสนฺติ โสตํ โอทหนฺติ อญฺญาจิตฺตํ อุปฏฺฐเปนฺติ น จ โวกฺกมฺม

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๒.

สตฺถุ สาสนา วตฺตนฺติ ฯ โส เอวมสฺส โจเทตพฺโพ อายสฺมา โข ยสฺสตฺถาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โหติ โส เต สามญฺญตฺโถ อนนุปฺปตฺโต ตํ ตฺวํ สามญฺญตฺถํ อนนุปาปุณิตฺวา สาวกานํ ธมฺมํ เทเสสิ อิทํ โว หิตาย อิทํ โว สุขายาติ ฯ ตสฺส เต สาวกา สุสฺสนฺติ โสตํ โอทหนฺติ อญฺญาจิตฺตํ อุปฏฺฐเปนฺติ น จ โวกฺกมฺม สตฺถุ สาสนา วตฺตนฺติ เสยฺยถาปิ นาม สกํ เขตฺตํ โอหาย ปรกฺเขตฺตํ นิทฺทายิตพฺพํ มญฺเญยฺย เอวํ สมฺปทมิทํ ปาปกํ โลภธมฺมํ วทามิ กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตีติ ฯ อยํ โข โลหิจฺจ ทุติโย สตฺถา โย โลเก โจทนารโห โย จ ปเนวรูปํ สตฺถารํ โจเทติ สา โจทนา ภูตา ตจฺฉา ธมฺมิกา อนวชฺชา ฯ

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๒๗๓-๒๙๒. https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=9&item=338&items=24&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=9&item=338&items=24&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=9&item=338&items=24&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=9&item=338&items=24&pagebreak=1&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=9&i=338 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๙ https://84000.org/tipitaka/read/?index_9 https://84000.org/tipitaka/english/?index_9