พระไตรปิฎกเล่มที่ ๕ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๕ วินย. มหาวคฺโค (๒)

     [๑๓๐]   เตน  โข  ปน สมเยน สาเกเต เสฏฺฐิภริยาย สตฺตวสฺสิโก
สีสาพาโธ   โหติ   ฯ   พหู  มหนฺตา  มหนฺตา  ทิสาปาโมกฺขา  เวชฺชา
อาคนฺตฺวา   ติกิจฺฉนฺตา   ๒-   นาสกฺขึสุ   อโรคํ   กาตุํ   พหุํ  หิรญฺญํ
อาทาย   อคมํสุ   ฯ   อถโข  ชีวโก  โกมารภจฺโจ  สาเกตํ  ปวิสิตฺวา
มนุสฺเส   ปุจฺฉิ   โก   ภเณ   คิลาโน   กํ   ติกิจฺฉามีติ  ฯ  เอติสฺสา
อาจริย    เสฏฺฐิภริยาย    สตฺตวสฺสิโก    สีสาพาโธ   คจฺฉ   อาจริย
เสฏฺฐิภริยํ    ติกิจฺฉาหีติ    ฯ   อถโข   ชีวโก   โกมารภจฺโจ   เยน
เสฏฺฐิสฺส      คหปติสฺส     นิเวสนํ     เตนุปสงฺกมิ     อุปสงฺกมิตฺวา
โทวาริกํ   อาณาเปสิ   คจฺฉ   ภเณ   โทวาริก   เสฏฺฐิภริยาย  ปาวท
เวชฺโช   อยฺเย   อาคโต   โส   ตํ   ทฏฺฐุกาโมติ  ฯ  เอวมาจริยาติ
โข   โส   โทวาริโก   ชีวกสฺส   โกมารภจฺจสฺส   ปฏิสฺสุณิตฺวา   เยน
เสฏฺฐิภริยา    เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา    เสฏฺฐิภริยํ    เอตทโวจ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สุสิกฺขิโตสิ ฯ ๒ ม. ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
เวชฺโช  อยฺเย  อาคโต  โส  ตํ  ทฏฺฐุกาโมติ  ฯ  กีทิโส ภเณ โทวาริก
เวชฺโชติ  ฯ  ทหรโก  อยฺเยติ  ฯ  อลํ  ภเณ  โทวาริก  กึ เม ทหรโก
เวชฺโช   กริสฺสติ   พหู   มหนฺตา   มหนฺตา   ทิสาปาโมกฺขา   เวชฺชา
อาคนฺตฺวา   ติกิจฺฉนฺตา   ๑-   นาสกฺขึสุ   อโรคํ   กาตุํ   พหุํ  หิรญฺญํ
อาทาย อคมํสูติ ฯ
     {๑๓๐.๑}   อถโข   โส  โทวาริโก  เยน  ชีวโก  โกมารภจฺโจ
เตนุปสงฺกมิ     อุปสงฺกมิตฺวา     ชีวกํ     โกมารภจฺจํ     เอตทโวจ
เสฏฺฐิภริยา   อาจริย  เอวมาห  อลํ  ภเณ  โทวาริก  กึ  เม  ทหรโก
เวชฺโช   กริสฺสติ   พหู   มหนฺตา   มหนฺตา   ทิสาปาโมกฺขา   เวชฺชา
อาคนฺตฺวา   ติกิจฺฉนฺตา   ๒-   นาสกฺขึสุ   อโรคํ   กาตุํ   พหุํ  หิรญฺญํ
อาทาย   อคมํสูติ   ฯ   คจฺฉ   ภเณ   โทวาริก  เสฏฺฐิภริยาย  ปาวท
เวชฺโช   อยฺเย  เอวมาห  มา  กิร  อยฺเย  ปุเร  กิญฺจิ  อทาสิ  ยทา
อโรคา   อโหสิ   ตทา   ยํ   อิจฺเฉยฺยาสิ  ตํ  ทชฺเชยฺยาสีติ  ฯ  เอวํ
อาจริยาติ     โข     โส    โทวาริโก    ชีวกสฺส    โกมารภจฺจสฺส
ปฏิสฺสุณิตฺวา     เยน     เสฏฺฐิภริยา     เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา
เสฏฺฐิภริยํ   เอตทโวจ   เวชฺโช   อยฺเย   เอวมาห  มา  กิร  อยฺเย
ปุเร   กิญฺจิ   อทาสิ  ยทา  อโรคา  อโหสิ  ตทา  ยํ  อิจฺเฉยฺยาสิ  ตํ
ทชฺเชยฺยาสีติ   ฯ   เตนหิ   ภเณ   โทวาริก   เวชฺโช  อาคจฺฉตูติ  ฯ
เอวํ    อยฺเยติ   โข   โส   โทวาริโก   เสฏฺฐิภริยาย   ปฏิสฺสุณิตฺวา
เยน      ชีวโก      โกมารภจฺโจ     เตนุปสงฺกมิ     อุปสงฺกมิตฺวา
ชีวกํ     โกมารภจฺจํ     เอตทโวจ     เสฏฺฐิภริยา    ตํ    อาจริย
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
ปกฺโกสตีติ    ฯ   อถโข   ชีวโก   โกมารภจฺโจ   เยน   เสฏฺฐิภริยา
เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา    เสฏฺฐิภริยาย    วิการํ    สลฺลกฺเขตฺวา
เสฏฺฐิภริยํ   เอตทโวจ   ปสเตน   เม   อยฺเย   สปฺปินา  อตฺโถติ  ฯ
อถโข   เสฏฺฐิภริยา   ชีวกสฺส  โกมารภจฺจสฺส  ปสตํ  สปฺปึ  ทาเปสิ  ฯ
อถโข    ชีวโก    โกมารภจฺโจ   ตํ   ปสตํ   สปฺปึ   นานาเภสชฺเชหิ
นิปฺปจิตฺวา    เสฏฺฐิภริยํ    มญฺจเก    อุตฺตานํ    นิปชฺชาเปตฺวา   ๑-
นตฺถุโต   อทาสิ   ฯ   อถโข   ตํ   สปฺปึ  ๒-  นตฺถุโต  ทินฺนํ  มุขโต
อุคฺคจฺฉิ   ฯ   อถโข   เสฏฺฐิภริยา  ตํ  ๓-  ปฏิคฺคเห  นุฏฺฐุหิตฺวา  ๔-
ทาสึ อาณาเปสิ หนฺท เช อิมํ สปฺปึ ปิจุนา คณฺหาหีติ ฯ
     {๑๓๐.๒}   อถโข   ชีวกสฺส  โกมารภจฺจสฺส  เอตทโหสิ  อจฺฉริยํ
วต   โภ   ๕-  ยาว  ลูขายํ  ฆรณี  ยตฺร  หิ  นาม  อิมํ  ฉฑฺฑนียธมฺมํ
สปฺปึ   ปิจุนา   คาหาเปสฺสติ   พหุกานิ   จ   เม  มหคฺฆานิ  มหคฺฆานิ
เภสชฺชานิ    อุปคตานิ    กิมฺปิมายํ   กญฺจิ   เทยฺยธมฺมํ   ทสฺสตีติ   ฯ
อถโข    [๖]-    เสฏฺฐิภริยา    ชีวกสฺส    โกมารภจฺจสฺส    วิการํ
สลฺลกฺเขตฺวา   ชีวกํ   โกมารภจฺจํ   เอตทโวจ   กิสฺส   ตฺวํ   อาจริย
วิมโนสีติ  ฯ  อิธ  เม  เอตทโหสิ  อจฺฉริยํ  วต  โภ  ๕-  ยาว ลูขายํ
ฆรณี    ยตฺร    หิ    นาม    อิมํ    ฉฑฺฑนียธมฺมํ    สปฺปึ    ปิจุนา
คาหาเปสฺสติ    พหุกานิ   จ   เม   มหคฺฆานิ   มหคฺฆานิ   เภสชฺชานิ
อุปคตานิ      กิมฺปิมายํ      กญฺจิ     เทยฺยธมฺมํ     ทสฺสตีติ     ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ โป. ม. นิปาเตตฺวา ฯ ๒ ม. ยุ. สปฺปิ ฯ ๓ ม. ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
@๔ ม. นิฏฺฐุหิตฺวา ฯ ๕ ม. ยุ. อิทํ ปาฐทฺวยํ น ทิสฺสติ ฯ ๖ โป. สา ฯ
มยํ    โข   อาจริย   อาคาริกา   นาม   อุปชานาเมตสฺส   สญฺญมสฺส
วรเมตํ   สปฺปิ   ทาสานํ   วา   กมฺมกรานํ   วา   ปาทพฺภญฺชนํ   วา
ปทีปกรเณ   วา   อาสิตฺตํ   มา  ตฺวํ  อาจริย  วิมโน  อโหสิ  น  เต
เทยฺยธมฺโม   หายิสฺสตีติ  ฯ  อถโข  ชีวโก  โกมารภจฺโจ  เสฏฺฐิภริยาย
สตฺตวสฺสิกํ   สีสาพาธํ   เอเกเนว   นตฺถุกมฺเมน   อปกฑฺฒิ   ฯ  อถโข
เสฏฺฐิภริยา    อโรคา    สมานา   ชีวกสฺส   โกมารภจฺจสฺส   จตฺตาริ
สหสฺสานิ   ปาทาสิ   ฯ   ปุตฺโต  มาตา  เม  อโรคา  ฐิตาติ  จตฺตาริ
สหสฺสานิ   ปาทาสิ   ฯ   สุณิสา   สสฺสู  เม  อโรคา  ฐิตาติ  จตฺตาริ
สหสฺสานิ  ปาทาสิ  ฯ  เสฏฺฐี  คหปติ  ภริยา  เม อโรคา ฐิตาติ จตฺตาริ
สหสฺสานิ ปาทาสิ ทาสญฺจ ทาสิญฺจ อสฺสรถญฺจ อทาสิ ๑- ฯ
     {๑๓๐.๓}   อถโข   ชีวโก   โกมารภจฺโจ  ตานิ  โสฬสสหสฺสานิ
อาทาย    ทาสญฺจ    ทาสิญฺจ    อสฺสรถญฺจ    เยน   ราชคหํ   เตน
ปกฺกามิ    อนุปุพฺเพน    เยน   ราชคหํ   เยน   อภโย   ราชกุมาโร
เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา    อภยํ    ราชกุมารํ    เอตทโวจ   อิทํ
เม   เทว   ปฐมกมฺมํ   โสฬสสหสฺสานิ  ทาโส  จ  ทาสี  จ  อสฺสรโถ
จ   ปฏิคฺคณฺหาตุ   เม   เทโว   โปสาวนิกนฺติ   ฯ   อลํ  ภเณ  ชีวก
ตุยฺหํเยว  ๒-  โหตุ  อมฺหากญฺจ  ๓-  อนฺเตปุเร  นิเวสนํ  มาเปหีติ  ฯ
เอวํ   เทวาติ   โข   ชีวโก   โกมารภจฺโจ   อภยสฺส   ราชกุมารสฺส
ปฏิสฺสุณิตฺวา อภยสฺส ราชกุมารสฺส อนฺเตปุเร นิเวสนํ มาเปสิ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ ๒ ยุ. ตุเยฺหว ฯ ๓ อมฺหากญฺเญว ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๑๗๓-๑๗๖.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=5&item=130&items=1
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=5&item=130&items=1&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=5&item=130&items=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=5&item=130&items=1
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=5&i=130
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๕
https://84000.org/tipitaka/read/?index_5
https://84000.org/tipitaka/english/?index_5