บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ฉบับภาษาไทย บาลีอักษรไทย บาลีอักษรโรมัน |
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๙ สุตฺต. ขุ. ชาตกํ (๑): เอก-จตฺตาลีสนิปาตชาตกํ
สุตฺตนฺตปิฏเก ขุทฺทกนิกายสฺส ชาตกํ --------- นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ เอกนิปาตชาตกํ ๑- ๑ อปณฺณกวคฺโค ๑ อปณฺณกชาตกํ [๑] อปณฺณกํ ฐานเมเก ทุติยํ อาหุ ตกฺกิกา เอตทญฺญาย เมธาวี ตํ คเณฺห ยทปณฺณกนฺติ ๒- ฯ อปณฺณกชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ วณฺณุปถชาตกํ ๓- [๒] อกิลาสุโน วณฺณุปเถ ๔- ขณนฺตา อุทงฺคเณ ตตฺถ ปปํ อวินฺทุํ เอวํ มุนิ วีริยพลูปปนฺโน ๕- อกิลาสุ วินฺเท หทยสฺส สนฺตินฺติ ฯ วณฺณุปถชาตกํ ทุติยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. เอกกนิปาต ฯ ๒ โป. ตํ คเณฺหยฺย อปณฺณกํ ฯ ๓ โป. วณฺณปถชาตกํ ฯ @๔ โป. วณฺณปเถ ฯ ๕. ม. มุนี วิริยพลูปปนฺโน ฯ ๓ เสริววาณิชชาตกํ [๓] อิธ เจ ๑- นํ วิราเธสิ สทฺธมฺมสฺส นิยามกํ ๒- จิรํ ตฺวํ อนุตปฺเปสิ ๓- เสริวายํว วาณิโชติ ฯ เสริววาณิชชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ จุลฺลกเสฏฺฐิชาตกํ [๔] อปฺปเกนปิ เมธาวี ปาภเฏน วิจกฺขโณ สมุฏฺฐาเปติ อตฺตานํ อณุํ อคฺคึว สนฺธมนฺติ ฯ จุลฺลกเสฏฺฐิชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ตณฺฑุลนาฬิชาตกํ ๔- [๕] กิมคฺฆตี ตณฺฑุลนาฬิกา จ พาราณสีอนฺตรพาหิรานิ อสฺสปญฺจสเตตานิ เอกา ตณฺฑุลนาฬิกาติ ฯ ตณฺฑุลนาฬิชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. เจ หิ นํ ฯ ๒ ม. นิยามตํ ฯ ๓. สี. ยุ. อนุตเปสฺสสิ อนุตปฺปิสฺสสิ ฯ @๔ สี. อิทํ ชาตกํ น ทิสฺสติ ฯ ม. เอวํ ทิสฺสติ @ กิมคฺฆติ ตณฺฑุลนาฬิกายํ อสฺสาน มูลาย วเทหิ ราช @ พาราณสีสนฺตรพาหิรโต อยมคฺฆติ ตณฺฑุลนาฬิกา ฯ ๖ เทวธมฺมชาตกํ [๖] หิริโอตฺตปฺปสมฺปนฺนา สุกฺกธมฺมสมาหิตา สนฺโต สปฺปุริสา โลเก เทวธมฺมาติ วุจฺจเรติ ฯ เทวธมฺมชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ กฏฺฐหาริชาตกํ ๑- [๗] ปุตฺโต ตฺยาหํ มหาราช ตฺวํ มํ โปส ชนาธิป อญฺเญปิ เทโว โปเสติ กิญฺจ เทโว สกํ ปชนฺติ ฯ กฏฺฐหาริชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ คามนิชาตกํ [๘] อปิ อตรมานานํ ผลาสาว สมิชฺฌติ วิปกฺกพฺรหฺมจริโยสฺมิ เอวํ ชานาหิ คามนีติ ฯ คามนิชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ มฆเทวชาตกํ ๒- [๙] อุตฺตมงฺครุหา มยฺหํ อิเม ชาตา วโยหรา ปาตุภูตา เทวทูตา ปพฺพชฺชาสมโย มมาติ ฯ มฆเทวชาตกํ นวมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ โป. กฏฺฐวาหนชาตกํ ฯ ๒ โป. เทวทูตชาตกํ ฯ ๑๐ สุขวิหาริชาตกํ [๑๐] ยญฺจ อญฺเญ น รกฺขนฺติ โย จ อญฺเญ น รกฺขติ สเว ราช สุขํ เสติ กาเมสุ อนเปกฺขวาติ ฯ สุขวิหาริชาตกํ ทสมํ ฯ อปณฺณกวคฺโค ปฐโม ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ วราปณฺณก วณฺณปถ ๑- เสริวโร สุวิจกฺขณ ตณฺฑุลนาฬิกสฺสา หิริ ปุตฺต วรุตฺตคามนินา โย จ น รกฺขติ เตน ทส ๒- ฯ --------- ๒ สีลวคฺโค ๑ ลกฺขณชาตกํ ๓- [๑๑] โหติ สีลวตํ อตฺโถ ปฏิสนฺถารวุตฺตินํ ลกฺขณํ ปสฺส อายนฺตํ ญาติสงฺฆปุรกฺขิตํ ๔- อถ ปสฺสสิมํ กาฬํ สุวิหีนํว ญาติภีติ ฯ ลกฺขณชาตกํ ปฐมํ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. วณฺณุปถ ฯ ๒ ม. สพฺพตฺถ ทสาติ ฯ ๓ ม. ลกฺขณมิคชาตกํ ฯ @๔ ม. ญาติสงฺฆปุรกฺขตํ ฯ ๒ นิโคฺรธมิคชาตกํ [๑๒] นิโคฺรธเมว เสเวยฺย น สาขํ อุปสํวเส นิโคฺรธสฺมึ มตํ เสยฺโย ยญฺเจ สาขสฺมิ ชีวิตนฺติ ฯ นิโคฺรธชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ กณฺฑินชาตกํ [๑๓] ธิรตฺถุ กณฺฑินํ สลฺลํ ปุริสํ คาฬฺหเวธินํ ธิรตฺถุ ตํ ชนปทํ ยตฺถิตฺถี ปริณายิกา เต วาปิ ๑- ธิกฺกิตา สตฺตา เย อิตฺถีนํ วสํ คตาติ ฯ กณฺฑินชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ วาตมิคชาตกํ [๑๔] น กิรตฺถิ รเสหิ ปาปิโย อาวาเสหิ วา ๒- สนฺถเวหิ วา วาตมิคํ คหนนิสฺสิตํ วสมาเนสิ รเสหิ สญฺชโยติ ฯ วาตมิคชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- ๕ ขราทิยชาตกํ [๑๕] อฏฺฐกฺขุรํ ขราทิเย มิคํ วงฺกาติวงฺกินํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. จาปิ ฯ ๒ ม. ว ฯ สตฺตกาเลหติกฺกนฺตํ ๑- น นํ โอวทิตุสฺสเหติ ฯ ขราทิยชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ ติปลฺลตฺถมิคชาตกํ [๑๖] มิคํ ติปลฺลตฺถมเนกมายํ อฏฺฐกฺขุรํ อฑฺฒรตฺตาปปายึ ๒- เอเกน โสเตน ฉมาสฺสสนฺโต ฉหิ กลาหติโภติ ๓- ภาคิเนยฺโยติ ฯ ติปลฺลตฺถมิคชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ มาลุตชาตกํ [๑๗] กาเฬ วา ยทิ วา ชุเณฺห ยทา วายติ มาลุโต วาตชานิ หิ สีตานิ อุโภตฺถมปราชิตาติ ฯ มาลุตชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- ๘ มตกภตฺตชาตกํ [๑๘] เอวญฺเจ สตฺตา ชาเนยฺยุํ ทุกฺขายํ ชาติสมฺภโว น ปาโณ ปาณินํ หญฺเญ ปาณฆาตี หิ โสจตีติ ฯ มตกภตฺตชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ สี. ม. สตฺตหิ กาลาติกฺกนฺตํ ฯ ๒. สี. ยุ. อฑฺฒรตฺตาวปายึ ฯ @๓ ม. กลาหิติโภติ ฯ ๙ อายาจิตภตฺตชาตกํ [๑๙] สเจ มุญฺเจ ๑- เปจฺจ มุญฺเจ ๒- มุจฺจมาโน หิ พชฺฌสิ ๓- น เหวํ ธีรา มุจฺจนฺติ มุตฺติ พาลสฺส พนฺธนนฺติ ฯ อายาจิตภตฺตชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ นฬปานชาตกํ [๒๐] ทิสฺวา ปทมนุตฺติณฺณํ ทิสฺวาโนตริตํ ปทํ นเฬน วารึ ปิวิสฺสาม ๔- เนว มํ ตฺวํ วธิสฺสสีติ ฯ นฬปานชาตกํ ทสมํ ฯ สีลวคฺโค ทุติโย ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ อถ ลกฺขณ สาข ธิรตฺถุ ปุน นกิรตฺถิ รเสหิ ขราทิยา อติโภติ รสมาลุต ๕- ปาณ มุจฺเจน นฬอวฺหยเนน ภวนฺติ ทส ฯ --------- ๓ กุรุงฺควคฺโค ๑ กุรุงฺคมิคชาตกํ [๒๑] ญาตเมตํ กุรุงฺคสฺส ยํ ตฺวํ เสปณฺณิ เสยฺยสิ ๖- @เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. มุจฺเจ ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ ๓ ม. พชฺฌติ ฯ ๔ ม. ปิสฺสาม ฯ @๕ ม. วรมาลุต ฯ ๖ ม. สิยฺยสิ ฯ อญฺญํ เสปณฺณึ คจฺฉามิ น เม เต รุจฺจเต ผลนฺติ ฯ กุรุงฺคมิคชาตกํ ปฐมํ ฯ --------- ๒ กุกฺกุรชาตกํ [๒๒] เย กุกฺกุรา ราชกุลสฺมิ วฑฺฒา โกเลยฺยกา วณฺณพลูปปนฺนา เตเม น วชฺฌา มยมสฺม วชฺฌา นายํ สฆจฺจา ทุพฺพลฆาติกายนฺติ ฯ กุกฺกุรชาตกํ ทุติยํ ฯ --------- ๓ โภชาชานียชาตกํ ๑- [๒๓] อปิ ปสฺเสน เสมาโน สลฺเลภิ สลฺลลีกโต เสยฺโยว วฬวา โภชฺโฌ ๒- ยุญฺช มญฺเญว สารถีติ ฯ โภชาชานียชาตกํ ตติยํ ฯ --------- ๔ อาชญฺญชาตกํ [๒๔] ยทา ยทา ยตฺถ ยทา ยตฺถ ยตฺถ ยทา ยทา อาชญฺโญ กุรุเต เวคํ หายนฺติ ตตฺถ วาฬวาติ ฯ อาชญฺญชาตกํ จตุตฺถํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. โคชานียชาตกํ ฯ ๒ ม. โคโช ฯ ๕ ติตฺถชาตกํ [๒๕] อญฺญมญฺเญหิ ติตฺเถหิ อสฺสํ ปาเยหิ สารถิ อจฺจาสนสฺส ปุริโส ปายาสสฺสปิ ตปฺปตีติ ฯ ติตฺถชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------- ๖ มหิฬามุขชาตกํ [๒๖] ปุราณโจราน วโจ นิสมฺม มหิฬามุโข โปถยมานุจาริ ๑- สุสญฺญตานํ หิ วโจ นิสมฺม คชุตฺตโม สพฺพคุเณสุ อฏฺฐาติ ฯ มหิฬามุขชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ --------- ๗ อภิณฺหชาตกํ [๒๗] นาลํ กพลํ ปทาตเว น ๒- ปิณฺฑํ น กุเส น ฆํสิตุํ มญฺญามิ อภิณฺหทสฺสนา นาโค สิเนหมกาสิ ๓- กุกฺกุเรติ ฯ อภิณฺหชาตกํ สตฺตมํ ฯ --------- @เชิงอรรถ: ๑ ม. โปถยมนฺวจารี ฯ ๒ ม. น จ ปิณฺฑํ ฯ ๓ ม. เสฺนหมกาสิ ฯ ๘ นนฺทิวิสาลชาตกํ [๒๘] มนุญฺญเมว ภาเสยฺย นามนุญฺญํ กุทาจนํ มนุญฺญํ ภาสมานสฺส ครุภารํ อุททฺธริ ธนญฺจ นํ อลาเภสิ เตน จตฺตมโน อหูติ ฯ นนฺทิวิสาลชาตกํ อฏฺฐมํ ฯ --------- ๙ กณฺหชาตกํ [๒๙] ยโต ยโต ครุ ธุรํ ยโต คมฺภีรวตฺตนิ ๑- ตทาสฺสุ กณฺหํ ยุญฺชนฺติ สวาสฺสุ ตํ วหเต ธุรนฺติ ฯ กณฺหชาตกํ นวมํ ฯ --------- ๑๐ มุณิกชาตกํ [๓๐] มา มุณิกสฺส ปิหยิ อาตุรนฺนานิ ภุญฺชติ อปฺโปสฺสุกฺโก ภุสงฺขาท เอตํ ทีฆายุลกฺขณนฺติ ฯ มุณิกชาตกํ ทสมํ ฯ กุรุงฺควคฺโค ตติโย ฯ --------- ตสฺสุทฺทานํ กุรุงฺคสฺส กุกฺกุร โภชวโร ๒- ปุน วาฬวสฺสสิริวยโน ๓- มหิฬามุข นามนุญฺญวโร วหเต ธุร มุณิเกน ทส ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. คมฺภีรวตฺตนี ฯ ๒ ม. โคชวโร ฯ ๓ ม. ... สิริวหยโน ฯ ๔ กุลาวกวคฺโค ๑ กุลาวกชาตกํ [๓๑] กุลาวกา มาตลิ สิมฺพลิสฺมึ อีสามุเขน ปริวชฺชยสฺสุ กามํ จชาม อสุเรสุ ปาณํ มายิเม ๑- ทิชา วิกุลาวา อเหสุนฺติ ฯ กุลาวกชาตกํ ปฐมํ ฯ ---------
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๑-๑๑. https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=27&item=1&items=31 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=27&item=1&items=31&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=27&item=1&items=31 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=27&item=1&items=31 ศึกษาอรรถกถาชาดกนี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ https://84000.org/tipitaka/read/?index_27 https://84000.org/tipitaka/english/?index_27
|
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]