[๓๑๖] อหมฺปิ สุทํ ภิกฺขเว ปุพฺเพว สมฺโพธา อนภิสมฺพุทฺโธ
โพธิสตฺโตว สมาโน อตฺตนา ชาติธมฺโม สมาโน ชาติธมฺมญฺเญว
ปริเยสามิ อตฺตนา ชราธมฺโม สมาโน ชราธมฺมญฺเญว ปริเยสามิ
อตฺตนา พฺยาธิธมฺโม สมาโน พฺยาธิธมฺมญฺเญว ปริเยสามิ อตฺตนา
มรณธมฺโม สมาโน มรณธมฺมญฺเญว ปริเยสามิ อตฺตนา โสกธมฺโม
สมาโน โสกธมฺมญฺเญว ปริเยสามิ อตฺตนา สงฺกิเลสธมฺโม สมาโน
สงฺกิเลสธมฺมญฺเญว ปริเยสามิ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ กินฺนุ
โข อหํ อตฺตนา ชาติธมฺโม สมาโน ชาติธมฺมญฺเญว ปริเยสามิ
อตฺตนา ชราธมฺโม สมาโน ... พฺยาธิธมฺโม สมาโน ... มรณธมฺโม
สมาโน ... โสกธมฺโม สมาโน ... อตฺตนา สงฺกิเลสธมฺโม สมาโน
สงฺกิเลสธมฺมญฺเญว ปริเยสามิ ยนฺนูนาหํ อตฺตนา ชาติธมฺโม
สมาโน ชาติธมฺเม อาทีนวํ วิทิตฺวา อชาตํ อนุตฺตรํ โยคกฺเขมํ
นิพฺพานํ ปริเยเสยฺยํ อตฺตนา ชราธมฺโม สมาโน ชราธมฺเม
อาทีนวํ วิทิตฺวา อชรํ อนุตฺตรํ โยคกฺเขมํ นิพฺพานํ ปริเยเสยฺยํ
อตฺตนา พฺยาธิธมฺโม สมาโน พฺยาธิธมฺเม อาทีนวํ วิทิตฺวา อพฺยาธึ
อนุตฺตรํ โยคกฺเขมํ นิพฺพานํ ปริเยเสยฺยํ อตฺตนา มรณธมฺโม สมาโน
มรณธมฺเม อาทีนวํ วิทิตฺวา อมตํ อนุตฺตรํ โยคกฺเขมํ นิพฺพานํ
ปริเยเสยฺยํ อตฺตนา โสกธมฺโม สมาโน โสกธมฺเม อาทีนวํ วิทิตฺวา
อโสกํ อนุตฺตรํ โยคกฺเขมํ นิพฺพานํ ปริเยเสยฺยํ อตฺตนา สงฺกิเลสธมฺโม
สมาโน สงฺกิเลสธมฺเม อาทีนวํ วิทิตฺวา อสงฺกิลิฏฺฐํ อนุตฺตรํ โยคกฺเขมํ
นิพฺพานํ ปริเยเสยฺยนฺติ ฯ
[๓๑๗] โส โข อหํ ภิกฺขเว อปเรน สมเยน ทหโรว สมาโน
สุสุกาฬเกโส ภเทฺรน โยพฺพเนน สมนฺนาคโต ปฐเมน วยสา
อกามกานํ มาตาปิตูนํ อสฺสุมุขานํ โรทนฺตานํ เกสมสฺสุํ โอหาเรตฺวา
กาสายานิ วตฺถานิ อจฺฉาเทตฺวา อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชึ
โส เอวํ ปพฺพชิโต สมาโน กึกุสลคเวสี อนุตฺตรํ สนฺติวรปทํ
ปริเยสมาโน เยน อาฬาโร กาลาโม เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา
อาฬารํ กาลามํ เอตทโวจํ อิจฺฉามหํ อาวุโส กาลาม อิมสฺมึ
ธมฺมวินเย พฺรหฺมจริยํ จริตุนฺติ ฯ
{๓๑๗.๑} เอวํ วุตฺเต ภิกฺขเว อาฬาโร กาลาโม มํ เอตทโวจ
วิหรตายสฺมา ตาทิโส อยํ ธมฺโม ยตฺถ วิญฺญู ปุริโส นจิรสฺเสว สกํ
อาจริยกํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยาติ ฯ โส
โข อหํ ภิกฺขเว นจิรสฺเสว ขิปฺปเมว ตํ ธมฺมํ ปริยาปุณึ โส โข อหํ
ภิกฺขเว ตาวตเกเนว โอฏฺฐปหตมตฺเตน ลปิตลาปนมตฺเตน
ญาณวาทญฺจ วทามิ เถรวาทญฺจ ชานามิ ปสฺสามีติ จ ปฏิชานามิ
อหญฺเจว อญฺเญ จ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ น โข อาฬาโร
กาลาโม อิมํ ธมฺมํ เกวลํ สทฺธามตฺตเกน สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ปเวเทติ อทฺธา อาฬาโร กาลาโม อิมํ ธมฺมํ ชานํ
ปสฺสํ วิหรตีติ ฯ
{๓๑๗.๒} อถ ขฺวาหํ ภิกฺขเว เยน อาฬาโร กาลาโม
เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อาฬารํ กาลามํ เอตทโวจํ
กิตฺตาวตา โน อาวุโส กาลาม อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช ปเวเทสีติ ฯ เอวํ วุตฺเต ภิกฺขเว อาฬาโร กาลาโม
อากิญฺจญฺญายตนํ ปเวเทสิ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ น
โข อาฬารสฺเสว กาลามสฺส อตฺถิ สทฺธา มยฺหํปตฺถิ สทฺธา น โข
อาฬารสฺเสว กาลามสฺส อตฺถิ วิริยํ มยฺหํปตฺถิ วิริยํ น โข
อาฬารสฺเสว กาลามสฺส อตฺถิ สติ มยฺหํปตฺถิ สติ น โข
อาฬารสฺเสว กาลามสฺส อตฺถิ สมาธิ มยฺหํปตฺถิ สมาธิ น โข
อาฬารสฺเสว กาลามสฺส อตฺถิ ปญฺญา มยฺหํปตฺถิ ปญฺญา ยนฺนูนาหํ
ยํ ธมฺมํ อาฬาโร กาลาโม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช
วิหรามีติ ปเวเทติ ฯ ตสฺส ธมฺมสฺส สจฺฉิกิริยาย ปทเหยฺยนฺติ ฯ
โส โข อหํ ภิกฺขเว นจิรสฺเสว ขิปฺปเมว ตํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา
สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสึ ฯ
{๓๑๗.๓} อถ ขฺวาหํ ภิกฺขเว เยน อาฬาโร กาลาโม เตนุปสงฺกมึ
อุปสงฺกมิตฺวา อาฬารํ กาลามํ เอตทโวจํ เอตฺตาวตา โข อาวุโส
กาลาม อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสีติ ฯ
เอตฺตาวตา โข อหํ อาวุโส อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกิตฺวา
อุปสมฺปชฺช ปเวเทมีติ ฯ อหมฺปิ โข อาวุโส กาลาม เอตฺตาวตา
อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ฯ ลาภา
โน อาวุโส สุลทฺธํ โน อาวุโส เย มยํ อายสฺมนฺตํ ตาทิสํ สพฺรหฺมจารึ
ปสฺสาม อิติ ยาหํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทมิ
ตํ ตฺวํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรสิ ยํ ตฺวํ ธมฺมํ
สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรสิ ตมหํ ธมฺมํ สยํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ
อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทมิ อิติ ยาหํ ธมฺมํ
ชานามิ ตํ ตฺวํ ธมฺมํ ชานาสิ ยํ ตฺวํ ธมฺมํ ชานาสิ ตมหํ ธมฺมํ
ชานามิ อิติ ยาทิโส อหํ ตาทิโส ตฺวํ ยาทิโส ตฺวํ ตาทิโส
อหํ เอหิทานิ อาวุโส อุโภ วสนฺตา อิมํ คณํ ปริหรามาติ ฯ
อิติ โข ภิกฺขเว อาฬาโร กาลาโม อาจริโย เม สมาโน อนฺเตวาสึ
มํ สมานํ อตฺตนา สมสมํ ฐเปติ อุฬาราย จ มํ ปูชาย ปูเชสิ ฯ
ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ นายํ ธมฺโม นิพฺพิทาย น
วิราคาย น นิโรธาย น อุปสมาย น อภิญฺญาย น สมฺโพธาย
น นิพฺพานาย สํวตฺตติ ยาวเทว อากิญฺจญฺญายตนูปปตฺติยาติ ฯ
โส โข อหํ ภิกฺขเว ตํ ธมฺมํ อนลงฺกริตฺวา ตมฺหา ธมฺมา
นิพฺพิชฺช อปกฺกมึ ฯ
[๓๑๘] โส โข อหํ ภิกฺขเว กึกุสลคเวสี อนุตฺตรํ สนฺติวรปทํ
ปริเยสมาโน เยน อุทฺทโก รามปุตฺโต เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา
อุทฺทกํ รามปุตฺตํ เอตทโวจํ อิจฺฉามหํ อาวุโส ราม อิมสฺมึ
ธมฺมวินเย พฺรหฺมจริยํ จริตุนฺติ ฯ เอวํ วุตฺเต ภิกฺขเว อุทฺทโก
รามปุตฺโต มํ เอตทโวจ วิหรตายสฺมา ตาทิโส อยํ ธมฺโม ยตฺถ
วิญฺญู ปุริโส นจิรสฺเสว สกํ อาจริยกํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยาติ ฯ โส โข อหํ ภิกฺขเว นจิรสฺเสว
ขิปฺปเมว ตํ ธมฺมํ ปริยาปุณึ ฯ โส โข อหํ ภิกฺขเว ตาวตเกเนว
โอฏฺฐปหตมตฺตเกน ลปิตลาปนมตฺตเกน ญาณวาทญฺจ
วทามิ เถรวาทญฺจ ปชานามิ ปสฺสามีติ ปฏิชานามิ อหญฺเจว
อญฺเญ จ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ น โข ราโม
อิมํ ธมฺมํ เกวลํ สทฺธามตฺตเกน สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ปเวเทสิ ฯ อทฺธา ราโม อิมํ ธมฺมํ ชานํ
ปสฺสํ วิหาสีติ ฯ อถ ขฺวาหํ ภิกฺขเว เยน อุทฺทโก รามปุตฺโต
เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อุทฺทกํ รามปุตฺตํ เอตทโวจํ
กิตฺตาวตา โน อาวุโส ราม อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช ปเวเทสีติ ฯ
เอวํ วุตฺเต ภิกฺขเว อุทฺทโก รามปุตฺโต เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ
ปเวเทสิ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ น โข รามสฺเสว อโหสิ
สทฺธา มยฺหํปตฺถิ สทฺธา น โข รามสฺเสว อโหสิ วิริยํ ฯเปฯ สติ ...
สมาธิ ... ปญฺญา มยฺหํปตฺถิ ปญฺญา ยนฺนูนาหํ ยํ ธมฺมํ ราโม สยํ
อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ปเวเทติ ตสฺส ธมฺมสฺส
สจฺฉิกิริยาย ปทเหยฺยนฺติ ฯ
{๓๑๘.๑} โส โข อหํ ภิกฺขเว นจิรสฺเสว ขิปฺปเมว ตํ ธมฺมํ สยํ
อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสึ ฯ อถ ขฺวาหํ ภิกฺขเว เยน
อุทฺทโก รามปุตฺโต เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อุทฺทกํ รามปุตฺตํ
เอตทโวจํ เอตฺตาวตา โน อาวุโส ราม ๑- อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา
สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสีติ ฯ เอตฺตาวตา โข อหํ ๒- อาวุโส
อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทมีติ ๓- ฯ อหมฺปิ
โข อาวุโส เอตฺตาวตา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ราโม ๒ ม. ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ ๓ ม. ยุ. ปเวเทสีติ ฯ
อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ฯ
ลาภา โน อาวุโส สุลทฺธํ โน อาวุโส เย มยํ อายสฺมนฺตํ ตาทิสํ
สพฺรหฺมจารึ ปสฺสาม อิติ ยํ ธมฺมํ ราโม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช ปเวเทติ ตํ ตฺวํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช
วิหรสิ ๑- ยํ ตฺวํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรสิ ๒-
ตํ ธมฺมํ ราโม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสิ อิติ ๓-
ยํ ธมฺมํ ราโม อญฺญาสิ ๔- ตฺวํ ธมฺมํ ชานาสิ ยํ ตฺวํ ธมฺมํ ชานาสิ ตํ
ธมฺมํ ราโม อญฺญาสิ ๕- อิติ ยาทิโส ราโม อโหสิ ตาทิโส ตฺวํ ยาทิโส
ตฺวํ ตาทิโส ราโม อโหสิ เอหิทานิ อาวุโส ตุวํ [๖]- คณํ ปริหราติ ฯ
{๓๑๘.๒} อิติ โข ภิกฺขเว อุทฺทโก รามปุตฺโต สพฺรหฺมจารี เม
สมาโน อาจริยฏฺฐาเน จ มํ ฐเปสิ อุฬาราย จ มํ ปูชาย ปูเชสิ ฯ
ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ นายํ ธมฺโม นิพฺพิทาย น วิราคาย
น นิโรธาย น อุปสมาย น อภิญฺญาย น สมฺโพธาย น นิพฺพานาย
สํวตฺตติ ยาวเทว เนวสญฺญานาสญฺญายตนูปปตฺติยาติ ฯ โส โข
อหํ ภิกฺขเว ตํ ธมฺมํ อนลงฺกริตฺวา ตสฺมา ธมฺมา นิพฺพิชฺช อปกฺกมึ ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๓๑๖-๓๒๒.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=12&item=316&items=3
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=12&item=316&items=3&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=12&item=316&items=3
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=12&item=316&items=3
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=12&i=316
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๒
https://84000.org/tipitaka/read/?index_12
https://84000.org/tipitaka/english/?index_12
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
