อรรถกถาเล่มที่ ๔๙ ภาษาบาลี อักษรไทย
อป.อ.๑ (วิสุทฺธ.๑)
หน้าที่ ๓๕๒.

สาคโร มหาสมุทฺโท อปฺปเมยฺโย ปเมตุํ ปมาณํ คเหตุํ อสกฺกุเณยฺโย, ตถา
พุทฺโธ อปฺปเมยฺโยติ อตฺโถ. ยถา อากาโส อผุฏฺฐากาโส อนนฺตโก
ปริโยสานรหิโต, เอวํ ตถา พุทฺโธ อกฺโขภิโย ๑- โขเภตุํ อาโลเฬตุํ
อสกฺกุเณยฺโยติ อตฺโถ.
     [๕๗๑] ตโต ปรํ ปจฺเจกพุทฺธสฺส ขมนวจนํ ทสฺเสนฺโต สทา ขนฺตา ๒-
มหาวีราติอาทิมาห. ตตฺถ มหาวีรา อุตฺตมวีริยวนฺตา พุทฺธา ตปสฺสิโน
ปาปานํ ตปนโต "ตโป"ติ ลทฺธนาเมน วีริเยน สมนฺนาคตา ขนฺตา จ
ขนฺติยา จ สมฺปนฺนา ขมิตา จ ปเรสํ อปราธํ ขมิตา มหิตา สทา
สพฺพกาลํ ภวนฺตีติ สมฺพนฺโธ. ขนฺตานํ ขมิตานญฺจาติ เตสํ พุทฺธานํ
ขนฺตานํ ขนฺติยา ยุตฺตานํ ขมิตานํ ปราปราธขมิตานํ สหิตานญฺจ คมนํ
ฉนฺทาทีหิ อคติคมนํ น วิชฺชตีติ อตฺโถ.
     [๕๗๒] อิติ อิทํ วจนํ วตฺวา สมฺพุทฺโธ ปจฺเจกสมฺพุทฺโธ ปริฬาหํ
สตฺตานํ อุปฺปนฺนทาหํ วิโนทยํ วิโนทยนฺโต มหาชนสฺส ปุรโต สนฺนิปติตสฺส
สราชกสฺส มหโต ชนกายสฺส สมฺมุขโต ตทา ตสฺมึ กาเล นภํ อากาสํ
อพฺภุคฺคมิ อุคฺคญฺฉีติ อตฺโถ.
     [๕๗๓] เตน กมฺเมนหํ ธีราติ ๓- ธีร ธิติสมฺปนฺน อหํ เตน
กมฺเมน ปจฺเจกพุทฺเธ กเตน อนาทรกมฺเมน อิมสฺมึ ปจฺฉิมตฺตภาเว ๔- หีนตฺตํ
ลามกภาวํ ราชูนํ กปฺปกกมฺมกรณชาตึ อชฺฌุปาคโต สมฺปตฺโตติ อตฺโถ.
สมติกฺกมฺม ตํ ชาตินฺติ ตํ ปรายตฺตชาตึ สํ สุฏฺฐุ อติกฺกมฺม อติกฺกมิตฺวา.
ปาวิสึ อภยํ ปุรนฺติ ภยรหิตํ นิพฺพานปุรํ นิพฺพานมหานครํ ปาวิสึ ปวิฏฺโฐ
อาสินฺติ อตฺโถ.
     [๕๗๔] ตทาปิ มํ มหาวีราติ วีรุตฺตม ตทาปิ ตสฺมึ ปจฺเจกพุทฺธสฺส
อาสาทนสมเย อปิ สยมฺภู ปจฺเจกพุทฺโธ ปริฬาหํ อาสาทนเหตุ อุปฺปนฺนํ
กายจิตฺตทรถํ วิโนเทสิ ทูรีอกาสิ. ฑยฺหมานํ ตโต เอว ปจฺฉานุตาเปน
@เชิงอรรถ: ๑ ปาฬิ. อุโขภิยา.  ๒ ปาฬิ. อตฺตทนฺตา.  ๓ ปาฬิ. วีร.  ๔ ฉ.ม. ปจฺฉิมตฺตภเว.


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๙ หน้าที่ ๓๕๒.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=49&page=352&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=49&A=8797&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=49&A=8797&modeTY=2&pagebreak=1#p352