Keci pana "rūpadhātūti rūpasabhāvā dhammā, arūpadhātūti arūpasabhāvā dhammāti
padadvayena anavasesato pañcakkhandhā gahitā"ti, "rūpataṇhāya visayabhūtā dhammā
rūpadhātu, arūpataṇhāya visayabhūtā arūpadhātū"ti ca vadanti, taṃ sabbaṃ idha nādhippetaṃ.
Tasmā vuttanayeneva attho veditabbo.
Gāthāsu rūpadhātuṃ pariññāyāti rūpapaṭibaddhadhammappavattiṃ ñātapariññādīhi
tīhi pariññāhi parijānitvā. Arūpesu 1- asaṇṭhitāti arūpāvacaradhammesu bhavarāgavasena
bhavadiṭṭhivasena ca nappatiṭṭhitā anallīnā. "arūpesu asaṇṭhitā"ti ca paṭhanti,
so evattho. Ettāvatā tebhūmakadhammānaṃ pariññā vuttā. Nirodhe ye vimuccantīti
ye nibbāne ārammaṇabhūte aggamaggaphalavasena samucchedapaṭippassaddhīhi
anavasesakilesato vimuccanti. Te janā maccuhāyinoti te khīṇāsavajanā maraṇaṃ
samatītā.
Evaṃ dhātuttayasamatikkamena amatādhigamaṃ dassetvā "ayañca paṭipadā mayā
gatamaggo ca tumhākaṃ desito"ti tattha nesaṃ ussāhaṃ janento dutiyaṃ gāthamāha.
Tattha kāyenāti nāmakāyena maggaphalehi. Phusayitvāti patvā. Nirūpadhinti khandhādi-
sabbūpadhirahitaṃ. Upadhippaṭinissagganti tesaṃyeva upadhīnaṃ paṭinissajjanakāraṇaṃ.
Nibbānassa hi maggañāṇena sacchikiriyāya sabbe upadhayo paṭinissaṭṭhā hontīti
taṃ tesaṃ paṭinissajjanakāraṇaṃ. Sacchikatvāti kālena kālaṃ phalasamāpattisamāpajjanena
attapaccakkhaṃ katvā anāsavo sammāsambuddho tameva asokaṃ virajaṃ nibbānapadaṃ
deseti, tasmā tadadhigamāya ussukkaṃ kātabbanti.
Dutiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
--------------
@Footnote: 1 cha.Ma. āruppesu
The Pali Atthakatha in Roman Character Volume 27 Page 209.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=27&page=209&pages=1&edition=roman
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=27&A=4604&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/rm_line.php?B=27&A=4604&pagebreak=1#p209
