อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๔๖๐.

อายุสงฺขาเร ปเรสํ อุปวาทาทิภเยน ปรินิพฺพานาย เจเตนฺติ ฆฏยนฺติ วายมนฺติ, น จ ปเรสํ ปสํสาทิเหตุ จิรํ ติฏฺนฺติ, อถ โข สรเสเนว อตฺตโน อายุสงฺขารสฺส ปริกฺขยํ อาคเมนฺติ. ยถาห:- "นาภิกงฺขามิ มรณํ นาภิกงฺขามิ ชีวิตํ กาลญฺจ ปฏิกงฺขามิ นิพฺพิสํ ภตโก ยถา"ติ. ^๑- ภควาปิสฺส อายุสงฺขารํ โอโลเกตฺวา ปริกฺขีณภาวํ ตฺวา "ยสฺสทานิ ตฺวํ ทพฺพ กาลํ มญฺสี"ติ อาห. เวหาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวาติ อากาสํ อภิอุคฺคนฺตฺวา, เวหาสํ คนฺตฺวาติ อตฺโถ. อภิสทฺทโยเคน หิ อิทํ อุปโยควจนํ, อตฺโถ ปน ภุมฺมวเสน เวทิตพฺโพ. เวหาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวา กึ อกาสีติ อาห "อากาเส อนฺตลิกฺเข ปลฺลงฺเกน นิสีทิตฺวา"ติอาทิ. ^๑- ตตฺถ เตโชธาตุํ สมาปชฺชิตฺวาติ เตโชกสิณจตุตฺถชฺฌานสมาปตฺตึ สมาปชฺชิตฺวา. เถโร หิ ตทา ภควนฺตํ วนฺทิตฺวา ติกฺขตฺตุํ ปทกฺขิณํ กตฺวา เอกมนฺตํ ิโต "ภควา กปฺปสตสหสฺสํ ตุเมฺหปิ สทฺธึ ตตฺถ ตตฺถ วสนฺโต ปุญฺานิ กโรนฺโต อิมเมวตฺถํ สนฺธาย อกาสึ, สฺวายมตฺโถ อชฺช มตฺถกํ ปตฺโต, อิทํ ปจฺฉิมทสฺสนนฺ"ติ อาห. เย ตตฺถ ปุถุชฺชนภิกฺขู โสตาปนฺนสกทาคามิโน จ, เตสุ เอกจฺจานํ มหนฺตํ การุญฺ อโหสิ, เอกจฺเจ อาโรทนปฺปตฺตา อเหสุํ. อถสฺส ภควา จิตฺตวารํ ^๒- ตฺวา "เตนหิ ทพฺพ มยฺหํ ภิกฺขุสํฆสฺส จ อิทฺธิปาฏิหาริยํ ทสฺเสหี"ติ อาห. ตาวเทว สพฺโพ ภิกฺขุสํโฆ สนฺนิปติ. อถายสฺมา ทพฺโพ "เอโกปิ หุตฺวา พหุธา โหตี"ติอาทินา ^๓- นเยน อาคตานิ สาวกสาธารณานิ สพฺพานิ ปาฏิหาริยานิ ทสฺเสตฺวา ปุน จ ภควนฺตํ วนฺทิตฺวา อากาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวา อากาเส ปวึ นิมฺมินิตฺวา ตตฺถ ปลฺลงฺเกน นิสินฺโน เตโชกสิณสมาปตฺติยา @เชิงอรรถ: ^๑ ขุ.เถร. ๒๖/๑๙๖/๓๐๒ ขุ.เถร. ๒๖/๖๐๖/๓๕๖ @^๒ ฉ.ม. จิตฺตาจารํ ^๓ ที.สี. ๙/๔๘๔/๒๑๖, ขุ.ปฏิ. ๓๑/๑๐๒/๑๑๕

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๔๖๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=26&page=460&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=26&A=10293&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=26&A=10293&pagebreak=1#p460