อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๔๕๒.

อธิปฺเปตา. อิทํ วุตฺตํ โหติ:- เย คมฺภีรวิตฺถตํ สํสารณฺณวํ ตณฺหาสริตญฺจ ตรนฺติ, เต อริยมคฺคสงฺขาตํ เสตุํ กตฺวาน วิสชฺช ปลฺลลานิ อนามสิตฺวาว อุทกภริตานิ นินฺนฏฺฐานานิ, อยมฺปน อิทํ อปฺปมตฺตกํ อุทกํ ตริตุกาโม กุลฺลญฺหิ ชโน ปพนฺธติ กุลฺลํ พนฺธิตุํ อายาสํ อาปชฺชติ. ติณฺณา เมธาวิโน ชนาติ อริยมคฺคญาณสงฺขาตาย เมธาย สมนฺนาคตตฺตา เมธาวิโน พุทฺธา จ พุทฺธสาวกา จ วินา เอว กุลฺเลน ติณฺณา ปรตีเร ปติฏฺฐิตาติ. ฉฏฺฐสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------- ๗. ทฺวิธาปถสุตฺตวณฺณนา [๗๗] สตฺตเม อทฺธานมคฺคปฏิปนฺโนติ อทฺธานสงฺขาตํ ทีฆมคฺคํ ปฏิปนฺโน คจฺฉนฺโต โหติ. นาคสมาเลนาติ เอวํนามเกน เถเรน. ปจฺฉาสมเณนาติ อยํ ตทา ภควโต อุปฏฺฐาโก อโหสิ. เตน นํ ปจฺฉาสมณํ กตฺวา มคฺคํ ปฏิปชฺชิ. ภควโต หิ ปฐมโพธิยํ วีสติวสฺสานิ อนิพทฺธา อุปฏฺฐากา อเหสุํ, ตโต ปรํ ยาว ปรินิพฺพานา ปญฺจวีสติวสฺสานิ อายสฺมา อานนฺโท ฉายาว อุปฏฺฐาสิ. อยํ ปน อนิพทฺธุปฏฺฐากกาโล. ^๑- เตน วุตฺตํ "อายสฺมตา นาคสมาเลน ปจฺฉาสมเณนา"ติ. ทฺวิธาปถนฺติ ทฺวิธาภูตํ มคฺคํ. "เทฺวธาปถนฺ"ติปิ ปฐนฺติ. อายสฺมา นาคสมาโล อตฺตนา ปุพฺเพ ตตฺถ กตปริจยตฺตา อุชุภาวญฺจสฺส สนฺธาย วทติ "อยํ ภนฺเต ภควา ปนฺโถ"ติ. อาห ภควา ปน ตทา ตสฺส สปริสฺสยภาวํ ญตฺวา ตโต อญฺญํ มคฺคํ คนฺตุกาโม "อยํ นาคสมาล ปนฺโถ"ติ อาห. "สปริสฺสโย"ติ จ วุตฺเต อสทฺทหิตฺวา "ภควา น ตตฺถ ปริสฺสโย"ติ วเทยฺย, ตทสฺส ทีฆรตฺตํ อหิตาย @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อนิพทฺธูปฏฺฐาโก

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๔๕๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=26&page=452&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=26&A=10115&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=26&A=10115&modeTY=2&pagebreak=1#p452