อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๓๖๘.

ทิฏฺฐิทสฺสเนน ยถาทิฏฺฐํ "อตฺตา"ติ มญฺญมานา ตสฺส สสฺสตาทิภาวํ อาโรเปตฺวา "อิทเมว สจฺจํ โมฆมญฺญนฺ"ติ อภินิวิสิตฺวา อญฺญมญฺญํ วิวทนฺติ, ยถาภูตมฺปน อตฺถานตฺถํ ธมฺมาธมฺมญฺจ น ชานนฺติ. ตสฺมา อนฺธา อจกฺขุกา ชจฺจนฺธปฏิภาคาติ เอตมตฺถํ วิทิตฺวาติ เอตํ ติตฺถิยานํ ธมฺมสภาวํ ยถาภูตํ อชานนฺตานํ อปสฺสนฺตานํ ชจฺจนฺธานํ วิย หตฺถิมฺหิ ยถาทสฺสนํ ^๑- มิจฺฉาภินิเวสํ, ตตฺถ จ วิวาทาปตฺตึ สพฺพาการโต วิทิตฺวา ตทตฺถทีปกํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ. ตตฺถ อิเมสุ กิร สชฺชนฺติ, เอเก สมณพฺราหฺมณาติ อิเธกจฺเจ ปพฺพชฺชูปคมเนน สมณา, ชาติมตฺเตน พฺราหฺมณา "สสฺสโต โลโก"ติอาทินยปฺปวตฺเตสุ อิเมสุ เอว อสาเรสุ ทิฏฺฐิคเตสุ ทิฏฺฐาภินนฺทนวเสน, อิเมสุ วา รูปาทีสุ อุปาทานกฺขนฺเธสุ เอวํ อนิจฺเจสุ ทุกฺเขสุ วิปริณามธมฺเมสุ ตณฺหาภินนฺทนทิฏฺฐาภินนฺทนานํ วเสน "เอตํ มมา"ติอาทินา สชฺชนฺติ กิร. อโห เนสํ สมฺโมโหติ ทสฺเสติ. กิรสทฺโท เจตฺถ อรุจิสูจนตฺโถ. เตน ตตฺถ สงฺคการณาภาวเมว ทีเปติ. น เกวลํ สชฺชนฺติ เอว, อถ โข วิคฺคยฺห นํ วิวทนฺติ "น ตฺวํ อิมํ ธมฺมวินยํ อาชานาสิ. อหํ อิมํ ธมฺมวินยํ อาชานามี"ติอาทินา วิคฺคาหิกกถานุโยควเสน วิคฺคยฺห วิวทนฺติ วิวาทํ อาปชฺชนฺติ. นนฺติ เจตฺถ นิปาตมตฺตํ. อถ วา วิคฺคยฺห นนฺติ นํ ทิฏฺฐินิสฺสยํ สกฺกายทิฏฺฐึเยว วา วิสทิสทสฺสนตฺตา ^๒- สสฺสตาทิวเสน อญฺญมญฺญํ วิรุทฺธํ คเหตฺวา วิวทนฺติ วิเสสโต วทนฺติ, อตฺตโน เอว วาทํ วิสิฏฺฐํ อวิปรีตํ กตฺวา อภินิวิสฺส โวหรนฺติ. ยถา กึ? ชนา เอกงฺคทสฺสิโน. ยเถว ชจฺจนฺธา ชนา หตฺถิสฺส เอเกกงฺคทสฺสิโน ยํ ยํ อตฺตนา ผุสิตฺวา ญาตํ, ตนฺตเทว หตฺถี"ติ คเหตฺวา อญฺญมญฺญํ วิคฺคยฺห วิวทึสุ, เอวํสมฺปทมิทนฺติ อตฺโถ. อิวสทฺโท ^๓- เจตฺถ ลุตฺตนิทฺทิฏฺโฐติ เวทิตพฺโพ. จตุตฺถสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------- @เชิงอรรถ: ^๑ สี.,ม. อยถาทสฺสนํ ^๒ ฉ.ม. วิปรีตทสฺสนตฺตา ^๓ สี.,ก, อิธสทฺโท

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๓๖๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=26&page=368&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=26&A=8240&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=26&A=8240&modeTY=2&pagebreak=1#p368