อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๗๕.

๔. การณปาลีสุตฺตวณฺณนา [๑๙๔] จตุตฺเถ การณปาลีติ ปาโลติ ตสฺส นามํ, ราชกุลานํ ปน กมฺมนฺตํ ^๑- กาเรตีติ การณปาลี นาม ชาโต. กมฺมนฺตํ กาเรตีติ ปาโตว อุฏฺฐาย ทฺวารฏฺฏาลก- ปากาเร อกเต กาเรติ, ชิณฺเณ ปฏิชคฺคาเปติ. ปิงฺคิยานึ พฺราหฺมณนฺติ เอวํนามกํ อนาคามิผเล ปติฏฺฐิตํ อริยสาวกํ พฺราหฺมณํ. โส กิร ปาโตว อุฏฺฐาย คนฺธมาลาทีนิ คาหาเปตฺวา สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา วนฺทิตฺวา คนฺธมาลาทีหิ ปูเชตฺวา นครํ อาคจฺฉติ, อิทํ พฺราหฺมณสฺส เทวสิกํ วตฺตํ. ^๒- ตํ โส เอวํ วตฺตํ กตฺวา อาคจฺฉนฺตํ อทฺทส. เอตทโวจาติ "อยํ พฺราหฺมโณ ปญฺญวา ญาณุตฺตโร, กหํ นุ โข ปาโตว คนฺตฺวา อาคจฺฉตี"ติ จินฺเตตฺวา อนุกฺกเมน สนฺติกํ อาคตํ สญฺชานิตฺวา "หนฺท กุโต"ติอาทิวจนํ ^๓- อโวจ. ตตฺถ ทิวา ทิวสสฺสาติ ทิวสสฺสปิ ทิวา, มชฺฌนฺติกกาเลติ อตฺโถ. ปณฺฑิโต มญฺญตีติ ^๔- ภวํ ปิงฺคิยานี สมณํ โคตมํ ปณฺฑิโตติ มญฺญติ, อุทาหุ โนติ อยเมตฺถ อตฺโถ. โก จาหมฺโภติ โภ สมณสฺส. โคตมสฺส ปญฺญาเวยฺยตฺติยชานเน อหํ โก นาม. โก จ สมณสฺส โคตมสฺส ปญฺญาเวยฺยตฺติยํ ชานิสฺสามีติ กุโต จาหํ สมณสฺส โคตมสฺส ปญฺญาเวยฺยตฺติยํ ชานิสฺสามิ, เกน นาม การเณน ชานิสฺสามีติ เอวํ สพฺพถาปิ อตฺตโน อชานนภาวํ ทีเปติ. โสปิ นูนสฺส ตาทิโสวาติ โย สมณสฺส โคตมสฺส ปญฺญาเวยฺยตฺติยํ ชาเนยฺย, โสปิ นูน ทส ปารมิโย ปูเรตฺวา สพฺพญฺญุตํ ปตฺโต ตาทิโส พุทฺโธเยว ภเวยฺย. สิเนรุํ วา หิ ปฐวึ วา อากาสํ วา สเมตุกาเมน ตปฺปมาโณ ^๕- ทณฺโฑ วา รชฺชุ วา ลทฺธุํ วฏฺฏติ, สมณสฺส โคตมสฺส ปญฺญํ ชานนฺเตนปิ ตสฺส ญาณสทิสเมว สพฺพญฺญุตญาณํ ลทฺธุํ วฏฺฏตีติ ทีเปติ. อาทรวเสน ปเนตฺถ อาเมณฺฑิตํ กตํ. อุฬารายาติ อุตฺตมาย เสฏฺฐาย. โก จาหมฺโภติ โภ อหํ สมณสฺส โคตมสฺส ปสํสเน โก นาม. โก จ สมณํ โคตมํ ปสํสิสฺสามีติ เกน การเณน ปสํสิสฺสามิ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. กมฺมนฺเต ^๒ ฉ.ม. วตฺตนฺติ ^๓ ฉ.ม. หนฺท กุโต นูติอาทิวจนํ @^๔ ฉ.ม. มญฺเญติ ^๕ สี. ตปฺปมาโณว, ม. อปฺปมาโณ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๗๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=75&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=1670&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=1670&modeTY=2&pagebreak=1#p75