อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลี อักษรไทย
องฺ.อ. (มโนรถ.๓)
หน้าที่ ๓๔.

                         ๘. ๓. โยธาชีววคฺค
                    ๑. ปฐมเจโตวิมุตฺติผลสุตฺตวณฺณนา
     [๗๑] ตติยสฺส ปฐเม ยโต โข ภิกฺขเวติ เหฏฺฐา วุตฺตนเยน วิปสฺสนํ
วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปตฺตสฺส ภิกฺขุโน อิทานิ วณฺณภณนตฺถํ อิทํ อารทฺธํ. ตตฺถ
ยโต โขติ ยทา โข. อุกฺขิตฺตปลิโฆติ อวิชฺชาปลิฆํ อุกฺขิปิตฺวา อปเนตฺวา ฐิโต.
สงฺกิณฺณปริโขติ สํสารปริขํ สงฺกิริตฺวา วินาเสตฺวา ฐิโต. อพฺพุเฬฺหสิโกติ ๑-
ตณฺหาสงฺขาตํ เอสิกาถมฺภํ อพฺพุยฺห ลุญฺจิตฺวา ฐิโต. นิรคฺคโฬติ นีวรณกวาฏํ
อุคฺฆาเฏตฺวา ฐิโต. ปนฺนทฺธโช ปนฺนภาโรติ มานทฺธชญฺจ ขนฺธาภิสงฺขาร-
กิเลสภารญฺจ ปาเตตฺวา โอหาเรตฺวา ๒- ฐิโต. วิสํยุตฺโตติ วฏฺเฏน วิสํยุตฺโต. เสสํ
ปาลินเยเนว เวทิตพฺพํ. เอตฺตาวตา ภควตา มคฺเคน กิเลเส เขเปตฺวา
นิโรธสยนวรคตสฺส นิพฺพานารมฺมณํ ผลสมาปตฺตึ อปฺเปตฺวา วิหรโต ขีณาสวสฺส กาโล
ทสฺสิโต.
     ยถา หิ เทฺว นครานิ เอกํ โจรนครํ เอกํ เขมนครํ. อถ เอกสฺส มหาโยธสฺส
เอวํ ภเวยฺย "ยาวิมํ โจรนครํ ติฏฺฐติ, ตาว เขมนครํ ภยโต น มุจฺจติ, โจรนครํ
อนครํ กริสฺสามี"ติ สนฺนาหํ กตฺวา ขคฺคํ คเหตฺวา โจรนครํ อุปสงฺกมิตฺวา
นครทฺวาเร อุสฺสาปิเต เอสิกาถมฺเภ ขคฺเคน ฉินฺทิตฺวา สทฺธึ ทฺวารพาหาหิ กวาฏํ
ภินฺทิตฺวา ปลิฆํ อุกฺขิปิตฺวา ปาการํ ภินฺทิตฺวา ปริขํ วิกิริตฺวา นครโสภตฺถาย
อุสฺสิเต ธเช ปาเตตฺวา นครํ อคฺคินา ฌาเปตฺวา เขมนครํ ปวิสิตฺวา ปาสาทํ อารุยฺห
ญาติคณปริวุโต สุรสโภชนํ ภุญฺเชยฺย. เอวํ โจรนครํ วิย สกฺกาโย, เขมนครํ
วิย นิพฺพานํ, มหาโยโธ วิย โยคาวจโร. ตสฺเสวํ โหติ "ยาว สกฺกาโย วตฺตติ, ๓-
ตาว ทฺวตฺตึสกมฺมกรณอฏฺฐนวุติโรคปญฺจวีสติมหาภเยหิ ปริมุจฺจนํ นตฺถี"ติ. โส
มหาโยโธ สนฺนาหํ วิย สีลสนฺนาหํ
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ. อพฺพูเฬฺหสิโกติ  ๒ ฉ.ม. โอตาเรตฺวา  ๓ ฉ.ม. สกฺกายวฏฺฏํ วฏฺฏติ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๔.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=34&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=762&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=762&modeTY=2&pagebreak=1#p34