อรรถกถาเล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๒๒๙.

กมฺมวาทิกิริยวาทีนํ ปพฺพชฺชํ เปตฺวา เสโส สพฺโพปิ พาหิรกสมโย คหิโต โหติ. สผลนฺติ อิฏฺผเลน สผลํ สอุทฺรยํ. เอตฺตาวตา อิมํ สาสนํ อาทึ กตฺวา สพฺพาปิ กมฺมวาทิกิริยวาทิปพฺพชฺชา คหิตา. น จ ปนสฺส สุลภรูโป สมสโม ปญฺายาติ เอวํ เสขภูมิยํ ตฺวา ปญฺหํ กเถนฺโต อสฺส อานนฺทสฺส ปญฺาย สมสโม น สุลโภติ ทสฺเสติ. อิมสฺมึ สุตฺเต เสขภูมิ นาม กถิตาติ. ๙. คนฺธชาตสุตฺตวณฺณนา [๘๐] นวเม เอตทโวจาติ ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต ทสพลสฺส วตฺตํ ทสฺเสตฺวา อตฺตโน ทิวาวิหารฏฺานํ คนฺตฺวา "อิมสฺมึ โลเก มูลคนฺโธ นาม อตฺถิ, สารคนฺโธ นาม อตฺถิ, ปุปฺผคนฺโธ นาม อตฺถิ. อิเม ปน ตโยปิ คนฺธา อนุวาตํเยว คจฺฉนฺติ, น ปฏิวาตํ. อตฺถิ นุ โข กิญฺจิ คนฺธชาตํ, ^๑- ยสฺส ปฏิวาตํป คนฺโธ คจฺฉตี"ติ จินฺเตตฺวา อฏฺนฺนํ วรานํ คหณกาเลเยว กงฺขุปฺปตฺติสมเย อุปสงฺกมนสฺส ^๒- คหิตตฺตา ตํขณํเยว ทิวาฏฺานโต วุฏฺาย สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ นิสินฺโน อุปฺปนฺนาย กงฺขาย วิโนทนตฺถํ เอตํ "ตีณิมานิ ภนฺเต"ติ อาทิวจนํ อโวจ. ตตฺถ คนฺธชาตานีติ คนฺธชาติโย. มูลคนฺโธติ มูลวตฺถุโก คนฺโธ, คนฺธสมฺปนฺนํ วา มูลเมว มูลคนฺโธ. ตสฺส หิ คนฺโธ อนุวาตํ คจฺฉติ. คนฺธสฺส ปน คนฺโธ นาม นตฺถิ. สารคนฺธปุปฺผคนฺเธสุปิ เอเสว นโย. อตฺถานนฺท คนฺธชาตนฺติ ^๓- เอตฺถ สรณคมนาทโย คุณวณฺณภาสนวเสน ทิสาคามิตาย คนฺธสทิสตฺตา คนฺธา, เตสํ วตฺถุภูโต ปุคฺคโล คนฺธชาตํ นาม. คนฺโธ คจฺฉตีติ วณฺณภาสนวเสน คจฺฉติ. สีลวาติ ปญฺจสีเลน วา ทสสีเลน วา สีลวา. กลฺยาณธมฺโมติ เตเนว สีลธมฺเมน กลฺยาณธมฺโม สุนฺทรธมฺโม. วิคตมลมจฺเฉเรนาติอาทีนํ อตฺโถ วิสุทฺธิมคฺเค ^๔- วิตฺถาริโตว. ทิสาสูติ จตูสุ ทิสาสุ จตูสุ อนุทิสาสุ. สมณพฺราหฺมณาติ สมิตปาปพาหิตปาปา สมณพฺราหฺมณา. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม.,อิ. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ ^๒ ฉ.ม.,อิ. อุปสงฺกมนวรสฺส @^๓ ฉ. อตฺถานนฺท กิญฺจิ คนฺธชาตนฺติ ^๔ วิสุทฺธิ. ๑/๒๘๖ ฉอนุสฺสตินิทฺเทส

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๒๒๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=15&page=229&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=5307&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=15&A=5307&pagebreak=1#p229