อรรถกถาเล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๑๑๖.

กุกฺกุจฺจนิวารณสฺส มคฺคสฺส อนนฺตรํ อุปฺปนฺนตฺตา ผลเมว อธิปฺเปตํ. อุเปกฺขาสติสํสุทฺธนฺติ จตุตฺถชฺฌานิเก ผเล อุปฺปนฺนาย อุเปกฺขาย จ สติยา จ สํสุทฺธํ. ธมฺมตกฺกปุเรชวนฺติ ธมฺมตกฺโก วุจฺจติ สมฺมาสงฺกปฺโป, โส อาทิโต โหติ, ปุรโต โหติ, ปุพฺพงฺคโม โหติ อญฺาวิโมกฺขสฺสาติ ธมฺมตกฺกปุเรชโว. ตํ ธมฺมตกฺกปุเรชวํ. อญฺาวิโมกฺขนฺติ อญฺินฺทฺริยปริโยสาเน อุปฺปนฺนํ วิโมกฺขํ, อญฺาย วา วิโมกฺขํ อญฺาวิมุตฺตนฺติ ^๑- อตฺโถ. อวิชฺชาย ปเภทนนฺติ อวิชฺชาย ปเภทนนฺเต อุปฺปนฺนตฺตา, อวิชฺชาย ปเภทนํ, สนฺตํ ^๒- วา นิพฺพานํ อารพฺภ อุปฺปนฺนตฺตา เอวํลทฺธนามํ อรหตฺตผลเมว. อิติ สพฺเพหิปิ อิเมหิ ปหานนฺติอาทีหิ ปเทหิ อรหตฺตผลเมว ปกาสิตนฺติ เวทิตพฺพํ. ๔. นิทานสุตฺตวณฺณนา [๓๔] จตุตฺเถ นิทานานีติ การณานิ. กมฺมานนฺติ วฏฺฏคามิกกมฺมานํ. โลโภ นิทานํ กมฺมานํ สมุทยายาติ ลุพฺภนปลุพฺภนสภาโว โลโภ วฏฺฏคามิกกมฺมานํ สมุทยาย ปิณฺฑิกรณตฺถาย นิทานํ การณํ ปจฺจโยติ อตฺโถ. โทโสติ ทุสฺสน- ปทุสฺสนสภาโว โทโส. โมโหติ มุยฺหนปมุยฺหนสภาโว ^๓- โมโห. โลภปกตนฺติ โลเภน ปกตํ, โลภาภิภูเตน ลุทฺเธน หุตฺวา กตกมฺมนฺติ อตฺโถ. โลภโต ชาตนฺติ โลภชํ. โลโภ นิทานมสฺสาติ โลภนิทานํ. โลโภ สมุทโย อสฺสาติ อโลภสมุทยํ. สมุทโยติ ปจฺจโย, โลภปจฺจยนฺติ อตฺโถ. ยตฺถสฺส อตฺตภาโว นิพฺพตฺตตีติ ยสฺมึ าเน อสฺส โลภชกมฺมวโต ปุคฺคลสฺส อตฺตภาโว นิพฺพตฺตติ, ขนฺธา ปาตุภวนฺติ. ตตฺถ ตํ กมฺมํ วิปจฺจตีติ เตสุ ขนฺเธสุ ตํ กมฺมํ วิปจฺจติ. ทิฏฺเ วา ธมฺเมติอาทิ ยสฺมา ตํ กมฺมํ ทิฏฺธมฺมเวทนียํ วา @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม.,อิ. วา วิโมกฺขํ อญฺาวิโมกฺขํ, ปญฺาวิมุตฺตนฺติ @^๒ ฉ.ม.,อิ. ปเภทนสงฺขาตํ ^๓ ม. มุยฺหนสมฺมุยฺหนสภาโว

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๑๑๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=15&page=116&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=2603&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=15&A=2603&pagebreak=1#p116