ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๑๔ ภาษาบาลี อักษรไทย องฺ.อ. (มโนรถ.๑)

หน้าที่ ๑๘๙-๑๙๐.

หน้าที่ ๑๘๙.

๑๔. เอตทคฺควคฺค ๒. ทุติยวคฺค จูฬปนฺถกตฺเถรวตฺถุ [๑๙๘-๒๐๐] ทุติยสฺส ปฐเม มโนมยนฺติ มเนน นิพฺพตฺติตํ. "มโนมเยน กาเยน, อิทฺธิยา อุปสงฺกมี"ติ ๑- วุตฺตฏฺฐานสฺมึ มเนน กตกาโย มโนมยกาโย นาม ชาโต. "อญฺญตรํ มโนมยํ กายํ อุปปชฺชตี"ติ ๒- วุตฺตฏฺฐาเน มเนน นิพฺพตฺติตกาโย มโนมยกาโย นาม ชาโต. อยมิธ อธิปฺเปโต. ตตฺถ อญฺเญ ภิกฺขู มโนมยํ กายํ นิพฺพตฺเตนฺตา ตโย วา จตฺตาโร วา นิพฺพตฺเตนฺติ, น พหุเก. เอกสทิเสเอว กตฺวา นิพฺพตฺเตนฺติ เอกวิธเมว กมฺมํ กุรุมาเน. จูฬปนฺถกตฺเถโร ๓- ปน เอกาวชฺชเนน สมณสหสฺสํ มาเปสิ. เทฺวปิ ชเน น เอกสทิสเมว อกาสิ น เอกวิธกมฺมํ กุรุมาเน. ตสฺมา มโนมยํ กายํ อภินิมฺมินนฺตานํ อคฺโค นาม ชาโต. เจโตวิวฏฺฏกุสลานมฺปิ จูฬปนฺถโกว อคฺโค, ปญฺญาวิวฏฺฏกุสลานมฺปน ๔- มหาปนฺถกตฺเถโร อคฺโคติ วุตฺโต. ตตฺถ จูฬปนฺถกตฺเถโร จตุนฺนํ รูปาวจรชฺฌานานํ ลาภิตาย "เจโตวิวฏฺฏกุสโล"ติ วุตฺโต, มหาปนฺถกตฺเถโร จตุนฺนํ อรูปาวจรชฺฌานานํ ลาภิตาย "ปญฺญาวิวฏฺฏกุสโล"ติ วุตฺโต. จูฬปนฺถโก จ สมาปตฺติกุสลตาย เจโตวิวฏฺฏกุสโล นาม, มหาปนฺถโก วิปสฺสนากุสลตาย ปญฺญาวิวฏฺฏกุสโล นาม. เอโก เจตฺถ สมาธิลกฺขเณ เฉโก, เอโก วิปสฺสนาลกฺขเณ. ตถา เอโก สมาธิคาเฬฺห, เอโก วิปสฺสนาคาเฬฺห. เอโก เจตฺถ องฺคสงฺขิตฺเต เฉโก, เอโก อารมฺมณสงฺขิตฺเต. ตถา เอโก องฺคววตฺถาเน เฉโก, เอโก อารมฺมณววตฺถาเนติ เอวเมตฺถ โยชนา กาตพฺพา. อปิจ จูฬปนฺถกตฺเถโร รูปาวจรชฺฌานลาภี หุตฺวา ฌานงฺเคหิ วุฏฺฐาย อรหตฺตํ ปตฺโตติ เจโตวิวฏฺฏกุสโล, มหาปนฺถโก อรูปาวจรชฺฌานลาภี หุตฺวา ฌานงฺเคหิ @เชิงอรรถ: ขุ.เถร. ๒๖/๙๐๑/๓๘๗ อนุรุทฺธตฺเถรคาถา อุปปนฺโน, @วิ.จุ. ๗/๓๓๓/๑๑๘ เทวทตฺตวตฺถ ก. จุลฺลปนฺถกตฺเถโร. เอวมุปริปิ @ ฉ.ม.,อิ. สญฺญาวิวฏฺฏ.... เอวมุปริปิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๐.

วุฏฺฐาย อรหตฺตํ ปตฺโตติ ปญฺญาวิวฏฺฏกุสโล. อุโภปิ ปนฺเถ ชาตตฺตา ปนฺถกา นาม ชาตา. เตสํ ปฐมชาโต มหาปนฺถโก นาม ชาโต, ๑- อิตโร ๒- จูฬปนฺถโก นาม. อิเมสมฺปน อุภินฺนมฺปิ ปญฺหากมฺเม อยมนุปุพฺพิกถา:- อตีเต กิร ๓- ปทุมุตฺตรกาเล หํสวตีนครวาสิโน เทฺว ภาติกกุฏุมฺพิกา สตฺถริ ปสนฺนา นิพทฺธํ สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา ธมฺมํ สุณนฺติ. เตสุ เอกทิวสํ กนิฏฺโฐ สตฺถารํ ทฺวีหงฺเคหิ สมนฺนาคตํ เอกํ ภิกฺขุํ "มม สาสเน มโนมยํ กายํ อภินิมฺมินนฺตานํ เจโตวิวฏฺฏกุสลานญฺจ อยํ ภิกฺขุ อคฺโค"ติ เอตทคฺเค ฐเปนฺตํ ทิสฺวา จินฺเตสิ "อโห วตายํ ภิกฺขุ เอโก หุตฺวา เทฺว องฺคานิ ปริปูเรตฺวา จรติ, มยาปิ อนาคเต เอกสฺส พุทฺธสฺส สาสเน องฺคทฺวยปูรเกน หุตฺวา วิจริตุํ วฏฺฏตี"ติ. โส ปุริมนเยเนว สตฺถารํ นิมนฺเตตฺวา สตฺตาหํ มหาทานํ ทตฺวา เอวมาห "ภนฺเต ยํ ภิกฺขุํ ตุเมฺห อิโต สตฺตทิวสมตฺถเก มโนมยงฺเคน จ เจโตวิวฏฺฏกุสลงฺเคน จ `อยํ มม สาสเน อคฺโค'ติ เอตทคฺเค ฐปยิตฺถ, อหํปิ อิมสฺส อธิการกมฺมสฺส ผเลน โส ภิกฺขุ วิย องฺคทฺวยปูรโกว ภเวยฺยนฺ"ติ ปฏฺฐนํ อกาสิ. สตฺถา อนาคตํ โอโลเกตฺวา อนนฺตราเยนสฺส ปฏฺฐนาย สมิชฺฌนภาวํ ทิสฺวา "อนาคเต กปฺปสตสหสฺสาวสาเน โคตโม นาม พุทฺโธ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โส ตํ อิมสฺมึ ฐานทฺวเย ฐเปสฺสตี"ติ พฺยากริตฺวา อนุโมทนํ กตฺวา ปกฺกามิ. ภาตาปิสฺส เอกทิวสํ สตฺถารํ ปญฺญาวิวฏฺฏกุสลํ ภิกฺขุํ เอตทคฺเค ฐเปนฺตํ ทิสฺวา ตเถว อธิการํ กตฺวา ปฏฺฐนํ อกาสิ, สตฺถาปิ ตํ พฺยากาสิ. เต อุโภปิ ชนา สตฺถริ ธรมาเน กุสลกมฺมํ กตฺวา สตฺถุ ปรินิพฺพุตกาเล สรีรเจติเย สุวณฺณปูชํ กตฺวา ตโต จุตา เทวโลเก นิพฺพตฺตา. เตสํ เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺตานํเยว กปฺปสตสหสฺสํ อติกฺกนฺตํ. ตตฺถ มหาปนฺถกสฺส อนฺตรา กตกลฺยาณกมฺมํ น กถียติ, จูฬปนฺถโก ปน กสฺสปสฺส ภควโต สาสเน ปพฺพชิตฺวา วีสติ @เชิงอรรถ: ฉ.ม. ชาโตติ ปาโฐ น ทิสฺสติ ฉ.ม. ปจฺฉาชาโต ก. ปน


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๑๘๙-๑๙๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=14&page=189&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=14&A=4479&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=14&A=4479&modeTY=2&pagebreak=1#p189


จบการแสดงผล หน้าที่ ๑๘๙-๑๙๐.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]