อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๓๐๓.

เอวํ อธิมุจฺจมาโน ภิกฺขุ ฉินฺเทยฺย ปญฺโจรมฺภาคิยานิ สํโยชนานิ, กสฺมา น ฉินฺทิสฺสตีติ. อิทานิ อุปริ มคฺคผลํ ปุจฺฉนฺโต กถํ ปน ภนฺเตติอาทิมาห. ตตฺถ อนนฺตราติ เทฺว อนนฺตรานิ อาสนฺนอนนฺตรญฺจ ทูรอนนฺตรญฺจ. วิปสฺสนา มคฺคสฺส อาสนฺนานนฺตรํ นาม, ผลสฺส ทูรานนฺตรํ นาม. ตํ สนฺธาย "กถํ ปน ภนฺเต ชานโต กถํ ปสฺสโต วิปสฺสนานนฺตรา `อาสวานํ ขโย'ติ สงฺขคตํ อรหตฺตผลํ โหตี"ติ ปุจฺฉติ. อตสิตาเยติ อตสิตพฺเพ อภายิตพฺเพ ฐานมฺหิ ตาสํ อาปชฺชตีติ ภยํ อาปชฺชติ. ตาโส เหสาติ ^๑- ยา เอสา "โน จสฺสํ, โน จ เม สิยา"ติ เอวํ ปวตฺตา ทุพฺพลวิปสฺสนา, สา ^๒- ยสฺมา อตฺตสิเนหํ ปริยาทาตุํ น สกฺโกติ, ตสฺมา อสฺสุตวโต ปุถุชฺชนสฺส ตาโส นาม โหติ. โส หิ "อิทานาหํ อุจฺฉิชฺชิสฺสามิ, น ทานิ กิญฺจิ ภวิสฺสามี"ติ อตฺตานํ ปปาเต ปตนฺตํ วิย ปสฺสติ อญฺญตโร พฺราหฺมโณ วิย. โลหปาสาทสฺส กิร เหฏฺฐา ติปิฏกจูฬนาคตฺเถโร ติลกฺขณาหตํ ธมฺมํ ปริวตฺเตติ. อถ อญฺญตรสฺส พฺราหฺมณสฺส เอกมนฺเต ฐตฺวา ธมฺมํ สุณนฺตสฺส สงฺขารา สุญฺญโต อุปฏฺฐหึสุ. โส ปปาเต ปตนฺโต วิย หุตฺวา วิวฏทฺวาเรน ตโต ปลายิตฺวา เคหํ ปวิสิตฺวา ปุตฺตํ อุเร สยาเปตฺวา "ตาต สกฺยสมยํ อาวชฺเชนฺโต มนมฺหิ ^๓- นฏฺโฐ"ติ อาห. น เหโส ภิกฺขุ ตาโสติ เอสา เอวํ ปวตฺตา พลววิปสฺสนา สุตวโต อริยสาวกสฺส น ตาโส นาม โหติ. น หิ ตสฺส เอวํ โหติ "อหํ อุจฺฉิชฺชิสฺสามี"ติ วา "วินสฺสิสฺสามี"วาติ. เอวํ ปนสฺส ^๔- โหติ "สงฺขาราว อุปฺปชฺชนฺติ, สงฺขารา นิรุชฺฌนฺตี"ติ. ตติยํ. ๔. อุปาทานปริปวตฺตสุตฺตวณฺณนา [๕๖] จตุตฺเถ จตุปริวฏฺฏนฺติ เอเกกสฺมึ ขนฺเธ จตุนฺนํ ปริวฏฺฏานํ วเสน. รูปํ อพฺภญฺญาสินฺติ รูปํ ทุกฺขสจฺจนฺติ อพฺภญฺญาสึ. เอวํ สพฺพปเทสุ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. เหโสติ ^๒ สี.,ม. ทุพฺพลวิปสฺสนา หิ @^๓ สี., ก. ปนมฺหิ ^๔ ฉ.ม. ปน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๓๐๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=12&page=303&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=12&A=6666&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=12&A=6666&modeTY=2&pagebreak=1#p303