อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๒๙๐.

หิ ปฏิสนฺธิกฺขเณเยว ขนฺธภารํ อุกฺขิปิตฺวา ทสปิ วสฺสานิ วีสติปิ วสฺสสตมฺปีติ ยาวชีวํ อิมํ ขนฺธภารํ นฺหาเปนฺโต โภเชนฺโต มุทุสมฺผสฺสมญฺจปีเสุ นิสีทาเปนฺโต นิปชฺชาเปนฺโต ปริหริตฺวา จุติกฺขเณ ฉฑฺเฑตฺวา ปุน ปฏิสนฺธิกฺขเณ อปรํ ขณฺฑภารํ อาทิยติ, ตสฺมา ภารหาโรติ ชาโต. โปโนพฺภวิกาติ ปุนพฺภวนิพฺพตฺติกา. นนฺทีราคสหคตาติ นนฺทิราเคน สห เอกตฺตเมว คตา. ตพฺภาวสหคตนฺติ อิธ อธิปฺเปตํ. ตตฺร ตตฺราภินนฺทินีติ อุปปตฺติฏฺาเน วา รูปาทีสุ วา อารมฺมเณสุ ตตฺถ ตตฺถ อภินนฺทนสีลาว. กามตณฺหาทีสุ ปญฺจกามคุณิโก ราโค กามตณฺหา นาม, รูปารูปภวราโค ฌานนิกนฺติสสฺสตทิฏฺิสหคโต ราโคติ อยํ ภวตณฺหา นาม, อุจฺเฉททิฏฺิสหคโต ราโค วิภวตณฺหา นาม. ภาราทานนฺติ ภารคหณํ. ตณฺหาย หิ เอส ภารํ อาทิยติ, อเสสวิราคนิโรโธติอาทิ สพฺพํ นิพฺพานสฺเสว เววจนํ. ตญฺหิ อาคมฺม ตณฺหา อเสสโต วิรชฺชติ นิรุชฺฌติ จชิยติ ปฏินิสฺสชฺชิยติ วิมุจฺจติ, นตฺถิ เจตฺถ กามาลโย วา ทิฏฺาลโย วาติ นิพฺพานํ เอตานิ นามานิ ลภติ. สมูลํ ตณฺหนฺติ ตณฺหาย อวิชฺชา มูลํ นาม. อพฺพุยฺหาติ อรหตฺตมคฺเคน ตํ สมูลกํ อุทฺธริตฺวา. นิจฺฉาโต ปรินิพฺพุโตติ นิตฺตโณฺห ปรินิพฺพุโต นาม วตฺตุํ วฏฺฏตีติ. ปมํ. ๒. ปริญฺาสุตฺตวณฺณนา [๒๓] ทุติเย ปริญฺเยฺเยติ ปริชานิตพฺเพ, สมติกฺกมิตพฺเพติ อตฺโถ. ปริญฺนฺติ อจฺจนฺตปริญฺ, สมติกฺกมนฺติ อตฺโถ. ราคกฺขโยติอาทิ นิพฺพานสฺส นามํ. ตญฺหิ อจฺจนฺตปริญฺา นาม. ทุติยํ.

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๒๙๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=12&page=290&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=12&A=6388&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=12&A=6388&pagebreak=1#p290