อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๒๘๖.

ปน อุยฺยานฏฺฐานาทีสุ ตโต ทุพฺพลตโร โหติ, เอวํ พาหิเรสุ ฉสุ อารมฺมเณสูติ ฉนฺทราคสฺส พลวทุพฺพลตาย เอวํ เทสนา กตาติ เวทิตพฺพา. สุขิเตสุ สุขิโตติ อุปฏฺฐาเกสุ ธนธญฺญลาภาทิวเสน สุขิเตสุ "อิทานาหํ มนาปํ โภชนํ ลภิสฺสามี"ติ เคหสฺสิตสุเขน สุขิโต โหติ, เตหิ ปตฺตสมฺปตฺตึ ^๑- อนุภวมาโน วิย จรติ. ทุกฺขิเตสุ ทุกฺขิโตติ เตสํ เกนจิเทว การเณน ทุกฺเข อุปฺปนฺเน สยํ ทฺวิคุเณน ทุกฺเขน ทุกฺขิโต โหติ. กิจฺจกรณีเยสูติ กิจฺจสงฺขาเตสุ กรณีเยสุ. เตสุ โยคํ อาปชฺชตีติ อุปโยคํ สยํ เตสํ กิจฺจานํ กตฺตพฺพตํ อาปชฺชติ. กาเมสูติ วตฺถุกาเมสุ. เอวํ โข คหปติ กาเมหิ อริตฺโต โหตีติ เอวํ กิเลสกาเมหิ อริตฺโต โหติ อนฺโตกามานํ ภาเวน อตุจฺโฉ. สุกฺกปจฺโข เตสํ อภาเวน ริตฺโต ตุจฺโฉติ เวทิตพฺโพ. ปุรกฺขราโนติ วตฺตํ ปุรโต กุรุมาโน. เอวํรูโป สิยนฺติอาทีสุ ทีฆรสฺสกาโฬทาตาทีสุ รูเปสุ "เอวํรูโป นาม ภเวยฺยนฺ"ติ ปตฺเถติ. สุขาทีสุ เวทนาสุ เอวํเวทโน นาม, นีลสญฺญาทีสุ สญฺญาสุ เอวํสญฺโญ นาม, ปุญฺญาภิสงฺขาราทีสุ สงฺขาเรสุ เอวํสงฺขารา นาม, จกฺขุวิญฺญาณาทีสุ วิญฺญาเณสุ "เอวํวิญฺญาโณ นาม ภเวยฺยนฺ"ติ ปตฺเถติ. อปุรกฺขราโนติ วตฺตํ ปุรโต อกุรุมาโน. สหิตํ เม, อสหิตนฺเตติ ตุยฺหํ วจนํ อสหิตํ อสิลิฏฺฐํ, มยฺหํ สหิตํ สิลิฏฺฐํ มธุรํ มธุรปานสทิสํ. อธิจิณฺณนฺเต วิปราวตฺตนฺต ยํ ตุยฺหํ ทีเฆน กาเลน ปริจิตํ สุปคุณํ, ตํ มม วาทํ อาคมฺม สพฺพํ ขเณน วิปราวตฺตํ นิวตฺตํ. อาโรปิโต เต วาโทติ ตุยฺหํ โทโส มยา อาโรปิโต. จร วาทปฺปโมกฺขายาติ ตํ ตํ อาจริยํ อุปสงฺกมิตฺวา อุตฺตรึ ปริเยสนฺโต อิมสฺส วาทสฺส โมกฺขาย จร อาหิณฺฑาหิ. นิพฺเพเฐหิ วา สเจ ปโหสีติ อถ สยเมว ปโหสิ, อิเธว นิพฺเพเฐหีติ. ตติยํ. @เชิงอรรถ: ^๑ สี. ลทฺธสมฺปตฺตึ, ก. ปตฺตสมฺปตฺตึ อตฺตโน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๒๘๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=12&page=286&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=12&A=6302&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=12&A=6302&modeTY=2&pagebreak=1#p286