อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๒๘๑.

อุทฺเทสํ คเหตฺวา ยาว สุริยฏฺงฺคมา สชฺฌายํ กโรติ. โส นฺหานโกฏฺเก อุทกํ อุปฏฺเปตฺวา องฺคารกปลฺเล อคฺคึ กโรติ. อาจริยสฺส นฺหาตฺวา อาคตสฺส ปาเทสุ อุทกํ ปุญฺฉิตฺวา ปิฏฺิปริกมฺมํ กตฺวา วนฺทิตฺวา อุทฺเทสํ คเหตฺวา ปมยาเม สชฺฌายํ กตฺวา มชฺฌิมยาเม สรีรํ สมสฺสาเสตฺวา ปจฺฉิมยาเม อุฏฺาย ^๑- อุทฺเทสํ คเหตฺวา ยาว อรุณุคฺคมนา สชฺฌายํ กตฺวา นิรุทฺธสทฺทํ ขยโต ^๒- สมฺมสติ. ตโต เสสํ อุปาทายรูปํ ภูตรูปํ นามรูปนฺติ ปญฺจสุ ขนฺเธสุ วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิ. อปฺโปสฺสุกฺโกติ อุทฺเทสคฺคหเณ จ สชฺฌายกรเณ จ ^๓- นิรุสฺสุกฺโก. สงฺกสายตีติ ยสฺส อิทานิ อตฺถาย อหํ สชฺฌายํ กเรยฺยํ, โส เม อตฺโถ มตฺถกํ ปตฺโต. กิมฺเม อิทานิ สชฺฌาเยนาติ ผลสมาปตฺติสุเขน กาลํ อติวตฺเตติ. อชฺฌภาสีติ "กึ นุ โข เถรสฺส ^๔- อผาสุกํ ชาตํ, อุทาหุสฺส อาจริยสฺส, เกน นุ โข การเณน ปุพฺเพ วิย มธุรสฺสเรน น สชฺฌายตี"ติ อาคนฺตฺวา สนฺติเก ิตา อภาสิ. ธมฺมปทานีติ อิธ สพฺพํปิ พุทฺธวจนํ อธิปฺเปตํ. นาธียสีติ น สชฺฌายสิ. นาทิยสีติปิ ^๕- ปาโ, น คณฺหาสีติ อตฺโถ. ปสํสนฺติ ธมฺมภาณโก ปสํสํ ลภติ, อาภิธมฺมิโก สุตฺตนฺติโก วินยธโรติ ตสฺส ปสํสิตาโร ^๖- ภวนฺติ. วิราเคนาติ อริยมคฺเคน. อญฺายาติ ชานิตฺวา. นิกฺเขปนนฺติ ตสฺส ทิฏฺสุตาทิโน วิสฺสชฺชนํ สนฺโต วทนฺตีติ ทีเปติ, น พุทฺธวจนสฺส เอตฺตาวตา "เถโร พุทฺธวจนํ น วิสฺสชฺชาเปตี"ติ น นิจฺจกาลํ สชฺฌายนเกเนว ^๗- ภวิตพฺพํ, สชฺฌายิตฺวา ปน "เอตฺตกสฺสาหํ อตฺถสฺส วา ธมฺมสฺส วา อาธาโร ภวิตุํ สมตฺโถ"ติ ตฺวา วฏฺฏทุกฺขสฺส อนฺตกิริยาย ปฏิปชฺชิตพฺพํ. ทสมํ. ๑๑. ^*- อโยนิโสมนสิการสุตฺตวณฺณนา [๒๓๑] เอกทสเม อกุสเล วิตกฺเกติ กามวิตกฺกาทโย ตโย มหาวิตกฺเก. อโยนิโสมนสิการาติ อนุปายมนสิกาเรน. โสติ โส ตฺวํ. อโยนิโส ปฏินิสฺสชฺชาติ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ ^๒ สี.,ม. อุทยวยโต ^๓ ฉ.ม. สชฺฌายกรณีเย จ @^๔ ฉ.ม. อสฺส เถรสฺส ^๕ ฉ.ม. นาทิยสีติ วา,อิ.น ทียสีติ วา ^๖ ฉ.ม. ปสํสิตา @^๗ ฉ.ม.,อิ. สชฺฌายนฺเตเนว *ฉ.ม. อกุสลวิตกฺก...

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๒๘๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=11&page=281&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=11&A=7261&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=11&A=7261&pagebreak=1#p281