อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๒๗๓.

๙. วนสํยุตฺต ๑. วิเวกสุตฺตวณฺณนา [๒๒๑] วนสํยุตฺตสฺส ปเม โกสเลสุ วิหรตีติ สตฺถุ สนฺติเก กมฺมฏฺานํ คเหตฺวา ตสฺส ชนปทสฺส สุลภภิกฺขตาย ตตฺถ คนฺตฺวา วิหรติ. สํเวเชตุกามาติ วิเวกํ ปฏิปชฺชาเปตุกามา. วิเวกกาโมติ ตโย วิเวเก ปตฺถยนฺโต. นิจฺฉรตี พหิทฺธาติ พาหิเรสุ ปุถุตฺตารมฺมเณสุ จรติ. ชโน ชนสฺมินฺติ ตฺวํ ชโน อญฺสฺมึ ชเน ฉนฺทราคํ วินยสฺสุ. ปชหาสีติ ปชห. ภวาสีติ ภว. สตํ ตํ สารยามเสติ ^๑- สติมนฺตํ ปณฺฑิตํ ตํ มยํปิ สารยาม, ^๒- สตํ วา ธมฺมํ มยนฺตํ สารยามาติ อตฺโถ. ปาตาลรโชติ อปฺปติฏฺฏฺเน ปาตาลสงฺขาโต กิเลสรโช. มา ตํ กามรโชติ อยํ กามราครโช ตํ มา อวหริ, อปายเมว มา เนตูติ อตฺโถ. ปํสุกุณฺฑิโตติ ^๓- ปํสุมกฺขิโต. วิธุนนฺติ วิธุนนฺโต. สิตํ รชนฺติ สรีรลคฺคํ รชํ. สํเวคมาปาทีติ เทวตาปิ นาม มํ เอวํ สาเรตีติ. ^๔- วิเวกมาปนฺโน, อุตฺตมวิริยํ วา ปคฺคยฺห ปรมวิเวกํ มคฺคเมว ปฏิปนฺโนติ. ปมํ. ๒. อุปฏฺานสุตฺตวณฺณนา [๒๒๒] ทุติเย สุปตีติ อยํ กิร ขีณาสโว, โส ทูเร ภิกฺขาจารคามํ คนฺตฺวา อาคโต ปณฺณสาลาย ปตฺตจีวรํ ปฏิสาเมตฺวา อวิทูเร ชาตสรํ โอตริตฺวา คตฺตานิ อุตุํ คาหาเปตฺวา ทิวาฏฺานํ สมฺมชฺชิตฺวา ตตฺถ นีจมญฺจกํ ปญฺาเปตฺวา นิทฺทํ อโนกฺกมนฺโตว นิปนฺโน. ขีณาสวสฺสาปิ หิ กายทรโถ โหติเยวาติ ตสฺส วิโนทนตฺถํ, ตํ สนฺธาย สุปตีติ วุตฺตํ. อชฺฌภาสีติ "อยํ ภิกฺขุ สตฺถุ สนฺติเก กมฺมฏฺานํ คเหตฺวา ทิวา สุปติ, ทิวาโสปฺปญฺจ นาเมตํ วฑฺฒิตํ ทิฏฺธมฺมิก- สมฺปรายิกํ อตฺถํ นาเสตี"ติ มญฺมานา "โจเทสฺสามิ นนฺ"ติ จินฺเตตฺวา อภาสิ. อาตุรสฺสาติ ชราตุโร โรคาตุโร กิเลสาตุโรติ ตโย อาตุรา, เตสุ กิเลสาตุรํ สนฺธาเยวมาห. สลฺลวิทฺธสฺสาติ สวิเสน สตฺติสลฺเลน วิย อวิชฺชาวิสฏฺเน ^๕- ตณฺหาสลฺเลน หทเย วิทฺธสฺส. รุปฺปโตติ ฆฏิยมานสฺส. ^๖- @เชิงอรรถ: ^๑ สี. สาทยามเสติ ^๒ สี. สาทยาม ^๓ ฉ.ม. ปํสุกุนฺถิโตติ, อิ. ปํสุกุณฺิโตติ @^๔ สี., ม., อิ. สาเวตีติ ^๕ สี., อิ. อวิชฺชาวิสทิทฺเธน, ฉ.ม. อวิชฺชาวิสวิฏฺเน @^๖ ฉ.ม., อิ. ฆฏฺฏิยมานสฺส

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๒๗๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=11&page=273&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=11&A=7055&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=11&A=7055&pagebreak=1#p273