อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๓๘.

ขีณาสโว ปญฺจ กามคุเณ เสวิตุํ, กายํ วา อุปสํหริสฺสตีติ จิตฺตํ วา อุปฺปาเทสฺสตีติ เนตํ ฐานํ วิชฺชติ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ. ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย สุนกฺขตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------- ๖. อาเนญฺชสปฺปายสุตฺตวณฺณนา [๖๖] เอวมฺเม สุตนฺติ อาเนญฺชสปฺปายสุตฺตํ. ตตฺถ อนิจฺจาติ หุตฺวา อภาวฏฺเฐน อนิจฺจา. กามาติ วตฺถุกามาปิ กิเลสกามาปิ. ตุจฺฉาติ นิจฺจสารธุวสารอตฺตสารวิรหิตตฺตา ริตฺตา, น ปน นตฺถีติ คเหตพฺพา. น หิ ตุจฺฉมุฏฺฐีติ วุตฺเต มุฏฺฐิ นาม นตฺถีติ วุตฺตํ โหติ. ยสฺส ปน อพฺภนฺตเร กิญฺจิ นตฺถิ, โส วุจฺจติ ตุจฺโฉ. มุสาติ นสฺสนกา. ^๑- โมสธมฺมาติ นสฺสนสภาวา, เขตฺตํ วิย วตฺถุ วิย หิรญฺญสุวณฺณํ วิย จ น ปญฺญายิตฺถ, กติปาเหเนว สุปินเก ทิฏฺฐา วิย นสฺสนฺติ น ปญฺญายนฺติ. เตน วุตฺตํ "โมสธมฺมา"ติ. มายากตเมตนฺติ ยถา มายาย อุทกํ มณีติ กตฺวา ทสฺสิตํ, พทรปณฺณํ ^๒- กหาปโณติ กตฺวา ทสฺสิตํ, อญฺญํ วา ปน เอวรูปํ ทสฺสนูปจาเร ฐิตสฺเสว ตถา ปญฺญายติ, อุปจาราติกฺกมโต ปฏฺฐาย ปากติกเมว ปญฺญายติ. เอวเมว ^๓- กามาปิ อิตฺตรปจฺจุปฏฺฐานฏฺเฐน "มายากตนฺ"ติ วุตฺตา. ยถา จ มายากาโร อุทกาทีนิ มณิอาทีนํ วเสน ทสฺเสนฺโต วญฺเจติ. เอวํ กามาปิ อนิจฺจาทิสภาวํ นิจฺจาทิวเสน ^๔- ทสฺเสนฺตา วญฺเจนฺตีติ วญฺจนกฏฺเฐนปิ "มายากตนฺ"ติ วุตฺตา. พาลลาปนนฺติ มยฺหํ ปุตฺโต, มยฺหํ ธีตา, มยฺหํ หิรญฺญํ, มยฺหํ สุวณฺณนฺติ เอวํ พาลานํ ลาปนโต พาลลาปนํ. ทิฏฺฐธมฺมิกา กามาติ มานุสกา ปญฺจกามคุณา. สมฺปรายิกาติ เต ฐเปตฺวา อวเสสา. ทิฏฺฐธมฺมิกา กามสญฺญาติ มานุสเก กาเม อารพฺภ อุปฺปนฺนสญฺญา. อุภยเมตํ มารเธยฺยนฺติ เอเต กามา จ กามสญฺญา จ อุภยมฺปิ มารเธยฺยํ. เยหิ อุภยเมตํ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. นาสนกา ^๒ ฉ.ม. พทริปณฺณํ ^๓ ฉ.ม. เอวํ @^๔ ฉ.ม. อนิจฺจาทีนิ นิจฺจาทิภาวํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๓๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=38&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=956&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=956&modeTY=2&pagebreak=1#p38