อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๓.

[๖] อวิชฺชา อญฺญาณาติ อวิชฺชาย อญฺญาเณน. สมฺโมหาติ สมฺโมเหน. วิปจฺเจถาติ วิปรีตโต สทฺทหถ, วิปลฺลาสคฺคาหํ วา คณฺหถาติ อตฺโถ. [๗] ทิฏฺฐธมฺมเวทนียนฺติ อิมสฺมึเยว อตฺตภาเว วิปากทายกํ. อุปกฺกเมนาติ ปโยเคน. ปธาเนนาติ วิริเยน. สมฺปรายเวทนียนฺติ ทุติเย วา ตติเย วา อตฺตภาเว วิปากทายกํ. สุขเวทนียนฺติ อิฏฺฐารมฺมเณ วิปากทายกํ กุสลกมฺมํ. วิปรีตํ ทุกฺขเวทนียํ. ปริปกฺกเวทนียนฺติ ปริปกฺเก นิปฺผนฺเน อตฺตภาเว เวทนียํ, ทิฏฺฐธมฺมเวทนียสฺเสเวตํ อธิวจนํ. อปริปกฺกเวทนียนฺติ อปริปกฺเก อตฺตภาเว เวทนียํ, สมฺปรายเวทนียสฺเสเวตํ อธิวจนํ. เอวํ สนฺเตปิ อยเมตฺถ วิเสโส:- ยํ ปฐมวเย กตํ ปฐมวเย วา มชฺฌิมวเย วา ปจฺฉิมวเย วา วิปากํ เทติ, มชฺฌิมวเย วา กตํ มชฺฌิมวเย วา ปจฺฉิมวเย วา วิปากํ เทติ, ปจฺฉิมวเย กตํ ตตฺเถว วิปากํ เทติ, ตํ ทิฏฺฐธมฺมเวทนียํ นาม. ยํ ปน สตฺตทิวสพฺภนฺตเร วิปากํ เทติ, ตํ ปริปกฺกเวทนียํ นาม. ตํ กุสลํปิ โหติ อกุสลํปิ. ตตฺริมานิ วตฺถูนิ:- ปุณฺโณ นาม กิร ทุคฺคตมนุสฺโส ราชคเห สุมนเสฏฺฐึ นิสฺสาย วสติ. ตเมว เอกทิวสํ นครมฺหิ นกฺขตฺเต สงฺฆุฏฺเฐ เสฏฺฐี อาห "สเจ อชฺช กสิสฺสสิ, เทฺว จ โคเณ นงฺคลญฺจ ^๑- ลภิสฺสสิ. กึ นกฺขตฺตํ กีฬิสฺสสิ, น กีฬิสฺสสี"ติ. ^๒- กิมฺเม นกฺขตฺเตน, กสิสฺสามีติ. เตนหิ เย โคเณ อิจฺฉสิ, เต คเหตฺวา กสาหีติ. โส กสิตุํ คโต. ตํ ทิวสํ สาริปุตฺตตฺเถโร นิโรธา วุฏฺฐาย "กสฺส สงฺคหํ กโรมี"ติ อาวชฺเชนฺโต ปุณฺณํ ทิสฺวา ปตฺตจีวรมาทาย ตสฺส กสนฏฺฐานํ คโต. ปุณฺโณ กสึ ฐเปตฺวา เถรสฺส ทนฺตกฏฺฐํ ทตฺวา มุโขทกํ อทาสิ. เถโร สรีรํ ปฏิชคฺคิตฺวา กมฺมนฺตสฺส ^๓- อวิทูเร นิสีทิ ภตฺตาภิหารํ โอโลเกนฺโต. อถสฺส ภริยํ ภตฺตํ อาหรนฺตึ ทิสฺวา อนฺตรามคฺเคเยว อตฺตานํ ทสฺเสสิ. สา สามิกสฺส อาหฏภตฺตํ เถรสฺส ปตฺเต ปกฺขิปิตฺวา ปุน คนฺตฺวา อญฺญํ ภตฺตํ สมฺปาเทตฺวา ทิวา อคมาสิ. ปุณฺโณ เอกวารํ กสิตฺวา นิสีทิ. สาปิ ภตฺตํ คเหตฺวา อาคจฺฉนฺตี อาห "สามิ ปาโตว เต ภตฺตํ อาหริยิตฺถ, อนฺตรามคฺเค @เชิงอรรถ: ^๑ ม. นวนงฺคลญฺจ ^๒ ฉ.ม. กสิสฺสสีติ ^๓ ม. กสนฺตสฺส

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=3&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=54&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=54&modeTY=2&pagebreak=1#p3