อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๙๑.

ยโต ยโต สมฺมสติ ขนฺธานํ อุทยพฺพยํ ลภตี ปีติปาโมชฺชํ อมตนฺตํ วิชานตนฺ"ติ. ^๑- อิมานีติ อิมานิ ฉสุ ทฺวาเรสุ อิฏฺฐารมฺมเณ อาปาถคเต อนิจฺจาทิวเสน วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา นิสินฺนสฺส อุปฺปนฺนานิ ฉ เนกฺขมฺมนิสฺสิตานิ โสมนสฺสานิ. [๓๐๗] อตีตนฺติ ปจฺจุปฺปนฺนํ ตาว ปตฺเถตฺวา อลภนฺตสฺส โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชตุ, อตีเต กถํ อุปฺปชฺชตีติ. อตีเตปิ "ยถา อหํ เอตรหิ อิฏฺฐารมฺมณํ ปตฺเถตฺวา น ลภามิ, เอวํ ปุพฺเพปิ ปตฺเถตฺวา น ลภินฺ"ติ อนุสฺสรนฺตสฺส พลวโทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. อนุตฺตเรสุ วิโมกฺเขสูติ อนุตฺตรวิโมกฺโข นาม อรหตฺตํ, อรหตฺเต ปตฺถนํ ฐเปนฺตสฺสาติ อตฺโถ. อายตนนฺติ อรหตฺตายตนํ. ปีหํ อุปฏฺฐาปยโตติ ปตฺถนํ ฐเปนฺตสฺส. ตํ ปเนตํ ปเนตํ ปตฺถนํ ฐเปนฺตสฺส อุปฺปชฺชติ, อิติ ปตฺถนามูลกตฺตา "ปิหํ อุปฏฺฐาปยโต"ติ วุตฺตํ. อิมานิ ฉ เนกฺขมฺมสิตานิ โทมนสฺสานีติ อิมานิ เอวํ ฉสุ ทฺวาเรสุ อิฏฺฐารมฺมเณ อาปาถคเต อรหตฺเต ปิหํ อุปฏฺฐเปตฺวา ตทธิคมาย อนิจฺจาทิวเสน วิปสฺสนํ อุปฏฺฐเปตฺวา อุสฺสุกฺกาเปตุํ อสกฺโกนฺตสฺส "อิมมฺปิ ปกฺขํ อิมมฺปิ มาสํ อิมมฺปิ สํวจฺฉรํ อรหตฺตํ ปาปุณิตุํ ปาปุณิตุํ นาสกฺขินฺ"ติ อนุโสจโต คามนฺตปพฺภารวาสิมหาสิวตฺเถรสฺส วิย อสฺสุธาราปวตฺตนวเสน อุปฺปนฺนโทมนสฺสานิ ฉ เนกฺขมฺมสิตโทมนสฺสานีติ เวทิตพฺพานิ. วตฺถุ ปน สุมงฺคลวิลาสินิยา ทีฆนิกายฏฺฐกถาย สกฺกปญฺหวณฺณนายํ ^๒- วิตฺถาริตํ, อิจฺฉนฺเตน ตโต คเหตพฺพํ. [๓๐๘] อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขาติ เอตฺถ อุเปกฺขา นาม อญฺญาณุเปกฺขา. อโนธิชินสฺสาติ กิเลโสธึ ชินิตฺวา ฐิตตฺตา ขีณาสโว โอธิชิโน นาม, ตสฺมา อขีณาสวสฺสาติ อตฺโถ. อวิปากชินสฺสาติ เอตฺถาปิ อายตึ วิปากํ ชินิตฺตา ฐิตตฺวา ขีณาสโวว วิปากชิโน นาม, ตสฺมา อขีณาสวสฺเสวาติ อตฺโถ. อนาทีนวทสฺสาวิโนติ อนาทีนวโต อุปทฺทวโต อปสฺสนฺตสฺส. อิมา ฉ เคหสิตา อุเปกฺขาติ อิมา เอวํ ฉสุ ทฺวาเรสุ อิฏฺฐารมฺมเณ อาปาถคเต คุฬปิณฺฑเก @เชิงอรรถ: ^๑ ขุ. ธ. ๒๕/๓๗๓,๓๗๔/๘๒ ^๒ สุ.วิ. ๒/๓๑๒

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๙๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=191&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=4848&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=4848&modeTY=2&pagebreak=1#p191