อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๘๕.

[๒๙๖] น ปริปุจฺฉิตา โหตีติ เอตฺถ ปน อปริปุจฺฉเนน นิรเย น นิพฺพตฺตติ. อปริปุจฺฉโก ปน "อิทํ กาตพฺพํ, อิทํ น กาตพฺพนฺ"ติ น ชานาติ, อชานนฺโต กาตพฺพํ น กโรติ, อกาตพฺพํ กโรติ. เตน นิรเย นิพฺพตฺตติ, อิตโร สคฺเค. อิติ โข มาณว ฯเปฯ ยทิทํ หีนปฺปณีตตายาติ สตฺถา เทสนํ ยถานุสนฺธึ ปาเปสิ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ. ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺกถาย จูฬกมฺมวิภงฺคสุตฺตวณฺณนา นิฏฺิตา. สุภสุตฺตนฺติปิ วุจฺจติ. ---------- ๖. มหากมฺมวิภงฺคสุตฺตวณฺณนา [๒๙๘] เอวมฺเม สุตนฺติ มหากมฺมวิภงฺคสุตฺตํ. ตตฺถ โมฆนฺติ ตุจฺฉํ อผลํ. สจฺจนฺติ ตถํ ภูตํ. อิทญฺจ เอเตน น สมฺมุขา สุตํ. อุปาลิสุตฺเต ^๑- ปน "มโนกมฺมํ มหาสาวชฺชตรํ ปญฺเปมิ ปาปสฺส กมฺมสฺส กิริยาย ปาปสฺส กมฺมสฺส ปวตฺติยา, โน ตถา กายกมฺมํ โน ตถา วจีกมฺมนฺ"ติ ภควตา วุตฺตํ อตฺถิ, สา กถา ติตฺถิยานํ อนฺตเร ปากฏา ชาตา, ตํ คเหตฺวา เอส วทติ. อตฺถิ จ สา สมาปตฺตีติ อิทํ "กถํ นุ โข โภ อภิสญฺานิโรโธ โหตี"ติ โปฏฺปาทสุตฺเต ^๒- อุปฺปนฺนํ อภิสญฺานิโรธกถํ สนฺธาย วทติ. น กิญฺจิ เวทิยตีติ เอกเวทนมฺปิ น เวทิยติ. อตฺถิ จ โขติ เถโร นิโรธสมาปตฺตึ สนฺธาย อนุชานาติ. ปริรกฺขิตพฺพนฺติ ครหโต โมจเนน รกฺขิตพฺพํ. สญฺเจตนา อสฺส อตฺถีติ สญฺเจตนิกํ, สาภิสนฺธิกํ สญฺเจตนิกกมฺมํ กตฺวาติ อตฺโถ. ทุกฺขํ โสติ เถโร "อกุสลเมว สนฺธาย ปริพฺพาชโก ปุจฺฉตี"ติ สญฺาย เอวํ วทติ. ทสฺสนมฺปิ โข อหนฺติ ภควา จตุรงฺเคปิ อนฺธกาเร สมนฺตา โยชนฏฺาเน ติลมตฺตมฺปิ สงฺขารํ มํสจกฺขุนาว ปสฺสติ, อยญฺจ ปริพฺพาชโก @เชิงอรรถ: ^๑ ม.ม. ๑๓/๕๗/๓๙ ^๒ ที.สี. ๙/๔๑๑/๑๗๗

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๘๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=185&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=4697&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=4697&pagebreak=1#p185