ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 9 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 1 : Sutta. Tī. Sī
                   Suttantapitake dighanikayassa
                          pathamo   bhago
                                -------
                      silakkhandhavaggo pathamo
           namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa.
                     Brahmajalasuttam pathamam
     [1]  Evamme  sutam  .  ekam  samayam  bhagava  antara  ca rajagaham
antara   ca   nalandam   addhanamaggapatipanno   hoti  mahata  bhikkhusamghena
saddhim   pancamattehi  bhikkhusatehi  .  suppiyopi  kho  paribbajako  antara
ca   rajagaham   antara   ca   nalandam  addhanamaggapatipanno  hoti  saddhim
antevasina    brahmadattena    manavena   .   tatra   sudam   suppiyo
paribbajako    anekapariyayena    buddhassa    avannam   bhasati   dhammassa
avannam    bhasati    samghassa    avannam    bhasati    .   suppiyassa   pana
paribbajakassa    antevasi    brahmadatto    manavo   anekapariyayena
buddhassa    vannam    bhasati    dhammassa   vannam   bhasati   samghassa   vannam
bhasati . Itiha te ubho acariyantevasi annamannassa ujuvipaccanikavada 1-
bhagavantam pitthito pitthito anubandha 2- honti bhikkhusamghanca.
     {1.1} Athakho bhagava ambalatthikayam rajagarake ekarattivasam upaganchi
@Footnote: 1 Si. ujuvipaccanikavada. 2 anubaddhatipi patho.
Saddhim    bhikkhusamghena   .   suppiyopi   kho   paribbajako   ambalatthikayam
rajagarake  ekarattivasam  upaganchi  1- saddhim antevasina brahmadattena
manavena   .   tatrapi   sudam   suppiyo   paribbajako   anekapariyayena
buddhassa   avannam   bhasati   dhammassa   avannam   bhasati   samghassa   avannam
bhasati   .   suppiyassa   pana   paribbajakassa   antevasi   brahmadatto
manavo    anekapariyayena   buddhassa   vannam   bhasati   dhammassa   vannam
bhasati   samghassa   vannam   bhasati   .  itiha  te  ubho  acariyantevasi
annamannassa   ujuvipaccanikavada   bhagavantam   pitthito   pitthito  anubandha
honti bhikkhusamghanca.
     {1.2}  Athakho  sambahulanam  bhikkhunam  rattiya paccusasamayam paccutthitanam
mandalamale   sannisinnanam   sannipatitanam   ayam  samkhiyadhammo  2-  udapadi
acchariyam  avuso  abbhutam  3-  avuso  yavancidam  tena  bhagavata janata
passata     arahata     sammasambuddhena    sattanam    nanadhimuttikata
supatividita    4-   ayam   hi   suppiyo   paribbajako   anekapariyayena
buddhassa   avannam   bhasati   dhammassa   avannam   bhasati   samghassa   avannam
bhasati    suppiyassa    pana    paribbajakassa    antevasi   brahmadatto
manavo    anekapariyayena   buddhassa   vannam   bhasati   dhammassa   vannam
bhasati   samghassa   vannam  bhasati  itiha  ime  ubho  5-  acariyantevasi
annamannassa     ujuvipaccanikavada     bhagavantam     pitthito     pitthito
@Footnote: 1 upagacchitipi patho. 2 samkhiyadhammotipi patho. 3 Yu. abbhutam.
@4 suppatividitatipi patho. 5 itiha te ime ubhotipi patho.
Anubandha honti bhikkhusamghancati.
     {1.3}  Athakho  bhagava  tesam  bhikkhunam  imam  samkhiyadhammam viditva yena
mandalamalo   tenupasankami   upasankamitva   pannatte  asane  nisidi .
Nisajja  kho  bhagava  bhikkhu  amantesi  kaya  nuttha bhikkhave etarahi kathaya
sannisinna  sannipatita  ka  ca  pana  vo  antara  katha  vippakatati .
Evam  vutte  te  bhikkhu  bhagavantam  etadavocum  idha bhante amhakam rattiya
paccusasamayam    paccutthitanam    mandalamale    sannisinnanam    sannipatitanam
ayam   samkhiyadhammo   udapadi  acchariyam  avuso  abbhutam  avuso  yavancidam
tena   bhagavata   janata   passata   arahata  sammasambuddhena  sattanam
nanadhimuttikata  supatividita  ayam  hi  suppiyo paribbajako anekapariyayena
buddhassa   avannam   bhasati   dhammassa   avannam   bhasati   samghassa   avannam
bhasati   suppiyassa   pana  paribbajakassa  antevasi  brahmadatto  manavo
anekapariyayena   buddhassa   vannam  bhasati  dhammassa  vannam  bhasati  samghassa
vannam    bhasati    itiha   ime   ubho   acariyantevasi   annamannassa
ujuvipaccanikavada    bhagavantam    pitthito    pitthito   anubandha   honti
bhikkhusamghancati  ayam  kho  no  bhante  antara  katha  vippakata atha bhagava
anuppattoti.
     {1.4}  Mamam  va  bhikkhave  pare  avannam  bhaseyyum  dhammassa  va
avannam   bhaseyyum   samghassa   va   avannam   bhaseyyum   tatra   tumhehi
na  aghato  na  apaccayo  na  cetaso  anabhiraddhi  karaniya  .  mamam va
Bhikkhave   pare   avannam   bhaseyyum   dhammassa   va   avannam  bhaseyyum
samghassa   va   avannam   bhaseyyum   tatra   ce   tumhe  assatha  kupita
va  anattamana  va  tumhannevassa  tena  antarayo . Mamam va bhikkhave
pare   avannam   bhaseyyum   dhammassa  va  avannam  bhaseyyum  samghassa  va
avannam   bhaseyyum   tatra   ce  tumhe  assatha  kupita  va  anattamana
va  apinu  tumhe  paresam  subhasitam  va dubbhasitam va ajaneyyathati.
Nohetam   bhante   .   mamam   va   bhikkhave   pare   avannam  bhaseyyum
dhammassa    va   avannam   bhaseyyum   samghassa   va   avannam   bhaseyyum
tatra    tumhehi    abhutam    abhutato    nibbethetabbam   itipetam   abhutam
itipetam ataccham natthipetam amhesu na ca panetam amhesu samvijjatiti.
     {1.5}  Mamam  va  bhikkhave  pare  vannam bhaseyyum dhammassa va vannam
bhaseyyum  samghassa  va  vannam  bhaseyyum  tatra  tumhehi  na  anando  na
somanassam  na  cetaso  ubbilavitattam  karaniyam  .  mamam  va  bhikkhave pare
vannam   bhaseyyum   dhammassa   va   vannam   bhaseyyum  samghassa  va  vannam
bhaseyyum   tatra   ce   tumhe   bhikkhave   assatha   anandino  sumana
ubbilavitatta   tumhannevassa   tena  antarayo  .  mamam  va  bhikkhave
pare   vannam   bhaseyyum   dhammassa   va   vannam  bhaseyyum  samghassa  va
vannam   bhaseyyum   tatra   tumhehi   bhutam   bhutato  patijanitabbam  itipetam
bhutam itipetam taccham atthipetam amhesu samvijjati ca panetam amhesuti.
     [2]  Appamattakam  kho  panetam  bhikkhave  oramattakam  silamattakam yena
Puthujjano    tathagatassa    vannam   vadamano   vadeyya   .   katamancetam
bhikkhave   appamattakam   oramattakam  silamattakam  yena  puthujjano  tathagatassa
vannam vadamano vadeyya.
     [3]  Panatipatam  pahaya  panatipata  pativirato  samano gotamo
nihitadando    nihitasattho    lajji    dayapanno    sabbapanabhutahitanukampi
viharatiti  .  iti  va  hi  bhikkhave  puthujjano  tathagatassa  vannam vadamano
vadeyya   .   adinnadanam   pahaya   adinnadana   pativirato   samano
gotamo    dinnadayi    dinnapatikamkhi    athenena   sucibhutena   attana
viharatiti  .  iti  va  hi  bhikkhave  puthujjano  tathagatassa  vannam vadamano
vadeyya  .  abrahmacariyam  pahaya  brahmacari  samano  gotamo  aracari
virato  methuna  gamadhammati  .  iti  va hi bhikkhave puthujjano tathagatassa
vannam vadamano vadeyya.
     [4]   Musavadam   pahaya   musavada  pativirato  samano  gotamo
saccavadi  saccasandho  theto  1-  paccayiko  avisamvadako  lokassati .
Iti    va    hi   bhikkhave   puthujjano   tathagatassa   vannam   vadamano
vadeyya   .   pisunam   vacam  pahaya  pisunaya  vacaya  pativirato  samano
gotamo   ito   sutva   na  amutra  akkhata  imesam  bhedaya  amutra
va   sutva   na   imesam   akkhata  amusam  bhedaya  .  iti  bhinnanam
va   sandhata   sahitanam   va   anuppadata  samaggaramo  samaggarato
@Footnote: 1 Si. theto.
Samagganandi   samaggakaranim   vacam   bhasitati   .   iti  va  hi  bhikkhave
puthujjano   tathagatassa  vannam  vadamano  vadeyya  .  pharusam  vacam  pahaya
pharusaya   vacaya   pativirato  samano  gotamo  ya  sa  vaca  nela
kannasukha    pemaniya   hadayangama   pori   bahujanakanta   bahujanamanapa
tatharupim  vacam  bhasitati  .  iti  va  hi  bhikkhave  puthujjano tathagatassa
vannam vadamano vadeyya.
     {4.1}   Samphappalapam   pahaya   samphappalapa   pativirato  samano
gotamo   kalavadi   bhutavadi   atthavadi  dhammavadi  vinayavadi  nidhanavatim
vacam  bhasita  kalena  sapadesam  pariyantavatim  atthasanhitanti  .  iti va
hi bhikkhave puthujjano tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
     [5]   Bijagamabhutagamasamarambha   pativirato   samano  gotamoti .
Iti va hi bhikkhave .pe.
     [6]  Ekabhattiko  samano gotamo rattuparato virato vikalabhojana.
Naccagitavaditavisukadassana      pativirato      samano     gotamo    .
Malagandhavilepanadharanamandanavibhusanatthana   pativirato   samano  gotamo .
Uccasayanamahasayana  pativirato  samano  gotamo  .  jataruparajatapatiggahana
pativirato samano gotamo.
     [7]    Amakadhannapatiggahana    pativirato   samano   gotamo  .
Amakamamsapatiggahana   pativirato  samano  gotamo  .  itthikumarikapatiggahana
pativirato   samano   gotamo   .   dasidasapatiggahana  pativirato  samano
Gotamo    .    ajelakapatiggahana    pativirato   samano   gotamo  .
Kukkutasukarapatiggahana       pativirato      samano      gotamo     .
Hatthigavassavalavapatiggahana      pativirato     samano     gotamo    .
Khettavatthupatiggahana pativirato samano gotamo.
     [8]   Duteyyapahinagamananuyoga   pativirato   samano   gotamo .
Kayavikkaya    pativirato    samano   gotamo   .   tulakutakamsakutamanakuta
pativirato   samano   gotamo   .  ukkotanavancananikatisaviyoga  pativirato
samano   gotamo  .  chedanavadhabandhanaviparamosaalopasahasakara  pativirato
samano   gotamoti   .   iti   va   hi  bhikkhave  puthujjano  tathagatassa
vannam vadamano vadeyya.
                      Culasilam nitthitam.
     [9]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana  saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupam   bijagamabhutagamasamarambham  anuyutta
viharanti   .  seyyathidam  .  mulabijam  khandhabijam  phalabijam  aggabijam  bijabijameva
pancamam   iti  va  .  iti  evarupa  bijagamabhutagamasamarambha  pativirato
samano   gotamoti   .   iti   va   hi  bhikkhave  puthujjano  tathagatassa
vannam vadamano vadeyya.
     [10]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupam  sannidhikarakaparibhogam  1-  anuyutta
@Footnote: 1 sannidhikaraparibhogantipi patho.
Viharanti   .   seyyathidam   .   annasannidhi   1-  panasannidhi  vatthasannidhi
yanasannidhi   sayanasannidhi   vilepanasannidhi   gandhasannidhi   amisasannidhi   iti
va    .    iti   evarupa   sannidhikarakaparibhoga   pativirato   samano
gotamoti   .   iti   va   hi   bhikkhave   puthujjano  tathagatassa  vannam
vadamano vadeyya.
     [11]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupam  visukadassanam  anuyutta  viharanti .
Seyyathidam   .   naccam   gitam  vaditam  pekkham  akkhanam  panissaram  vetalam
kumbhathunam   sobhanagarakam   2-   candalam   vamsam  dhovanam  hatthiyuddham  assayuddham
mahisayuddham    usabhayuddham   ajayuddham   mendayuddham   kukkutayuddham   vattakayuddham
dandayuddham     mutthiyuddham    nibbuddham    uyyodhikam    balaggam    senabyuham
anikadassanam   iti   va   .   iti   evarupa   visukadassana   pativirato
samano   gotamoti   .   iti   va   hi  bhikkhave  puthujjano  tathagatassa
vannam vadamano vadeyya.
     [12]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani    bhunjitva    te   evarupam   jutappamadatthananuyogamanuyutta
viharanti   .   seyyathidam   .   atthapadam   dasapadam   akasam   pariharapatham
santikam   khalikam   3-  ghatikam  salakahattham  akkham  pangaciram  vankakam  mokkhacikam
@Footnote: 1 annasannidhintipi annasannidhitipi dissati. 2 sobhananangarakantipi
@sobhanagarakantipi sobhanakaranantipi sobhanakantipi pathantaram. 3 balikam.
Cingulikam  1-  pattalhakam  rathakam  dhanukam  akkhalikam  manesikam 2- yathavajjam iti
va   .   iti   evarupa   jutappamadatthananuyoga   pativirato  samano
gotamoti   .   iti   va   hi   bhikkhave   puthujjano  tathagatassa  vannam
vadamano vadeyya.
     [13]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani    bhunjitva    te   evarupam   uccasayanamahasayanam   anuyutta
viharanti  .  seyyathidam  .  asandim  pallankam  gonakam  cittakam  patikam patalikam
tulikam  vikatikam  uddhalomim  3-  ekantalomim katthissam 4- koseyyam kuttakam 5-
hatthattharam    assattharam    rathattharam   ajinappavenim   kadalimigapavarapaccattharanam
sauttaracchadam    ubhatolohitakupadhanam    iti    va   .   iti   evarupa
uccasayanamahasayana     pativirato     samano    gotamoti    .    iti
va hi bhikkhave puthujjano tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
     [14]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupam  mandanavibhusanatthananuyogam  anuyutta
viharanti  .  seyyathidam  .  ucchadanam  parimaddanam  nahapanam sambahanam adasam
anjanam   malavilepanam   mukhacunnakam   mukhalepam   6-  hatthabandham  sikhabandham
dandam   nalikam   asim   khaggam   chattam   citrupahanam  unhisam  manim  valavijanim
odatani    vatthani    dighadasani    iti   va   .   iti   evarupa
@Footnote: 1 cingulakam. 2 manesikam. 3 uddalomim. 4 kattissam.
@5 kuttakam. 6 mukhalepanam.
Mandanavibhusanatthananuyoga    pativirato    samano    gotamoti   .   iti
va hi bhikkhave puthujjano tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
     [15]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te  evarupam  tiracchanakatham  anuyutta  viharanti .
Seyyathidam    .    rajakatham   corakatham   mahamattakatham   senakatham   bhayakatham
yuddhakatham    annakatham   panakatham   vatthakatham   sayanakatham   malakatham   gandhakatham
natikatham    yanakatham   gamakatham   nigamakatham   nagarakatham   janapadakatham   itthikatham
purisakatham   1-   surakatham  visikhakatham  kumbhatthanakatham  pubbapetakatham  nanattakatham
lokakkhayikam    samuddakkhayikam   iti   bhavabhavakatham   iti   va   .   iti
evarupaya    tiracchanakathaya   pativirato   samano   gotamoti   .   iti
va hi bhikkhave puthujjano tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
     [16]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te  evarupam  viggahikakatham  anuyutta  viharanti .
Seyyathidam   .   na  tvam  imam  dhammavinayam  ajanasi  aham  imam  dhammavinayam
ajanami   .   kim   tvam   imam  dhammavinayam  ajanissasi  micchapatipanno
tvamasi   ahamasmi   sammapatipanno   .  sahitam  me  asahitante  .  pure
vacaniyam   paccha   avaca  .  paccha  vacaniyam  pure  avaca  .  adhicinnante
vipparavattam   .  aropito  te  vado  .  niggahito  tvamasi  .  cara
vadappamokkhaya   nibbethehi   va   sace  pahositi  .  iti  evarupaya
@Footnote: 1 Si. purisakathanti idam natthi.
Viggahikakathaya   pativirato   samano  gotamoti  .  iti  va  hi  bhikkhave
puthujjano tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
     [17]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupam   duteyyapahinagamananuyogam  anuyutta
viharanti  .  seyyathidam  .  rannam  rajamahamattanam  khattiyanam  brahmananam
gahapatikanam   kumaranam   idha  gaccha  amutra  gaccha  idam  hara  amutra  idam
aharati    .    iti   evarupa   duteyyapahinagamananuyoga   pativirato
samano   gotamoti   .   iti   va   hi  bhikkhave  puthujjano  tathagatassa
vannam vadamano vadeyya.
     [18]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   kuhaka   ca  honti  lapaka  ca  nemittika
ca   nippesika   ca  labhena  ca  labham  nijigimsitaro  .  iti  evarupa
kuhanalapana   pativirato   samano   gotamoti   .   iti  va  hi  bhikkhave
puthujjano tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
                     Majjhimasilam nitthitam.
     [19]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam   .   angam   nimittam   uppadam  supinam
lakkhanam     musikacchinnam     aggihomam    dabbihomam    thusahomam    kanahomam
tandulahomam    sappihomam    telahomam   mukhahomam   lohitahomam   angavijja
Vatthuvijja    khettavijja   sivavijja   bhutavijja   bhurivijja   ahivijja
visavijja   vicchikavijja   musikavijja  sakunavijja  vayasavijja  pakkajjhanam
saraparittanam   migacakkam   iti   va  .  iti  evarupaya  tiracchanavijjaya
micchajiva   pativirato   samano   gotamoti   .   iti  va  hi  bhikkhave
puthujjano tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
     [20]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam   .  manilakkhanam  dandalakkhanam  vatthalakkhanam
satthalakkhanam   1-   asilakkhanam   usulakkhanam   dhanulakkhanam   avudhalakkhanam   2-
itthilakkhanam     purisalakkhanam     kumaralakkhanam    kumarilakkhanam    dasalakkhanam
dasilakkhanam     hatthilakkhanam     assalakkhanam     mahisalakkhanam     usabhalakkhanam
golakkhanam     ajalakkhanam     mendalakkhanam     kukkutalakkhanam    vattakalakkhanam
godhalakkhanam    kannikalakkhanam   kacchapalakkhanam   migalakkhanam   iti   va  .
Iti    evarupaya    tiracchanavijjaya    micchajiva   pativirato   samano
gotamoti   .   iti   va   hi   bhikkhave   puthujjano  tathagatassa  vannam
vadamano vadeyya.
     [21]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam   .   rannam   niyyanam   bhavissati  .
@Footnote: 1 Si. Yu. satthalakkhananti idam na dissati. 2 Si. ayudhalakkhanam.
Rannam   aniyyanam   bhavissati  .  abbhantaranam  rannam  upayanam  bhavissati .
Bahiranam   rannam   apayanam   bhavissati   .   bahiranam   rannam   upayanam
bhavissati   .   abbhantaranam   rannam   apayanam   bhavissati  .  abbhantaranam
rannam   jayo   bhavissati   .   bahiranam   rannam   parajayo  bhavissati .
Bahiranam   rannam   jayo   bhavissati   .   abbhantaranam   rannam  parajayo
bhavissati   .   iti   imassa   jayo  bhavissati  imassa  parajayo  bhavissati
iti   va   .   iti  evarupaya  tiracchanavijjaya  micchajiva  pativirato
samano  gotamoti  .  iti  va  hi  bhikkhave  puthujjano  tathagatassa  vannam
vadamano vadeyya.
     [22]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam  kappenti  .  seyyathidam  .  candaggaho  bhavissati  .  suriyaggaho
bhavissati    .   nakkhattaggaho   bhavissati   .   candimasuriyanam   pathagamanam
bhavissati    .    candimasuriyanam   uppathagamanam   bhavissati   .   nakkhattanam
pathagamanam   bhavissati   .  nakkhattanam  uppathagamanam  bhavissati  .  ukkapato
bhavissati   .  disadaho  bhavissati  .  bhumicalo  bhavissati  .  devadundubhi
bhavissati    .    candimasuriyanakkhattanam    uggamanam    oggamanam   samkilesam
vodanam  bhavissati  .  evamvipako  candaggaho  bhavissati  .  evamvipako
suriyaggaho   bhavissati   .   evamvipako   nakkhattaggaho   bhavissati .
Evamvipakam  candimasuriyanam  pathagamanam  bhavissati  .  evamvipakam  candimasuriyanam
Uppathagamanam     bhavissati     .     evamvipakam    nakkhattanam    pathagamanam
bhavissati  .  evamvipakam  nakkhattanam  uppathagamanam  bhavissati  .  evamvipako
ukkapato    bhavissati    .   evamvipako   disadaho   bhavissati  .
Evamvipako  bhumicalo  bhavissati  .  evamvipako 1- devadundubhi bhavissati.
Evamvipakam   candimasuriyanakkhattanam   uggamanam   oggamanam  samkilesam  vodanam
bhavissati   iti   va   .   iti  evarupaya  tiracchanavijjaya  micchajiva
pativirato   samano   gotamoti   .   iti   va   hi  bhikkhave  puthujjano
tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
     [23]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani  bhunjitva  te  evarupaya  tiracchanavijjaya  micchajivena  jivikam
kappenti  .  seyyathidam  .  suvutthika  bhavissati  .  dubbutthika bhavissati.
Subhikkham    bhavissati   .   dubbhikkham   bhavissati   .   khemam   bhavissati  .
Bhayam   bhavissati   .   rogo  bhavissati  .  arogyam  bhavissati  .  mudda
ganana   samkhanam   kaveyyam   lokayatam   iti   va  .  iti  evarupaya
tiracchanavijjaya   micchajiva   pativirato   samano   gotamoti   .   iti
va hi bhikkhave puthujjano tathagatassa vannam vadamano vadeyya.
     [24]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam  .  avahanam  vivahanam  samvadanam  vivadanam
@Footnote: 1 evamvipakati pathena bhavitabbam.
Sankiranam   vikiranam   subhagakaranam   dubbhagakaranam   viruddhagabbhakaranam  jivhanibandhanam
hanusamhananam    hatthabhijappanam   kannajappanam   adasapanham   -*   kumaripanham
devapanham     adiccupatthanam    mahatupatthanam    abbhujjalanam    sirivhayanam
iti  va  .  iti  evarupaya  tiracchanavijjaya micchajiva pativirato samano
gotamoti  .  iti  va  hi  bhikkhave  puthujjano  tathagatassa vannam vadamano
vadeyya.
     [25]  Yatha  va  paneke  bhonto  samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .  seyyathidam  .  santikammam  panidhikammam  bhuttikammam  1-
bhurikammam    vassakammam    vossakammam    vatthukammam   vatthuparikaranam   acamanam
nahapanam   juhanam   vamanam   virecanam   uddhavirecanam  adhovirecanam  sisavirecanam
kannatelam    nettappanam    natthukammam    anjanam    paccanjanam   salakiyam
sallakattiyam     darakatikiccha     mulabhesajjanam    anuppadanam    osadhinam
patimokkho   iti   va  .  iti  evarupaya  tiracchanavijjaya  micchajiva
pativirato   samano   gotamoti   .   iti   va   hi  bhikkhave  puthujjano
tathagatassa   vannam   vadamano   vadeyya   .   idam   kho   tam  bhikkhave
appamattakam    oramattakam    silamattakam    yena    puthujjano   tathagatassa
vannam vadamano vadeyya.
                     Mahasilam nitthitam.
@Footnote: 1 Si. Yu. bhuttikammanti idam natthi.
@* mikar—kr khagoe adasapanham peDna adasapanham
     [26]  Atthi  bhikkhave  anne  va dhamma gambhira duddasa duranubodha
santa   panita   atakkavacara   nipuna   panditavedaniya  ye  tathagato
sayam    abhinna   sacchikatva   pavedeti   yehi   tathagatassa   yathabhuccam
vannam   samma   vadamana  vadeyyum  .  katame  ca  te  bhikkhave  dhamma
gambhira   duddasa   duranubodha   santa   panita   atakkavacara  nipuna
panditavedaniya   ye   tathagato   sayam   abhinna   sacchikatva  pavedeti
yehi tathagatassa yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     [27]   Santi   bhikkhave   eke   samanabrahmana  pubbantakappika
pubbantanuditthino    pubbantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
abhivadanti   attharasahi   vatthuhi   .   te   ca  bhonto  samanabrahmana
kimagamma    kimarabbha    pubbantakappika    pubbantanuditthino    pubbantam
arabbha anekavihitani adhimuttipadani abhivadanti attharasahi vatthuhi.
     {27.1}  Santi  bhikkhave  eke  samanabrahmana sassatavada sassatam
attananca  lokanca  pannapenti  1-  catuhi  vatthuhi  .  te  ca  bhonto
samanabrahmana      kimagamma     kimarabbha     sassatavada     sassatam
attananca lokanca pannapenti catuhi vatthuhi.
     {27.2}   Idha   bhikkhave  ekacco  samano  va  brahmano  va
atappamanvaya     padhanamanvaya     anuyogamanvaya     appamadamanvaya
sammamanasikaramanvaya      tatharupam     cetosamadhim     phusati     yatha
samahite     citte     (2-    parisuddhe    pariyodate    anangane
@Footnote: 1 pannapenti. 2 Si. parisuddhetyadini natthi.
Vigatupakkilese)   anekavihitam   pubbenivasam   anussarati  .  seyyathidam .
Ekampi   jatim   dvepi   jatiyo  tissopi  jatiyo  catassopi  jatiyo
pancapi  jatiyo  dasapi  jatiyo  visampi  1-  jatiyo  timsampi 2- jatiyo
cattalisampi  3-  jatiyo  pannasampi  jatiyo  jatisatampi  jatisahassampi
jatisatasahassampi    anekanipi    jatisatani   anekanipi   jatisahassani
anekanipi   jatisatasahassani   .   amutrasim   evamnamo   evamgotto
evamvanno     evamaharo    evamsukhadukkhapatisamvedi    evamayupariyanto
so  tato  cuto  amutra  udapadim  4-  tatrapasim evamnamo evamgotto
evamvanno     evamaharo    evamsukhadukkhapatisamvedi    evamayupariyanto
so   tato   cuto  idhupapannoti  .  iti  sakaram  sauddesam  anekavihitam
pubbenivasam anussarati.
     {27.3}  So  evamaha  sassato atta ca loko ca vanjho kutattho
esikatthayi  thito  5-  te ca satta sandhavanti samsaranti cavanti upapajjanti
atthitveva  sassatisamam. Tam kissa hetu. Aham hi atappamanvaya padhanamanvaya
anuyogamanvaya     appamadamanvaya     sammamanasikaramanvaya    tatharupam
cetosamadhim   phusami   yatha   samahite  citte  anekavihitam  pubbenivasam
anussarami   .   seyyathidam  .  ekampi  jatim  dvepi  jatiyo  tissopi
jatiyo    catassopi    jatiyo    pancapi    jatiyo   dasapi   jatiyo
@Footnote: 1 visatimpi. 2 Yu. tisampi. 3 cattarisampi. 4 uppadim.
@5 ekatthayitthito.
Visampi   jatiyo   timsampi   jatiyo   cattalisampi   jatiyo  pannasampi
jatiyo    jatisatampi    jatisahassampi    jatisatasahassampi    anekanipi
jatisatani   anekanipi   jatisahassani   anekanipi  jatisatasahassani .
Amutrasim     evamnamo     evamgotto    evamvanno    evamaharo
evamsukhadukkhapatisamvedi    evamayupariyanto    so   tato   cuto   amutra
udapadim   tatrapasim   evamnamo  evamgotto  evamvanno  evamaharo
evamsukhadukkhapatisamvedi  evamayupariyanto  so  tato  cuto  idhupapannoti .
Iti    sakaram   sauddesam   anekavihitam   pubbenivasam   anussarami  .
Iminamaham   etam  janami  yatha  sassato  atta  ca  loko  ca  vanjho
kutattho   esikatthayi   thito   te   ca   satta   sandhavanti  samsaranti
cavanti   upapajjanti   atthitveva   sassatisamanti   .  idam  bhikkhave  pathamam
thanam   yam   agamma   yam   arabbha  eke  samanabrahmana  sassatavada
sassatam attananca lokanca pannapenti.
     [28]   Dutiye   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
sassatavada    sassatam    attananca    lokanca   pannapenti   .   idha
bhikkhave    ekacco   samano   va   brahmano   va   atappamanvaya
padhanamanvaya    anuyogamanvaya   appamadamanvaya   sammamanasikaramanvaya
tatharupam    cetosamadhim   phusati   yatha   samahite   citte   anekavihitam
pubbenivasam   anussarati   .  seyyathidam  .  ekampi  samvattavivattam  dvepi
samvattavivattani    tinipi    samvattavivattani    cattaripi    samvattavivattani
Pancapi   samvattavivattani   dasapi  samvattavivattani  .  amutrasim  evamnamo
evamgotto  evamvanno evamaharo evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto
so  tato cuto amutra udapadim tatrapasim evamnamo evamgotto evamvanno
evamaharo   evamsukhadukkhapatisamvedi   evamayupariyanto  so  tato  cuto
idhupapannoti. Iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati.
     {28.1}  So  evamaha  sassato atta ca loko ca vanjho kutattho
esikatthayi  thito  te  ca  satta  sandhavanti  samsaranti cavanti upapajjanti
atthitveva  sassatisamam. Tam kissa hetu. Ahanhi atappamanvaya padhanamanvaya
anuyogamanvaya     appamadamanvaya     sammamanasikaramanvaya    tatharupam
cetosamadhim   phusami   yatha   samahite  citte  anekavihitam  pubbenivasam
anussarami  .  seyyathidam  .  ekampi  samvattavivattam  dvepi samvattavivattani
tinipi   samvattavivattani   cattaripi  samvattavivattani  pancapi  samvattavivattani
dasapi   samvattavivattani   amutrasim   evamnamo   evamgotto  evamvanno
evamaharo  evamsukhadukkhapatisamvedi  evamayupariyanto so tato cuto amutra
udapadim   tatrapasim   evamnamo  evamgotto  evamvanno  evamaharo
evamsukhadukkhapatisamvedi  evamayupariyanto  so tato cuto idhupapannoti .  iti
sakaram  sauddesam  anekavihitam  pubbenivasam  anussarami. Iminamaham  etam
janami yatha sassato atta ca loko ca vanjho kutattho esikatthayi thito te
Ca    satta    sandhavanti   samsaranti   cavanti   upapajjanti   atthitveva
sassatisamanti   .   idam   bhikkhave  dutiyam  thanam  yam  agamma  yam  arabbha
eke    samanabrahmana    sassatavada   sassatam   attananca   lokanca
pannapenti.
     [29]   Tatiye   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
sassatavada   sassatam   attananca  lokanca  pannapenti  .  idha  bhikkhave
ekacco   samano   va   brahmano  va  atappamanvaya  padhanamanvaya
anuyogamanvaya          appamadamanvaya         sammamanasikaramanvaya
tatharupam    cetosamadhim   phusati   yatha   samahite   citte   anekavihitam
pubbenivasam   anussarati   .  seyyathidam  .  dasapi  samvattavivattani  visampi
samvattavivattani   timsampi   samvattavivattani  cattalisampi  samvattavivattani .
Amutrasim     evamnamo     evamgotto    evamvanno    evamaharo
evamsukhadukkhapatisamvedi    evamayupariyanto    so   tato   cuto   amutra
udapadim   tatrapasim   evamnamo  evamgotto  evamvanno  evamaharo
evamsukhadukkhapatisamvedi  evamayupariyanto  so  tato  cuto  idhupapannoti .
Iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati.
     {29.1}  So  evamaha  sassato atta ca loko ca vanjho kutattho
esikatthayi  thito  te  ca  satta  sandhavanti  samsaranti cavanti upapajjanti
atthitveva   sassatisamam   .   tam  kissa  hetu  .  ahanhi  atappamanvaya
padhanamanvaya    anuyogamanvaya   appamadamanvaya   sammamanasikaramanvaya
Tatharupam   cetosamadhim   phusami   yatha   samahite   citte   anekavihitam
pubbenivasam    anussarami   .   seyyathidam   .   dasapi   samvattavivattani
visampi     samvattavivattani     timsampi     samvattavivattani    cattalisampi
samvattavivattani    .   amutrasim   evamnamo   evamgotto   evamvanno
evamaharo   evamsukhadukkhapatisamvedi   evamayupariyanto  so  tato  cuto
amutra  udapadim  tatrapasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo
evamsukhadukkhapatisamvedi  evamayupariyanto  so  tato  cuto  idhupapannoti .
Iti    sakaram   sauddesam   anekavihitam   pubbenivasam   anussarami  .
Iminamaham   etam   janami   yatha   sassato   atta   ca   loko  ca
vanjho   kutattho   esikatthayi   thito   te   ca   satta   sandhavanti
samsaranti    cavanti    upapajjanti    atthitveva   sassatisamanti   .   idam
bhikkhave   tatiyam   thanam  yam  agamma  yam  arabbha  eke  samanabrahmana
sassatavada sassatam attananca lokanca pannapenti.
     [30]   Catutthe  ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
sassatavada    sassatam    attananca    lokanca   pannapenti   .   idha
bhikkhave  ekacco  samano  va  brahmano  va  takki  hoti  vimamsi  1-
so   takkapariyahatam   vimamsanucaritam   sayam   patibhanam   evamaha  sassato
atta   ca   loko   ca   vanjho   kutattho   esikatthayi   thito  te
ca    satta    sandhavanti   samsaranti   cavanti   upapajjanti   atthitveva
@Footnote: 1 Si. vimamsi.
Sassatisamanti   .   idam  bhikkhave  catuttham  thanam  yam  agamma  yam  arabbha
eke    samanabrahmana    sassatavada   sassatam   attananca   lokanca
pannapenti   .   imehi  kho  te  bhikkhave  samanabrahmana  sassatavada
sassatam   attananca   lokanca   pannapenti   catuhi   vatthuhi  .  ye  hi
keci    bhikkhave    samanabrahmana    sassatavada   sassatam   attananca
lokanca   pannapenti   sabbe   te   imeheva   catuhi  vatthuhi  etesam
va annatarena natthi ito bahiddha.
     {30.1}   Tayidam  bhikkhave  tathagato  pajanati  ime  ditthitthana
evamgahita   evamparamattha   evamgatika   bhavanti  evamabhisamparayati .
Tanca  tathagato  pajanati  tato  ca  uttaritaram pajanati tanca pajananam 1-
na  paramasati  .  aparamasato  cassa  paccattanneva nibbuti vidita vedananam
samudayanca   atthangamanca   assadanca   adinavanca   nissarananca   yathabhutam
viditva. Anupada vimutto bhikkhave tathagato. Ime kho te bhikkhave dhamma
gambhira   duddasa   duranubodha   santa   panita   atakkavacara  nipuna
panditavedaniya   ye   tathagato   sayam   abhinna   sacchikatva  pavedeti
yehi tathagatassa yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
                      Pathamabhanavaram.
     [31]   Santi   bhikkhave   eke  samanabrahmana  ekaccasassatika
ekaccaasassatika    ekaccam    sassatam   ekaccam   asassatam   attananca
@Footnote: 1 jananam.
Lokanca   pannapenti  catuhi  vatthuhi  .  te  ca  bhonto  samanabrahmana
kimagamma    kimarabbha    ekaccasassatika    ekaccaasassatika   ekaccam
sassatam    ekaccam   asassatam   attananca   lokanca   pannapenti   catuhi
vatthuhi.
     {31.1} Hoti kho so bhikkhave samayo yam kadaci karahaci dighassa addhuno
accayena  ayam  loko  samvattati  .  samvattamane  loke yebhuyyena satta
abhassarasamvattanika   honti   .  te  tattha  honti  manomaya  pitibhakkha
sayampabha   antalikkhacara   subhatthayino   ciram   dighamaddhanam   titthanti .
Hoti  kho  so  bhikkhave  samayo  yam kadaci karahaci dighassa addhuno accayena
ayam loko vivattati.
     {31.2}  Vivattamane  loke  sunnam  brahmavimanam  patubhavati. Atha
annataro   satto   ayukkhaya   va   punnakkhaya   va  abhassarakaya
cavitva   sunnam  brahmavimanam  upapajjati  .  sopi  tattha  hoti  manomayo
pitibhakkho    sayampabho    antalikkhacaro    subhatthayi    ciram   dighamaddhanam
titthati.
     {31.3}  Tattha  tassa ekassa digharattam nivusitatta anabhirati paritassana
uppajjati   aho   vata   annepi   satta   itthattam  agaccheyyunti .
Athannepi   satta   ayukkhaya   va   punnakkhaya   va  abhassarakaya
cavitva    brahmavimanam    upapajjanti    tassa   sattassa   sahabyatam  .
Tepi   tattha   honti   manomaya   pitibhakkha   sayampabha   antalikkhacara
subhatthayino   ciram   dighamaddhanam   titthanti   .  tatra  bhikkhave  yo  so
satto    pathamam    upapanno   tassa   evam   hoti   ahamasmi   brahma
Mahabrahma    abhibhu    anabhibhuto    annadatthudaso    vasavatti   issaro
katta  nimmita  1-  settho  sajjita  2-  vasi  pita  bhutabhabyanam maya
ime  satta  nimmita  .  tam  kissa  hetu  .  mamam  hi pubbe etadahosi
aho   vata   annepi  satta  itthattam  agaccheyyunti  .  iti  mamam  ca
manopanidhi ime ca satta itthattam agatati.
     {31.4} Yepi te satta paccha upapanna tesampi evam hoti ayam kho
bhavam   brahma   mahabrahma   abhibhu   anabhibhuto   annadatthudaso  vasavatti
issaro   katta   nimmita   settho   sajjita   vasi  pita  bhutabhabyanam
imina  mayam  bhota  brahmuna  nimmita  .  tam  kissa  hetu. Imanhi mayam
addasama   idha   pathamam   upapannam   mayam  panamha  paccha  upapannati .
Tatra  bhikkhave  yo  so  satto  pathamam  upapanno so dighayukataro ca hoti
vannavantataro  ca  mahesakkhataro  ca . Ye pana te satta paccha upapanna
te appayukatara ca honti dubbannatara ca appesakkhatara ca.
     {31.5}  Thanam  kho panetam bhikkhave vijjati yam annataro satto tamha
kaya  cavitva  itthattam  agacchati  itthattam  agato  samano agarasma
anagariyam  pabbajati  agarasma  anagariyam  pabbajito samano atappamanvaya
padhanamanvaya    anuyogamanvaya   appamadamanvaya   sammamanasikaramanvaya
tatharupam   cetosamadhim   phusati   yatha  samahite  citte  tam  pubbenivasam
@Footnote: 1 Si. Yu. nimmata. 2 Si. Yu. sanjita.
Anussarati tato parannanussarati.
     {31.6}  So  evamaha  yo kho so bhavam brahma mahabrahma abhibhu
anabhibhuto   annadatthudaso   vasavatti   issaro   katta  nimmita  settho
sajjita  vasi  pita  bhutabhabyanam  yena  mayam  bhota  brahmuna nimmita so
nicco  dhuvo  sassato  aviparinamadhammo  sassatisamam tatheva thassati. Ye pana
mayam  ahumha  tena  bhota  brahmuna  nimmita  te  mayam anicca addhuva
appayuka   cavanadhamma   itthattam   agatati   .   idam  bhikkhave  pathamam
thanam   yam  agamma  yam  arabbha  eke  samanabrahmana  ekaccasassatika
ekaccaasassatika    ekaccam    sassatam   ekaccam   asassatam   attananca
lokanca pannapenti.
     [32]   Dutiye   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
ekaccasassatika   ekaccaasassatika   ekaccam   sassatam  ekaccam  asassatam
attananca   lokanca   pannapenti   .   santi   bhikkhave  khiddapadosika
nama   deva  .  te  ativelam  hassakhiddaratidhammasamapanna  viharanti .
Tesam  ativelam  hassakhiddaratidhammasamapannanam  viharatam  sati  pamussati  1-.
Satiya sammosa te deva tamha kaya cavanti.
     {32.1}  Thanam  kho panetam bhikkhave vijjati yam annataro satto tamha
kaya  cavitva  itthattam  agacchati  itthattam  agato  samano agarasma
anagariyam  pabbajati  agarasma  anagariyam  pabbajito samano atappamanvaya
@Footnote: 1 sammussati.
Padhanamanvaya    anuyogamanvaya   appamadamanvaya   sammamanasikaramanvaya
tatharupam  cetosamadhim  phusati  yatha samahite citte tam pubbenivasam anussarati
tato param nanussarati.
     {32.2}  So evamaha ye kho te bhonto deva na khiddapadosika
te  na  ativelam  hassakhiddaratirammasamapanna  viharanti . Tesam na ativelam
hassakhiddaratidhammasamapannanam   viharatam   sati   na   pamussati   .   satiya
asammosa  te  deva  tamha  kaya  na  cavanti  nicca  dhuva sassata
aviparinamadhamma  sassatisamam  tatheva  thassanti  .  ye  pana mayam ahumha 1-
khiddapadosika     te    mayam    ativelam    hassakhiddaratidhammasamapanna
viharimha   2-   .   tesanno   ativelam   hassakhiddaratidhammasamapannanam
viharatam  sati  pamussati  .  satiya  sammosa  evam  mayam tamha kaya cuta
anicca   addhuva   appayuka   cavanadhamma  itthattam  agatati  .  idam
bhikkhave   dutiyam   thanam  yam  agamma  yam  arabbha  eke  samanabrahmana
ekaccasassatika   ekaccaasassatika   ekaccam   sassatam  ekaccam  asassatam
attananca lokanca pannapenti.
     [33]   Tatiye   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
ekaccasassatika   ekaccaasassatika   ekaccam   sassatam  ekaccam  asassatam
attananca   lokanca   pannapenti   .   santi   bhikkhave   manopadosika
@Footnote: 1 Si. ahumha. 2 Si. viharimha.
Nama  deva  .  te  ativelam  annamannam  upanijjhayanti  .  te ativelam
annamannam    upanijjhayanta    annamannamhi    cittani   padosenti  .
Te   annamannam   padutthacitta  kilantakaya  kilantacitta  .  te  deva
tamha kaya cavanti.
     {33.1}  Thanam  kho panetam bhikkhave vijjati yam annataro satto tamha
kaya  cavitva  itthattam  agacchati  itthattam  agato  samano agarasma
anagariyam  pabbajati  agarasma  anagariyam  pabbajito samano atappamanvaya
padhanamanvaya    anuyogamanvaya   appamadamanvaya   sammamanasikaramanvaya
tatharupam   cetosamadhim   phusati   yatha  samahite  citte  tam  pubbenivasam
anussarati tato param nanussarati.
     {33.2}  So  evamaha ye kho te bhonto deva na manopadosika
te   nativelam   annamannam   upanijjhayanti  .  te  nativelam  annamannam
upanijjhayanta   annamannamhi   *-  cittani  nappadussenti  1-  .  te
annamannam   *-   appadutthacitta   akilantakaya   akilantacitta  .  te
deva  tamha  kaya  na  cavanti  nicca  dhuva  sassata aviparinamadhamma
sassatisamam  tatheva  thassanti  .  ye  pana mayam ahumha 2- manopadosika te
mayam   ativelam   annamannam   upanijjhayimha   3-  .  te  mayam  ativelam
annamannam         upanijjhayanta         annamannamhi        cittani
padosimha   4-   .   te   mayam   annamannam  padutthacitta  kilantakaya
@Footnote: 1 Si. nappadusenti. 2 Si. ahumha. 3 Si. upanijjhayimha.
@4 Si. padosimha.
@* mikar—kr khagoe anmannamhi peDna annamannamhi
@* mikar—kr khagoe anmannam peDna annamannam
Kilantacitta   .   evam   mayam   tamha  kaya  cuta  anicca  addhuva
appayuka   cavanadhamma   itthattam   agatati   .   idam  bhikkhave  tatiyam
thanam   yam  agamma  yam  arabbha  eke  samanabrahmana  ekaccasassatika
ekaccaasassatika    ekaccam    sassatam   ekaccam   asassatam   attananca
lokanca pannapenti.
     [34]   Catutthe  ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
ekaccasassatika   ekaccaasassatika   ekaccam   sassatam  ekaccam  asassatam
attananca   lokanca   pannapenti   .   idha  bhikkhave  ekacco  samano
va   brahmano   va   takki   hoti   vimamsi   .   so  takkapariyahatam
vimamsanucaritam  sayampatibhanam  1-  evamaha  yam  kho  idam  vuccati  cakkhuntipi
sotantipi    ghanantipi    jivhatipi   kayotipi   ayam   atta   anicco
addhuvo    asassato   viparinamadhammo   .   yanca   kho   idam   vuccati
cittanti   va   manoti   va   vinnananti   va   ayam   atta  nicco
dhuvo    sassato    aviparinamadhammo   sassatisamam   tatheva   thassatiti  .
Idam  bhikkhave  catuttham  thanam  yam  agamma  yam arabbha eke samanabrahmana
ekaccasassatika   ekaccaasassatika   ekaccam   sassatam  ekaccam  asassatam
attananca    lokanca   pannapenti   .   imehi   kho   te   bhikkhave
samanabrahmana      ekaccasassatika      ekaccaasassatika     ekaccam
sassatam     ekaccam     asassatam    attananca    lokanca    pannapenti
@Footnote: 1 Si. Yu. sayampatibhanam.
Catuhi   vatthuhi  .  ye  hi  keci  bhikkhave  samana  va  brahmana  va
ekaccasassatika     ekaccaasassatika     ekaccam    sassatam    ekaccam
asassatam    attananca   lokanca   pannapenti   sabbe   te   imeheva
catuhi vatthuhi etesam va annatarena natthi ito bahiddha.
     {34.1}   Tayidam  bhikkhave  tathagato  pajanati  ime  ditthitthana
evamgahita   evamparamattha   evamgatika   bhavanti  evamabhisamparayati .
Tanca  tathagato  pajanati  tato  ca  uttaritaram  pajanati  tanca  pajananam
na   paramasati   .   aparamasato   cassa   paccattanneva  nibbuti  vidita
vedananam      samudayanca     atthangamanca     assadanca     adinavanca
nissarananca    yathabhutam    viditva    .   anupada   vimutto   bhikkhave
tathagato   .  ime  kho  bhikkhave  dhamma  gambhira  duddasa  duranubodha
santa   panita   atakkavacara   nipuna   panditavedaniya  ye  tathagato
sayam    abhinna   sacchikatva   pavedeti   yehi   tathagatassa   yathabhuccam
vannam samma vadamana vadeyyum.
     [35]  Santi  bhikkhave eke samanabrahmana antanantika antanantam
lokassa   pannapenti  catuhi  vatthuhi  .  te  ca  bhonto  samanabrahmana
kimagamma   kimarabbha   antanantika   antanantam   lokassa   pannapenti
catuhi   vatthuhi  .  idha  bhikkhave  ekacco  samano  va  brahmano  va
atappamanvaya     padhanamanvaya     anuyogamanvaya     appamadamanvaya
sammamanasikaramanvaya        tatharupam        cetosamadhim        phusati
Yatha   samahite   citte  antasanni  lokasmim  viharati  .  so  evamaha
antava  ayam  loko  parivatumo  .  tam kissa hetu. Aham hi atappamanvaya
padhanamanvaya    anuyogamanvaya   appamadamanvaya   sammamanasikaramanvaya
tatharupam  cetosamadhim  phusami  yatha  samahite  citte  antasanni  lokasmim
viharami  .  iminamaham  etam janami yatha antava ayam loko parivatumoti.
Idam  bhikkhave  pathamam  thanam  yam  agamma  yam  arabbha eke samanabrahmana
antanantika antanantam lokassa pannapenti.
     [36]   Dutiye   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
antanantika    antanantam   lokassa   pannapenti   .   idha   bhikkhave
ekacco   samano   va   brahmano  va  atappamanvaya  padhanamanvaya
anuyogamanvaya     appamadamanvaya     sammamanasikaramanvaya    tatharupam
cetosamadhim    phusati   yatha   samahite   citte   anantasanni   lokasmim
viharati   .   so  evamaha  ananto  ayam  loko  apariyanto  ye  te
samanabrahmana   evamahamsu   antava  ayam  loko  parivatumoti  .  tesam
musa  .  ananto  ayam  loko  apariyanto  .  tam  kissa  hetu. Aham hi
atappamanvaya     padhanamanvaya     anuyogamanvaya     appamadamanvaya
sammamanasikaramanvaya     tatharupam     cetosamadhim     phusami     yatha
samahite   citte   anantasanni   lokasmim   viharami  .  iminamaham  etam
janami   yatha   ananto   ayam   loko  apariyantoti  .  idam  bhikkhave
Dutiyam    thanam    yam   agamma   yam   arabbha   eke   samanabrahmana
antanantika antanantam lokassa pannapenti.
     [37]   Tatiye   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
antanantika    antanantam   lokassa   pannapenti   .   idha   bhikkhave
ekacco   samano   va   brahmano  va  atappamanvaya  padhanamanvaya
anuyogamanvaya     appamadamanvaya     sammamanasikaramanvaya    tatharupam
cetosamadhim    phusati   yatha   samahite   citte   uddhamadho   antasanni
lokasmim   viharati   tiriyam   anantasanni   .   so  evamaha  antava  ca
ayam   loko  ananto  ca  ye  te  samanabrahmana  evamahamsu  antava
ayam   loke  parivatumoti  .  tesam  musa  .  yepi  te  samanabrahmana
evamahamsu   ananto   ayam   loko   apariyantoti  .  tesampi  musa .
Antava   ca  ayam  loko  ananto  ca  .  tam  kissa  hetu  .  aham  hi
atappamanvaya     padhanamanvaya     anuyogamanvaya     appamadamanvaya
sammamanasikaramanvaya   tatharupam   cetosamadhim   phusami   yatha  samahite
citte   uddhamadho   antasanni   lokasmim   viharami  tiriyam  anantasanni .
Iminamaham  etam  janami  yatha  antava  ca  ayam  loko ananto cati.
Idam  bhikkhave  tatiyam  thanam  yam  agamma  yam  arabbha eke samanabrahmana
antanantika antanantam lokassa pannapenti.
     [38]   Catutthe  ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
antanantika    antanantam   lokassa   pannapenti   .   idha   bhikkhave
Ekacco   samano   va   brahmano   va  takki  hoti  vimamsi  .  so
takkapariyahatam     vimamsanucaritam     sayampatibhanam     evamaha    nevayam
loko   antava   na   panananto  ye  te  samanabrahmana  evamahamsu
antava   ayam   loko   parivatumoti   .  tesampi  musa  .  yepi  te
samanabrahmana   evamahamsu   ananto   ayam   loko   apariyantoti  .
Tesampi   musa   .   yepi   te   samanabrahmana  evamahamsu  antava
ca  ayam  loko  ananto  cati . Tesampi musa. Nevayam loko antava
na  pananantoti  .  idam  bhikkhave  catuttham  thanam  yam  agamma  yam arabbha
eke     samanabrahmana     antanantika     antanantam     lokassa
pannapenti.
     {38.1}  Imehi  kho  te  bhikkhave  samanabrahmana  antanantika
antanantam   lokassa   pannapenti   catuhi   vatthuhi   .   ye  hi  keci
bhikkhave    samana   va   brahmana   va   antanantika   antanantam
lokassa   pannapenti   sabbe   te   imeheva   catuhi  vatthuhi  etesam
va annatarena natthi ito bahiddha.
     {38.2}   Tayidam  bhikkhave  tathagato  pajanati  ime  ditthitthana
evamgahita   evamparamattha   evamgatika   bhavanti  evamabhisamparayati .
Tanca   tathagato   pajanati   tato   ca   uttaritaram   pajanati   tanca
pajananam   na   paramasati   .   aparamasato  cassa  paccattanneva  nibbuti
vidita      vedananam      samudayanca      atthangamanca      assadanca
adinavanca     nissarananca     yathabhutam     viditva     .    anupada
vimutto  bhikkhave  tathagato  .  ime  kho  te  bhikkhave  dhamma gambhira
Duddasa     duranubodha     santa    panita    atakkavacara    nipuna
panditavedaniya   ye   tathagato   sayam   abhinna   sacchikatva  pavedeti
yehi tathagatassa yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     [39]  Santi  bhikkhave  eke  samanabrahmana amaravikkhepika tattha
tattha   panham   puttha   samana  vacavikkhepam  apajjanti  amaravikkhepam
catuhi   vatthuhi  .  te  ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
amaravikkhepika   tattha   tattha   panham   puttha   samana  vacavikkhepam
apajjanti amaravikkhepam catuhi vatthuhi.
     {39.1}  Idha  bhikkhave  ekacco  samano  va  brahmano va idam
kusalanti   yathabhutam  nappajanati  idam  akusalanti  yathabhutam  nappajanati .
Tassa  evam  hoti  aham  kho idam kusalanti yathabhutam nappajanami idam akusalanti
yathabhutam   nappajanami   ahance   kho  1-  pana  idam  kusalanti  yathabhutam
appajananto   idam   akusalanti   yathabhutam   appajananto   idam  kusalanti
va  byakareyyam  idam  akusalanti  va  byakareyyam  tam  mamassa  musa  yam
mamassa   musa   so  mamassa  vighato  yo  mamassa  vighato  so  mamassa
antarayoti   .   iti   so  musavadabhaya  musavadaparijeguccha  nevidam
kusalanti   byakaroti   na   panidam   akusalanti   byakaroti   tattha  tattha
panham    puttho    samano    vacavikkhepam    apajjati   amaravikkhepam
evantipi  me  no  .  tathatipi  me  no. Annathatipi me no. Notipi
@Footnote: 1 Si. Yu. ahanceva kho.
Me  no  .  no  notipi  me  noti  .  idam  bhikkhave  pathamam  thanam  yam
agamma   yam   arabbha   eke   samanabrahmana  amaravikkhepika  tattha
tattha panham puttha samana vacavikkhepam apajjanti amaravikkhepam.
     [40]   Dutiye   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
amaravikkhepika   tattha   tattha   panham   puttha   samana  vacavikkhepam
apajjanti   amaravikkhepam   .   idha   bhikkhave   ekacco  samano  va
brahmano   va   idam   kusalanti   yathabhutam  nappajanati  idam  akusalanti
yathabhutam   nappajanati   .   tassa  evam  hoti  aham  kho  idam  kusalanti
yathabhutam     nappajanami    idam    akusalanti    yathabhutam    nappajanami
ahance   kho   1-   pana   idam   kusalanti  yathabhutam  appajananto  idam
akusalanti   yathabhutam   appajananto  idam  kusalanti  va  byakareyyam  idam
akusalanti  va  byakareyyam  tattha  me  assa chando va rago va doso
va  patigho  va  yattha  me  assa chando va rago va doso va patigho
va   tam   mamassa  upadanam  yam  mamassa  upadanam  so  mamassa  vighato
yo  mamassa  vighato  so  mamassa  antarayoti  .  iti so upadanabhaya
upadanaparijeguccha     nevidam    kusalanti    byakaroti    na    panidam
akusalanti   byakaroti  tattha  tattha  panham  puttho  samano  vacavikkhepam
apajjati   amaravikkhepam  evantipi  me  no  .  tathatipi  me  no .
@Footnote: 1 Si. Yu. ahanceva kho.
Annathatipi  me  no  .  notipi  me  no  .  no  notipi  me noti.
Idam  bhikkhave  dutiyam  thanam  yam  agamma  yam  arabbha eke samanabrahmana
amaravikkhepika   tattha   tattha   panham   puttha   samana  vacavikkhepam
apajjanti amaravikkhepam.
     [41]   Tatiye   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
amaravikkhepika   tattha   tattha   panham   puttha   samana  vacavikkhepam
apajjanti   amaravikkhepam   .   idha   bhikkhave   ekacco  samano  va
brahmano   va   idam   kusalanti   yathabhutam  nappajanati  idam  akusalanti
yathabhutam   nappajanati   .   tassa  evam  hoti  aham  kho  idam  kusalanti
yathabhutam     nappajanami    idam    akusalanti    yathabhutam    nappajanami
ahance   kho   1-   pana   idam   kusalanti  yathabhutam  appajananto  idam
akusalanti   yathabhutam   appajananto   idam   kusalanti   va   byakareyyam
idam   akusalanti   va   byakareyyam   santi   hi   kho   samanabrahmana
pandita    nipuna    kataparappavada    valavedhirupa    te   bhindanta
manne   caranti   pannagatena   ditthigatani  te  mam  tattha  samanuyunjeyyum
samanuggaheyyum     samanubhaseyyum    ye    mam    tattha    samanuyunjeyyum
samanuggaheyyum  samanubhaseyyum  tesaham  na  sampayeyyam  2-  yancaham 3-
na   sampayeyyam   so   mamassa   vighato   yo   mamassa  vighato  so
@Footnote: 1 Si. Yu. ahanceva kho. 2 sampaheyyam sampapeyyam sampayeyyam
@ sampadeyyam. 3 Si. Yu. yesaham.
Mamassa   antarayoti   .   iti   so   anuyogabhaya  anuyogaparijeguccha
nevidam   kusalanti   byakaroti   na   panidam   akusalanti  byakaroti  tattha
tattha   panham   puttho   samano   vacavikkhepam  apajjati  amaravikkhepam
evantipi  me  no  .  tathatipi  me  no  .  annathatipi  me  no .
Notipi  me  no  .  no  notipi  me  noti  .  idam bhikkhave tatiyam thanam
yam   agamma   yam   arabbha   eke   samanabrahmana   amaravikkhepika
tattha    tattha    panham    puttha   samana   vacavikkhepam   apajjanti
amaravikkhepam.
     [42]   Catutthe  ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
amaravikkhepika   tattha   tattha   panham   puttha   samana  vacavikkhepam
apajjanti   amaravikkhepam   .   idha   bhikkhave   ekacco  samano  va
brahmano   va   mando  hoti  momuho  .  so  mandatta  momuhatta
tattha    tattha    panham    puttho    samano   vacavikkhepam   apajjati
amaravikkhepam  atthi  paro  lokoti  iti  ce mam pucchasi atthi paro lokoti
iti  ce  me  assa  atthi  paro  lokoti  iti  tena  1-  byakareyyam
evantipi  me  no  .  tathatipi  me  no  .  annathatipi   me  no.
Notipi  me  no  .  no notipi me no. Natthi paro loko  .pe. Atthi
ca  natthi  ca  paro  loko . Nevatthi na natthi paro loko. Atthi satta
@Footnote: 1 tena te nam.
Opapatika   .   natthi   satta   opapatika   .   atthi   ca  natthi
ca satta opapatika. Nevatthi na natthi satta opapatika.
     {42.1}   Atthi   sukatadukkatanam  kammanam  phalam  vipako  .  natthi
sukatadukkatanam  kammanam  phalam  vipako  .  atthi  ca  natthi ca sukatadukkatanam
kammanam   phalam   vipako   .  nevatthi  na  natthi  sukatadukkatanam  kammanam
phalam   vipako   .  hoti  tathagato  parammarana  .  na  hoti  tathagato
parammarana   .  hoti  ca  na  ca  hoti  tathagato  parammarana  .  neva
hoti  na  na  hoti  tathagato  parammaranati  iti  ce  mam  pucchasi. Neva
hoti   na  na  hoti  tathagato  parammaranati  iti  ce  me  assa  neva
hoti  na  na  hoti  tathagato  parammaranati  iti  te  na 1- byakareyyam
evantipi  me  no  .  tathatipi  me  no  .  annathatipi  me  no .
Notipi  me  no  .  no  notipi  me  noti . Idam bhikkhave catuttham thanam
yam   agamma   yam   arabbha   eke   samanabrahmana   amaravikkhepika
tattha    tattha    panham    puttha   samana   vacavikkhepam   apajjanti
amaravikkhepam.
     {42.2}  Imehi  kho  te  bhikkhave samanabrahmana amaravikkhepika
tattha  tattha  panham  puttha  samana  vacavikkhepam apajjanti amaravikkhepam
catuhi vatthuhi. Ye hi keci bhikkhave samana va brahmana va amaravikkhepika
tattha    tattha    panham    puttha   samana   vacavikkhepam   apajjanti
@Footnote: 1 te nantipi tenatipi patho.
Amaravikkhepam   sabbe   te   imeheva   catuhi   vatthuhi   etesam  va
annatarena    natthi    ito    bahiddha    .pe.    yehi   tathagatassa
yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     [43]   Santi   bhikkhave  eke  samanabrahmana  adhiccasamuppannika
adhiccasamuppannam   attananca   lokanca   pannapenti   dvihi   vatthuhi  .
Te   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha  adhiccasamuppannika
adhiccasamuppannam         attananca         lokanca        pannapenti
dvihi vatthuhi.
     {43.1}    Santi   bhikkhave   asannisatta   1-   nama   deva
sannuppada   ca   pana   te   deva  tamha  kaya  cavanti  .  thanam
kho   panetam   bhikkhave   vijjati   yam   annataro  satto  tamha  kaya
cavitva   itthattam   agacchati   itthattam   agato   samano  agarasma
anagariyam    pabbajati    agarasma    anagariyam    pabbajito    samano
atappamanvaya     padhanamanvaya     anuyogamanvaya     appamadamanvaya
sammamanasikaramanvaya   tatharupam   cetosamadhim   phusati   yatha   samahite
citte    sannuppadam    anussarati   tato   param   nanussarati   .   so
evamaha  adhiccasamuppanno  atta  ca  loko  ca  .  tam  kissa  hetu.
Aham    hi    pubbe   nahosim   somhi   etarahi   ahutva   santataya
parinatoti   .   idam   bhikkhave   pathamam   thanam  yam  agamma  yam  arabbha
eke       samanabrahmana      adhiccasamuppannika      adhiccasamuppannam
@Footnote: 1 Si. Yu. asannasatta.
Attananca lokanca pannapenti.
     [44]   Dutiye   ca   bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
adhiccasamuppannika   adhiccasamuppannam   attananca   lokanca  pannapenti .
Idha  bhikkhave  ekacco  samano  va brahmano va takki hoti vimamsi. So
takkapariyahatam    vimamsanucaritam   sayampatibhanam   evamaha   adhiccasamuppanno
atta  ca  loko  cati . Idam bhikkhave dutiye thanam yam agamma yam arabbha
eke   samanabrahmana   adhiccasamuppannika   adhiccasamuppannam   attananca
lokanca pannapenti.
     {44.1}   Imehi  kho  bhikkhave  samanabrahmana  adhiccasamuppannika
adhiccasamuppannam   attananca   lokanca   pannapenti   dvihi   vatthuhi  .
Ye   hi  keci  bhikkhave  samana  va  brahmana  va  adhiccasamuppannika
adhiccasamuppannam    attananca    lokanca    pannapenti    sabbe    te
imeheva    dvihi   vatthuhi   etesam   va   annatarena   natthi   ito
bahiddha    .pe.    yehi    tathagatassa    yathabhuccam    vannam   samma
vadamana   vadeyyum   .   imehi   kho   te   bhikkhave  samanabrahmana
pubbantakappika    pubbantanuditthino    pubbantam   arabbha   anekavihitani
adhimuttipadani   abhivadanti  attharasahi  vatthuhi  .  ye  hi  keci  bhikkhave
samana    va    brahmana    va   pubbantakappika   pubbantanuditthino
pubbantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani   abhivadanti   sabbe
te   imeheva   attharasahi   vatthuhi   etesam   va  annatarena  natthi
Ito bahiddha.
     {44.2}   Tayidam  bhikkhave  tathagato  pajanati  ime  ditthitthana
evamgahita   evamparamattha   evamgatika   bhavanti  evamabhisamparayati .
Tanca   tathagato   pajanati   tato   ca   uttaritaram   pajanati   tanca
pajananam    na    paramasati    .    aparamasato   cassa   paccattanneva
nibbuti    vidita    vedananam    samudayanca    atthangamanca    assadanca
adinavanca    nissarananca   yathabhutam   viditva   .   anupada   vimutto
bhikkhave  tathagato  .  ime  kho  te  bhikkhave  dhamma  gambhira duddasa
duranubodha    santa    panita   atakkavacara   nipuna   panditavedaniya
ye   tathagato   sayam   abhinna  sacchikatva  pavedeti  yehi  tathagatassa
yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     [45]   Santi   bhikkhave   eke   samanabrahmana   aparantakappika
aparantanuditthino    aparantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
abhivadanti   catucattalisaya   vatthuhi  .  te  ca  bhonto  samanabrahmana
kimagamma    kimarabbha    aparantakappika    aparantanuditthino    aparantam
arabbha    anekavihitani    adhimuttipadani    abhivadanti    catucattalisaya
vatthuhi.
     [46]   Santi   bhikkhave   eke   samanabrahmana   uddhamaghatanika
sannivada     uddhamaghatana     sannimattanam     pannapenti    solasahi
vatthuhi   .   te   ca   bhonto   samanabrahmana   kimagamma  kimarabbha
uddhamaghatanika    sannivada    uddhamaghatana   sannimattanam   pannapenti
Solasahi vatthuhi.
     {46.1}  Rupi atta hoti arogo param marana sanniti nam pannapenti.
Arupi  atta  hoti  arogo param marana sanniti nam pannapenti. Rupi ca arupi
ca  atta  hoti  .pe.  nevarupinarupi  atta  hoti  .  antava atta
hoti  .  anantava  atta  hoti. Antava ca anantava ca atta hoti.
Nevantavananantava   atta   hoti   .  ekattasanni  atta  hoti .
Nanattasanni    atta    hoti    .   parittasanni   atta   hoti  .
Appamanasanni    atta    hoti   .   ekantasukhi   atta   hoti  .
Ekantadukkhi   atta   hoti   .  sukhadukkhi  atta  hoti  .  adukkhamasukhi
atta hoti arogo param marana sanniti nam pannapenti.
     {46.2}  Imehi  kho  te  bhikkhave  samanabrahmana uddhamaghatanika
sannivada     uddhamaghatana     sannimattanam     pannapenti    solasahi
vatthuhi  .  ye  hi  keci bhikkhave samana va brahmana va uddhamaghatanika
sannivada        uddhamaghatana        sannimattanam        pannapenti
sabbe   te   imeheva   solasahi   vatthuhi   etesam   va  annatarena
natthi   ito   bahiddha   .pe.   yehi   tathagatassa   yathabhuccam   vannam
samma vadamana vadeyyum.
     [47]   Santi   bhikkhave   eke   samanabrahmana  uddhamaghatanika
asannivada     uddhamaghatana     asannimattanam    pannapenti    atthahi
vatthuhi  .  te ca bhonto samanabrahmana kimagamma kimarabbha uddhamaghatanika
Asannivada        uddhamaghatana       asannimattanam       pannapenti
atthahi vatthuhi.
     {47.1}   Rupi   atta  hoti  arogo  param  marana  asanniti  nam
pannapenti   .   arupi   atta   hoti   arogo  param  marana  asanniti
nam  pannapenti  .  rupi  ca  arupi  ca  atta  hoti  .pe. Nevarupinarupi
atta  hoti  .  antava  atta  hoti  .  anantava  atta  hoti .
Antava   ca   anantava   ca   atta  hoti  .  nevantava  nanantava
atta hoti arogo param marana asanniti nam pannapenti.
     {47.2}  Imehi  kho te bhikkhave samanabrahmana uddhamaghatanika 1-
asannivada    uddhamaghatana   2-   asannimattanam   pannapenti   atthahi
vatthuhi  .  ye  hi  keci bhikkhave samana va brahmana va uddhamaghatanika
asannivada    uddhamaghatana   asannimattanam   pannapenti   sabbe   te
imeheva  atthahi  vatthuhi  etesam  va  annatarena  natthi  ito  bahiddha
.pe. Yehi tathagatassa yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     [48]   Santi   bhikkhave   eke   samanabrahmana   uddhamaghatanika
nevasanninasannivada        uddhamaghatana       nevasanninasannimattanam
pannapenti atthahi vatthuhi.
     {48.1}   Te   ca  bhonto  samanabrahmana  kimagamma  kimarabbha
uddhamaghatanika           nevasanninasannivada          uddhamaghatana
nevasanninasannimattanam   pannapenti   atthahi   vatthuhi   .   rupi  atta
hoti   arogo   param   marana   nevasanninasanniti   nam   pannapenti .
@Footnote: 1 Yu. uddhamaghatanika. 2 Yu. uddhamaghatana.
Arupi  atta  hoti  .pe.  rupi  ca  arupi ca atta hoti. Nevarupinarupi
atta  hoti  .  antava  atta  hoti  .  anantava  atta  hoti .
Antava   ca   anantava   ca   atta   hoti   .  nevantavananantava
atta     hoti     arogo     parammarana    nevasanninasanniti    nam
pannapenti.
     {48.2}  Imehi  kho  te  bhikkhave  samanabrahmana uddhamaghatanika
nevasanninasannivada        uddhamaghatana       nevasanninasannimattanam
pannapenti  atthahi  vatthuhi  .  ye  hi keci bhikkhave samana va brahmana
va       uddhamaghatanika      nevasanninasannivada      uddhamaghatana
nevasanninasannimattanam    pannapenti   sabbe   te   imeheva   atthahi
vatthuhi   etesam   va   annatarena  natthi  ito  bahiddha  .pe.  yehi
tathagatassa yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     [49]  Santi  bhikkhave  eke  samanabrahmana  ucchedavada  sato
sattassa   ucchedam  vinasam  vibhavam  pannapenti  sattahi  vatthuhi  .  te  ca
bhonto    samanabrahmana   kimagamma   kimarabbha   ucchedavada   sato
sattassa   ucchedam   vinasam   vibhavam   pannapenti  sattahi  vatthuhi  .  idha
bhikkhave  ekacco  samano  va  brahmano  va  evamvadi hoti evamditthi
yato   kho  bho  ayam  atta  rupi  catummahabhutiko  matapettikasambhavo
kayassa   bheda   ucchijjati  vinassati  na  hoti  parammarana  ettavata
kho   bho   ayam  atta  samma  samucchinno  hotiti  .  ittheke  sato
sattassa   ucchedam   vinasam   vibhavam   pannapenti   .  tamanno  evamaha
Atthi   kho   bho   eso   atta   yam   tvam   vadesi  neso  natthiti
vadami   no  ca  kho  bho  ayam  atta  ettavata  samma  samucchinno
hoti   atthi   kho   bho   anno   atta   dibbo   rupi  kamavacaro
kavalinkaraharabhakkho    tam    tvam   na   janasi   na   passasi   tamaham
janami   passami   so   kho   bho   atta   yato   kayassa  bheda
ucchijjati   vinassati   na   hoti   param   marana   ettavata  kho  bho
ayam   atta   samma   samucchinno  hotiti  .  ittheke  sato  sattassa
ucchedam vinasam vibhavam pannapenti.
     {49.1}   Tamanno  evamaha  atthi  kho  bho  eso  atta  yam
tvam  vadesi  neso  natthiti  vadami  no ca kho bho ayam atta ettavata
samma   samucchinno   hoti  atthi  kho  bho  anno  atta  dibbo  rupi
manomayo   sabbangapaccangi   ahinindriyo   tam   tvam   na   janasi   na
passasi   tamaham   janami  passami  so  kho  bho  atta  yato  kayassa
bheda   ucchijjati   vinassati   na   hoti   parammarana  ettavata  kho
bho  ayam  atta  samma  samucchinno  hotiti  .  ittheke  sato sattassa
ucchedam vinasam vibhavam pannapenti.
     {49.2}  Tamanno  evamaha  atthi  kho  bho  eso atta yam tvam
vadesi  neso  natthiti  vadami  no  ca  kho  bho  ayam atta ettavata
samma   samucchinno   hoti   atthi   kho   bho  anno  atta  sabbaso
rupasannanam         samatikkama         patighasannanam        atthangama
@Footnote:Si. Yu. tam tvam (catusu thanesu).
Nanattasannanam         amanasikara        ananto        akasoti
akasanancayatanupago     yam    tvam    na    janasi    na    passasi
tamaham   janami   passami   so   kho   bho   atta   yato   kayassa
bheda    ucchijjati    vinassati    na   hoti   parammarana   ettavata
kho   bho   ayam   atta   samma   samucchinno   hotiti   .  ittheke
sato sattassa ucchedam vinasam vibhavam pannapenti.
     {49.3}   Tamanno   evamaha   atthi   kho  bho  eso  atta
yam   tvam  vadesi  neso  natthiti  vadami  no  ca  kho  bho  ayam  atta
ettavata    samma   samucchinno   hoti   atthi   kho   bho   anno
atta      sabbaso      akasanancayatanam     samatikkamma     anantam
vinnananti   vinnanancayatanupago   yam   tvam   na   janasi   na  passasi
tamaham   janami   passami  so  kho  bho  atta  yato  kayassa  bheda
ucchijjati   vinassati   na   hoti   parammarana   ettavata   kho   bho
ayam   atta   samma   samucchinno  hotiti  .  ittheke  sato  sattassa
ucchedam vinasam vibhavam pannapenti.
     {49.4}  Tamanno  evamaha  atthi  kho  bho  eso atta yam tvam
vadesi  neso  natthiti  vadami no ca kho bho ayam atta ettavata samma
samucchinno  hoti  atthi  kho  bho  anno  atta sabbaso vinnanancayatanam
samatikkamma   natthi   kinciti   akincannayatanupago   yam  tvam  na  janasi
na  passasi  tamaham  janami  passami  so  kho  bho  atta  yato kayassa
bheda    ucchijjati    vinassati    na   hoti   parammarana   ettavata
Kho   bho   ayam  atta  samma  samucchinno  hotiti  .  ittheke  sato
sattassa ucchedam vinasam vibhavam pannapenti.
     {49.5}  Tamanno  evamaha  atthi  kho  bho  eso atta yam tvam
vadesi  neso  natthiti  vadami  no  ca  kho  bho  ayam atta ettavata
samma   samucchinno   hoti   atthi   kho   bho  anno  atta  sabbaso
akincannayatanam      samatikkamma     1-     nevasannanasannayatanupago
yam  tvam  na  janasi  na  passasi tamaham janami passami so kho bho ayam 2-
atta   yato  kayassa  bheda  ucchijjati  vinassati  na  hoti  parammarana
ettavata  kho  bho  ayam  atta  samma  samucchinno hotiti. Ittheke
sato sattassa ucchedam vinasam vibhavam pannapenti.
     {49.6}  Imehi  kho  te  bhikkhave  samanabrahmana  ucchedavada
sato  sattassa  ucchedam  vinasam  vibhavam  pannapenti  sattahi  vatthuhi . Ye
hi  keci  bhikkhave  samana  va  brahmana va ucchedavada sato sattassa
ucchedam  vinasam  vibhavam  pannapenti  sabbe te imeheva sattahi vatthuhi .p.
Yehi tathagatassa yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     [50]  Santi  bhikkhave  eke  samanabrahmana ditthadhammanibbanavada
sato      sattassa      paramaditthadhammanibbanam     pannapenti     pancahi
vatthuhi   .   te   ca   bhonto   samanabrahmana   kimagamma  kimarabbha
@Footnote: 1 Yu. santametam panitametanti neva-go. 2 Si. Yu. ayanti patho
@na dissati.
Ditthadhammanibbanavada      sato      sattassa      paramaditthadhammanibbanam
pannapenti pancahi vatthuhi.
     {50.1}   Idha   bhikkhave  ekacco  samano  va  brahmano  va
evamvadi   hoti   evamditthi   yato   kho   bho   ayam   atta  pancahi
kamagunehi    samappito    samangibhuto    paricareti   ettavata   kho
bho    ayam    atta    paramaditthadhammanibbanappatto   1-   hotiti  .
Ittheke sato sattassa paramaditthadhammanibbanam pannapenti.
     {50.2}   Tamanno  evamaha  atthi  kho  bho  eso  atta  yam
tvam  vadesi  neso  natthiti  vadami  no ca kho bho ayam atta ettavata
paramaditthadhammanibbanappatto  hoti  tam  kissa  hetu  kama  hi bho anicca
dukkha     viparinamadhamma    tesam    viparinamannathabhava    uppajjanti
sokaparidevadukkhadomanassupayasa   yato  kho  bho  ayam  atta  vivicceva
kamehi    vivicca    akusalehi   dhammehi   savitakkam   savicaram   vivekajam
pitisukham    pathamam   jhanam   upasampajja   viharati   ettavata   kho   bho
ayam   atta   paramaditthadhammanibbanappatto   hotiti   .  ittheke  sato
sattassa paramaditthadhammanibbanam pannapenti.
     {50.3}  Tamanno  evamaha  atthi  kho  bho  eso atta yam tvam
vadesi  neso  natthiti  vadami  no  ca  kho  bho  ayam atta ettavata
paramaditthadhammanibbanappatto  hoti  tam  kissa  hetu  yadeva  tattha  vitakkitam
vicaritam  etena  etam  olarikam  akkhayati  yato  kho  bho  ayam atta
@Footnote: 1 paramaditthadhammanibbanam pattotipi patho.
Vitakkavicaranam   vupasama   ajjhattam   sampasadanam   cetaso   ekodibhavam
avitakkam   avicaram   samadhijam   pitisukham   dutiyam   jhanam  upasampajja  viharati
ettavata    kho    bho    ayam   atta   paramaditthadhammanibbanappatto
hotiti. Ittheke sato sattassa paramaditthadhammanibbanam pannapenti.
     {50.4}   Tamanno  evamaha  atthi  kho  bho  eso  atta  yam
tvam  vadesi  neso  natthiti  vadami  no ca kho bho ayam atta ettavata
paramaditthadhammanibbanappatto    hoti   tam   kissa   hetu   yadeva   tattha
pitigatam    cetaso    ubbilavitattam    etenetam   olarikam   akkhayati
yato  kho  bho  ayam  atta  pitiya  ca  viraga  upekkhako  ca  viharati
sato   ca   sampajano   sukhanca   kayena   patisamvedeti   yantam  ariya
acikkhanti   upekkhako   satima   sukhavihariti   tatiyam   jhanam  upasampajja
viharati   ettavata   kho  bho  ayam  atta  paramaditthadhammanibbanappatto
hotiti. Ittheke sato sattassa paramaditthadhammanibbanam pannapenti.
     {50.5}   Tamanno   evamaha   atthi   kho  bho  eso  atta
yam   tvam  vadesi  neso  natthiti  vadami  no  ca  kho  bho  ayam  atta
ettavata      paramaditthadhammanibbanappatto     hoti     tam     kissa
hetu   yadeva   tattha   sukhamiti  cetaso  abhogo  etenetam  olarikam
akkhayati  yato  kho  bho  ayam  atta  sukhassa  ca  pahana  dukkhassa  ca
pahana    pubbe    va   somanassadomanassanam   atthangama   adukkhamasukham
upekkhasatiparisuddhim      catuttham      jhanam      upasampajja     viharati
Ettavata    kho    bho    ayam   atta   paramaditthadhammanibbanappatto
hotiti. Ittheke sato sattassa paramaditthadhammanibbanam pannapenti.
     {50.6} Imehi kho te bhikkhave samanabrahmana ditthadhammanibbanavada
sato  sattassa  paramaditthadhammanibbanam  pannapenti  pancahi  vatthuhi . Ye hi
keci  bhikkhave  samana  va  brahmana  va  ditthadhammanibbanavada  sato
sattassa   paramaditthadhammanibbanam  pannapenti  sabbe  te  imeheva  pancahi
vatthuhi .pe. Yehi tathagatassa yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     {50.7}  Imehi  kho  te  bhikkhave  samanabrahmana aparantakappika
aparantanuditthino    aparantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
abhivadanti  catucattalisaya  vatthuhi  .  ye  hi  keci  bhikkhave  samana va
brahmana   va   aparantakappika   aparantanuditthino   aparantam  arabbha
anekavihitani  adhimuttipadani  abhivadanti  sabbe te imeheva catucattalisaya
vatthuhi .pe. Ye hi tathagatassa yathabhuccam vannam samma vadamana vadeyyum.
     {50.8}  Imehi  kho  te bhikkhave samanabrahmana pubbantakappika ca
aparantakappika   ca   pubbantaparantakappika   ca  pubbantaparantanuditthino
pubbantaparantam    arabbha    anekavihitani    adhimuttipadani    abhivadanti
dvasatthiya vatthuhi.
     {50.9} Ye hi keci bhikkhave samana va brahmana va pubbantakappika
va  aparantakappika  va pubbantaparantakappika va pubbantaparantanuditthino
pubbantaparantam        arabbha       anekavihitani       adhimuttipadani
Abhivadanti  sabbe  te imeheva dvasatthiya vatthuhi etesam va  annatarena
natthi ito bahiddha.
     {50.10}  Tayidam  bhikkhave  tathagato  pajanati  ime  ditthitthana
evamgahita   evamparamattha  evamgatika  bhavanti  evam  abhisamparayati .
Tanca  tathagato  pajanati  tato  ca  uttaritaram  pajanati  tanca  pajananam
na  paramasati  aparamasato  cassa  paccattanneva  nibbuti  vidita  vedananam
samudayanca   atthangamanca   assadanca   adinavanca   nissarananca   yathabhutam
viditva. Anupada vimutto bhikkhave tathagato.
     {50.11}  Ime  kho te bhikkhave dhamma gambhira duddasa duranubodha
santa   panita   atakkavacara   nipuna   panditavedaniya  ye  tathagato
sayam   abhinna   sacchikatva  pavedeti  yehi  tathagatassa  yathabhuccam  vannam
samma vadamana vadeyyum.
     [51]   Tatra   bhikkhave   ye   te  samanabrahmana  sassatavada
sassatam   attananca   lokanca   pannapenti   catuhi   vatthuhi  tadapi  tesam
bhavatam    samanabrahmananam    ajanatam    apassatam   vedayitam   tanhagatanam
paritassitam vipphanditameva 1-.
     [52]   Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  ekaccasassatika
ekaccaasassatika    ekaccam    sassatam   ekaccam   asassatam   attananca
lokanca   pannapenti   catuhi  vatthuhi  tadapi  tesam  bhavatam  samanabrahmananam
ajanatam apassatam vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
@Footnote: 1 Si. paritasitavipphanditameva.
     [53]   Tatra   bhikkhave   ye  te  samanabrahmana  antanantika
antanantam   lokassa   pannapenti   catuhi   vatthuhi   tadapi   tesam  bhavatam
samanabrahmananam   ajanatam   apassatam   vedayitam   tanhagatanam   paritassitam
vipphanditameva.
     [54]   Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  amaravikkhepika
tattha    tattha    panham    puttha   samana   vacavikkhepam   apajjanti
amaravikkhepam    catuhi   vatthuhi   tadapi   tesam   bhavatam   samanabrahmananam
ajanatam apassatam vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [55]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  adhiccasamuppannika
adhiccasamuppannam    attananca    lokanca    pannapenti    dvihi   vatthuhi
tadapi    tesam    bhavatam   samanabrahmananam   ajanatam   apassatam   vedayitam
tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [56]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  pubbantakappika
pubbantanuditthino    pubbantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
abhivadanti   attharasahi   vatthuhi   tadapi   tesam   bhavatam   samanabrahmananam
ajanatam apassatam vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [57]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
sannivada     uddhamaghatana     sannimattanam     pannapenti    solasahi
vatthuhi    tadapi    tesam    bhavatam   samanabrahmananam   ajanatam   apassatam
vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [58]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
asannivada     uddhamaghatana     asannimattanam    pannapenti    atthahi
vatthuhi    tadapi    tesam    bhavatam   samanabrahmananam   ajanatam   apassatam
vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [59]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
nevasanninasannivada        uddhamaghatana       nevasanninasannimattanam
pannapenti    atthahi    vatthuhi   tadapi   tesam   bhavatam   samanabrahmananam
ajanatam apassatam vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [60]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana ucchedavada sato
sattassa   ucchedam   vinasam   vibhavam   pannapenti   sattahi   vatthuhi  tadapi
tesam   bhavatam   samanabrahmananam   ajanatam  apassatam  vedayitam  tanhagatanam
paritassitam vipphanditameva.
     [61]  Tatra  bhikkhave  ye te samanabrahmana ditthadhammanibbanavada
sato      sattassa      paramaditthadhammanibbanam     pannapenti     pancahi
vatthuhi    tadapi    tesam    bhavatam   samanabrahmananam   ajanatam   apassatam
vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [62]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  aparantakappika
aparantanuditthino    aparantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
abhivadanti   catucattalisaya   vatthuhi   tadapi  tesam  bhavatam  samanabrahmananam
ajanatam apassatam vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [63]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  pubbantakappika
ca  aparantakappika  ca  pubbantaparantakappika  ca  pubbantaparantanuditthino
pubbantaparantam    arabbha    anekavihitani    adhimuttipadani    abhivadanti
dvasatthiya   vatthuhi   tadapi   tesam   bhavatam   samanabrahmananam   ajanatam
apassatam vedayitam tanhagatanam paritassitam vipphanditameva.
     [64]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana sassatavada sassatam
attananca lokanca pannapenti catuhi vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [65]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  ekaccasassatika
ekaccaasassatika    ekaccam    sassatam   ekaccam   asassatam   attananca
lokanca pannapenti catuhi vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [66]   Tatra   bhikkhave   ye   te  samanabrahmana  antanantika
antanantam lokassa pannapenti catuhi vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [67]   Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  amaravikkhepika
tattha    tattha    panham    puttha   samana   vacavikkhepam   apajjanti
amaravikkhepam catuhi vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [68]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  adhiccasamuppannika
adhiccasamuppannam   attananca   lokanca   pannapenti   dvihi  vatthuhi  tadapi
phassapaccaya.
     [69]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  pubbantakappika
pubbantanuditthino    pubbantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
Abhivadanti attharasahi vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [70]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
sannivada     uddhamaghatana     sannimattanam     pannapenti    solasahi
vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [71]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
asannivada     uddhamaghatana     asannimattanam    pannapenti    atthahi
vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [72]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
nevasanninasannivada        uddhamaghatana       nevasanninasannimattanam
pannapenti atthahi vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [73]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana ucchedavada sato
sattassa   ucchedam   vinasam   vibhavam   pannapenti   sattahi   vatthuhi  tadapi
phassapaccaya.
     [74]  Tatra  bhikkhave  ye te samanabrahmana ditthadhammanibbanavada
sato   sattassa   paramaditthadhammanibbanam   pannapenti  pancahi  vatthuhi  tadapi
phassapaccaya.
     [75]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  aparantakappika
aparantanuditthino    aparantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
abhivadanti catucattalisaya vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [76]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  pubbantakappika ca
Aparantakappika   ca   pubbantaparantakappika   ca  pubbantaparantanuditthino
pubbantaparantam    arabbha    anekavihitani    adhimuttipadani    abhivadanti
dvasatthiya vatthuhi tadapi phassapaccaya.
     [77]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana sassatavada sassatam
attananca   lokanca   pannapenti   catuhi   vatthuhi   te   vata  annatra
phassa patisamvedissantiti netam thanam vijjati.
     [78]   Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  ekaccasassatika
ekaccaasassatika    ekaccam    sassatam   ekaccam   asassatam   attananca
lokanca    pannapenti    catuhi   vatthuhi   te   vata   annatra   phassa
patisamvedissantiti netam thanam vijjati.
     [79]   Tatra   bhikkhave   ye  te  samanabrahmana  antanantika
antanantam   lokassa   pannapenti   catuhi   vatthuhi   te   vata  annatra
phassa patisamvedissantiti netam thanam vijjati.
     [80]   Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  amaravikkhepika
tattha    tattha    panham    puttha   samana   vacavikkhepam   apajjanti
amaravikkhepam   catuhi  vatthuhi  te  vata  annatra  phassa  patisamvedissantiti
netam thanam vijjati.
     [81]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  adhiccasamuppannika
adhiccasamuppannam    attananca    lokanca    pannapenti    dvihi   vatthuhi
te vata annatra phassa patisamvedissantiti netam thanam vijjati.
     [82]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  pubbantakappika
pubbantanuditthino    pubbantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
abhivadanti  attharasahi  vatthuhi  te  vata  annatra  phassa  patisamvedissantiti
netam thanam vijjati.
     [83]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
sannivada   uddhamaghatana   sannimattanam   pannapenti   solasahi   vatthuhi
te vata annatra phassa patisamvedissantiti netam thanam vijjati.
     [84]   Tatra   bhikkhave   ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
asannivada     uddhamaghatana     asannimattanam    pannapenti    atthahi
vatthuhi te vata annatra phassa patisamvedissantiti netam thanam vijjati.
     [85]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  uddhamaghatanika
nevasanninasannivada        uddhamaghatana       nevasanninasannimattanam
pannapenti   atthahi   vatthuhi  te  vata  annatra  phassa  patisamvedissantiti
netam thanam vijjati.
     [86]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana ucchedavada sato
sattassa   ucchedam   vinasam   vibhavam  pannapenti  sattahi  vatthuhi  te  vata
annatra phassa patisamvedissantiti netam thanam vijjati.
     [87]  Tatra  bhikkhave  ye te samanabrahmana ditthadhammanibbanavada
sato    sattassa    paramaditthadhammanibbanam    pannapenti   pancahi   vatthuhi
te vata annatra phassa patisamvedissantiti netam thanam vijjati.
     [88]   Tatra   bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  aparantakappika
aparantanuditthino    aparantam    arabbha    anekavihitani   adhimuttipadani
abhivadanti    catucattalisaya    vatthuhi    te    vata   annatra   phassa
patisamvedissantiti ne thanam vijjati.
     [89]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana  pubbantakappika ca
aparantakappika   ca   pubbantaparantakappika   ca  pubbantaparantanuditthino
pubbantaparantam    arabbha    anekavihitani    adhimuttipadani    abhivadanti
dvasatthiya   vatthuhi   te   vata  annatra  phassa  patisamvedissantiti  ne
thanam vijjati.
     [90]  Tatra  bhikkhave  ye  te  samanabrahmana sassatavada sassatam
attananca  lokanca  pannapenti  catuhi  vatthuhi  yepi  te  samanabrahmana
ekaccasassatika     ekaccaasassatika    yepi    te    samanabrahmana
antanantika   yepi   te   samanabrahmana  amaravikkhepika  yepi  te
samanabrahmana     adhiccasamuppannika     yepi    te    samanabrahmana
pubbantakappika     yepi     te     samanabrahmana     uddhamaghatanika
sannivada   yepi   te   samanabrahmana   uddhamaghatanika   asannivada
yepi    te    samanabrahmana    uddhamaghatanika   nevasanninasannivada
yepi   te   samanabrahmana   ucchedavada   yepi  te  samanabrahmana
ditthadhammanibbanavada         yepi        te        samanabrahmana
aparantakappika    yepi    te    samanabrahmana    pubbantakappika   ca
Aparantakappika   ca   pubbantaparantakappika   ca  pubbantaparantanuditthino
pubbantaparantam    arabbha    anekavihitani    adhimuttipadani    abhivadanti
dvasatthiya   vatthuhi   sabbe  te  chahi  phassayatanehi  phussaphussa  1-
patisamvedenti   .  tesam  vedanapaccaya  tanha  tanhapaccaya  upadanam
upadanapaccaya    bhavo    bhavapaccaya   jati   jatipaccaya   jaramaranam
sokaparidevadukkhadomanassupayasa sambhavanti.
     {90.1}  Yato  kho  bhikkhave  bhikkhu  channam  phassayatananam samudayanca
atthangamanca   assadanca   adinavanca  nissarananca  yathabhutam  pajanati .
Ayam  imehi  sabbeheva  uttaritaram  pajanati. Ye hi keci bhikkhave samana
va    brahmana    va   pubbantakappika   va   aparantakappika   va
pubbantaparantakappika    va    pubbantaparantanuditthino   pubbantaparantam
arabbha   anekavihitani   adhimuttipadani  abhivadanti  sabbe  te  imeheva
dvasatthiya   vatthuhi   antojalikata   ettha   sita  va  ummujjamana
ummujjanti    ettha   pariyapanna   antojalikata   va   ummujjamana
ummujjanti
     {90.2}  seyyathapi  bhikkhave  dakkho kevatto va kevattantevasi
va    sukhumacchiddakena   2-   jalena   parittam   udakarahadam  otthareyya
tassa   evamassa   ye   kho   keci   imasmim   udakarahade   olarika
pana     sabbepete     antojalikata     ettha     sita     va
@Footnote: 1 Si. phussa phussa. atthakathayam phussa phussa. 2 Si. sukhumacchinnena.
@A. sukhumacchikena.
Ummujjamana    ummujjanti   ettha   pariyapanna   antojalikata   va
ummujjamana  ummujjantiti  evameva  kho  bhikkhave  ye  hi  keci samana
va    brahmana    va   pubbantakappika   va   aparantakappika   va
pubbantaparantakappika           va          pubbantaparantanuditthino
pubbantaparantam    arabbha    anekavihitani    adhimuttipadani    abhivadanti
sabbe   te   imeheva   dvasatthiya   vatthuhi   antojalikata  ettha
sita   va  ummujjamana  ummujjanti  ettha  pariyapanna  antojalikata
va ummujjamana ummujjanti.
     {90.3}   Ucchinnabhavanettiko  bhikkhave  tathagatassa  kayo  titthati
yavassa  kayo  thassati  tava  nam  dakkhanti  devamanussa  kayassa  bheda
uddham  jivitapariyadana  na  nam  dakkhanti  devamanussa  seyyathapi  bhikkhave
ambapindiya   vantacchinnaya   yani  kanici  ambani  vantapatibandhani  1-
sabbani  tani  tadanvayani  bhavanti evameva kho bhikkhave ucchinnabhavanettiko
tathagatassa  kayo titthati yavassa kayo thassati tava nam dakkhanti devamanussa
kayassa bheda uddham jivitapariyadana na nam dakkhanti devamanussati.
     {90.4}  Evam vutte ayasma anando bhagavantam etadavoca acchariyam
bhante  abbhutam  2-  bhante konamo ayam bhante dhammapariyayoti. Tasmatiha
tvam  ananda  imam  dhammapariyayam  atthajalantipi  nam  dharehi  dhammajalantipi
nam   dharehi   brahmajalantipi   nam   dharehi  ditthijalantipi  nam  dharehi
@Footnote: 1 Si. vantupanibandhanani. 2 Si. Yu. abbhutam.
Anuttaro   sangamavijayotipi   nam   dharehiti   .   idamavoca  bhagava .
Attamana   te   bhikkhu  bhagavato  bhasitam  abhinandunti  .  imasmim  ca  pana
veyyakaranasmim bhannamane dasasahassi 1- lokadhatu akampitthati.
                 Brahmajalasuttam pathamam nitthitam.
                              ------------
@Footnote:Si. sahassi.
                    Samannaphalasuttam dutiyam
     [91]  Evamme  sutam . Ekam samayam bhagava rajagahe viharati jivakassa
komarabhaccassa    ambavane   mahata   bhikkhusamghena   saddhim   addhatelasehi
bhikkhusatehi   .   tena   kho  pana  samayena  raja  magadho  ajatasattu
vedehiputto    tadahuposathe    pannarase    komudiya    catummasiniya
punnaya    punnamaya    rattiya   rajamaccaparivuto   uparipasadavaragato
nisinno   hoti   .   athakho  raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto
udanam   udanesi   ramaniya   vata   bho   dosina  ratti  abhirupa  vata
bho   dosina   ratti   dassaniya   vata  bho  dosina  ratti  pasadika
vata   bho   dosina   ratti  lakkhanna  vata  bho  dosina  ratti  kam  nu
khvajja   samanam   va   brahmanam   va   payirupaseyyama   1-   yanno
payirupasato cittam pasideyyati.
     {91.1}   Evam   vutte  annataro  rajamacco  rajanam  magadham
ajatasattum   vedehiputtam   etadavoca   ayam  deva  purano  kassapo  samghi
ceva   gani   ca   ganacariyo  ca  nato  yasassi  titthakaro  sadhusammato
bahujanassa    rattannu    cirapabbajito    addhagato    vayoanuppatto   tam
devo   puranam   kassapam   payirupasatu  appevanama  devassa  puranam  kassapam
payirupasato   cittam   pasideyyati   .   evam   vutte  raja  magadho
ajatasattu  vedehiputto  tunhi  ahosi  .  annataropi  kho  rajamacco
@Footnote: 1 Yu. payirupaseyyama.
Rajanam    magadham   ajatasattum   vedehiputtam   etadavoca   ayam   deva
makkhali    gosalo   samghi   ceva   gani   ca   ganacariyo   ca   nato
yasassi    titthakaro    sadhusammato    bahujanassa   rattannu   cirapabbajito
addhagato   vayoanuppatto   tam   devo   makkhalim   gosalam   payirupasatu
appevanama  devassa  makkhalim  gosalam  payirupasato  cittam  pasideyyati.
Evam vutte raja magadho ajatasattu vedehiputto tunhi ahosi.
     {91.2}  Annataropi  kho  rajamacco  rajanam  magadham ajatasattum
vedehiputtam  etadavoca  ayam  deva  ajito  kesakambalo  samghi ceva gani ca
ganacariyo    ca   nato   yasassi   titthakaro   sadhusammato   bahujanassa
rattannu   cirapabbajito   addhagato   vayoanuppatto   tam   devo   ajitam
kesakambalam    payirupasatu    appevanama    devassa   ajitam   kesakambalam
payirupasato   cittam   pasideyyati   .   evam   vutte  raja  magadho
ajatasattu vedehiputto tunhi ahosi.
     {91.3}    Annataropi    kho    rajamacco   rajanam   magadham
ajatasattum   vedehiputtam   etadavoca   ayam   deva   pakudho  kaccayano
samghi  ceva  gani  ca  ganacariyo  ca  nato  yasassi  titthakaro sadhusammato
bahujanassa   rattannu   cirapabbajito   addhagato  vayoanuppatto  tam  devo
pakudham   kaccayanam   payirupasatu   appevanama   devassa   pakudham  kaccayanam
payirupasato  cittam  pasideyyati  .  evam vutte raja magadho ajatasattu
vedehiputto  tunhi  ahosi  .  annataropi kho rajamacco rajanam magadham
Ajatasattum  vedehiputtam  etadavoca  ayam  deva  sanjayo velatthaputto 1-
samghi  ceva  gani  ca  ganacariyo  ca  nato  yasassi  titthakaro sadhusammato
bahujanassa   rattannu   cirapabbajito   addhagato  vayoanuppatto  tam  devo
sanjayam    velatthaputtam    payirupasatu    appevanama    devassa   sanjayam
velatthaputtam   payirupasato   cittam  pasideyyati  .  evam  vutte  raja
magadho ajatasattu vedehiputto tunhi ahosi.
     {91.4}  Annataropi  kho  rajamacco  rajanam  magadham ajatasattum
vedehiputtam  etadavoca  ayam  deva  nigantho  nataputto  samghi ceva gani ca
ganacariyo    ca   nato   yasassi   titthakaro   sadhusammato   bahujanassa
rattannu   cirapabbajito   addhagato   vayoanuppatto   tam   devo  nigantham
nataputtam    payirupasatu    appevanama    devassa    nigantham   nataputtam
payirupasato   cittam   pasideyyati   .   evam   vutte  raja  magadho
ajatasattu vedehiputto tunhi ahosi.
     [92]  Tena  kho  pana samayena jivako komarabhacco ranno magadhassa
ajatasattussa   vedehiputtassa   avidure   tunhibhuto   nisinno  hoti .
Athakho   raja   magadho   ajatasattu  vedehiputto  jivakam  komarabhaccam
etadavoca   tvam   pana   samma  jivaka  kim  tunhiti  .  ayam  deva  bhagava
araham   sammasambuddho   amhakam   ambavane   viharati  mahata  bhikkhusamghena
saddhim   addhatelasehi  bhikkhusatehi  tam  kho  pana  bhagavantam  evam  kalyano
@Footnote: 1 Si. velatthiputto.
Kittisaddo    abbhuggato   itipi   so   bhagava   araham   sammasambuddho
vijjacaranasampanno     sugato    lokavidu    anuttaro    purisadammasarathi
sattha   devamanussanam   buddho  bhagavati  tam  devo  bhagavantam  payirupasatu
appevanama devassa bhagavantam payirupasato cittam pasideyyati.
     {92.1}  Tenahi  samma  jivaka  hatthiyanani  kappapehiti  .  evam
devati   kho   jivako   komarabhacco   ranno  magadhassa  ajatasattussa
vedehiputtassa    patisunitva   1-   pancamattani   hatthiniyasatani   2-
kappapetva   ranno   ca   arohaniyam   3-   nagam  ranno  magadhassa
ajatasattussa   vedehiputtassa   pativedesi   kappitani   kho  te  deva
hatthiyanani yassadani kalam mannasiti.
     {92.2}  Athakho  raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto pancasu
hatthiniyasatesu   pacceka   itthiyo   aropetva   arohaniyam   nagam
abhiruhitva      ukkasu     dhariyamanasu     rajagahamha     niyyasi
mahaccarajanubhavena   yena   jivakassa   komarabhaccassa   ambavanam   tena
payasi   .   athakho   ranno   magadhassa  ajatasattussa  vedehiputtassa
avidure  ambavanassa  ahudeva  bhayam  ahu  chambhitattam  ahu lomahamso. Athakho
raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto  bhito  samviggo  lomahatthajato
jivakam   komarabhaccam   etadavoca   kacci   mam   samma  jivaka  na  vancesi
kacci  mam  samma  jivaka  na  palambhesi  kacci  mam  samma jivaka na paccatthikanam
@Footnote: 1 Si. Yu. patissutva. 2 Si. Yu. hatthinikasatani. 3 Si. arohiniyam
@arohaniyam.
Desi   katham   hi  nama  tavamahato  bhikkhusamghassa  addhatelasanam  bhikkhusatanam
neva   khipitasaddo   bhavissati   na   ukkasitasaddo   na   nigghosoti .
Ma   bhayi   maharaja  ma  bhayi  maharaja  na  tam  deva  vancemi  na
tam  deva  palambhami  na  tam  deva  paccatthikanam  demi  abhikkama  maharaja
abhikkama maharaja ete mandalamale padipa jhayantiti.
     {92.3}  Athakho  raja  magadho ajatasattu vedehiputto yavatika
nagassa  bhumi  nagena  gantva  naga  paccorohitva padiko va 1- yena
mandalamalassa   dvaram   tenupasankami   upasankamitva   jivakam  komarabhaccam
etadavoca  kaham  pana  samma  jivaka  bhagavati  .  eso  maharaja  bhagava
majjhimam  thambham  nissaya  puratthabhimukho  nisinno  purakkhato  bhikkhusamghassati.
Athakho  raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto yena bhagava tenupasankami
upasankamitva  ekamantam  atthasi  .  ekamantam  thito  kho raja magadho
ajatasattu   vedehiputto   tunhibhutam   tunhibhutam   bhikkhusamgham  anuviloketva
rahadamiva  vippasannam  udanam  udanesi  imina  me upasamena udayabhaddo 2-
kumaro  samannagato  hotu  yenetarahi upasamena bhikkhusamgho samannagatoti.
Agama  kho  tvam  maharaja  yathapemanti  .  piyo me bhante udayabhaddo
kumaro  imina  me  bhante  upasamena  udayabhaddo  kumaro  samannagato
hotu yenetarahi upasamena bhikkhusamgho samannagatoti.
@Footnote: 1 Si. pattiko va. 2 Si. udayibhaddo.
     [93]  Athakho  raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto  bhagavantam
abhivadetva  bhikkhusamghassa  anjalim  upanametva  1-  ekamantam  nisidi .
Ekamantam  nisinno  kho  raja  magadho  ajatasattu vedehiputto bhagavantam
etadavoca  puccheyyamaham  bhante  bhagavantam  kincideva  desam  lesamattam 2-
sace   me   bhagava   okasam   koroti  panhassa  veyyakaranayati .
Puccha maharaja yadakamkhasiti.
     {93.1}  Yatha  nu  kho  imani  bhante  puthusippayatanani seyyathidam
hattharoha   assaroha   rathika   dhanuggaha   3-   celaka   calaka
pindadayika    4-    ugga    rajaputta    pakkhandino    mahanaga
sura  cammayodhino  dasakaputta  alarika  kappaka  nhapika  5- suda
malakara   rajaka   pesakara  nalakara  kumbhakara  ganaka  muddika
yani   va   panannanipi   evamgatani   puthusippayatanani  te  ditthe  va
dhamme   sanditthikam   sippaphalam   upajivanti   te   tena  attanam  sukhenti
pinenti  6-  matapitaro  sukhenti  pinenti  puttadaram  sukhenti  pinenti
mittamacce    sukhenti   pinenti   samanabrahmanesu   uddhaggikam   dakkhinam
patitthapenti   sovaggikam  sukhavipakam  saggasamvattanikam  sakka  nu  kho  bhante
evameva   ditthe   va   dhamme   sanditthikam  samannaphalam  pannapetunti .
Abhijanasi   no   tvam   maharaja   imam  panham  annepi  samanabrahmane
@Footnote: 1 Si. panametva. Yu. panametva. 2 Si. kancideva desam.
@lesamattanti patho na dissati. 3 Si. dhanuggaha. 4 Si. pindadavika.
@5 Si. nahapika. 6 Si. pinenti. A. pinenti.
Pucchitati   .   abhijanamaham   bhante  imam  panham  anne  samanabrahmane
pucchitati. Yatha katham pana te maharaja byakarimsu sace te agaru bhasassuti.
Na  kho  me  bhante garu yatthassa bhagava nisinno bhagavantarupo vati. Tenahi
maharaja bhasassuti.
     [94]  Ekamidaham  bhante  samayam  yena  purano kassapo tenupasankamim
upasankamitva   puranena   kassapena   saddhim   sammodim   sammodaniyam   katham
saraniyam   vitisaretva   ekamantam  nisidim  ekamantam  nisinno  kho  aham
bhante   puranam   kassapam   etadavocam  yatha  nu  kho  imani  bho  kassapa
puthusippayatanani   seyyathidam   hattharoha  assaroha  rathika  dhanuggaha
celaka   calaka  pindadayika  ugga  rajaputta  pakkhandino  mahanaga
sura    cammayodhino    dasakaputta    alarika   kappaka   nhapaka
suda   malakara   rajaka   pesakara   nalakara  kumbhakara  ganaka
muddika   yani   va   panannanipi   evamgatani   puthusippayatanani   te
ditthe   va   dhamme   sanditthikam   sippaphalam   upajivanti   te  1-  tena
attanam   sukhenti   pinenti   matapitaro   sukhenti  pinenti  puttadaram
sukhenti   pinenti   mittamacce  sukhenti  pinenti  samanabrahmanesu  2-
uddhaggikam   dakkhinam   patitthapenti  3-  sovaggikam  sukhavipakam  saggasamvattanikam
sakka   nu   kho   bho  kassapa  evameva  ditthe  va  dhamme  sanditthikam
@Footnote: 1 sihalapotthake teti patho na hoti. 2 samanabrahmanesu
@vati patho dissati. 3 Si. patitthapenti.
Samannaphalam pannapetunti
     {94.1}  evam  vutte  bhante purano kassapo mam etadavoca karoto
kho   maharaja   karayato   chindato   chedapayato   pacato  pacapayato
socayato   socapayato   kilamayato   kilamapayato   phandato  phandapayato
panamatipapayato   1-  adinnam  adiyato  sandhim  chindato  nillopam  harato
ekagarikam  karoto  paripanthe  titthato  paradaram  gacchato  musa  bhanato
karato  na  kariyati 2- papam khurapariyantena cepi cakkena yo imissa pathaviya
pane  ekam  mamsakhalam  ekam  mamsapunjam  kareyya  natthi tatonidanam papam natthi
papassa  agamo  dakkhinancepi  gangaya  tiram  3-  gaccheyya  4- hananto
ghatento   chindanto   chedapento   pacanto  pacapento  5-  natthi
tatonidanam  papam  natthi  papassa  agamo  uttarancepi  gangaya  tiram 6-
gaccheyya   dadanto   dadapento  7-  yajanto  yajapento  8-  natthi
tatonidanam   punnam   natthi   punnassa   agamo  danena  damena  samyamena
saccavacena   9-   natthi   tatonidanam   punnam  natthi  punnassa  agamoti
ittham   kho   me  bhante  purano  kassapo  sanditthikam  samannaphalam  puttho
samano   akiriyam  byakasi  seyyathapi  bhante  ambam  va  puttho  labujam
@Footnote: 1 sihalapotthake pacato pacayato socayato kilamayato phandapayato
@panamatimapayatoti patho dissati. 2 Si. kariyati. 3 Si. gangatiram.
@4 Si. agaccheyya. 5 Si. pacanto. 6 Si. gangatiram.
@7 Si. dapento. 8 Si. yajento. 9 Si. saccavajjena.
Byakareyya   labujam   va   puttho   ambam   byakareyya  evameva  kho
me   bhante   purano   kassapo   sanditthikam  samannaphalam  puttho  samano
akiriyam   byakasi   tassa   mayham   bhante   etadahosi   katham  hi  nama
madiso   samanam   va   brahmanam   va   vijite   vasantam  apasadetabbam
manneyyati    so   kho   aham   bhante   puranassa   kassapassa   bhasitam
neva   abhinandim   nappatikkosim  anabhinanditva  appatikkositva  anattamano
anattamanavacam     aniccharetva     tameva     vacam     anugganhanto
anikkujjento 1- utthayasana pakkamim.
     [95]  Ekamidaham  bhante  samayam  yena makkhali gosalo tenupasankamim
upasankamitva    makkhalina    gosalena    saddhim   sammodim   sammodaniyam
katham   saraniyam   vitisaretva   ekamantam   nisidim   ekamantam   nisinno
kho   aham   bhante   makkhalim  gosalam  etadavocam  yatha  nu  kho  imani
bho   gosala   puthusippayatanani   .pe.  sakka  nu  kho  bho  gosala
evameva ditthe va dhamme sanditthikam samannaphalam pannapetunti
     {95.1}  evam  vutte  bhante  makkhali gosalo mam etadavoca natthi
maharaja   hetu  natthi  paccayo  sattanam  samkilesaya  ahetu  appaccaya
satta   samkilissanti   natthi   hetu   natthi   paccayo  sattanam  visuddhiya
ahetu   appaccaya  satta  visujjhanti  natthi  attakare  natthi  parakare
natthi   purisakare   natthi   balam   natthi   viriyam  natthi  purisathamo  natthi
@Footnote: 1 Si. anikkujjanto.
Purisaparakkamo   sabbe   satta   sabbe   pana   sabbe  bhuta  sabbe
jiva   avasa   abala   aviriya  niyatisangatibhavaparinata  chasvevabhijatisu
sukhanca   dukkhanca   patisamvedenti   cuddasa   kho  panimani  maharaja  1-
yonipamukhasatasahassani  satthi  ca  2-  satani  cha  satani  panca  ca kammuno
satani  panca  ca  kammani  tini  ca  kammani  kamme  ca  upaddhakamme 3-
ca   dvatthipatipada   dvatthantarakappa   4-  chalabhijatiyo  atthapurisabhumiyo
ekunapannasa   ajivakasate   ekunapannasa  paribbajakasate  ekunapannasa
nagavasasate  5-  vise  indriyasate  timse  nirayasate  chattimsarajodhatuyo
sattasannigabbha            sattaasannigabbha           sattaniganthigabbha
sattadeva   sattamanussa   6-   sattapisaca  7-  sattasara  sattapavuta
sattapapata       sattapapatasatani      sattasupina      sattasupinasatani
cullasitimahakappino   8-   satasahassani   yani  bale  ca  pandite  ca
sandhavitva   samsaritva   dukkhassantam   karissanti   tattha   natthi  iminaham
silena   va   vattena   va  tapena  va  brahmacariyena  va  aparipakkam
va    kammam   paripacessami   paripakkam   va   kammam   phussa   phussa
byantikarissamiti   9-   hevam   natthi   donamite  sukhadukkhe  pariyantakate
@Footnote: 1 Si. maharajati patho na dissati. 2 Si. satthinca. 3 Si. addhakamme
@ca. 4 Si. vatthipatipada vatthantarakappa. 5 Si. nagavasasate.
@Yu. nagavasasate. 6 Si. manusa. 7 Si. pesaca.
@8 Si. mahakappuno. 9 Si. phussa phussa byantikarissamiti.
Samsare  natthi  hanavaddhane  1-  natthi  ukkamsavakkamse  seyyathapi  nama
suttagule   khitte   nibbethiyamanameva  paleti  2-  evameva  bale  ca
pandite ca sandhavitva samsaritva dukkhassantam karissantiti
     {95.2}   ittham   kho   me  bhante  makkhali  gosalo  sanditthikam
samannaphalam    puttho    samano    samsarasuddhim    byakasi   seyyathapi
bhante   ambam  va  puttho  labujam  byakareyya  labujam  va  puttho  ambam
byakareyya   evameva   kho   me  bhante  makkhali  gosalo  sanditthikam
samannaphalam    puttho    samano   samsarasuddhim   byakasi   tassa   mayham
bhante  etadahosi  katham  hi  nama  madiso  samanam va brahmanam va vijite
vasantam   apasadetabbam   manneyyati   so   kho  aham  bhante  makkhalissa
gosalassa    bhasitam    neva    abhinandim    nappatikkosim   anabhinanditva
appatikkositva    anattamano    anattamanavacam   aniccharetva   tameva
vacam anugganhanto anikkujjento utthayasana pakkamim.
     [96]   Ekamidaham  bhante  samayam  yena  ajito  kesakambalo  3-
tenupasankamim  upasankamitva  ajitena  kesakambalena saddhim sammodim sammodaniyam
katham   saraniyam   vitisaretva   ekamantam   nisidim   ekamantam   nisinno
kho   aham   bhante  ajitam  kesakambalam  etadavocam  yatha  nu  kho  imani
bho   ajita   puthusippayatanani   .pe.   sakka   nu   kho   bho  ajita
evameva ditthe va dhamme sanditthikam samannaphalam pannapetunti
@Footnote: 1 Si. hayanavaddhane. 2 Si. phaleti. 3 Si. ajito kesakambali.
     {96.1}  Evam  vutte bhante ajito kesakambalo mam etadavoca natthi
maharaja   dinnam  natthi  yittham  natthi  huttam  natthi  sukatadukkatanam  kammanam
phalam  vipako  natthi  ayam  loko  natthi  paraloko  1-  natthi mata natthi
pita    natthi    satta   opapatika   natthi   loke   samanabrahmana
samaggagata   2-   sammapatipanna   ye   imanca   lokam   paranca  lokam
sayam   abhinna   sacchikatva   pavedenti   catummahabhutiko   ayam  puriso
yada   kalam   karoti  pathavi  pathavikayam  anupeti  anupagacchati  3-  apo
apokayam   anupeti  anupagacchati  tejo  tejokayam  anupeti  anupagacchati
vayo   vayokayam   anupeti   anupagacchati  akasam  indriyani  samkamanti
asandipancama   purisa   tam   4-   adaya  gacchanti  yava  alahana
padani   pannayanti   5-  kapotakani  atthini  bhavanti  bhassanta  hutiyo
dattupannattamidam   6-  danam  tesam  tuccham  musa  vilapo  7-  ye  keci
atthikavadam   vadanti  bale  ca  pandite  ca  kayassa  bheda  ucchijjanti
vinassanti na honti param maranati
     {96.2} ittham kho me bhante ajito kesakambalo sanditthikam samannaphalam puttho
samano ucchedam 8- byakasi seyyathapi bhante ambam va puttho labujam byakareyya
@Footnote: 1 Si. paro loko. 2 samaggata sammaggatatipi dve patha
@dissanti. 3 Si. anupigacchati. 4 Si. matam. 5 Si. alahana
@padani pannapentiti patho dissati. 6 Si. dattupannattam
@yadidam. 7 Si. musavilopo. 8 Si. ucchedavadam.
Labujam  va  puttho  ambam  byakareyya  evameva  kho  me  bhante ajito
kesakambalo    sanditthikam    samannaphalam    puttho    samano    ucchedam
byakasi   tassa   mayham   bhante   etadahosi   katham  hi  nama  madiso
samanam   va   brahmanam   va  vijite  vasantam  apasadetabbam  manneyyati
so   kho   aham   bhante  ajitassa  kesakambalassa  bhasitam  neva  abhinandim
nappatikkosim   anabhinanditva   appatikkositva   anattamano  anattamanavacam
aniccharetva  tameva  vacam  anugganhanto  anikkujjento  utthayasana
pakkamim.
     [97]  Ekamidaham  bhante  samayam yena pakudho kaccayano tenupasankamim
upasankamitva   pakudhena   kaccayanena   saddhim   sammodim  sammodaniyam  katham
saraniyam   vitisaretva   ekamantam  nisidim  ekamantam  nisinno  kho  aham
bhante  pakudham  kaccayanam  etadavocam  yatha  nu  kho  imani  bho kaccayana
puthusippayatanani   .pe.   sakka   nu   kho   bho  kaccayana  evameva
ditthe va dhamme sanditthikam samannaphalam pannapetunti
     {97.1}  evam vutte bhante pakudho kaccayano mam etadavoca sattime
maharaja  kaya  akata  akatavidha  animmita  animmata  vanjha kutattha
esikatthayitthita   1-   te  na  injanti  na  viparinamanti  na  annamannam
byabadhenti   nalam  annamannassa  sukhaya  va  dukkhaya  va  sukhadukkhaya
va katame satta pathavikayo apokayo tejokayo vayokayo sukhe dukkhe jive
@Footnote: 1 esikatthayitthikatipi patho.
Sattame   ime  sattakaya  1-  akata  akatavidha  animmita  animmata
vanjha   kutattha   esikatthayitthita   te   na  injanti  na  viparinamanti
na    annamannam    byabadhenti    nalam    annamannassa   sukhaya   va
dukkhaya   va  sukhadukkhaya  va  tattha  natthi  hanta  va  ghateta  va
sota  va  saveta  va  2-  vinnata va vinnapeta va so hi 3-
tinhena   satthena  sisam  chindati  na  koci  kanci  jivita  4-  voropeti
sattannamyeva kayanam antarena satthamanupattatiti 5-
     {97.2}  ittham kho me bhante pakudho kaccayano sanditthikam samannaphalam
puttho  samano  annena  annam  byakasi  seyyathapi  bhante  ambam  va
puttho  labujam  byakareyya  labujam  va  puttho  ambam byakareyya evameva
kho  me  bhante  pakudho  kaccayano  sanditthikam  samannaphalam puttho samano
annena  annam  byakasi  tassa  mayham  bhante  etadahosi  katham  hi  nama
madiso  samanam  va  brahmanam  va vijite vasantam apasadetabbam manneyyati
so  kho  aham  bhante pakudhassa kaccayanassa bhasitam neva abhinandim nappatikkosim
anabhinanditva   appatikkositva  anattamano  anattamanavacam  aniccharetva
tameva vacam anugganhanto anikkujjento utthayasana pakkamim.
     [98]   Ekamidaham   bhante   samayam   yena   nigantho  nataputto
@Footnote: 1 Si. santime sattakaya. 2 Si. soveta va. 3 Si. sopi.
@4 Si. kaci jivita. 5 Si. satthavivaramanupatanti.
Tenupasankamim    upasankamitva   niganthena   nataputtena   saddhim   sammodim
sammodaniyam   katham   saraniyam   vitisaretva   ekamantam  nisidim  ekamantam
nisinno   kho  aham  bhante  nigantham  nataputtam  etadavocam  yatha  nu  kho
imani   bho   aggivessana   puthusippayatanani   .pe.   sakka  nu  kho
bho   aggivessana   evameva   ditthe  va  dhamme  sanditthikam  samannaphalam
pannapetunti
     {98.1}  evam  vutte  bhante nigantho nataputto mam etadavoca idha
maharaja    nigantho    catuyamasamvarasamvuto   hoti   kathanca   kho   1-
maharaja   nigantho   catuyamasamvarasamvuto   hoti  idha  maharaja  nigantho
sabbavarivarito    ca   hoti   sabbavariyutto   ca   sabbavaridhuto   ca
sabbavariphuto  2-  ca  evam  kho 3- maharaja nigantho catuyamasamvarasamvuto
hoti  yato  kho maharaja nigantho evam catuyamasamvarasamvuto hoti ayam vuccati
maharaja nigantho nataputto 4- gatatto ca yatatto ca thitatto cati
     {98.2} ittham kho me bhante nigantho nataputto sanditthikam samannaphalam
puttho   samano  catuyamasamvaram  byakasi  seyyathapi  bhante  ambam  va
puttho  labujam  byakareyya  labujam va puttho ambam byakareyya evameva kho
bhante   nigantho   nataputto   sanditthikam   samannaphalam   puttho  samano
catuyamasamvaram   byakasi  tassa  mayham  bhante  etadahosi  katham  hi  nama
madiso   samanam   va   brahmanam   va   vijite   vasantam  apasadetabbam
@Footnote: 1 Si. khosaddo natthi. 2 Si. sabbavariputtho. 3 Si. khosaddo
@natthi. 4 Yu. -phuttho. Si. nataputtoti patho natthi.
Manneyyati  so  kho  aham  bhante  niganthassa  nataputtassa  bhasitam  neva
abhinandim    nappatikkosim    anabhinanditva    appatikkositva   anattamano
anattamanavacam  aniccharetva  tameva  vacam  anugganhanto  anikkujjento
utthayasana pakkamim.
     [99]  Ekamidaham  bhante  samayam  yena  sanjayo  velatthaputto 1-
tenupasankamim   upasankamitva   sanjayena   velatthaputtena   saddhim  sammodim
sammodaniyam   katham   saraniyam   vitisaretva   ekamantam  nisidim  ekamantam
nisinno  kho  aham  bhante  sanjayam  velatthaputtam  etadavocam  yatha  nu kho
imani  bho  sanjaya  puthusippayatanani  .pe.  sakka  nu  kho  bho sanjaya
evameva ditthe va dhamme sanditthikam samannaphalam pannapetunti
     {99.1}  evam  vutte  bhante  sanjayo velatthaputto mam etadavoca
atthi  paro  lokoti  iti  ce  mam  pucchasi atthi paro lokoti iti ce me
assa  atthi  paro  lokoti  iti  tena  2- byakareyyam evantipi me no
tathatipi  me  no  annathatipi  me  no notipi me no no notipi me no
natthi  paro  loko  atthi  ca  natthi  ca  paro  loko neva atthi na natthi
paro   loko   atthi   satta   opapatika  natthi  satta  opapatika
atthi   ca  natthi  ca  satta  opapatika  neva  atthi  na  natthi  satta
opapatika   atthi   sukatadukkatanam   kammanam   phalam   vipako  iti  ce
mam   pucchasi   atthi   sukatadukkatanam   kammanam   phalam   vipako  iti  ce
@Footnote: 1 Si. velatthiputto. 2 te nam.
Me   assa   atthi   sukatadukkatanam   kammanam   phalam  vipako  iti  tena
byakareyyam   natthi   sukatadukkatanam   kammanam   phalam   vipako  atthi  ca
natthi   ca   sukatadukkatanam  kammanam  phalam  vipako  neva  atthi  na  natthi
sukatadukkatanam   kammanam   phalam   vipako   hoti   tathagato   parammarana
na   hoti   tathagato   parammarana   hoti   ca  na  ca  hoti  tathagato
parammarana   neva  hoti  na  na  hoti  tathagato  parammaranati  iti  ce
mam  pucchasi  neva  hoti  na  na  hoti  tathagato  parammaranati iti ce me
assa  neva  hoti  na  na hoti tathagato parammaranati iti tena byakareyyam
evantipi   me   no   tathatipi  me  no  annathatipi  me  no  notipi
me no no notipi me noti
     {99.2}  ittham  kho  me  bhante  sanjayo  velatthaputto sanditthikam
samannaphalam   puttho   samano   vikkhepam   byakasi   seyyathapi  bhante
ambam  va  puttho  labujam  byakareyya  labujam  va puttho ambam byakareyya
evameva   kho   bhante   sanjayo   velatthaputto  sanditthikam  samannaphalam
puttho   samano   vikkhepam   byakasi   tassa  mayham  bhante  etadahosi
ayanca    imesam   samanabrahmananam   sabbabalo   sabbamulho   katham   hi
nama   sanditthikam   samannaphalam   puttho   samano  vikkhepam  byakarissatiti
tassa   mayham   bhante   etadahosi   kathanhi   nama  madiso  samanam  va
brahmanam   va   vijite   vasantam   apasadetabbam  manneyyati  so  kho
aham  bhante  sanjayassa  velatthaputtassa  bhasitam  neva  abhinandim nappatikkosim
anabhinanditva       appatikkositva      anattamano      anattamanavacam
Aniccharetva  tameva  vacam  anugganhanto  anikkujjento  utthayasana
pakkamim.
     [100]  Soham  bhante  bhagavantampi pucchami yatha nu kho imani bhante
puthusippayatanani   seyyathidam   hattharoha  assaroha  rathika  dhanuggaha
celaka   calaka  pindadayika  ugga  rajaputta  pakkhandino  mahanaga
sura   cammayodhino   dasakaputta   alarika  kappaka  nhapaka  suda
malakara   rajaka   pesakara  nalakara  kumbhakara  ganaka  muddika
yani   va   panannanipi   evamgatani   puthusippayatanani  te  ditthe  va
dhamme   sanditthikam   sippaphalam   upajivanti   te   tena  attanam  sukhenti
pinenti   matapitaro   sukhenti   pinenti   puttadaram  sukhenti  pinenti
mittamacce    sukhenti   pinenti   samanabrahmanesu   uddhaggikam   dakkhinam
patitthapenti  sovaggikam  sukhavipakam  saggasamvattanikam  sakka  nu  kho  bhante
evameva ditthe va dhamme sanditthikam samannaphalam pannapetunti.
     {100.1}   Sakka   maharaja   tenahi   maharaja   tannevettha
patipucchissami   yatha   te   khameyya   tatha  tam  byakareyyasi  tam  kim
mannasi   maharaja  idha  te  assa  puriso  daso  kammakaro  pubbutthayi
pacchanipati   kimkarapatissavi   manapacari   piyavadi   mukhullokiko   1-
tassa   evamassa   acchariyam   vata   bho  abbhutam  vata  bho  punnanam  gati
punnanam   vipako   ayam   hi  raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto
@Footnote: 1 Si. mukhullokako.
Manusso  ahampi  manusso  ayam  hi  raja  magadho ajatasattu vedehiputto
pancahi   kamagunehi   samappito   samangibhuto   paricareti  devo  manne
aham    panamhissa    1-   daso   kammakaro   pubbutthayi   pacchanipati
kimkarapatissavi  manapacari  piyavadi  mukhullokiko  so  vatassaham  punnani
kareyyam    yannunaham    kesamassum   oharetva   kasayani   vatthani
acchadetva   agarasma   anagariyam   pabbajeyyanti   .  so  aparena
samayena   kesamassum   oharetva   kasayani   vatthani  acchadetva
agarasma   anagariyam   pabbajeyya   .   so  evam  pabbajito  samano
kayena   samvuto   vihareyya   vacaya  samvuto  vihareyya  manasa  samvuto
vihareyya ghasacchadanaparamataya santuttho 2- abhirato paviveke.
     {100.2}   Tanceke  3-  purisa  evamaroceyyum  yagghe  deva
janeyyasi   yo   te   so   puriso   daso   kammakaro  pubbutthayi
pacchanipati     kimkarapatissavi    manapacari    piyavadi    mukhullokiko
so   deva   kesamassum  oharetva  kasayani  vatthani  acchadetva
agarasma   anagariyam  pabbajito  so  evam  pabbajito  samano  kayena
samvuto  viharati  vacaya  samvuto  viharati  manasa samvuto viharati ghasacchadana-
paramataya  santuttho  abhirato paviveketi. Apinu tvam evam vadeyyasi etu
me  bho  so  puriso punadeva hotu daso kammakaro pubbutthayi pacchanipati
kimkarapatissavi   manapacari   piyavadi  mukhullokikoti  .  nohetam  bhante
@Footnote: 1 aham panamhassatipi patho. 2 Si. santhito. 3 Si. tance te.
Athakho    nam   mayameva   abhivadeyyamapi   paccuttheyyamapi   asanenapi
nimanteyyama   abhinimanteyyamapi   nam   civarapindapatasenasanagilanapaccaya-
bhesajjaparikkharehi   dhammikampissa   rakkhavaranaguttim   samvidaheyyamati  .
Tam  kim  mannasi  maharaja  yadi  evam  sante hoti va sanditthikam samannaphalam
no  vati . Addha kho bhante evam sante hoti sanditthikam samannaphalanti.
Idam  kho  te  maharaja  maya  pathamam ditthe va dhamme sanditthikam samannaphalam
pannattanti.
     [101]  Sakka  pana  bhante  annampi  evameva  ditthe  va  dhamme
sanditthikam    samannaphalam   pannapetunti   .   sakka   maharaja   tenahi
maharaja    tannevettha   patipucchissami   yatha   te   khameyya   tatha
nam   byakareyyasi   .   tam   kim   mannasi   maharaja  idha  te  assa
puriso    kassako    gahapatiko   karakarako   rasivaddhako   .   tassa
evamassa   acchariyam   vata  bho  abbhutam  vata  bho  punnanam  gati  punnanam
vipako   ayam   hi   raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto  manusso
ahampi   manusso   ayam   hi   raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto
pancahi   kamagunehi   samappito   samangibhuto   paricareti  devo  manne
aham   panamhissa   kassako   gahapatiko   karakarako   rasivaddhako   so
vatassaham    punnani    kareyyam    yannunaham   kesamassum   oharetva
kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbajeyyanti.
     {101.1}   So  aparena  samayena  appam  va  bhogakkhandham  pahaya
Mahantam   va   bhogakkhandham   pahaya   appam   va   natiparivattam   pahaya
mahantam   va   natiparivattam   pahaya  kesamassum  oharetva  kasayani
vatthani   acchadetva   agarasma   anagariyam   pabbajeyya   .   so
evam   pabbajito   samano   kayena  samvuto  vihareyya  vacaya  samvuto
vihareyya   manasa   samvuto   vihareyya   ghasacchadanaparamataya   santuttho
abhirato   paviveke  .  tanceke  purisa  evamaroceyyum  yagghe  deva
janeyyasi   yo   te   so   puriso  kassako  gahapatiko  karakarako
rasivaddhako   so   deva   kesamassum  oharetva  kasayani  vatthani
acchadetva   agarasma   anagariyam   pabbajito   so  evam  pabbajito
samano   kayena   samvuto   viharati   vacaya   samvuto   viharati  manasa
samvuto   viharati   ghasacchadanaparamataya  santuttho  abhirato  paviveketi .
Apinu   tvam   evam   vadeyyasi   etu  me  bho  so  puriso  punadeva
hotu kassako gahapatiko karakarako rasivaddhakoti.
     {101.2}  No  hetam  bhante  athakho  nam  mayameva abhivadeyyamapi
paccuttheyyamapi    asanenapi    nimanteyyama    abhinimanteyyamapi   nam
civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharehi dhammikampissa
rakkhavaranaguttim  samvidaheyyamati  .  tam  kim  mannasi  maharaja  yadi  evam
sante  hoti  va  sanditthikam  samannaphalam  no  vati . Addha kho bhante
evam  sante  hoti  sanditthikam  samannaphalanti  .  idam  kho  te maharaja
maya dutiyam ditthe va dhamme sanditthikam samannaphalam pannattanti.
     [102]  Sakka  pana  bhante  annampi  ditthe  va  dhamme  sanditthikam
samannaphalam      pannapetum     imehi     sanditthikehi     samannaphalehi
abhikkantataranca   panitatarancati   .   sakka  maharaja  tenahi  maharaja
sunahi   1-   sadhukam   manasikarohi  bhasissamiti  .  evam  bhanteti  kho
raja 2- magadho ajatasattu vedehiputto bhagavato paccassosi.
     {102.1}  Bhagava etadavoca idha maharaja tathagato loke uppajjati
araham   sammasambuddho   vijjacaranasampanno   sugato   lokavidu  anuttaro
purisadammasarathi   sattha   devamanussanam   buddho  bhagavati  3-  so  imam
lokam   sadevakam   samarakam   sabrahmakam  sassamanabrahmanim  pajam  sadevamanussam
sayam  abhinna  sacchikatva  pavedeti  .  so  dhammam  deseti  adikalyanam
majjhekalyanam    pariyosanakalyanam    sattham    sabyanjanam   kevalaparipunnam
parisuddham brahmacariyam pakaseti.
     {102.2}  Tam  dhammam  sunati  gahapati va gahapatiputto va annatarasmim
va kule paccha 4- jato. So tam dhammam sutva tathagate saddham patilabhati. So
tena  saddhapatilabhena  samannagato  iti  patisancikkhati sambadho gharavaso
rajapatho   5-  abbhokaso  pabbajja  nayidam  sukaram  agaram  ajjhavasata
ekantaparipunnam   ekantaparisuddham   samkhalikhitam   brahmacariyam   caritum  yannunaham
kesamassum   oharetva   kasayani  vatthani  acchadetva  agarasma
@Footnote: 1 Si. sunohiti va patho. 2 Si. maharaja. 3 Si. bhagava.
@4 Si. pacca. 5 Si. rajopatho.
Anagariyam pabbajeyyanti.
     {102.3}   So  aparena  samayena  appam  va  bhogakkhandham  pahaya
mahantam   va  bhogakkhandham  pahaya  appam  va  natiparivattam  pahaya  mahantam
va   natiparivattam   pahaya  kesamassum  oharetva  kasayani  vatthani
acchadetva   agarasma   anagariyam  pabbajati  .  so  evam  pabbajito
samano   patimokkhasamvarasamvuto   viharati  acaragocarasampanno  anumattesu
vajjesu  bhayadassavi  samadaya  sikkhati  sikkhapadesu kayakammavacikammena 1-
samannagato  kusalena  parisuddhajivo  silasampanno  indriyesu  guttadvaro
satisampajannena samannagato santuttho.
     [103]  Kathanca  maharaja  bhikkhu  silasampanno  hoti  idha maharaja
bhikkhu   panatipatam   pahaya   panatipata  pativirato  hoti  nihitadando
nihitasattho   lajji  dayapanno  sabbapanabhutahitanukampi  viharati  .  idampissa
hoti silasmim.
     {103.1}   Adinnadanam   pahaya   adinnadana  pativirato  hoti
dinnadayi  dinnapatikankhi  athenena  sucibhutena  attana  viharati. Idampissa
hoti silasmim.
     {103.2}  Abrahmacariyam  pahaya  brahmacari  hoti aracari virato
methuna gamadhamma. Idampissa hoti silasmim.
     {103.3}  Musavadam  pahaya  musavada  pativirato  hoti saccavadi
saccasandho  theto  2-  paccayiko  avisamvadako  lokassa . Idampissa hoti
silasmim.
     {103.4}     Pisunam     vacam     pahaya    pisunaya    vacaya
pativirato     hoti     ito     sutva     na    amutra    akkhata
@Footnote: 1 Si. kayavacikammena. 2  Si. theto.
Imesam  bhedaya  amutra  va  sutva  na  imesam  akkhata  amusam bhedaya
iti   bhinnanam   va  sandhata  sahitanam  va  anuppadata  samaggaramo
samaggarato   samagganandi   samaggakaranim   vacam  bhasita  hoti  .  idampissa
hoti silasmim.
     {103.5}  Pharusam  vacam  pahaya  pharusaya vacaya pativirato hoti ya
sa   vaca  nela  kannasukha  pemaniya  hadayangama  pori  bahujanakanta
bahujanamanapa tatharupim vacam bhasita hoti. Idampissa hoti silasmim.
     {103.6}   Samphappalapam   pahaya   samphappalapa  pativirato  hoti
kalavadi   bhutavadi   atthavadi   dhammavadi   vinayavadi   nidhanavatim  vacam
bhasita   hoti   kalena  sapadesam  pariyantavatim  atthasanhitam  .  idampissa
hoti silasmim.
     {103.7}  Bijagamabhutagamasamarambha  pativirato  hoti. Ekabhattiko
hoti  rattuparato  virato vikalabhojana. Naccagitavaditavisukadassana pativirato
hoti   .   malagandhavilepanadharanamandanavibhusanatthana  pativirato  hoti .
Uccasayanamahasayana  pativirato  hoti. Jataruparajatapatiggahana 1- pativirato
hoti   .   amakadhannapatiggahana  pativirato  hoti  .  amakamamsapatiggahana
pativirato   hoti   .   itthikumarikapatiggahana   2-  pativirato  hoti .
Dasidasapatiggahana   pativirato   hoti   .   ajelakapatiggahana  pativirato
hoti   .   kukkutasukarapatiggahana  pativirato  hoti  .  hatthigavassavalava-
patiggahana    pativirato    hoti   .   khettavatthupatiggahana   pativirato
@Footnote: 1 Si. jataruparajatapatiggahana. 2 Si. itthikumaripatiggahana.
Hoti   .   duteyyapahinagamananuyoga   pativirato   hoti   .  kayavikkaya
pativirato    hoti    .   tulakutakamsakutamanakuta   pativirato   hoti  .
Ukkotanavancananikatisaviyoga    pativirato    hoti   .   chedanavadhabandhana-
viparamosaalopasahasakara pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
                    Cullasilam nitthitam 1-.
     [104]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupam   bijagamabhutagamasamarambham  anuyutta
viharanti   .  seyyathidam  .  mulabijam  khandhabijam  phalabijam  aggabijam  bijabijameva
pancamam   iti  va  .  iti  evarupa  bijagamabhutagamasamarambha  pativirato
hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [105]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani    bhunjitva    te    evarupam   sannidhikaraparibhogam   anuyutta
viharanti   .   seyyathidam   .   annasannidhi   2-  panasannidhi  vatthasannidhi
yanasannidhi   sayanasannidhi   gandhasannidhi   amisasannidhi   iti   va  .  iti
evarupa   sannidhikaraparibhoga   pativirato   hoti   .   idampissa   hoti
silasmim.
     [106]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupam  visukadassanam  anuyutta  viharanti .
@Footnote: 1 Si. cullasilam nitthitanti idam natthi. 2 annasannidhintipi annasannadhitipi
@patho dissati.
Seyyathidam   .   naccam   gitam  vaditam  pekkham  akkhanam  panissaram  vetalam
kumbhathunam    sobhanagarakam    candalam   vamsam   dhovanam   hatthiyuddham   assayuddham
mahisayuddham    usabhayuddham   ajayuddham   mendayuddham   kukkutayuddham   vattakayuddham
dandayuddham     mutthiyuddham    nibbuddham    uyyodhikam    balaggam    senabyuham
anikadassanam   iti   va   .   iti   evarupa   visukadassana   pativirato
hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [107]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani    bhunjitva    te   evarupam   jutappamadatthananuyogamanuyutta
viharanti   .   seyyathidam   .   atthapadam   dasapadam   akasam   pariharapatham
santikam   khalikam   ghatikam   salakahattham   akkham   pankaciram   vankakam  mokkhacikam
cingulakam  pattalhakam  rathakam  dhanukam  akkharikam  manesikam  1-  yathavajjam  iti
va   .   iti   evarupa  jutappamadatthananuyoga  pativirato  hoti .
Idampissa hoti silasmim.
     [108]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani    bhunjitva    te   evarupam   uccasayanamahasayanam   anuyutta
viharanti  .  seyyathidam  .  asandim  pallankam  gonakam  cittakam  patikam patalikam
tulikam  vikatikam  uddhalomim  2-  ekantalomim katissam koseyyam kuttakam hatthattharam
assattharam   rathattharam   ajinappavenim   kadalimigapavarapaccattharanam   sauttaracchadam
ubhatolohitakupadhanam   iti   va   .  iti  evarupa  uccasayanamahasayana
@Footnote: 1 Si. manosikam. (manesikanti pathena bhavitabbam). 2 Si. uddalomim.
Pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [109]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupam  mandanavibhusanatthananuyogam  anuyutta
viharanti   .   seyyathidam   .   ucchadanam   parimaddanam  nhapanam  sambahanam
adasam   anjanam   malagandhavilepanam  mukhacunnam  mukhavilepanam  hatthabandham  1-
sikhabandham   dandam   nalikam   asim   khaggam   chattam  citrupahanam  unhisam  manim
valavijanim   odatani   vatthani  dighadasani  iti  va  .  iti  evarupa
mandanavibhusanatthananuyoga pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [110]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te  evarupam  tiracchanakatham  anuyutta  viharanti .
Seyyathidam   .  rajakatham  corakatham  mahamattakatham  senakatham  bhayakatham  yuddhakatham
annakatham    panakatham   vatthakatham   sayanakatham   malakatham   gandhakatham   natikatham
yanakatham   gamakatham   nigamakatham   nagarakatham  janapadakatham  itthikatham  purisakatham  2-
surakatham   visikhakatham   kumbhatthanakatham   pubbapetakatham  nanattakatham  lokakkhayikam
samuddakkhayikam  iti  bhavabhavakatham  iti  va . Iti evarupaya tiracchanakathaya
pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [111]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te  evarupam  viggahikakatham  anuyutta  viharanti .
@Footnote: 1 Si. malavilepanam mukhacunnakam mukhalepam hatthabandhanam. 2 Si.
@purisakathanti patho na dissati.
Seyyathidam   .   tvam   imam   dhammavinayam   ajanasi  aham  imam  dhammavinayam
ajanami    kim   tvam   imam   dhammavinayam   ajanissasi   micchapatipanno
tvamasi    ahamasmi    sammapatipanno    sahitam   me   asahitante   pure
vacaniyam    paccha   avaca   paccha   vacaniyam   pure   avaca   adhicinnante
viparavattam   aropito   te   vado   niggahitosi   caravadappamokkhaya
nibbethehi  va  sace  pahositi  iti  va. Iti evarupaya viggahikakathaya
pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [112]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani    bhunjitva    te   evarupam   duteyyapahinagamananuyogamanuyutta
viharanti  .  seyyathidam  .  rannam  rajamahamattanam  khattiyanam  brahmananam
gahapatikanam  kumaranam  idha  gaccha  amutra gaccha idam hara amutra idam aharati
iti  va  .  iti  evarupa  duteyyapahinagamananuyoga  pativirato  hoti.
Idampissa hoti silasmim.
     [113]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani  bhunjitva  te kuhaka ca honti lapaka ca nemittika ca nipphesika
ca  1- labhena ca labham nijigimsitaro iti va 2-. Iti evarupa kuhanalapana
pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
                   Majjhimasilam nitthitam 3-.
@Footnote: 1 Si. nimittaka ca nippesika ca. 2 Si. iti vati idam natthi.
@3 Si. majjhimasilam nitthitanti idampi natthi.
     [114]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam  .  angam  nimittam  uppatam  1-  supinam
lakkhanam     musikacchinnam     aggihomam    dabbihomam    thusahomam    kanahomam
tandulahomam    sappihomam    telahomam   mukhahomam   lohitahomam   angavijja
vatthuvijja    khettavijja   sivavijja   bhutavijja   bhurivijja   ahivijja
visavijja   vicchikavijja   musikavijja  sakunavijja  vayasavijja  pakkajjhanam
saraparittanam   migapakkam   iti   va  .  iti  evarupaya  tiracchanavijjaya
micchajiva pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [115]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam   .  manilakkhanam  vatthalakkhanam  dandalakkhanam
satthalakkhanam   asilakkhanam  usulakkhanam  dhanulakkhanam  avudhalakkhanam  2-  itthilakkhanam
purisalakkhanam     kumaralakkhanam     kumarilakkhanam    dasalakkhanam    dasilakkhanam
hatthilakkhanam   assalakkhanam   mahisalakkhanam   usabhalakkhanam   golakkhanam   ajalakkhanam
mendalakkhanam    kukkutalakkhanam    vattakalakkhanam    godhalakkhanam   kannikalakkhanam
kacchapalakkhanam   migalakkhanam   iti  va  .  iti  evarupaya  tiracchanavijjaya
micchajiva pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
@Footnote: 1 Si. uppadam. 2 si ayudhalakkhanam.
     [116]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam   .   rannam   niyyanam  bhavissati  rannam
aniyyanam   bhavissati   abbhantaranam   rannam   upayanam   bhavissati  bahiranam
rannam    apayanam    bhavissati    bahiranam    rannam    upayanam   bhavissati
abbhantaranam    rannam    apayanam   bhavissati   abbhantaranam   rannam   jayo
bhavissati    bahiranam    rannam    parajayo   bhavissati   bahiranam   rannam
jayo   bhavissati   abbhantaranam   rannam   parajayo   bhavissati  iti  imassa
jayo   bhavissati   1-   imassa   parajayo   bhavissati  iti  va  .  iti
evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajiva   pativirato  hoti  .  idampissa
hoti silasmim.
     [117]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam  .  candaggaho  bhavissati  suriyaggaho
bhavissati    nakkhattaggaho   bhavissati   candimasuriyanam   pathagamanam   bhavissati
candimasuriyanam    uppathagamanam    bhavissati   nakkhattanam   pathagamanam   bhavissati
nakkhattanam    uppathagamanam   bhavissati   ukkapato   bhavissati   disadaho
bhavissati   bhumicalo   bhavissati   devadundubhi  bhavissati  candimasuriyanakkhattanam
uggamanam     oggamanam    samkilesam    vodanam    bhavissati    evamvipako
@Footnote: 1 Si. bhavissatiti patho na dissati.
Candaggaho      bhavissati     evamvipako     suriyaggaho     bhavissati
evamvipako    nakkhattaggaho    bhavissati    evamvipakam    candimasuriyanam
pathagamanam    bhavissati    evamvipakam   candimasuriyanam   uppathagamanam   bhavissati
evamvipakam    nakkhattanam    pathagamanam   bhavissati   evamvipakam   nakkhattanam
uppathagamanam   bhavissati   evamvipako   ukkapato   bhavissati  evamvipako
disadaho    bhavissati   evamvipako   bhumicalo   bhavissati   evamvipako
devadundubhi     bhavissati    evamvipakam    candimasuriyanakkhattanam    uggamanam
oggamanam   samkilesam   vodanam   bhavissati   iti  va  .  iti  evarupaya
tiracchanavijjaya micchajiva pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [118]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam  kappenti  .  seyyathidam  .  suvutthika  bhavissati  dubbutthika bhavissati
subhikkham   bhavissati  dubbhikkham  bhavissati  khemam  bhavissati  bhayam  bhavissati  rogo
bhavissati   arogyam  bhavissati  mudda  ganana  samkhanam  kaveyyam  lokayatam
iti  va  .  iti  evarupaya tiracchanavijjaya micchajiva pativirato hoti.
Idampissa hoti silasmim.
     [119]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam  .  avahanam  vivahanam  samvadanam  vivadanam
Samkiranam   vikiranam   subhatakaranam   dubbhatakaranam   viruddhagabbhakaranam   jivhanibandhanam
hanusamhananam     hatthabhijappanam     kannajappanam    adasapanham    kumaripanham
devapanham   adiccupatthanam   mahatupatthanam   abbhujjalanam   sirivhayanam   iti
va  .  iti  evarupaya  tiracchanavijjaya  micchajiva  pativirato  hoti.
Idampissa hoti silasmim.
     [120]  Yatha  va  paneke  bhonto samanabrahmana saddhadeyyani
bhojanani   bhunjitva   te   evarupaya   tiracchanavijjaya   micchajivena
jivikam   kappenti   .   seyyathidam   .   santikammam   panidhikammam   bhumikammam
bhurikammam    vassakammam    vossakammam    vatthukammam   vatthuparikiranam   acamanam
nhapanam  juhanam  1-  vamanam  virecanam  uddhavirecanam  adhovirecanam  sisavirecanam
kannatelam   nettappanam   2-   natthukammam   anjanam   paccanjanam  salakiyam
sallakattiyam    darakatikiccham    3-   mulabhesajjanam   anuppadanam   osadhinam
patimokkho   iti   va  .  iti  evarupaya  tiracchanavijjaya  micchajiva
pativirato hoti. Idampissa hoti silasmim.
     [121]  Sa  kho  so  maharaja  bhikkhu  evam silasampanno na kutoci
bhayam   samanupassati   yadidam   silasamvarato  .  seyyathapi  maharaja  khattiyo
muddhavasitto   nihatapaccamitto   na   kutoci   bhayam   samanupassati   yadidam
paccatthikato    evameva   kho   maharaja   bhikkhu   evam   silasampanno
@Footnote: 1 Si. nahapanam duhanam. 2 Si. nettatappanam. 3 Si. sallakattikam
@darakatikiccha.
Na   kutoci  bhayam  samanupassati  yadidam  silasamvarato  .  so  imina  ariyena
silakkhandhena    samannagato    ajjhattam    anavajjasukham   patisamvedeti  .
Evam kho maharaja bhikkhu silasampanno hoti.
                     Mahasilam nitthitam.
     [122]  Kathanca  maharaja  bhikkhu  indriyesu  guttadvaro  hoti.
Idha   maharaja   bhikkhu   cakkhuna   rupam   disva  na  nimittaggahi  hoti
nanubyanjanaggahi    yatvadhikaranamenam    cakkhundriyam    asamvutam    viharantam
abhijjhadomanassa    papaka   akusala   dhamma   anvassaveyyum   tassa
samvaraya   patipajjati  rakkhati  cakkhundriyam  cakkhundriye  samvaram  apajjati .
Sotena    saddam   sutva   na   nimittaggahi   hoti   nanubyanjanaggahi
yatvadhikaranamenam    sotindriyam    asamvutam    viharantam    abhijjhadomanassa
papaka   akusala   dhamma   anvassaveyyum   tassa   samvaraya  patipajjati
rakkhati   sotindriyam   sotindriye   samvaram   apajjati  .  ghanena  gandham
ghayitva   na   nimittaggahi   hoti   nanubyanjanaggahi  yatvadhikaranamenam
ghanindriyam    asamvutam    viharantam   abhijjhadomanassa   papaka   akusala
dhamma   anvassaveyyum   tassa   samvaraya   patipajjati  rakkhati  ghanindriyam
ghanindriye  samvaram  apajjati  .  jivhaya  rasam  sayitva  na nimittaggahi
hoti        nanubyanjanaggahi       yatvadhikaranamenam       jivhindriyam
asamvutam    viharantam    abhijjhadomanassa    papaka    akusala    dhamma
anvassaveyyum    tassa    samvaraya    patipajjati    rakkhati    jivhindriyam
Jivhindriye   samvaram   apajjati   .   kayena   photthabbam   phusitva  na
nimittaggahi    hoti    nanubyanjanaggahi   yatvadhikaranamenam   kayindriyam
asamvutam    viharantam    abhijjhadomanassa    papaka    akusala    dhamma
anvassaveyyum  tassa  samvaraya  patipajjati  rakkhati  kayindriyam  kayindriye
samvaram   apajjati   .   manasa   dhammam   vinnaya  na  nimittaggahi  hoti
nanubyanjanaggahi     yatvadhikaranamenam    manindriyam    asamvutam    viharantam
abhijjhadomanassa    papaka   akusala   dhamma   anvassaveyyum   tassa
samvaraya   patipajjati   rakkhati   manindriyam  manindriye  samvaram  apajjati .
So  imina  ariyena  indriyasamvarena  samannagato  ajjhattam  abyasekasukham
patisamvedeti evam kho maharaja bhikkhu indriyesu guttadvaro hoti.
     [123]   Kathanca   maharaja   bhikkhu   satisampajannena  samannagato
hoti   idha   maharaja   bhikkhu   abhikkante   patikkante   sampajanakari
hoti   alokite   vilokite  sampajanakari  hoti  samminjite  pasarite
sampajanakari   hoti   samghatipattacivaradharane  sampajanakari  hoti  asite
pite    khayite   sayite   sampajanakari   hoti   uccarapassavakamme
sampajanakari   hoti   gate   thite  nisinne  sutte  jagarite  bhasite
tunhibhave   sampajanakari   hoti   .   evam   kho   maharaja   bhikkhu
satisampajannena samannagato hoti.
     [124]   Kathanca  maharaja  bhikkhu  santuttho  hoti  idha  maharaja
bhikkhu    santuttho   hoti   kayapariharikena   civarena   kucchipariharikena
Pindapatena   so   yena   yeneva   pakkamati  samadayeva  pakkamati .
Seyyathapi  maharaja  pakkhi  sakuno  yena  yeneva  deti  sapattabharo va
deti   evameva  kho  maharaja  bhikkhu  santuttho  hoti  kayapariharikena
civarena   kucchipariharikena   pindapatena   so   yena  yeneva  pakkamati
samadayeva pakkamati. Evam kho maharaja bhikkhu santuttho hoti.
     [125]  So  imina  ca  ariyena  silakkhandhena  samannagato imina
ca    ariyena    indriyasamvarena    samannagato   imina   ca   ariyena
satisampajannena    samannagato    imaya    ca    ariyaya    santutthiya
samannagato    vivittam    senasanam    bhajati   arannam   rukkhamulam   pabbatam
kandaram   giriguham   susanam   vanapattham   abbhokasam   palalapunjam   .   so
pacchabhattam     pindapatapatikkanto     nisidati     pallankam    abhujitva
ujum kayam panidhaya parimukham satim upatthapetva.
     {125.1}  So  abhijjham  loke  pahaya vigatabhijjhena cetasa viharati
abhijjhaya   cittam   parisodheti   byapadapadosam   pahaya  abyapannacitto
viharati    sabbapanabhutahitanukampi    byapadapadosa    cittam   parisodheti
thinamiddham   pahaya   vigatathinamiddho   viharati  alokasanni  sato  sampajano
thinamiddha   cittam   parisodheti   uddhaccakukkuccam  pahaya  anuddhato  viharati
ajjhattam    vupasantacitto   uddhaccakukkucca   cittam   parisodheti  vicikiccham
pahaya   tinnavicikiccho   viharati   akathankathi  kusalesu  dhammesu  vicikicchaya
cittam parisodheti.
     [126]  Seyyathapi maharaja puriso inam adaya kammante payojeyya
tassa  te  kammanta  1-  samijjheyyum  so  yani  ca poranani inamulani
tani   ca  byantikareyya  siya  cassa  2-  uttarim  avasittham  darabharanaya
tassa   evamassa   aham   kho   pubbe   inamadaya  kammante  payojesim
tassa  me  te  kammanta  samijjhimsu  soham  yani  ca  poranani inamulani
tani  ca  byantiakasim  atthi  ca  me  uttarim  avasittham  darabharanayati.
So tatonidanam labhetha pamojjam adhigaccheyya 3- somanassam.
     {126.1}  Seyyathapi  maharaja  puriso  abadhiko  assa dukkhito
balhagilano   bhattancassa   nacchadeyya  na  cassa  kaye  balamatta .
So  aparena  samayena  tamha  abadha  mucceyya  bhattancassa  chadeyya
siya  cassa  kaye  balamatta  tassa  evamassa  aham kho pubbe abadhiko
ahosim  dukkhito  balhagilano  bhattanca  me  na  chadesi  na ca me asi
kaye  balamatta  somhi  etarahi  tamha  abadha  mutto  kattanca me
chadeti  atthi  ca  me kaye balamattati. So tatonidanam labhetha pamojjam
adhigaccheyya somanassam.
     {126.2}  Seyyathapi  maharaja  puriso  bandhanagare bandho assa
so  aparena  samayena  tamha  bandhana  mucceyya  sotthina  abbhayena na
cassa  kinci  bhoganam  vayo  tassa  evamassa  aham kho pubbe bandhanagare
bandho  ahosim  somhi  etarahi  tamha  bandhana mutto sotthina abbhayena
@Footnote: 1 kammantotipi patho. 2 Si. siya tassa. 3 adhigacchepiti patho.
Natthi  ca  me  kinci  bhoganam  vayoti  .  so tatonidanam labhetha pamojjam
adhigaccheyya somanassam.
     {126.3}  Seyyathapi  maharaja  puriso  daso  assa anattadhino
paradhino  na  yenakamamgamo  so aparena samayena tamha dasabya mucceyya
attadhino  aparadhino  bhujisso  yenakamamgamo  tassa  evamassa  aham  kho
pubbe   daso  ahosim  anattadhino  paradhino  na  yenakamamgamo  somhi
etarahi   tamha   dasabya   mutto   attadhino   aparadhino  bhujisso
yenakamamgamoti so tatonidanam labhetha pamojjam adhigaccheyya somanassam.
     {126.4}  Seyyathapi  maharaja  puriso  sadhano  sabhogo  kantaram
addhanamaggam   patipajjeyya   dubbhikkham   sappatibhayam   so  aparena  samayena
tam  kantaram  nitthareyya  sotthina  gamantam  anupapuneyya  khemam appatibhayam
tassa  evamassa  aham  kho  pubbe  sadhano  sabhogo  kantaram  addhanamaggam
patipajjim   dubbhikkham   sappatibhayam   somhi   etarahi  tam  kantaram  nitthinno
sotthina   gamantam   anuppatto   khemam   appatibhayanti   so  tatonidanam
labhetha  pamojjam  adhigaccheyya  somanassam  .  evameva kho maharaja bhikkhu
yathainam   yatharogam   yathabandhanagaram  yathadasabyam  yathakantaraddhanamaggam
evam ime panca nivarane appahine attani samanupassati.
     {126.5}    Seyyathapi   maharaja   yathaananyam   yathaarogyam
yathabandhanamokkham     yathabhujissam     yathakhemantabhumim    evameva    kho
maharaja bhikkhu ime panca nivarane pahine attani samanupassati.
     [127]   Tassime   panca   nivarane   pahine  attani  samanupassato
pamojjam   jayati   pamuditassa   piti  jayati  pitimanassa  kayo  passambhati
passaddhakayo sukham patisamvedeti sukhino cittam samadhiyati.
     {127.1}  So  vivicceva  kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam
savicaram  vivekajam  pitisukham  pathamajjhanam  upasampajja  viharati  .  so imameva
kayam   vivekajena  pitisukhena  abhisandeti  parisandeti  paripureti  parippharati
nassa  kinci  sabbavato  kayassa  vivekajena  pitisukhena  apphutam  hoti.
Seyyathapi   maharaja   dakkho   nhapako   va   nhapakantevasi  va
kamsathale   nhaniyacunnani   akiritva   udakena   paripphosakam  sanneyya
sayam   nhaniyapindisnehanugata  snehapareta  1-  santarabahira  phuttha
snehena  na  ca  paggharati  2-  evameva  kho  maharaja  bhikkhu  imameva
kayam   vivekajena  pitisukhena  abhisandeti  parisandeti  paripureti  parippharati
nassa  kinci  sabbavato  kayassa  vivekajena  pitisukhena  apphutam  hoti.
Idampi   kho   maharaja   sanditthikam   samannaphalam   purimehi   sanditthikehi
samannaphalehi abhikkantataranca panitataranca.
     [128]   Puna   caparam   maharaja   bhikkhu  vitakkavicaranam  vupasama
ajjhattam   sampasadanam   cetaso   ekodibhavam  avitakkam  avicaram  samadhijam
pitisukham    dutiyajjhanam   upasampajja   viharati   .   so   imameva   kayam
samadhijena    pitisukhena   abhisandeti   parisandeti   paripureti   parippharati
@Footnote: 1 Si. yassa nahaniyapindisinehanusenapareta. 2 Si. paggharani.
Nassa    kinci   sabbavato   kayassa   samadhijena   pitisukhena   apphutam
hoti.
     {128.1}  Seyyathapi  maharaja  udakarahado  gambhiro  ubbhitodako
tassa   nevassa   puratthimaya   disaya   udakassa   ayamukham  na  dakkhinaya
disaya   udakassa   ayamukham   na   pacchimaya   disaya   udakassa  ayamukham
na   uttaraya  disaya  udakassa  ayamukham  devo  va  nam  kalena  kalam
sammadharam   anuppaveccheyya   athakho   tamha   va   udakarahada  sita
varidhara   ubbhijjitva  tameva  udakarahadam  sitena  varina  abhisandeyya
parisandeyya    paripureyya    paripphareyya    nassa   kinci   sabbavato
udakarahadassa   sitena   varina   apphutam  assa  evameva  kho  maharaja
bhikkhu   imameva   kayam   samadhijena   pitisukhena   abhisandeti  parisandeti
paripureti   parippharati   nassa   kinci   sabbavato   kayassa  samadhijena
pitisukhena   apphutam  hoti  .  idampi  kho  maharaja  sanditthikam  samannaphalam
purimehi sanditthikehi samannaphalehi abhikkantataranca panitataranca.
     [129]  Puna  caparam  maharaja  bhikkhu pitiya ca viraga upekkhako ca
viharati  sato  ca  sampajano  sukhanca  kayena  patisamvedeti  yantam  ariya
acikkhanti    upekkhako   satima   sukhavihariti   tatiyajjhanam   upasampajja
viharati  .  so  imameva  kayam  nippitikena  sukhena  abhisandeti parisandeti
paripureti   parippharati   nassa   kinci   sabbavato   kayassa  nippitikena
sukhena apphutam hoti.
     {129.1}   Seyyathapi   maharaja   uppaliniyam  va  paduminiyam  va
pundarikiniyam   va  appekaccani  uppalani  va  padumani  va  pundarikani
Va   udake  jatani  udake  samvaddhani  udakanugatani  antonimuggaposini
tani   yava   ca   agga  yava  ca  mula  sitena  varina  abhisannani
paripurani    paripphatani    nassa    kinci   sabbavatam   uppalanam   va
padumanam   va  pundarikanam  va  sitena  varina  apphutam  assa  evameva
kho   maharaja   bhikkhu   imeva   kayam   nippitikena  sukhena  abhisandeti
parisandeti   paripureti   parippharati   nassa   kinci   sabbavato  kayassa
nippitikena   sukhena   apphutam   hoti  .  idampi  kho  maharaja  sanditthikam
samannaphalam    purimehi    sanditthikehi    samannaphalehi    abhikkantataranca
panitataranca.
     [130]  Puna  caparam  maharaja  bhikkhu  sukhassa  ca  pahana  dukkhassa
ca    pahana   pubbeva   somanassadomanassanam   atthangama   adukkhamasukham
upekkhasatiparisuddhim   catutthajjhanam   upasampajja  viharati  .  so  imameva
kayam  parisuddhena  cetasa  pariyodatena  pharitva  nisinno  hoti  nassa
kinci   sabbavato   kayassa   parisuddhena  cetasa  pariyodatena  apphutam
hoti.
     {130.1}  Seyyathapi  maharaja  puriso  odatena  vatthena sasisam
parupitva  nisinno  assa  nassa  kinci  sabbavato  kayassa  odatena
vatthena   apphutam   assa  evameva  kho  maharaja  bhikkhu  imameva  kayam
parisuddhena   cetasa   pariyodatena   pharitva   nisinno   hoti  nassa
kinci   sabbavato   kayassa   parisuddhena  cetasa  pariyodatena  apphutam
hoti    .   idampi   kho   maharaja   sanditthikam   samannaphalam   purimehi
Sanditthikehi samannaphalehi abhikkantataranca panitataranca.
     [131]  So  evam  samahite citte parisuddhe pariyodate anangane
vigatupakkilese   mudubhute  kammaniye  thite  anenjappatte  nanadassanaya
cittam  abhiniharati  abhininnameti  .  so  evam pajanati ayam kho me kayo
rupi     catummahabhutiko     matapettikasambhavo     odanakummasupacayo
aniccucchadanaparimaddanabhedanaviddhamsanadhammo    idanca    pana   me   vinnanam
ettha nissitam ettha patibaddhanti.
     {131.1}  Seyyathapi  maharaja  maniveluriyo subho jatima atthamso
suparikammakato   accho   vippasanno   sabbakarasampanno   tatrassa  suttam
avutam  nilam  va  pitam va lohitam va odatam va pandarasuttam 1- va tamenam
cakkhuma  puriso  hatthe  karitva  paccavekkheyya ayam kho maniveluriyo subho
jatima   atthamso   suparikammakato  accho  vippasanno  sabbakarasampanno
tatridam  suttam  avutam  nilam  va  pitam va lohitam va odatam va pandarasuttam
vati evameva kho maharaja bhikkhu evam samahite citte parisuddhe pariyodate
anangane   vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite  anenjappatte
nanadassanaya   cittam   abhiniharati   abhininnameti   so   evam  pajanati
ayam   kho   me   kayo   rupi   catummahabhutiko   matapettikasambhavo
odanakummasupacayo aniccucchadanaparimaddanabhedanaviddhamsanadhammo
idanca  pana  me  vinnanam  ettha  nissitam  ettha  patibaddhanti. Idampi kho
@Footnote: 1 Si. pandusuttam.
Maharaja   sanditthikam   samannaphalam   purimehi   sanditthikehi  samannaphalehi
abhikkantataranca panitataranca.
     [132]  So  evam  samahite citte parisuddhe pariyodate anangane
vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite   anenjappatte   manomayam
abhinimminanaya   cittam   abhiniharati  abhininnameti  .  so  imamha  kaya
annam kayam abhinimminati rupim manomayam sabbangapaccangam ahinindriyam
     {132.1}  seyyathapi  maharaja  puriso munjamha isikam pabbaheyya
tassa  evamassa  ayam  munjo  ayam  isika  anno  munjo  anna  isika
munjamha  tveva  isika  pabalhati  1-  seyyatha  va  pana  maharaja
puriso  asim  kosiya  pabaheyya  tassa  evamassa ayam asi ayam kosi anno
asi  anna  kosi  kosiya  tveva  asi  pabbalhati  seyyatha  va pana
maharaja  puriso  ahim  karanda  uddhareyya  tassa  evamassa  ayam ahi ayam
karando   anno  ahi  anno  karando  karanda  tveva  ahi  uddharitoti
evameva  kho  maharaja  bhikkhu evam samahite citte parisuddhe pariyodate
anangane   vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite  anenjappatte
manomayam   abhinimminanaya  cittam  abhiniharati  abhininnameti  .  so  imamha
kaya  annam  kayam  abhinimminati  rupim manomayam sabbangapaccangam ahinindriyam.
Idampi  kho  maharaja sanditthikam samannaphalam purimehi sanditthikehi samannaphalehi
@Footnote: 1 Si. pavalhati.
Abhikkantataranca panitataranca.
     [133]  So  evam  samahite citte parisuddhe pariyodate anangane
vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite  anenjappatte  iddhividhaya
cittam   abhiniharati   abhininnameti   so   anekavihitam  iddhividham  paccanubhoti
ekopi   hutva  bahudha  hoti  bahudhapi  hutva  eko  hoti  avibhavam
tirobhavam    tirokuddam   tiropakaram   tiropabbatam   asajjamano   gacchati
seyyathapi   akase   pathaviyapi   ummujjanimmujjam   karoti   seyyathapi
udake   udakepi   abhijjamane   gacchati   seyyathapi  pathaviyam  akasepi
pallankena    kamati    seyyathapi    pakkhisakuno    imepi   candimasuriye
evammahiddhike    evammahanubhave   panina   parimasati   parimajjati   yava
brahmalokapi kayena vasam vatteti
     {133.1} seyyathapi maharaja dakkho kumbhakaro va kumbhakarantevasi
va  suparikammakataya  mattikaya  yam  yadeva bhajanavikatim akankheyya tantadeva
kareyya  abhinipphadeyya  seyyatha  va pana maharaja dakkho dantakaro va
dantakarantevasi   va   suparikammakatasmim   dantasmim  yam  yadeva  dantavikatim
akankheyya  tantadeva  kareyya  abhinipphadeyya seyyatha va pana maharaja
dakkho    suvannakaro   va   suvannakarantevasi   va   suparikammakatasmim
suvannasmim  yam yadeva suvannavikatim akankheyya tantadeva kareyya abhinipphadeyya
evameva  kho  maharaja  bhikkhu evam samahite citte parisuddhe pariyodate
anangane   vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite  anenjappatte
Iddhividhaya   cittam  abhiniharati  abhininnameti  .  so  anekavihitam  iddhividham
paccanubhoti  ekopi  hutva  bahudha  hoti  bahudhapi  hutva  eko  hoti
avibhavam   tirobhavam   tirokuddam   tiropakaram   tiropabbatam  asajjamano
gacchati    seyyathapi    akase    pathaviyapi   ummujjanimmujjam   karoti
seyyathapi   udake   udakepi   abhijjamane   gacchati  seyyathapi  pathaviyam
akasepi  pallankena  kamati  seyyathapi  pakkhisakuno  imepi  candimasuriye
evammahiddhike    evammahanubhave   panina   parimasati   parimajjati   yava
brahmalokapi  kayena  vasam  vatteti  .  idampi  kho  maharaja  sanditthikam
samannaphalam    purimehi    sanditthikehi    samannaphalehi    abhikkantataranca
panitataranca.
     [134]  So  evam  samahite citte parisuddhe pariyodate anangane
vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite   anenjappatte   dibbaya
sotadhatuya  cittam  abhiniharati  abhininnameti  .  so  dibbaya sotadhatuya
visuddhaya  atikkantamanusikaya  ubho  sadde  sunati  dibbe  ca manuse ca
ye dure santike ca
     {134.1}   seyyathapi   maharaja   puriso   addhanamaggapatipanno
so    suneyya    bherisaddampi    mudingasaddampi    samkhasaddampi    panavasaddampi
dendimasaddampi   tassa   evamassa   bherisaddo   itipi  mudingasaddo  itipi
samkhasaddo   itipi   panavasaddo  itipi  dendimasaddo  itipi  evameva  kho
maharaja  bhikkhu  evam  samahite  citte  parisuddhe  pariyodate anangane
vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite   anenjappatte   dibbaya
Sotadhatuya   cittam   abhiniharati  abhininnameti  so  dibbaya  sotadhatuya
visuddhaya   atikkantamanusikaya  ubho  sadde  sunati  dibbe  ca  manuse
ca  ye  dure  santike  ca  .  idampi  kho  maharaja sanditthikam samannaphalam
purimehi sanditthikehi samannaphalehi abhikkantataranca panitataranca.
     [135]   So   evam   samahite   citte  parisuddhe  pariyodate
anangane   vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite  anenjappatte
cetopariyananaya   cittam   abhiniharati   abhininnameti  .  so  parasattanam
parapuggalanam   cetasa   ceto   paricca   pajanati   saragam  va  cittam
saragam   cittanti   pajanati   vitaragam   va   cittam   vitaragam  cittanti
pajanati   sadosam   va   cittam   sadosam   cittanti   pajanati  vitadosam
va   cittam   vitadosam   cittanti   pajanati   samoham  va  cittam  samoham
cittanti   pajanati   vitamoham   va   cittam  vitamoham  cittanti  pajanati
samkhittam   va   cittam   samkhittam   cittanti   pajanati  vikkhittam  va  cittam
vikkhittam   cittanti   pajanati   mahaggatam   va   cittam  mahaggatam  cittanti
pajanati   amahaggatam   va  cittam  amahaggatam  cittanti  pajanati  sauttaram
va   cittam   sauttaram   cittanti  pajanati  anuttaram  va  cittam  anuttaram
cittanti   pajanati   samahitam   va   cittam  samahitam  cittanti  pajanati
asamahitam   va   cittam  asamahitam  cittanti  pajanati  vimuttam  va  cittam
vimuttam   cittanti   pajanati   avimuttam   va   cittam   avimuttam  cittanti
pajanati.
     {135.1}   Seyyathapi  maharaja  itthi  va  puriso  va  daharo
Va  yuva  mandanakajatiko  adase  va  parisuddhe  pariyodate  acche
va   udakapatte  sakam  mukhanimittam  paccavekkhamano  sakanikam  va  sakanikanti
janeyya  akanikam  va  akanikanti  janeyya  evameva  kho maharaja bhikkhu
evam  samahite  citte  parisuddhe  pariyodate  anangane  vigatupakkilese
mudubhute   kammaniye   thite   anenjappatte   cetopariyananaya   cittam
abhiniharati   abhininnameti   so  parasattanam  parapuggalanam  cetasa  ceto
paricca  pajanati  saragam  va  cittam  saragam  cittanti  pajanati  vitaragam
va   cittam   vitaragam   cittanti   pajanati   sadosam  va  cittam  sadosam
cittanti   pajanati   vitadosam   va   cittam  vitadosam  cittanti  pajanati
samoham   va   cittam   samoham   cittanti   pajanati  vitamoham  va  cittam
vitamoham   cittanti   pajanati   samkhittam   va   cittam   samkhittam   cittanti
pajanati   vikkhittam   va   cittam   vikkhittam  cittanti  pajanati  mahaggatam
va   cittam  mahaggatam  cittanti  pajanati  amahaggatam  va  cittam  amahaggatam
cittanti   pajanati   sauttaram   va   cittam  sauttaram  cittanti  pajanati
anuttaram   va   cittam   anuttaram  cittanti  pajanati  samahitam  va  cittam
samahitam   cittanti   pajanati   asamahitam  va  cittam  asamahitam  cittanti
pajanati   vimuttam   va  cittam  vimuttam  cittanti  pajanati  avimuttam  va
cittam   avimuttam   cittanti  pajanati  .  idampi  kho  maharaja  sanditthikam
samannaphalam    purimehi    sanditthikehi    samannaphalehi    abhikkantataranca
panitataranca.
     [136]  So  evam  samahite citte parisuddhe pariyodate anangane
vigatupakkilese     mudubhute     kammaniye     thite     anenjappatte
pubbenivasanussatinanaya    cittam   abhiniharati   abhininnameti   .   so
anekavihitam   pubbenivasam   anussarati   seyyathidam   ekampi   jatim  dvepi
jatiyo   tissopi   jatiyo   catassopi  jatiyo  pancapi  jatiyo  dasapi
jatiyo  visampi  jatiyo  timsampi  jatiyo  cattalisampi  jatiyo  pannasampi
jatiyo   satampi   jatiyo   sahassampi  jatiyo  satasahassampi  jatiyo  1-
anekepi  samvattakappe  anekepi  vivattakappe  anekepi samvattavivattakappe
amutrasim  evamnamo  evamgotto  evamvanno  evamaharo evamsukhadukkha-
patisamvedi  evamayupariyanto  so  tato  cuto  amutra udapadim tatrapasim
evamnamo   evamgotto   evamvanno  evamaharo  evamsukhadukkhapatisamvedi
evamayupariyanto   so   tato   cuto   idhupapannoti   .  iti  sakaram
sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati.
     {136.1}  Seyyathapi  maharaja  puriso  sakamha gama annam gamam
gaccheyya   tamhapi  gama  annampi  gamam  gaccheyya  so  tamha  gama
sakamyeva  gamam  paccagaccheyya  tassa  evamassa aham kho sakamha gama amum
gamam  aganchim tatraham evam atthasim evam nisidim evam abhasim evam tunhi ahosim
tamhapi  gama  amum  gamam  aganchim tatrapaham evam atthasim 2- evam nisidim
@Footnote: 1 Si. jatisatampi jatisahassampi jatisatasahassampi. 2 Si. agacchim
@tatrapasim evam atthasim.
Evam  abhasim  evam  tunhi  ahosim  somhi  tamha  gama  sakamyeva  gamam
paccagatoti   evameva   kho   maharaja  bhikkhu  evam  samahite  citte
parisuddhe   pariyodate   anangane   vigatupakkilese   mudubhute  kammaniye
thite    anenjappatte    pubbenivasanussatinanaya   cittam   abhiniharati
abhininnameti   so  anekavihitam  pubbenivasam  anussarati  seyyathidam  ekampi
jatim   dvepi   jatiyo   tissopi   jatiyo  catassopi  jatiyo  pancapi
jatiyo   dasapi   jatiyo   visampi   jatiyo   timsampi  jatiyo  cattalisampi
jatiyo  pannasampi  jatiyo  satampi  jatiyo  sahassampi  jatiyo  satasahassampi
jatiyo    anekepi   samvattakappe   anekepi   vivattakappe   anekepi
samvattavivattakappe    amutrasim    evamnamo    evamgotto   evamvanno
evamaharo   evamsukhadukkhapatisamvedi   evamayupariyanto  so  tato  cuto
amutra    udapadim    tatrapasim   evamnamo   evamgotto   evamvanno
evamaharo   evamsukhadukkhapatisamvedi   evamayupariyanto  so  tato  cuto
idhupapannoti  iti  sakaram  sauddesam  anekavihitam  pubbenivasam anussarati.
Idampi   kho   maharaja   sanditthikam   samannaphalam   purimehi   sanditthikehi
samannaphalehi abhikkantataranca panitataranca.
     [137]  So  evam  samahite citte parisuddhe pariyodate anangane
vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite   anenjappatte   sattanam
cutupapatananaya   cittam   abhiniharati   abhininnameti   .   so   dibbena
cakkhuna    visuddhena    atikkantamanusakena   satte   passati   cavamane
Upapajjamane    hine   panite   suvanne   dubbanne   sugate   duggate
yathakammupage  satte  pajanati  ime  vata  bhonto satta kayaduccaritena
samannagata   vaciduccaritena   samannagata   manoduccaritena   samannagata
ariyanam    upavadaka    micchaditthika    micchaditthikammasamadana   te
kayassa   bheda   param  marana  apayam  duggatim  vinipatam  nirayam  upapanna
ime  va  pana  bhonto  satta  kayasucaritena  samannagata  vacisucaritena
samannagata     manosucaritena    samannagata    ariyanam    anupavadaka
sammaditthika     sammaditthikammasamadana     te    kayassa    bheda
parammarana  sugatim  saggam  lokam  upapannati  iti  dibbena cakkhuna visuddhena
atikkantamanusakena    satte   passati   cavamane   upapajjamane   hine
panite   suvanne   dubbanne   sugate   duggate   yathakammupage   satte
pajanati.
     {137.1}   Seyyathapi   maharaja   majjhe  singhatake  pasado
tatra   cakkhuma   puriso   thito   passeyya   manusse  geham  pavisantepi
nikkhamantepi   rathiyaya   vithim   sancarantepi  majjhe  singhatake  nisinnepi
tassa   evamassa   ete   manussa   geham   pavisanti  ete  nikkhamanti
ete   rathiyaya   vithim   sancaranti  ete  majjhe  singhatake  nisinnati
evameva  kho  maharaja  bhikkhu evam samahite citte parisuddhe pariyodate
anangane   vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite  anenjappatte
sattanam      cutupapatananaya     cittam     abhiniharati     abhininnameti
so    dibbena    cakkhuna    visuddhena    atikkantamanusakena    satte
Passati   cavamane   upapajjamane   hine   panite   suvanne   dubbanne
sugate   duggate   yathakammupage   satte  pajanati  ime  vata  bhonto
satta    kayaduccaritena    samannagata    vaciduccaritena    samannagata
manoduccaritena    samannagata    ariyanam    upavadaka    micchaditthika
micchaditthikammasamadana   te   kayassa   bheda   param   marana  apayam
duggatim   vinipatam   nirayam   upapanna   ime   va  pana  bhonto  satta
kayasucaritena    samannagata   vacisucaritena   samannagata   manosucaritena
samannagata  ariyanam  anupavadaka  sammaditthika  sammaditthikammasamadana
te   kayassa   bheda  param  marana  sugatim  saggam  lokam  upapannati  iti
dibbena    cakkhuna    visuddhena    atikkantamanusakena   satte   passati
cavamane   upapajjamane   hine   panite   suvanne   dubbanne   sugate
duggate  yathakammupage  satte  pajanati  .  idampi kho maharaja sanditthikam
samannaphalam    purimehi    sanditthikehi    samannaphalehi    abhikkantataranca
panitataranca.
     [138]  So  evam  samahite citte parisuddhe pariyodate anangane
vigatupakkilese   mudubhute   kammaniye   thite   anenjappatte  asavanam
khayananaya   cittam   abhiniharati   abhininnameti   .   so   idam  dukkhanti
yathabhutam    pajanati    ayam   dukkhasamudayoti   yathabhutam   pajanati   ayam
dukkhanirodhoti    yathabhutam   pajanati   ayam   dukkhanirodhagamini   patipadati
yathabhutam  pajanati  ime  asavati  yathabhutam  pajanati ayam asavasamudayoti
Yathabhutam     pajanati    ayam    asavanirodhoti    yathabhutam    pajanati
ayam   asavanirodhagamini   patipadati   yathabhutam  pajanati  .  tassa  evam
janato    evam   passato   kamasavapi   cittam   vimuccati   bhavasavapi
cittam  vimuccati  avijjasavapi  cittam  vimuccati  .  vimuttasmim  vimuttamiti
nanam   hoti   .   khina   jati  vusitam  brahmacariyam  katam  karaniyam  naparam
itthattayati pajanati.
     {138.1}    Seyyathapi    maharaja   pabbatasamkhepe   udakarahado
accho  vippasanno  anavilo  tattha  cakkhuma  puriso  tire thito passeyya
sippikasambukampi     sakkharakathalampi     macchagumbampi     carantampi     titthantampi
tassa   evamassa   ayam   kho   udakarahado  accho  vippasanno  anavilo
tatthime    sippikasambukapi    sakkharakathalampi   1-   macchagumbapi   carantipi
titthantipiti   evameva   kho   maharaja   bhikkhu  evam  samahite  citte
parisuddhe   pariyodate   anangane   vigatupakkilese   mudubhute  kammaniye
thite    anenjappatte    asavanam    khayananaya    cittam   abhiniharati
abhininnati   so   idam   dukkhanti  yathabhutam  pajanati  ayam  dukkhasamudayoti
yathabhutam    pajanati    ayam   dukkhanirodhoti   yathabhutam   pajanati   ayam
dukkhanirodhagamini    patipadati    yathabhutam    pajanati   ime   asavati
yathabhutam    pajanati   ayam   asavasamudayoti   yathabhutam   pajanati   ayam
asavanirodhoti   yathabhutam   pajanati   ayam   asavanirodhagamini  patipadati
yathabhutam  pajanati  .  tassa  evam  janato  evam  passato  kamasavapi
@Footnote: 1 Si. sakkharakathalapi.
Cittam    vimuccati    bhavasavapi   cittam   vimuccati   avijjasavapi   cittam
vimuccati   .   vimuttasmim   vimuttamiti  nanam  hoti  .  khina  jati  vusitam
brahmacariyam   katam   karaniyam   naparam   itthattayati   pajanati  .  idampi
kho     maharaja    sanditthikam    samannaphalam    purimehi    sanditthikehi
samannaphalehi   abhikkantataranca   panitataranca   .   imasma  ca  pana  1-
maharaja    sanditthika    samannaphala    annam   sanditthikam   samannaphalam
uttaritaram va panitataram va natthiti.
     [139]   Evam  vutte  raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto
bhagavantam   etadavoca   abhikkantam   bhante   abhikkantam  bhante  seyyathapi
bhante   nikkujjitam   va  ukkujjeyya  paticchannam  va  vivareyya  mulhassa
va  maggam  acikkheyya  andhakare  va  telapajjotam dhareyya cakkhumanto
rupani   dakkhantiti  evameva  bhagavata  anekapariyayena  dhammo  pakasito
esaham    bhante    bhagavantam    saranam   gacchami   dhammanca   bhikkhusamghanca
upasakam   mam   bhagava  dharetu  ajjatagge  panupetam  saranangatam  accayo
mam  bhante  accagama  yathabalam  yathamulham  yathaakusalam  yoham  bhante  2-
pitaram   dhammikam   dhammarajanam   issariyassa   karana   jivita  voropesim
tassa   me   bhante   bhagava   accayam   accayato   patigganhatu  ayatim
samvarayati   .   taggha   tvam   maharaja   accayo  accagama  yathabalam
@Footnote: 1 sihalapotthake idam nipatadvayam tam dissati. 2 Si. bhanteti
@patho na dissati.
Yathamulham  yathaakusalam  yo  1-  tvam  pitaram  dhammikam dhammarajanam issariyassa
karana   jivita   voropesi   yato   ca   kho  tvam  maharaja  accayam
accayato    disva   yathadhammam   patikarosi   tante   mayam   patigganhama
vuddhi   hesa  maharaja  ariyassa  vinaye  yo  accayam  accayato  disva
yathadhammam patikaroti ayatim samvaram apajjatiti.
     [140]   Evam  vutte  raja  magadho  ajatasattu  vedehiputto
bhagavantam   etadavoca   handa   cadani   mayam   bhante  gacchama  bahukicca
mayam   bahukaraniyati   .   yassadani   tvam   maharaja  kalam  mannasiti .
Athakho   raja   magadho   ajatasattu   vedehiputto   bhagavato  bhasitam
abhinanditva    anumoditva    utthayasana    bhagavantam    abhivadetva
padakkhinam   katva   pakkami   .   athakho  bhagava  acirapakkantassa  ranno
magadhassa    ajatasattussa   vedehiputtassa   bhikkhu   amantesi   khatayam
bhikkhave   raja   upahatayam   bhikkhave   raja  sacayam  bhikkhave  raja
pitaram   dhammikam   dhammarajanam   jivita   na   voropessatha  imasmimyevassa
asane    virajam    vitamalam   dhammacakkhum   uppajjissathati   .   idamavoca
bhagava. Attamana te bhikkhu bhagavato bhasitam abhinandunti.
                 Samannaphalasuttam nitthitam dutiyam.
                     ------------
@Footnote: 1 Si. yam.
                Silakkhandhavagge ambatthasuttam tatiyam
     [141]  Evamme sutam. Ekam samayam bhagava kosalesu carikancaramano
mahata     bhikkhusamghena     saddhim     pancamattehi    bhikkhusatehi    yena
icchanangalannama   1-   kosalanam   brahmanagamo   tadavasari  .  tatra
sudam bhagava icchanangale viharati icchanangalavanasande.
     [142]  Tena  kho  pana  samayena  brahmano  pokkharasati ukkattham
ajjhavasati    sattussadam    satinakatthodakam    sadhannam   rajabhoggam   ranna
pasenadikosalena    dinnam   rajadayam   brahmadeyyam   .   assosi   kho
brahmano    pokkharasati    samano   khalu   bho   gotamo   sakyaputto
sakyakula   pabbajito   kosalesu   carikancaramano   mahata   bhikkhusamghena
saddhim   pancamattehi   bhikkhusatehi   icchanangalam  anuppatto  icchanangale
viharati   icchanangalavanasande  tam  kho  pana  bhavantam  gotamam  evamkalyano
kittisaddo    abbhuggato   itipi   so   bhagava   araham   sammasambuddho
vijjacaranasampanno     sugato    lokavidu    anuttaro    purisadammasarathi
sattha   devamanussanam   buddho   bhagavati   so   imam   lokam   sadevakam
samarakam   sabrahmakam   sassamanabrahmanim   pajam   sadevamanussam  sayam  abhinna
sacchikatva   pavedeti   so   dhammam  deseti  adikalyanam  majjhekalyanam
pariyosanakalyanam   sattham   sabyanjanam  kevalaparipunnam  parisuddham  brahmacariyam
@Footnote: 1 Si. icchanankalam nama.
Pakaseti sadhu kho pana tatharupanam arahatam dassanam hotiti.
     [143]   Tena   kho   pana  samayena  brahmanassa  pokkharasatissa
ambattho   nama   manavo   antevasi   hoti   ajjhayako   mantadharo
tinnam     vedanam     paragu     sanighanduketubhanam     sakkharappabhedanam
itihasapancamanam     padako    veyyakarano    lokayatamahapurisalakkhanesu
anavayo   anunnatapatinnato   sake   acariyake   tevijjake  pavacane
yamaham janami tam tvam janasi yam tvam janasi tamaham janamiti.
     {143.1}   Athakho   brahmano   pokkharasati   ambattham   manavam
amantesi   ayam   tata  ambattha  samano  gotamo  sakyaputto  sakyakula
pabbajito    kosalesu    carikancaramano    mahata   bhikkhusamghena   saddhim
pancamattehi    bhikkhusatehi    icchanangalam    anuppatto    icchanangale
viharati   icchanangalavanasande  tam  kho  pana  bhavantam  gotamam  evamkalyano
kittisaddo    abbhuggato   itipi   so   bhagava   araham   sammasambuddho
vijjacaranasampanno     sugato    lokavidu    anuttaro    purisadammasarathi
sattha  devamanussanam  buddho  bhagavati  so  imam  lokam  sadevakam  samarakam
sabrahmakam     sassamanabrahmanim    pajam    sadevamanussam    sayam    abhinna
sacchikatva   pavedeti   so   dhammam  deseti  adikalyanam  majjhekalyanam
pariyosanakalyanam   sattham   sabyanjanam  kevalaparipunnam  parisuddham  brahmacariyam
pakaseti  sadhu  kho  pana  tatharupanam  arahatam  dassanam  hotiti  ehi  tvam
tata    ambattha    manava    yena    samano    gotamo   tenupasankama
Upasankamitva   samanam   gotamam   janahi   yadi   va  tam  bhavantam  gotamam
tathasantamyeva   saddo   abbhuggato   yadi   va   no   tatha  yadi  va
so   bhavam   gotamo   tadiso   yadi   va   na  tadiso  tatha  mayantam
bhavantam gotamam vedissamati.
     {143.2}   Yathakatham   panaham  bho  tam  bhavantam  gotamam  janissami
yadi   va   tam   bhavantam   gotamam  tathasantamyeva  saddo  abbhuggato  yadi
va  no  tatha  yadi  va  so bhavam gotamo tadiso yadi va na tadisoti.
Agatani  kho  tata  ambattha  amhakam  mantesu  dvattimsamahapurisalakkhanani
yehi   samannagatassa   mahapurisassa   dve   va  gatiyo  bhavanti  ananna
sace   agaram   ajjhavasati  raja  hoti  cakkavatti  dhammiko  dhammaraja
caturanto     vijitavi     janapadatthavariyappatto    sattaratanasamannagato
tassimani    satta   ratanani   bhavanti   seyyathidam   cakkaratanam   hatthiratanam
assaratanam   maniratanam   itthiratanam   gahapatiratanam   parinayakaratanameva   sattamam
parosahassam  kho  panassa  putta  bhavanti  sura virangarupa parasenappamaddana
so   imam   pathavim   sagarapariyantam  adandena  asatthena  dhammena  abhivijiya
ajjhavasati   sace   pana   agarasma   anagariyam   pabbajati  araham  hoti
sammasambuddho  loke  vivatacchado  aham  kho  pana  tata  ambattha mantanam
data tvam mantanam patiggahitati.
     {143.3}   Evam   bhoti   kho   ambattho  manavo  brahmanassa
pokkharasatissa        patissutva        utthayasana       brahmanam
pokkharasatim     abhivadetva     padakkhinam    katva    valavarathamaruyha
Sambahulehi    manavehi    saddhim    yena    icchanangalavanasando   tena
payasi  yavatika  yanassa  bhumi  yanena  gantva  yana paccorohitva
pattiko va aramam pavisi.
     [144]   Tena   kho  pana  samayena  sambahula  bhikkhu  abbhokase
cankamanti   .  athakho  ambattho  manavo  yena  te  bhikkhu  tenupasankami
upasankamitva  te  bhikkhu  etadavoca  kaham  nu  kho  bho  etarahi so bhavam
gotamo  viharati  tam  hi  mayam  bhavantam  gotamam  dassanaya  idhupasankantati.
Athakho    tesam   bhikkhunam   etadahosi   ayam   kho   ambattho   manavo
abhinnatakolanno   ceva   abhinnatassa   ca  brahmanassa  pokkharasatissa
antevasi    agaru    kho    pana    bhagavato   evarupehi   kulaputtehi
saddhim   kathasallapo   hotiti   .   te   ambattham   manavam  etadavocum
eso   ambattha   viharo  samvutadvaro  tena  appasaddo  upasankamitva
ataramano    alindam    pavisitva    ukkasitva   aggalam   akotehi
vivarissati   te   bhagava  dvaranti  .  athakho  ambattho  manavo  yena
so   viharo   samvutadvaro  tena  appasaddo  upasankamitva  ataramano
alindam   pavisitva   ukkasitva   aggalam  akotesi  .  vivari  bhagava
dvaram   .   pavisi   ambattho  manavo  .  manavakapi  kho  pavisitva
bhagavata   saddhim   sammodimsu   sammodaniyam   katham   saraniyam  vitisaretva
ekamantam nisidimsu.
     [145]   Ambattho  pana  manavo  cankamantopi  nisinnena  bhagavata
Kanci   kanci   katham   saraniyam   vitisareti   thitopi  nisinnena  bhagavata
kanci   kanci   katham   saraniyam   vitisareti  .  athakho  bhagava  ambattham
manavam   etadavoca   evam   nu   te   ambattha   brahmanehi  vuddhehi
mahallakehi   acariyapacariyehi   saddhim   kathasallapo  hoti  yathayidam  caram
tittham nisinnena maya kanci kanci katham saraniyam vitisaresiti.
     {145.1}  No hidam bho gotama gacchanto va hi bho gotama gacchantena
brahmano   brahmanena   saddhim   sallapitumarahati   thito   va   hi  bho
gotama   thitena   brahmano   brahmanena  saddhim  sallapitumarahati  nisinno
va    hi   bho   gotama   nisinnena   brahmano   brahmanena   saddhim
sallapitumarahati   sayano   va   hi   bho   gotama  sayanena  brahmano
brahmanena   saddhim   sallapitumarahati   ye  ca  kho  bho  gotama  mundaka
samanaka   ibbha   kanha   bandhupadapacca   tehipi   me   saddhim  evam
kathasallapo  hoti  yathariva  bhota  gotamenati  .  atthikavato  kho pana
te   ambattha  idhagamanam  ahosi  yayeva  kho  panatthaya  agaccheyyatha
tameva   attham  sadhukam  manasikareyyatha  avusitavayeva  kho  pana  ambattho
manavo vusitamani kimannatra avusitattati.
     {145.2}  Athakho ambattho manavo bhagavata avusitavadena vuccamano
kupito   anattamano   bhagavantamyeva   khumsento   bhagavantamyeva   vambhento
bhagavantamyeva  vadamano  samano ca me bho gotamo papito bhavissatiti bhagavantam
etadavoca  canda  bho  gotama sakyajati pharusa bho gotama sakyajati lahusa
Bho   gotama   sakyajati   rabhasa  bho  gotama  sakyajati  ibbha  santa
ibbha   samana   na  brahmane  sakkaronti  na  brahmane  garukaronti
na   brahmane   manenti   na   brahmane   pujenti   na  brahmane
apacayanti   tayidam   bho  gotama  na  channam  1-  tayidam  nappatirupam  yadime
sakya   ibbha   santa   ibbha   samana   na  brahmane  sakkaronti
na   brahmane   garukaronti   na   brahmane  manenti  na  brahmane
pujenti   na   brahmane   apacayantiti   .   itiha  ambattho  manavo
imam pathamam sakyesu ibbhavadam nipatesi.
     [146]  Kim  pana  te  ambattha  sakya  aparaddhunti  .  ekamidaham
bho   gotama   samayam  acariyassa  brahmanassa  pokkharasatissa  kenacideva
karaniyena   kapilavatthum   agamasim   yena  sakyanam  santhagaram  tenupasankamim
tena  kho  pana  samayena  sambahula sakya ceva sakyakumara ca santhagare
uccesu   asanesu   nisinna   honti   annamannam  angulipatodakehi  2-
sanjagghanta    sankilanta   annadatthum   mamanneva   manne   anujagghanta
na   mam  koci  asanenapi  nimantesi  tayidam  bho  gotama  na  channam  tayidam
nappatirupam  yadime  sakya  ibbha  santa  ibbha  samana  na  brahmane
sakkaronti   na   brahmane   garukaronti   na  brahmane  manenti  na
brahmane   pujenti   na   brahmane  apacayantiti  .  itiha  ambattho
manavo idam dutiyam sakyesu ibbhavadam nipatesi.
@Footnote: 1 Si. na ca channam. 2 angulipatodakenatipi patho.
     [147]  Latukikapi  kho  ambattha  sakunika sake kulavake kamalapini
hoti  sakam  kho  panetam  ambattha  sakyanam  yadidam kapilavatthum na arahatayasma
ambattho   imaya   appamattaya   abhisajjitunti  cattarome  bho  gotama
vanna   khattiya   brahmana   vessa   sudda   .   imesam  hi  bho
gotama   catunnam  vannanam  tayo  vanna  khattiya  ca  vessa  ca  sudda
ca    annadatthum   brahmanasseva   paricaraka   sampajjanti   tayidam   bho
gotama   na   channam   tayidam   nappatirupam   yadime   sakya  ibbha  santa
ibbha   samana   na  brahmane  sakkaronti  na  brahmane  garukaronti
na   brahmane   manenti   na   brahmane   pujenti   na  brahmane
apacayantiti    .   itiha   ambattho   manavo   idam   tatiyam   sakyesu
ibbhavadam nipatesi.
     [148]  Athakho  bhagavato  etadahosi  atibalham  kho  ayam ambattho
manavo  sakyesu  ibbhavadena  nimmadeti  yannunaham gottam puccheyyanti.
Athakho   bhagava  ambattham  manavam  etadavoca  kathamgottosi  ambatthati .
Kanhayanohamasmi   bho   gotamati   .  poranam  kho  pana  te  ambattha
matapettikam   nama   gottam   anussarato   ayyaputta   sakya  bhavanti
dasiputto   tvamasi   sakyanam   sakya   kho   pana   ambattha   rajanam
ukkakam 1- pitamaham dahanti 2-.
     [149]   Bhutapubbam   ambattha   raja  ukkako  ya  sa  mahesi
@Footnote: 1 Si. okkakam. 2 Si. dissanti.
Piya   manapa   tassa   puttassa  rajjam  parinametukamo  jetthakumare
ratthasma    pabbajesi   ukkamukham   karakandum   hatthinikamsinipuram   .   te
ratthasma  pabbajita  himavantapasse  pokkharaniya  tire  mahasakavanasando
tattha    vasam   kappesum   .   te   jatisambhedabhaya   sakahi   bhaganihi
saddhim samvasam kappesum.
     {149.1}  Athakho  ambattha  raja  ukkako  amacce  parisajje
amantesi  kaham  nu  kho  bho  etarahi  kumara  sammantiti . Atthi deva
himavantapasse    pokkharaniya    tire    mahasakavanasando    tatthetarahi
kumara     sammanti     te     jatisambhedabhaya     sakahi    bhaginihi
saddhim   samvasam  kappentiti  .  athakho  ambattha  raja  ukkako  udanam
udanesi  sakya  vata  bho  kumara  paramasakya  vata  bho  kumarati .
Tadagge   kho   pana   ambattha  sakya  pannayanti  .  so  ca  sakyanam
pubbapuriso   .   ranno   kho   pana   ambattha  ukkakassa  disa  nama
dasi   ahosi   sa  kanham  nama  janesi  .  jato  kanho  pabyahasi
dhovatha   mam   amma   nhapetha   mam  amma  imasma  mam  amma  asucisma
parimocetha   atthaya  te  1-  bhavissamiti  .  yatha  kho  pana  ambattha
etarahi  manussa  pisace  pisacati  sanjananti  evameva  kho  ambattha
tena   kho   pana   samayena   manussa  pisace  kanhati  sanjananti .
Te   evamahamsu   ayam   jato   pabyahasi   kanho   jato  pisaco
jatoti  .  tadagge  kho  pana  ambattha  kanhayana  pannayanti  .  so
@Footnote: 1 votipi patho.
Ca   kanhayananam   pubbapuriso   .   iti   kho   te  ambattha  poranam
matapettikam   nama   gottam   anussarato   ayyaputta   sakya  bhavanti
dasiputto tvamasi sakyananti.
     [150]  Evam  vutte  te  manavaka  bhagavantam  etadavocum ma bhavam
gotamo    ambattham    manavam   atibalham   dasiputtavadena   nimmadesi
sujato   ca   bho   gotama  ambattho  manavo  kulaputto  ca  ambattho
manavo    bahussuto   ca   ambattho   manavo   kalyanavakkarano   ca
ambattho    manavo   pandito   ca   ambattho   manavo   pahoti   ca
ambattho manavo bhota gotamena saddhim asmim vacane patimantetunti.
     {150.1}  Athakho  bhagava te manavake etadavoca sace kho tumhakam
manavakanam  evam  hoti  dujjato  ca  ambattho  manavo  akulaputto  ca
ambattho   manavo   appassuto   ca   ambattho   manavo   akalyana-
vakkarano   ca   ambattho   manavo  duppanno  ca  ambattho  manavo
na   ca   pahoti   ambattho   manavo   samanena  gotamena  saddhim  asmim
vacane   patimantetunti   titthatu   ambattho  manavo  tumhe  maya  saddhim
mantavho   asmim   vacane   sace  pana  tumhakam  manavakanam  evam  hoti
sujato   ca   ambattho   manavo   kulaputto   ca   ambattho  manavo
bahussuto   ca   ambattho   manavo   kalyanavakkarano   ca   ambattho
manavo    pandito   ca   ambattho   manavo   pahoti   ca   ambattho
manavo    samanena    gotamena   saddhim   asmim   vacane   patimantetunti
Titthatha  tumhe  ambattho  manavo  maya  saddhim asmim vacane patimantetuti.
Sujato   ca   bho   gotama  ambattho  manavo  kulaputto  ca  ambattho
manavo    bahussuto    ca    ambattho    manavo    kalyanavakkarano
ca   ambattho   manavo   pandito   ca   ambattho  manavo  pahoti  ca
ambattho   manavo   bhota   gotamena  saddhim  asmim  vacane  patimantetum
tunhi   mayam   bhavissama   ambattho   manavo   bhota   gotamena  saddhim
asmim vacane patimantetuti.
     [151]  Athakho  bhagava  ambattham  manavam  etadavoca  ayam  kho pana
te   ambattha   sahadhammiko   panho   agacchati  akamapi  byakatabbo
sace   tvam   na   byakarissasi   annena   va  annam  paticarissasi  tunhi
va   bhavissasi  pakkamissasi  va  ettheva  te  sattadha  muddha  phalissati
tam   kim   mannasi   ambattha   kinti   te   sutam   brahmananam   vuddhanam
mahallakanam    acariyapacariyanam   bhasamananam   kutopabhutika   kanhayana
ko ca kanhayananam pubbapurisoti.
     {151.1}   Evam   vutte   ambattho  manavo  tunhi  ahosi .
Dutiyampi   kho   bhagava   ambattham   manavam   etadavoca   tam  kim  mannasi
ambattha    kinti    te    sutam    brahmananam    vuddhanam   mahallakanam
acariyapacariyanam       bhasamananam       kutopabhutika      kanhayana
ko    ca   kanhayananam   pubbapurisoti   .   dutiyampi   kho   ambattho
manavo   tunhi   ahosi  .  athakho  bhagava  ambattham  manavam  etadavoca
byakarohidani     ambattha     nadani    te    tunhibhavassa    kalo
Yo   kho   ambattha   tathagatena   yavatatiyakam   sahadhammikam  panham  puttho
na byakaroti etthevassa sattadha muddha phalissatiti.
     [152]   Tena   kho   pana   samayena   vajirapani  yakkho  mahantam
ayokutam    adaya    adittam    sampajjalitam    samjotibhutam    ambatthassa
manavassa    uparivehasam    thito   hoti   sacayam   ambattho   manavo
bhagavata    yavatatiyakam    sahadhammikam    panham   puttho   na   byakarissati
etthevassa   sattadha   muddham  phalessamiti  .  tam  kho  pana  vajirapanim
yakkham   bhagava   ceva   passati   ambattho   ca   manavo   .   athakho
ambattho    manavo    bhito    samviggo   lomahatthajato   bhagavantamyeva
tanam   gavesi   bhagavantamyeva   lenam   gavesi  bhagavantamyeva  saranam  gavesi
upanisiditva   bhagavantam   etadavoca   kimetam   bhavam   gotamo  aha  puna
bhavam   gotamo   brututi   .   tam   kim  mannasi  ambattha  kinti  te  sutam
brahmananam    vuddhanam    mahallakanam    acariyapacariyanam   bhasamananam
kutopabhutika    kanhayana    ko   ca   kanhayananam   pubbapurisoti  .
Evameva   bho   gotama   sutam  yadeva  bhavam  gotamo  aha  tatopabhutika
kanhayana so ca kanhayananam pubbapurisoti.
     [153]   Evam   vutte   te  manavaka  unnadino  uccasadda
mahasadda   ahesum   dujjato  kira  bho  ambattho  manavo  akulaputto
kira    bho    ambattho   manavo   dasiputto   kira   bho   ambattho
manavo    sakyanam    ayyaputta    kira   bho   ambatthassa   manavassa
Sakya  bhavanti  dhammavadiyeva  1-  kira  mayam  samanam  gotamam  apasadetabbam
amannimhati   .   athakho   bhagavato   etadahosi   atibalham  kho  ime
manavaka   ambattham   manavam   dasiputtavadena   nimmadenti   yannunaham
parimoceyyanti   .   athakho   bhagava   te   manavake  etadavoca  ma
kho   tumhe   manavaka   ambattham   manavakam  atibalham  dasiputtavadena
nimmadetha   ularo   ca  so  kanho  isi  ahosi  so  dakkhinam  janapadam
gantva    brahmamante    adhiyitva   rajanam   ukkakam   upasankamitva
maddarupim   2-   dhitaram  yaci  .  tassa  raja  ukkako  nevare  mayham
dasiputto   samano  maddarupim  dhitaram  yacatiti  kupito  anattamano  khurappam
sannayhi. So tam khurappam neva asakkhi muncitum no patisamharitum.
     [154]   Athakho   manavaka   amacca   parisajja   kanham   isim
upasankamitva    etadavocum   sotthi   bhadante   hotu   ranno   sotthi
bhadante   hotu   rannoti   .   sotthi   bhavissati  ranno  apica  raja
yadi   adho  khurappam  muncissati  yavata  ranno  vijitam  ettavata  pathavi
udiyissatiti   .   sotthi  bhadante  hotu  ranno  sotthi  janapadassati .
Sotthi   bhavissati   ranno   sotthi   janapadassa  apica  raja  yadi  uddham
khurappam   muncissati   yavata   ranno  vijitam  ettavata  satta  vassani
devo   na   vassissatiti   .   sotthi   bhadante   hotu  ranno  sotthi
janapadassa   devo   pavassatuti   .   sotthi   bhavissati   ranno   sotthi
@Footnote: 1 Si. dhammavadinneva. 2 Si. khuddarupim.
Janapadassa   devo   pavassissati   apica   raja   jetthakumare   khurappam
patitthapetu   sotthikumaro   pallomo   bhavissatiti  .  athakho  manavaka
raja   ukkako   jetthakumare   khurappam   patitthapesi   sotthikumaro
pallomo  bhavissatiti  .  athakho  manavaka  raja  ukkako jetthakumare
khurappam   patitthapesi   .   sotthikumaro   pallomo   samabhavi  .  tassa
raja  ukkako  bhito  brahmadandena  tajjito  maddarupim  dhitaram  adasi.
Ma   kho  tumhe  manavaka  ambattham  manavam  atibalham  dasiputtavadena
nimmadetha ularo so kanho isi ahositi.
     [155]   Athakho   bhagava   ambattham   manavam   amantesi  tam  kim
mannasi     ambattha    idha    khattiyakumaro    brahmanakannaya    saddhim
samvasam   kappeyya   tesam   samvasamanvaya   putto   jayetha   yo  so
khattiyakumarena    brahmanakannaya    putto    uppanno    apinu   so
labhetha  brahmanesu  asanam  va  udakam  vati  .  labhetha  bho  gotama.
Apinu   nam   brahmana   bhojeyyum  sadde  va  thalipake  va  yanne
va  pahune  vati  .  bhojeyyum  bho  gotama  .  apinu  nam  brahmana
mante  vaceyyum  va  no  vati  .  vaceyyum  bho  gotama . Apinussa
itthisu   avatam   va   assa   anavatam   vati  .  anavatam  hissa  bho
gotama   .   apinu   khattiyabhisekena  abhisinceyyunti  .  no  hidam  bho
gotama. Tam kissa hetu. Matito hi bho gotama anupapannoti.
     [156]  Tam  kimmannasi  ambattha  idha  brahmanakumaro khattiyakannaya
Saddhim    samvasam    kappeyya    tesam   samvasamanvaya   putto   jayetha
yo   so   brahmanakumarena   khattiyakannaya   putto   uppanno  apinu
so   labhetha   brahmanesu   asanam   va  udakam  vati  .  labhetha  bho
gotama   .   apinu   nam   brahmana  bhojeyyum  sadde  va  thalipake
va  yanne  va  pahune  vati  .  bhojeyyum  bho  gotama  .  apinu nam
brahmana  mante  vaceyyum  va  no  vati  .  vaceyyum bho gotama.
Apinussa   itthisu   avatam  va  assa  anavatam  vati  .  anavatam  hissa
bho  gotama  .  apinu  nam  khattiyabhisekena  abhisinceyyunti  .  no  hidam
bho gotama. Tam kissa hetu. Pitito hi bho gotama anupapannoti.
     [157]  Iti  kho  ambattha  itthiya  va  itthim  karitva  purisena
va   purisam   karitva   khattiya   va  settha  hina  brahmana  .  tam
kim    mannasi    ambattha    idha    brahmana   brahmanam   kismincideva
pakarane   khuramundam   karitva   bhassaputena   vadhitva  rattha  va  nagara
va   pabbajeyyum   apinu   so  labhetha  brahmanesu  asanam  va  udakam
vati   .   no   hidam  bho  gotama  .  apinu  nam  brahmana  bhojeyyum
sadde   va  thalipake  va  yanne  va  pahune  vati  .  no  hidam
bho   gotama   .   apinu   nam   brahmana  mante  vaceyyum  va  no
vati   .   no   hidam   bho   gotama  .  apinussa  itthisu  avatam  va
assa anavatam vati. Avatam hissa bho gotama.
     [158]  Tam  kim  mannasi  ambattha  idha  khattiya  khattiyam kismincideva
Pakarane   khuramundam   karitva   bhassaputena   vadhitva  rattha  va  nagara
va   pabbajeyyum   apinu   so  labhetha  brahmanesu  asanam  va  udakam
vati   .   labhetha   bho   gotama   .  apinu  nam  brahmana  bhojeyyum
sadde   va  thalipake  va  yanne  va  pahune  vati  .  bhojeyyum
bho   gotama   .   apinu   nam   brahmana  mante  vaceyyum  va  no
vati   .   vaceyyum   bho   gotama   .  apinussa  itthisu  avatam  va
assa   anavatam   vati   .  anavatanhissa  bho  gotama  .  ettavata
kho    ambattha    khattiyo   paramanihinatappatto   hoti   yadidam   khattiya
khuramundam   karitva   bhassaputena   vadhitva   rattha   va   nagara   va
pabbajenti   .   iti  kho  ambattha  yadapi  khattiyo  paramanihinatappatto
hoti   tadapi   khattiya   va   settha  hina  brahmana  .  brahmuna
cesa ambattha sanankumarena gatha bhasita
     [159] Khattiyo settho janetasmim      ye gottapatisarino
                 vijjacaranasampanno           so settho devamanuseti.
     [160]  Sa  kho  panesa  ambattha  brahmuna sanankumarena gatha
sugita   na   duggita   subhasita   na   dubbhasita   atthasanhita   no
anatthasanhita anumata maya ahampi ambattha evam vadami
     [161] Khattiyo settho janetasmim      ye gottapatisarino
                 vijjacaranasampanno           so settho devamanuseti.
                                   Bhanavaram pathamam.
     [162]  Katamam  pana  tam  bho  gotama  caranam  katama  sa vijjati.
Na   kho   ambattha   anuttaraya   vijjacaranasampadaya   jativado   va
vuccati   gottavado   va  vuccati  manavado  va  vuccati  arahasi  va
mam   tvam  na  va  mam  tvam  arahasiti  yattha  kho  ambattha  avaho  va
hoti   vivaho  va  hoti  avahavivaho  va  hoti  etthetam  vuccati
jativado   va   itipi  gottavado  va  itipi  manavado  va  itipi
arahasi  va  mam  tvam  na  va  mam  tvam  arahasiti  ye  hi  keci  ambattha
jativadavinibaddha    va    gottavadavinibaddha   va   manavadavinibaddha
va   avahavivahavinibaddha   va  araka  te  anuttaraya  vijjacarana-
sampadaya    pahaya   kho   ambattha   jativadavinibaddhanca   gottavada-
vinibaddhanca         manavadavinibaddhanca         avahavivahavinibaddhanca
anuttaraya vijjacaranasampadaya sacchikiriya hotiti.
     [163]  Katamam  pana  tam  bho  gotama  caranam  katama  sa vijjati.
Idha    ambattha   tathagato   loke   uppajjati   araham   sammasambuddho
.pe.  (yatha  samannaphale  1-  evam  vittharetabbam)  .pe.  evam kho
ambattha   bhikkhu   silasampanno   hoti   .pe.   pathamam  jhanam  upasampajja
viharati    idampissa   hoti   caranasmim   .pe.   vitakkavicaranam   vupasama
dutiyam   jhanam   tatiyam   jhanam   catuttham   jhanam   upasampajja   viharati  .
Idampissa   hoti   caranasmim   .   idampi   kho   tam   ambattha   caranam .
@Footnote: 1 Si. samannaphalam.
Nanadassanaya    cittam    abhiniharati    abhininnameti    .pe.   idampissa
hoti   vijjaya   .pe.   naparam   itthattayati  pajanati  .  idampissa
hoti  vijjaya  .  ayam  kho  sa  ambattha  vijja . Ayam vuccati ambattha
vijjasampanno     itipi    caranasampanno    itipi    vijjacaranasampanno
itipi   .   imaya   ca   ambattha  vijjasampadaya  caranasampadaya  anna
vijjasampada caranasampada uttaritara va panitatara va natthi.
     {163.1}   Imaya   kho  ambattha  anuttaraya  vijjacaranasampadaya
cattari  apayamukhani  bhavanti  .  katamani cattari. Idha ambattha ekacco
samano    va   brahmano   va   imamyeva   anuttaram   vijjacaranasampadam
anabhisambhunamano          kharivividhamadaya         arannavanamajjhogahati
pavattaphalabhojano   bhavissamiti   .  so  annadatthum  vijjacaranasampannasseva
paricarako  sampajjati  .  imaya kho ambattha anuttaraya vijjacaranasampadaya
idam pathamam apayamukham bhavati.
     [164]  Puna  caparam  ambattha  idhekacco  samano va brahmano va
imanceva        anuttaram       vijjacaranasampadam       anabhisambhunamano
pavattaphalabhojanattanca      anabhisambhunamano      kuddalapitakam     adaya
arannavanamajjhogahati     kandamulaphalabhojano     bhavissamiti     .    so
annadatthum   vijjacaranasampannasseva   paricarako   sampajjati   .   imaya
kho ambattha anuttaraya vijjacaranasampadaya idam dutiyam apayamukham bhavati.
     [165]   Puna  caparam  ambattha  idhekacco  samano  va  brahmano
Va     imanceva     anuttaram     vijjacaranasampadam     anabhisambhunamano
pavattaphalabhojanattanca        anabhisambhunamano       kandamulaphalabhojanattanca
anabhisambhunamano  gamasamantam  va  nigamasamantam  va  agyagaram  karitva
aggim   paricaranto   acchati   .   so  annadatthum  vijjacaranasampannasseva
paricarako  sampajjati  .  imaya kho ambattha anuttaraya vijjacaranasampadaya
idam tatiyam apayamukham bhavati.
     [166]   Puna  caparam  ambattha  idhekacco  samano  va  brahmano
va     imanceva     anuttaram     vijjacaranasampadam     anabhisambhunamano
pavattaphalabhojanattanca        anabhisambhunamano       kandamulaphalabhojanattanca
anabhisambhunamano     aggiparicariyanca    anabhisambhunamano    catummahapathe
catudvaram  agaram  karitva  acchati  yo  imahi  catuhi  disahi  agamissati
samano  va  brahmano  va  tamaham  yathasatti  yathabalam  patipujissamiti .
So    annadatthum    vijjacaranasampannasseva   paricarako   sampajjati  .
Imaya   kho   ambattha   anuttaraya   vijjacaranasampadaya   idam   catuttham
apayamukham  bhavati  .  imaya  kho  ambattha  anuttaraya  vijjacaranasampadaya
imani cattari apayamukhani bhavanti.
     [167]   Tam   kim  mannasi  ambattha  apinu  tvam  imaya  anuttaraya
vijjacaranasampadaya   sandissasi   sacariyakoti   .  no  hidam  bho  gotama
ko  caham  bho  gotama  sacariyako  ka  ca  anuttara  vijjacaranasampada
arakaham    bho    gotama    imaya    anuttaraya   vijjacaranasampadaya
Sacariyakoti   .   tam  kim  mannasi  ambattha  apinu  tvam  imamyeva  anuttaram
vijjacaranasampadam           anabhisambhunamano           kharivividhamadaya
arannavanamajjhogahasi    sacariyako    pavattaphalabhojana   bhavissamati  .
No  hidam  bho  gotama  .  tam  kim  mannasi  ambattha  apinu  tvam  imanceva
anuttaram     vijjacaranasampadam     anabhisambhunamano    pavattaphalabhojanattanca
anabhisambhunamano      kuddalapitakam      adaya     arannavanamajjhogahasi
sacariyako kandamulaphalabhojana bhavissamati. No hidam bho gotama.
     {167.1}  Tam  kim  mannasi  ambattha  apinu  tvam  imanceva  anuttaram
vijjacaranasampadam          anabhisambhunamano         pavattaphalabhojanattanca
anabhisambhunamano         kandamulaphalabhojanattanca         anabhisambhunamano
gamasamantam  va  nigamasamantam  va  agyagaram  karitva  aggim paricaranto
acchasi  sacariyakoti  .  no  hidam  bho  gotama  .  tam  kim mannasi ambattha
apinu    tvam    imanceva   anuttaram   vijjacaranasampadam   anabhisambhunamano
pavattaphalabhojanattanca        anabhisambhunamano       kandamulaphalabhojanattanca
anabhisambhunamano     aggiparicariyanca    anabhisambhunamano    catummahapathe
catudvaram  agaram  karitva  acchasi  sacariyako  yo  imahi  catuhi  disahi
agamissati   samano   va   brahmano   va   tamaham  yathasatti  yathabalam
patipujissamiti. No hidam bho gotama.
     {167.2}   Iti   kho   ambattha   imaya  ceva  tvam  anuttaraya
vijjacaranasampadaya     parihino     sacariyako    ye    hi    kecime
anuttaraya        vijjacaranasampadaya       cattari       apayamukhani
Bhavanti tato ca parihino sacariyako.
     [168]   Bhasita   kho   pana   te  esa  ambattha  acariyena
brahmanena   pokkharasatina   vaca   keci   mundaka  samanaka  ibbha
kanha  bandhupadapacca  ka  ca  te  vijjanam  brahmananam  sakacchati.
Attana  apayikopi  aparipuramano  .  passa  ambattha  yava  aparaddhanca
te idam acariyassa brahmanassa pokkharasatissa.
     {168.1}   Brahmano   kho   pana  ambattha  pokkharasati  ranno
pasenadikosalassa    dattikam    bhunjati    tassa    raja   pasenadikosalo
sammukhibhavampi    na    dadati   yadapi   tena   manteti   tirodussantena
manteti  .  yassa  kho  pana  ambattha  dhammikam  payatam  bhikkham patigganheyya
katham   tassa   raja  pasenadikosalo  sammukhibhavampi  na  dadeyya  .  passa
ambattha    yava    aparaddhanca    te   idam   acariyassa   brahmanassa
pokkharasatissa.
     [169]   Tam   kim   mannasi   ambattha  idha  raja  pasenadikosalo
hatthigivayam  va  nisinno  rathupatthare  va  thito  uggehi  va rajannehi
va   kincideva   mantanam   manteyya  .  so  tamha  padesa  apakkamma
ekamantam    tittheyya    atha   agaccheyya   suddo   va   suddadaso
va   so   tasmim   padese   thito   mantanam   manteyya  evampi  raja
pasenadikosalo   aha   evampi   raja   pasenadikosalo   ahati  .
Apinu   kho   rajabhanitam   va   bhanati  rajamantanam  va  manteti  tavata
So  assa  raja  va  rajamahamatto  vati  .  no  hidam bho gotama.
Evameva   kho   tvam  ambattha  ye  tepi  ahesum  brahmananam  pubbaka
isayo   mantanam   kattaro   mantanam   pavattaro   yesamidam   etarahi
brahmana    poranam    mantapadam   gitam   pavuttam   samihitam   tadanugayanti
tadanubhasanti      bhasitamanubhasanti      vacitamanuvacenti      seyyathidam
atthako    vamako    vamadevo    vessamitto   yamataggi   angiraso
bharadvajo    vasettho    kassapo   bhagu   tyaham   mante   adhiyami
sacariyako   tavata   tvam  bhavissasi  isi  va  isitaya  va  patipannoti
netam thanam vijjati.
     {169.1}   Tam  kim  mannasi  ambattha  kinti  te  sutam  brahmananam
vuddhanam   mahallakanam   acariyapacariyanam   bhasamananam  ye  te  ahesum
brahmananam   pubbaka   isayo   mantanam  kattaro  mantanam  pavattaro
yesamidam   etarahi   brahmana   poranamantapadam   gitam   pavuttam   samihitam
tadanugayanti      tadanubhasanti     bhasitamanubhasanti     vacitamanuvacenti
seyyathidam  atthako  vamako  vamadevo  vessamitto  yamataggi  angiraso
bharadvajo  vasettho  kassapo  bhagu  evam  su  te  sunhata suvilitta
kappitakesamassu      amuttamalabharana     odatavatthavasana     pancahi
kamagunehi   samappita  samangibhuta  paricarenti  seyyathapi  tvam  etarahi
sacariyakoti. No hidam bho gotama .pe. Evam su te salinam odanam vicittakalakam
anekasupam    anekabyanjanam    paribhunjanti    seyyathapi    tvam   etarahi
Sacariyakoti  .  no  hidam  bho gotama .pe. Evam su te vetthakanatapassahi
narihi  paricarenti  seyyathapi  tvam  etarahi  sacariyakoti  .  no  hidam
bho   gotama   .pe.   evam  su  te  kuttavalehi  valavarathehi  dighahi
patodalatthihi   vahane   vitudanta   vicarissanti  seyyathapi  tvam  etarahi
sacariyakoti  .  no  hidam  bho  gotama .pe. Evam su te ukkinnaparikkhasu
ukkhittapalighasu    nagarupakarikasu   dighasibaddhehi   purisehi   rakkhapenti
seyyathapi  tvam  etarahi  sacariyakoti. No hidam bho gotama .pe. Iti kho
ambattha  neva  tvam  isi  na  pana  isitaya  patipanno sacariyako yassa kho
pana  ambattha  mayi  kankha  va vimati va so mam panhena aham veyyakaranena
sodhissamiti.
     [170]   Athakho  bhagava  vihara  nikkhamma  cankamam  abbhutthasi .
Ambatthopi    manavo    vihara    nikkhamma   cankamam   abbhutthasi  .
Athakho    ambattho    manavo    bhagavantam    cankamantam   anucankamamano
bhagavato    kaye   dvattimsamahapurisalakkhanani   sammannesi   .   addasa
kho    ambattho   manavo   bhagavato   kaye   dvattimsamahapurisalakkhanani
yebhuyyena   thapetva   dve  dvisu  mahapurisalakkhanesu  kankhati  vicikicchati
nadhimuccati   na   sampasidati   kosohite   ca   vatthaguyhe  pahutajivhataya
ca   .   athakho   bhagavato  etadahosi  passati  kho  me  ayam  ambattho
manavo     dvattimsamahapurisalakkhanani    yebhuyyena    thapetva    dve
Dvisu    mahapurisalakkhanesu    ambattho   kankhati   vicikicchati   nadhimuccati
na   sampasidati   kosohite   ca   vatthaguyhe   pahutajivhataya   cati .
Athakho   bhagava   tatharupam   iddhabhisamkharam   abhisamkharesi   yatha   addasa
ambattho   manavo   bhagavato   kosohitavatthaguyham   .   athakho   bhagava
jivham    ninnametva   ubhopi   kannasotani   anumasi   patimasi   ubhopi
nasikasotani    anumasi    patimasi    kevalampi    nalatamandalam   jivhaya
chadesi.
     [171]   Athakho   ambatthassa   manavassa  etadahosi  samannagato
kho    samano    gotamo    dvattimsamahapurisalakkhanehi   paripunnehi   no
aparipunnehiti   .   bhagavantam  etadavoca  handa  cadani  mayam  bho  gotama
gacchama   bahukicca   mayam   bahukaraniyati   .   yassadani   tvam  ambattha
kalam    mannasiti    .   athakho   ambattho   manavo   valavarathamaruyha
pakkami.
     [172]  Tena  kho  pana  samayena  brahmano  pokkharasati utthaya
nikkhamitva   mahata   brahmanaganena   saddhim   sake   arame  nisinno
hoti    ambatthamyeva    manavam   patimanento   .   athakho   ambattho
manavo   yena  sako  aramo  tena  payasi  yavatika  yanassa  bhumi
yanena   gantva  yana  paccorohitva  pattiko  va  yena  brahmano
pokkharasati    tenupasankami    upasankamitva    brahmanam    pokkharasatim
abhivadetva   ekamantam   nisidi   .   ekamantam   nisinnam  kho  ambattham
Manavam   brahmano   pokkharasati   etadavoca   kacci   tata   ambattha
addasa   tam   bhavantam  gotamanti  .  addasama  kho  mayam  bho  tam  bhavantam
gotamanti   .   kacci   tata  ambattha  tam  bhavantam  gotamam  tathasantamyeva
saddo   abbhuggato   no   annatha  kacci  pana  bho  so  bhavam  gotamo
tadiso   no   annadisoti   .  tathasantamyeva  bho  tam  bhavantam  gotamam
tathasaddo   abbhuggato   no   annatha   tadiso   va   bho  so  bhavam
gotamo   no   annadiso   samannagato   va   bho  so  bhavam  gotamo
dvattimsamahapurisalakkhanehi    paripunnehi    no   aparipunnehiti   .   ahu
pana  te  tata  ambattha samanena gotamena saddhim kocideva kathasallapoti.
Ahu  kho  me  bho  samanena  gotamena  saddhim  kocideva kathasallapoti.
Yathakatham  pana  te  tata  ambattha  ahu  samanena  gotamena saddhim kocideva
kathasallapoti  .  athakho  ambattho  manavo  yavatako  ahosi  bhagavata
saddhim kathasallapo tam sabbam brahmanassa pokkharasatissa arocesi.
     [173]   Evam   vutte  brahmano  pokkharasati  ambattham  manavam
etadavoca   aho  vata  re  amhakam  panditaka  aho  vata  re  amhakam
bahussutaka   aho   vata   re   amhakam  tevijjaka  evarupena  kira  bho
puriso   atthacarakena   kayassa   bheda   param   marana   apayam  duggatim
vinipatam   nirayam   upapajjeyya   yadeva   kho   tvam  ambattha  tam  bhavantam
gotamam   evam  asajja  asajja  avacasi  athakho  bhavam  gotamo  amhehi
Evam   upaneyyam   upaneyyam   avaca   aho  vata  re  amhakam  panditaka
ahosi  vata  re  amhakam  bahussutaka  aho  vata  re  amhakam  tevijjaka
evarupena   kira  bho  puriso  atthacarakena  kayassa  bheda  param  marana
apayam   duggatim   vinipatam   nirayam  upapajjeyyati  .  kupito  anattamano
ambattham   manavam   padasayeva   pavattesi  icchati  ca  tavadeva  bhagavantam
dassanaya    upasankamitum    .    athakho    te   brahmana   brahmanam
pokkharasatim   etadavocum   ativikalo   kho   bho   ajja  samanam  gotamam
dassanaya    upasankamitum   svedani   bhavam   pokkharasati   samanam   gotamam
dassanaya upasankamissatiti.
     [174]   Athakho   brahmano  pokkharasati  sake  nivesane  panitam
khadaniyam    bhojaniyam   patiyadapetva   yane   aropetva   ukkasu
dhariyamanasu   ukkatthaya   niyyasi   yena   icchanangalavanasando  tena
payasi  yavatika  yanassa  bhumi  yanena  gantva  yana paccorohitva
pattiko   va   yena   bhagava  tenupasankami  upasankamitva  bhagavata  saddhim
sammodi   sammodaniyam   katham  saraniyam  vitisaretva  ekamantam  nisidi .
Ekamantam   nisinno   kho   brahmano  pokkharasati  bhagavantam  etadavoca
agama    nu   khvidha   bho   gotama   amhakam   antevasi   ambattho
manavoti   .   agama   kho   tedha   brahmana  antevasi  ambattho
manavoti   .   ahu  pana  te  bho  gotama  ambatthena  manavena  saddhim
kocideva   kathasallapoti   .   ahu   kho   me  brahmana  ambatthena
Manavena   saddhim   kocideva  kathasallapoti  .  yathakatham  pana  te  bho
gotama   ahu   ambatthena  manavena  saddhim  kocideva  kathasallapoti .
Athakho  bhagava  yavatako  ahosi  ambatthena  manavena saddhim kathasallapo
tam sabbam brahmanassa pokkharasatissa arocesi.
     [175]   Evam  vutte  brahmano  pokkharasati  bhagavantametadavoca
balo   bho  gotama  ambattho  manavo  khamatu  bhavam  gotamo  ambatthassa
manavassati   .   sukhi  hotu  brahmana  ambattho  manavoti  .  athakho
brahmano    pokkharasati    bhagavato   kaye   dvattimsamahapurisalakkhanani
sammannesi   .   addasa  kho  brahmano  pokkharasati  bhagavato  kaye
dvattimsamahapurisalakkhanani     yebhuyyena     thapetva     dve    dvisu
mahapurisalakkhanesu    kankhati    vicikicchati    nadhimuccati    na   sampasidati
kosohite ca vatthaguyhe pahutajivhataya ca.
     {175.1}  Athakho  bhagavato etadahosi passati kho me ayam brahmano
pokkharasati   dvattimsamahapurisalakkhanani  yebhuyyena  thapetva  dve  dvisu
mahapurisalakkhanesu  kankhati  vicikicchati  nadhimuccati  na  sampasidati  kosohite
ca  vatthaguyhe  pahutajivhataya  cati . Athakho bhagava tatharupam iddhabhisamkharam
abhisamkharesi   yatha   addasa  brahmano  pokkharasati  bhagavato  kosohitam
vatthaguyham   .   athakho  bhagava  jivham  ninnametva  ubhopi  kannasotani
anumasi    patimasi    ubhopi   nasikasotani   anumasi   patimasi   kevalampi
nalatamandalam   jivhaya   chadesi  .  athakho  brahmanassa  pokkharasatissa
Etadahosi   samannagato   kho  samano  gotamo  dvattimsamahapurisalakkhanehi
paripunnehi   no  aparipunnehiti  .  bhagavantam  etadavoca  adhivasetu  bhavam
gotamo   ajjatanaya   bhattam  saddhim  bhikkhusamghenati  .  adhivasesi  bhagava
tunhibhavena   .   athakho   brahmano   pokkharasati  bhagavato  adhivasanam
viditva bhagavato kalam arocesi kalo bho gotama nitthitam bhattanti.
     [176]  Athakho  bhagava  pubbanhasamayam  nivasetva  pattacivaramadaya
saddhim    bhikkhusamghena    yena    brahmanassa    pokkharasatissa   nivesanam
tenupasankami    upasankamitva   pannatte   asane   nisidi   .   athakho
brahmano    pokkharasati   bhagavantam   panitena   khadaniyena   bhojaniyena
sahattha   santappesi   sampavaresi   manavaka   ca  bhikkhusamgham  .  athakho
brahmano   pokkharasati   bhagavantam   bhuttavim   onitapattapanim   annataram
nicam asanam gahetva ekamantam nisidi.
     {176.1}   Ekamantam  nisinnassa  kho  brahmanassa  pokkharasatissa
bhagava   anupubbikatham  kathesi  seyyathidam  danakatham  silakatham  saggakatham  kamanam
adinavam  okaram  samkilesam  nekkhamme  anisamsam  pakasesi . Yada bhagava
annasi    brahmanam    pokkharasatim   kallacittam   muducittam   vinivaranacattam
udaggacittam  pasannacittam  athassa  ya  buddhanam  samukkamsika  dhammadesana tam
pakasesi dukkham samudayam nirodham maggam. Seyyathapi nama suddham vattham apagatakalakam
sammadeva  rajanam  patigganheyya  evameva  kho  brahmanassa pokkharasatissa
Tasmimyeva  asane  virajam  vitamalam  dhammacakkhum  udapadi  yam  kinci samudayadhammam
sabbantam nirodhadhammanti.
     [177]   Athakho   brahmano  pokkharasati  ditthadhammo  pattadhammo
viditadhammo       pariyogalhadhammo      tinnavicikiccho      vigatakathamkatho
vesarajjappatto   aparappaccayo   satthu   sasane   bhagavantam  etadavoca
abhikkantam   bho   gotama  abhikkantam  bho  gotama  seyyathapi  bho  gotama
nikkujjitam   va   ukkujjeyya   paticchannam   va  vivareyya  mulhassa  va
maggam   acikkheyya   andhakare  va  telapajjotam  dhareyya  cakkhumanto
rupani   dakkhantiti   evameva   kho   bhota  gotamena  anekapariyayena
dhammo   pakasito   esaham   bho   gotama   saputto  sabhariyo  sapariso
samacco    bhavantam    gotamam    saranam   gacchami   dhammanca   bhikkhusamghanca
upasakam   mam   bhavam   gotamo   dharetu  ajjatagge  panupetam  saranangatam
yatha   ca   bhavam  gotamo  ukkatthayam  annani  upasakakulani  upasankamati
evameva   kho   bhavam   gotamo   pokkharasatikulam  upasankamatu  tattha  ye
te   manavaka   va   manavika   va   bhavantam  gotamam  abhivadessanti
va   paccutthissanti   va   asanam  va  udakam  va  dassanti  cittam  va
pasadessanti  tesam  tam  bhavissati  digharattam  hitaya  sukhayati  .  kalyanam
vuccati brahmanati.
                  Ambatthasuttam tatiyam nitthitam.
                             -------------
                    Sonadandasuttam catuttham
     [178]  Evamme  sutam. Ekam samayam bhagava angesu carikancaramano
mahata     bhikkhusamghena     saddhim     pancamattehi    bhikkhusatehi    yena
campa   tadavasari   .   tatra   sudam   bhagava  campayam  viharati  gaggaraya
pokkharaniya tire.
     [179]   Tena   kho  pana  samayena  sonadando  brahmano  campam
ajjhavasati    sattussadam    satinakatthodakam    sadhannam   rajabhoggam   ranna
magadhena   seniyena   bimbisarena   dinnam   rajadayam   brahmadeyyam .
Assosum    kho    campeyyaka   brahmanagahapatika   samano   khalu   bho
gotamo   sakyaputto   sakyakula   pabbajito   angesu   carikancaramano
mahata   bhikkhusamghena   saddhim   pancamattehi   bhikkhusatehi  campam  anuppatto
campayam   viharati   gaggaraya   pokkharaniya   tire  tam  kho  pana  bhavantam
gotamam    evamkalyano   kittisaddo   abbhuggato   itipi   so   bhagava
araham   sammasambuddho   vijjacaranasampanno   sugato   lokavidu  anuttaro
purisadammasarathi   sattha   devamanussanam  buddho  bhagavati  so  imam  lokam
sadevakam    samarakam    sabrahmakam    sassamanabrahmanim   pajam   sadevamanussam
sayam   abhinna   sacchikatva   pavedeti  so  dhammam  deseti  adikalyanam
majjhekalyanam    pariyosanakalyanam    sattham    sabyanjanam   kevalaparipunnam
parisuddham   brahmacariyam   pakaseti   sadhu   kho   pana  tatharupanam  arahatam
Dassanam   hotiti   .   athakho   campeyyaka   brahmanagahapatika  campaya
nikkhamitva samghasamghiganibhuta yena gaggara pokkharani tenupasankamanti.
     [180]  Tena  kho  pana samayena sonadando brahmano uparipasade
divaseyyam   upagato   hoti   .   addasa  kho  sonadando  brahmano
campeyyake    brahmanagahapatike   campaya   nikkhamitva   samghasamghiganibhute
yena   gaggara  pokkharani  tenupasankamante  disva  khattam  amantesi  kim
nu  kho  bho  khatte  campeyyaka  brahmanagahapatika  campaya  nikkhamitva
samghasamghiganibhuta  yena  gaggara  pokkharani  tenupasankamantiti  .  atthi  kho
bho  samano  gotamo sakyaputto sakyakula pabbajito angesu carikancaramano
mahata   bhikkhusamghena   saddhim   pancamattehi   bhikkhusatehi  campam  anuppatto
campayam  viharati  gaggaraya  pokkharaniya  tire  tam  kho  pana bhavantam gotamam
evamkalyano    kittisaddo    abbhuggato   itipi   so   bhagava   araham
sammasambuddho     vijjacaranasampanno    sugato    lokavidu    anuttaro
purisadammasarathi   sattha   devamanussanam  buddho  bhagavati  tamete  bhavantam
gotamam  dassanaya  upasankamantiti  .  tenahi  bho  khatte yena campeyyaka
brahmanagahapatika      tenupasankami      upasankamitva      campeyyake
brahmanagahapatike   evam   vadesi  sonadando  bho  brahmano  evamaha
agamentu    kira   bhavanto   sonadandopi   brahmano   samanam   gotamam
dassanaya  upasankamissatiti  .  evam  bhoti  kho  so  khatto  sonadandassa
Brahmanassa     patissutva    yena    campeyyaka    brahmanagahapatika
tenupasankami      upasankamitva      campeyyake      brahmanagahapatike
etadavoca   sonadando   bho   brahmano   evamaha   agamentu  kira
bhavanto     sonadandopi     brahmano    samanam    gotamam    dassanaya
upasankamissatiti.
     [181]   Tena  kho  pana  samayena  nanaverajjakanam  brahmananam
pancamattani     brahmanasatani     campayam     pativasanti    kenacideva
karaniyena   .   assosum   kho   te  brahmana  sonadando  brahmano
samanam   gotamam   dassanaya   upasankamissatiti   .  athakho  te  brahmana
yena   sonadando   brahmano   tenupasankamimsu   upasankamitva  sonadandam
brahmanam   etadavocum   saccam   kira   bhavam   sonadando   samanam   gotamam
dassanaya   upasankamissatiti  .  evam  kho  me  bho  hoti  ahampi  samanam
gotamam    dassanaya    upasankamissamiti    .    ma   bhavam   sonadando
samanam    gotamam   dassanaya   upasankami   na   arahati   bhavam   sonadando
samanam   gotamam   dassanaya   upasankamitum   sace   bhavam   sonadando  samanam
gotamam   dassanaya   upasankamissati   bhoto  sonadandassa  yaso  hayissati
samanassa   gotamassa   yaso   abhivaddhissati   yampi   bhoto   sonadandassa
yaso    hayissati    samanassa   gotamassa   yaso   abhivaddhissati   imina
cangena    na    arahati   bhavam   sonadando   samanam   gotamam   dassanaya
upasankamitum    samano    tveva    gotamo   arahati   bhavantam   sonadandam
Dassanaya   upasankamitum   bhavam   hi   sonadando  ubhato  sujato  matito
ca   pitito   ca   samsuddhagahaniko   yava  sattama  pitamahayuga  akkhitto
anupakkuttho   jativadena   yampi   bhavam   sonadando   ubhato   sujato
matito   ca   pitito   ca   samsuddhagahaniko   yava  sattama  pitamahayuga
akkhitto   anupakkuttho   jativadena   imina  cangena  na  arahati  bhavam
sonadando    samanam    gotamam   dassanaya   upasankamitum   samano   tveva
gotamo   arahati   bhavantam   sonadandam   dassanaya   upasankamitum   bhavam  hi
sonadando   addho   mahaddhano   mahabhogo  .pe.  bhavam  hi  sonadando
ajjhayako    mantadharo    tinnam    vedanam    paragu   sanighanduketubhanam
sakkharappabhedanam       itihasapancamanam      padako      veyyakarano
lokayatamahapurisalakkhanesu    anavayo    bhavam   hi   sonadando   abhirupo
dassaniyo     pasadiko     paramaya    vannapokkharataya    samannagato
brahmavanni    brahmavacchasi    1-   akkhuddavakaso   dassanaya   bhavanhi
sonadando    silava    vuddhasili   2-   vuddhasilena   samannagato   bhavam
hi    sonadando   kalyanavaco   kalyanavakkarano   poriya   vacaya
samannagato    vissatthaya    anelagalaya   atthassa   vinnapaniya   bhavam
hi   sonadando   bahunam   acariyapacariyo   tini   manavakasatani   mante
vaceti    bahuka    kho   pana   nanadisa   nanajanapada   manavaka
agacchanti    bhoto    sonadandassa    santike    mantatthika    mante
@Footnote: 1 Si. brahmavanni brahmavaddhi. 2 Si. vuddhasili.
Adhiyitukama     bhavanhi     sonadando    jinno    vuddho    mahallako
addhagato   vayoanuppatto   samano  gotamo  taruno  ceva  tarunapabbajito
ca    bhavanhi   sonadando   ranno   magadhassa   seniyassa   bimbisarassa
sakkato    garukato    manito   pujito   apacito   bhavanhi   sonadando
brahmanassa   pokkharasatissa  sakkato  garukato  manito  pujito  apacito
bhavanhi    sonadando    campam    ajjhavasati    sattussadam   satinakatthodakam
sadhannam   rajabhoggam   ranna   magadhena   seniyena   bimbisarena  dinnam
rajadayam    brahmadeyyam   yampi   bhavam   sonadando   campam   ajjhavasati
sattussadam    satinakatthodakam    sadhannam    rajabhoggam    ranna   magadhena
seniyena   bimbisarena   dinnam   rajadayam  brahmadeyyam  imina  cangena
na   arahati   bhavam   sonadando   samanam   gotamam   dassanaya   upasankamitum
samano    tveva    gotamo    arahati    bhavantam   sonadandam   dassanaya
upasankamitunti.
     [182]   Evam   vutte   sonadando  brahmano  te  brahmane
etadavoca   tenahi   bho   mamapi   sunatha   yatha  mayameva  arahama  tam
bhavantam   gotamam   dassanaya   upasankamitum   na   tveva  arahati  so  bhavam
gotamo   amhakam   dassanaya   upasankamitum   samano   khalu  bho  gotamo
ubhato   sujato   matito  ca  pitito  ca  samsuddhagahaniko  yava  sattama
pitamahayuga   akkhitto   anupakkuttho   jativadena   yampi   bho  samano
gotamo   ubhato   sujato  matito  ca  pitito  ca  samsuddhagahaniko  yava
Sattama    pitamahayuga   akkhitto   anupakkuttho   jativadena   imina
cangena   na   aharati  so  bhavam  gotamo  amhakam  dassanaya  upasankamitum
athakho mayameva arahama tam bhavantam gotamam dassanaya upasankamitum
     {182.1}  samano  khalu bho gotamo mahantam natisamgham ohaya pabbajito
.pe.  samano  khalu  bho  gotamo  pahutam  hirannam  suvannam ohaya pabbajito
bhumigatanca  vehasatthanca  samano  khalu  bho  gotamo  daharo va samano susu
kalakeso  bhadrena  yobbanena  samannagato  pathamena  vayasa  agarasma
anagariyam   pabbajito   samano  khalu  bho  gotamo  akamakanam  matapitunam
assumukhanam   rudantanam   kesamassum   oharetva   kasayani   vatthani
acchadetva  agarasma  anagariyam  pabbajito  samano  khalu  bho  gotamo
abhirupo   dassaniyo   pasadiko   paramaya  vannapokkharataya  samannagato
brahmavanni   brahmavacchasi   akkhuddavakaso   dassanaya  samano  khalu  bho
gotamo   silava  ariyasili  kusalasili  kusalasilena  samannagato  samano  khalu
bho    gotamo    kalyanavaco   kalyanavakkarano   poriya   vacaya
samannagato   vissatthaya   anelagalaya   atthassa   vinnapaniya   samano
khalu   bho   gotamo   bahunam  acariyapacariyo  samano  khalu  bho  gotamo
khinakamarago   vigatacapallo   samano   khalu   bho   gotamo   kammavadi
kiriyavadi   apapapurekkharo   brahmannaya   pajaya   samano   khalu  bho
gotamo  uccakula  pabbajito  abhinnakhattiyakula  samano  khalu  bho gotamo
Addha   1-   kula   pabbajito   mahaddhana  mahabhoga  samanam  khalu  bho
gotamam    tirorattha   tirojanapada   sampucchitum   agacchanti   samanam   khalu
bho   gotamam   anekani   devatasahassani   panehi  saranangatani  samanam
khalu   bho   gotamam   evamkalyano   kittisaddo   abbhuggato  itipi  so
bhagava    araham   sammasambuddho   vijjacaranasampanno   sugato   lokavidu
anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati
     {182.2}   samano   khalu   bho  gotamo  dvattimsamahapurisalakkhanehi
samannagato  samano  khalu  bho gotamo ehisagatavadi sakhilo 2- sammodako
abbhakutiko   uttanamukho   pubbabhasi  samano  khalu  bho  gotamo  catunnam
parisanam  sakkato  garukato  manito  pujito  apacito  samanam khalu bho gotamam
bahu  deva  ca  manussa  ca  abhippasanna  samano  khalu  bho gotamo yasmim
game  va  nigame  va  pativasati  na tasmim game va nigame va amanussa
manusse    vihethenti   samano   khalu   bho   gotamo   samghiganiganacariyo
puthutitthakaranam    aggamakkhayati    yatha    kho    pana    bho   etesam
samanabrahmananam   yatha   va   tatha  va  yaso  samudagacchati  na  hevam
samanassa     gotamassa     yaso     samudagato    athakho    anuttaraya
vijjacaranasampadaya    samanassa    gotamassa    yaso   samudagato   samanam
khalu  bho  gotamam  raja  magadho  seniyo  bimbisaro  saputto  sabhariyo
@Footnote: 1 addhatipi addhakulatipi addhakulatipi patho. 2 Si. ehisahatavadi
@sukhilo.
Sapariso   samacco   panehi   saranangato   samanam   khalu   bho   gotamam
raja   pasenadikosalo   saputto   sabhariyo  sapariso  samacco  panehi
saranangato   samanam   khalu   bho  gotamam  brahmano  pokkharasati  saputto
sabhariyo   sapariso   samacco   panehi   saranangato   samano  khalu  bho
gotamo   ranno   magadhassa   seniyassa   bimbisarassa  sakkato  garukato
manito  pujito  apacito  samano  khalu  bho gotamo ranno pasenadikosalassa
sakkato   garukato   manito  pujito  apacito  samano  khalu  bho  gotamo
brahmanassa      pokkharasatissa      sakkato     garukato     manito
pujito   apacito   samano  khalu  bho  gotamo  campam  anuppatto  campayam
viharati   gaggaraya  pokkharaniya  tire  ye  kho  pana  bho  keci  samana
va   brahmana   va   amhakam  gamakkhettam  agacchanti  atithino  te
honti    atithino   panamhehi   sakkatabba   garukatabba   manetabba
pujetabba   apacetabba   yampi  bho  samano  gotamo  campam  anuppatto
campayam   viharati   gaggaraya   pokkharaniya   tire   atithismakam   samano
gotamo   atithi   kho   panamhehi  sakkatabbo  garukatabbo  manetabbo
pujetabbo   apacitabbo   imina  cangena  na  arahati  so  bhavam  gotamo
amhakam   dassanaya   upasankamitum   athakho   mayameva  arahama  tam  bhavantam
gotamam   dassanaya   upasankamitum   ettake   kho  aham  bhoto  gotamassa
vanne   pariyapunami   no   ca   kho  so  bhavam  gotamo  ettakavanno
aparimanavanno hi so bhavam gotamoti.
     [183]   Evam   vutte   te   brahmana   sonadandam  brahmanam
etadavocum   yatha   kho   bhavam   sonadando   samanassa  gotamassa  vanne
bhasati   ito   cepi   so   bhavam  gotamo  yojanasate  viharati  alameva
saddhena  kulaputtena  dassanaya  upasankamitum  api  putosenati 1-. Tenahi
bho sabbe va mayam samanam gotamam dassanaya upasankamissamati.
     {183.1}   Athakho  sonadando  brahmano  mahata  brahmanaganena
saddhim   yena   gaggara   pokkharani  tenupasankami  .  athakho  sonadandassa
brahmanassa   tirovanasandagatassa   evam   cetaso   parivitakko   udapadi
ahanceva   kho   pana   samanam   gotamam   panham  puccheyyam  tatra  ce  mam
samano   gotamo   evam   vadeyya   na   kho   esa  brahmana  panho
evam    pucchitabbo   evam   namesa   brahmana   panho   pucchitabboti
tena   mam   ayam   parisa   paribhaveyya   balo   sonadando  brahmano
abyatto   nasakkhi   samanam   gotamam   yoniso  panham  pucchitunti  yam  kho
panayam  parisa  paribhaveyya  yasopi  tassa  hayetha  yassa  kho  pana  yaso
hayetha   bhogapi   tassa   hayeyyum  yasoladdha  kho  panamhakam  bhoga
manceva   pana   samano   gotamo  panham  puccheyya  tassa  caham  panhassa
veyyakaranena   cittam   na  aradheyyam  tatra  ce  mam  samano  gotamo
evam   vadeyya   na   kho  esa  brahmana  panho  evam  byakatabbo
evam   namesa  brahmana  panho  byakatabboti  tena  mam  ayam  parisa
@Footnote: 1 Si. putamsenati.
Paribhaveyya    balo    sonadando    brahmano    abyatto   nasakkhi
samanassa    gotamassa    panhassa   veyyakaranena   cittam   aradhetunti
yam   kho   panayam  parisa  paribhaveyya  yasopi  tassa  hayetha  yassa  kho
pana  yaso  hayetha  bhogapi  tassa  hayeyyum  yasoladdha  kho  panamhakam
bhoga   ahanceva   kho   pana   evam   samipagato  samano  adisva  va
samanam   gotamam   nivatteyyam   tena   mam  ayam  parisa  paribhaveyya  balo
sonadando    brahmano    abyatto   manathaddho   bhito   no   visahi
samanam   gotamam   dassanaya   upasankamitum   kathanhi   nama  evam  samipagato
samano   adisva   samanam   gotamam  nivattissatiti  yam  kho  panayam  parisa
paribhaveyya  yasopi  tassa  hayetha  yassa  kho  pana  yaso hayetha bhogapi
tassa hayeyyum yasoladdha kho panamhakam bhogati.
     [184]  Athakho  sonadando  brahmano  yena  bhagava  tenupasankami
upasankamitva   bhagavata   saddhim   sammodi   sammodaniyam   katham   saraniyam
vitisaretva   ekamantam  nisidi  .  campeyyakapi  kho  brahmanagahapatika
appekacce   bhagavantam   abhivadetva   ekamantam   nisidimsu   appekacce
bhagavata   saddhim   sammodimsu   sammodaniyam   katham   saraniyam  vitisaretva
ekamantam   nisidimsu   appekacce   yena   bhagava   tenanjalimpanametva
ekamantam   nisidimsu  appekacce  namagottam  savetva  ekamantam  nisidimsu
appekacce   tunhibhuta   ekamantam   nisidimsu   .  tatra  sudam  sonadando
brahmano   etadeva   bahulamanuvitakkento   nisinno   hoti   ahanceva
Kho   pana   samanam   gotamam   panham   puccheyyam   tatra   ce  mam  samano
gotamo   evam   vadeyya   na   kho   esa   brahmana   panho  evam
pucchitabbo   evam   namesa   brahmana   panho  pucchitabboti  tena  mam
ayam   parisa   paribhaveyya   balo   sonadando   brahmano   abyatto
nasakkhi   samanam   gotamam   yoniso   panham   pucchitunti   yam  kho  panayam
parisa   paribhaveyya   yasopi   tassa   hayetha   yassa   kho  pana  yaso
hayetha   bhogapi   tassa   hayeyyum  yasoladdha  kho  panamhakam  bhoga
manceva   kho   pana   samano   gotamo   panham   puccheyya  tassa  caham
panhassa   veyyakaranena   cittam  na  aradheyyam  tatra  ce  mam  samano
gotamo   evam   vadeyya   na   kho   esa   brahmana   panho  evam
byakatabbo    evam    namesa    brahmana   panho   byakatabboti
tena   mam   ayam   parisa   paribhaveyya   balo   sonadando  brahmano
abyatto    nasakkhi    samanassa    gotamassa   panhassa   veyyakaranena
cittam   aradhetunti   yam  kho  panayam  parisa  paribhaveyya  yasopi  tassa
hayetha   yassa   kho   pana   yaso   hayetha  bhogapi  tassa  hayeyyum
yasoladdha   kho   panamhakam   bhoga   aho   vata  mam  samano  gotamo
sake   acariyake   tevijjake  mam  panham  puccheyya  addha  va  tassaham
cittam aradheyya panhassa veyyakaranenati.
     [185]   Athakho   bhagavato   sonadandassa   brahmanassa   cetasa
cetoparivitakkamannaya    etadahosi    vihannati   kho   ayam   sonadando
Brahmano   sakena   cittena   yananunaham   sonadandam   brahmanam   sake
acariyake   tevijjake  panham  puccheyyanti  .  athakho  bhagava  sonadandam
brahmanam    etadavoca   katihi   pana   brahmana   angehi   samannagatam
brahmana    brahmanam    pannapenti    brahmanosmiti   ca   vadamano
samma   vadeyya   na   ca   pana   musavadam  apajjeyyati  .  athakho
sonadandassa   brahmanassa   etadahosi   yam   vata   no  ahosi  icchitam
yam   akankhitam   yam   adhippetam   yam   abhipatthitam   aho  vata  mam  samano
gotamo   sake   acariyake   tevijjake   panham   puccheyya  addha  va
tassaham   cittam   aradheyyam   panhassa   veyyakaranena  tatra  ce  mam
samano   gotamo   sake   acariyake   tevijjake  panham  pucchati  addha
va tassaham cittam aradhessami panhassa veyyakaranenati.
     [186]   Athakho   sonadando   brahmano  abbhunnametva  kayam
anuviloketva   parisam  bhagavantam  etadavoca  pancahi  bho  gotama  angehi
samannagatam    brahmana    brahmanam   pannapenti   brahmanosmiti   ca
vadamano   samma  vadeyya  na  ca  pana  musavadam  apajjeyya  katamehi
pancahi   idha   bho   gotama  brahmano  ubhato  sujato  hoti  matito
ca   pitito   ca   samsuddhagahaniko   yava  sattama  pitamahayuga  akkhitto
anupakkuttho    jativadena   ajjhayako   ca   hoti   mantadharo   tinnam
vedanam   paragu   sanighanduketubhanam   sakkharappabhedanam   itihasapancamanam
padako    veyyakarano    lokayatamahapurisalakkhanesu   anavayo   abhirupo
Ca   hoti   dassaniyo  pasadiko  paramaya  vannapokkharataya  samannagato
brahmavanni    brahmavacchasi    akkhuddavakaso    dassanaya   silava   ca
hoti   vuddhasili   vuddhasilena   samannagato   pandito  ca  hoti  medhavi
pathamo   va   dutiyo  va  pujam  pagganhantanam  imehi  kho  bho  gotama
pancahi    angehi    samannagatam    brahmana    brahmanam   pannapenti
brahmanosmiti   ca   vadamano   samma  vadeyya  na  ca  pana  musavadam
apajjeyyati.
     [187]   Imesam   pana  brahmana  pancannam  anganam  sakka  ekam
angam    thapayitva   catuhi   angehi   samannagatam   brahmanam   pannapetum
brahmanosmiti   ca   vadamano   samma  vadeyya  na  ca  pana  musavadam
apajjeyyati  .  sakka  bho  gotama  imesam  hi  bho  gotama  pancannam
anganam  vannam  thapayama  kim  hi  vanno  karissati  yato  kho  bho  gotama
brahmano  ubhato  sujato  hoti  matito  ca  pitito  ca  samsuddhagahaniko
yava    sattama    pitamahayuga   akkhitto   anupakkuttho   jativadena
ajjhayako   ca  hoti  mantadharo  tinnam  vedanam  paragu  sanighanduketubhanam
sakkharappabhedanam       itihasapancamanam      padako      veyyakarano
lokayatamahapurisalakkhanesu    anavayo    silava    ca    hoti   vuddhasili
vuddhasilena   samannagato   pandito   ca   hoti   medhavi   pathamo  va
dutiyo  va  pujam  pagganhantanam  imehi  kho  bho  gotama  catuhi  angehi
samannagatam    brahmana    brahmanam   pannapenti   brahmanosmiti   ca
Vadamano samma vadeyya na ca pana musavadam apajjeyyati.
     [188]   Imesam   pana   brahmana  catunnam  anganam  sakka  ekam
angam    thapayitva    tihi   angehi   samannagatam   brahmanam   pannapetum
brahmanosmiti   ca   vadamano   samma  vadeyya  na  ca  pana  musavadam
apajjeyyati   .  sakka  bho  gotama  imesam  hi  bho  gotama  catunnam
anganam   mante   thapayama   kim   hi  manta  karissanti  yato  kho  bho
gotama   brahmano   ubhato   sujato   hoti   matito  ca  pitito  ca
samsuddhagahaniko    yava   sattama   pitamahayuga   akkhitto   anupakkuttho
jativadena    silava   ca   hoti   vuddhasili   vuddhasilena   samannagato
pandito  ca  hoti  medhavi  pathamo  va  dutiyo  va  pujam  pagganhantanam
imehi    kho   bho   gotama   tihi   angehi   samannagatam   brahmana
brahmanam   pannapenti   brahmanosmiti   ca   vadamano  samma  vadeyya
na ca pana musavadam apajjeyyati.
     [189]   Imesam   pana   brahmana   tinnam  anganam  sakka  ekam
angam    thapayitva   dvihi   angehi   samannagatam   brahmanam   pannapetum
brahmanosmiti   ca   vadamano   samma  vadeyya  na  ca  pana  musavadam
apajjeyyati   .   sakka  bho  gotama  imesam  hi  bho  gotama  tinnam
anganam   jatim  thapayama  kim  hi  jati  karissati  yato  kho  bho  gotama
brahmano    silava    ca   hoti   vuddhasili   vuddhasilena   samannagato
pandito  ca  hoti  medhavi  pathamo  va  dutiyo  va  pujam  pagganhantanam
Imehi   kho   bho   gotama   dvihi   angehi   samannagatam   brahmana
brahmanam   pannapenti   brahmanosmiti   ca   vadamano  samma  vadeyya
na ca pana musavadam apajjeyyati.
     [190]   Evam   vutte   te   brahmana   sonadandam  brahmanam
etadavocum   ma   bhavam   sonadando   evam  avaca  ma  bhavam  sonadando
evam    avaca    apavadati   bhavam   sonadando   vannam   apavadati   mante
apavadati   jatim   ekamsena   bhavam   sonadando   samanassayeva   gotamassa
vadam anupakkhandatiti.
     {190.1}   Athakho   bhagava   te   brahmane  etadavoca  sace
kho   tumhakam   brahmananam   evam   hoti   appassuto  ca  sonadando
brahmano     akalyanavakkarano     ca     sonadando     brahmano
duppanno   ca   sonadando   brahmano   na   ca   pahoti   sonadando
brahmano   samanena   gotamena   saddhim   asmim   vacane   patimantetunti
titthatu   sonadando   brahmano   tumhe   maya  saddhim  mantavho  sace
pana   tumhakam   brahmananam   evam   hoti   bahussuto   ca  sonadando
brahmano    kalyanavakkarano   ca   sonadando   brahmano   pandito
ca    sonadando    brahmano    pahoti   ca   sonadando   brahmano
samanena   gotamena   saddhim   asmim  vacane  patimantetunti  titthatha  tumhe
sonadando brahmano maya saddhim patimantetuti.
     [191]  Evam  vutte  sonadando  brahmano  bhagavantam  etadavoca
titthatu   bhavam   gotamo   tunhi   bhavam   gotamo   hotu   ahameva  tesam
Sahadhammena   pativacanam  karissamiti  .  athakho  sonadando  te  brahmane
etadavoca   ma   bhavanto  evam  avacuttha  ma  bhavanto  evam  avacuttha
apavadati    bhavam    sonadando    brahmano    vannam   apavadati   mante
apavadati   jatim   ekamsena   bhavam   sonadando   brahmano   samanasseva
gotamassa   vadam   anupakkhandatiti   naham   bho   apavadami   vannam   va
mante va jatim vati.
     [192]   Tena   kho   pana   samayena   sonadandassa  brahmanassa
bhagineyyo    angako    nama   manavako   tassam   parisayam   nisinno
hoti   .   athakho   sonadando  brahmano  te  brahmane  etadavoca
passanti   no  bhonto  imam  angakam  manavakam  amhakam  bhagineyyanti .
Evam   bho  angako  kho  bho  manavako  abhirupo  dassaniyo  pasadiko
paramaya    vannapokkharataya    samannagato    brahmavanni    brahmavacchasi
akkhuddavakaso   dassanaya   nassa   imissam   parisayam   samasamo  atthi
vannena  thapetva  samanam  gotamam  .  angako  kho  manavako  ajjhayako
mantadharo   tinnam   vedanam   paragu   sanighanduketubhanam  sakkharappabhedanam
itihasapancamanam     padako    veyyakarano    lokayatamahapurisalakkhanesu
anavayo  ahamassa  mante  vaceta  angako  kho manavako ubhato sujato
matito   ca   pitito   ca   samsuddhagahaniko   yava  sattama  pitamahayuga
akkhitto     anupakkuttho     jativadena     ahamassa     matapitaro
janami    angako    kho    manavako    panampi    haneyya   adinnampi
Adiyeyya   paradarampi   gaccheyya   musapi   bhaseyya   majjampi  piveyya
etthadani   kim   vanno  karissati  kim  manta  kim  jati  yato  kho  bho
brahmano    silava    ca   hoti   vuddhasili   vuddhasilena   samannagato
pandito  ca  hoti  medhavi  pathamo  va  dutiyo  va  pujam  pagganhantanam
imehi   kho   bho   dvihi   angehi   samannagatam  brahmana  brahmanam
pannapenti   brahmanosmiti   ca   vadamano   samma   vadeyya   na  ca
pana musavadam apajjeyyati.
     [193]   Imesam   pana   brahmana  dvinnam  anganam  sakka  ekam
angam   thapayitva   ekena   angena   samannagatam   brahmanam  pannapetum
brahmanosmiti   ca   vadamano   samma  vadeyya  na  ca  pana  musavadam
apajjeyyati   .  no  hidam  bho  gotama  silaparidhota  hi  bho  gotama
panna   pannaparidhotam   silam   yattha   silam   tattha  panna  yattha  panna
tattha    silam   silavato   panna   pannavato   silam   silapannananca   pana
lokasmim   aggamakkhayati   seyyathapi   bho   gotama  hatthena  va  hattham
dhoveyya   padena   va   padam  dhoveyya  evameva  kho  bho  gotama
silaparidhota   panna   pannaparidhotam   silam   yattha   silam   tattha  panna
yattha    panna    tattha    silam    silavato    panna   pannavato   silam
silapannananca pana lokasmim aggamakkhayatiti.
     [194]   Evametam   brahmana   evametam  brahmana  silaparidhota
hi    brahmana    panna    pannaparidhotam    silam   yattha   silam   tattha
Panna    yattha    panna    tattha   silam   silavato   panna   pannavato
silam     silapannananca    pana    lokasmim    aggamakkhayati    seyyathapi
brahmana   hatthena  va  hattham  dhoveyya  padena  va  padam  dhoveyya
evameva   kho   brahmana   silaparidhota   panna   pannaparidhotam   silam
yattha   silam   tattha   panna   yattha  panna  tattha  silam  silavato  panna
pannavato     silam    silapannananca    pana    lokasmim    aggamakkhayatiti
katamam   pana   tam   brahmana   silam   katama   pana   sa   pannati  .
Ettakaparama  ca  mayam  bho  gotama  kismim  atthe  sadhu  vata  bhavantamyeva
gotamam patibhatu etassa bhasitassa atthoti.
     [195]  Tenahi  brahmana  sunahi  sadhukam manasikarohi bhasissamiti.
Evam  bhoti  kho  sonadando  brahmano  bhagavato  paccassosi  .  bhagava
etadavoca    idha    brahmana    tathagato   loke   uppajjati   araham
sammasambuddho    .pe.   (yatha   samannaphale   evam   vittharetabbam)
.pe.   evam   kho  pana  brahmana  bhikkhu  silasampanno  hoti  .  idampi
kho   tam   brahmana  silam  .  pathamam  jhanam  upasampajja  viharati  .  dutiyam
jhanam   .   tatiyam   jhanam   .  catuttham  jhanam  upasampajja  viharati  .pe.
Nanadassanaya    cittam    abhiniharati    abhininnameti   .pe.   idampissa
hoti   pannaya   .pe.   naparam  itthattayati  pajanati  .  idampissa
hoti pannaya. Ayam kho sa brahmana pannati.
     [196]  Evam  vutte  sonadando  brahmano  bhagavantam  etadavoca
Abhikkantam   bho   gotama  abhikkantam  bho  gotama  seyyathapi  bho  gotama
nikkujjitam   va   ukkujjeyya   paticchannam   va  vivareyya  mulhassa  va
maggam   acikkheyya   andhakare  va  telapajjotam  dhareyya  cakkhumanto
rupani   dakkhantiti   evameva  bhota  gotamena  anekapariyayena  dhammo
pakasito   esaham   bhavantam  gotamam  saranam  gacchami  dhammanca  bhikkhusamghanca
upasakam   mam   bhavam   gotamo   dharetu  ajjatagge  panupetam  saranangatam
adhivasetu  ca  me  bhavam  gotamo  svatanaya  bhattam saddhim bhikkhusamghenati.
Adhivasesi   bhagava   tunhibhavena   .   athakho   sonadando  brahmano
bhagavato    adhivasanam   viditva   utthayasana   bhagavantam   abhivadetva
padakkhinam katva pakkami.
     [197]  Athakho  sonadando  brahmano  tassa  rattiya  accayena
sake   nivesane   panitam   khadaniyam   bhojaniyam   patiyadapetva  bhagavato
kalam   arocapesi   kalo   bho  gotama  nitthitam  bhattanti  .  athakho
bhagava   pubbanhasamayam   nivasetva   pattacivaramadaya   saddhim  bhikkhusamghena
yena   sonadandassa   brahmanassa   nivesanam   tenupasankami  upasankamitva
pannatte    asane    nisidi    .    athakho   sonadando   brahmano
buddhappamukham    bhikkhusamgham    panitena    khadaniyena    bhojaniyena   sahattha
santappesi sampavaresi.
     [198]    Athakho    sonadando   brahmano   bhagavantam   bhuttavim
onitapattapanim annataram nicam asanam gahetva ekamantam nisidi.
     {198.1}    Ekamantam   nisinno   kho   sonadando   brahmano
bhagavantam  etadavoca  ahanceva  kho  pana  bho  gotama  parisagato  samano
asana   vutthahitva  bhavantam  gotamam  abhivadeyyam  tena  mam  sa  parisa
paribhaveyya  yam  kho  pana  sa  parisa paribhaveyya yasopi tassa hayetha yassa
kho  pana  yaso  hayetha  bhogapi  tassa hayeyyum yasoladdha kho panamhakam
bhoga   ahanceva   kho   pana   ko  gotama  parisagato  samano  anjalim
pagganheyyam  asana  me  tam  bhavam  gotamo  paccutthanam dharetu ahanceva
kho  pana  bho  gotama  parisagato  samano  vetthanam omunceyyam sirasa me
tam  bhavam  gotamo  abhivadanam  dharetu ahanceva kho pana bho gotama yanagato
samano   yana   paccorohitva  bhavantam  gotamam  abhivadeyyam  tena  mam
sa  parisa  paribhaveyya  yam  kho  pana  sa  parisa paribhaveyya yasopi tassa
hayetha  yassa  kho  pana  yaso  hayetha bhogapi tassa hayeyyum yasoladdha
kho  panamhakam  bhoga  ahanceva  kho  pana  bho  gotama yanagato samano
patodalatthim   abbhunnameyyam   yana   me  tam  bhavam  gotamo  paccorohanam
dharetu   ahanceva   kho   pana   bho  gotama  yanagato  samano  chattam
apanameyyam   sirasa   me   tam   bhavam  gotamo  abhivadanam  dharetuti .
Athakho   bhagava   sonadandam   brahmanam   dhammiya   kathaya  sandassetva
samadapetva samuttejetva sampahamsetva utthayasana pakkamiti.
                 Sonadandasuttam catuttham nitthitam.
                     -------------
                     Kutadantasuttam pancamam
     [199]  Evamme  sutam. Ekam samayam bhagava magadhesu carikancaramano
mahata   bhikkhusamghena   saddhim   pancamattehi   bhikkhusatehi   yena  khanumattam
nama  magadhanam  brahmanagamo  tadavasari  .  tatra  sudam  bhagava khanumatte
viharati  ambalatthikayam  .  tena  kho  pana  samayena  kutadanto  brahmano
khanumattam    ajjhavasati   sattussadam   satinakatthodakam   sadhannam   rajabhoggam
ranna magadhena seniyena bimbisarena dinnam rajadayam brahmadeyyam.
     [200]   Tena   kho   pana   samayena   kutadantassa   brahmanassa
mahayanno   upakkhato   hoti   .   satta   ca   usabhasatani   satta  ca
vacchatarasatani   satta   ca   vacchatarisatani   satta   ca   ajasatani  satta
ca   urabbhasatani   thunupanitani   honti   yannatthaya   .   assosum  kho
khanumattaka   brahmanagahapatika   samano   khalu  bho  gotamo  sakyaputto
sakyakula    pabbajito   magadhesu   carikancaramano   mahata   bhikkhusamghena
saddhim    pancamattehi    bhikkhusatehi   khanumattam   anuppatto   khanumatte
viharati ambalatthikayam
     {200.1}  tam  kho  pana  bhavantam  gotamam  evamkalyano  kittisaddo
abbhuggato
     {200.2}   itipi  so  bhagava  araham  sammasambuddho  vijjacarana-
sampanno    sugato    lokavidu    anuttaro    purisadammasarathi   sattha
devamanussanam     buddho    bhagavati    so    imam    lokam    sadevakam
Samarakam      sabrahmakam      sassamanabrahmanim      pajam     sadevamanussam
sayam   abhinna   sacchikatva   pavedeti  so  dhammam  deseti  adikalyanam
majjhekalyanam    pariyosanakalyanam    sattham    sabyanjanam   kevalaparipunnam
parisuddham  brahmacariyam  pakaseti  sadhu  kho  pana  tatharupanam  arahatam dassanam
hotiti    .    athakho    khanumattaka    brahmanagahapatika   khanumatta
nikkhamitva samghasamghiganibhuta yena ambalatthika tenupasankamanti.
     [201]  Tena  kho  pana  samayena kutadanto brahmano uparipasade
divaseyyam   upagato  hoti  .  addasa  kho  so  kutadanto  brahmano
khanumatte   brahmanagahapatike   khanumatta   nikkhamitva   samghasamghiganibhute
yena    ambalatthika    tenupasankamante    disva    khattam   amantesi
kinnu   kho   bho   khatte   khanumattaka   brahmanagahapatika  khanumatta
nikkhamitva samghasamghiganibhuta yena ambalatthika tenupasankamantiti.
     {201.1} Atthi kho bho samano gotamo sakyaputto sakyakula pabbajito
magadhesu    carikancaramano    mahata   bhikkhusamghena   saddhim   pancamattehi
bhikkhusatehi khanumattam anuppatto khanumatte viharati ambalatthikayam
     {201.2} tam kho pana bhavantam gotamam evamkalyano kittisaddo abbhuggato
itipi   so   bhagava   araham   sammasambuddho  vijjacaranasampanno  sugato
lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati
     {201.3}  tamete  bhavantam  bho  gotamam  dassanaya upasankamantiti.
Athakho   kutadantassa   brahmanassa   etadahosi   sutam   kho   pana  metam
Samano    gotamo   tividham   yannasampadam   solasaparikkharam   janatiti   na
kho    panaham   janami   tividham   yannasampadam   solasaparikkharam   icchami
caham    mahayannam    yajitum    yannunaham   samanam   gotamam   upasankamitva
tividham yannasampadam solasaparikkharam puccheyyanti.
     {201.4}  Athakho  kutadanto  brahmano  khattam  amantesi  tenahi
bho    khatte    yena    khanumattaka   brahmanagahapatika   tenupasankama
upasankamitva   khanumattake   brahmanagahapatike   evam  vadehi  kutadanto
bho  brahmano  evamaha  agamentu  kira  bhavanto kutadantopi brahmano
samanam  gotamam  dassanaya  upasankamissatiti  .  evam  bhoti  kho  so khatta
kutadantassa  brahmanassa  patissutva  yena  khanumattaka  brahmanagahapatika
tenupasankami   upasankamitva   khanumattake   brahmanagahapatike  etadavoca
kutadanto  bho  brahmano  evamaha  agamentu  kira  bhavanto kutadantopi
brahmano samanam gotamam dassanaya upasankamissatiti.
     [202]  Tena  kho  pana samayena anekani brahmanasatani khanumatte
pativasanti    kutadantassa    brahmanassa   mahayannam   anubhavissamati  .
Assosum   kho  te  brahmana  kutadanto  kira  brahmano  samanam  gotamam
dassanaya    upasankamissatiti    .    athakho    te   brahmana   yena
kutadanto     brahmano     tenupasankamimsu     upasankamitva    kutadantam
brahmanam  etadavocum  saccam  kira  bhavam  kutadanto  samanam  gotamam  dassanaya
upasankamissatiti   .   evam   kho   me  bho  hoti  ahampi  samanam  gotamam
Dassanaya upasankamissamiti.
     {202.1}  Ma  bhavam  kutadanto  samanam  gotamam dassanaya upasankama na
arahati   bhavam   kutadanto  samanam  gotamam  dassanaya  upasankamitum  sace  bhavam
kutadanto   samanam   gotamam   dassanaya   upasankamissati  bhoto  kutadantassa
yaso   hayissati   samanassa   gotamassa  yaso  abhivaddhissati  yampi  bhoto
kutadantassa   yaso   hayissati   samanassa   gotamassa   yaso  abhivaddhissati
imina   cangena   na   arahati   bhavam  kutadanto  samanam  gotamam  dassanaya
upasankamitum   samano   tveva  gotamo  arahati  bhavantam  kutadantam  dassanaya
upasankamitum
     {202.2}  bhavam  hi  kutadanto  ubhato  sujato matito ca pitito ca
samsuddhagahaniko    yava   sattama   pitamahayuga   akkhitto   anupakkuttho
jativadena  yampi  bhavam  kutadanto  ubhato  sujato  matito  ca  pitito ca
samsuddhagahaniko    yava   sattama   pitamahayuga   akkhitto   anupakkuttho
jativadena   imina   cangena  na  arahati  bhavam  kutadanto  samanam  gotamam
dassanaya   upasankamitum   samano  tveva  gotamo  arahati  bhavantam  kutadantam
dassanaya upasankamitum
     {202.3}   bhavam   hi   kutadanto   addho   mahaddhano  mahabhogo
pahutavittupakarano    pahutajataruparajato    bhavanhi    kutadanto   ajjhayako
mantadharo   tinnam   vedanam   paragu   sanighanduketubhanam  sakkharappabhedanam
itihasapancamanam     padako    veyyakarano    lokayatamahapurisalakkhanesu
anavayo   bhavanhi   kutadanto   abhirupo   dassaniyo   pasadiko  paramaya
vannapokkharataya   samannagato   brahmavanni  brahmavacchasi  akkhuddavakaso
Dassanaya     bhavanhi     kutadanto     silava    vuddhasili    vuddhasilena
samannagato    bhavanhi    kutadanto    kalyanavaco    kalyanavakkarano
poriya    vacaya    samannagato   vissatthaya   anelagalaya   atthassa
vinnapaniya     bhavanhi    kutadanto    bahunam    acariyapacariyo    tini
manavakasatani   mante  vacesi  bahu  kho  pana  nanadisa  nanajanapada
manavaka   agacchanti   bhoto   kutadantassa  santike  mantatthika  mante
adhiyitukama   bhavanhi   kutadanto   jinno   vuddho   mahallako  addhagato
vayoanuppatto    samano   gotamo   taruno   ceva   tarunapabbajito   ca
bhavanhi   kutadanto   ranno   magadhassa   seniyassa  bimbisarassa  sakkato
garukato   manito   pujito   apacito   bhavanhi   kutadanto   brahmanassa
pokkharasatissa sakkato garukato manito pujito apacito
     {202.4}   bhavanhi   kutadanto   khanumattam   ajjhavasati  sattussadam
satinakatthodakam    sadhannam    rajabhoggam    ranna    magadhena   seniyena
bimbisarena    dinnam   rajadayam   brahmadeyyam   yampi   bhavam   kutadanto
khanumattam    ajjhavasati   sattussadam   satinakatthodakam   sadhannam   rajabhoggam
ranna   magadhena   seniyena  bimbisarena  dinnam  rajadayam  brahmadeyyam
imina   cangena   na   arahati   bhavam  kutadanto  samanam  gotamam  dassanaya
upasankamitum   samano   tveva  gotamo  arahati  bhavantam  kutadantam  dassanaya
upasankamitunti.
     [203]   Evam   vutte   kutadanto   brahmano  te  brahmane
etadavoca   tenahi   bho   mamapi   sunatha   yatha  mayameva  arahama  tam
Bhavantam   gotamam   dassanaya   upasankamitum   na   tveva  arahati  so  bhavam
gotamo amhakam dassanaya upasankamitum
     {203.1}  samano  khalu  bho  gotamo  ubhato  sujato  matito ca
pitito    ca   samsuddhagahaniko   yava   sattama   pitamahayuga   akkhitto
anupakkuttho   jativadena   yampi  bho  samano  gotamo  ubhato  sujato
matito   ca   pitito   ca   samsuddhagahaniko   yava  sattama  pitamahayuga
akkhitto   anupakkuttho   jativadena   imina  cangena  na  arahati  so
bhavam   gotamo   amhakam  dassanaya  upasankamitum  athakho  mayameva  arahama
tam  bhavantam  gotamam  dassanaya  upasankamitum  samano  khalu  bho gotamo mahantam
natisamgham ohaya pabbajito
     {203.2}  samano  khalu  bho  gotamo  pahutam  hirannasuvannam  ohaya
pabbajito  bhumigatanca  vehasatthanca  samano  khalu  bho  gotamo  daharo  va
samano   susu   kalakeso   bhadrena   yobbanena  samannagato  pathamena
vayasa   agarasma   anagariyam   pabbajito   samano   khalu  bho  gotamo
akamakanam   matapitunam   assumukhanam   rudantanam  kesamassum  oharetva
kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbajito
     {203.3}  samano  khalu  bho  gotamo  abhirupo dassaniyo pasadiko
paramaya    vannapokkharataya    samannagato    brahmavanni    brahmavacchasi
akkhuddavakaso    dassanaya    samano    khalu   bho   gotamo   silava
ariyasili   kusalasili   kusalasilena   samannagato  samano  khalu  bho  gotamo
kalyanavaco    kalyanavakkarano    poriya    vacaya    samannagato
Vissatthaya    anelagalaya   atthassa   vinnapaniya   samano   khalu   bho
gotamo  bahunam  acariyapacariyo  samano  khalu  bho  gotamo  khinakamarago
vigatacapallo
     {203.4}   samano   khalu   bho   gotamo   kammavadi   kiriyavadi
apapapurekkharo   brahmamannaya   pajaya   samano   khalu   bho  gotamo
uccakula   pabbajito   abhinnakhattiyakula   samano   khalu   bho   gotamo
addhakula   pabbajito   mahaddhana   mahabhoga   samanam   khalu  bho  gotamam
tirorattha   tirojanapada   sampucchitum   agacchanti  samanam  khalu  bho  gotamam
anekani   devatasahassani   panehi   saranangatani   samanam   khalu   bho
gotamam evamkalyano kittisaddo abbhuggato
     {203.5}  itipi  so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno
sugato   lokavidu  anuttaro  purisadammasarathi  sattha  devamanussanam  buddho
bhagavati
     {203.6}   samano   khalu   bho  gotamo  dvattimsamahapurisalakkhanehi
samannagato  samano  khalu  bho  gotamo  ehisagatavadi  sakhilo sammodako
abbhakutiko   uttanamukho   pubbabhasi  samano  khalu  bho  gotamo  catunnam
parisanam  sakkato  garukato  manito  pujito  apacito  samanam khalu bho gotamam
bahu  deva  ca  manussa  ca  abhippasanna  samano  khalu  bho gotamo yasmim
game  va  nigame  va  pativasati  na tasmim game va nigame va amanussa
manusse    vihethenti   samano   khalu   bho   gotamo   samghiganiganacariyo
puthutitthakaranam    aggamakkhayati    yatha    kho    pana    bho   etesam
samanabrahmananam    yatha    va    tatha    va    yaso   samudagacchati
Na   hevam   samanassa   gotamassa   yaso   samudagato  athakho  anuttaraya
vijjacaranasampadaya    samanassa    gotamassa    yaso   samudagato   samanam
khalu   bho   gotamam   raja   magadho   seniyo   bimbisaro   saputto
sabhariyo   sapariso   samacco   panehi   saranangato   samanam   khalu  bho
gotamam   raja   pasenadikosalo   saputto   sabhariyo  sapariso  samacco
panehi   saranangato   samanam   khalu  bho  gotamam  brahmano  pokkharasati
saputto sabhariyo sapariso samacco panehi saranangato
     {203.7}  samano  khalu  bho  gotamo  ranno  magadhassa  seniyassa
bimbisarassa   sakkato   garukato   manito  pujito  apacito  samano  khalu
bho  gotamo  ranno  pasenadikosalassa  sakkato  garukato  manito  pujito
apacito    samano   khalu   bho   gotamo   brahmanassa   pokkharasatissa
sakkato   garukato   manito  pujito  apacito  samano  khalu  bho  gotamo
khanumattam   anuppatto   khanumatte   viharati   ambalatthikayam   ye   kho
pana  keci  samana  va  brahmana  va  amhakam  gamakkhettam agacchanti
atithino  te  honti  atithi  kho  pana  amhehi  sakkatabba  garukatabba
manetabba    pujetabba   apacetabba   ayam   kho   samano   gotamo
khanumattam   anuppatto   khanumatte  viharati  ambalatthikayam  atithi  amhakam
samano    gotamo   atithi   kho   panamhehi   sakkatabbo   garukatabbo
manetabbo   pujetabbo   apacetabbo  imina  cangena  na  arahati  so
bhavam   samano   gotamo   amhakam  dassanaya  upasankamitum  athakho  mayameva
Arahama   tam   bhavantam   gotamam   dassanaya   upasankamitum   ettake  kho
aham   bhoto   gotamassa   vanne   pariyapunami  no  ca  kho  so  bhavam
gotamo ettakavanno aparimanavanno hi so bhavam gotamoti.
     [204]   Evam   vutte   te   brahmana   kutadantam   brahmanam
etadavocum   yatha   kho   bhavam   kutadanto   samanassa   gotamassa   vannam
bhasati   ito   cepi   so   bhavam  gotamo  yojanasate  viharati  alameva
saddhena   kulaputtena  dassanaya  upasankamitum  api  putosenati  .  tenahi
bho sabbe va mayam samanam gotamam dassanaya upasankamissamati.
     {204.1}   Athakho   kutadanto  brahmano  mahata  brahmanaganena
saddhim  yena  ambalatthika  yena  bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavata
saddhim   sammodi   sammodaniyam   katham   saraniyam   vitisaretva  ekamantam
nisidi   .   ekamantam  nisinna  kho  pana  khanumattaka  brahmanagahapatika
appekacce   bhagavantam   abhivadetva   ekamantam   nisidimsu   appekacce
bhagavata   saddhim   sammodimsu   sammodaniyam   katham   saraniyam  vitisaretva
ekamantam   nisidimsu   appekacce   yena   bhagava   tenanjalimpanametva
ekamantam   nisidimsu  appekacce  namagottam  savetva  ekamantam  nisidimsu
appekacce   tunhibhuta   ekamantam   nisidimsu  .  ekamantam  nisinno  kho
kutadanto   brahmano   bhagavantam   etadavoca   sutam   metam  bho  gotama
samano    gotamo   tividham   yannasampadam   solasaparikkharam   janatiti   na
kho   panaham   janami   tividham   yannasampadam   solasaparikkharam   icchamaham
Mahayannam    yajitum    sadhu    me   bhavam   gotamo   tividham   yannasampadam
solasaparikkharam desetuti.
     [205]  Tenahi  brahmana  sunahi  sadhukam manasikarohi bhasissamiti.
Evam   bhoti  kho  kutadanto  brahmano  bhagavato  paccassosi  .  bhagava
etadavoca   bhutapubbam  brahmana  raja  mahavijito  nama  ahosi  addho
mahaddhano   mahabhogo   pahutajataruparajato  pahutavittupakarano  pahutadhanadhanno
paripunnakosakotthagaro   .   athakho   brahmana   ranno   mahavijitassa
rahogatassa   patisallinassa   evam   cetaso  parivitakko  udapadi  adhigata
kho  me  vipula  manusaka  bhoga  mahantam pathavimandalam abhivijiya ajjhavasami
yannunaham  mahayannam  yajeyyam  yam  mama  assa  digharattam  hitaya sukhayati.
Athakho  brahmana  raja  mahavijito  purohitam  brahmanam  amantapetva
etadavoca  idha  mayham  brahmana  rahogatassa  patisallinassa  evam  cetaso
parivitakko  udapadi  adhigata  kho  me  vipula  manusaka  bhoga  mahantam
pathavimandalam   abhivijiya   ajjhavasami   yannunaham   mahayannam   yajeyyam  yam
mama   assa   digharattam   hitaya  sukhayati  icchamaham  brahmana  mahayannam
yajitum anusasatu mam bhavam yam mama assa digharattam hitaya sukhayati.
     [206]   Evam   vutte  brahmana  purohito  brahmano  rajanam
mahavijitam    etadavoca    bhoto    kho   ranno   janapado   sakantako
sauppilo   gamaghatapi   dissanti   nigamaghatapi   dissanti   nagaraghatapi
Dissanti   panthaduhanapi   dissanti   .   bhavam   kho   pana   raja  evam
sakantake   janapade   sauppile  valim  uddhareyya  akiccakari  assa  tena
bhavam   raja   .   siya   kho  pana  bhoto  ranno  evamassa  ahametam
dussukhilam  vadhena  va  bandhena  va  janiya  va garahaya va pabbajanaya
va   samuhanissamiti   .   na   kho  panetassa  dussukhilassa  evam  samma
samugghato   hoti   .   ye  te  hatavasesaka  bhavissanti  te  paccha
ranno   janapade   vihethessanti   .  apica  kho  idam  samvidhanam  agamma
evametassa   dussukhilassa   samma   samugghato   hoti   .  tenahi  bhavam
raja   siya   kho   pana   ye   bhoto   ranno   janapade  ussahanti
kasigorakkhe   tesam   bhavam   raja   vijabhattam   anuppadetu   ye  bhoto
ranno   janapade   ussahanti   vanijjaya   tesam   bhavam   raja  pabhatam
anuppadetu   ye   bhoto  ranno  janapade  ussahanti  rajaporisa  tesam
bhavam  raja  bhattavettanam  kappetu  te  va  manussa  sakammapasuta  ranno
janapadam   na   vihethessanti   .   maha   ca   ranno  kasiko  bhavissati
khematthita   janapada  akantaka  anuppila  manussa  ca  muda  modamana
ure   putte   naccenta   aparutaghara  manne  viharissantiti  .  evam
bhoti   kho   brahmana   raja   mahavijito   purohitassa   brahmanassa
patissutva   ye   pana   ranno   janapade   ussahimsu  kasigorakkhe  tesam
raja   mahavijito   bijabhattam  anuppadasi  ye  ranno  janapade  ussahimsu
vanijjaya   tesam   raja   mahavijito  pabhatam  anuppadasi  ye  ranno
Janapade   ussahimsu   rajaporisa   tesam  raja  mahavijito  bhattavettanam
kappesi  te  va  manussa  sakammapasuta  ranno  janapadam  na  vihethesum .
Maha   ca   ranno   rasiko   ahosi   khematthita   janapada  akantaka
anuppila    manussa    muda   modamana   ure   putte   naccenta
aparutaghara manne viharimsu.
     [207]   Athakho  brahmana  raja  mahavijito  purohitam  brahmanam
amantapetva   etadavoca   samuhato   kho   me  bho  so  dussukhilo
bhoto   samvidhanam   agamma  maha  ca  me  rasiko  khematthita  janapada
akantaka  anuppila  manussa  muda  modamana  ure  putte  naccenta
aparutaghara   manne   viharanti   icchamaham   brahmana   mahayannam  yajitum
anusasatu mam bhavam yam mama assa digharattam hitaya sukhayati.
     {207.1}  Tenahi  bhavam  ye bhoto ranno janapade khattiya anuyanta
negama  ceva  janapada  ca  te  bhavam  raja amantayatam. Icchamaham bho
mahayannam   yajitum   anujanantu   me   bhavanto   yam  mama  assa  digharattam
hitaya   sukhayati  .  ye  bhoto  ranno  janapade  amacca  parisajja
negama   ceva   janapada   ca   .pe.   brahmanamahasala   negama
ceva  janapada  ca  .pe.  gahapatika  necayika  negama  ceva janapada
ca   te   bhavam   raja  amantayatam  .  icchamaham  bho  mahayannam  yajitum
anujanantu   me  bhavanto  yam  mama  assa  digharattam  hitaya  sukhayati .
Evam   bhoti  kho  brahmana  raja  mahavijito  purohitassa  brahmanassa
Patissutva   ye   ranno   janapade   khattiya  anuyanta  negama  ceva
janapada   ca   te   raja   mahavijito   amantesi   icchamaham  bho
mahayannam   yajitum   anujanantu   me   bhavanto   yam  mama  assa  digharattam
hitaya  sukhayati  .  yajatam  bhavam  raja  yannam  yannakalo maharajati.
Ye  ranno  janapade  amacca  parisajja negama ceva janapada ca .pe.
Brahmanamahasala   negama   ceva   janapada   ca   .pe.  gahapatika
necayika  negama  ceva  janapada  ca  te  raja mahavijito amantesi
icchamaham  bho  mahayannam  yajitum  anujanantu  me  bhavanto  yam  mama  assa
digharattam   hitaya   sukhayati   .   yajatam  bhavam  raja  yannam  yannakalo
maharajati   .   iti   ime  cattaro  anumatipakkha  tasseva  yannassa
parikkhara bhavanti.
     [208]   Raja  mahavijito  atthahi  angehi  samannagato  ubhato
sujato  matito  ca  pitito  ca  samsuddhagahaniko  yava sattama pitamahayuga
akkhitto    anupakkuttho    jativadena    abhirupo   dassaniyo   .pe.
Akkhuddavakaso      dassanaya     addho     mahaddhano     mahabhogo
pahutajataruparajato            pahutavittupakarano           pahutadhanadhanno
paripunnakosakotthagaro       balava       caturanginiya       senaya
samannagato      assavaya      ovadapatikaraya     tapati     manne
paccatthike    yasasa    saddho    dayako   danapatiko   anavatadvaro
samanabrahmanakapanaddhikavanibbakayacakanam opanabhuto
punnani    karoti    bahussuto    tassa    tassa    sutajatassa    tassa
Tasseva   kho   pana   bhasitassa   attham  janati  ayam  imassa  bhasitassa
attho   ayam   imassa   bhasitassa   atthoti   pandito  viyatto  medhavi
patibalo   atitanagatapaccuppanne  atthe  cintetum  .  raja  mahavijito
imehi   atthahi   angehi   samannagato   .   iti  imanipi  atthangani
tasseva yannassa parikkhara bhavanti.
     [209]   Purohito   brahmano   catuhangehi  samannagato  ubhato
sujato  matito  ca  pitito  ca  samsuddhagahaniko  yava sattama pitamahayuga
akkhitto  anupakkuttho  jativadena  ajjhayako  mantadharo  tinnam  vedanam
paragu      sanighanduketubhanam      sakkharappabhedanam     itihasapancamanam
padako    veyyakarano    lokayatamahapurisalakkhanesu    anavayo   silava
vuddhasili   vuddhasilena   samannagato   pandito   byatto  medhavi  pathamo
va   dutiyo   va   pujampagganhantanam  .  purohito  brahmano  imehi
catuhi  angehi  samannagato  .  iti  imanipi  cattari  angani  tasseva
yannassa parikkhara bhavanti.
     [210]    Athakho    brahmana    purohito   brahmano   ranno
mahavijitassa   pubbe   va   yanna   tisso   vidha  desesi  siya  kho
pana   bhoto   ranno  mahayannam  yajamanassa  1-  kocideva  vippatisaro
maha    vata   me   bhogakkhandho   vigacchissatiti   so   bhota   ranna
vippatisaro    na   karaniyo   .   siya   kho   pana   bhoto   ranno
@Footnote: 1 Si. yitthukamassa.
Mahayannam    yajamanassa    kocideva    vippatisaro   maha   vata   me
bhogakkhandho    vigacchatiti    so    bhota    ranna   vippatisaro   na
karaniyo   .   siya   kho   pana   bhoto  ranno  mahayannam  yajamanassa
kocideva   vippatisaro   maha   vata   me   bhogakkhandho  vigatoti  so
bhota   ranna   vippatisaro   na   karaniyo   .  ime  1-  brahmana
purohito    brahmano    ranno    mahavijitassa   pubbe   va   yanna
tisso vidha desesi.
     [211]    Athakho    brahmana    purohito   brahmano   ranno
mahavijitassa    pubbe    va    yanna    dasahakarehi    patiggahakesu
vippatisaram  pativinesi  .  agamissanti  kho  bhoto  yannam panatipatinopi
panatipatapi   pativirata   .   ye   tattha   panatipatino  tesamyeva
ye   tattha   panatipatino   tesamyeva  tena  ye  tattha  panatipata
pativirata   te  arabbha  yajatam  bhavam  sajjatam  bhavam  modatam  bhavam  cittameva
bhavam antaram pasadetu.
     [212]    Agamissanti    kho   bhoto   yannam   adinnadayinopi
adinnadanapi   pativirata   ye   tattha  adinnadayino  tesamyeva  tena
ye  tattha  adinnadana  pativirata  te  arabbha  yajatam  bhavam  sajjatam bhavam
modatam bhavam cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [213]   Agamissanti  kho  bhoto  yannam  kamesu  micchacarinopi
@Footnote: 1 ima khotipi pathena bhavitabbam.
Kamesu   micchacarapi   pativirata   ye   tattha  kamesu  micchacarino
tesamyeva   tena   ye   tattha   kamesu   micchacara   pativirata  te
arabbha   yajatam   bhavam   sajjatam  bhavam  modatam  bhavam  cittameva  bhavam  antaram
pasadetu.
     [214]  Agamissanti  kho  bhoto  yannam  musavadinopi  musavada
pativiratapi  ye  tattha  musavadino  tesamyeva  tena  ye tattha musavada
pativirata   te  arabbha  yajatam  bhavam  sajjatam  bhavam  modatam  bhavam  cittameva
bhavam antaram pasadetu.
     [215]   Agamissanti   kho  bhoto  yannam  pisunavacinopi  pisunaya
vacaya  pativiratapi  ye  tattha  pisunavacino  tesamyeva  tena  ye  tattha
pisunaya   vacaya   pativirata   te   arabbha   yajatam  bhavam  sajjatam  bhavam
modatam bhavam cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [216]   Agamissanti   kho  bhoto  yannam  pharusavacinopi  pharusaya
vacaya  pativiratapi  ye  tattha  pharusavacino  tesamyeva  tena  ye  tattha
pharusavacaya   pativirata   te   arabbha  yajatam  bhavam  sajjatam  bhavam  modatam
bhavam cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [217]    Agamissanti    kho   bhoto   yannam   samphappalapinopi
samphappalapa   pativiratapi   ye   tattha  samphappalapino  tesamyeva  tena
ye   tattha   samphappalapa   pativirata  te  arabbha  yajatam  bhavam  sajjatam
bhavam modatam bhavam cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [218]    Agamissanti    kho    bhoto    yannam   abhijjhalunopi
anabhijjhalunopi   ye   tattha   abhijjhaluno   tesamyeva  tena  ye  tattha
anabhijjhaluno   te   arabbha   yajatam   bhavam   sajjatam   bhavam  modatam  bhavam
cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [219]    Agamissanti    kho   bhoto   yannam   byapannacittapi
abyapannacittapi   ye   tattha   byapannacittapi   tesamyeva  tena  ye
tattha   abyapannacitta   te   arabbha  yajatam  bhavam  sajjatam  bhavam  modatam
bhavam cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [220]    Agamissanti    kho    bhoto   yannam   micchaditthikapi
sammaditthikapi   ye   tattha   micchaditthika  tesamyeva  tena  ye  tattha
sammaditthika   te   arabbha   yajatam   bhavam   sajjatam   bhavam  modatam  bhavam
cittameva   bhavam  antaram  pasadetuti  .  imehi  kho  brahmana  purohito
brahmano   ranno   mahavijitassa   pubbe   va   yanna   dasahakarehi
patiggahakesu vippatisaram pativinesi.
     [221]    Athakho    brahmana    purohito   brahmano   ranno
mahavijitassa    mahayannam    yajamanassa    solasahi    akarehi   cittam
sandassesi   samadapesi  samuttejesi  sampahamsesi  siya  kho  pana  bhoto
ranno   mahayannam  yajamanassa  kocideva  vatta  raja  kho  mahavijito
mahayannam   yajati   no   ca   khvassa   amantita   khattiya   anuyanta
negama  ceva  janapada  ca  atha  ca  pana  bhavam  raja evarupam mahayannam
Yajatiti   .   evampi   kho   bhoto   ranno  vatta  dhammato  natthi .
Bhoto   kho   pana   ranno   amantita   khattiya   anuyanta  negama
ceva  janapada  ca  iminapetam  bhavam  raja  janatu  yajatam  bhavam  sajjatam
bhavam modatam bhavam cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [222]   Siya   kho   pana  bhoto  ranno  mahayannam  yajamanassa
kocideva   vatta   raja   kho   mahavijito  mahayannam  yajati  no  ca
khvassa   amantita   amacca   parisajja  negama  ceva  janapada  ca
.pe.  brahmanamahasala  negama  ceva  janapada  ca. Gahapatinecayika
negama   ceva   janapada   ca   atha   ca   pana  bhavam  raja  evarupam
mahayannam   yajatiti   .   evampi   kho   bhoto  ranno  vatta  dhammato
natthi   .  bhoto  kho  pana  ranno  amantita  gahapatinecayika  negama
ceva   janapada   ca   .  iminapetam  bhavam  raja  janatu  yajatam  bhavam
sajjatam bhavam modatam bhavam cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [223]   Siya   kho   pana  bhoto  ranno  mahayannam  yajamanassa
kocideva   vatta   raja   kho   mahavijito  mahayannam  yajati  no  ca
kho   ubhato   sujato   matito   ca   pitito  ca  samsuddhagahaniko  yava
sattama   pitamahayuga   akkhitto   anupakkuttho   jativadena   atha  ca
pana   bhavam   raja  evarupam  mahayannam  yajatiti  .  evampi  kho  bhoto
ranno   vatta   dhammato   natthi   .   bhavam   kho  pana  raja  ubhato
sujato    matito   ca   pitito   ca   samsuddhagahaniko   yava   sattama
Pitamahayuga   akkhitto   anupakkuttho   jativadena  .  iminapetam  bhavam
raja   janatu   yajatam   bhavam  sajjatam  bhavam  modatam  bhavam  cittameva  bhavam
antaram pasadetu.
     [224]   Siya   kho   pana  bhoto  ranno  mahayannam  yajamanassa
kocideva  vatta  raja  kho  mahavijito  mahayannam  yajati  no  ca  kho
abhirupo   dassaniyo   pasadiko   paramaya  vannapokkharataya  samannagato
brahmavanni   brahmavacchasi   akkhuddavakaso   dassanaya   .pe.  no  ca
kho   addho   mahaddhano   mahabhogo  pahutajataruparajato  pahutavittupakarano
pahutadhanadhanno   paripunnakosakotthagaro   .pe.   no   ca  kho  balava
caturanginiya   senaya   samannagato   assavaya  ovadapatikaraya  tapati
manne  paccatthike yasasa no ca kho saddho  dayako danapati anavatadvaro
samanabrahmanakapanaddhikavanibbakayacakanam        opanabhuto        punnani
karoti  no  ca kho bahussuto tassa tassa sutajatassa no ca kho tassa tasseva
kho   pana  bhasitassa  attham  janati  ayam  imassa  bhasitassa  attho  ayam
imassa  bhasitassa  atthoti  no  ca  kho  pandito viyatto medhavi patibalo
atitanagatapaccuppanne   atthe   cintetum   atha   ca   pana  bhavam  raja
evarupam  mahayannam  yajatiti  .  evampi  kho  bhoto  ranno vatta dhammato
natthi   .    bhavam  kho  pana  raja  pandito  viyatto  medhavi  patibalo
atitanagatapaccuppanne    atthe    cintetum   iminapetam   bhavam   raja
Janatu    yajatam   bhavam   sajjatam   bhavam   modatam   bhavam   cittameva   bhavam
antaram pasadetu.
     [225]   Siya   kho   pana  bhoto  ranno  mahayannam  yajamanassa
kocideva   vatta   raja   kho   mahavijito  mahayannam  yajati  no  ca
khvassa   purohito   brahmano   ubhato   sujato   matito  ca  pitito
ca   samsuddhagahaniko   yava   sattama  pitamahayuga  akkhitto  anupakkuttho
jativadena   atha   ca  pana  bhavam  raja  evarupam  mahayannam  yajatiti .
Evampi   kho   bhoto   ranno   vatta  dhammato  natthi  .  bhoto  kho
pana   ranno   purohito   brahmano   ubhato   sujato   matito   ca
pitito    ca   samsuddhagahaniko   yava   sattama   pitamahayuga   akkhitto
anupakkuttho   jativadena   iminapetam  bhavam  raja  janatu  yajatam  bhavam
sajjatam bhavam modatam bhavam cittameva bhavam antaram pasadetu.
     [226]   Siya   kho   pana  bhoto  ranno  mahayannam  yajamanassa
kocideva   vatta   raja   kho   mahavijito  mahayannam  yajati  no  ca
khvassa   purohito   brahmano   ajjhayako   mantadharo   tinnam  vedanam
paragu    sanighanduketubhanam   sakkharappabhedanam   itihasapancamanam   padako
veyyakarano    lokayatamahapurisalakkhanesu   anavayo   no   ca   khvassa
purohito    brahmano    silava    vuddhasili   vuddhasilena   samannagato
no   ca   khvassa   purohito   brahmano   pandito   viyatto  medhavi
pathamo   va   dutiyo   va   pujam   pagganhantanam   atha   ca  pana  bhavam
Raja   evarupam   mahayannam   yajatiti  .  evampi  bhoto  ranno  vatta
dhammato   natthi   .   bhoto   kho   pana  ranno  purohito  brahmano
pandito   viyatto  medhavi  pathamo  va  dutiyo  va  pujam  pagganhantanam
iminapetam   bhavam   raja  janatu  yajatam  bhavam  sajjatam  bhavam  modatam  bhavam
cittameva   bhavam  antaram  pasadetuti  .  imehi  kho  brahmana  purohito
brahmano    ranno    mahavijitassa    mahayannam   yajamanassa   solasahi
akarehi cittam sandassesi samadapesi samuttejesi sampahamsesi.
     [227]   Tasmim  kho  pana  brahmana  yanne  neva  gavo  hannimsu
na   ajelaka   hannimsu   na   kukkutasukara   hannimsu   na  vividha  pana
samghatam   apajjimsu  na  rukkha  chindimsu  1-  yupatthaya  na  dabba  layimsu
parihimsatthaya  .  yepissa  ahesum  dasati  va  pessati  va kammakarati
va   tepi   na   dandatajjita  na  bhayatajjita  na  assumukha  rodamana
parikammani   akamsu   .  athakho  ye  icchimsu  te  akamsu  ye  na  icchimsu
na  te   akamsu  .  yam  icchimsu  tam  akamsu  yam  na  icchimsu  na  tam akamsu.
Sappitelanavanitadadhimadhuphanitena ceva so yanno nitthanamagamasi.
     [228]   Athakho   brahmana   khattiya   anuyanta  negama  ceva
janapada   ca  .  amacca  parisajja  negama  ceva  janapada  ca .
Brahmanamahasala   negama   ceva   janapada   ca  .  gahapatinecayika
@Footnote: 1 chijjimsuti va patho.
Negama   ceva   janapada   ca   pahutam   sapateyyam   adaya  rajanam
mahavijitam   upasankamitva   evamahamsu  idam  te  deva  pahutam  sapateyyam
devamyeva   uddissa   abhatam   tam   devo   patigganhatuti  .  alam  bho
mamapi   idam   pahutam   sapateyyam   dhammikena   balina   abhisamkhatam   tanca
vo   hotu   ito   ca   bhiyyo   harathati  .  te  ranna  patikkhitta
ekamantam   apakkamma   evam  samacintesum  na  kho  etam  amhakam  patirupam
yam   mayam  imani  sapateyyani  punadeva  sakani  gharani  patigganheyyama
raja   kho   mahavijito   mahayannam   yajati   handassa  mayam  anuyagino
homati.
     [229]   Athakho   brahmana   puratthimena   yannavatassa   khattiya
anuyanta  negama  ceva  janapada  ca  danani  patthapesum  .  dakkhinena
yannavatassa   amacca  parisajja  negama  ceva  janapada  ca  danani
patthapesum    .   pacchimena   yannavatassa   brahmanamahasala   negama
ceva   janapada   ca   danani   patthapesum   .  uttarena  yannavatassa
gahapatinecayika   negama   ceva   janapada   ca  danani  patthapesum .
Tesupi   kho   brahmana   yannesu   neva  gavo  hannimsu  na  ajelaka
hannimsu    na    kukkutasukara    hannimsu    na   vividha   pana   samghatam
apajjimsu  na  rukkha  chindimsu  yupatthaya  na  dabba  layimsu parihimsatthaya.
Ye    nesam    ahesum    dasati   va   pessati   va   kammakarati
va   tepi   na   dandatajjita  na  bhayatajjita  na  assumukha  rodamana
Parikammani   akamsu   .  athakho  ye  icchimsu  te  akamsu  ye  na  icchimsu
na  te  akamsu  .  yam  icchimsu  tam  akamsu  yam  na  icchimsu  tam  na  akamsu.
Sappitelanavanitadadhimadhuphanitena   ceva   so   yanno   nitthanamagamasi  .
Iti   cattaro   ca   anumatipakkha   raja  mahavijito  atthahi  angehi
samannagato   purohito   brahmano   catuhangehi   samannagato   tisso
vidha ayam vuccati brahmana tividha yannasampada solasaparikkharati.
     [230]   Evam   vutte  te  brahmana  unnadino  uccasadda
mahasadda   ahesum   aho   yanno   aho  yannasampadati  .  kutadanto
pana   brahmano   tunhibhuto   va   nisinno   hoti   .   athakho   te
brahmana   kutadantam   brahmanam  etadovacum  kasma  pana  bhavam  kutadanto
samanassa   gotamassa   subhasitam   subhasitato   nabbhanumodatiti   .   naham
bho    samanassa    gotamassa   subhasitam   subhasitato   na   abbhanumodami
muddhapi   tassa   nippateyya   1-   yo   samanassa   gotamassa  subhasitam
subhasitato   na   abbhanumodeyya   apica  me  bho  evam  hoti  samano
gotamo   evamaha  evam  me  sutanti  va  evam  arahati  bhavitunti  va
apica   samano   gotamo   evam   tada   asi  ittham  tada  asitveva
bhasati   tassa   mayham   bho  evam  hoti  addha  samano  gotamo  tena
samayena   raja   hoti  mahavijito  yannasami  purohito  tassa  yannassa
yajetati   abhijanati   pana   bhavam   gotamo   evarupam  yannam  yajitva
@Footnote: 1 Si. vipateyya.
Va   yajetva   va  kayassa  bheda  param  marana  sugatim  saggam  lokam
uppajjitati   .   abhijanamaham   brahmana   evarupam   yannam   yajitva
ca   yajetva   ca   kayassa   bheda  param  marana  sugatim  saggam  lokam
upapajjitati   aham   tena   samayena   brahmana   purohito   brahmano
ahosim tassa yannassa yajetati.
     [231]   Atthi  pana  bho  gotama  anno  yanno  imaya  tividhaya
yannasampadaya    solasaparikkharaya   appatthataro   ca   appasamarambhataro
ca   mahapphalataro   ca   mahanisamsataro  cati  .  atthi  brahmana  anno
yanno   imaya   tividhaya   yannasampadaya  solasaparikkharaya  appatthataro
ca appasamarambhataro ca mahapphalataro ca mahanisamsataro cati.
     {231.1}  Katamo  pana  bho  gotama  so  yanno  imaya  tividhaya
yannasampadaya    solasaparikkharaya   appatthataro   ca   appasamarambhataro
ca  mahapphalataro  ca  mahanisamsataro  cati  .  yani  kho  tani  brahmana
niccadanani    anukulayannani    silavante   pabbajite   uddissa   diyanti
ayam   kho   pana   brahmana   yanno   imaya   tividhaya   yannasampadaya
solasaparikkharaya   appatthataro   ca   appasamarambhataro  ca  mahapphalataro
ca  mahanisamsataro  cati  .  ko  nu  kho  bho  gotama  hetu ko paccayo
yenatam   1-   niccadanam   anukulayannam   imaya   tividhaya   yannasampadaya
solasaparikkharaya    appatthataranca    appasamarambhataranca    mahapphalataranca
@Footnote: 1 yenetanti va patho.
Mahanisamsatarancati   .   na   kho  brahmana  evarupam  yannam  upasankamanti
arahanto    va    arahattamaggam   va   samapanna   tam   kissa   hetu
dissanti    hettha    brahmana    dandappaharapi    galaggahapi   tasma
evarupam   yannam   na   upasankamanti   arahanto   va   arahattamaggam  va
samapanna   yani  kho  pana  tani  brahmana  niccadanani  anukulayannani
silavante   pabbajite   uddissa   diyanti   evarupam   kho  pana  brahmana
yannam    upasankamanti   arahanto   va   arahattamaggam   va   samapanna
tam    kissa   hetu   na   hettha   brahmana   dissanti   dandappaharapi
galaggahapi    tasma    evarupam   yannam   upasankamanti   arahanto   va
arahattamaggam   va   samapanna  ayam  kho  brahmana  hetu  ayam  paccayo
yenatam    niccadanam    anukulayannam    imaya    tividhaya    yannasampadaya
solasaparikkharaya           appatthataranca          appasamarambhataranca
mahapphalataranca mahanisamsatarancati.
     [232]   Atthi   pana   bho   gotama   anno  yanno  imaya  ca
tividhaya    yannasampadaya   solasaparikkharaya   imina   ca   niccadanena
anukulayannena    appatthataro   ca   appasamarambhataro   ca   mahapphalataro
ca   mahanisamsataro   cati   .   atthi   kho   brahmana  anno  yanno
imaya   ca   tividhaya   yannasampadaya   .pe.   katamo   pana  so  bho
gotama   anno   yanno   imaya   ca   tividhaya   yannasampadaya  .pe.
Yo   kho   brahmana   catuddisam   samgham  uddissa  viharam  karoti  ayanca
Kho    brahmana    yanno    imaya    ca    tividhaya    yannasampadaya
solasaparikkharaya      imina     ca     niccadanena     anukulayannena
appatthataro   ca   appasamarambhataro   ca  mahapphalataro  ca  mahanisamsataro
cati.
     [233]   Atthi   pana   bho   gotama   anno  yanno  imaya  ca
tividhaya    .pe.   mahanisamsataro   cati   .   atthi   kho   brahmana
anno    yanno   .pe.   katamo   pana   so   bho   gotama   anno
yanno    .pe.    yo   kho   brahmana   pasannacitto   buddham   saranam
gacchati   dhammam   saranam   gacchati   samgham  saranam  gacchati  ayam  kho  brahmana
yanno   imaya   ca   tividhaya   yannasampadaya  solasaparikkharaya  imina
ca   niccadanena   anukulayannena   imina  ca  viharadanena  appatthataro
ca appasamarambhataro ca mahapphalataro ca mahanisamsataro cati.
     [234]   Atthi   pana   bho   gotama   anno  yanno  imaya  ca
tividhaya    yannasampadaya   solasaparikkharaya   imina   ca   niccadanena
anukulayannena    .pe.    appatthataro    ca    appasamarambhataro    ca
mahapphalataro   ca   mahanisamsataro  cati  .  atthi  kho  brahmana  anno
yanno  imaya  ca  tividhaya  .pe.  katamo  pana  so  bho  gotama anno
yanno   imaya   ca   tividhaya  .pe.  yo  kho  brahmana  pasannacitto
sikkhapadani     samadiyati     panatipata    veramani    adinnadana
veramani    kamesu    micchacara    veramani    musavada    veramani
suramerayamajjapamadatthana      veramani     ayam     kho     brahmana
Yanno    imaya    ca    tividhaya    yannasampadaya    solasaparikkharaya
imina    ca    niccadanena   anukulayannena   .pe.   appatthataro   ca
appasamarambhataro ca mahapphalataro ca mahanisamsataro cati.
     [235]   Atthi   pana   bho   gotama   anno  yanno  imaya  ca
tividhaya    yannasampadaya   solasaparikkharaya   imina   ca   niccadanena
anukulayannena   .pe.   atthi   kho   brahmana   anno  yanno  imaya
ca   tividhaya   yannasampadaya   solasaparikkharaya  imina  ca  niccadanena
anukulayannena   imina  ca  viharadanena  imehi  ca  saranagamanehi  imehi
ca   sikkhapadehi   appatthataro   ca   appasamarambhataro  ca  mahapphalataro
ca mahanisamsataro cati.
     {235.1}   Katamo  pana  so  bho  gotama  anno  yanno  imaya
ca   tividhaya   yannasampadaya   .pe.  appatthataro  ca  appasamarambhataro
ca   mahapphalataro   ca  mahanisamsataro  cati  .  idha  brahmana  tathagato
loke   uppajjati   araham   sammasambuddho   .pe.  (yatha  samannaphale
evam  sabbam  vittharetabbam)  .pe.  evam  kho brahmana bhikkhu silasampanno
hoti  .  pathamam  jhanam  upasampajja  viharati  .  ayam  kho  brahmana yanno
purimehi   yannehi   appatthataro   ca  appasamarambhataro  ca  mahapphalataro
ca  mahanisamsataro  ca  .  dutiyam  jhanam  .  tatiyam  jhanam  .  catuttham  jhanam
upasampajja    viharati    .   ayampi   kho   brahmana   yanno   purimehi
yannehi    appatthataro   ca   appasamarambhataro   ca   mahapphalataro   ca
Mahanisamsataro   ca   .   nanadassanaya   cittam   abhiniharati  abhininnameti
khina   jati   vusitam   brahmacariyam   katam   karaniyam   naparam  itthattayati
pajanati    .    ayam    kho   brahmana   yanno   purimehi   yannehi
appatthataro   ca   appasamarambhataro   ca  mahapphalataro  ca  mahanisamsataro
ca    imaya    ca    brahmana    yannasampadaya   anna   yannasampada
uttaritara va panitatara va natthiti.
     [236]   Evam  vutte  kutadanto  brahmano  bhagavantam  etadavoca
abhikkantam   bho   gotama  abhikkantam  bho  gotama  seyyathapi  bho  gotama
nikkujjitam   va   ukkujjeyya   paticchannam   va  vivareyya  mulhassa  va
maggam   acikkheyya   andhakare  va  telapajjotam  dhareyya  cakkhumanto
rupani   dakkhantiti   evameva  bhota  gotamena  anekapariyayena  dhammo
pakasito   esaham   bhavantam  gotamam  saranam  gacchami  dhammanca  bhikkhusamghanca
upasakam   mam   bhavam   gotamo   dharetu  ajjatagge  panupetam  saranangatam
esaham  bho  gotama  satta  ca  usabhasatani  satta  ca  vacchatarasatani satta
ca  vacchatarisatani  satta  ca  ajasatani  satta  ca  urabbhasatani muncami 1-
jivitam  demi  haritani  ceva  tinani  khadantu  sitani  ca  paniyani pivantu
sito nesam vato upavayatuti.
     [237]   Athakho   bhagava   kutadantassa   brahmanassa   anupubbikatham
kathesi   seyyathidam   danakatham  silakatham  saggakatham  kamanam  adinavam  okaram
@Footnote: 1 Si. muncapemi.
Sankilesam   nikkhame   1-  anisamsam  pakasesi  .  yada  bhagava  annasi
kutadantam    brahmanam    kallacittam   muducittam   vinivaranacittam   udaggacittam
pasannacittam   atha   ya  buddhanam  samukkamsika  dhammadesana  tam  pakasesi
dukkham   samudayam   nirodham   maggam   .   seyyathapi   nama   suddham   vattham
apagatakalakam    sammadeva   rajanam   patigganheyya   evameva   kutadantassa
brahmanassa   tasmimyeva   asane   virajam   vitamalam   dhammacakkhum   udapadi
yam   kinci   samudayadhammam   sabbantam   nirodhadhammanti   .  athakho  kutadanto
brahmano    ditthadhammo    pattadhammo    viditadhammo   pariyogalhadhammo
tinnavicikiccho   vigatakathamkatho  vesarajjappatto  aparappaccayo  satthusasane
bhavantam   etadavoca   adhivasetu   me   bhavam  gotamo  svatanaya  bhattam
saddhim   bhikkhusamghenati   .   adhivasesi   bhagava  tunhibhavena  .  athakho
kutadanto    brahmano    bhagavato   adhivasanam   viditva   utthayasana
bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva pakkami.
     [238]   Athakho  kutadanto  brahmano  tassa  rattiya  accayena
sake    yannavate   panitam   khadaniyabhojaniyam   patiyadapetva   bhagavato
kalam   arocapesi   kalo   bho  gotama  nitthitam  bhattanti  .  athakho
bhagava      pubbanhasamayam     nivasetva     pattacivaramadaya     saddhim
bhikkhusamghena   yena   kutadantassa   brahmanassa   yannavato   tenupasankami
upasankamitva    pannatte    asane    nisidi   .   athakho   kutadanto
@Footnote: 1 nekkhammetipi pathena bhavitabbam.
Brahmano    buddhappamukham    bhikkhusamgham   panitena   khadaniyena   bhojaniyena
sahattha   santappesi   sampavaresi   .   athakho   kutadanto  brahmano
bhagavantam   bhuttavim   onitapattapanim   annataram   nicam   asanam   gahetva
ekamantam   nisidi   .  ekamantam  nisinnam  kho  kutadantam  brahmanam  bhagava
dhammiya  kathaya  sandassetva  samadapetva  samuttejetva sampahamsetva
utthayasana pakkamiti.
                 Kutadantasuttam pancamam nitthitam.
                      -----------
                      Mahalisuttam chattham
     [239]  Evamme  sutam  .  ekam  samayam  bhagava  vesaliyam  viharati
mahavane   kutagarasalayam   .   tena   kho   pana  samayena  sambahula
kosalaka   ca   brahmanaduta   magadhaka   ca   brahmanaduta  vesaliyam
pativisanti   kenacideva   karaniyena   .  assosum  kho  te  kosalaka  ca
brahmanaduta    magadhaka    ca    brahmanaduta    samano   khalu   bho
gotamo   sakyaputto   sakyakula   pabbajito  vesaliyam  viharati  mahavane
kutagarasalayam   tam  kho  pana  bhavantam  gotamam  evamkalyano  kittisaddo
abbhuggato   itipi  so  bhagava  .pe.  buddho  bhagavati  so  imam  lokam
sadevakam   samarakam  .pe.  tatharupanam  arahatam  dassanam  hotiti  .  athakho
te   kosalaka   ca   brahmanaduta   magadhaka  ca  brahmanaduta  yena
mahavanam kutagarasala tenupasankamimsu.
     [240]  Tena  kho pana samayena ayasma nagito bhagavato upatthako
hoti   .   athakho   te   kosalaka   ca   brahmanaduta  magadhaka  ca
brahmanaduta    yenayasma    nagito    tenupasankamimsu   upasankamitva
ayasmantam  nagitam  etadavocum  kaham  nu  kho  bho  nagita etarahi so bhavam
gotamo  viharati  dassanakama  hi  mayam  tam  bhavantam  gotamanti  .  akalo
kho   avuso   bhagavantam  dassanaya  patisallino  bhagavati  .  athakho  te
kosalaka   ca   brahmanaduta   magadhaka   ca   brahmanaduta   tattheva
Ekamantam nisidimsu disva va mayam tam bhavantam gotamam gacchissamati.
     [241]   Otthaddhopi   kho  licchavi  mahatiya  licchaviparisaya  saddhim
yena    mahavanam   kutagarasala   yenayasma   nagito   tenupasankami
upasankamitva   ayasmantam   nagitam  abhivadetva  ekamantam  atthasi .
Ekamantam  thito  kho  otthaddhopi  licchavi  ayasmantam  nagitam  etadavoca
kahannu   kho   bhante   nagita   etarahi   so   bhagava   viharati  araham
sammasambuddho    dassanakama    hi    mayam    tam    bhagavantam   arahantam
sammasambuddhanti    .    akalo    kho   mahali   bhagavantam   dassanaya
patisallino    bhagavati   .   otthaddhopi   licchavi   tattheva   ekamantam
nisidi disva vaham tam bhagavantam gamissami arahantam sammasambuddhanti.
     [242]  Athakho  siho  samanuddeso yenayasma nagito tenupasankami
upasankamitva   ayasmantam   nagitam  abhivadetva  ekamantam  atthasi .
Ekamantam   thito  kho  siho  samanuddeso  ayasmantam  nagitam  etadavoca
ete   bhante  kassapa  sambahula  kosalaka  ca  brahmanaduta  magadhaka
ca    brahmanaduta    idhupasankanta   bhagavantam   dassanaya   otthaddhopi
licchavi   mahatiya   licchaviparisaya  saddhim  idhupasankanto  bhagavantam  dassanaya
sadhu   bhante   kassapa   labhatam  esa  janata  bhagavantam  dassanayati .
Tenahi   siha   tvanneva   bhagavato  arocehiti  .  evam  bhanteti  kho
siho   samanuddeso   ayasmato   nagitassa   patissutva   yena  bhagava
tenupasankami  upasankamitva  bhagavantam  abhivadetva  ekamantam  atthasi .
Ekamantam  thito  kho  siho  samanuddeso  bhagavantam etadavoca ete bhante
sambahula   kosalaka   ca   brahmanaduta   magadhaka   ca  brahmanaduta
idhupasankanta    bhagavantam    dassanaya    otthaddhopi   licchavi   mahatiya
licchaviparisaya   saddhim   idhupasankanto   bhagavantam   dassanaya  sadhu  bhante
labhatam  esa  janata  bhagavantam  dassanayati . Tenahi siha viharapacchayayam
asanam    pannapehiti   .   evam   bhanteti   kho   siho   samanuddeso
bhagavato   patissutva   viharapacchayayam   asanam   pannapesi   .  athakho
bhagava   vihara   nikkhamma   viharapacchayayam   pannattasane   nisidi .
Athakho   te   kosalaka   ca  brahmanaduta  magadhaka  ca  brahmanaduta
yena   bhagava   tenupasankamimsu   upasankamitva   bhagavata  saddhim  sammodimsu
sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidimsu.
     [243]   Otthaddhopi  licchavi  mahatiya  licchaviparisaya  saddhim  yena
bhagava   tenupasankami   upasankamitva   bhagavantam   abhivadetva  ekamantam
nisidi   .   ekamantam   nisinno   kho   otthaddhopi   licchavi   bhagavantam
etadavoca  purimani  bhante  divasani  purimatarani  sunakkhatto  licchaviputto
yenaham   tenupasankami   upasankamitva   mam   etadavoca   yadagge   aham
mahali  bhagavantam  upanissaya  viharami  na  ciram  tini  vassani  dibbani  hi
kho   rupani   passami   piyarupani   kamupasanhitani   rajaniyani  no  ca
kho   dibbani   saddani   sunami   piyarupani   kamupasanhitani  rajaniyani
santaneva   nu   kho  bhante  sunakkhatto  licchaviputto  dibbani  saddani
Nassosi    piyarupani    kamupasanhitani    rajaniyani    tani    udahu
asantaniti.
     {243.1}  Santaneva  kho  mahali  sunakkhatto licchaviputto dibbani
saddani    nassosi    piyarupani    kamupasanhitani    rajaniyani    no
asantaniti  .  ko  nu  kho  bhante  hetu  ko  paccayo yena sunakkhatto
licchaviputto   santaneva   dibbani   saddani   na   assosi   piyarupani
kamupasanhitani rajaniyani no asantaniti.
     [244]   Idha   mahali  bhikkhuno  puratthimaya  disaya  ekamsabhavito
samadhi   hoti   dibbanam   rupanam   dassanaya   piyarupanam  kamupasanhitanam
rajaniyanam    no    ca   kho   dibbanam   saddanam   savanaya   piyarupanam
kamupasanhitanam    rajaniyanam    so   puratthimaya   disaya   ekamsabhavite
samadhimhi    dibbanam    rupanam    dassanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam
rajaniyanam    no    ca   kho   dibbanam   saddanam   savanaya   piyarupanam
kamupasanhitanam    rajaniyanam    puratthimaya    disaya    dibbani   rupani
passati   piyarupani   kamupasanhitani   rajaniyani   no   ca  kho  dibbani
saddani    sunati    piyarupani   kamupasanhitani   rajaniyani   tam   kissa
hetu  evam  hetam  mahali  hoti  bhikkhuno  puratthimaya disaya ekamsabhavite
samadhimhi    dibbanam    rupanam    dassanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam
rajaniyanam    no    ca   kho   dibbanam   saddanam   savanaya   piyarupanam
kamupasanhitanam rajaniyanam.
     [245]   Puna   caparam   mahali  bhikkhuno  dakkhinaya  disaya  .pe.
Pacchimaya    disaya    .pe.    uttaraya   disaya   .pe.   uddhamadho
tiriyam   ekamsabhavito  samadhi  hoti  dibbanam  rupanam  dassanaya  piyarupanam
kamupasanhitanam    rajaniyanam    no    ca    kho    dibbanam    saddanam
savanaya    piyarupanam    kamupasanhitanam    rajaniyanam    so    uddhamadho
tiriyam   ekamsabhavite   samadhimhi   dibbanam   rupanam  dassanaya  piyarupanam
kamupasanhitanam   rajaniyanam   no   ca   kho   dibbanam  saddanam  savanaya
piyarupanam    kamupasanhitanam    rajaniyanam    uddhamadho    tiriyam   dibbani
rupani   passati   piyarupani   kamupasanhitani   rajaniyani   no   ca  kho
dibbani    saddani    sunati    piyarupani    kamupasanhitani   rajaniyani
tam   kissa   hetu   evam  hetam  mahali  hoti  bhikkhuno  uddhamadho  tiriyam
ekamsabhavite    samadhimhi    dibbanam    rupanam    dassanaya   piyarupanam
kamupasanhitanam   rajaniyanam   no   ca   kho   dibbanam  saddanam  savanaya
piyarupanam kamupasanhitanam rajaniyanam.
     [246]   Idha   mahali  bhikkhuno  puratthimaya  disaya  ekamsabhavito
samadhi   hoti   dibbanam   saddanam   savanaya   piyarupanam  kamupasanhitanam
rajaniyanam    no    ca   kho   dibbanam   rupanam   dassanaya   piyarupanam
kamupasanhitanam    rajaniyanam    so   puratthimaya   disaya   ekamsabhavite
samadhimhi    dibbanam    saddanam    savanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam
rajaniyanam    no    ca   kho   dibbanam   rupanam   dassanaya   piyarupanam
kamupasanhitanam    rajaniyanam    puratthimaya    disaya   dibbani   saddani
Sunati   piyarupani   kamupasanhitani   rajaniyani   no   ca  kho  dibbani
rupani    passati    piyarupani    kamupasanhitani   rajaniyani   tam   kissa
hetu  evam  hetam  mahali  hoti  bhikkhuno  puratthimaya disaya ekamsabhavite
samadhimhi    dibbanam    saddanam    savanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam
rajaniyanam  no  ca  kho  dibbanam  rupanam dassanaya piyarupanam kamupasanhitanam
rajaniyanam.
     [247]   Puna   caparam   mahali  bhikkhuno  dakkhinaya  disaya  .pe.
Pacchimaya    disaya    .pe.   uttaraya   disaya   .pe.    uddhamadho
tiriyam   ekamsabhavito  samadhi  hoti  dibbanam  saddanam  savanaya  piyarupanam
kamupasanhitanam   rajaniyanam   no   ca   kho   dibbanam  rupanam  dassanaya
piyarupanam   kamupasanhitanam  rajaniyanam  so  uddhamadho  tiriyam  ekamsabhavite
samadhimhi    dibbanam    saddanam    savanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam
rajaniyanam    no    ca   kho   dibbanam   rupanam   dassanaya   piyarupanam
kamupasanhitanam   rajaniyanam   uddhamadho   tiriyam   dibbani  saddani  sunati
piyarupani   kamupasanhitani   rajaniyani   no   ca   kho  dibbani  rupani
passati   piyarupani   kamupasanhitani   rajaniyani   tam   kissa  hetu  evam
hetam   mahali   hoti  bhikkhuno  uddhamadho  tiriyam  ekamsabhavite  samadhimhi
dibbanam   saddanam  savanaya  piyarupanam  kamupasanhitanam  rajaniyanam  no  ca
kho dibbanam rupanam dassanaya piyarupanam kamupasanhitanam rajaniyanam.
     [248]   Idha   mahali  bhikkhuno  puratthimaya  disaya  ubhayamsabhavito
samadhi   hoti   dibbananca   rupanam  dassanaya  piyarupanam  kamupasanhitanam
rajaniyanam    dibbananca   saddanam   savanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam
rajaniyanam   so   puratthimaya  disaya  ubhayamsabhavite  samadhimhi  dibbananca
rupanam    dassanaya    .pe.   dibbananca   saddanam   savanaya   .pe.
Puratthimaya  disaya  dibbani  ca  rupani  passati  piyarupani  kamupasanhitani
rajaniyani   dibbani   ca   saddani   sunati   piyarupani   kamupasanhitani
rajaniyani  tam  kissa  hetu  evam  hetam  mahali  hoti  bhikkhuno puratthimaya
disaya   ubhayamsabhavite   samadhimhi   dibbananca  rupanam  dassanaya  .pe.
Dibbananca saddanam savanaya piyarupanam kamupasanhitanam rajaniyanam.
     [249]   Puna   caparam   mahali  bhikkhuno  dakkhinaya  disaya  .pe.
Pacchimaya   disaya   .pe.   uttaraya   disaya  .pe.  uddhamadho  tiriyam
ubhayamsabhavito   samadhi   hoti   dibbananca   rupanam  dassanaya  piyarupanam
kamupasanhitanam    rajaniyanam   dibbananca   saddanam   savanaya   piyarupanam
kamupasanhitanam    rajaniyanam    so    uddhamadho    tiriyam   ubhayamsabhavite
samadhimhi    dibbananca   rupanam   dassanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam
rajaniyanam    dibbananca   saddanam   savanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam
rajaniyanam    uddhamadho    tiriyam    dibbani   rupani   passati   piyarupani
kamupasanhitani     rajaniyani     dibbani     ca     saddani    sunati
Piyarupani   kamupasanhitani   rajaniyani   tam   kissa   hetu   evam  hetam
mahali    hoti   bhikkhuno   uddhamadho   tiriyam   ubhayamsabhavite   samadhimhi
dibbananca    rupanam   dassanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam   rajaniyanam
dibbananca    saddanam   savanaya   piyarupanam   kamupasanhitanam   rajaniyanam
ayam  kho  mahali  hetu ayam paccayo yena santaneva sunakkhatto licchaviputto
dibbani   saddani   na   assosi   piyarupani   kamupasanhitani  rajaniyani
no asantaniti.
     [250]  Etasam  nuna  bhante  samadhibhavananam  sacchikiriyahetu bhikkhu
bhagavati  brahmacariyam  carantiti  .  na  kho  mahali  etasam  samadhibhavananam
sacchikiriyahetu   bhikkhu   mayi   brahmacariyam   caranti   atthi   kho  mahali
anne   dhamma   uttaritara   ca   panitatara   ca  yesam  sacchikiriyahetu
bhikkhu mayi brahmacariyam carantiti.
     {250.1}  Katame  pana  bhante  dhamma  uttaritara  ca panitatara ca
yesam  sacchikiriyahetu  bhikkhu  bhagavati  brahmacariyam  carantiti  .  idha  mahali
bhikkhu   tinnam   sannojananam  parikkhaya  sotapanno  hoti  avinipatadhammo
niyato  sambodhiparayano  ayam  kho  mahali  dhammo  uttaritaro ca panitataro
ca yassa sacchikiriyahetu bhikkhu mayi brahmacariyam caranti.
     [251]   Puna   caparam  mahali  bhikkhu  tinnam  sannojananam  parikkhaya
ragadosamohanam    tanutta   sakadagami   hoti   sakideva   imam   lokam
agantva   dukkhassantam  karoti  ayam  kho  mahali  dhammo  uttaritaro  ca
Panitataro ca yassa sacchikiriyahetu bhikkhu mayi brahmacariyam caranti.
     [252]   Puna   caparam   mahali   bhikkhu   pancannam   orambhagiyanam
sannojananam    parikkhaya    opapatiko    hoti    tattha    parinibbayi
anavattidhammo   tasma  loka  ayam  kho  mahali  dhammo  uttaritaro  ca
panitataro ca yassa sacchikiriyahetu bhikkhu mayi brahmacariyam caranti.
     [253]   Puna   caparam   mahali   bhikkhu   asavanam  khaya  anasavam
cetovimuttim    pannavimuttim    ditthe    va    dhamme    sayam   abhinna
sacchikatva   upasampajja   viharati   ayampi  kho  mahali  dhammo  uttaritaro
ca    panitataro   ca   yassa   sacchikiriyahetu   bhikkhu   mayi   brahmacariyam
caranti   ime   kho   te  mahali  dhamma  uttaritara  ca  panitatara  ca
yesam sacchikiriyahetu bhikkhu mayi brahmacariyam carantiti.
     [254]   Atthi   nu  kho  bhante  maggo  atthi  patipada  etesam
dhammanam   sacchikiriyayati   .  atthi  kho  mahali  maggo  atthi  patipada
etesam   dhammanam   sacchikiriyayati   .   katamo   pana   bhante  maggo
katama    patipada    etesam   dhammanam   sacchikiriyayati   .   ayameva
ariyo    atthangiko    maggo   seyyathidam   sammaditthi   sammasankappo
sammavaca      sammakammanto      sammaajivo      sammavayamo
sammasati    sammasamadhi   ayam   kho   mahali   maggo   ayam   patipada
etesam dhammanam sacchikiriyaya.
     [255]  Ekamidaham  mahali  samayam kosambiyam viharami ghositarame.
Athakho    dve    pabbajita    mandiyo    ca    paribbajako   jaliyo
ca   darupattikantevasi   yenaham   tenupasankamimsu   upasankamitva   maya
saddhim   sammodimsu   sammodaniyam   katham   saraniyam  vitisaretva  ekamantam
atthamsu   .   ekamantam  thita  kho  te  dve  pabbajita  mam  etadavocum
kinnu  kho  avuso  gotama  tam  jivam  tam  sariram  udahu  annam  jivam  annam
sariranti.
     {255.1}  Tenahavuso  sunatha  sadhukam  manasikarotha  bhasissami .
Idhavuso  tathagato  loke  uppajjati  araham  sammasambuddho .pe. (yatha
samannaphale   evam   vittharetabbam)   .pe.  evam  kho  avuso  bhikkhu
silasampanno hoti .pe. Pathamam jhanam upasampajja viharati.
     {255.2}  Yo  nu  kho  avuso  bhikkhu  evam janati evam passati
kallannu   kho   tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam  jivam
annam  sariranti  vati  .  yo  so  avuso  bhikkhu  evam  janati  evam
passati   na   kallam   tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam
jivam   annam  sariranti  va  .  aham  kho  panetam  avuso  evam  janami
evam  passami  atha  ca  panaham  na  vadami  tam  jivam  tam sariranti va annam
jivam   annam  sariranti  vati  .  dutiyam  jhanam  .  tatiyam  jhanam  .  catuttham
jhanam  upasampajja  viharati  .  yo  nu kho avuso bhikkhu evam janati evam
passati  kallannu  kho  tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam
jivam  annam  sariranti  vati  .  yo  so  avuso bhikkhu evam janati evam
Passati   na   kallam   tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam
jivam   annam   sariranti   vati   .   aham   kho   panetam  avuso  evam
janami  evam  passami  atha  ca  panaham  na  vadami  tam  jivam  tam sariranti
va   annam   jivam   annam   sariranti   vati   .   nanadassanaya   cittam
abhiniharati  abhininnameti  .  yo  nu  kho  avuso  bhikkhu  .pe.  naparam
itthattayati pajanati.
     {255.3}  Yo  nu  kho  avuso  bhikkhu  evam janati evam passati
kallam   nu  kho  tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam  jivam
annam  sariranti  vati  .  yo  so  avuso  bhikkhu  evam  janati  evam
passati   na   kallam   tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam
jivam  annam  sariranti  vati  .  aham  kho  panetam  avuso  evam  janami
evam  passami  atha  ca  panaham  na  vadami  tam  jivam  tam sariranti va annam
jivam   annam   sariranti   vati   .   idamavoca   bhagava   .   attamano
otthaddho licchavi bhagavato bhasitam abhinanditi.
                  Mahalisuttam chattham nitthitam.
                            --------------
                        Jaliyasuttam sattamam
     [256]  Evamme  sutam  .  ekam  samayam  bhagava  kosambiyam  viharati
ghositarame   .   athakho   dve   pabbajita  mandiyo  ca  paribbajako
jaliyo  ca  darupattikantevasi  yena  bhagava  tenupasankamimsu upasankamitva
bhagavata   saddhim   sammodimsu   sammodaniyam   katham   saraniyam  vitisaretva
ekamantam   atthamsu   .   ekamantam   thita   kho   te  dve  pabbajita
bhagavantam   etadavocum   kinnu   kho   avuso   bho  gotama  tam  jivam  tam
sariram udahu annam jivam annam sariranti.
     {256.1}  Tenahavuso  sunatha  sadhukam  manasikarotha  bhasissamiti.
Evamavusoti  kho  te  dve  pabbajita  bhagavato  paccassosum  .  bhagava
etadavoca  idha  avuso  tathagato  loke  uppajjati araham sammasambuddho
.pe.  (yatha  samannaphale  evam  vittharetabbam) .pe. Evam kho avuso
bhikkhu silasampanno hoti. Pathamam jhanam upasampajja viharati.
     [257]  Yo  nu  kho  avuso  bhikkhu  evam  janati  evam passati
kallannu   kho   tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam  jivam
annam   sariranti   vati   .   yo   so  avuso  bhikkhu  evam  janati
evam   passati   na   kallam   tassetam  vacanaya  .pe.  aham  kho  panetam
avuso   evam   janami   evam   passami  atha  ca  panaham  na  vadami
tam   jivam   tam  sariranti  va  annam  jivam  annam  sariranti  vati  .  dutiyam
Jhanam. Tatiyam jhanam. Catuttham jhanam upasampajja viharati.
     [258]  Yo  nu  kho  avuso  bhikkhu  evam  janati  evam passati
kallam   nu  kho  tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam  jivam
annam  sariranti  vati  .  yo  so  avuso  bhikkhu  evam  janati  evam
passati   na   kallam   tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam
jivam   annam  sariranti  va  .  aham  kho  panetam  avuso  evam  janami
evam   passami   atha   ca   panaham   na   vadami  tam  jivam  tam  sariranti
va   annam   jivam   annam   sariranti   vati   .   nanadassanaya   cittam
abhiniharati   abhininnameti   .   yo   nu   kho   avuso  bhikkhu  .pe.
Naparam itthattayati pajanati.
     [259]  Yo  nu  kho  avuso  bhikkhu  evam  janati  evam passati
kallam   nu  kho  tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam  jivam
annam  sariranti  vati  .  yo  so  avuso  bhikkhu  evam  janati  evam
passati   na   kallam   tassetam  vacanaya  tam  jivam  tam  sariranti  va  annam
jivam  annam  sariranti  vati  .  aham  kho  panetam  avuso  evam  janami
evam   passami   atha  ca  panaham  na  vadami  tam  jivam  tam  sariranti  va
annam   jivam   annam   sariranti  vati  .  idamavoca  bhagava  .  attamana
te dve pabbajita bhagavato bhasitam abhinandunti.
                  Jaliyasuttam sattamam nitthitam.
                    ---------------
                   Mahasihanadasuttam atthamam
     [260]  Evamme  sutam  .  ekam  samayam  bhagava  ujunnayam  viharati
kannakathale   migadaye   .   athakho   acelo   kassapo   yena  bhagava
tenupasankami   upasankamitva   bhagavata   saddhim   sammodi  sammodaniyam  katham
saraniyam   vitisaretva   ekamantam   atthasi  .  ekamantam  thito  kho
acelo   kassapo   bhagavantam   etadavoca   sutametam  bho  gotama  samano
gotamo   sabbantapam   garahati  sabbantapassim  lukhajivim  ekamsena  upakkosati
upavadatiti    ye    te   bho   gotama   evamahamsu   samano   gotamo
sabbantapam    garahati    sabbantapassim    lukhajivim    ekamsena   upakkosati
upavadatiti   kacci   te   bhoto   gotamassa  vuttavadino  na  ca  bhavantam
gotamam   abhutena   abbhacikkhanti   dhammassa   ca   anudhammam   byakaronti
na   ca   koci   sahadhammiko   vadanuvado   garayham   thanam  agacchati
anabbhakkhatukama hi mayam bhavantam gotamanti.
     {260.1}  Ye  te  kassapa  evamahamsu  samano  gotamo sabbantapam
garahati   sabbantapassim   lukhajivim  ekamsena  upakkosati  upavadatiti  na  me
te  vuttavadino  abbhacikkhanti na ca mam te asata abhutena. Idhaham kassapa
ekaccam tapassim lukhajivim passami dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena
kayassa  bheda  param  marana  apayam  duggatim  vinipatam  nirayam  upapannam idha
panaham   kassapa   ekaccam   tapassim   lukhajivim  passami  dibbena  cakkhuna
Visuddhena   atikkantamanusakena   kayassa   bheda   param   marana   sugatim
saggam lokam upapannam.
     {260.2}   Idha   panaham  kassapa  ekaccam  tapassim  appadukkhaviharim
passami    dibbena   cakkhuna   visuddhena   atikkantamanusakena   kayassa
bheda  param  marana  apayam  duggatim  vinipatam  nirayam  upapannam. Idha panaham
kassapa   ekaccam   tapassim   appadukkhaviharim   passami   dibbena  cakkhuna
visuddhena   atikkantamanusakena   kayassa   bheda   param   marana   sugatim
saggam  lokam  upapannam  .  soham  kassapa  imesam  tapassinam  evam  agatinca
gatinca   cutinca   upapattinca   yathabhutam   pajanami   soham  kim  sabbantapam
garahissami     sabbantapassim     lukhajivim     ekamsena    upakkosissami
upavadissami.
     [261]   Santi   kassapa   eke  samanabrahmana  pandita  nipuna
kataparappavada  valavedhirupa  te  bhindanta  manne  caranti  pannagatena
ditthigatani    .    tehipime    saddhim   ekaccesu   thanesu   samenti
ethaccesu  thanesu  na  samenti  .  yante  ekaccam  1- vadenti sadhuti
mayampi   tam   ekaccam   vadema   sadhuti  .  yante  ekaccam  vadenti  na
sadhuti   mayampi   tam   ekaccam   vadema   na  sadhuti  .  yante  ekaccam
vadenti  sadhuti  mayam  tam  ekaccam  vadema  na  sadhuti  .  yante ekaccam
vadenti   na   sadhuti   mayam   tam   ekaccam  vadema  sadhuti  .  yam  mayam
ekaccam   vadema   sadhuti   parepi  tam  ekaccam  vadenti  sadhuti  .  yam
@Footnote: 1 Si. yantekacce.
Mayam   ekaccam   vadema   na   sadhuti   parepi  tam  ekaccam  vadenti  na
sadhuti   .   yam   mayam   ekaccam   vadema   sadhuti  parepi  tam  ekaccam
vadenti   na   sadhuti   .  yam  mayam  ekaccam  vadema  na  sadhuti  parepi
tam ekaccam vadenti sadhuti.
     {261.1}  Tyaham  upasankamitva  evam  vadami  yesu  no avuso
thanesu   na   samenti  titthantu  tani  thanani  yesu  thanesu  samenti
tattha      vinnu      samanuyunjantam      samanuggahantam      samanubhasantam
satthara   va   sattharam   samghena  va  samgham  ye  imesam  bhavatam  dhamma
akusala     akusalasamkhata    savajja    savajjasamkhata    asevitabba
asevitabbasamkhata    naalamariya   naalamariyasamkhata   kanha   kanhasamkhata
ko   ime   dhamme   anavasesam   pahaya  vattati  samano  gotamo  pare
va pana bhonto ganacariyati.
     [262]  Thanam  kho  panetam  kassapa  vijjati  yam  vinnu samanuyunjanta
samanuggahanta    samanubhasanta   evam   vadeyyum   ye   imesam   bhavatam
dhamma   akusala   akusalasamkhata   savajja  savajjasamkhata  asevitabba
asevitabbasamkhata    naalamariya   naalamariyasamkhata   kanha   kanhasamkhata
samano   gotamo   ime  dhamme  anavasesam  pahaya  vattati  yam  va  pana
bhonto   pare   ganacariyati   .   itiha   kassapa  vinnu  samanuyunjanta
samanuggahanta samanubhasanta amhe va tattha yebhuyyena pasamseyyum.
     [263]   Aparampi   no   kassapa  vinnu  samanuyunjantam  samanuggahantam
samanubhasantam   satthara   va   sattharam   samghena  va  samgham  ye  imesam
Bhavatam    dhamma    kusala    kusalasamkhata    anavajjasamkhata   sevitabba
sevitabbasamkhata    alamariya    alamariyasamkhata    sukka    sukkasamkhata
ko  ime  dhamme  anavasesam  bhonto  samadaya  vattati  samano  gotamo
pare va pana bhonto ganacariyati.
     {263.1}  Thanam  kho  panetam  kassapa  vijjati yam vinnu samanuyunjanta
samanuggahanta  samanubhasanta  evam  vadeyyum ye imesam bhavatam dhamma kusala
kusalasamkhata    anavajja   anavajjasamkhata   sevitabba   sevitabbasamkhata
alamariya    alamariyasamkhata    sukka    sukkasamkhata   samano   gotamo
ime   dhamme  anavasesam  samadaya  vattati  yam  va  pana  bhonto  pare
ganacariyati   .   itiha   kassapa   vinnu   samanuyunjanta  samanuggahanta
samanubhasanta amhe va tattha yebhuyyena pasamseyyum.
     [264]   Aparampi   no   kassapa  vinnu  samanuyunjantam  samanuggahantam
samanubhasantam   satthara   va   sattharam   samghena  va  samgham  ye  imesam
bhavatam    dhamma    kusala    kusalasamkhata    savajja    savajjasamkhata
asevitabba      asevitabbasamkhata      naalamariya     naalamariyasamkhata
kanha   kanhasamkhata   ko   ime   dhamme   anavasesam   pahaya  vattati
gotamasavakasamgho   va  pare  va  pana  bhonto  ganacariyasavakasamghati .
Thanam  kho  panetam  kassapa  vijjati  yam  vinnu  samanuyunjanta samanuggahanta
samanubhasanta   evam   vadeyyum   ye   imesam   bhavatam   dhamma  akusala
akusalasamkhata        savajja       savajjasamkhata       asevitabba
Asevitabbasamkhata    naalamariya   naalamariyasamkhata   kanha   kanhasamkhata
gotamasavakasamgho   ime   dhamme   anavasesam   pahaya   vattati   yam  va
pana   bhonto   pare   ganacariyasavakasamghati   .   itiha   kassapa  vinnu
samanuyunjanta    samanuggahanta    samanubhasanta    amhe    va   tattha
yebhuyyena pasamseyyum.
     [265]   Aparampi   no   kassapa  vinnu  samanuyunjantam  samanuggahantam
samanubhasantam  satthara  va  sattharam  samghena  va  samgham  ye  imesam bhavatam
dhamma    kusala   kusalasamkhata   anavajja   anavajjasamkhata   sevitabba
sevitabbasamkhata   alamariya   alamariyasamkhata   sukka   sukkasamkhata  ko
ime  dhamme  anavasesam  samadaya  vattati  gotamasavakasamgho  va pare va
pana bhonto ganacariyasavakasamghati.
     {265.1}  Thanam  kho  panetam  kassapa  vijjati yam vinnu samanuyunjanta
samanuggahanta   samanubhasanta  evam  vadeyyum  ye  imesam  bhavatam  dhamma
kusala  kusalasamkhata  anavajja  anavajjasamkhata  sevitabba sevitabbasamkhata
alamariya    alamariyasamkhata    sukka    sukkasamkhata    gotamasavakasamgho
ime   dhamme  anavasesam  samadaya  vattati  yam  va  pana  bhonto  pare
ganacariyasavakasamghati     .    itiha    kassapa    vinnu    samanuyunjanta
samanuggahanta samanubhasanta amhe va tattha yebhuyyena pasamseyyum.
     {265.2}   Atthi   kassapa   maggo  atthi  patipada  yathapatipanno
samanneva      nassati      samam      dakkhati     samano     gotamo
Kalavadi   bhutavadi   atthavadi   dhammavadi   vinayavaditi   .  katamo  ca
kassapa    maggo    katama    ca   patipada   yathapatipanno   samanneva
nassati   samam   dakkhati   samano   gotamo  kalavadi  bhutavadi  atthavadi
dhammavadi   vinayavaditi  .  ayameva  ariyo  atthangiko  maggo  seyyathidam
sammaditthi   sammasankappo   sammavaca   sammakammanto  sammaajivo
sammavayamo   sammasati   sammasamadhi   .   ayam  kho  kassapa  maggo
ayam    patipada    yathapatipanno    samanneva   nassati   samam   dakkhati
samano gotamo kalavadi bhutavadi atthavadi dhammavadi vinayavaditi.
     [266]  Evam  vutte  acelo  kassapo  bhagavantam etadavoca imepi
kho  avuso  gotama  tapopakkama  etesam samanabrahmananam samannasamkhata
ca  brahmannasamkhata  ca  acelako  ca  hoti muttacaro hatthavalekhano na
ehibhadantiko   na  titthabhadantiko  nabhihatam  na  uddissa  katam  na  nimantanam
sadiyati   so   na   kumbhimukha  patigganhati  na  kalopimukha  patigganhati
na  elakamantaram  na  dandakamantaram  na  musalamantaram  na  dvinnam  bhunjamananam
na  gabbhiniya  na  payamanaya  na  purisantaragataya  na samkittisu na yattha sa
upatthito  hoti  na  yattha  makkhika  sandasandacarini  na maccham na mamsam na suram
na  merayam  na  thusodakam  pivati . So ekagariko va hoti ekalopiko
dvagariko  va  hoti  dvalopiko  sattagariko va hoti sattalopiko
Ekissapi    dattiya    yapeti   dvihipi   dattihi   yapeti   sattahipi
dattihi   yapeti   ekahikampi   aharam   ahareti   dvihikampi  aharam
ahareti  sattahikampi  aharam  ahareti  .  iti  evarupam addhamasikampi
pariyayabhattabhojananuyogamanuyutto   viharati   imepi   kho  avuso  gotama
tapopakkama     etesam     samanabrahmananam     samannasamkhata     ca
brahmannasamkhata   ca   sakabhakkho   va  hoti  samakabhakkho  va  hoti
nivarabhakkho  va  hoti  daddulabhakkho  va  hoti  niyasabhakkho  va  hoti
hatabhakkho   va   hoti  kannabhakkho  va  hoti  acamabhakkho  va  hoti
pinnakabhakkho   va  hoti  tinabhakkho  va  hoti  gomayabhakkho  va  hoti
vanamulaphalaharo yapeti pavattaphalabhoji.
     {266.1}   Ime   kho   avuso   gotama  tapopakkama  etesam
samanabrahmananam      samannasamkhata     ca     brahmannasamkhata     ca
sananipi    dhareti    masananipi    dhareti    chavadussanipi   dhareti
pamsukulanipi     dhareti    tiritanipi    dhareti    ajinanipi    dhareti
ajinakkhipampi   dhareti   kusacirampi   dhareti   vakacirampi  dhareti  phalakacirampi
dhareti    kesakambalampi    dhareti   valakambalampi   dhareti   ulukapakkhampi
dhareti     kesamassulocakopi     hoti    kesamassulocananuyogamanuyutto
ubbhatthakopi    hoti   asanapatikkhitto   ukkutikopi   hoti   ukkutikap-
padhanamanuyutto       kantakapassayikopi       hoti       kantakapassaye
seyyam    kappeti    phalakaseyyampi    kappeti    tandilaseyyampi   kappeti
ekapassayikopi   hoti   rajojalladharo  abbhokasiko  hoti  yathasanthatiko
Vekatikopi    hoti    vikatabhojananuyogamanuyutto    apanakopi    hoti
apanakamanuyutto      sayam     tatiyakampi     udakorohananuyogamanuyutto
viharatiti.
     [267]  Acelako  cepi  kassapa  hoti  muttacaro hatthavalekhano
.pe.    iti   evarupam   addhamasikampi   pariyayabhattabhojananuyogamanuyutto
viharati    .    tassa   vayam   silasampada   cittasampada   pannasampada
abhavita   hoti   asacchikata   .   athakho  so  araka  ca  samanna
araka  ca  brahmanna  .  yato  kho  kassapa  bhikkhu  averam  abyapajjham
mettacittam     bhaveti     asavananca    khaya    anasavancetovimuttim
pannavimuttim   ditthe   va   dhamme  sayam  abhinna  sacchikatva  upasampajja
viharati. Ayam vuccati kassapa bhikkhu samano itipi brahmano itipi.
     {267.1}   Sakabhakkho  cepi  kassapa  hoti  samakabhakkho  .pe.
Vanamulaphalaharo   yapeti   pavattaphalabhoji   .   tassa  vayam  silasampada
cittasampada   pannasampada   abhavita   hoti   asacchikata   .  athakho
so   araka   ca   samanna   araka  ca  brahmanna  .  yato  kho
kassapa   bhikkhu   averam   abyapajjham   mettacittam   bhaveti  asavananca
khaya    anasavancetovimuttim   pannavimuttim   ditthe   va   dhamme   sayam
abhinna   sacchikatva   upasampajja   viharati   .   ayam   vuccati   kassapa
bhikkhu samano itipi brahmano itipi.
     {267.2}    Sanani    cepi    kassapa    dhareti   masananipi
dhareti     .pe.     sayam     tatiyakampi    udakorohananuyogamanuyutto
Viharati    .    tassa   vayam   silasampada   cittasampada   pannasampada
abhavita   hoti   asacchikata   .   athakho  so  araka  ca  samanna
araka  ca  brahmanna  .  yato  kho  kassapa bhikkhu *- averam abyapajjham
mettacittam     bhaveti     asavananca    khaya    anasavancetovimuttim
pannavimuttim   ditthe   va   dhamme  sayam  abhinna  sacchikatva  upasampajja
viharati. Ayam vuccati kassapa bhikkhu samano itipi brahmano itipiti.
     [268]   Evam   vutte   acelo   kassapo  bhagavantam  etadavoca
dukkaram   bho   gotama   samannam   dukkaram   brahmannanti   .  pakati  kho
esa   kassapa   lokasmim   dukkaram   samannam   dukkaram   brahmannanti .
Acelako   cepi   kassapa   hoti   muttacaro   hatthavalekhano  .pe.
Iti   evarupam   addhamasikampi  pariyayabhattabhojananuyogamanuyutto  viharati .
Imaya   ca   kassapa   mattaya   imina  ca  tapopakkamena  samannam  va
abhavissa    brahmannam   va   dukkaram   sudukkaram   netam   abhavissa   kallam
vacanaya   dukkaram   samannam   dukkaram   brahmannanti   sakka   ca  panetam
abhavissa    katum    gahapatina    va    gahapatiputtena   va   antamaso
kumbhadasiyapi   handaham   acelako   homi   muttacaro  hatthavalekhano
.pe.    iti   evarupam   addhamasikampi   pariyayabhattabhojananuyogamanuyutto
viharamiti.
     {268.1}  Yasma  ca  kho  kassapa  annatreva  imaya  ca mattaya
annatra   imina   ca   tapopakkamena   samannam   va   hoti  brahmannam
@Footnote:* mikar—kr khagoe bhakkhu  peDna bhikkhu
Va   dukkaram   sudukkaram   tasma   etam  kallam  vacanaya  dukkaram  samannam
dukkaram   brahmannanti   .   yato  kho  kassapa  bhikkhu  averam  abyapajjham
mettacittam     bhaveti     asavananca    khaya    anasavancetovimuttim
pannavimuttim   ditthe   va   dhamme  sayam  abhinna  sacchikatva  upasampajja
viharati. Ayam vuccati kassapa bhikkhu samano itipi brahmano itipi.
     {268.2}   Sakabhakkho  cepi  kassapa  hoti  samakabhakkho  .pe.
Vanamulaphalaharo   yapeti  pavattaphalabhoji  .  imaya  ca  kassapa  mattaya
imina   ca   tapopakkamena   samannam   va   abhavissa   brahmannam   va
dukkaram   sudukkaram   netam   abhavissa   kallam   vacanaya   dukkaram   samannam
dukkaram   brahmannanti   .   sakka  ca  panetam  abhavissa  katum  gahapatina
va   gahapatiputtena   va   antamaso  kumbhadasiyapi  handaham  sakabhakkho
homi samakabhakkho va .pe. Vanamulaphalaharo yapemi pavattaphalabhojiti.
     {268.3}   Yasma   ca  kho  kassapa  annatreva  imaya  mattaya
annatra   imina   ca   tapopakkamena   samannam   va   hoti  brahmannam
va   dukkaram   sudukkaram   tasma   etam  kallam  vacanaya  dukkaram  samannam
dukkaram   brahmannanti   .   yato  kho  kassapa  bhikkhu  averam  abyapajjham
mettacittam     bhaveti     asavananca    khaya    anasavancetovimuttim
pannavimuttim   ditthe   va   dhamme  sayam  abhinna  sacchikatva  upasampajja
viharati. Ayam vuccati kassapa bhikkhu samano itipi brahmano itipi.
     {268.4}  Sanani  cepi  kassapa dhareti masananipi dhareti .pe.
Sayam   tatiyakampi   udakorohananuyogamanuyutto   viharati   .   imaya   ca
kassapa   mattaya   imina   ca   tapopakkamena   samannam   va  abhavissa
brahmannam   va   dukkaram  sudukkaram  netam  abhavissa  kallam  vacanaya  dukkaram
samannam   dukkaram   brahmannanti   .   sakka  ca  panetam  abhavissa  katum
gahapatina   va   gahapatiputtena   va   antamaso  kumbhadasiyapi  handaham
sananipi    dharemi    masananipi   dharemi   .pe.   sayam   tatiyakampi
udakorohananuyogamanuyutto viharamiti.
     {268.5}  Yasma  ca  kho  kassapa  annatreva  imaya  ca mattaya
annatra   imina   ca   tapopakkamena   samannam   va   hoti  brahmannam
va   dukkaram   sudukkaram   tasma   etam  kallam  vacanaya  dukkaram  samannam
dukkaram   brahmannanti   .   yato  kho  kassapa  bhikkhu  averam  abyapajjham
mettacittam     bhaveti     asavananca    khaya    anasavancetovimuttim
pannavimuttim   ditthe   va   dhamme  sayam  abhinna  sacchikatva  upasampajja
viharati. Ayam vuccati kassapa bhikkhu samano itipi brahmano itipiti.
     [269]   Evam   vutte   acelo   kassapo  bhagavantam  etadavoca
dujjano   bho   gotama   samano  dujjano  brahmanoti  .  pakati  kho
esa   kassapa   lokasmim   dujjano  samano  dujjano  brahmanoti .
Acelako   cepi   kassapa   hoti   muttacaro   hatthavalekhano  .pe.
Iti    evarupam   addhamasikampi   pariyayabhattabhojananuyogamanuyutto   viharati
imaya   ca   kassapa   mattaya   imina   ca  tapopakkamena  samano  va
Abhavissa   brahmano   va   dujjano  sudujjano  netam  abhavissa  kallam
vacanaya   dujjano   samano   dujjano   brahmanoti   .   sakka  ca
panetam   abhavissa   natum   gahapatina   va  gahapatiputtena  va  antamaso
kumbhadasiyapi   ayampi   acelo  muttacaro  hatthavalekhano  .pe.  iti
evarupam addhamasikampi pariyayabhattabhojananuyogamanuyutto viharatiti.
     {269.1}  Yasma ca kho kassapa annatreva imaya ca mattaya annatra
imina   ca  tapopakkamena  samano  va  hoti  brahmano  va  dujjano
sudujjano   tasma   etam   kallam  vacanaya  dujjano  samano  dujjano
brahmanoti  .  yato  kho  kassapa  bhikkhu  averam  abyapajjham  mettacittam
bhaveti   asavananca   khaya   anasavancetovimuttim  pannavimuttim  ditthe
va  dhamme  sayam  abhinna  sacchikatva  upasampajja  viharati  .  ayam  vuccati
kassapa bhikkhu samano itipi brahmano itipi.
     {269.2}   Sakabhakkho  cepi  kassapa  hoti  samakabhakkho  .pe.
Vanamulaphalaharo   yapeti  pavattaphalabhoji  .  imaya  ca  kassapa  mattaya
imina  ca  tapopakkamena  samano  va  abhavissa  brahmano  va dujjano
sudujjano   netam   abhavissa  kallam  vacanaya  dujjano  samano  dujjano
brahmanoti   .   sakka   ca   paneso  abhavissa  natum  gahapatina  va
gahapatiputtena   va  antamaso  kumbhadasiyapi  ayam  sakabhakkho  va  hoti
samakabhakkho   .pe.   vanamulaphalaharo   yapeti   pavattaphalabhojiti  .
Yasma  ca  kho  kassapa  annatreva   imaya  ca mattaya annatra imina ca
Tapopakkamena    samano    va    hoti    brahmano   va   dujjano
sudujjano    tasma    etam    kallam    vacanaya    dujjano   samano
dujjano   brahmanoti   .   yato   ca   kho   kassapa   bhikkhu  averam
abyapajjham       mettacittam      bhaveti      asavananca      khaya
anasavancetovimuttim     pannavimuttim     ditthe    va    dhamme    sayam
abhinna     sacchikatva    upasampajja    viharati    .    ayam    vuccati
kassapa bhikkhu samano itipi brahmano itipi.
     {269.3}  Sanani  cepi  kassapa dhareti masananipi dhareti .pe.
Sayam   tatiyakampi   udakorohananuyogamanuyutto   viharati   .   imaya   ca
kassapa   mattaya   imina   ca   tapopakkamena   samano   va   abhavissa
brahmano   va   dujjano   sudujjano  netam  abhavissa  kallam  vacanaya
dujjano   samano   dujjano   brahmanoti   .   sakka   ca  paneso
abhavissa    natum    gahapatina    va    gahapatiputtena   va   antamaso
kumbhadasiyapi   ayam   sananipi   dhareti   masananipi   dhareti  .pe.
Sayam tatiyakampi udakorohananuyogamanuyutto viharatiti.
     {269.4}  Yasma ca kho kassapa annatreva imaya ca mattaya annatra
imina   ca  tapopakkamena  samano  va  hoti  brahmano  va  dujjano
sudujjano   tasma   etam   kallam  vacanaya  dujjano  samano  dujjano
brahmanoti  yato  ca  kho  kassapa  bhikkhu  averam  abyapajjham  mettacittam
bhaveti   asavananca   khaya   anasavancetovimuttim  pannavimuttim  ditthe
va  dhamme  sayam  abhinna  sacchikatva  upasampajja  viharati  .  ayam  vuccati
Kassapa bhikkhu samano itipi brahmano itipiti.
     [270]  Evam  vutte  acelo  kassapo  bhagavantam etadavoca katama
pana    sa   bho   gotama   silasampada   katama   cittasampada   katama
pannasampadati   .   idha   kassapa   tathagato   loke  uppajjati  araham
sammasambuddho .pe. Vittharetabbo.
     {270.1}   Kathanca  kassapa  bhikkhu  silasampanno  hoti  idha  kassapa
bhikkhu   panatipatam   pahaya   panatipata  pativirato  hoti  nihitadando
nihitasattho   lajji   dayapanno   sabbapanabhutahitanukampi   viharati  idampissa
hoti  silasampadaya  .pe.  so  imina  ariyena  silakkhandhena samannagato
ajjhattam   anavajjasukham   patisamvedeti   evam   kassapa   bhikkhu  silasampanno
hoti  ayam  kho  sa  kassapa  silasampada  .pe.  pathamam  jhanam  upasampajja
viharati   idampissa   hoti   cittasampadaya   ayam  kho  kassapa  cittasampada
.pe.    nanadassanaya    cittam    abhiniharati    abhininnameti   idampissa
hoti    pannasampadaya    .pe.    naparam    itthattayati   pajanati
idampissa   hoti   pannasampada   ayam   kho   kassapa   nanasampada  .
Imaya    ca    kassapa    silasampadaya    cittasampadaya   pannasampadaya
anna    silasampada    cittasampada    pannasampada   uttaritara   va
panitatara va natthi.
     [271]   Santi   kassapa   eke   samanabrahmana  silavada  te
anekapariyayena   silavannam   bhasanti   .   yavata  kassapa  ariyam  paramam
silam   naham   tattha   attano  samasamam  samanupassami  kuto  bhiyyo  athakho
Ahameva   tattha   bhiyyo   yadidam   adhisilam   .   santi   kassapa   eke
samanabrahmana   tapojigucchavada   te   anekapariyayena   tapojigucchaya
vannam   bhasanti   .   yavata   kassapa   ariya   parama   tapojiguccha
naham   tattha   attano   samasamam   samanupassami   kuto   bhiyyo   athakho
ahameva   tattha   bhiyyo   yadidam   adhijeguccham   .  santi  kassapa  eke
samanabrahmana     pannavada     te     anekapariyayena    pannaya
vannam   bhasanti  .  yavata  kassapa  ariya  parama  panna  naham  tattha
attano   samasamam   samanupassami   kuto   bhiyyo   athakho  ahameva  tattha
bhiyyo   yadidam   adhipannam   .   santi   kassapa   eke   samanabrahmana
vimuttivada    te   anekapariyayena   vimuttiya   vannam   bhasanti  .
Yavata   kassapa   ariya   parama  vimutti  naham  tattha  attano  samasamam
samanupassami kuto bhiyyo athakho ahameva tattha bhiyyo yadidam adhivimutti.
     [272]   Thanam   kho   panetam   kassapa   vijjati  yam  annatitthiya
paribbajaka   evam   vadeyyum   sihanadam   kho   samano   gotamo  nadati
tanca   kho   sunnagare   nadati   no   ca   parisasuti   .  te  ma
hevantissu   vacaniya   .   sihanadanca   samano  gotamo  nadati  parisasu
ca   nadati   no  ca  sunnagare  nadatiti  evamassu  kassapa  vacaniya .
Thanam   kho   panetam   kassapa   vijjati   yam   annatitthiya   paribbajaka
evam   vadeyyum   sihanadam   samano   gotamo   nadati  parisasu  ca  nadati
No   ca   kho  visarado  nadatiti  .  te  ma  hevantissu  vacaniya .
Sihanadanca   samano   gotamo   nadati   parisasu  ca  nadati  visarado  ca
nadatiti evamassu kassapa vacaniya.
     {272.1}   Thanam   kho   panetam  kassapa  vijjati  yam  annatitthiya
paribbajaka    evam    vadeyyum   sihanadanca   samano   gotamo   nadati
parisasu  ca  nadati  visarado  ca  nadati  no  ca  kho  nam  panham  pucchanti
panhanca   nam   pucchanti   no   ca  kho  nesam  panham  puttho  byakaroti
panhanca   nesam   puttho   byakaroti   no   ca   panhassa  byakaranena
cittam   aradheti   panhassa  ca  byakaranena  cittam  aradheti  no  ca
kho   sotabbam   mannanti   sotabbancassa   mannanti  no  ca  kho  sutva
pasidanti   sutva   cassa   pasidanti   no  ca  kho  pasanna  pasannakaram
karonti   pasanna   ca   pasannakaram   karonti  no  ca  kho  tathattaya
patipajjanti    tathattaya    ca   patipajjanti   no   ca   kho   patipanna
aradhentiti   .  te  ma  hevantissu  vacaniya  .  sihanadanca  samano
gotamo   nadati   parisasu   ca   nadati  visarado  ca  nadati  panhanca  nam
pucchanti   panhanca  nesam  puttho  byakaroti  panhassa  ca  veyyakaranena
cittam    aradheti   sotabbancassa   mannanti   sutva   cassa   pasidanti
pasanna   ca   pasannakaram   karonti   tathattaya   patipajjanti  patipanna
ca aradhentiti evamassu kassapa vacaniya.
     {272.2} Ekamidaham kassapa samayam rajagahe viharami gijjhakute pabbate.
Tatra   mam   annataro   te   sabrahmacari  nigrodho  nama  paribbajako
Adhijegucche   panham  pucchi  tassaham  adhijegucche  panham  puttho  byakasim
byakate ca pana me attamano ahosi param viya mattayati.
     [273]  Ko  hi  bhante  bhagavato  dhammam  sutva  na attamano assa
param   viya   mattaya   ahampi   bhante   bhagavato  dhammam  sutva  attamano
param   viya   mattaya   abhikkantam   bhante   abhikkantam  bhante  seyyathapi
bhante   nikkujjitam   va  ukkujjeyya  paticchannam  va  vivareyya  mulhassa
va  maggam  acikkheyya  andhakare  va  telapajjotam dhareyya cakkhumanto
rupani   dakkhantiti   evameva  bhagavata  anekapariyayena  dhammo  desito
esaham    bhante    bhagavantam    saranam   gacchami   dhammanca   bhikkhusamghanca
labheyyaham bhante bhagavato santike pabbajjam labheyyam upasampadanti.
     [274]   Yo   kho   kassapa  annatitthiyapubbo  imasmim  dhammavinaye
akankhati    pabbajjam    akankhati   upasampadam   so   cattaro   mase
parivasati   catunnam   masanam   accayena  araddhacitta  bhikkhu  pabbajenti
upasampadenti   bhikkhubhavaya  apica  mettha  puggalavemattata  viditati .
Sace   bhante   annatitthiyapubbo   imasmim  dhammavinaye  akankhati  pabbajjam
akankhati  upasampadam  cattaro  mase  parivasati  catunnam  masanam accayena
araddhacitta   bhikkhu   pabbajenti   upasampadenti   bhikkhubhavaya   aham
cattari   vassani  parivasissami  catunnam  vassanam  accayena  araddhacitta
bhikkhu   pabbajenti   upasampadenti   bhikkhubhavayati   .   alattha  kho
acelo   kassapo   bhagavato   santike   pabbajjam   alattha  upasampadam .
Acirupasampanno   kho   panayasma  kassapo  eko  vupakattho  appamatto
atapi  pahitatto  viharanto  nacirasseva  yassatthaya  kulaputta  sammadeva
agarasma    anagariyam    pabbajanti    tadanuttaram    brahmacariyapariyosanam
ditthe   va   dhamme   sayam   abhinna   sacchikatva   upasampajja   viharati
khina   jati   vusitam   brahmacariyam   katam   karaniyam   naparam  itthattayati
abbhannasi. Annataro kho panayasma kassapo arahatam ahositi.
                Mahasihanadasuttam atthamam nitthitam.
                    ---------------
                    Potthapadasuttam navamam
     [275]  Evamme  sutam  .  ekam  samayam  bhagava  savatthiyam  viharati
jetavane  anathapindikassarame  .  tena  kho  pana  samayena potthapado
paribbajako   samayappavadake   tindukacire   ekasarike   mallikarame
pativasati  mahatiya  paribbajakaparisaya  saddhim  timsamattehi  paribbajakasatehi.
Athakho   bhagava   pubbanhasamayam   nivasetva   pattacivaramadaya  savatthiyam
pindaya   pavisi   .  athakho  bhagavato  etadahosi  atippago  kho  tava
savatthiyam   pindaya   caritum  yannunaham  yena  samayappavadako  tindukaciro
ekasaliko mallikaramo yena potthapado paribbajako tenupasankameyyanti.
Athakho  bhagava  yena  samayappavadako tindukaciro ekasaliko mallikaramo
tenupasankami.
     [276]  Tena  kho  pana  samayena  potthapado paribbajako mahatiya
paribbajakaparisaya  saddhim  nisinno  hoti  unnadiniya uccasaddamahasaddaya
anekavihitam   tiracchanakatham  kathentiya  .  seyyathidam  .  rajakatham  corakatham
mahamattakatham     senakatham     bhayakatham    yuddhakatham    annakatham    panakatham
vatthakatham    sayanakatham   malakatham   gandhakatham   natikatham   yanakatham   gamakatham
nigamakatham   nagarakatham   janapadakatham   itthikatham   purisakatham   surakatham   visikhakatham
kumbhatthanakatham    pubbapetakatham    nanattakatham   lokakkhayikam   samuddakkhayikam
itibhavabhavakatham   iti   va   .   addasa  kho  potthapado  paribbajako
Bhagavantam    durato    va    agacchantam    disvana   sakaparisam   santhapesi
appasadda   bhonto   hontu   ma   bhonto   saddamakattha  ayam  samano
gotamo   agacchati   appasaddakamo   kho  panayasma  so  appasaddassa
vannavadi    appevanama    appasaddam    parisam   viditva   upasankamitabbam
manneyyati. Evam vutte te paribbajaka tunhi ahesum.
     [277]  Athakho  bhagava yena potthapado paribbajako tenupasankami.
Athakho  potthapado  paribbajako  bhagavantam  etadavoca  etu  kho  bhante
bhagava   svagatam   bhante   bhagavato   cirassam   kho  bhante  bhagava  imam
pariyayamakasi   yadidam   idhagamanaya   nisidatu   bhante   bhagava  idamasanam
pannattanti   .   nisidi   bhagava   pannatte   asane  .  potthapadopi
kho   paribbajako   annataram  nicam  asanam  gahetva  ekamantam  nisidi .
Ekamantam   nisinnam   kho   potthapadam   paribbajakam   bhagava   etadavoca
kaya   nottha   potthapada   etarahi   kathaya  sannisinna  ka  ca  pana
vo antarakatha vippakatati.
     [278]  Evam  vutte  potthapado  paribbajako bhagavantam etadavoca
titthatesa   bhante   katha   yaya   mayam   etarahi   kathaya  sannisinna
nesa   bhante   katha   bhagavato   dullabha   bhavissati  pacchapi  savanaya
purimani   bhante   divasani   purimatarani  nanatitthiyanam  samanabrahmananam
kotuhalasalaya    sannisinnanam    sannipatitanam    abhisannanirodhe   katha
udapadi   katham   nu   kho   bho   abhisannanirodho   hotiti  tatrekacce
Evamahamsu   ahetu   appaccaya   purisassa  sanna  uppajjatipi  nirujjhatipi
yasmim   samaye   uppajjati   sanni   tasmim   samaye   hoti  yasmim  samaye
nirujjhati    asanni   tasmim   samaye   hotiti   ittheke   abhisannanirodham
pannapenti   tamanno  evamaha  na  kho  pana  metam  bho  evam  bhavissati
sanna   hi   bho   purisassa   atta   so   ca  kho  upetipi  apetipi
yasmim   samaye   upeti  sanni  tasmim  samaye  hoti  yasmim  samaye  apeti
asanni tasmim samaye hotiti ittheke abhisannanirodham pannapenti
     {278.1}  tamanno  evamaha  na  kho  pana metam bho evam bhavissati
santi   hi   bho   samanabrahmana   mahiddhika   mahanubhava  te  imassa
purisassa     sannam     upakaddhantipi     apakaddhantipi     yasmim    samaye
upakaddhanti   sanni   tasmim   samaye   hoti   yasmim   samaye   apakaddhanti
asanni   tasmim   samaye   hotiti   ittheke   abhisannanirodham  pannapenti
tamanno  evamaha  na  kho  pana metam bho evam bhavissati santi hi bho deva
mahiddhika   mahanubhava   te   imassa   purisassa   sannam   upakkaddhantipi
apakkaddhantipi    yasmim    samaye    upakkaddhanti   sanni   tasmim   samaye
hoti    yasmim   samaye   apakkaddhanti   asanni   tasmim   samaye   hotiti
ittheke   abhisannanirodham   pannapenti  tassa  mayham  bhante  bhagavantamyeva
arabbha  sati  udapadi  aho  nuna  bhagava  aho  nuna  sugato  yo imesam
dhammanam    sukusaloti    bhagava    bhante    kusalo    bhagava   pakatannu
abhisannanirodhassa kathannu kho bhante abhisannanirodho hotiti.
     [279]   Tatra   potthapada  ye  te  samanabrahmana  evamahamsu
ahetu   appaccaya   purisassa   sanna   uppajjatipi  nirujjhatipiti  adito
va  nesam  aparaddham  .  tam  kissa  hetu . Sahetu hi potthapada sappaccaya
purisassa    sanna    uppajjatipi    nirujjhatipi   sikkha   eka   sanna
uppajjatipi sikkha eka sanna nirujjhatipi
     {279.1}  ka  ca sikkhati bhagava avoca. Idha potthapada tathagato
loke  uppajjati  araham  sammasambuddho  .pe.  (yatha  samannaphale evam
vittharetabbam)  .  evam  kho  potthapada  bhikkhu  silasampanno hoti .pe.
Tassime   panca   nivarane  pahine  attani  samanupassato  pamojjam  jayati
pamuditassa   piti   jayati   pitimanassa   kayo   passambhati   passaddhakayo
sukham  vedayati  sukhino  cittam  samadhiyati  .  so  vivicceva  kamehi vivicca
akusalehi   dhammehi   savitakkam   savicaram   vivekajam   pitisukham  pathamam  jhanam
upasampajja   viharati   tassa   ya   purima   kamasanna   sa   nirujjhati
vivekajapitisukhasukhumasaccasanna         tasmim         samaye        hoti
vivekajapitisukhasukhumasaccasanniyeva    tasmim   hoti   evampi   sikkha   eka
sanna   uppajjati   sikkha   eka   sanna   nirujjhati   ayampi  sikkhati
bhagava avoca.
     [280]   Puna   caparam   potthapada  bhikkhu  vitakkavicaranam  vupasama
ajjhattam   sampasadanam   cetaso   ekodibhavam  avitakkam  avicaram  samadhijam
pitisukham  dutiyam  jhanam  upasampajja  viharati  tassa  ya  purima vivekajapitisukha-
sukhumasaccasanna      sa      nirujjhati      samadhijapitisukhasukhumasaccasanna
Tasmim    samaye    hoti   samadhijapitisukhasukhumasaccasanniyeva   tasmim   samaye
hoti   evampi   sikkha  eka  sanna  uppajjati  sikkha  eka  sanna
nirujjhati ayampi sikkhati bhagava avoca.
     [281]  Puna  caparam  potthapada  bhikkhu  pitiya ca viraga upekkhako
ca   viharati   sato  ca  sampajano  sukhanca  kayena  patisamvedeti  yam  tam
ariya    acikkhanti    upekkhako   satima   sukhavihariti   tatiyam   jhanam
upasampajja    viharati   tassa   ya   purima   samadhijapitisukhasukhumasaccasanna
sa    nirujjhati    upekkhasukhasukhumasaccasanna    tasmim    samaye    hoti
upekkhasukhasukhumasaccasanniyeva    tasmim    samaye   hoti   evampi   sikkha
eka   sanna   uppajjati   sikkha   eka   sanna   nirujjhati   ayampi
sikkhati bhagava avoca.
     [282]  Puna  caparam  potthapada  bhikkhu  sukhassa  ca  pahana dukkhassa
ca   pahana   pubbe   va   somanassadomanassanam  atthangama  adukkhamasukham
upekkhasatiparisuddhim  catuttham  jhanam  upasampajja  viharati  tassa  ya  purima
upekkhasukhasukhumasaccasanna     sa    nirujjhati    adukkhamasukhasukhumasaccasanna
tasmim   samaye   hoti   adukkhamasukhasukhumasaccasanniyeva   tasmim  samaye  hoti
evampi  sikkha  eka  sanna  uppajjati  sikkha  eka  sanna  nirujjhati
ayampi sikkhati bhagava avoca.
     [283]   Puna   caparam   potthapada   bhikkhu   sabbaso   rupasannanam
samatikkama    patighasannanam    atthangama    nanattasannanam   amanasikara
Ananto   akasoti   akasanancayatanam  upasampajja  viharati  tassa  ya
purima    rupasanna    sa    nirujjhati   akasanancayatanasukhumasaccasanna
tasmim     samaye    hoti    akasanancayatanasukhumasaccasanniyeva    tasmim
samaye   hoti   evampi  sikkha  eka  sanna  uppajjati  sikkha  eka
sanna nirujjhati ayampi sikkhati bhagava avoca.
     [284]  Puna  caparam  potthapada  bhikkhu  sabbaso  akasanancayatanam
samatikkamma     anantam     vinnananti     vinnanancayatanam    upasampajja
viharati    tassa    ya   purima   akasanancayatanasukhumasaccasanna   sa
nirujjhati     vinnanancayatanasukhumasaccasanna     tasmim     samaye    hoti
vinnanancayatanasukhumasaccasanniyeva     tasmim     samaye    hoti    evampi
sikkha   eka   sanna   uppajjati   sikkha   eka   sanna  nirujjhati
ayampi sikkhati bhagava avoca.
     [285]   Puna   caparam  potthapada  bhikkhu  sabbaso  vinnanancayatanam
samatikkamma    natthi    kinciti    akincannayatanam    upasampajja   viharati
tassa    ya    purima    vinnanancayatanasukhumasaccasanna   sa   nirujjhati
akincannayatanasukhumasaccasanna        tasmim        samaye        hoti
akincannayatanasukhumasaccasanniyeva   tasmim   samaye   hoti   evampi  sikkha
eka  sanna  uppajjati  sikkha  eka  sanna  nirujjhati  ayampi  sikkhati
bhagava avoca.
     [286]   Yatha   kho  potthapada  bhikkhu  idha  sakasanni  hoti  so
Tato   amutra  tato  amutra  anupubbena  sannaggam  phusati  tassa  sannagge
thitassa   evam   hoti   cetayamanassa  me  papiyo  acetayamanassa  me
seyyo   ahanceva   kho   pana   ceteyyam  abhisamkhareyyam  ima  ca  me
sanna    nirujjheyyum    anna   ca   olarika   sanna   uppajjeyyum
yannunaham  na  ceva  ceteyyam  na  ca  abhisamkhareyyanti  .  so  na  ceva
ceteti   na   ca  abhisamkharoti  tassa  acetayato  anabhisamkharato  ta  ceva
sanna   nirujjhanti   anna   ca   olarika   sanna   na   uppajjanti
so   nirodham   phusati   .  evam  kho  potthapada  anupubbabhisannanirodha-
sampajanasamapatti   hoti   .  tam  kim  mannasi  potthapada  api  nu  kho
te    ito   pubbe   evarupa   anupubbabhisannanirodhasampajanasamapatti
sutapubbati . No hetam bhante evam kho aham bhante bhagavata dhammam desitam 1-
ajanamiti.
     {286.1}  Yato  kho  potthapada  bhikkhu  sakasanni  hoti  so tato
amutra   tato   amutra   anupubbena   sannaggam   phusati   tassa  sannagge
thitassa  evam  hoti  cetayamanassa  me papiyo acetayamanassa me seyyo
ahanceva  kho  pana  ceteyyam  abhisamkhareyyam  ima ca me sanna nirujjheyyum
anna  ca  olarika  sanna  uppajjeyyum  yannunaham  na  ceva ceteyyam
na ca abhisamkhareyyanti. So na ceva ceteti na ca abhisamkharoti tassa acetayato
anabhisamkharato  ta  ceva  sanna  nirujjhanti  anna  ca olarika sanna na
@Footnote: 1 Si. bhagavato bhasitam.
Uppajjanti  so  nirodham  phusati  .  evam  kho potthapada anupubbabhisanna-
nirodhasampajanasamapatti hotiti.
     [287]  Evam  potthapadati  .  ekanceva  nu  kho bhante bhagava
sannaggam    pannapeti    udahu    puthupi    sannagge    pannapetiti  .
Ekampi   kho   potthapada   aham   sannaggam   pannapemi   puthupi  sannagge
pannapemiti    .    yathakatham   pana   bhante   bhagava   ekampi   sannaggam
pannapeti    puthupi    sannagge    pannapetiti   .   yatha   yatha   kho
potthapada    nirodham   phusati   tatha   tatha   aham   sannaggam   pannapemi
evam    kho    aham   potthapada   ekampi   sannaggam   pannapemi   puthupi
sannagge pannapemiti.
     [288]   Sanna   nu  kho  bhante  pathamam  uppajjati  paccha  nanam
udahu   nanam   pathamam   uppajjati   paccha   sanna   udahu  sanna  ca
nanam   ca   apubbam   acarimam   uppajjantiti   .  sanna  kho  potthapada
pathamam   uppajjati   paccha   nanam   sannuppada   ca   pana  nanuppado
hoti   so  evam  pajanati  idappaccaya  kira  me  nanam  udapaditi .
Imina  ca  kho  etam  potthapada  pariyayena  veditabbam yatha sanna pathamam
uppajjati paccha nanam sannuppada ca pana nanuppado hotiti.
     [289]   Sanna  nu  kho  bhante  purisassa  atta  udahu  anna
sanna   anno   attati   .   kim   pana   tvam   potthapada   attanam
Paccesiti   .   olarikam   kho   aham   bhante   attanam  paccemi  rupim
catummahabhutikam   kavalikarabhakkhanti  .  olariko  ca  hi  te  potthapada
atta    abhavissa   rupi   catummahabhutiko   kavalikarabhakkho   .   evam
santam   kho   te   potthapada   anna   ca   sanna   abhavissa  anno
atta   .   tadiminapetam   potthapada   pariyayena  veditabbam  yatha  ca
anna    sanna    bhavissati    anno    atta   .   titthateva   ayam
potthapada   olariko   atta   rupi   catummahabhutiko  kavalikarabhakkho
atha   imassa   purisassa   anna   va   sanna   uppajjati   anna   va
sanna   nirujjhati   imina   kho  etam  potthapada  pariyayena  veditabbam
yatha anna va sanna bhavissati anno attati.
     [290]  Manomayam  kho  aham  bhante  attanam paccemi sabbangapaccangam
ahinindriyanti   .   manomayo   ca  hi  te  potthapada  atta  abhavissa
sabbangapaccangi   ahinindriyo   .   evam   santampi  kho  te  potthapada
anna    ca    sanna    bhavissati   anno   atta   .   tadiminapetam
potthapada   pariyayena   veditabbam   yatha   anna  va  sanna  bhavissati
anno   atta   .   titthateva  sayam  ca  potthapada  manomayo  atta
sabbangapaccangi   ahinindriyo   .   athakho   imassa  purisassa  anna  va
sanna  uppajjati  anna  sanna  nirujjhati . Iminapi kho etam potthapada
pariyayena veditabbam yatha anna ca sanna bhavissati anno attati.
     [291]  Arupim  kho  aham  bhante  attanam  paccemi  sannamayanti.
Arupi   ca   hi   te  potthapada  atta  bhavissati  sannamayo  .  evam
santampi   kho   te   potthapada   anna   va   sanna  bhavissati  anno
atta   .  tadiminapetam  potthapada  pariyayena  veditabbam  yatha  anna
va   sanna   bhavissati   anno   atta  .  titthateva  sayam  potthapada
arupi   atta   sannamayo   atha   imassa   purisassa  anna  va  sanna
uppajjati   anna   va   sanna   nirujjhati   .   iminapi   kho   etam
potthapada   pariyayena   veditabbam   yatha   anna  va  sanna  bhavissati
anno attati.
     [292]   Sakka  ca  panetam  bhante  maya  natum  sanna  purisassa
attati  va  anna  ca  sanna  anno  ca  attati  vati  .  dujjanam
kho   etam   potthapada  taya  annaditthikena  annakhantikena  annarucikena
annattha    ayogena    annatthacariyakena   sanna   purisassa   attati
va  anna  ca  sanna  anno  ca  attati  vati  .  sace  tam  bhante
maya      dujjanam     annaditthikena     annakhantikena     annarucikena
annattha      ayogena      annatthacariyakena     sanna     purisassa
attati   va   anna   ca   sanna   anno  ca  attati  va  .  kim
pana   bhante   sassato   loko  idameva  saccam  moghamannanti  .  etampi
kho   potthapada   maya   abyakatam   sassato   loko   idameva  saccam
moghamannanti   .   kim   pana   bhante   asassato  loko  idameva  saccam
Moghamannanti   .   etampi   kho   potthapada  maya  abyakatam  asassato
loko  idameva  saccam  moghamannanti  .  kim  pana  bhante  antava  loko
.pe.  anantava  loko  .  tam  jivam  tam  sariram. Annam jivam annam sariram.
Hoti  tathagato  parammarana  .  na  hoti  tathagato  parammarana . Hoti
ca  na  ca  hoti  tathagato  parammarana . Neva hoti na na hoti tathagato
parammarana  idameva  saccam  moghamannanti  .  etampi  kho  potthapada maya
abyakatam  neva  hoti  na  na  hoti  tathagato  parammarana  idameva saccam
moghamannanti  .  kasma  panetam  bhante  bhagavata  abyakatanti . Na hetam
potthapada    atthasanhitam    na   dhammasanhitam   na   adibrahmacariyakam   na
nibbidaya   na   viragaya  na  nirodhaya  na  upasamaya  na  abhinnaya  na
sambodhaya na nibbanaya samvattati tasmatam maya abyakatanti.
     [293]   Kim   pana  bhante  bhagavata  byakatanti  .  idam  dukkhanti
kho   potthapada   maya   byakatam   ayam  dukkhasamudayoti  kho  potthapada
maya   byakatam   ayam   dukkhanirodhoti   kho   potthapada  maya  byakatam
ayam   dukkhanirodhagamini   patipadati  kho  potthapada  maya  byakatanti .
Kasma   panetam   bhante   bhagavata  byakatanti  .  etam  hi  potthapada
atthasanhitam    etam    dhammasanhitam    etam   adibrahmacariyakam   nibbidaya
viragaya    nirodhaya    upasamaya   abhinnaya   sambodhaya   nibbanaya
samvattati  tasma  hetam  maya  byakatanti  .  evametam  bhagava  evametam
Sugata   yassadani   bhante   bhagava   kalam   mannatiti  .  athakho  bhagava
utthayasana pakkami.
     [294]    Athakho   te   paribbajaka   acirapakkantassa   bhagavato
potthapadam     paribbajakam     samantato     vacaya     sannipatodakena
sanjambharimakamsu   evameva   panayam   bhavam   potthapado  yannadeva  samano
gotamo   bhasati   tantadevassa  abbhanumodati  evametam  bhagava  evametam
sugatati   na   kho   pana   mayam   kinci   samanassa   gotamassa   ekamsikam
dhammam   desitam   ajanama   sassato   lokoti  va  asassato  lokoti
va .pe. Neva hoti na na hoti tathagato parammaranati vati.
     [295]  Evam  vutte  potthapado  paribbajako  te  paribbajake
etadavoca   ahampi   kho   bho   na   kinci  samanassa  gotamassa  ekamsikam
dhammam   desitam   ajanami   sassato  lokoti  va  .pe.  neva  hoti
na   na   hoti   tathagato   parammaranati   va   apica  samano  gotamo
bhutam   taccham   tatham   patipadam   pannapeti   dhammatthitatam   dhammaniyamatam   bhutam
kho   pana   taccham   tatham   patipadam  pannapentassa  dhammatthitatam  dhammaniyamatam
katham   hi   nama   madiso   vinnu   puriso  samanassa  gotamassa  subhasitam
subhasitato na abbhanumodeyyati.
     [296]   Athakho  dvihatihassa  accayena  citto  ca  hatthisariputto
potthapado   ca  paribbajako  yena  bhagava  tenupasankamimsu  upasankamitva
citto   hatthisariputto   bhagavantam   abhivadetva   ekamantam   nisidi .
Potthapado   pana   paribbajako   bhagavata   saddhim   sammodi  sammodaniyam
katham   saraniyam   vitisaretva   ekamantam  nisidi  .  ekamantam  nisinno
kho   potthapado   paribbajako   bhagavantam  etadavoca  tada  mam  bhante
te    paribbajaka    acirapakkantassa    bhagavato    samantato   vacaya
sannipatodakena    sanjambharimakamsu   evameva   panayam   bhavam   potthapado
paribbajako    yannadeva    samano    gotamo    bhasati    tantadevassa
abbhanumodati   evametam   bhagava   evametam  sugatati  na  kho  pana  mayam
kinci   samanassa   gotamassa   ekamsikam  dhammam  desitam  ajanama  sassato
lokoti   va   asassato   lokoti   va   .pe.  neva  hoti  na  na
hoti   tathagato   param   maranati   vati   evam   vuttaham  bhante  te
paribbajake   etadavocam   ahampi  kho  bho  na  kinci  samanassa  gotamassa
ekamsikam   dhammam   desitam   ajanami   sassato   lokoti   va  .pe.
Neva   hoti   na  na  hoti  tathagato  param  maranati  va  apica  samano
gotamo   bhutam   taccham   tatham   patipadam  pannapeti  dhammatthitatam  dhammaniyamatam
bhutam    kho    pana    taccham   tatham   patipadam   pannapentassa   dhammatthitatam
dhammaniyamatam    katham    hi    nama   madiso   vinnu   puriso   samanassa
gotamassa subhasitam subhasitato na anumodeyyati.
     [297]   Sabbeheva  kho  ete  potthapada  paribbajaka  andha
acakkhuka   tvanneva   nesam   eko   cakkhuma  .  ekamsikapi  hi  kho
potthapada   maya   dhamma   desita   pannatta   .   anekamsikapi  hi
Kho potthapada maya dhamma desita pannatta.
     {297.1}  Katame  ca  potthapada  maya  anekamsika dhamma desita
pannatta  .  sassato  lokoti  kho  potthapada  maya  anekamsiko dhammo
desito  pannatto  .  asassato  lokoti  kho potthapada maya anekamsiko
dhammo   desito  pannatto  .  antava  lokoti  kho  potthapada  maya
anekamsiko  dhammo  desito  pannatto . Anantava lokoti kho potthapada
maya  anekamsiko  dhammo  desito  pannatto  .  tam  jivam  tam sariranti kho
potthapada   maya   anekamsiko   dhammo   desito   pannatto  .  annam
jivam   annam  sariranti  kho  potthapada  maya  anekamsiko  dhammo  desito
pannatto   .   hoti   tathagato   param  maranati  kho  potthapada  maya
.pe.  na  hoti  tathagato  param  maranati  kho  potthapada  maya  .pe.
Hoti   ca  na  ca  hoti  tathagato  param  maranati  kho  potthapada  maya
.pe.   neva   hoti   na   na   hoti   tathagato   param  maranati  kho
potthapada maya anekamsiko dhammo desito pannatto.
     {297.2}  Kasma  cete potthapada maya anekamsika dhamma desita
pannatta   .   na  hete  potthapada  atthasanhita  na  dhammasanhita  na
adibrahmacariyaka  na  nibbidaya  na  viragaya  na  nirodhaya  na upasamaya
na  abhinnaya  na  sambodhaya  na  nibbanaya  samvattanti tasma ete maya
anekamsika dhamma desita pannatta.
     [298]   Katame  ca  potthapada  maya  ekamsika  dhamma  desita
Pannatta   .   idam   dukkhanti  kho  potthapada  maya  ekamsiko  dhammo
desito   pannatto   .   ayam   dukkhasamudayoti   kho   potthapada  maya
ekamsiko   dhammo   desito   pannatto   .   ayam   dukkhanirodhoti  kho
potthapada   maya   ekamsiko   dhammo   desito   pannatto   .   ayam
dukkhanirodhagamini   patipadati   kho   potthapada   maya  ekamsiko  dhammo
desito pannatto.
     {298.1}  Kasma  cete  potthapada maya ekamsika dhamma desita
pannatta  .  ete  potthapada  maya  atthasanhita  ete  dhammasanhita
ete  adibrahmacariyaka  ete  nibbidaya  viragaya  nirodhaya upasamaya
abhinnaya  sambodhaya  nibbanaya  samvattanti  tasma  ete maya ekamsika
dhamma desita pannatta.
     [299]  Santi  kho  potthapada  ete  samanabrahmana evamvadino
evamditthino   ekantasukhi   atta   hoti   arogo  parammaranati  tyaham
upasankamitva  evam  vadami  saccam  kira  tumhe  ayasmanto  evamvadino
evamditthino   ekantasukhi   atta   hoti  arogo  parammaranati  .  te
ce   me   evam   puttha   amati   patijananti  tyaham  evam  vadami
apica    pana   tumhe   ayasmanto   ekantasukham   lokam   janam   passam
viharathati  .  iti  puttha  noti  vadanti  tyaham  evam  vadami  apica pana
tumhe   ayasmanto   ekam   va  rattim  ekam  va  divasam  upaddham  va
rattim   upaddham   va   divasam   ekantasukhim   attanam   sampajanathati  .
Iti   puttha   noti   vadanti   tyaham  evam  vadami  apica  pana  tumhe
Ayasmanto   janatha  ayam  maggo  ayam  patipada  ekantasukhassa  lokassa
sacchikiriyayati  .  iti  puttha  noti  vadanti  tyaham  evam  vadami apica
pana  tumhe  ayasmanto  ya  ta  devata  ekantasukham  lokam  upapanna
tasam   bhasamananam   saddam   sunatha  supatipannattha  marisa  ujupatipannattha
marisa  ekantasukhassa  lokassa  sacchikiriyaya mayampi hi marisa evampatipanna
ekantasukham  lokam  upapannati  .  iti  puttha  noti vadanti. Tam kim mannasi
potthapada   nanu   evam   sante   tesam  samanabrahmananam  appatihirikatam
bhasitam  sampajjatiti  .  addha kho bhante evam sante tesam samanabrahmananam
appatihirikatam bhasitam sampajjatiti.
     [300]   Seyyathapi  potthapada  puriso  evam  vadeyya  aham  ya
imasmim   janapade   janapadakalyani   tam   icchami   tam   kamemiti  tamenam
evam   vadeyyum   ambho   purisa  yam  tvam  janapadakalyanim  icchasi  kamesi
janasi   tam   janapadakalyanim   khattiyim   va  brahmanim  va  vessim  va
suddim   vati   .   iti   puttho  noti  vadeyya  tamenam  evam  vadeyyum
ambho   purisa   yam   tvam   janapadakalyanim   icchasi  kamesi  janasi  tam
janapadakalyanim   evamnama   va   evamgotta   va  digha  va  rassa
va   majjhima  va  kanha  va  sama  va  manguracchavi  vati  asukasmim
game  va  nigame  va  nagare  vati  .   iti  puttho  noti  vadeyya
tamenam   evam   vadeyyum  ambho  purisa  yam  tvam  na  janasi  na  passasi
tam  tvam  icchasi  kamesiti  .  iti  puttho  amati  vadeyya  .  tam  kim
Mannasi   potthapada   nanu   evam   sante  tassa  purisassa  appatihirikatam
bhasitam  sampajjatiti  .  addha  kho  bhante  evam  sante  tassa  purisassa
appatihirikatam   bhasitam   sampajjatiti   .  evameva  kho  potthapada  ye
te    samanabrahmana   evamvadino   evamditthino   ekantasukhi   atta
hoti    arogo   parammaranati   tyaham   upasankamitva   evam   vadami
saccam   kira   tumhe   ayasmanto  evamvadino  evamditthino  ekantasukhi
atta  hoti  arogo  parammaranati  .  te  ce me evam puttha amati
patijananti   tyaham   evam   vadami   apica   pana   tumhe  ayasmanto
ekantasukham lokam janam passam viharathati.
     {300.1}  Iti  puttha  noti  vadanti  tyaham evam vadami apica pana
tumhe  ayasmanto  ekam  va  rattim  ekam  va  divasam  upaddham va rattim
upaddham   va   divasam  ekantasukhim  attanam  sampajanathati  .  iti  puttha
noti   vadanti   tyaham   evam   vadami  apica  pana  tumhe  ayasmanto
janatha  ayam  maggo  ayam  patipada ekantasukhassa lokassa sacchikiriyayati.
Iti  puttha  noti  vadanti  tyaham evam vadami apica pana tumhe ayasmanto
ya  ta  devata  ekantasukham  lokam  upapanna  tasam  bhasamananam  saddam
sunatha   supatipannattha   marisa   ujupatipannattha   marisa   ekantasukhassa
lokassa   sacchikiriyaya   mayampi   hi   marisa   evampatipanna  ekantasukham
lokam   upapannati   .   iti   puttha  noti  vadanti  .  tam  kim  mannasi
potthapada   nanu   evam   sante   tesam  samanabrahmananam  appatihirikatam
Bhasitam   sampajjatiti   .   addha   kho   bhante   evam   sante  tesam
samanabrahmananam appatihirikatam bhasitam sampajjatiti.



             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 9 page 1-240. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=9&item=1&items=300&modeTY=2              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=9&item=1&items=300&modeTY=2&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=9&item=1&items=300&modeTY=2              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=9&item=1&items=300&modeTY=2              Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=9&i=1              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=4&A=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=4&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 9 http://84000.org/tipitaka/read/?index_9

แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

Background color :