ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
ไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ENGLISH letter
TIPITAKA Volume 35 : PALI ROMAN Abhidhamma Pitaka Vol 2 : Abhi. Vibhaṅgo

page1.

Abhidhammapiṭake vibhaṅgo -------- namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa khandhavibhaṅgo [1] Pañcakkhandhā rūpakkhandho vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho. [2] Tattha katamo rūpakkhandho yaṅkiñci rūpaṃ atītānāgata- paccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā yaṃ dūre santike vā tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati rūpakkhandho. [3] Tattha katamaṃ rūpaṃ atītaṃ yaṃ rūpaṃ atītaṃ niruddhaṃ vigataṃ vipariṇataṃ atthaṅgataṃ abbhatthaṅgataṃ uppajjitvā vigataṃ atītaṃ atītaṃsena saṅgahitaṃ cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ idaṃ vuccati rūpaṃ atītaṃ . tattha katamaṃ rūpaṃ anāgataṃ yaṃ rūpaṃ ajātaṃ abhūtaṃ asañjātaṃ anibbattaṃ anabhinibbattaṃ apātubhūtaṃ anuppannaṃ asamuppannaṃ anuṭṭhitaṃ asamuṭṭhitaṃ anāgataṃ anāgataṃsena saṅgahitaṃ cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ idaṃ vuccati rūpaṃ anāgataṃ . tattha katamaṃ rūpaṃ paccuppannaṃ yaṃ rūpaṃ jātaṃ bhūtaṃ sañjātaṃ nibbattaṃ abhinibbattaṃ pātubhūtaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page2.

Uppannaṃ samuppannaṃ uṭṭhitaṃ samuṭṭhitaṃ paccuppannaṃ puccuppannaṃsena saṅgahitaṃ cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ idaṃ vuccati rūpaṃ paccuppannaṃ. [4] Tattha katamaṃ rūpaṃ ajjhattaṃ yaṃ rūpaṃ tesaṃ tesaṃ sattānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakaṃ pāṭipuggalikaṃ upādinnaṃ cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ idaṃ vuccati rūpaṃ ajjhattaṃ . tattha katamaṃ rūpaṃ bahiddhā yaṃ rūpaṃ tesaṃ tesaṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakaṃ pāṭipuggalikaṃ upādinnaṃ cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ idaṃ vuccati rūpaṃ bahiddhā. [5] Tattha katamaṃ rūpaṃ oḷārikaṃ cakkhāyatanaṃ .pe. Phoṭṭhabbāyatanaṃ idaṃ vuccati rūpaṃ oḷārikaṃ . tattha katamaṃ rūpaṃ sukhumaṃ itthindriyaṃ .pe. Kabaḷiṅkāro āhāro idaṃ vuccati rūpaṃ sukhumaṃ. [6] Tattha katamaṃ rūpaṃ hīnaṃ yaṃ rūpaṃ tesaṃ tesaṃ sattānaṃ uññātaṃ avaññātaṃ hīḷitaṃ paribhūtaṃ acitīkataṃ hīnaṃ hīnamataṃ hīnasammataṃ aniṭṭhaṃ akantaṃ amanāpaṃ rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā idaṃ vuccati rūpaṃ hīnaṃ . tattha katamaṃ rūpaṃ paṇītaṃ yaṃ rūpaṃ tesaṃ tesaṃ sattānaṃ anuññātaṃ anavaññātaṃ ahīḷitaṃ aparibhūtaṃ citīkataṃ paṇītaṃ paṇītamataṃ paṇītasammataṃ iṭṭhaṃ kantaṃ manāpaṃ rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā idaṃ vuccati rūpaṃ paṇītaṃ . taṃ taṃ vā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page3.

Pana rūpaṃ upādāya upādāya rūpaṃ hīnaṃ paṇītaṃ daṭṭhabbaṃ. [7] Tattha katamaṃ rūpaṃ dūre itthindriyaṃ .pe. kabaḷiṅkāro āhāro yaṃ vā panaññampi atthi rūpaṃ anāsanne anupakkaṭṭhe dūre asantike idaṃ vuccati rūpaṃ dūre . tattha katamaṃ rūpaṃ santike cakkhāyatanaṃ .pe. phoṭṭhabbāyatanaṃ yaṃ vā panaññampi atthi rūpaṃ āsanne upakkaṭṭhe avidūre santike idaṃ vuccati rūpaṃ santike . Taṃ taṃ vā pana rūpaṃ upādāya upādāya rūpaṃ dūre santike daṭṭhabbaṃ. [8] Tattha katamo vedanākkhandho yākāci vedanā atītānāgata- paccuppannā ajjhattā vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā yā dūre santike vā tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati vedanākkhandho. [9] Tattha katamā vedanā atītā yā vedanā atītā niruddhā vigatā vipariṇatā atthaṅgatā abbhatthaṅgatā uppajjitvā vigatā atītā atītaṃsena saṅgahitā sukhā vedanā dukkhā vedanā adukkhamasukhā vedanā ayaṃ vuccati vedanā atītā . tattha katamā vedanā anāgatā yā vedanā ajātā abhūtā asañjātā anibbattā anabhinibbattā apātubhūtā anuppannā asamuppannā anuṭṭhitā asamuṭṭhitā anāgatā anāgataṃsena saṅgahitā sukhā vedanā dukkhā vedanā adukkhamasukhā vedanā ayaṃ vuccati vedanā anāgatā . Tattha katamā vedanā paccuppannā yā vedanā jātā bhūtā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page4.

Sañjātā nibbattā abhinibbattā pātubhūtā uppannā samuppannā uṭṭhitā samuṭṭhitā paccuppannā paccuppannaṃsena saṅgahitā sukhā vedanā dukkhā vedanā adukkhamasukhā vedanā ayaṃ vuccati vedanā paccuppannā. [10] Tattha katamā vedanā ajjhattā yā vedanā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakā pāṭipuggalikā upādinnā sukhā vedanā dukkhā vedanā adukkhamasukhā vedanā ayaṃ vuccati vedanā ajjhattā . tattha katamā vedanā bahiddhā yā vedanā tesaṃ tesaṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakā pāṭipuggalikā upādinnā sukhā vedanā dukkhā vedanā adukkhamasukhā vedanā ayaṃ vuccati vedanā bahiddhā. [11] Tattha katamā vedanā oḷārikā sukhumā akusalā vedanā oḷārikā kusalābyākatā vedanā sukhumā kusalākusalā vedanā oḷārikā abyākatā vedanā sukhumā dukkhā vedanā oḷārikā sukhā ca adukkhamasukhā ca vedanā sukhumā sukhadukkhā vedanā oḷārikā adukkhamasukhā vedanā sukhumā asamāpannassa vedanā oḷārikā samāpannassa vedanā sukhumā sāsavā vedanā oḷārikā anāsavā vedanā sukhumā taṃ taṃ vā pana vedanaṃ upādāya upādāya vedanā oḷārikā sukhumā daṭṭhabbā. [12] Tattha katamā vedanā hīnā paṇītā akusalā vedanā hīnā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page5.

Kusalābyākatā vedanā paṇītā kusalākusalā vedanā hīnā abyākatā vedanā paṇītā dukkhā vedanā hīnā sukhā ca adukkhamasukhā ca vedanā paṇītā sukhadukkhā vedanā hīnā adukkhamasukhā vedanā paṇītā asamāpannassa vedanā hīnā samāpannassa vedanā paṇītā sāsavā vedanā hīnā anāsavā vedanā paṇītā taṃ taṃ vā pana vedanaṃ upādāya upādāya vedanā hīnā paṇītā daṭṭhabbā. [13] Tattha katamā vedanā dūre akusalā vedanā kusalābyākatāhi vedanāhi dūre kusalābyākatā vedanā akusalāya vedanāya dūre kusalā vedanā akusalābyākatāhi vedanāhi dūre akusalābyākatā vedanā kusalāya vedanāya dūre abyākatā vedanā kusalākusalāhi vedanāhi dūre kusalākusalā vedanā abyākatāya vedanāya dūre dukkhā vedanā sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi dūre sukhā ca adukkhamasukhā ca vedanā dukkhāya vedanāya dūre sukhā vedanā dukkhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi dūre dukkhā ca adukkhamasukhā ca vedanā sukhāya vedanāya dūre adukkhamasukhā vedanā sukhadukkhāhi vedanāhi dūre sukhadukkhā vedanā adukkhamasukhāya vedanāya dūre asamāpannassa vedanā samāpannassa vedanāya dūre samāpannassa vedanā asamāpannassa vedanāya dūre sāsavā vedanā anāsavāya vedanāya dūre anāsavā vedanā sāsavāya vedanāya dūre ayaṃ vuccati vedanā dūre . tattha katamā vedanā santike

--------------------------------------------------------------------------------------------- page6.

Akusalā vedanā akusalāya vedanāya santike kusalā vedanā kusalāya vedanāya santike abyākatā vedanā abyākatāya vedanāya santike dukkhā vedanā dukkhāya vedanāya santike sukhā vedanā sukhāya vedanāya santike adukkhamasukhā vedanā adukkhamasukhāya vedanāya santike asamāpannassa vedanā asamāpannassa vedanāya santike samāpannassa vedanā samāpannassa vedanāya santike sāsavā vedanā sāsavāya vedanāya santike anāsavā vedanā anāsavāya vedanāya santike ayaṃ vuccati vedanā santike . taṃ taṃ vā pana vedanaṃ upādāya upādāya vedanā dūre santike daṭṭhabbā. [14] Tattha katamo saññākkhandho yākāci saññā atītānāgatapaccuppannā ajjhattā vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā yā dūre santike vā tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati saññākkhandho. [15] Tattha katamā saññā atītā yā saññā atītā niruddhā vigatā vipariṇatā atthaṅgatā abbhatthaṅgatā uppajjitvā vigatā atītā atītaṃsena saṅgahitā cakkhusamphassajā saññā sotasamphassajā saññā ghānasamphassajā saññā jivhāsamphassajā saññā kāyasamphassajā saññā manosamphassajā saññā ayaṃ vuccati saññā atītā . tattha katamā saññā anāgatā yā saññā ajātā abhūtā asañjātā anibbattā anabhinibbattā apātubhūtā anuppannā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page7.

Asamuppannā anuṭṭhitā asamuṭṭhitā anāgatā anāgataṃsena saṅgahitā cakkhusamphassajā saññā .pe. manosamphassajā saññā ayaṃ vuccati saññā anāgatā. {15.1} Tattha katamā saññā paccuppannā yā saññā jātā bhūtā sañjātā nibbattā abhinibbattā pātubhūtā uppannā samuppannā uṭṭhitā samuṭṭhitā paccuppannā paccuppannaṃsena saṅgahitā cakkhusamphassajā saññā .pe. manosamphassajā saññā ayaṃ vuccati saññā paccuppannā. [16] Tattha katamā saññā ajjhattā yā saññā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakā pāṭipuggalikā upādinnā cakkhusamphassajā saññā .pe. manosamphassajā saññā ayaṃ vuccati saññā ajjhattā . tattha katamā saññā bahiddhā yā saññā tesaṃ tesaṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakā pāṭipuggalikā upādinnā cakkhusamphassajā saññā .pe. Manosamphassajā saññā ayaṃ vuccati saññā bahiddhā. [17] Tattha katamā saññā oḷārikā sukhumā paṭighasamphassajā saññā oḷārikā adhivacanasamphassajā saññā sukhumā akusalā saññā oḷārikā kusalābyākatā saññā sukhumā kusalākusalā saññā oḷārikā abyākatā saññā sukhumā dukkhāya vedanāya sampayuttā saññā oḷārikā sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā saññā sukhumā sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā saññā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page8.

Oḷārikā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā saññā sukhumā asamāpannassa saññā oḷārikā samāpannassa saññā sukhumā sāsavā saññā oḷārikā anāsavā saññā sukhumā taṃ taṃ vā pana saññaṃ upādāya upādāya saññā oḷārikā sukhumā daṭṭhabbā. [18] Tattha katamā saññā hīnā paṇītā akusalā saññā hīnā kusalābyākatā saññā paṇītā kusalākusalā saññā hīnā abyākatā saññā paṇītā dukkhāya vedanāya sampayuttā saññā hīnā sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā saññā paṇītā sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā saññā hīnā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā saññā paṇītā asamāpannassa saññā hīnā samāpannassa saññā paṇītā sāsavā saññā hīnā anāsavā saññā paṇītā taṃ taṃ vā pana saññaṃ upādāya upādāya saññā hīnā paṇītā daṭṭhabbā. [19] Tattha katamā saññā dūre akusalā saññā kusalābyākatāhi saññāhi dūre kusalābyākatā saññā akusalāya saññāya dūre kusalā saññā akusalābyākatāhi saññāhi dūre akusalābyākatā saññā kusalāya saññāya dūre abyākatā saññā kusalākusalāhi saññāhi dūre kusalākusalā saññā abyākatāya saññāya dūre dukkhāya vedanāya sampayuttā saññā sukhāya ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page9.

Adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttāhi saññāhi dūre sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā saññā dukkhāya vedanāya sampayuttāya saññāya dūre sukhāya vedanāya sampayuttā saññā dukkhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttāhi saññāhi dūre dukkhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā saññā sukhāya vedanāya sampayuttāya saññāya dūre adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā saññā sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttāhi saññāhi dūre sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā saññā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttāya saññāya dūre asamāpannassa saññā samāpannassa saññāya dūre samāpannassa saññā asamāpannassa saññāya dūre sāsavā saññā anāsavāya saññāya dūre anāsavā saññā sāsavāya saññāya dūre ayaṃ vuccati saññā dūre. {19.1} Tattha katamā saññā santike akusalā saññā akusalāya saññāya santike kusalā saññā kusalāya saññāya santike abyākatā saññā abyākatāya saññāya santike dukkhāya vedanāya sampayuttā saññā dukkhāya vedanāya sampayuttāya saññāya santike sukhāya vedanāya sampayuttā saññā sukhāya vedanāya sampayuttāya saññāya santike adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā saññā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttāya saññāya santike asamāpannassa saññā asamāpannassa saññāya santike samāpannassa saññā samāpannassa saññāya santike sāsavā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page10.

Saññā sāsavāya saññāya santike anāsavā saññā anāsavāya saññāya santike ayaṃ vuccati saññā santike . taṃ taṃ vā pana saññaṃ upādāya upādāya saññā dūre santike daṭṭhabbā. [20] Tattha katamo saṅkhārakkhandho yekeci saṅkhārā atītānāgata- paccuppannā ajjhattā vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā ye dūre santike vā tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati saṅkhārakkhandho. [21] Tattha katame saṅkhārā atītā ye saṅkhārā atītā niruddhā vigatā vipariṇatā atthaṅgatā abbhatthaṅgatā uppajjitvā vigatā atītā atītaṃsena saṅgahitā cakkhusamphassajā cetanā sotasamphassajā cetanā ghānasamphassajā cetanā jivhāsamphassajā cetanā kāyasamphassajā cetanā manosamphassajā cetanā ime vuccanti saṅkhārā atītā. {21.1} Tattha katame saṅkhārā anāgatā ye saṅkhārā ajātā abhūtā asañjātā anibbattā anabhinibbattā apātubhūtā anuppannā asamuppannā anuṭṭhitā asamuṭṭhitā anāgatā anāgataṃsena saṅgahitā cakkhusamphassajā cetanā .pe. manosamphassajā cetanā ime vuccanti saṅkhārā anāgatā. {21.2} Tattha katame saṅkhārā paccuppannā ye saṅkhārā jātā bhūtā sañjātā nibbattā abhinibbattā pātubhūtā uppannā samuppannā uṭṭhitā samuṭṭhitā paccuppannā paccuppannaṃsena saṅgahitā cakkhusamphassajā cetanā .pe. manosamphassajā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page11.

Cetanā ime vuccanti saṅkhārā paccuppannā. [22] Tattha katame saṅkhārā ajjhattā ye saṅkhārā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakā pāṭipuggalikā upādinnā cakkhusamphassajā cetanā .pe. manosamphassajā cetanā ime vuccanti saṅkhārā ajjhattā . tattha katame saṅkhārā bahiddhā ye saṅkhārā tesaṃ tesaṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakā pāṭipuggalikā upādinnā cakkhusamphassajā cetanā .pe. Manosamphassajā cetanā ime vuccanti saṅkhārā bahiddhā. [23] Tattha katame saṅkhārā oḷārikā sukhumā akusalā saṅkhārā oḷārikā kusalābyākatā saṅkhārā sukhumā kusalākusalā saṅkhārā oḷārikā abyākatā saṅkhārā sukhumā dukkhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā oḷārikā sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā saṅkhārā sukhumā sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā saṅkhārā oḷārikā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā sukhumā asamāpannassa saṅkhārā oḷārikā samāpannassa saṅkhārā sukhumā sāsavā saṅkhārā oḷārikā anāsavā saṅkhārā sukhumā te te vā pana saṅkhāre upādāya upādāya saṅkhārā oḷārikā sukhumā daṭṭhabbā. [24] Tattha katame saṅkhārā hīnā paṇītā akusalā saṅkhārā hīnā kusalābyākatā saṅkhārā paṇītā kusalākusalā saṅkhārā hīnā abyātatā saṅkhārā paṇītā dukkhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page12.

Hīnā sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā saṅkhārā paṇītā sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā saṅkhārā hīnā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā paṇītā asamāpannassa saṅkhārā hīnā samāpannassa saṅkhārā paṇītā sāsavā saṅkhārā hīnā anāsavā saṅkhārā paṇītā te te vā pana saṅkhāre upādāya upādāya saṅkhārā hīnā paṇītā daṭṭhabbā. [25] Tattha katame saṅkhārā dūre akusalā saṅkhārā kusalābyākatehi saṅkhārehi dūre kusalābyākatā saṅkhārā akusalehi saṅkhārehi dūre kusalā saṅkhārā akusalābyākatehi saṅkhārehi dūre akusalābyākatā saṅkhārā kusalehi saṅkhārehi dūre abyākatā saṅkhārā kusalākusalehi saṅkhārehi dūre kusalākusalā saṅkhārā abyākatehi saṅkhārehi dūre dukkhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttehi saṅkhārehi dūre sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā saṅkhārā dukkhāya vedanāya sampayuttehi saṅkhārehi dūre sukhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā dukkhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttehi saṅkhārehi dūre dukkhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā saṅkhārā sukhāya vedanāya sampayuttehi saṅkhārehi dūre adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttehi saṅkhārehi dūre sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā saṅkhārā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttehi saṅkhārehi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page13.

Dūre asamāpannassa saṅkhārā samāpannassa saṅkhārehi dūre samāpannassa saṅkhārā asamāpannassa saṅkhārehi dūre sāsavā saṅkhārā anāsavehi saṅkhārehi dūre anāsavā saṅkhārā sāsavehi saṅkhārehi dūre ime vuccanti saṅkhārā dūre. {25.1} Tattha katame saṅkhārā santike akusalā saṅkhārā akusalānaṃ saṅkhārānaṃ santike kusalā saṅkhārā kusalānaṃ saṅkhārānaṃ santike abyākatā saṅkhārā abyākatānaṃ saṅkhārānaṃ santike dukkhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā dukkhāya vedanāya sampayuttānaṃ saṅkhārānaṃ santike sukhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā sukhāya vedanāya sampayuttānaṃ saṅkhārānaṃ santike adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā saṅkhārā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttānaṃ saṅkhārānaṃ santike asamāpannassa saṅkhārā asamāpannassa saṅkhārānaṃ santike samāpannassa saṅkhārā samāpannassa saṅkhārānaṃ santike sāsavā saṅkhārā sāsavānaṃ saṅkhārānaṃ santike anāsavā saṅkhārā anāsavānaṃ saṅkhārānaṃ santike ime vuccanti saṅkhārā santike . te te vā pana saṅkhāre upādāya upādāya saṅkhārā dūre santike daṭṭhabbā. [26] Tattha katamo viññāṇakkhandho yaṅkiñci viññāṇaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā yaṃ dūre santike vā tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati viññāṇakkhandho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page14.

[27] Tattha katamaṃ viññāṇaṃ atītaṃ yaṃ viññāṇaṃ atītaṃ niruddhaṃ vigataṃ vipariṇataṃ atthaṅgataṃ abbhatthaṅgataṃ uppajjitvā vigataṃ atītaṃ atītaṃsena saṅgahitaṃ cakkhuviññāṇaṃ sotaviññāṇaṃ ghānaviññāṇaṃ jivhāviññāṇaṃ kāyaviññāṇaṃ manoviññāṇaṃ idaṃ vuccati viññāṇaṃ atītaṃ. {27.1} Tattha katamaṃ viññāṇaṃ anāgataṃ yaṃ viññāṇaṃ ajātaṃ abhūtaṃ asañjātaṃ anibbattaṃ anabhinibbattaṃ apātubhūtaṃ anuppannaṃ asamuppannaṃ anuṭṭhitaṃ asamuṭṭhitaṃ anāgataṃ anāgataṃsena saṅgahitaṃ cakkhuviññāṇaṃ .pe. Manoviññāṇaṃ idaṃ vuccati viññāṇaṃ anāgataṃ. {27.2} Tattha katamaṃ viññāṇaṃ paccuppannaṃ yaṃ viññāṇaṃ jātaṃ bhūtaṃ sañjātaṃ nibbattaṃ abhinibbattaṃ pātubhūtaṃ uppannaṃ samuppannaṃ uṭṭhitaṃ samuṭṭhitaṃ paccuppannaṃ paccuppannaṃsena saṅgahitaṃ cakkhuviññāṇaṃ .pe. Manoviññāṇaṃ idaṃ vuccati viññāṇaṃ paccuppannaṃ. [28] Tattha katamaṃ viññāṇaṃ ajjhattaṃ yaṃ viññāṇaṃ tesaṃ tesaṃ sattānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakaṃ pāṭipuggalikaṃ upādinnaṃ cakkhuviññāṇaṃ .pe. manoviññāṇaṃ idaṃ vuccati viññāṇaṃ ajjhattaṃ . tattha katamaṃ viññāṇaṃ bahiddhā yaṃ viññāṇaṃ tesaṃ tesaṃ parasattānaṃ parapuggalānaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ niyakaṃ pāṭipuggalikaṃ upādinnaṃ cakkhuviññāṇaṃ .pe. Manoviññāṇaṃ idaṃ vuccati viññāṇaṃ bahiddhā. [29] Tattha katamaṃ viññāṇaṃ oḷārikaṃ sukhumaṃ akusalaṃ viññāṇaṃ oḷārikaṃ kusalābyākatā viññāṇā sukhumā kusalākusalā viññāṇā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page15.

Oḷārikā abyākataṃ viññāṇaṃ sukhumaṃ dukkhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ oḷārikaṃ sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā viññāṇā sukhumā sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā viññāṇā oḷārikā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ sukhumaṃ asamāpannassa viññāṇaṃ oḷārikaṃ samāpannassa viññāṇaṃ sukhumaṃ sāsavaṃ viññāṇaṃ oḷārikaṃ anāsavaṃ viññāṇaṃ sukhumaṃ taṃ taṃ vā pana viññāṇaṃ upādāya upādāya viññāṇaṃ oḷārikaṃ sukhumaṃ daṭṭhabbaṃ. [30] Tattha katamaṃ viññāṇaṃ hīnaṃ paṇītaṃ akusalaṃ viññāṇaṃ hīnaṃ kusalābyākatā viññāṇā paṇītā kusalākusalā viññāṇā hīnā abyākataṃ viññāṇaṃ paṇītaṃ dukkhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ hīnaṃ sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā viññāṇā paṇītā sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā viññāṇā hīnā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ paṇītaṃ asamāpannassa viññāṇaṃ hīnaṃ samāpannassa viññāṇaṃ paṇītaṃ sāsavaṃ viññāṇaṃ hīnaṃ anāsavaṃ viññāṇaṃ paṇītaṃ taṃ taṃ vā pana viññāṇaṃ upādāya upādāya viññāṇaṃ hīnaṃ paṇītaṃ daṭṭhabbaṃ. [31] Tattha katamaṃ viññāṇaṃ dūre akusalaṃ viññāṇaṃ kusalābyākatehi viññāṇehi dūre kusalābyākatā viññāṇā akusalā viññāṇā dūre kusalaṃ viññāṇaṃ akusalābyākatehi viññāṇehi dūre akusalābyākatā viññāṇā kusalā viññāṇā dūre abyākataṃ viññāṇaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page16.

Kusalākusalehi viññāṇehi dūre kusalākusalā viññāṇā abyākatā viññāṇā dūre dukkhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttehi viññāṇehi dūre sukhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā viññāṇā dukkhāya vedanāya sampayuttā viññāṇā dūre sukhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ dukkhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttehi viññāṇehi dūre dukkhāya ca adukkhamasukhāya ca vedanāhi sampayuttā viññāṇā sukhāya vedanāya sampayuttā viññāṇā dūre adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttehi viññāṇehi dūre sukhadukkhāhi vedanāhi sampayuttā viññāṇā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā viññāṇā dūre asamāpannassa viññāṇaṃ samāpannassa viññāṇā dūre samāpannassa viññāṇaṃ asamāpannassa viññāṇā dūre sāsavaṃ viññāṇaṃ anāsavā viññāṇā dūre anāsavaṃ viññāṇaṃ sāsavā viññāṇā dūre idaṃ vuccati viññāṇaṃ dūre. {31.1} Tattha katamaṃ viññāṇaṃ santike akusalaṃ viññāṇaṃ akusalassa viññāṇassa santike kusalaṃ viññāṇaṃ kusalassa viññāṇassa santike abyākataṃ viññāṇaṃ abyākatassa viññāṇassa santike dukkhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ dukkhāya vedanāya sampayuttassa viññāṇassa santike sukhāya vedanāya sampayuttaṃ viññāṇaṃ sukhāya vedanāya sampayuttassa viññāṇassa santike adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page17.

Viññāṇaṃ adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttassa viññāṇassa santike asamāpannassa viññāṇaṃ asamāpannassa viññāṇassa santike samāpannassa viññāṇaṃ samāpannassa viññāṇassa santike sāsavaṃ viññāṇaṃ sāsavassa viññāṇassa santike anāsavaṃ viññāṇaṃ anāsavassa viññāṇassa santike idaṃ vuccati viññāṇaṃ santike . Taṃ taṃ vā pana viññāṇaṃ upādāya upādāya viññāṇaṃ dūre santike daṭṭhabbaṃ. Suttantabhājanīyaṃ. [32] Pañcakkhandhā rūpakkhandho vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho. Tattha katamo rūpakkhandho [33] Ekavidhena rūpakkhandho sabbaṃ rūpaṃ na hetu ahetukaṃ hetuvippayuttaṃ sappaccayaṃ saṅkhataṃ rūpaṃ lokiyaṃ sāsavaṃ saññojaniyaṃ ganthaniyaṃ oghaniyaṃ yoganiyaṃ nīvaraṇiyaṃ parāmaṭṭhaṃ upādāniyaṃ saṅkilesikaṃ abyākataṃ anārammaṇaṃ acetasikaṃ cittavippayuttaṃ nevavipāka navipākadhammadhammaṃ asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikaṃ nasavitakkasavicāraṃ naavitakkavicāramattaṃ avitakkaavicāraṃ napītisahagataṃ nasukhasahagataṃ naupekkhāsahagataṃ nevadassanenanabhāvanāyapahātabbaṃ nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetukaṃ nevācayagāmināpacayagāmi nevasekkhanāsekkhaṃ parittaṃ kāmāvacaraṃ narūpāvacaraṃ naarūpāvacaraṃ pariyāpannaṃ noapariyāpannaṃ aniyataṃ aniyyānikaṃ uppannaṃ chahi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page18.

Viññāṇehi viññeyyaṃ aniccaṃ jarābhibhūtaṃ evaṃ ekavidhena rūpakkhandho. [34] Duvidhena rūpakkhandho atthi rūpaṃ upādā atthi rūpaṃ no upādā . atthi rūpaṃ upādinnaṃ atthi rūpaṃ anupādinnaṃ . Atthi rūpaṃ upādinnupādāniyaṃ atthi rūpaṃ anupādinnupādāniyaṃ . Atthi rūpaṃ sanidassanaṃ atthi rūpaṃ anidassanaṃ . atthi rūpaṃ sappaṭighaṃ atthi rūpaṃ appaṭighaṃ . atthi rūpaṃ indriyaṃ atthi rūpaṃ na indriyaṃ. Atthi rūpaṃ mahābhūtaṃ atthi rūpaṃ na mahābhūtaṃ . atthi rūpaṃ viññatti atthi rūpaṃ na viññatti . atthi rūpaṃ cittasamuṭṭhānaṃ atthi rūpaṃ na cittasamuṭṭhānaṃ . atthi rūpaṃ cittasahabhū atthi rūpaṃ na cittasahabhū . Atthi rūpaṃ cittānuparivatti atthi rūpaṃ na cittānuparivatti . atthi rūpaṃ ajjhattikaṃ atthi rūpaṃ bāhiraṃ . atthi rūpaṃ oḷārikaṃ atthi rūpaṃ sukhumaṃ . atthi rūpaṃ dūre atthi rūpaṃ santike .pe. atthi rūpaṃ kabaḷiṅkāro āhāro atthi rūpaṃ na kabaḷiṅkāro āhāro . evaṃ duvidhena rūpakkhandho. [35] Tividhena rūpakkhandho yantaṃ rūpaṃ ajjhattikaṃ taṃ upādā yantaṃ rūpaṃ bāhiraṃ taṃ atthi upādā atthi anupādā . yantaṃ rūpaṃ ajjhattikaṃ taṃ upādinnaṃ yantaṃ rūpaṃ bāhiraṃ taṃ atthi upādinnaṃ atthi anupādinnaṃ . yantaṃ rūpaṃ ajjhattikaṃ taṃ upādinnupādāniyaṃ yantaṃ rūpaṃ bāhiraṃ taṃ atthi upādinnupādāniyaṃ atthi anupādinnupādāniyaṃ .pe. Yantaṃ rūpaṃ ajjhattikaṃ taṃ na kabaḷiṅkāro āhāro yantaṃ rūpaṃ bāhiraṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page19.

Taṃ atthi kabaḷiṅkāro āhāro atthi na kabaḷiṅkāro āhāro evaṃ tividhena rūpakkhandho. [36] Catubbidhena rūpakkhandho yantaṃ rūpaṃ upādā taṃ atthi upādinnaṃ atthi anupādinnaṃ yantaṃ rūpaṃ anupādā taṃ atthi upādinnaṃ atthi anupādinnaṃ . yantaṃ rūpaṃ upādā taṃ atthi upādinnupādāniyaṃ atthi anupādinnupādāniyaṃ yantaṃ rūpaṃ anupādā taṃ atthi upādinnupādāniyaṃ atthi anupādinnupādāniyaṃ . yantaṃ rūpaṃ upādā taṃ atthi sappaṭighaṃ atthi appaṭighaṃ yantaṃ rūpaṃ anupādā taṃ atthi sappaṭighaṃ atthi appaṭighaṃ . yantaṃ rūpaṃ upādā taṃ atthi oḷārikaṃ atthi sukhumaṃ yantaṃ rūpaṃ anupādā taṃ atthi oḷārikaṃ atthi sukhumaṃ . Yantaṃ rūpaṃ upādā taṃ atthi dūre atthi santike yantaṃ rūpaṃ anupādā taṃ atthi dūre atthi santike .pe. diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ evaṃ catubbidhena rūpakkhandho. [37] Pañcavidhena rūpakkhandho paṭhavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātu yañca rūpaṃ upādā evaṃ pañcavidhena rūpakkhandho. [38] Chabbidhena rūpakkhandho cakkhuviññeyyaṃ rūpaṃ sotaviññeyyaṃ rūpaṃ ghānaviññeyyaṃ rūpaṃ jivhāviññeyyaṃ rūpaṃ kāyaviññeyyaṃ rūpaṃ manoviññeyyaṃ rūpaṃ evaṃ chabbidhena rūpakkhandho. [39] Sattavidhena rūpakkhandho cakkhuviññeyyaṃ rūpaṃ .pe. Manodhātu- viññeyyaṃ rūpaṃ manoviññāṇadhātuviññeyyaṃ rūpaṃ evaṃ sattavidhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page20.

Rūpakkhandho. [40] Aṭṭhavidhena rūpakkhandho cakkhuviññeyyaṃ rūpaṃ .pe. Kāyaviññeyyaṃ rūpaṃ atthi sukhasamphassaṃ atthi dukkhasamphassaṃ manodhātuviññeyyaṃ rūpaṃ manoviññāṇadhātuviññeyyaṃ rūpaṃ evaṃ aṭṭhavidhena rūpakkhandho. [41] Navavidhena rūpakkhandho cakkhundriyaṃ sotindriyaṃ ghānindriyaṃ jivhindriyaṃ kāyindriyaṃ itthindriyaṃ purisindriyaṃ jīvitindriyaṃ yañca rūpaṃ na indriyaṃ evaṃ navavidhena rūpakkhandho. [42] Dasavidhena rūpakkhandho cakkhundriyaṃ .pe. jīvitindriyaṃ na indriyaṃ rūpaṃ atthi sappaṭighaṃ atthi appaṭighaṃ evaṃ dasavidhena rūpakkhandho. [43] Ekādasavidhena rūpakkhandho cakkhāyatanaṃ sotāyatanaṃ ghānāyatanaṃ jivhāyatanaṃ kāyāyatanaṃ rūpāyatanaṃ saddāyatanaṃ gandhāyatanaṃ rasāyatanaṃ phoṭṭhabbāyatanaṃ yañca rūpaṃ anidassanaṃ appaṭighaṃ dhammāyatanapariyāpannaṃ evaṃ ekādasavidhena rūpakkhandho. Ayaṃ vuccati rūpakkhandho. Tattha katamo vedanākkhandho [44] Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko. Tividhena vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato . catubbidhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page21.

Vedanākkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno . pañcavidhena vedanākkhandho atthi sukhindriyaṃ atthi dukkhindriyaṃ atthi somanassindriyaṃ atthi domanassindriyaṃ atthi upekkhindriyaṃ . chabbidhena vedanākkhandho cakkhusamphassajā vedanā sotasamphassajā vedanā ghānasamphassajā vedanā jivhāsamphassajā vedanā kāyasamphassajā vedanā manosamphassajā vedanā evaṃ chabbidhena vedanākkhandho . sattavidhena vedanākkhandho cakkhusamphassajā vedanā .pe. kāyasamphassajā vedanā manodhātusamphassajā vedanā manoviññāṇadhātusamphassajā vedanā evaṃ sattavidhena vedanākkhandho. {44.1} Aṭṭhavidhena vedanākkhandho cakkhusamphassajā vedanā .pe. Kāyasamphassajā vedanā atthi sukhā atthi dukkhā manodhātusamphassajā vedanā manoviññāṇadhātusamphassajā vedanā evaṃ aṭṭhavidhena vedanākkhandho . navavidhena vedanākkhandho cakkhusamphassajā vedanā .pe. kāyasamphassajā vedanā manodhātusamphassajā vedanā manoviññāṇadhātusamphassajā vedanā atthi kusalā atthi akusalā atthi abyākatā evaṃ navavidhena vedanākkhandho . dasavidhena vedanākkhandho cakkhusamphassajā vedanā .pe. kāyasamphassajā vedanā atthi sukhā atthi dukkhā manodhātusamphassajā vedanā manoviññāṇadhātusamphassajā vedanā atthi kusalā atthi akusalā atthi abyākatā evaṃ dasavidhena vedanākkhandho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page22.

[45] Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko. Tividhena vedanākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipāka- dhammadhammo atthi upādinnupādāniyo atthi anupādinnupādāniyo atthi anupādinnānupādāniyo atthi saṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhāsaṅkilesiko atthi savitakkasavicāro atthi avitakkavicāramatto atthi avitakkāvicāro atthi dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo atthi dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi nevadassanenanabhāvanāya- pahātabbahetuko atthi ācayagāmi atthi apacayagāmi atthi nevācayagāmināpacayagāmi atthi {45.1} sekkho atthi asekkho atthi nevasekkhonāsekkho atthi paritto atthi mahaggato atthi appamāṇo atthi parittārammaṇo atthi mahaggatārammaṇo atthi appamāṇārammaṇo atthi hīno atthi majjhimo atthi paṇīto atthi micchattaniyato atthi sammattaniyato atthi aniyato atthi maggārammaṇo atthi maggahetuko atthi maggādhipati atthi uppanno atthi anuppanno atthi uppādī atthi atīto atthi anāgato atthi paccuppanno atthi atītārammaṇo atthi anāgatārammaṇo atthi paccuppannārammaṇo atthi ajjhatto atthi bahiddho atthi ajjhattabahiddho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page23.

Atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhatta- bahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. [46] Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi hetusampayutto atthi hetuvippayutto atthi na hetu sahetuko atthi na hetu ahetuko atthi lokiyo atthi lokuttaro atthi kenaci viññeyyo atthi kenaci na viññeyyo atthi sāsavo atthi anāsavo atthi āsavasampayutto atthi āsavavippayutto atthi āsavavippayuttasāsavo atthi āsavavippayuttaanāsavo atthi saññojaniyo atthi asaññojaniyo atthi saññojanasampayutto atthi saññojanavippayutto atthi saññojanavippayuttasaññojaniyo atthi saññojanavippayuttaasaññojaniyo atthi ganthaniyo atthi aganthaniyo atthi ganthasampayutto atthi ganthavippayutto atthi {46.1} ganthavippayuttaganthaniyo atthi ganthavippayuttaaganthaniyo atthi oghaniyo atthi anoghaniyo atthi oghasampayutto atthi oghavippayutto atthi oghavippayuttaoghaniyo atthi oghavippayuttaanoghaniyo atthi yoganiyo atthi ayoganiyo atthi yogasampayutto atthi yogavippayutto atthi yogavippayuttayoganiyo atthi yogavippayuttaayoganiyo atthi nīvaraṇiyo atthi anīvaraṇiyo atthi nīvaraṇasampayutto atthi nīvaraṇavippayutto atthi nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyo atthi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyo atthi parāmaṭṭho atthi aparāmaṭṭho atthi parāmāsasampayutto atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page24.

Parāmāsavippayutto atthi parāmāsavippayuttaparāmaṭṭho atthi parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭho atthi upādinno atthi anupādinno atthi upādāniyo atthi anupādāniyo atthi upādānasampayutto atthi upādānavippayutto atthi upādānavippayuttaupādāniyo atthi upādānavippayuttaanupādāniyo atthi saṅkilesiko atthi asaṅkilesiko atthi saṅkiliṭṭho atthi asaṅkiliṭṭho atthi kilesasampayutto atthi kilesavippayutto atthi kilesavippayuttasaṅkilesiko atthi kilesavippayuttaasaṅkilesiko atthi dassanena pahātabbo atthi {46.2} na dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi na bhāvanāya pahātabbo atthi dassanena pahātabbahetuko atthi na dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi na bhāvanāya pahātabbahetuko atthi savitakko atthi avitakko atthi savicāro atthi avicāro atthi sappītiko atthi appītiko atthi pītisahagato atthi na pītisahagato atthi kāmāvacaro atthi na kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi na rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi na arūpāvacaro atthi pariyāpanno atthi apariyāpanno atthi niyyāniko atthi aniyyāniko atthi niyato atthi aniyato atthi sauttaro atthi anuttaro atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena vedanākkhandho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page25.

[47] Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena vedanākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. Dukamūlakaṃ. [48] Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena vedanākkhandho . ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi saraṇo atthi araṇo. Tividhena vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {48.1} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko. Tividhena vedanākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhatta- bahiddhārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena vedanākkhandho . ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . Duvidhena vedanākkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena vedanākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page26.

Nevavipākanavipākadhammadhammo .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. Tikamūlakaṃ. [49] Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko. Tividhena vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.1} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi hetusampayutto atthi hetuvippayutto . tividhena vedanākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipāka- navipākadhammadhammo .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.2} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi na hetu sahetuko atthi na hetu ahetuko. Tividhena vedanākkhandho atthi upādinnupādāniyo atthi anupādinnupādāniyo atthi anupādinnānupādāniyo .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.3} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi lokiyo atthi lokuttaro. Tividhena vedanākkhandho atthi saṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhāsaṅkilesiko .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.4} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . Duvidhena vedanākkhandho atthi kenaci

--------------------------------------------------------------------------------------------- page27.

Viññeyyo atthi kenaci na viññeyyo . tividhena vedanākkhandho atthi savitakkasavicāro atthi avitakkavicāramatto atthi avitakkāvicāro .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.5} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi sāsavo atthi anāsavo . Tividhena vedanākkhandho atthi dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.6} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi āsavasampayutto atthi āsavavippayutto . Tividhena vedanākkhandho atthi dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi nevadassanenanabhāvanāya- pahātabbahetuko .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.7} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi āsavavippayuttasāsavo atthi āsavavippayutta- anāsavo . tividhena vedanākkhandho atthi ācayagāmi atthi apacayagāmi atthi nevācayagāmināpacayagāmi .pe. evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.8} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi saññojaniyo atthi asaññojaniyo . tividhena vedanākkhandho atthi sekkho atthi asekkho atthi nevasekkhonāsekkho .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.9} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi saññojanasampayutto atthi saññojanavippayutto .

--------------------------------------------------------------------------------------------- page28.

Tividhena vedanākkhandho atthi paritto atthi mahaggato atthi appamāṇo .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.10} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi saññojanavippayuttasaññojaniyo atthi saññojanavippayuttaasaññojaniyo . tividhena vedanākkhandho atthi parittārammaṇo atthi mahaggatārammaṇo atthi appamāṇārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.11} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi ganthaniyo atthi aganthaniyo. Tividhena vedanākkhandho atthi hīno atthi majjhimo atthi paṇīto .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.12} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi ganthasampayutto atthi ganthavippayutto . tividhena vedanākkhandho atthi micchattaniyato atthi sammattaniyato atthi aniyato .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.13} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi ganthavippayuttaganthaniyo atthi ganthavippayutta- aganthaniyo . tividhena vedanākkhandho atthi maggārammaṇo atthi maggahetuko atthi maggādhipati .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.14} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi oghaniyo atthi anoghaniyo. Tividhena vedanākkhandho atthi uppanno atthi anuppanno atthi uppādī .pe. evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.15} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page29.

Vedanākkhandho atthi oghasampayutto atthi oghavippayutto . tividhena vedanākkhandho atthi atīto atthi anāgato atthi paccuppanno .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.16} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi oghavippayuttaoghaniyo atthi oghavippayutta- anoghaniyo . tividhena vedanākkhandho atthi atītārammaṇo atthi anāgatārammaṇo atthi paccuppannārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.17} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi yoganiyo atthi ayoganiyo. Tividhena vedanākkhandho atthi ajjhatto atthi bahiddho atthi ajjhattabahiddho .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. {49.18} Ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi yogasampayutto atthi yogavippayutto . tividhena vedanākkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena vedanākkhandho. Ubhatovaḍḍhakaṃ [50] Sattavidhena vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno evaṃ sattavidhena vedanākkhandho. Aparopi sattavidhena vedanākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page30.

Bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno evaṃ sattavidhena vedanākkhandho. [51] Catuvīsatividhena vedanākkhandho cakkhusamphassapaccayā vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato sotasamphassapaccayā vedanākkhandho .pe. ghānasamphassapaccayā vedanākkhandho .pe. Jivhāsamphassapaccayā vedanākkhandho .pe. kāyasamphassapaccayā vedanākkhandho .pe. manosamphassapaccayā vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato cakkhusamphassajā vedanā sotasamphassajā vedanā ghānasamphassajā vedanā jivhāsamphassajā vedanā kāyasamphassajā vedanā manosamphassajā vedanā evaṃ catuvīsatividhena vedanākkhandho. {51.1} Aparopi catuvīsatividhena vedanākkhandho cakkhusamphassapaccayā vedanākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo sotasamphassapaccayā vedanākkhandho .pe. ghānasamphassapaccayā vedanākkhandho .pe. Jivhāsamphassapaccayā vedanākkhandho .pe. kāyasamphassapaccayā vedanākkhandho .pe. manosamphassapaccayā vedanākkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo cakkhusamphassajā vedanā .pe. manosamphassajā vedanā evaṃ catuvīsatividhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page31.

Vedanākkhandho. [52] Tiṃsavidhena vedanākkhandho cakkhusamphassapaccayā vedanākkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassa- paccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā vedanākkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā vedanā .pe. manosamphassajā vedanā evaṃ tiṃsavidhena vedanākkhandho. [53] Bahuvidhena vedanākkhandho cakkhusamphassapaccayā vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. Kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā vedanā .pe. manosamphassajā vedanā evaṃ bahuvidhena vedanākkhandho . Aparopi bahuvidhena vedanākkhandho cakkhusamphassapaccayā vedanākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇoatthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page32.

Arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. Ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. Kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā vedanākkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhatta- bahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā vedanā .pe. manosamphassajā vedanā evaṃ bahuvidhena vedanākkhandho. Ayaṃ vuccati vedanākkhandho. Tattha katamo saññākkhandho [54] Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato. Catubbidhena saññākkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno . pañcavidhena saññākkhandho atthi sukhindriyasampayutto atthi dukkhindriyasampayutto atthi somanassindriyasampayutto atthi domanassindriyasampayutto atthi upekkhindriyasampayutto . chabbidhena saññākkhandho cakkhusamphassajā saññā sotasamphassajā saññā ghānasamphassajā saññā jivhāsamphassajā saññā kāyasamphassajā saññā manosamphassajā saññā evaṃ chabbidhena saññākkhandho . Sattavidhena saññākkhandho cakkhusamphassajā saññā .pe. kāyasamphassajā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page33.

Saññā manodhātusamphassajā saññā manoviññāṇadhātusamphassajā saññā evaṃ sattavidhena saññākkhandho . aṭṭhavidhena saññākkhandho cakkhusamphassajā saññā .pe. kāyasamphassajā saññā atthi sukhasahagatā atthi dukkhasahagatā manodhātusamphassajā saññā manoviññāṇadhātusamphassajā saññā evaṃ aṭṭhavidhena saññākkhandho . Navavidhena saññākkhandho cakkhusamphassajā saññā .pe. kāyasamphassajā saññā manodhātusamphassajā saññā manoviññāṇadhātusamphassajā saññā atthi kusalā atthi akusalā atthi abyākatā evaṃ navavidhena saññākkhandho . dasavidhena saññākkhandho cakkhusamphassajā saññā .pe. kāyasamphassajā saññā atthi sukhasahatā atthi dukkhasahagatā manodhātusamphassajā saññā manoviññāṇadhātusamphassajā saññā atthi kusalā atthi akusalā atthi abyākatā evaṃ dasavidhena saññākkhandho. [55] Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena saññākkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo atthi upādinnupādāniyo atthi anupādinnupādāniyo atthi anupādinnā nupādāniyo atthi saṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko

--------------------------------------------------------------------------------------------- page34.

Atthi asaṅkiliṭṭhāsaṅkilesiko atthi savitakkasavicāro atthi avitakka- vicāramatto atthi avitakkāvicāro atthi pītisahagato atthi sukhasahagato atthi upekkhāsahagato atthi dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo atthi dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi nevadassanena- nabhāvanāyapahātabbahetuko atthi ācayagāmi atthi apacayagāmi atthi nevācayagāmināpacayagāmi atthi sekkho atthi asekkho atthi neva sekkho nāsekkho atthi paritto atthi mahaggato atthi {55.1} appamāṇo atthi parittārammaṇo atthi mahaggatārammaṇo atthi appamāṇārammaṇo atthi hīno atthi majjhimo atthi paṇīto atthi micchattaniyato atthi sammattaniyato atthi aniyato atthi maggārammaṇo atthi maggahetuko atthi maggādhipati atthi uppanno atthi anuppanno atthi uppādī atthi atīto atthi anāgato atthi paccuppanno atthi atītārammaṇo atthi anāgatārammaṇo atthi paccuppannārammaṇo atthi ajjhatto atthi bahiddho atthi ajjhattabahiddho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. [56] Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi hetusampayutto atthi hetuvippayutto atthi na hetu sahetuko atthi na hetu ahetuko atthi lokiyo atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page35.

Lokuttaro atthi kenaci viññeyyo atthi kenaci na viññeyyo atthi sāsavo atthi anāsavo atthi āsavasampayutto atthi āsavavippayutto atthi āsavavippayuttasāsavo atthi āsavavippayuttaanāsavo atthi saññojaniyo atthi asaññojaniyo atthi saññojanasampayutto atthi saññojanavippayutto atthi saññojanavippayuttasaññojaniyo atthi saññojanavippayuttaasaññojaniyo atthi ganthaniyo atthi aganthaniyo atthi ganthasampayutto atthi ganthavippayutto atthi {56.1} ganthavippayuttaganthaniyo atthi ganthavippayuttaaganthaniyo atthi oghaniyo atthi anoghaniyo atthi oghasampayutto atthi oghavippayutto atthi oghavippayuttaoghaniyo atthi oghavippayuttaanoghaniyo atthi yoganiyo atthi ayoganiyo atthi yogasampayutto atthi yogavippayutto atthi yogavippayuttayoganiyo atthi yogavippayuttaayoganiyo atthi nīvaraṇiyo atthi anīvaraṇiyo atthi nīvaraṇasampayutto atthi nīvaraṇavippayutto atthi nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyo atthi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyo atthi parāmaṭṭho atthi aparāmaṭṭho atthi parāmāsasampayutto atthi parāmāsavippayutto atthi parāmāsavippayuttaparāmaṭṭho atthi parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭho atthi upādinno atthi anupādinno atthi upādāniyo atthi anupādāniyo atthi upādānasampayutto atthi upādānavippayutto atthi upādāna- vippayuttaupādāniyo atthi upādānavippayuttaanupādāniyo atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page36.

Saṅkilesiko atthi asaṅkilesiko atthi saṅkiliṭṭho atthi asaṅkiliṭṭho atthi kilesasampayutto atthi kilesavippayutto atthi kilesavippayutta- saṅkilesiko atthi kilesavippayuttaasaṅkilesiko atthi dassanena pahātabbo atthi na dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi na bhāvanāya pahātabbo atthi dassanena pahātabbahetuko atthi na dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi na bhāvanāya pahātabbahetuko atthi savitakko atthi avitakko atthi savicāro atthi avicāro atthi sappītiko atthi {56.2} appītiko atthi pītisahagato atthi na pītisahagato atthi sukhasahagato atthi na sukhasahagato atthi upekkhāsahagato atthi na upekkhāsahagato atthi kāmāvacaro atthi na kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi na rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi na arūpāvacaro atthi pariyāpanno atthi apariyāpanno atthi niyyāniko atthi aniyyāniko atthi niyato atthi aniyato atthi sauttaro atthi anuttaro atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. [57] Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena saññākkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page37.

Ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. Dukamūlakaṃ. [58] Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {58.1} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {58.2} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena saññākkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {58.3} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena saññākkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. evaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page38.

Dasavidhena saññākkhandho. Tikamūlakaṃ. [59] Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.1} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi hetusampayutto atthi hetuvippayutto . Tividhena saññākkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.2} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi na hetu sahetuko atthi na hetu ahetuko . Tividhena saññākkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.3} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi lokiyo atthi lokuttaro . tividhena saññākkhandho atthi upādinnupādāniyo atthi anupādinnupādāniyo atthi anupādinnānupādāniyo .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.4} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . Duvidhena saññākkhandho atthi kenaci viññeyyo atthi kenaci na viññeyyo . tividhena saññākkhandho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page39.

Atthi saṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhāsaṅkilesiko .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.5} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi sāsavo atthi anāsavo . tividhena saññākkhandho atthi savitakkasavicāro atthi avitakkavicāramatto atthi avitakkāvicāro .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.6} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi āsavasampayutto atthi āsavavippayutto . Tividhena saññākkhandho atthi pītisahagato atthi sukhasahagato atthi upekkhāsahagato .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.7} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi āsavavippayuttasāsavo atthi āsavavippayutta- anāsavo . tividhena saññākkhandho atthi dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.8} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi saññojaniyo atthi asaññojaniyo . tividhena saññākkhandho atthi dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetuko .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.9} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . Duvidhena saññākkhandho atthi saññojanasampayutto atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page40.

Saññojanavippayutto . tividhena saññākkhandho atthi ācayagāmi atthi apacayagāmi atthi nevācayagāmināpacayagāmi .pe. evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.10} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . Duvidhena saññākkhandho atthi saññojanavippayuttasaññojaniyo atthi saññojanavippayuttaasaññojaniyo . tividhena saññākkhandho atthi sekkho atthi asekkho atthi neva sekkho nāsekkho .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.11} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi ganthaniyo atthi aganthaniyo . tividhena saññākkhandho atthi paritto atthi mahaggato atthi appamāṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.12} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi ganthasampayutto atthi ganthavippayutto . tividhena saññākkhandho atthi parittārammaṇo atthi mahaggatārammaṇo atthi appamāṇārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.13} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi ganthavippayuttaganthaniyo atthi ganthavippayutta- aganthaniyo . tividhena saññākkhandho atthi hīno atthi majjhimo atthi paṇīto .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.14} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . Duvidhena saññākkhandho atthi oghaniyo atthi anoghaniyo . Tividhena saññākkhandho atthi micchattaniyato atthi sammattaniyato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page41.

Atthi aniyato .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.15} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi oghasampayutto atthi oghavippayutto . Tividhena saññākkhandho atthi maggārammaṇo atthi maggahetuko atthi maggādhipati .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.16} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi oghavippayuttaoghaniyo atthi oghavippayutta- anoghaniyo . tividhena saññākkhandho atthi uppanno atthi anuppanno atthi uppādī .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.17} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi yoganiyo atthi ayoganiyo . Tividhena saññākkhandho atthi atīto atthi anāgato atthi paccuppanno .pe. evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.18} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi yogasampayutto atthi yogavippayutto . tividhena saññākkhandho atthi atītārammaṇo atthi anāgatārammaṇo atthi paccuppannārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saññākkhandho. {59.19} Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi yogavippayuttayoganiyo atthi yogavippayutta- ayoganiyo . tividhena saññākkhandho atthi ajjhatto atthi bahiddho atthi ajjhattabahiddho .pe. evaṃ dasavidhena saññākkhandho. Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi nīvaraṇiyo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page42.

Atthi anīvaraṇiyo . tividhena saññākkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena saññākkhandho. Ubhatovaḍḍhakaṃ. [60] Sattavidhena saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno evaṃ sattavidhena saññākkhandho . aparopi sattavidhena saññākkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno evaṃ sattavidhena saññākkhandho. [61] Catuvīsatividhena saññākkhandho cakkhusamphassapaccayā saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato sotasamphassapaccayā .pe. Ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassa- paccayā .pe. manosamphassapaccayā saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato cakkhusamphassajā saññā sotasamphassajā saññā ghānasamphassajā saññā jivhāsamphassajā saññā kāyasamphassajā saññā manosamphassajā saññā evaṃ catuvīsatividhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page43.

Vidhena saññākkhandho . aparopi catuvīsatividhena saññākkhandho cakkhusamphassapaccayā saññākkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. Manosamphassapaccayā saññākkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo cakkhusamphassajā saññā .pe. Manosamphassajā saññā evaṃ catuvīsatividhena saññākkhandho. [62] Tiṃsavidhena saññākkhandho cakkhusamphassapaccayā saññākkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassa- paccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā saññākkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā saññā .pe. manosamphassajā saññā evaṃ tiṃsavidhena saññākkhandho. [63] Bahuvidhena saññākkhandho cakkhusamphassapaccayā saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page44.

Paccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā saññā .pe. Manosamphassajā saññā evaṃ bahuvidhena saññākkhandho. {63.1} Aparopi bahuvidhena saññākkhandho cakkhusamphassapaccayā saññākkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassa- paccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā saññākkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā saññā .pe. Manosamphassajā saññā evaṃ bahuvidhena saññākkhandho. Ayaṃ vuccati saññākkhandho. Tattha katamo saṅkhārakkhandho [64] Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetu atthi na hetu. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page45.

Kusalo atthi akusalo atthi abyākato . catuvidhena saṅkhārakkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno. Pañcavidhena saṅkhārakkhandho atthi sukhindriyasampayutto atthi dukkhindriyasampayutto atthi somanassindriyasampayutto atthi domanassindriyasampayutto atthi upekkhindriyasampayutto . chabbidhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassajā cetanā sotasamphassajā cetanā ghānasamphassajā cetanā jivhāsamphassajā cetanā kāyasamphassajā cetanā manosamphassajā cetanā evaṃ chabbidhena saṅkhārakkhandho . Sattavidhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassajā cetanā .pe. Kāyasamphassajā cetanā manodhātusamphassajā cetanā manoviññāṇadhātusamphassajā cetanā evaṃ sattavidhena saṅkhārakkhandho. {64.1} Aṭṭhavidhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassajā cetanā .pe. Kāyasamphassajā cetanā atthi sukhasahagatā atthi dukkhasahagatā manodhātusamphassajā cetanā manoviññāṇadhātusamphassajā cetanā evaṃ aṭṭhavidhena saṅkhārakkhandho. Navavidhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassajā cetanā .pe. manodhātusamphassajā cetanā manoviññāṇadhātusamphassajā cetanā atthi kusalā atthi akusalā atthi abyākatā evaṃ navavidhena saṅkhārakkhandho . dasavidhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassajā cetanā .pe. Kāyasamphassajā cetanā atthi sukhasahagatā atthi dukkhasahagatā manodhātu- samphassajā cetanā manoviññāṇadhātusamphassajā cetanā atthi kusalā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page46.

Atthi akusalā atthi abyākatā evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. [65] Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetu atthi na hetu . tividhena saṅkhārakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo atthi upādinnupādāniyo atthi anupādinnupādāniyo atthi anupādinnānupādāniyo atthi saṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhāsaṅkilesiko atthi savitakkasavicāro atthi avitakkavicāramatto atthi avitakkāvicāro atthi pītisahagato atthi sukhasahagato atthi {65.1} upekkhāsahagato atthi dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo atthi dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi nevadassanena- nabhāvanāyapahātabbahetuko atthi ācayagāmi atthi apacayagāmi atthi nevācayagāmināpacayagāmi atthi sekkho atthi asekkho atthi neva sekkho nāsekkho atthi paritto atthi mahaggato atthi appamāṇo atthi parittārammaṇo atthi mahaggatārammaṇo atthi appamāṇārammaṇo atthi hīno atthi majjhimo atthi paṇīto atthi micchattaniyato atthi sammattaniyato atthi aniyato atthi maggārammaṇo atthi maggahetuko atthi maggādhipati atthi uppanno atthi anuppanno

--------------------------------------------------------------------------------------------- page47.

Atthi uppādī atthi atīto atthi anāgato atthi paccuppanno atthi atītārammaṇo atthi anāgatārammaṇo atthi paccuppannārammaṇo atthi ajjhatto atthi bahiddho atthi ajjhattabahiddho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhatta- bahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. [66] Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko atthi hetusampayutto atthi hetuvippayutto atthi hetu ceva sahetuko ca atthi sahetuko ceva na ca hetu atthi hetu ceva hetusampayutto ca atthi hetusampayutto ceva na ca hetu atthi na hetu sahetuko atthi na hetu ahetuko atthi lokiyo atthi lokuttaro atthi kenaci viññeyyo atthi kenaci na viññeyyo atthi āsavo atthi no āsavo atthi sāsavo atthi anāsavo atthi āsavasampayutto atthi āsavavippayutto atthi āsavo ceva sāsavo ca atthi sāsavo ceva no ca āsavo atthi {66.1} āsavo ceva āsavasampayutto ca atthi āsavasampayutto ceva no ca āsavo atthi āsavavippayuttasāsavo atthi āsavavippayutta- anāsavo atthi saññojanaṃ atthi no saññojanaṃ atthi saññojaniyo atthi asaññojaniyo atthi saññojanasampayutto atthi saññojana- vippayutto atthi saññojanañceva saññojaniyo ca atthi saññojaniyo ceva no ca saññojanaṃ atthi saññojanañceva saññojanasampayutto ca atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page48.

Saññojanasampayutto ceva no ca saññojanaṃ atthi saññojana- vippayuttasaññojaniyo atthi saññojanavippayuttaasaññojaniyo atthi gantho atthi no gantho atthi ganthaniyo atthi aganthaniyo atthi ganthasampayutto atthi ganthavippayutto atthi gantho ceva ganthaniyo ca atthi ganthaniyo ceva no ca gantho atthi gantho ceva ganthasampayutto ca atthi ganthasampayutto ceva no ca gantho atthi ganthavippayuttaganthaniyo atthi ganthavippayuttaaganthaniyo atthi ogho atthi no ogho atthi oghaniyo atthi anoghaniyo atthi oghasampayutto atthi oghavippayutto atthi ogho ceva oghaniyo ca atthi oghaniyo ceva no ca ogho atthi {66.2} ogho ceva oghasampayutto ca atthi oghasampayutto ceva no ca ogho atthi oghavippayuttaoghaniyo atthi oghavippayuttaanoghaniyo atthi yogo atthi no yogo atthi yoganiyo atthi ayoganiyo atthi yogasampayutto atthi yogavippayutto atthi yogo ceva yoganiyo ca atthi yoganiyo ceva no ca yogo atthi yogo ceva yogasampayutto ca atthi yogasampayutto ceva no ca yogo atthi yogavippayuttayoganiyo atthi yogavippayuttaayoganiyo atthi {66.3} nīvaraṇaṃ atthi no nīvaraṇaṃ atthi nīvaraṇiyo atthi anīvaraṇiyo atthi nīvaraṇasampayutto atthi nīvaraṇavippayutto atthi nīvaraṇañceva nīvaraṇiyo ca atthi nīvaraṇiyo ceva no ca nīvaraṇaṃ atthi nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayutto ca atthi nīvaraṇasampayutto ceva no ca nīvaraṇaṃ atthi nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page49.

Atthi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyo atthi parāmāso atthi no parāmāso atthi parāmaṭṭho atthi aparāmaṭṭho atthi parāmāsasampayutto atthi parāmāsavippayutto atthi parāmāso ceva parāmaṭṭho ca atthi parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso atthi parāmāsavippayuttaparāmaṭṭho atthi parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭho atthi upādinno atthi anupādinno atthi upādānaṃ atthi no upādānaṃ atthi upādāniyo atthi anupādāniyo atthi upādānasampayutto atthi upādānavippayutto atthi upādānañceva upādāniyo ca atthi upādāniyo ceva no ca upādānaṃ atthi upādānañceva upādānasampayutto ca atthi {66.4} upādānasampayutto ceva no ca upādānaṃ atthi upādānavippayuttaupādāniyo atthi upādānavippayuttaanupādāniyo atthi kileso atthi no kileso atthi saṅkilesiko atthi asaṅkilesiko atthi saṅkiliṭṭho atthi asaṅkiliṭṭho atthi kilesasampayutto atthi kilesavippayutto atthi kileso ceva saṅkilesiko ca atthi saṅkilesiko ceva no ca kileso atthi kileso ceva saṅkiliṭṭho ca atthi saṅkiliṭṭho ceva no ca kileso atthi kileso ceva kilesasampayutto ca atthi kilesasampayutto ceva no ca kileso atthi kilesavippayuttasaṅkilesiko atthi kilesavippayuttaasaṅkilesiko atthi dassanena pahātabbo atthi na dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi na bhāvanāya pahātabbo atthi dassanena pahātabbahetuko atthi na dassanena pahātabbahetuko atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page50.

Bhāvanāya pahātabbahetuko atthi na bhāvanāya pahātabbahetuko atthi {66.5} savitakko atthi avitakko atthi savicāro atthi avicāro atthi sappītiko atthi appītiko atthi pītisahagato atthi na pītisahagato atthi sukhasahagato atthi na sukhasahagato atthi upekkhāsahagato atthi na upekkhāsahagato atthi kāmāvacaro atthi na kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi na rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi na arūpāvacaro atthi pariyāpanno atthi apariyāpanno atthi niyyāniko atthi aniyyāniko atthi niyato atthi aniyato atthi sauttaro atthi anuttaro atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. [67] Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena saṅkhārakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. Dukamūlakaṃ. [68] Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetu atthi na hetu . tividhena saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page51.

Saṅkhārakkhandho. {68.1} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhenasaṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho . ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . Duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetu atthi na hetu. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho . ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto. Duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena saṅkhārakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. Tikamūlakaṃ. [69] Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetu atthi na hetu . tividhena saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.1} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page52.

Saṅkhārakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.2} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetusampayutto atthi hetuvippayutto . tividhena saṅkhārakkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipāka- navipākadhammadhammo .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.3} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetu ceva sahetuko ca atthi sahetuko ceva na ca hetu . tividhena saṅkhārakkhandho atthi upādinnupādāniyo atthi anupādinnupādāniyo atthi anupādinnānupādāniyo .pe. evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.4} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetu ceva hetusampayutto ca atthi hetusampayutto ceva na ca hetu . tividhena saṅkhārakkhandho atthi saṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhāsaṅkilesiko .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.5} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi na hetu sahetuko atthi na hetu ahetuko. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi savitakkasavicāro atthi avitakkavicāramatto atthi avitakkāvicāro .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.6} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto .

--------------------------------------------------------------------------------------------- page53.

Duvidhena saṅkhārakkhandho atthi lokiyo atthi lokuttaro . tividhena saṅkhārakkhandho atthi pītisahagato atthi sukhasahagato atthi upekkhāsahagato .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.7} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi kenaci viññeyyo atthi kenaci na viññeyyo. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo .pe. evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.8} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi āsavo atthi no āsavo. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetuko .pe. evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.9} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi sāsavo atthi anāsavo . Tividhena saṅkhārakkhandho atthi ācayagāmi atthi apacayagāmi atthi nevācayagāmināpacayagāmi .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.10} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi āsavasampayutto atthi āsavavippayutto . Tividhena saṅkhārakkhandho atthi sekkho atthi asekkho atthi nevasekkho nāsekkho .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.11} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi āsavo ceva sāsavo ca atthi sāsavo ceva no ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page54.

Āsavo . tividhena saṅkhārakkhandho atthi paritto atthi mahaggato atthi appamāṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.12} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi āsavo ceva āsavasampayutto ca atthi āsavasampayutto ceva no ca āsavo. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi parittārammaṇo atthi mahaggatārammaṇo atthi appamāṇārammaṇo .pe. evaṃ dasvidhena saṅkhārakkhandho. {69.13} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi āsavavippayuttasāsavo atthi āsavavippayuttaanāsavo. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi hīno atthi majjhimo atthi paṇīto .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.14} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saññojanaṃ atthi no saññojanaṃ . tividhena saṅkhārakkhandho atthi micchattaniyato atthi sammattaniyato atthi aniyato .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.15} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saññojaniyo atthi asaññojaniyo . tividhena saṅkhārakkhandho atthi maggārammaṇo atthi maggahetuko atthi maggādhipati .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.16} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saññojanasampayutto atthi saññojanavippayutto . Tividhena saṅkhārakkhandho atthi uppanno atthi anuppanno atthi uppādī .pe. evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho . ekavidhena saṅkhārakkhandho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page55.

Cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saññojanañceva saññojaniyo ca atthi saññojaniyo ceva no ca saññojanaṃ . Tividhena saṅkhārakkhandho atthi atīto atthi anāgato atthi paccuppanno .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.17} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saññojanañceva saññojanasampayutto ca atthi saññojanasampayutto ceva no ca saññojanaṃ . tividhena saṅkhārakkhandho atthi atītārammaṇo atthi anāgatārammaṇo atthi paccuppannārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.18} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi saññojanavippayuttasaññojaniyo atthi saññojanavippayuttaasaññojaniyo . tividhena saṅkhārakkhandho atthi ajjhatto atthi bahiddho atthi ajjhattabahiddho .pe. evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. {69.19} Ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi gantho atthi no gantho. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhatta- bahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena saṅkhārakkhandho. Ubhatovaḍḍhakaṃ. [70] Sattavidhena saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno evaṃ sattavidhena saṅkhārakkhandho. Aparopi sattavidhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page56.

Saṅkhārakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno evaṃ sattavidhena saṅkhārakkhandho. [71] Catuvīsatividhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassa- paccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato cakkhusamphassajā cetanā .pe. manosamphassajā cetanā evaṃ catuvīsatividhena saṅkhārakkhandho . aparopi catuvīsatividhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo sotasamphassapaccayā .pe. Ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. Kāyasamphassapaccayā .pe. Manosamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo cakkhusamphassajā cetanā .pe. Manosamphassajā cetanā evaṃ catuvīsatividhena saṅkhārakkhandho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page57.

[72] Tiṃsavidhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. Manosamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā cetanā .pe. Manosamphassajā cetanā evaṃ tiṃsavidhena saṅkhārakkhandho. [73] Bahuvidhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā cetanā .pe. manosamphassajā cetanā evaṃ bahuvidhena saṅkhārakkhandho . aparopi bahuvidhena saṅkhārakkhandho cakkhusamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro

--------------------------------------------------------------------------------------------- page58.

Atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. Ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. Kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā saṅkhārakkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhatta- bahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhusamphassajā cetanā .pe. manosamphassajā cetanā evaṃ bahuvidhena saṅkhārakkhandho. Ayaṃ vuccati saṅkhārakkhandho. Tattha katamo viññāṇakkhandho [74] Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato . Catubbidhena viññāṇakkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno . pañcavidhena viññāṇakkhandho atthi sukhindriyasampayutto atthi dukkhindriyasampayutto atthi somanassindriyasampayutto atthi domanassindriyasampayutto atthi upekkhindriyasampayutto . chabbidhena viññāṇakkhandho cakkhuviññāṇaṃ sotaviññāṇaṃ ghānaviññāṇaṃ jivhāviññāṇaṃ kāyaviññāṇaṃ manoviññāṇaṃ evaṃ chabbidhena viññāṇakkhandho . sattavidhena viññāṇakkhandho cakkhuviññāṇaṃ .pe. kāyaviññāṇaṃ manodhātu manoviññāṇadhātu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page59.

Viññāṇadhātu evaṃ sattavidhena viññāṇakkhandho . aṭṭhavidhena viññāṇakkhandho cakkhuviññāṇaṃ .pe. kāyaviññāṇaṃ atthi sukhasahagataṃ atthi dukkhasahagataṃ manodhātu manoviññāṇadhātu evaṃ aṭṭhavidhena viññāṇakkhandho . navavidhena viññāṇakkhandho cakkhuviññāṇaṃ .pe. kāyaviññāṇaṃ manodhātu manoviññāṇadhātu atthi kusalā atthi akusalā atthi abyākatā evaṃ navavidhena viññāṇakkhandho . Dasavidhena viññāṇakkhandho cakkhuviññāṇaṃ .pe. kāyaviññāṇaṃ atthi sukhasahagataṃ atthi dukkhasahagataṃ manodhātu manoviññāṇadhātu atthi kusalā atthi akusalā atthi abyākatā evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. [75] Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena viññāṇakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo atthi upādinnupādāniyo atthi anupādinnupādāniyo atthi anupādinnānu- pādāniyo atthi saṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhāsaṅkilesiko atthi savitakkasavicāro atthi avitakkavicāramatto atthi avitakkāvicāro atthi pītisahagato atthi sukhasahagato atthi upekkhāsahagato atthi dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page60.

Atthi dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetuko atthi ācayagāmi atthi apacayagāmi atthi nevācayagāmināpacayagāmi atthi sekkho atthi asekkho atthi nevasekkhonāsekkho atthi paritto atthi mahaggato atthi appamāṇo atthi parittārammaṇo atthi mahaggatārammaṇo atthi appamāṇārammaṇo atthi hīno atthi majjhimo atthi paṇīto atthi micchattaniyato atthi sammattaniyato atthi aniyato atthi maggārammaṇo atthi maggahetuko atthi maggādhipati atthi uppanno atthi anuppanno atthi uppādī atthi atīto atthi anāgato atthi paccuppanno atthi atītārammaṇo atthi anāgatārammaṇo atthi paccuppannārammaṇo atthi ajjhatto atthi bahiddho atthi ajjhattabahiddho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. [76] Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi hetusampayutto atthi hetuvippayutto atthi na hetu sahetuko atthi na hetu ahetuko atthi lokiyo atthi lokuttaro atthi kenaci viññeyyo atthi kenaci na viññeyyo atthi sāsavo atthi anāsavo atthi āsavasampayutto atthi āsavavippayutto atthi āsavavippayuttasāsavo atthi āsavavippayuttaanāsavo atthi saññojaniyo atthi asaññojaniyo atthi saññojanasampayutto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page61.

Atthi saññojanavippayutto atthi saññojanavippayuttasaññojaniyo saññojaniyo atthi saññojanavippayuttaasaññojaniyo atthi {76.1} ganthaniyo atthi aganthaniyo atthi ganthasampayutto atthi ganthavippayutto atthi ganthavippayuttaganthaniyo atthi ganthavippayutta- aganthaniyo atthi oghaniyo atthi anoghaniyo atthi oghasampayutto atthi oghavippayutto atthi oghavippayuttaoghaniyo atthi oghavippayuttaanoghaniyo atthi yoganiyo atthi ayoganiyo atthi yogasampayutto atthi yogavippayutto atthi yogavippayuttayoganiyo atthi yogavippayuttaayoganiyo atthi nīvaraṇiyo atthi anīvaraṇiyo atthi nīvaraṇasampayutto atthi nīvaraṇavippayutto atthi nīvaraṇa- vippayuttanīvaraṇiyo atthi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyo atthi parāmaṭṭho atthi {76.2} aparāmaṭṭho atthi parāmāsasampayutto atthi parāmāsavippayutto atthi parāmāsavippayuttaparāmaṭṭho atthi parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭho atthi upādinno atthi anupādinno atthi upādāniyo atthi anupādāniyo atthi upādānasampayutto atthi upādānavippayutto atthi upādānavippayuttaupādāniyo atthi upādānavippayuttaanupādāniyo atthi {76.3} saṅkilesiko atthi asaṅkilesiko atthi saṅkiliṭṭho atthi asaṅkiliṭṭho atthi kilesasampayutto atthi kilesavippayutto atthi kilesavippayuttasaṅkilesiko atthi kilesavippayuttaasaṅkilesiko atthi dassanena pahātabbo atthi na dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page62.

Pahātabbo atthi na bhāvanāya pahātabbo atthi dassanena pahātabbahetuko atthi na dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi na bhāvanāya pahātabbahetuko atthi savitakko atthi avitakko atthi savicāro atthi avicāro atthi sappītiko atthi appītiko atthi pītisahagato atthi na pītisahagato atthi sukhasahagato atthi na sukhasahagato atthi upekkhāsahagato atthi na upekkhāsahagato atthi kāmāvacaro atthi na kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi na rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi na arūpāvacaro atthi pariyāpanno atthi apariyāpanno atthi niyyāniko atthi aniyyāniko atthi niyato atthi aniyato atthi sauttaro atthi anuttaro atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. [77] Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena viññāṇakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. Atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhatta- bahiddhārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. Dukamūlakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page63.

[78] Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho . ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi saraṇo atthi araṇo. Tividhena viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho . ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko. {78.1} Tividhena viññāṇakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho . Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi saraṇo atthi araṇo . tividhena viññāṇakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. Tikamūlakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page64.

[79] Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto duvidhena viññāṇakkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.1} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi hetusampayutto atthi hetuvippayutto . tividhena viññāṇakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.2} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi na hetu sahetuko atthi na hetu ahetuko . Tividhena viññāṇakkhandho atthi vipāko atthi vipākadhammadhammo atthi nevavipākanavipākadhammadhammo .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.3} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi lokiyo atthi lokuttaro. Tividhena viññāṇakkhandho atthi upādinnupādāniyo atthi anupādinnupādāniyo atthi anupādinnānupādāniyo .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.4} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi kenaci viññeyyo atthi kenaci na viññeyyo. Tividhena viññāṇakkhandho atthi saṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko atthi asaṅkiliṭṭhāsaṅkilesiko .pe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page65.

Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.5} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi sāsavo atthi anāsavo . Tividhena viññāṇakkhandho atthi savitakkasavicāro atthi avitakkavicāramatto atthi avitakkāvicāro .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.6} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi āsavasampayutto atthi āsavavippayutto . Tividhena viññāṇakkhandho atthi pītisahagato atthi sukhasahagato atthi upekkhāsahagato .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.7} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi āsavavippayuttasāsavo atthi āsavavippayutta- anāsavo . tividhena viññāṇakkhandho atthi dassanena pahātabbo atthi bhāvanāya pahātabbo atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.8} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi saññojaniyo atthi asaññojaniyo . tividhena viññāṇakkhandho atthi dassanena pahātabbahetuko atthi bhāvanāya pahātabbahetuko atthi nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetuko .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.9} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . Duvidhena viññāṇakkhandho atthi saññojanasampayutto atthi saññojanavippayutto . tividhena viññāṇakkhandho atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page66.

Ācayagāmi atthi apacayagāmi atthi nevācayagāmināpacayagāmi .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.10} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . Duvidhena viññāṇakkhandho atthi saññojanavippayuttasaññojaniyo atthi saññojanavippayuttaasaññojaniyo . tividhena viññāṇakkhandho atthi sekkho atthi asekkho atthi nevasekkhonāsekkho .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.11} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi ganthaniyo atthi aganthaniyo . tividhena viññāṇakkhandho atthi paritto atthi mahaggato atthi appamāṇo .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.12} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi ganthasampayutto atthi ganthavippayutto . Tividhena viññāṇakkhandho atthi parittārammaṇo atthi mahaggatārammaṇo atthi appamāṇārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.13} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi ganthavippayuttaganthaniyo atthi ganthavippayutta- aganthaniyo . tividhena viññāṇakkhandho atthi hīno atthi majjhimo atthi paṇīto .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.14} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . Duvidhena viññāṇakkhandho atthi oghaniyo atthi anoghaniyo . Tividhena viññāṇakkhandho atthi micchattaniyato atthi sammattaniyato atthi aniyato .pe. evaṃ dasavidhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page67.

Viññāṇakkhandho. {79.15} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . Duvidhena viññāṇakkhandho atthi oghasampayutto atthi oghavippayutto . tividhena viññāṇakkhandho atthi maggārammaṇo atthi maggahetuko atthi maggādhipati .pe. evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.16} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . Duvidhena viññāṇakkhandho atthi oghavippayuttaoghaniyo atthi oghavippayuttaanoghaniyo . tividhena viññāṇakkhandho atthi uppanno atthi anuppanno atthi uppādī .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.17} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi yoganiyo atthi ayoganiyo . tividhena viññāṇakkhandho atthi atīto atthi anāgato atthi paccuppanno .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.18} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi yogasampayutto atthi yogavippayutto . tividhena viññāṇakkhandho atthi atītārammaṇo atthi anāgatārammaṇo atthi paccuppannārammaṇo .pe. Evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. {79.19} Ekavidhena viññāṇakkhandho phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi yogavippayuttayoganiyo atthi yogavippayuttaayoganiyo. Tividhena viññāṇakkhandho atthi ajjhatto atthi bahiddho atthi ajjhattabahiddho .pe. evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho . ekavidhena viññāṇakkhandho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page68.

Phassasampayutto . duvidhena viññāṇakkhandho atthi nīvaraṇiyo atthi anīvaraṇiyo . tividhena viññāṇakkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo .pe. evaṃ dasavidhena viññāṇakkhandho. Ubhatovaḍḍhakaṃ. [80] Sattavidhena viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno evaṃ sattavidhena viññāṇakkhandho . Aparopi sattavidhena viññāṇakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno evaṃ sattavidhena viññāṇakkhandho. [81] Catuvīsatividhena viññāṇakkhandho cakkhusamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. Jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato cakkhuviññāṇaṃ .pe. Manoviññāṇaṃ evaṃ catuvīsatividhena viññāṇakkhandho .

--------------------------------------------------------------------------------------------- page69.

Aparopi catuvīsatividhena viññāṇakkhandho cakkhusamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. Manosamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo cakkhuviññāṇaṃ .pe. Manoviññāṇaṃ evaṃ catuvīsatividhena viññāṇakkhandho. [82] Tiṃsavidhena viññāṇakkhandho cakkhusamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhuviññāṇaṃ .pe. Manoviññāṇaṃ evaṃ tiṃsavidhena viññāṇakkhandho. [83] Bahuvidhena viññāṇakkhandho cakkhusamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassapaccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page70.

Jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. Manosamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhuviññāṇaṃ .pe. manoviññāṇaṃ evaṃ bahuvidhena viññāṇakkhandho . aparopi bahuvidhena viññāṇakkhandho cakkhusamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi sukhāya vedanāya sampayutto atthi dukkhāya vedanāya sampayutto atthi adukkhamasukhāya vedanāya sampayutto .pe. atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhattabahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno sotasamphassa- paccayā .pe. ghānasamphassapaccayā .pe. jivhāsamphassapaccayā .pe. kāyasamphassapaccayā .pe. manosamphassapaccayā viññāṇakkhandho atthi ajjhattārammaṇo atthi bahiddhārammaṇo atthi ajjhatta- bahiddhārammaṇo atthi kāmāvacaro atthi rūpāvacaro atthi arūpāvacaro atthi apariyāpanno cakkhuviññāṇaṃ .pe. manoviññāṇaṃ evaṃ bahuvidhena viññāṇakkhandho. Ayaṃ vuccati viññāṇakkhandho. Abhidhammabhājanīyaṃ. [84] Pañcakkhandhā rūpakkhandho vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho . pañcannaṃ khandhānaṃ kati kusalā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page71.

Kati akusalā kati abyākatā .pe. Kati saraṇā kati araṇā. [85] Rūpakkhandho abyākato cattāro khandhā siyā kusalā siyā akusalā siyā abyākatā . dve khandhā na vattabbā sukhāya vedanāya sampayuttātipi dukkhāya vedanāya sampayuttātipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttātipi tayo khandhā siyā sukhāya vedanāya sampayuttā siyā dukkhāya vedanāya sampayuttā siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā . rūpakkhandho nevavipākanavipākadhammadhammo cattāro khandhā siyā vipākā siyā vipākadhammadhammā siyā nevavipākanavipākadhammadhammā. {85.1} Rūpakkhandho siyā upādinnupādāniyo siyā anupādinnupādāniyo cattāro khandhā siyā upādinnupādāniyā siyā anupādinnupādāniyā siyā anupādinnānupādāniyā . rūpakkhandho asaṅkiliṭṭhasaṅkilesiko cattāro khandhā siyā saṅkiliṭṭhasaṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhaasaṅkilesikā . rūpakkhandho avitakkaavicāro tayo khandhā siyā savitakkasavicārā siyā avitakkavicāramattā siyā avitakkaavicārā saṅkhārakkhandho siyā savitakkasavicāro siyā avitakkavicāramatto siyā avitakkaavicāro siyā na vattabbo savitakkasavicārotipi avitakkavicāramattotipi avitakkaavicārotipi. {85.2} Rūpakkhandho na vattabbo pītisahagatotipi sukhasahagatotipi upekkhāsahagatotipi vedanākkhandho siyā pītisahagato na sukhasahagato na upekkhāsahagato siyā na vattabbo pītisahagatoti tayo khandhā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page72.

Siyā pītisahagatā siyā sukhasahagatā siyā upekkhāsahagatā siyā na vattabbā pītisahagatātipi sukhasahagatātipi upekkhāsahagatātipi . Rūpakkhandho nevadassanenanabhāvanāyapahātabbo cattāro khandhā siyā dassanena pahātabbā siyā bhāvanāya pahātabbā siyā nevadassanena- nabhāvanāyapahātabbā . rūpakkhandho nevadassanenanabhāvanāya- pahātabbahetuko cattāro khandhā siyā dassanena pahātabbahetukā siyā bhāvanāya pahātabbahetukā siyā nevadassanenanabhāvanāya- pahātabbahetukā. {85.3} Rūpakkhandho nevaācayagāminaapacayagāmi cattāro khandhā siyā ācayagāmino siyā apacayagāmino siyā nevaācayagāmino- naapacayagāmino . rūpakkhandho nevasekkhonāsekkho cattāro khandhā siyā sekkhā siyā asekkhā siyā nevasekkhānāsekkhā. Rūpakkhandho paritto cattāro khandhā siyā parittā siyā mahaggatā siyā appamāṇā . rūpakkhandho anārammaṇo cattāro khandhā siyā parittārammaṇā siyā mahaggatārammaṇā siyā appamāṇārammaṇā siyā na vattabbā parittārammaṇātipi mahaggatārammaṇātipi appamāṇārammaṇātipi. {85.4} Rūpakkhandho majjhimo cattāro khandhā siyā hīnā siyā majjhimā siyā paṇītā . rūpakkhandho aniyato cattāro khandhā siyā micchattaniyatā siyā sammattaniyatā siyā aniyatā . rūpakkhandho anārammaṇo cattāro khandhā siyā maggārammaṇā siyā maggahetukā siyā maggādhipatino siyā na vattabbā maggārammaṇātipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page73.

Maggahetukātipi maggādhipatinotipi . siyā uppannā siyā anuppannā siyā uppādino siyā atītā siyā anāgatā siyā paccuppannā . rūpakkhandho anārammaṇo cattāro khandhā siyā atītārammaṇā siyā anāgatārammaṇā siyā paccuppannārammaṇā siyā na vattabbā atītārammaṇātipi anāgatārammaṇātipi paccuppannārammaṇātipi . siyā ajjhattā siyā bahiddhā siyā ajjhattabahiddhā. {85.5} Rūpakkhandho anārammaṇo cattāro khandhā siyā ajjhattārammaṇā siyā bahiddhārammaṇā siyā ajjhattabahiddhārammaṇā siyā na vattabbā ajjhattārammaṇātipi bahiddhārammaṇātipi ajjhattabahiddhārammaṇātipi . cattāro khandhā anidassanaappaṭighā rūpakkhandho siyā sanidassanasappaṭigho siyā anidassanasappaṭigho siyā anidassanaappaṭigho. [86] Cattāro khandhā na hetū saṅkhārakkhandho siyā hetu siyā na hetu . rūpakkhandho ahetuko cattāro khandhā siyā sahetukā siyā ahetukā . rūpakkhandho hetuvippayutto cattāro khandhā siyā hetusampayuttā siyā hetuvippayuttā . rūpakkhandho na vattabbo hetu ceva sahetuko cātipi sahetuko ceva na ca hetūtipi tayo khandhā na vattabbā hetū ceva sahetukā cāti siyā sahetukā ceva na ca hetū siyā na vattabbā sahetukā ceva na ca hetūti saṅkhārakkhandho siyā hetu ceva sahetuko ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page74.

Siyā sahetuko ceva na ca hetu siyā na vattabbo hetu ceva sahetuko cātipi sahetuko ceva na ca hetūtipi . rūpakkhandho na vattabbo hetu ceva hetusampayutto cātipi hetusampayutto ceva na ca hetūtipi tayo khandhā na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cāti siyā hetusampayuttā ceva na ca hetū siyā na vattabbā hetusampayuttā ceva na ca hetūti saṅkhārakkhandho siyā hetu ceva hetusampayutto ca siyā hetusampayutto ceva na ca hetu siyā na vattabbo hetu ceva hetusampayutto cātipi hetusampayutto ceva na ca hetūtipi . rūpakkhandho na hetu ahetuko tayo khandhā siyā na hetū sahetukā siyā na hetū ahetukā saṅkhārakkhandho siyā na hetu sahetuko siyā na hetu ahetuko siyā na vattabbo na hetu sahetukotipi na hetu ahetukotipi. [87] Sappaccayā saṅkhatā . cattāro khandhā anidassanā rūpakkhandho siyā sanidassano siyā anidassano . cattāro khandhā appaṭighā rūpakkhandho siyā sappaṭigho siyā appaṭigho . Rūpakkhandho rūpaṃ cattāro khandhā arūpā . rūpakkhandho lokiyo cattāro khandhā siyā lokiyā siyā lokuttarā . kenaci viññeyyā kenaci na viññeyyā. [88] Cattāro khandhā no āsavā saṅkhārakkhandho siyā āsavo siyā no āsavo . rūpakkhandho sāsavo cattāro

--------------------------------------------------------------------------------------------- page75.

Khandhā siyā sāsavā siyā anāsavā . rūpakkhandho āsavavippayutto cattāro khandhā siyā āsavasampayuttā siyā āsavavippayuttā . Rūpakkhandho na vattabbo āsavo ceva sāsavo cāti sāsavo ceva no ca āsavo tayo khandhā na vattabbā āsavā ceva sāsavā cāti siyā sāsavā ceva no ca āsavā siyā na vattabbā sāsavā ceva no ca āsavāti saṅkhārakkhandho siyā āsavo ceva sāsavo ca siyā sāsavo ceva no ca āsavo siyā na vattabbo āsavo ceva sāsavo cātipi sāsavo ceva no ca āsavotipi. {88.1} Rūpakkhandho na vattabbo āsavo ceva āsavasampayutto cātipi āsavasampayutto ceva no ca āsavotipi tayo khandhā na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cāti siyā āsavasampayuttā ceva no ca āsavā siyā na vattabbā āsavasampayuttā ceva no ca āsavāti saṅkhārakkhandho siyā āsavo ceva āsavasampayutto ca siyā āsavasampayutto ceva no ca āsavo siyā na vattabbo āsavo ceva āsavasampayutto cātipi āsavasampayutto ceva no ca āsavotipi . rūpakkhandho āsavavippayuttasāsavo cattāro khandhā siyā āsavavippayuttasāsavā siyā āsavavippayuttaanāsavā siyā na vattabbā āsavavippayuttasāsavātipi āsavavippayuttaanāsavātipi. [89] Cattāro khandhā no saññojanā saṅkhārakkhandho siyā saññojanaṃ siyā no saññojanaṃ . rūpakkhandho saññojaniyo cattāro

--------------------------------------------------------------------------------------------- page76.

Khandhā siyā saññojaniyā siyā asaññojaniyā . rūpakkhandho saññojanavippayutto cattāro khandhā siyā saññojanasampayuttā siyā saññojanavippayuttā . rūpakkhandho na vattabbo saññojanañceva saññojaniyo cāti saññojaniyo ceva no ca saññojanaṃ tayo khandhā na vattabbā saññojanā ceva saññojaniyā cāti siyā saññojaniyā ceva no ca saññojanā siyā na vattabbā saññojaniyā ceva no ca saññojanāti saṅkhārakkhandho siyā saññojanañceva saññojaniyo ca siyā saññojaniyo ceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbo saññojanañceva saññojaniyo cātipi saññojaniyo ceva no ca saññojanantipi. {89.1} Rūpakkhandho na vattabbo saññojanañceva saññojana- sampayutto cātipi saññojanasampayutto ceva no ca saññojanantipi tayo khandhā na vattabbā saññojanā ceva saññojanasampayuttā cāti siyā saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanā siyā na vattabbā saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanāti saṅkhārakkhandho siyā saññojanañceva saññojanasampayutto ca siyā saññojanasampayutto ceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbo saññojanañceva saññojanasampayutto cātipi saññojanasampayutto ceva no ca saññojanantipi . rūpakkhandho saññojanavippayuttasaññojaniyo cattāro khandhā siyā saññojana- vippayuttasaññojaniyā siyā saññojanavippayuttaasaññojaniyā siyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page77.

Na vattabbā saññojanavippayuttasaññojaniyātipi saññojana- vippayuttaasaññojaniyātipi [90] Cattāro khandhā no ganthā saṅkhārakkhandho siyā gantho siyā no gantho . rūpakkhandho ganthaniyo cattāro khandhā siyā ganthaniyā siyā aganthaniyā . rūpakkhandho ganthavippayutto cattāro khandhā siyā ganthasampayuttā siyā ganthavippayuttā . rūpakkhandho na vattabbo gantho ceva ganthaniyo cāti ganthaniyo ceva no ca gantho tayo khandhā na vattabbā ganthā ceva ganthaniyā cāti siyā ganthaniyā ceva no ca ganthā siyā na vattabbā ganthaniyā ceva no ca ganthāti saṅkhārakkhandho siyā gantho ceva ganthaniyo ca siyā ganthaniyo ceva no ca gantho siyā na vattabbo gantho ceva ganthaniyo cātipi ganthaniyo ceva no ca ganthotipi. {90.1} Rūpakkhandho na vattabbo gantho ceva ganthasampayutto cātipi ganthasampayutto ceva no ca ganthotipi tayo khandhā na vattabbā ganthā ceva ganthasampayuttā cāti siyā ganthasampayuttā ceva no ca ganthā siyā na vattabbā ganthasampayuttā ceva no ca ganthāti saṅkhārakkhandho siyā gantho ceva ganthasampayutto ca siyā ganthasampayutto ceva no ca gantho siyā na vattabbo gantho ceva ganthasampayutto cātipi ganthasampayutto ceva no ca ganthotipi . rūpakkhandho ganthavippayutta- ganthaniyo cattāro khandhā siyā ganthavippayuttaganthaniyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page78.

Siyā ganthavippayuttaaganthaniyā siyā na vattabbā ganthavippayuttaganthaniyātipi ganthavippayuttaaganthaniyātipi. [91] Cattāro khandhā no oghā .pe. no yogā .pe. No nīvaraṇā saṅkhārakkhandho siyā nīvaraṇaṃ siyā no nīvaraṇaṃ . Rūpakkhandho nīvaraṇiyo cattāro khandhā siyā nīvaraṇiyā siyā anīvaraṇiyā . rūpakkhandho nīvaraṇavippayutto cattāro khandhā siyā nīvaraṇasampayuttā siyā nīvaraṇavippayuttā. {91.1} Rūpakkhandho na vattabbo nīvaraṇañceva nīvaraṇiyo cāti nīvaraṇiyo ceva no ca nīvaraṇaṃ tayo khandhā na vattabbā nīvaraṇañceva nīvaraṇiyā cāti siyā nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇā siyā na vattabbā nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇāti saṅkhārakkhandho siyā nīvaraṇañceva nīvaraṇiyo ca siyā nīvaraṇiyo ceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbo nīvaraṇañceva nīvaraṇiyo cātipi nīvaraṇiyo ceva no ca nīvaraṇantipi. {91.2} Rūpakkhandho na vattabbo nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayutto cātipi nīvaraṇasampayutto ceva no ca nīvaraṇantipi tayo khandhā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttā cāti siyā nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇā siyā na vattabbā nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇāti saṅkhārakkhandho siyā nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayutto ca siyā nīvaraṇasampayutto ceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbo nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayutto cātipi nīvaraṇasampayutto ceva no ca nīvaraṇantipi .

--------------------------------------------------------------------------------------------- page79.

Rūpakkhandho nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyo cattāro khandhā siyā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyā siyā nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyā siyā na vattabbā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyātipi nīvaraṇavippayutta- anīvaraṇiyātipi. [92] Cattāro khandhā no parāmāsā saṅkhārakkhandho siyā parāmāso siyā no parāmāso . rūpakkhandho parāmaṭṭho cattāro khandhā siyā parāmaṭṭhā siyā aparāmaṭṭhā . rūpakkhandho parāmāsavippayutto tayo khandhā siyā parāmāsasampayuttā siyā parāmāsavippayuttā saṅkhārakkhandho siyā parāmāsasampayutto siyā parāmāsavippayutto siyā na vattabbo parāmāsasampayuttotipi parāmāsavippayuttotipi . rūpakkhandho na vattabbo parāmāso ceva parāmaṭṭho cāti parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso tayo khandhā na vattabbā parāmāsā ceva parāmaṭṭhā cāti siyā parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsā siyā na vattabbā parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsāti saṅkhārakkhandho siyā parāmāso ceva parāmaṭṭho ca siyā parāmaṭṭho ceva no ca parāmāso siyā na vattabbo parāmāso ceva parāmaṭṭho cātipi parāmaṭṭho ceva no ca parāmāsotipi . rūpakkhandho parāmāsavippayuttaparāmaṭṭho cattāro khandhā siyā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhā siyā parāmāsavippayutta- aparāmaṭṭhā siyā na vattabbā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhātipi parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭhātipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page80.

[93] Rūpakkhandho anārammaṇo cattāro khandhā sārammaṇā . Cattāro khandhā no cittā viññāṇakkhandho cittaṃ . tayo khandhā cetasikā dve khandhā acetasikā . tayo khandhā cittasampayuttā rūpakkhandho cittavippayutto viññāṇakkhandho na vattabbo cittena sampayuttotipi cittena vippayuttotipi . tayo khandhā cittasaṃsaṭṭhā rūpakkhandho cittavisaṃsaṭṭho viññāṇakkhandho na vattabbo cittena saṃsaṭṭhotipi cittena visaṃsaṭṭhotipi . tayo khandhā cittasamuṭṭhānā viññāṇakkhandho no cittasamuṭṭhāno rūpakkhandho siyā cittasamuṭṭhāno siyā no cittasamuṭṭhāno. {93.1} Tayo khandhā cittasahabhuno viññāṇakkhandho no cittasahabhū rūpakkhandho siyā cittasahabhū siyā no cittasahabhū . tayo khandhā cittānuparivattino viññāṇakkhandho no cittānuparivatti rūpakkhandho siyā cittānuparivatti siyā no cittānuparivatti . tayo khandhā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā dve khandhā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā . Tayo khandhā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno dve khandhā no cittasaṃsaṭṭha- samuṭṭhānasahabhuno . tayo khandhā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino dve khandhā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino . Tayo khandhā bāhirā viññāṇakkhandho ajjhattiko rūpakkhandho siyā ajjhattiko siyā bāhiro . cattāro khandhā nupādā rūpakkhandho siyā upādā siyā nupādā siyā upādinnā siyā anupādinnā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page81.

[94] Cattārokhandhānupādānā saṅkhārakkhandho siyā upādānaṃ siyā nupādānaṃ . rūpakkhandho upādāniyo cattāro khandhā siyā upādāniyā siyā anupādāniyā . rūpakkhandho upādānavippayutto cattāro khandhā siyā upādānasampayuttā siyā upādānavippayuttā . Rūpakkhandho na vattabbo upādānañceva upādāniyo cāti upādāniyo ceva no ca upādānaṃ tayo khandhā na vattabbā upādānā ceva upādāniyā cāti siyā upādāniyā ceva no ca upādānā siyā na vattabbā upādāniyā ceva no ca upādānāti saṅkhārakkhandho siyā upādānañceva upādāniyo ca siyā upādāniyo ceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbo upādānañceva upādāniyo cātipi upādāniyo ceva no ca upādānantipi. {94.1} Rūpakkhandho na vattabbo upādānañceva upādānasampayutto cātipi upādānasampayutto ceva no ca upādānantipi tayo khandhā na vattabbā upādānā ceva upādānasampayuttā cāti siyā upādānasampayuttā ceva no ca upādānā siyā na vattabbā upādānasampayuttā ceva no ca upādānāti saṅkhārakkhandho siyā upādānañceva upādānasampayutto ca siyā upādānasampayutto ceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbo upādānañceva upādāna- sampayuttotipi upādānasampayutto ceva no ca upādānantipi . Rūpakkhandho upādānavippayuttaupādāniyo cattāro khandhā siyā upādānavippayuttaupādāniyā siyā upādānavippayuttaanupādāniyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page82.

Siyā na vattabbā upādānavippayuttaupādāniyātipi upādānavippayuttaanupādāniyātipi. [95] Cattāro khandhā no kilesā saṅkhārakkhandho siyā kileso siyā no kileso . rūpakkhandho saṅkilesiko cattāro khandhā siyā saṅkilesikā siyā asaṅkilesikā . rūpakkhandho asaṅkiliṭṭho cattāro khandhā siyā saṅkiliṭṭhā siyā asaṅkiliṭṭhā . rūpakkhandho kilesavippayutto cattāro khandhā siyā kilesasampayuttā siyā kilesavippayuttā. {95.1} Rūpakkhandho na vattabbo kileso ceva saṅkilesiko cāti saṅkilesiko ceva no ca kileso tayo khandhā na vattabbā kilesā ceva saṅkilesikā cāti siyā saṅkilesikā ceva no ca kilesā siyā na vattabbā saṅkilesikā ceva no ca kilesāti saṅkhārakkhandho siyā kileso ceva saṅkilesiko ca siyā saṅkilesiko ceva no ca kileso siyā na vattabbo kileso ceva saṅkilesiko cātipi saṅkilesiko ceva no ca kilesotipi. {95.2} Rūpakkhandho na vattabbo kileso ceva saṅkiliṭṭho cātipi saṅkiliṭṭho ceva no ca kilesotipi tayo khandhā na vattabbā kilesā ceva saṅkiliṭṭhā cāti siyā saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesā siyā na vattabbā saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesāti saṅkhārakkhandho siyā kileso ceva saṅkiliṭṭho ca siyā saṅkiliṭṭho ceva no ca kileso siyā na vattabbo kileso ceva saṅkiliṭṭho cātipi saṅkiliṭṭho ceva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page83.

No ca kilesotipi. {95.3} Rūpakkhandho na vattabbo kileso ceva kilesasampayutto cātipi kilesasampayutto ceva no ca kilesotipi tayo khandhā na vattabbā kilesā ceva kilesasampayuttā cāti siyā kilesasampayuttā ceva no ca kilesā siyā na vattabbā kilesasampayuttā ceva no ca kilesāti saṅkhārakkhandho siyā kileso ceva kilesasampayutto ca siyā kilesasampayutto ceva no ca kileso siyā na vattabbo kileso ceva kilesampayutto cātipi kilesasampayutto ceva no ca kilesotipi. {95.4} Rūpakkhandho kilesavippayuttasaṅkilesiko cattāro khandhā siyā kilesavippayuttasaṅkilesikā siyā kilesavippayuttaasaṅkilesikā siyā na vattabbā kilesavippayuttasaṅkilesikātipi kilesavippayutta- asaṅkilesikātipi. [96] Rūpakkhandho na dassanena pahātabbo cattāro khandhā siyā dassanena pahātabbā siyā na dassanena pahātabbā . Rūpakkhandho na bhāvanāya pahātabbo cattāro khandhā siyā bhāvanāya pahātabbā siyā na bhāvanāya pahātabbā . rūpakkhandho na dassanena pahātabbahetuko cattāro khandhā siyā dassanena pahātabbahetukā siyā na dassanena pahātabbahetukā . rūpakkhandho na bhāvanāya pahātabbahetuko cattāro khandhā siyā bhāvanāya pahātabbahetukā siyā na bhāvanāya pahātabbahetukā . rūpakkhandho avitakko cattāro khandhā siyā savitakkā siyā avitakkā . rūpakkhandho avicāro

--------------------------------------------------------------------------------------------- page84.

Cattāro khandhā siyā savicārā siyā avicārā . rūpakkhandho appītiko cattāro khandhā siyā sappītikā siyā appītikā . Rūpakkhandho na pītisahagato cattāro khandhā siyā pītisahagatā siyā na pītisahagatā . dve khandhā na sukhasahagatā tayo khandhā siyā sukhasahagatā siyā na sukhasahagatā . dve khandhā na upekkhāsahagatā tayo khandhā siyā upekkhāsahagatā siyā na upekkhāsahagatā. {96.1} Rūpakkhandho kāmāvacaro cattāro khandhā siyā kāmāvacarā siyā na kāmāvacarā . rūpakkhandho na rūpāvacaro cattāro khandhā siyā rūpāvavarā siyā na rūpāvacarā . rūpakkhandho na arūpāvacaro cattāro khandhā siyā arūpāvacarā siyā na arūpāvacarā. Rūpakkhandho pariyāpanno cattāro khandhā siyā pariyāpannā siyā apariyāpannā. Rūpakkhandho aniyyāniko cattāro khandhā siyā niyyānikā siyā aniyyānikā . rūpakkhandho aniyato cattāro khandhā siyā niyatā siyā aniyatā . rūpakkhandho sauttaro cattāro khandhā siyā sauttarā siyā anuttarā . rūpakkhandho araṇo cattāro khandhā siyā saraṇā siyā araṇāti. Pañhāpucchakaṃ. Khandhavibhaṅgo samatto. -------------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page85.

Āyatanavibhaṅgo [97] Dvādasāyatanāni cakkhāyatanaṃ rūpāyatanaṃ sotāyatanaṃ saddāyatanaṃ ghānāyatanaṃ gandhāyatanaṃ jivhāyatanaṃ rasāyatanaṃ kāyāyatanaṃ phoṭṭhabbāyatanaṃ manāyatanaṃ dhammāyatanaṃ. [98] Cakkhuṃ aniccaṃ dukkhaṃ anattā vipariṇāmadhammaṃ rūpā aniccā dukkhā anattā vipariṇāmadhammā sotaṃ aniccaṃ dukkhaṃ anattā vipariṇāmadhammaṃ saddā aniccā dukkhā anattā vipariṇāmadhammā ghānaṃ aniccaṃ dukkhaṃ anattā vipariṇāmadhammaṃ gandhā aniccā dukkhā anattā vipariṇāmadhammā jivhā aniccā dukkhā anattā vipariṇāmadhammā rasā aniccā dukkhā anattā vipariṇāmadhammā kāyo anicco dukkho anattā vipariṇāmadhammo phoṭṭhabbā aniccā dukkhā anattā vipariṇāmadhammā mano anicco dukkho anattā vipariṇāmadhammo dhammā aniccā dukkhā anattā vipariṇāmadhammā. Suttantabhājanīyaṃ. [99] Dvādasāyatanāni cakkhāyatanaṃ sotāyatanaṃ ghānāyatanaṃ jivhāyatanaṃ kāyāyatanaṃ manāyatanaṃ rūpāyatanaṃ saddāyatanaṃ gandhāyatanaṃ rasāyatanaṃ phoṭṭhabbāyatanaṃ dhammāyatanaṃ. [100] Tattha katamaṃ cakkhāyatanaṃ yaṃ cakkhuṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. 1- suñño gāmopeso idaṃ vuccati @Footnote: 1 [516] dhammasaṅgaṇiyaṃ oloketabbaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page86.

Cakkhāyatanaṃ . tattha katamaṃ sotāyatanaṃ ghānāyatanaṃ jivhāyatanaṃ kāyāyatanaṃ yo kāyo catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. suñño gāmopeso idaṃ vuccati kāyāyatanaṃ . tattha katamaṃ manāyatanaṃ ekavidhena manāyatanaṃ phassasampayuttaṃ . duvidhena manāyatanaṃ atthi sahetukaṃ atthi ahetukaṃ . tividhena manāyatanaṃ atthi kusalaṃ atthi akusalaṃ atthi abyākataṃ .pe. 1- evaṃ bahuvidhena manāyatanaṃ idaṃ vuccati manāyatanaṃ . tattha katamaṃ rūpāyatanaṃ yaṃ rūpaṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya vaṇṇanibhā .pe. rūpadhātupesā idaṃ vuccati rūpāyatanaṃ . tattha katamaṃ saddāyatanaṃ gandhāyatanaṃ rasāyatanaṃ phoṭṭhabbāyatanaṃ paṭhavīdhātu .pe. phoṭṭhabbadhātupesā idaṃ vuccati phoṭṭhabbāyatanaṃ. {100.1} Tattha katamaṃ dhammāyatanaṃ vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho yañca rūpaṃ anidassanaṃ appaṭighaṃ dhammāyatanapariyāpannaṃ asaṅkhatā ca dhātu. Tattha katamo vedanākkhandho ekavidhena vedanākkhandho phassasampayutto .pe. Evaṃ bahuvidhena vedanākkhandho ayaṃ vuccati vedanākkhandho. Tattha katamo saññākkhandho ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto .pe. evaṃ bahuvidhena saññākkhandho ayaṃ vuccati saññākkhandho . Tattha katamo saṅkhārakkhandho ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto .pe. evaṃ bahuvidhena saṅkhārakkhandho ayaṃ vuccati saṅkhārakkhandho. Tattha @Footnote: 1 [74] khandhavibhaṅge oloketabbaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page87.

Katamaṃ rūpaṃ anidassanaṃ appaṭighaṃ dhammāyatanapariyāpannaṃ itthindriyaṃ .pe. kabaḷiṅkāro āhāro idaṃ vuccati rūpaṃ anidassanaṃ appaṭighaṃ dhammāyatanapariyāpannaṃ . tattha katamā asaṅkhatā dhātu rāgakkhayo dosakkhayo mohakkhayo ayaṃ vuccati asaṅkhatā dhātu . idaṃ vuccati dhammāyatanaṃ. Abhidhammabhājanīyaṃ. [101] Dvādasāyatanāni cakkhāyatanaṃ rūpāyatanaṃ .pe. manāyatanaṃ dhammāyatanaṃ . dvādasannaṃ āyatanānaṃ kati kusalā kati akusalā kati abyākatā .pe. Kati saraṇā kati araṇā. [102] Dasāyatanā abyākatā dvāyatanā siyā kusalā siyā akusalā siyā abyākatā . dasāyatanā na vattabbā sukhāya vedanāya sampayuttātipi dukkhāya vedanāya sampayuttātipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttātipi manāyatanaṃ siyā sukhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā dukkhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttaṃ dhammāyatanaṃ siyā sukhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā dukkhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā na vattabbaṃ sukhāya vedanāya sampayuttantipi dukkhāya vedanāya sampayuttantipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttantipi dasāyatanā nevavipāka- navipākadhammadhammā dvāyatanā siyā vipākā siyā vipākadhammadhammā siyā nevavipākanavipākadhammadhammā . pañcāyatanā upādinnupādāniyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page88.

Saddāyatanaṃ anupādinnupādāniyaṃ cattārāyatanā siyā upādinnupādāniyā siyā anupādinnupādāniyā siyā anupādinnānupādāniyā dvāyatanā siyā upādinnupādāniyā siyā anupādinnupādāniyā siyā anupādinnānupādāniyā. {102.1} Dasāyatanā asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikā dvāyatanā siyā saṅkiliṭṭhasaṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhaasaṅkilesikā . dasāyatanā avitakkaavicārā manāyatanaṃ siyā savitakkasavicāraṃ siyā avitakkavicāramattaṃ siyā avitakkaavicāraṃ dhammāyatanaṃ siyā savitakkasavicāraṃ siyā avitakkavicāramattaṃ siyā avitakkaavicāraṃ siyā na vattabbaṃ savitakkasavicārantipi avitakka- vicāramattantipi avitakkaavicārantipi. {102.2} Dasāyatanā na vattabbā pītisahagatātipi sukhasahagatātipi upekkhāsahagatātipi dvāyatanā siyā pītisahagatā siyā sukhasahagatā siyā upekkhāsahagatā siyā na vattabbā pītisahagatātipi sukhasahagatātipi upekkhāsahagatātipi . dasāyatanā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbā dvāyatanā siyā dassanena pahātabbā siyā bhāvanāya pahātabbā siyā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbā . dasāyatanā nevadassanena- nabhāvanāyapahātabbahetukā dvāyatanā siyā dassanena pahātabbahetukā siyā bhāvanāya pahātabbahetukā siyā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetukā. Dasāyatanā nevaācayagāminonaapacayagāmino dvāyatanā siyā ācayagāmino siyā apacayagāmino siyā nevaācayagāminonaapacayagāmino.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page89.

Dasāyatanā nevasekkhānāsekkhā dvāyatanā siyā sekkhā siyā asekkhā siyā nevasekkhānāsekkhā. {102.3} Dasāyatanā parittā dvāyatanā siyā parittā siyā mahaggatā siyā appamāṇā . dasāyatanā anārammaṇā dvāyatanā siyā parittārammaṇā siyā mahaggatārammaṇā siyā appamāṇārammaṇā siyā na vattabbā parittārammaṇātipi mahaggatārammaṇātipi appamāṇārammaṇātipi . dasāyatanā majjhimā dvāyatanā siyā hīnā siyā majjhimā siyā paṇītā . dasāyatanā aniyatā dvāyatanā siyā micchattaniyatā siyā sammattaniyatā siyā aniyatā. {102.4} Dasāyatanā anārammaṇā dvāyatanā siyā maggārammaṇā siyā maggahetukā siyā maggādhipatino siyā na vattabbā maggārammaṇātipi maggahetukātipi maggādhipatinotipi . Pañcāyatanā siyā uppannā siyā uppādino na vattabbā anuppannāti saddāyatanaṃ siyā uppannaṃ siyā anuppannaṃ na vattabbaṃ uppādīti pañcāyatanā siyā uppannā siyā anuppannā siyā uppādino dhammāyatanaṃ siyā uppannaṃ siyā anuppannaṃ siyā uppādi siyā na vattabbaṃ uppannantipi anuppannantipi uppādītipi . ekādasāyatanā siyā atītā siyā anāgatā siyā paccuppannā dhammāyatanaṃ siyā atītaṃ siyā anāgataṃ siyā paccuppannaṃ siyā na vattabbaṃ atītantipi anāgatantipi paccuppannantipi . Dasāyatanā anārammaṇā dvāyatanā siyā atītārammaṇā siyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page90.

Anāgatārammaṇā siyā paccuppannārammaṇā siyā na vattabbā atītārammaṇātipi anāgatārammaṇātipi paccuppannārammaṇātipi siyā ajjhattā siyā bahiddhā siyā ajjhattabahiddhā. {102.5} Dasāyatanā anārammaṇā dvāyatanā siyā ajjhattārammaṇā siyā bahiddhārammaṇā siyā ajjhatta- bahiddhārammaṇā siyā na vattabbā ajjhattārammaṇātipi bahiddhārammaṇātipi ajjhattabahiddhārammaṇātipi . rūpāyatanaṃ sanidassanasappaṭighaṃ navāyatanā anidassanasappaṭighā dvāyatanā anidassanaappaṭighā. [103] Ekādasāyatanā na hetū dhammāyatanaṃ siyā hetu siyā na hetu . dasāyatanā ahetukā dvāyatanā siyā sahetukā siyā ahetukā. Dasāyatanā hetuvippayuttā dvāyatanā siyā hetusampayuttā siyā hetuvippayuttā . dasāyatanā na vattabbā hetu ceva sahetukā cātipi sahetukā ceva na ca hetūtipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ hetu ceva sahetukañcāti siyā sahetukañceva na ca hetu siyā na vattabbaṃ sahetukañceva na ca hetūti dhammāyatanaṃ siyā hetu ceva sahetukañca siyā sahetukañceva na ca hetu siyā na vattabbaṃ hetu ceva sahetukañcātipi sahetukañceva na ca hetūtipi . dasāyatanā na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cātipi hetusampayuttā ceva na ca hetūtipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ hetu ceva hetusampayuttañcāti siyā hetusampayuttañceva na ca hetu siyā na vattabbaṃ hetusampayuttañceva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page91.

Na ca hetūti dhammāyatanaṃ siyā hetu ceva hetusampayuttañca siyā hetusampayuttañceva na ca hetu siyā na vattabbaṃ hetu ceva hetusampayuttañcātipi hetusampayuttañceva na ca hetūtipi . Dasāyatanā na hetū ahetukā manāyatanaṃ siyā na hetu sahetukaṃ siyā na hetu ahetukaṃ dhammāyatanaṃ siyā na hetu sahetukaṃ siyā na hetu ahetukaṃ siyā na vattabbaṃ na hetu sahetukantipi na hetu ahetukantipi. [104] Ekādasāyatanā sappaccayā dhammāyatanaṃ siyā sappaccayaṃ siyā appaccayaṃ . ekādasāyatanā saṅkhatā dhammāyatanaṃ siyā saṅkhataṃ siyā asaṅkhataṃ . ekādasāyatanā anidassanā rūpāyatanaṃ sanidassanaṃ . dasāyatanā sappaṭighā dvāyatanā appaṭighā . Dasāyatanā rūpā manāyatanaṃ arūpaṃ dhammāyatanaṃ siyā rūpaṃ siyā arūpaṃ . dasāyatanā lokiyā dvāyatanā siyā lokiyā siyā lokuttarā. Kenaci viññeyyā kenaci na viññeyyā. [105] Ekādasāyatanā no āsavā dhammāyatanaṃ siyā āsavo siyā no āsavo . dasāyatanā sāsavā dvāyatanā siyā sāsavā siyā anāsavā . dasāyatanā āsavavippayuttā dvāyatanā siyā āsavasampayuttā siyā āsavavippayuttā . dasāyatanā na vattabbā āsavā ceva sāsavā cāti sāsavā ceva no ca āsavā manāyatanaṃ na vattabbaṃ āsavo ceva sāsavañcāti siyā sāsavañceva no ca āsavo siyā na vattabbaṃ sāsavañceva no ca āsavoti dhammāyatanaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page92.

Siyā āsavo ceva sāsavañca siyā sāsavañceva no ca āsavo siyā na vattabbaṃ āsavo ceva sāsavañcātipi sāsavañceva no ca āsavotipi. Dasāyatanā na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cātipi āsavasampayuttā ceva no ca āsavātipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ āsavo ceva āsavasampayuttañcāti siyā āsavasampayuttañceva no ca āsavo siyā na vattabbaṃ āsavasampayuttañceva no ca āsavoti dhammāyatanaṃ siyā āsavo ceva āsavasampayuttañca siyā āsavasampayuttañceva no ca āsavo siyā na vattabbaṃ āsavo ceva āsavasampayuttañcātipi āsavasampayuttañceva no ca āsavotipi . dasāyatanā āsava- vippayuttasāsavā dvāyatanā siyā āsavavippayuttasāsavā siyā āsavavippayuttaanāsavā siyā na vattabbā āsavavippayuttasāsavātipi āsavavippayuttaanāsavātipi. [106] Ekādasāyatanā no saññojanā dhammāyatanaṃ siyā saññojanaṃ siyā no saññojanaṃ . dasāyatanā saññojaniyā dvāyatanā siyā saññojaniyā siyā asaññojaniyā . dasāyatanā saññojanavippayuttā dvāyatanā siyā saññojanasampayuttā siyā saññojanavippayuttā. {106.1} Dasāyatanā na vattabbā saññojanā ceva saññojaniyā cāti saññojaniyā ceva no ca saññojanā manāyatanaṃ na vattabbaṃ saññojanañceva saññojaniyañcāti siyā saññojaniyañceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbaṃ saññojaniyañceva no ca saññojananti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page93.

Dhammāyatanaṃ siyā saññojanañceva saññojaniyañca siyā saññojaniyañceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbaṃ saññojanañceva saññojaniyañcātipi saññojaniyañceva no ca saññojanantipi. {106.2} Dasāyatanā na vattabbā saññojanā ceva saññojanasampayuttā cātipi saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanātipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ saññojanañceva saññojanasampayuttañcāti siyā saññojanasampayuttañceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbaṃ saññojanasampayuttañceva no ca saññojananti dhammāyatanaṃ siyā saññojanañceva saññojanasampayuttañceva siyā saññojanasampayuttañceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbaṃ saññojanañceva saññojanasampayuttañcātipi saññojanasampayuttañceva no ca saññojanantipi. {106.3} Dasāyatanā saññojanavippayuttasaññojaniyā dvāyatanā siyā saññojanavippayuttasaññojaniyā siyā saññojanavippayuttaasaññojaniyā siyā na vattabbā saññojanavippayuttasaññojaniyātipi saññojanavippayutta- asaññojaniyātipi. [107] Ekādasāyatanā no ganthā dhammāyatanaṃ siyā gantho siyā no gantho . dasāyatanā ganthaniyā dvāyatanā siyā ganthaniyā siyā aganthaniyā . dasāyatanā ganthavippayuttā dvāyatanā siyā ganthasampayuttā siyā ganthavippayuttā . dasāyatanā na vattabbā ganthā ceva ganthaniyā cāti ganthaniyā ceva no ca ganthā manāyatanaṃ na

--------------------------------------------------------------------------------------------- page94.

Vattabbaṃ gantho ceva ganthaniyañcāti siyā ganthaniyañceva no ca gantho siyā na vattabbaṃ ganthaniyañceva no ca ganthoti dhammāyatanaṃ siyā gantho ceva ganthaniyañca siyā ganthaniyañceva no ca gantho siyā na vattabbaṃ gantho ceva ganthaniyañcātipi ganthaniyañceva no ca ganthotipi. {107.1} Dasāyatanā na vattabbā ganthā ceva ganthasampayuttā cātipi ganthasampayuttā ceva no ca ganthātipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ gantho ceva ganthasampayuttañcāti siyā ganthasampayuttañceva no ca gantho siyā na vattabbaṃ ganthasampayuttañceva no ca ganthoti dhammāyatanaṃ siyā gantho ceva ganthasampayuttañca siyā ganthasampayuttañceva no ca gantho siyā na vattabbaṃ gantho ceva ganthasampayuttañcātipi ganthasampayuttañceva no ca ganthotipi . dasāyatanā ganthavippayutta- ganthaniyā dvāyatanā siyā ganthavippayuttaganthaniyā siyā ganthavippayuttaaganthaniyā siyā na vattabbā ganthavippayutta- ganthaniyātipi ganthavippayuttaaganthaniyātipi. [108] Ekādasāyatanā no oghā .pe. No yogā .pe. No nīvaraṇā dhammāyatanaṃ siyā nīvaraṇaṃ siyā no nīvaraṇaṃ . dasāyatanā nīvaraṇiyā dvāyatanā siyā nīvaraṇiyā siyā anīvaraṇiyā . dasāyatanā nīvaraṇavippayuttā dvāyatanā siyā nīvaraṇasampayuttā siyā nīvaraṇavippayuttā. {108.1} Dasāyatanā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇiyā cāti nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇā manāyatanaṃ na vattabbaṃ nīvaraṇañceva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page95.

Nīvaraṇiyañcāti siyā nīvaraṇiyañceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbaṃ nīvaraṇiyañceva no ca nīvaraṇanti dhammāyatanaṃ siyā nīvaraṇañceva nīvaraṇiyañca siyā nīvaraṇiyañceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbaṃ nīvaraṇañceva nīvaraṇiyañcātipi nīvaraṇiyañceva no ca nīvaraṇantipi. {108.2} Dasāyatanā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttā cātipi nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇātipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttañcāti siyā nīvaraṇasampayuttañceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbaṃ nīvaraṇasampayuttañceva no ca nīvaraṇanti dhammāyatanaṃ siyā nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttañca siyā nīvaraṇasampayuttañceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbaṃ nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttañcātipi nīvaraṇasampayuttañceva no ca nīvaraṇantipi. {108.3} Dasāyatanā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyā dvāyatanā siyā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyā siyā nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyā siyā na vattabbā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyātipi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyātipi. [109] Ekādasāyatanā no parāmāsā dhammāyatanaṃ siyā parāmāso siyā no parāmāso . dasāyatanā parāmaṭṭhā dvāyatanā siyā parāmaṭṭhā siyā aparāmaṭṭhā . dasāyatanā parāmāsavippayuttā manāyatanaṃ siyā parāmāsasampayuttaṃ siyā parāmāsavippayuttaṃ dhammāyatanaṃ siyā parāmāsasampayuttaṃ siyā parāmāsavippayuttaṃ siyā na vattabbaṃ parāmāsasampayuttantipi parāmāsavippayuttantipi . dasāyatanā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page96.

Na vattabbā parāmāsā ceva parāmaṭṭhā cāti parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsā manāyatanaṃ na vattabbaṃ parāmāso ceva parāmaṭṭhañcāti siyā parāmaṭṭhañceva no ca parāmāso siyā na vattabbaṃ parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsoti dhammāyatanaṃ siyā parāmāso ceva parāmaṭṭhañca siyā parāmaṭṭhañceva no ca parāmāso siyā na vattabbaṃ parāmāso ceva parāmaṭṭhañcātipi parāmaṭṭhañceva no ca parāmāsotipi . Dasāyatanā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhā dvāyatanā siyā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhā siyā parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭhā siyā na vattabbā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhātipi parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭhātipi. [110] Dasāyatanā anārammaṇā manāyatanaṃ sārammaṇaṃ dhammāyatanaṃ- siyā sārammaṇaṃ siyā anārammaṇaṃ . manāyatanaṃ cittaṃ ekādasāyatanā no cittā . ekādasāyatanā acetasikā dhammāyatanaṃ siyā cetasikaṃ siyā acetasikaṃ . dasāyatanā cittavippayuttā dhammāyatanaṃsiyā cittasampayuttaṃ siyā cittavippayuttaṃ manāyatanaṃ na vattabbaṃ cittena sampayuttantipi cittena vippayuttantipi . dasāyatanā cittavisaṃsaṭṭhā dhammāyatanaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhaṃ siyā cittavisaṃsaṭṭhaṃ manāyatanaṃna vattabbaṃ cittena saṃsaṭṭhantipi cittena visaṃsaṭṭhantipi . chāyatanā no cittasamuṭṭhānā chāyatanā siyā cittasamuṭṭhānā siyā no cittasamuṭṭhānā . ekādasāyatanā no cittasahabhuno dhammāyatanaṃ siyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page97.

Cittasahabhū siyā no cittasahabhū . ekādasāyatanā no cittānuparivattino dhammāyatanaṃ siyā cittānuparivatti siyā no cittānuparivatti . Ekādasāyatanā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā dhammāyatanaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānaṃ siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānaṃ . ekādasāyatanā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno dhammāyatanaṃ siyā cittasaṃsaṭṭha- samuṭṭhānasahabhū siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū . ekādasāyatanā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino dhammāyatanaṃ siyā cittasaṃsaṭṭha- samuṭṭhānānuparivatti siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti . Chāyatanā ajjhattikā chāyatanā bāhirā . navāyatanā upādā dvāyatanā nupādā dhammāyatanaṃ siyā upādā siyā nupādā . Pañcāyatanā upādinnā saddāyatanaṃ anupādinnaṃ chāyatanā siyā upādinnā siyā anupādinnā. [111] Ekādasāyatanā nupādānā dhammāyatanaṃ siyā upādānaṃ siyā nupādānaṃ . dasāyatanā upādāniyā dvāyatanā siyā upādāniyā siyā anupādāniyā . dasāyatanā upādānavippayuttā dvāyatanā siyā upādānasampayuttā siyā upādānavippayuttā . Dasāyatanā na vattabbā upādānā ceva upādāniyā cāti upādāniyā ceva no ca upādānā manāyatanaṃ na vattabbaṃ upādānañceva upādāniyañcāti siyā upādāniyañceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbaṃ upādāniyañceva no ca upādānanti dhammāyatanaṃ siyā upādānañceva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page98.

Upādāniyañca siyā upādāniyañceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbaṃ upādānañceva upādāniyañcātipi upādāniyañceva no ca upādānantipi . dasāyatanā na vattabbā upādānā ceva upādānasampayuttā cātipi upādānasampayuttā ceva no ca upādānātipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ upādānañceva upādāna- sampayuttañcāti siyā upādānasampayuttañceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbaṃ upādānasampayuttañceva no ca upādānanti dhammāyatanaṃ siyā upādānañceva upādānasampayuttañca siyā upādānasampayuttañceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbaṃ upādānañceva upādānasampayuttañcātipi upādānasampayuttañceva no ca upādānantipi . dasāyatanā upādānavippayuttaupādāniyā dvāyatanā siyā upādānavippayuttaupādāniyā siyā upādāna- vippayuttaanupādāniyā siyā na vattabbā upādānavippayutta- upādāniyātipi upādānavippayuttaanupādāniyātipi. [112] Ekādasāyatanā no kilesā dhammāyatanaṃ siyā kileso siyā no kileso . dasāyatanā saṅkilesikā dvāyatanā siyā saṅkilesikā siyā asaṅkilesikā . dasāyatanā asaṅkiliṭṭhā dvāyatanā siyā saṅkiliṭṭhā siyā asaṅkiliṭṭhā . dasāyatanā kilesavippayuttā dvāyatanā siyā kilesasampayuttā siyā kilesavippayuttā . dasāyatanā na vattabbā kilesā ceva saṅkilesikā cāti saṅkilesikā ceva no

--------------------------------------------------------------------------------------------- page99.

Ca kilesā manāyatanaṃ na vattabbaṃ kileso ceva saṅkilesikañcāti siyā saṅkilesikañceva no ca kileso siyā na vattabbaṃ saṅkilesikañceva no ca kilesoti dhammāyatanaṃ siyā kileso ceva saṅkilesikañca siyā saṅkilesikañceva no ca kileso siyā na vattabbaṃ kileso ceva saṅkilesikañcātipi saṅkilesikañceva no ca kilesotipi . dasāyatanā na vattabbā kilesā ceva saṅkiliṭṭhā cātipi saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesātipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ kileso ceva saṅkiliṭṭhañcāti siyā saṅkiliṭṭhañceva no ca kileso siyā na vattabbaṃ saṅkiliṭṭhañceva no ca kilesoti dhammāyatanaṃ siyā kileso ceva saṅkiliṭṭhañca siyā saṅkiliṭṭhañceva no ca kileso siyā na vattabbaṃ kileso ceva saṅkiliṭṭhañcātipi saṅkiliṭṭhañceva no ca kilesotipi. {112.1} Dasāyatanā na vattabbā kilesā ceva kilesasampayuttā cātipi kilesasampayuttā ceva no ca kilesātipi manāyatanaṃ na vattabbaṃ kileso ceva kilesasampayuttañcāti siyā kilesasampayuttañceva no ca kileso siyā na vattabbaṃ kilesasampayuttañceva no ca kilesoti dhammāyatanaṃ siyā kileso ceva kilesasampayuttañca siyā kilesasampayuttañceva no ca kileso siyā na vattabbaṃ kileso ceva kilesasampayuttañcātipi kilesasampayuttañceva no ca kilesotipi . dasāyatanā kilesavippayutta- saṅkilesikā dvāyatanā siyā kilesavippayuttasaṅkilesikā siyā kilesavippayuttaasaṅkilesikā siyā na vattabbā kilesavippayutta- saṅkilesikātipi kilesavippayuttaasaṅkilesikātipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page100.

[113] Dasāyatanā na dassanena pahātabbā dvāyatanā siyā dassanena pahātabbā siyā na dassanena pahātabbā . dasāyatanā na bhāvanāya pahātabbā dvāyatanā siyā bhāvanāya pahātabbā siyā na bhāvanāya pahātabbā . dasāyatanā na dassanena pahātabbahetukā dvāyatanā siyā dassanena pahātabbahetukā siyā na dassanena pahātabbahetukā . dasāyatanā na bhāvanāya pahātabbahetukā dvāyatanā siyā bhāvanāya pahātabbahetukā siyā na bhāvanāya pahātabbahetukā. Dasāyatanā avitakkā dvāyatanā siyā savitakkā siyā avitakkā. {113.1} Dasāyatanā avicārā dvāyatanā siyā savicārā siyā avicārā . dasāyatanā appītikā dvāyatanā siyā sappītikā siyā appītikā . dasāyatanā na pītisahagatā dvāyatanā siyā pītisahagatā siyā na pītisahagatā . dasāyatanā na sukhasahagatā dvāyatanā siyā sukhasahagatā siyā na sukhasahagatā . dasāyatanā na upekkhāsahagatā dvāyatanā siyā upekkhāsahagatā siyā na upekkhāsahagatā . Dasāyatanā kāmāvacarā dvāyatanā siyā kāmāvacarā siyā na kāmāvacarā. Dasāyatanā na rūpāvacarā dvāyatanā siyā rūpāvacarā siyā na rūpāvacarā. Dasāyatanā na arūpāvacarā dvāyatanā siyā arūpāvacarā siyā na arūpāvacarā . dasāyatanā pariyāpannā dvāyatanā siyā pariyāpannā siyā apariyāpannā . dasāyatanā aniyyānikā dvāyatanā siyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page101.

Niyyānikā siyā aniyyānikā . dasāyatanā aniyatā dvāyatanā siyā niyatā siyā aniyatā . dasāyatanā sauttarā dvāyatanā siyā sauttarā siyā anuttarā . dasāyatanā araṇā dvāyatanā siyā saraṇā siyā araṇāti. Pañhāpucchakaṃ. Āyatanavibhaṅgo samatto. --------- Dhātuvibhaṅgo [114] Cha dhātuyo paṭhavīdhātu āpodhātu tejodhātu vāyodhātu ākāsadhātu viññāṇadhātu. [115] Tattha katamā paṭhavīdhātu paṭhavīdhātudvayaṃ atthi ajjhattikā atthi bāhirā . tattha katamā ajjhattikā paṭhavīdhātu yaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ kakkhaḷaṃ kharigataṃ kakkhaḷattaṃ kakkhaḷabhāvo ajjhattaṃ upādinnaṃ seyyathīdaṃ kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhārū aṭṭhī aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ yaṃ vā panaññampi atthi ajjhattaṃ paccattaṃ kakkhaḷaṃ kharigataṃ kakkhaḷattaṃ kakkhaḷabhāvo ajjhattaṃ upādinnaṃ ayaṃ vuccati ajjhattikā paṭhavīdhātu . tattha katamā bāhirā paṭhavīdhātu yaṃ bāhiraṃ kakkhaḷaṃ kharigataṃ kakkhaḷattaṃ kakkhaḷabhāvo bahiddhā anupādinnaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page102.

Seyyathīdaṃ ayo lohaṃ tipu sīsaṃ sajjhu muttā maṇi veḷuriyo saṅkho silā pavāḷaṃ rajataṃ jātarūpaṃ lohitaṅgo masāragallaṃ tiṇaṃ kaṭṭhaṃ sakkharā kathalā bhūmi pāsāṇo pabbato yaṃ vā panaññampi atthi bāhiraṃ kakkhaḷaṃ kharigataṃ kakkhaḷattaṃ kakkhaḷabhāvo bahiddhā anupādinnaṃ ayaṃ vuccati bāhirā paṭhavīdhātu . yā ca ajjhattikā paṭhavīdhātu yā ca bāhirā paṭhavīdhātu tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati paṭhavīdhātu. [116] Tattha katamā āpodhātu āpodhātudvayaṃ atthi ajjhattikā atthi bāhirā . tattha katamā ajjhattikā āpodhātu yaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ āpo āpogataṃ sneho snehagataṃ bandhanattaṃ rūpassa ajjhattaṃ upādinnaṃ seyyathīdaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā muttaṃ yaṃ vā panaññampi atthi ajjhattaṃ paccattaṃ āpo āpogataṃ sneho snehagataṃ bandhanattaṃ rūpassa ajjhattaṃ upādinnaṃ ayaṃ vuccati ajjhattikā āpodhātu . tattha katamā bāhirā āpodhātu yaṃ bāhiraṃ āpo āpogataṃ senho snehagataṃ bandhanattaṃ rūpassa bahiddhā anupādinnaṃ seyyathīdaṃ mūlaraso khandharaso tacaraso pattaraso puppharaso phalaraso khīraṃ dadhi sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ bhummāni vā udakāni antalikkhāni vā yaṃ vā panaññampi atthi bāhiraṃ āpo āpogataṃ sneho snehagataṃ bandhanattaṃ rūpassa bahiddhā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page103.

Anupādinnaṃ ayaṃ vuccati bāhirā āpodhātu . yā ca ajjhattikā āpodhātu yā ca bāhirā āpodhātu tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati āpodhātu. [117] Tattha katamā tejodhātu tejodhātudvayaṃ atthi ajjhattikā atthi bāhirā . tattha katamā ajjhattikā tejodhātu yaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ tejo tejogataṃ usmā usmāgataṃ usumaṃ usumagataṃ ajjhattaṃ upādinnaṃ seyyathīdaṃ yena ca santappati yena ca jīrati yena ca paridayhati yena ca asitapītakhāyitasāyitaṃ sammā pariṇāmaṃ gacchati yaṃ vā panaññampi atthi ajjhattaṃ paccattaṃ tejo tejogataṃ usmā usmāgataṃ usumaṃ usumagataṃ ajjhattaṃ upādinnaṃ ayaṃ vuccati ajjhattikā tejodhātu. {117.1} Tattha katamā bāhirā tejodhātu yaṃ bāhiraṃ tejo tejogataṃ usmā usmāgataṃ usumaṃ usumagataṃ bahiddhā anupādinnaṃ seyyathīdaṃ kaṭṭhaggi sakalikaggi tiṇaggi gomayaggi thusaggi saṅkāraggi indaggi aggisantāpo suriyasantāpo kaṭṭhasannicayasantāpo tiṇasannicayasantāpo dhaññasannicayasantāpo bhasmāsannicayasantāpo yaṃ vā panaññampi atthi bāhiraṃ tejo tejogataṃ usmā usmāgataṃ usumaṃ usumagataṃ bahiddhā anupādinnaṃ ayaṃ vuccati bāhirā tejodhātu . yā ca ajjhattikā tejodhātu yā ca bāhirā tejodhātu tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati tejodhātu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page104.

[118] Tattha katamā vāyodhātu vāyodhātudvayaṃ atthi ajjhattikā atthi bāhirā . tattha katamā ajjhattikā vāyodhātu yaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ vāyo vāyogataṃ thambhitattaṃ rūpassa ajjhattaṃ upādinnaṃ seyyathīdaṃ uddhaṅgamā vātā adhogamā vātā kucchisayā vātā koṭṭhasayā vātā aṅgamaṅgānusārino vātā satthakavātā khurakavātā uppalakavātā assāso passāso yaṃ vā panaññampi atthi ajjhattaṃ paccattaṃ vāyo vāyogataṃ thambhitattaṃ rūpassa ajjhattaṃ upādinnaṃ ayaṃ vuccati ajjhattikā vāyodhātu. {118.1} Tattha katamā bāhirā vāyodhātu yaṃ bāhiraṃ vāyo vāyogataṃ thambhitattaṃ rūpassa bahiddhā anupādinnaṃ seyyathīdaṃ puratthimā vātā pacchimā vātā uttarā vātā dakkhiṇā vātā sarajā vātā arajā vātā sītā vātā uṇhā vātā parittā vātā adhimattā vātā kāḷā vātā verambhavātā pakkhavātā supaṇṇavātā tālavaṇṭavātā vidhūpanavātā yaṃ vā panaññampi atthi bāhiraṃ vāyo vāyogataṃ thambhitattaṃ rūpassa bahiddhā anupādinnaṃ ayaṃ vuccati bāhirā vāyodhātu . yā ca ajjhattikā vāyodhātu yā ca bāhirā vāyodhātu tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati vāyodhātu. [119] Tattha katamā ākāsadhātu ākāsadhātudvayaṃ atthi ajjhattikā atthi bāhirā . tattha katamā ajjhattikā ākāsadhātu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page105.

Yaṃ ajjhattaṃ paccattaṃ ākāso ākāsagataṃ aghaṃ aghagataṃ vivaro vivaragataṃ asamphuṭṭhaṃ maṃsalohitehi ajjhattaṃ upādinnaṃ seyyathīdaṃ kaṇṇacchiddaṃ nāsacchiddaṃ mukhadvāraṃ yena ca asitapītakhāyitasāyitaṃ ajjhoharati yattha ca asitapītakhāyitasāyitaṃ santiṭṭhati yena ca asitapītakhāyitasāyitaṃ adhobhāgaṃ nikkhamati yaṃ vā panaññampi atthi ajjhattaṃ paccattaṃ ākāso ākāsagataṃ aghaṃ aghagataṃ vivaro vivaragataṃ asamphuṭṭhaṃ maṃsalohitehi ajjhattaṃ upādinnaṃ ayaṃ vuccati ajjhattikā ākāsadhātu . tattha katamā bāhirā ākāsadhātu yaṃ bāhiraṃ ākāso ākāsagataṃ aghaṃ aghagataṃ vivaro vivaragataṃ asamphuṭṭhaṃ catūhi mahābhūtehi bahiddhā anupādinnaṃ ayaṃ vuccati bāhirā ākāsadhātu . Yā ca ajjhattikā ākāsadhātu yā ca bāhirā ākāsadhātu tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā ayaṃ vuccati ākāsadhātu. [120] Tattha katamā viññāṇadhātu cakkhuviññāṇadhātu sotaviññāṇadhātu ghānaviññāṇadhātu jivhāviññāṇadhātu kāyaviññāṇadhātu manoviññāṇadhātu ayaṃ vuccati viññāṇadhātu. Imā cha dhātuyo. [121] Aparāpi cha dhātuyo sukhadhātu dukkhadhātu somanassadhātu domanassadhātu upekkhādhātu avijjādhātu . tattha katamā sukhadhātu yaṃ kāyikaṃ sātaṃ kāyikaṃ sukhaṃ kāyasamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ kāyasamphassajā sātā sukhā vedanā ayaṃ vuccati sukhadhātu . tattha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page106.

Katamā dukkhadhātu yaṃ kāyikaṃ asātaṃ kāyikaṃ dukkhaṃ kāyasamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ kāyasamphassajā asātā dukkhā vedanā ayaṃ vuccati dukkhadhātu . tattha katamā somanassadhātu yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā ayaṃ vuccati somanassadhātu. {121.1} Tattha katamā domanassadhātu yaṃ cetasikaṃ asātaṃ cetasikaṃ dukkhaṃ cetosamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā asātā dukkhā vedanā ayaṃ vuccati domanassadhātu . tattha katamā upekkhādhātu yaṃ cetasikaṃ neva sātaṃ nāsātaṃ cetosamphassajaṃ adukkhamasukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā adukkhamasukhā vedanā ayaṃ vuccati upekkhādhātu . Tattha katamā avijjādhātu yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ .pe. 1- avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ ayaṃ vuccati avijjādhātu. Imā cha dhātuyo. [122] Aparāpi cha dhātuyo kāmadhātu byāpādadhātu vihiṃsādhātu nekkhammadhātu abyāpādadhātu avihiṃsādhātu . tattha katamā kāmadhātu kāmapaṭisaṃyutto takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā micchāsaṅkappo ayaṃ vuccati kāmadhātu heṭṭhato avīcinirayaṃ pariyantaṃ karitvā uparito paranimmitavasavattī deve anto karitvā yaṃ etasmiṃ antare etthāvacarā ettha pariyāpannā khandhadhātuāyatanā rūpaṃ vedanā saññā saṅkhārā viññāṇaṃ ayaṃ @Footnote: 1 [300] dhammasaṅgaṇiyaṃ oloketabbaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page107.

Vuccati kāmadhātu . tattha katamā byāpādadhātu byāpādapaṭisaṃyutto takko vitakko .pe. micchāsaṅkappo ayaṃ vuccati byāpādadhātu dasasu vā āghātavatthūsu cittassa āghāto paṭighāto paṭighaṃ paṭivirodho kopo pakopo sampakopo doso padoso sampadoso cittassa byāpatti manopadoso kodho kujjhanā kujjhitattaṃ doso dūsanā dūsitattaṃ byāpatti byāpajjanā byāpajjitattaṃ virodho paṭivirodho caṇḍikkaṃ asuropo anattamanatā cittassa ayaṃ vuccati byāpādadhātu. {122.1} Tattha katamā vihiṃsādhātu vihiṃsāpaṭisaṃyutto takko vitakko .pe. micchāsaṅkappo ayaṃ vuccati vihiṃsādhātu idhekacco pāṇinā vā leḍḍunā vā daṇḍena vā satthena vā rajjuyā vā aññataraññatarena satte viheṭheti yā evarūpā heṭhanā viheṭhanā hiṃsanā vihiṃsanā rosanā virosanā parūpaghāto ayaṃ vuccati vihiṃsādhātu. {122.2} Tattha katamā nekkhammadhātu nekkhammapaṭisaṃyutto takko vitakko .pe. sammāsaṅkappo ayaṃ vuccati nekkhammadhātu sabbepi kusalā dhammā nekkhammadhātu . tattha katamā abyāpādadhātu abyāpādapaṭisaṃyutto takko vitakko .pe. sammāsaṅkappo ayaṃ vuccati abyāpādadhātu yā sattesu metti mettāyanā mettāyitattaṃ mettācetovimutti ayaṃ vuccati abyāpādadhātu . tattha katamā avihiṃsādhātu avihiṃsāpaṭisaṃyutto takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo ayaṃ vuccati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page108.

Avihiṃsādhātu yā sattesu karuṇā karuṇāyanā karuṇāyitattaṃ karuṇācetovimutti ayaṃ vuccati avihiṃsādhātu. Imā cha dhātuyo. [123] Iti imāni tīṇi chakkāni tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā aṭṭhārasa dhātuyo honti. Suttantabhājanīyaṃ. [124] Aṭṭhārasa dhātuyo cakkhudhātu rūpadhātu cakkhuviññāṇadhātu sotadhātu saddadhātu sotaviññāṇadhātu ghānadhātu gandhadhātu ghānaviññāṇadhātu jivhādhātu rasadhātu jivhāviññāṇadhātu kāyadhātu phoṭṭhabbadhātu kāyaviññāṇadhātu manodhātu dhammadhātu manoviññāṇadhātu. [125] Tattha katamā cakkhudhātu yaṃ cakkhuṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. suñño gāmopeso ayaṃ vuccati cakkhudhātu . tattha katamā rūpadhātu yaṃ rūpaṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya vaṇṇanibhā .pe. rūpadhātupesā ayaṃ vuccati rūpadhātu . Tattha katamā cakkhuviññāṇadhātu cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā cakkhuviññāṇadhātu ayaṃ vuccati cakkhuviññāṇadhātu. [126] Tattha katamā sotadhātu yaṃ sotaṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. suñño gāmopeso ayaṃ vuccati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page109.

Sotadhātu . tattha katamā saddadhātu yo saddo catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya anidassano sappaṭigho .pe. saddadhātupesā ayaṃ vuccati saddadhātu . tattha katamā sotaviññāṇadhātu sotañca paṭiccasadde ca uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā sotaviññāṇadhātu ayaṃ vuccati sotaviññāṇadhātu. [127] Tattha katamā ghānadhātu yaṃ ghānaṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. suñño gāmopeso ayaṃ vuccati ghānadhātu . tattha katamā gandhadhātu yo gandho catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya anidassano sappaṭigho .pe. gandhadhātupesā ayaṃ vuccati gandhadhātu . tattha katamā ghānaviññāṇadhātu ghānañca paṭicca gandhe ca uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā ghānaviññāṇadhātu ayaṃ vuccati ghānaviññāṇadhātu. [128] Tattha katamā jivhādhātu yā jivhā catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. suñño gāmopeso ayaṃ vuccati jivhādhātu . tattha katamā rasadhātu yo raso catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya anidassano sappaṭigho .pe. rasadhātupesā ayaṃ vuccati rasadhātu . tattha katamā jivhāviññāṇadhātu jivhañca paṭicca rase ca uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page110.

Manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā jivhāviññāṇadhātu ayaṃ vuccati jivhāviññāṇadhātu. [129] Tattha katamā kāyadhātu yo kāyo catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. suñño gāmopeso ayaṃ vuccati kāyadhātu. Tattha katamā phoṭṭhabbadhātu paṭhavīdhātu .pe. phoṭṭhabbadhātupesā ayaṃ vuccati phoṭṭhabbadhātu . tattha katamā kāyaviññāṇadhātu kāyañca paṭicca phoṭṭhabbe ca uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā kāyaviññāṇadhātu ayaṃ vuccati kāyaviññāṇadhātu. [130] Tattha katamā manodhātu cakkhuviññāṇadhātuyā uppajjitvā niruddhasamanantarā uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā manodhātu sotaviññāṇadhātuyā .pe. ghānaviññāṇadhātuyā .pe. Jivhāviññāṇadhātuyā .pe. kāyaviññāṇadhātuyā uppajjitvā niruddhasamanantarā uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā manodhātu sabbadhammesu vā pana paṭhamasamannāhāro ayaṃ vuccati manodhātu. {130.1} Tattha katamā dhammadhātu vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho yañca rūpaṃ anidassanaṃ appaṭighaṃ dhammāyatanapariyāpannaṃ asaṅkhatā ca dhātu. Tattha katamo vedanākkhandho ekavidhena vedanākkhandho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page111.

Phassasampayutto . duvidhena vedanākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena vedanākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ bahuvidhena vedanākkhandho . ayaṃ vuccati vedanākkhandho. {130.2} Tattha katamo saññākkhandho. Ekavidhena saññākkhandho phassasampayutto . duvidhena saññākkhandho atthi sahetuko atthi ahetuko . tividhena saññākkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. evaṃ bahuvidhena saññākkhandho . ayaṃ vuccati saññākkhandho. {130.3} Tattha katamo saṅkhārakkhandho ekavidhena saṅkhārakkhandho cittasampayutto . duvidhena saṅkhārakkhandho atthi hetu atthi na hetu. Tividhena saṅkhārakkhandho atthi kusalo atthi akusalo atthi abyākato .pe. Evaṃ bahuvidhena saṅkhārakkhandho ayaṃ vuccati saṅkhārakkhandho. {130.4} Tattha katamaṃ rūpaṃ anidassanaṃ appaṭighaṃ dhammāyatanapariyāpannaṃ itthindriyaṃ .pe. kabaḷiṅkāro āhāro idaṃ vuccati rūpaṃ anidassanaṃ appaṭighaṃ dhammāyatanapariyāpannaṃ. {130.5} Tattha katamā asaṅkhatā dhātu rāgakkhayo dosakkhayo mohakkhayo ayaṃ vuccati asaṅkhatā dhātu. Ayaṃ vuccati dhammadhātu. {130.6} Tattha katamā manoviññāṇadhātu cakkhuviññāṇadhātuyā uppajjitvā niruddhasamanantarā uppajjati manodhātu manodhātuyāpi uppajjitvā niruddhasamanantarā uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ .pe. Tajjā manoviññāṇadhātu sotaviññāṇadhātuyā .pe. ghānaviññāṇadhātuyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page112.

.pe. Jivhāviññāṇadhātuyā .pe. kāyaviññāṇadhātuyā uppajjitvā niruddhasamanantarā uppajjati manodhātu manodhātuyāpi uppajjitvā niruddhasamanantarā uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ .pe. Tajjā manoviññāṇadhātu manañca paṭicca dhamme ca uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā manoviññāṇadhātu ayaṃ vuccati manoviññāṇadhātu. Abhidhammabhājanīyaṃ. [131] Aṭṭhārasa dhātuyo cakkhudhātu rūpadhātu cakkhuviññāṇadhātu sotadhātu saddadhātu sotaviññāṇadhātu ghānadhātu gandhadhātu ghānaviññāṇadhātu jivhādhātu rasadhātu jivhāviññāṇadhātu kāyadhātu phoṭṭhabbadhātu kāyaviññāṇadhātu manodhātu dhammadhātu manoviññāṇadhātu . aṭṭhārasannaṃ dhātūnaṃ kati kusalā kati akusalā kati abyākatā .pe. Kati saraṇā kati araṇā. [132] Soḷasa dhātuyo abyākatā dve dhātuyo siyā kusalā siyā akusalā siyā abyākatā . dasa dhātuyo na vattabbā sukhāya vedanāya sampayuttātipi dukkhāya vedanāya sampayuttātipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttātipi pañca dhātuyo adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā kāyaviññāṇadhātu siyā sukhāya vedanāya sampayuttā siyā dukkhāya vedanāya sampayuttā manoviññāṇadhātu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page113.

Siyā sukhāya vedanāya sampayuttā siyā dukkhāya vedanāya sampayuttā siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā dhammadhātu siyā sukhāya vedanāya sampayuttā siyā dukkhāya vedanāya sampayuttā siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā siyā na vattabbā sukhāya vedanāya sampayuttātipi dukkhāya vedanāya sampayuttātipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttātipi. {132.1} Dasa dhātuyo nevavipākanavipākadhammadhammā pañca dhātuyo vipākā manodhātu siyā vipākā siyā nevavipākanavipākadhammadhammā dve dhātuyo siyā vipākā siyā vipākadhammadhammā siyā nevavipāka- navipākadhammadhammā . dasa dhātuyo upādinnupādāniyā saddadhātu anupādinnupādāniyā pañca dhātuyo siyā upādinnupādāniyā siyā anupādinnupādāniyā dve dhātuyo siyā upādinnupādāniyā siyā anupādinnupādāniyā siyā anupādinnaanupādāniyā . Soḷasa dhātuyo asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikā dve dhātuyo siyā saṅkiliṭṭha- saṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhaasaṅkilesikā. {132.2} Paṇṇarasa dhātuyo avitakkaavicārā manodhātu savitakkasavicārā manoviññāṇadhātu siyā savitakkasavicārā siyā avitakkavicāramattā siyā avitakkaavicārā dhammadhātu siyā savitakkasavicārā siyā avitakkavicāramattā siyā avitakkaavicārā siyā na vattabbā savitakkasavicārātipi avitakkavicāramattātipi avitakkaavicārātipi . dasa dhātuyo na vattabbā pītisahagatātipi sukhasahagatātipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page114.

Upekkhāsahagatātipi pañca dhātuyo upekkhāsahagatā kāyaviññāṇadhātu na pītisahagatā siyā sukhasahagatā na upekkhāsahagatā siyā na vattabbā sukhasahagatāti dve dhātuyo siyā pītisahagatā siyā sukhasahagatā siyā upekkhāsahagatā siyā na vattabbā pītisahagatātipi sukhasahagatātipi upekkhāsahagatātipi . soḷasa dhātuyo nevadassanenanabhāvanāyapahātabbā dve dhātuyo siyā dassanena pahātabbā siyā bhāvanāya pahātabbā siyā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbā . soḷasa dhātuyo nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetukā dve dhātuyo siyā dassanena pahātabbahetukā siyā bhāvanāya pahātabbahetukā siyā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetukā. {132.3} Soḷasa dhātuyo nevaācayagāminonaapacayagāmino dve dhātuyo siyā ācayagāmino siyā apacayagāmino siyā nevaācayagāminonaapacayagāmino . soḷasa dhātuyo nevasekkhānāsekkhā dve dhātuyo siyā sekkhā siyā asekkhā siyā nevasekkhānāsekkhā . soḷasa dhātuyo parittā dve dhātuyo siyā parittā siyā mahaggatā siyā appamāṇā . dasa dhātuyo anārammaṇā cha dhātuyo parittārammaṇā dve dhātuyo siyā parittārammaṇā siyā mahaggatārammaṇā siyā appamāṇārammaṇā siyā na vattabbā parittārammaṇātipi mahaggatārammaṇātipi appamāṇārammaṇātipi . soḷasa dhātuyo majjhimā dve dhātuyo siyā hīnā siyā majjhimā siyā paṇītā . soḷasa dhātuyo aniyatā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page115.

Dve dhātuyo siyā micchattaniyatā siyā sammattaniyatā siyā aniyatā. {132.4} Dasa dhātuyo anārammaṇā cha dhātuyo na vattabbā maggārammaṇātipi maggahetukātipi maggādhipatinotipi dve dhātuyo siyā maggārammaṇā siyā maggahetukā siyā maggādhipatino siyā na vattabbā maggārammaṇātipi maggahetukātipi maggādhipatinotipi . Dasa dhātuyo siyā uppannā siyā uppādino na vattabbā anuppannāti saddadhātu siyā uppannā siyā anuppannā na vattabbā uppādinīti cha dhātuyo siyā uppannā siyā anuppannā siyā uppādino dhammadhātu siyā uppannā siyā anuppannā siyā uppādinī siyā na vattabbā uppannātipi anuppannātipi uppādinītipi . sattarasa dhātuyo siyā atītā siyā anāgatā siyā paccuppannā dhammadhātu siyā atītā siyā anāgatā siyā paccuppannā siyā na vattabbā atītātipi anāgatātipi paccuppannātipi. {132.5} Dasa dhātuyo anārammaṇā cha dhātuyo paccuppannārammaṇā dve dhātuyo siyā atītārammaṇā siyā anāgatārammaṇā siyā paccuppannārammaṇā siyā na vattabbā atītārammaṇātipi anāgatārammaṇātipi paccuppannārammaṇātipi siyā ajjhattā siyā bahiddhā siyā ajjhattabahiddhā . dasa dhātuyo anārammaṇā cha dhātuyo siyā ajjhattārammaṇā siyā bahiddhārammaṇā siyā ajjhattabahiddhārammaṇā dve dhātuyo siyā ajjhattārammaṇā siyā bahiddhārammaṇā siyā ajjhattabahiddhārammaṇā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page116.

Siyā na vattabbā ajjhattārammaṇātipi bahiddhārammaṇātipi ajjhattabahiddhārammaṇātipi . rūpadhātu sanidassanasappaṭighā nava dhātuyo anidassanasappaṭighā aṭṭha dhātuyo anidassanaappaṭighā. [133] Sattarasa dhātuyo na hetū dhammadhātu siyā hetu siyā na hetu . soḷasa dhātuyo ahetukā dve dhātuyo siyā sahetukā siyā ahetukā . soḷasa dhātuyo hetuvippayuttā dve dhātuyo siyā hetusampayuttā siyā hetuvippayuttā . soḷasa dhātuyo na vattabbā hetū ceva sahetukā cātipi sahetukā ceva na ca hetūtipi manoviññāṇadhātu na vattabbā hetu ceva sahetukā cātipi siyā sahetukā ceva na ca hetu siyā na vattabbā sahetukā ceva na ca hetūti dhammadhātu siyā hetu ceva sahetukā ca siyā sahetukā ceva na ca hetu siyā na vattabbā hetu ceva sahetukā cātipi sahetukā ceva na ca hetūtipi. {133.1} Soḷasa dhātuyo na vattabbā hetu ceva hetusampayuttā cātipi hetusampayuttā ceva na ca hetūtipi manoviññāṇadhātu na vattabbā hetu ceva hetusampayuttā cāti siyā hetusampayuttā ceva na ca hetu siyā na vattabbā hetusampayuttā ceva na ca hetūti dhammadhātu siyā hetu ceva hetusampayuttā ca siyā hetusampayuttā ceva na ca hetu siyā na vattabbā hetu ceva hetusampayuttā cātipi hetusampayuttā ceva na ca hetūtipi . soḷasa dhātuyo na hetu ahetukā manoviññāṇadhātu siyā na hetu sahetukā siyā na hetu ahetukā dhammadhātu siyā na hetu sahetukā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page117.

Siyā na hetu ahetukā siyā na vattabbā na hetu sahetukātipi na hetu ahetukātipi. [134] Sattarasa dhātuyo sappaccayā dhammadhātu siyā sappaccayā siyā appaccayā . sattarasa dhātuyo saṅkhatā dhammadhātu siyā saṅkhatā siyā asaṅkhatā . sattarasa dhātuyo anidassanā rūpadhātu sanidassanā . dasa dhātuyo sappaṭighā aṭṭha dhātuyo appaṭighā . Dasa dhātuyo rūpā satta dhātuyo arūpā dhammadhātu siyā rūpaṃ siyā arūpaṃ . soḷasa dhātuyo lokiyā dve dhātuyo siyā lokiyā siyā lokuttarā. Kenaci viññeyyā kenaci na viññeyyā. [135] Sattarasa dhātuyo no āsavā dhammadhātu siyā āsavo siyā no āsavo . soḷasa dhātuyo sāsavā dve dhātuyo siyā sāsavā siyā anāsavā . soḷasa dhātuyo āsavavippayuttā dve dhātuyo siyā āsavasampayuttā siyā āsavavippayuttā . soḷasa dhātuyo na vattabbā āsavā ceva sāsavā cāti sāsavā ceva no ca āsavā manoviññāṇadhātu na vattabbā āsavo ceva sāsavā cāti siyā sāsavā ceva no ca āsavo siyā na vattabbā sāsavā ceva no ca āsavoti dhammadhātu siyā āsavo ceva sāsavā ca siyā sāsavā ceva no ca āsavo siyā na vattabbā āsavo ceva sāsavā cātipi sāsavā ceva no ca āsavotipi. Soḷasa dhātuyo na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cātipi āsavasampayuttā ceva no ca āsavātipi manoviññāṇadhātu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page118.

Na vattabbā āsavo ceva āsavasampayuttā cāti siyā āsavasampayuttā yuttā ceva no ca āsavo siyā na vattabbā āsavasampayuttā ceva no ca āsavoti dhammadhātu siyā āsavo ceva āsavasampayuttā ca siyā āsavasampayuttā ceva no ca āsavo siyā na vattabbā āsavo ceva āsavasampayuttā cātipi āsavasampayuttā ceva no ca āsavotipi . soḷasa dhātuyo āsavavippayuttasāsavā dve dhātuyo siyā āsavavippayuttasāsavā siyā āsavavippayuttaanāsavā siyā na vattabbā āsavavippayuttasāsavātipi āsavavippayuttaanāsavātipi. [136] Sattarasa dhātuyo no saññojanā dhammadhātu siyā saññojanaṃ siyā no saññojanaṃ . soḷasa dhātuyo saññojaniyā dve dhātuyo siyā saññojaniyā siyā asaññojaniyā . soḷasa dhātuyo saññojanavippayuttā dve dhātuyo siyā saññojanasampayuttā siyā saññojanavippayuttā . soḷasa dhātuyo na vattabbā saññojanā ceva saññojaniyā cāti saññojaniyā ceva no ca saññojanā manoviññāṇadhātu na vattabbā saññojanañceva saññojaniyā cāti siyā saññojaniyā ceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbā saññojaniyā ceva no ca saññojananti dhammadhātu siyā saññojanañceva saññojaniyā ca siyā saññojaniyā ceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbā saññojanañceva saññojaniyā cātipi saññojaniyā ceva no ca saññojanantipi . soḷasa dhātuyo na vattabbā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page119.

Saññojanā ceva saññojanasampayuttā cātipi saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanātipi manoviññāṇadhātu na vattabbā saññojanañceva saññojanasampayuttā cāti siyā saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbā saññojanasampayuttā ceva no ca saññojananti dhammadhātu siyā saññojanañceva saññojana- sampayuttā ca siyā saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbā saññojanañceva saññojanasampayuttā cātipi saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanantipi . soḷasa dhātuyo saññojanavippayuttasaññojaniyā dve dhātuyo siyā saññojana- vippayuttasaññojaniyā siyā saññojanavippayuttaasaññojaniyā siyā na vattabbā saññojanavippayuttasaññojaniyātipi saññojana- vippayuttaasaññojaniyātipi. [137] Sattarasa dhātuyo no ganthā dhammadhātu siyā gantho siyā no gantho . soḷasa dhātuyo ganthaniyā dve dhātuyo siyā ganthaniyā siyā aganthaniyā . soḷasa dhātuyo ganthavippayuttā dve dhātuyo siyā ganthasampayuttā siyā ganthavippayuttā . soḷasa dhātuyo na vattabbā ganthā ceva ganthaniyā cāti ganthaniyā ceva no ca ganthā manoviññāṇadhātu na vattabbā gantho ceva ganthaniyā cāti siyā ganthaniyā ceva no ca gantho siyā na vattabbā ganthaniyā ceva no ca ganthoti dhammadhātu siyā gantho ceva ganthaniyā ca siyā ganthaniyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page120.

Ceva no ca gantho siyā na vattabbā gantho ceva ganthaniyā cātipi ganthaniyā ceva no ca ganthotipi . soḷasa dhātuyo na vattabbā ganthā ceva ganthasampayuttā cātipi ganthasampayuttā ceva no ca ganthātipi manoviññāṇadhātu na vattabbā gantho ceva ganthasampayuttā cāti siyā ganthasampayuttā ceva no ca gantho siyā na vattabbā ganthasampayuttā ceva no ca ganthoti dhammadhātu siyā gantho ceva ganthasampayuttā ca siyā ganthasampayuttā ceva no ca gantho siyā na vattabbā gantho ceva ganthasampayuttā cātipi ganthasampayuttā ceva no ca ganthotipi . soḷasa dhātuyo ganthavippayuttaganthaniyā dve dhātuyo siyā ganthavippayuttaganthaniyā siyā ganthavippayuttaaganthaniyā siyā na vattabbā ganthavippayuttaganthaniyātipi ganthavippayuttaaganthaniyātipi. [138] Sattarasa dhātuyo no oghā .pe. No yogā .pe. No nīvaraṇā dhammadhātu siyā nīvaraṇaṃ siyā no nīvaraṇaṃ . soḷasa dhātuyo nīvaraṇiyā dve dhātuyo siyā nīvaraṇiyā siyā anīvaraṇiyā . soḷasa dhātuyo nīvaraṇavippayuttā dve dhātuyo siyā nīvaraṇasampayuttā siyā nīvaraṇavippayuttā . soḷasa dhātuyo na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇiyā cāti nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇā manoviññāṇadhātu na vattabbā nīvaraṇañceva nīvaraṇiyā cāti siyā nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbā nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇanti dhammadhātu siyā nīvaraṇañceva nīvaraṇiyā ca siyā nīvaraṇiyā ceva no ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page121.

Nīvaraṇaṃ siyā na vattabbā nīvaraṇañceva nīvaraṇiyā cātipi nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇantipi . soḷasa dhātuyo na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttā cātipi nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇātipi manoviññāṇadhātu na vattabbā nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttā cāti siyā nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbā nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇanti dhammadhātu siyā nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttā ca siyā nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbā nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttā cātipi nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇantipi . soḷasa dhātuyo nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyā dve dhātuyo siyā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyā siyā nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyā siyā na vattabbā nīvaraṇa- vippayuttanīvaraṇiyātipi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyātipi. [139] Sattarasa dhātuyo no parāmāsā dhammadhātu siyā parāmāso siyā no parāmāso . soḷasa dhātuyo parāmaṭṭhā dve dhātuyo siyā parāmaṭṭhā siyā aparāmaṭṭhā . soḷasa dhātuyo parāmāsavippayuttā manoviññāṇadhātu siyā parāmāsasampayuttā siyā parāmāsavippayuttā dhammadhātu siyā parāmāsasampayuttā siyā parāmāsavippayuttā siyā na vattabbā parāmāsasampayuttātipi parāmāsavippayuttātipi . soḷasa dhātuyo na vattabbā parāmāsā ceva parāmaṭṭhā cāti parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsā manoviññāṇadhātu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page122.

Na vattabbā parāmāsā ceva parāmaṭṭhā cāti siyā parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāso siyā na vattabbā parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsoti dhammadhātu siyā parāmāso ceva parāmaṭṭhā ca siyā parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāso siyā na vattabbā parāmāso ceva parāmaṭṭhā cātipi parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsotipi . soḷasa dhātuyo parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhā dve dhātuyo siyā parāmāsa- vippayuttaparāmaṭṭhā siyā parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭhā siyā na vattabbā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhātipi parāmāsavippayutta- aparāmaṭṭhātipi. [140] Dasa dhātuyo anārammaṇā satta dhātuyo sārammaṇā dhammadhātu siyā sārammaṇā siyā anārammaṇā . ekādasa dhātuyo no cittā satta dhātuyo cittā. Sattarasa dhātuyo acetasikā dhammadhātu siyā cetasikā siyā acetasikā . dasa dhātuyo cittavippayuttā dhammadhātu siyā cittasampayuttā siyā cittavippayuttā satta dhātuyo na vattabbā cittena sampayuttātipi cittena vippayuttātipi . dasa dhātuyo cittavisaṃsaṭṭhā dhammadhātu siyā cittasaṃsaṭṭhā siyā cittavisaṃsaṭṭhā satta dhātuyo na vattabbā cittena saṃsaṭṭhātipi cittena visaṃsaṭṭhātipi. Dvādasa dhātuyo no cittasamuṭṭhānā cha dhātuyo siyā cittasamuṭṭhānā siyā no cittasamuṭṭhānā . sattarasa dhātuyo no cittasahabhuno dhammadhātu siyā cittasahabhū siyā no cittasahabhū . sattarasa dhātuyo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page123.

No cittānuparivattino dhammadhātu siyā cittānuparivatti siyā no cittānuparivatti . sattarasa dhātuyo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā dhammadhātu siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā . Sattarasa dhātuyo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno dhammadhātu siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū . Sattarasa dhātuyo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino dhammadhātu siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti siyā no cittasaṃsaṭṭha- samuṭṭhānānuparivatti . dvādasa dhātuyo ajjhattikā cha dhātuyo bāhirā . nava dhātuyo upādā aṭṭha dhātuyo nupādā dhammadhātu siyā upādā siyā nupādā . dasa dhātuyo upādinnā saddadhātu anupādinnā satta dhātuyo siyā upādinnā siyā anupādinnā. [141] Sattarasa dhātuyo nupādānā dhammadhātu siyā upādānaṃ siyā nupādānaṃ . soḷasa dhātuyo upādāniyā dve dhātuyo siyā upādāniyā siyā anupādāniyā . soḷasa dhātuyo upādānavippayuttā dve dhātuyo siyā upādānasampayuttā siyā upādānavippayuttā . Dānavippayuttā . soḷasa dhātuyo na vattabbā upādānā ceva upādāniyā cāti upādāniyā ceva no ca upādānā manoviññāṇadhātu na vattabbā upādānañceva upādāniyā cāti siyā upādāniyā ceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbā upādāniyā ceva no ca upādānanti dhammadhātu siyā upādānañceva upādāniyā ca siyā upādāniyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page124.

Ceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbā upādānañceva upādāniyā cātipi upādāniyā ceva no ca upādānantipi . soḷasa dhātuyo na vattabbā upādānā ceva upādānasampayuttā cātipi upādānasampayuttā ceva no ca upādānantipi manoviññāṇadhātu na vattabbā upādānañceva upādānasampayuttā cāti siyā upādānasampayuttā ceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbā upādānasampayuttā ceva no ca upādānanti dhammadhātu siyā upādānañceva upādānasampayuttā ca siyā upādānasampayuttā ceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbā upādānañceva upādānasampayuttā cātipi upādānasampayuttā ceva no ca upādānantipi . soḷasa dhātuyo upādānavippayuttaupādāniyā dve dhātuyo siyā upādānavippayuttaupādāniyā siyā upādāna- vippayuttaanupādāniyā siyā na vattabbā upādānavippayutta- upādāniyātipi upādānavippayuttaanupādāniyātipi. [142] Sattarasa dhātuyo no kilesā dhammadhātu siyā kileso siyā no kileso . soḷasa dhātuyo saṅkilesikā dve dhātuyo siyā saṅkilesikā siyā asaṅkilesikā . soḷasa dhātuyo asaṅkiliṭṭhā dve dhātuyo siyā saṅkiliṭṭhā siyā asaṅkiliṭṭhā . soḷasa dhātuyo kilesavippayuttā dve dhātuyo siyā kilesasampayuttā siyā kilesavippayuttā . soḷasa dhātuyo na vattabbā kilesā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page125.

Ceva saṅkilesikā cāti saṅkilesikā ceva no ca kilesā manoviññāṇadhātu na vattabbā kilesā ceva saṅkilesikā cāti siyā saṅkilesikā ceva no ca kileso siyā na vattabbā saṅkilesikā ceva no ca kilesoti dhammadhātu siyā kileso ceva saṅkilesikā ca siyā saṅkilesikā ceva no ca kileso siyā na vattabbā kileso ceva saṅkilesikā cātipi saṅkilesikā ceva no ca kilesotipi. {142.1} Soḷasa dhātuyo na vattabbā kilesā ceva saṅkiliṭṭhā cātipi saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesātipi manoviññāṇadhātu na vattabbā kileso ceva saṅkiliṭṭhā cāti siyā saṅkiliṭṭhā ceva no ca kileso siyā na vattabbā saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesoti dhammadhātu siyā kileso ceva saṅkiliṭṭhā ca siyā saṅkiliṭṭhā ceva no ca kileso siyā na vattabbā kileso ceva saṅkiliṭṭhā cātipi saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesotipi. {142.2} Soḷasa dhātuyo na vattabbā kileso ceva kilesasampayuttā cātipi kilesasampayuttā ceva no ca kilesātipi manoviññāṇadhātu na vattabbā kileso ceva kilesasampayuttā cāti siyā kilesasampayuttā ceva no ca kileso siyā na vattabbā kilesasampayuttā ceva no ca kilesoti dhammadhātu siyā kileso ceva kilesasampayuttā ca siyā kilesasampayuttā ceva no ca kileso siyā na vattabbā kileso ceva kilesasampayuttā cātipi kilesasampayuttā ceva no

--------------------------------------------------------------------------------------------- page126.

Ca kilesotipi . soḷasa dhātuyo kilesavippayuttasaṅkilesikā dve dhātuyo siyā kilesavippayuttasaṅkilesikā siyā kilesavippayuttaasaṅkilesikā siyā na vattabbā kilesavippayuttasaṅkilesikātipi kilesavippayutta- asaṅkilesikātipi. [143] Soḷasa dhātuyo na dassanena pahātabbā dve dhātuyo siyā dassanena pahātabbā siyā na dassanena pahātabbā . Soḷasa dhātuyo na bhāvanāya pahātabbā dve dhātuyo siyā bhāvanāya pahātabbā siyā na bhāvanāya pahātabbā . soḷasa dhātuyo na dassanena pahātabbahetukā dve dhātuyo siyā dassanena pahātabbahetukā siyā na dassanena pahātabbahetukā . soḷasa dhātuyo na bhāvanāya pahātabbahetukā dve dhātuyo siyā bhāvanāya pahātabbahetukā siyā na bhāvanāya pahātabbahetukā . paṇṇarasa dhātuyo avitakkā manoviññāṇadhātu savitakkā dve dhātuyo siyā savitakkā siyā avitakkā. {143.1} Paṇṇarasa dhātuyo avicārā manodhātu savicārā dve dhātuyo siyā savicārā siyā avicārā . soḷasa dhātuyo appītikā dve dhātuyo siyā sappītikā siyā appītikā . soḷasa dhātuyo na pītisahagatā dve dhātuyo siyā pītisahagatā siyā na pītisahagatā . Paṇṇarasa dhātuyo na sukhasahagatā tisso dhātuyo siyā sukhasahagatā siyā na sukhasahagatā . ekādasa dhātuyo na upekkhāsahagatā pañca dhātuyo upekkhāsahagatā dve dhātuyo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page127.

Siyā upekkhāsahagatā siyā na upekkhāsahagatā . soḷasa dhātuyo kāmāvacarā dve dhātuyo siyā kāmāvacarā siyā na kāmāvacarā. Soḷasa dhātuyo na rūpāvacarā dve dhātuyo siyā rūpāvacarā siyā na rūpāvacarā . soḷasa dhātuyo na arūpāvacarā dve dhātuyo siyā arūpāvacarā siyā na arūpāvacarā . soḷasa dhātuyo pariyāpannā dve dhātuyo siyā pariyāpannā siyā apariyāpannā . Soḷasa dhātuyo aniyyānikā dve dhātuyo siyā niyyānikā siyā aniyyānikā . Soḷasa dhātuyo aniyatā dve dhātuyo siyā niyatā siyā aniyatā. Soḷasa dhātuyo sauttarā dve dhātuyo siyā sauttarā siyā anuttarā. Soḷasa dhātuyo araṇā dve dhātuyo siyā saraṇā siyā araṇāti. Pañhāpucchakaṃ. Dhātuvibhaṅgo samatto. ------- Saccavibhaṅgo [144] Cattāri ariyasaccāni dukkhaṃ ariyasaccaṃ dukkhasamudayo ariyasaccaṃ dukkhanirodho ariyasaccaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ. [145] Tattha katamaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ jātipi dukkhā jarāpi dukkhā maraṇampī dukkhaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsāpi dukkhā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page128.

Appiyehi sampayogo dukkho piyehi vippayogo dukkho yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ saṅkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā. [146] Tattha katamā jāti yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jāti sañjāti okkanti abhinibbatti khandhānaṃ pātubhāvo āyatanānaṃ paṭilābho ayaṃ vuccati jāti. [147] Tattha katamā jarā yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā khaṇḍiccaṃ pāliccaṃ valittacatā āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko ayaṃ vuccati jarā. [148] Tattha katamaṃ maraṇaṃ yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā bhedo antaradhānaṃ maccu maraṇaṃ kālakiriyā khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa nikkhepo jīvitindriyassa upacchedo idaṃ vuccati maraṇaṃ. [149] Tattha katamo soko ñātibyasanena vā phuṭṭhassa bhogabyasanena vā phuṭṭhassa rogabyasanena vā phuṭṭhassa sīlabyasanena vā phuṭṭhassa diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa soko socanā socitattaṃ antosoko antoparisoko cetaso parijjhāyanā domanassaṃ sokasallaṃ ayaṃ vuccati soko. [150] Tattha katamo paridevo ñātibyasanena vā phuṭṭhassa bhogabyasanena vā phuṭṭhassa rogabyasanena vā phuṭṭhassa sīlabyasanena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page129.

Vā phuṭṭhassa diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa ādevo paridevo ādevanā paridevanā ādevitattaṃ paridevitattaṃ vācā palāpo vippalāpo lālapo lālapanā lālapitattaṃ ayaṃ vuccati paridevo. [151] Tattha katamaṃ dukkhaṃ yaṃ kāyikaṃ asātaṃ kāyikaṃ dukkhaṃ kāyasamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ kāyasamphassajā asātā dukkhā vedanā idaṃ vuccati dukkhaṃ. [152] Tattha katamaṃ domanassaṃ yaṃ cetasikaṃ asātaṃ cetasikaṃ dukkhaṃ cetosamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā asātā dukkhā vedanā idaṃ vuccati domanassaṃ. [153] Tattha katamo upāyāso ñātibyasanena vā phuṭṭhassa bhogabyasanena vā phuṭṭhassa rogabyasanena vā phuṭṭhassa sīlabyasanena vā phuṭṭhassa diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa āyāso upāyāso āyāsitattaṃ upāyāsitattaṃ ayaṃ vuccati upāyāso. [154] Tattha katamo appiyehi sampayogo dukkho idha yassa te honti aniṭṭhā akantā amanāpā rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā ye vā panassa te honti anatthakāmā ahitakāmā aphāsukāmā ayogakkhemakāmā yā tehi saṅgati samāgamo samodhānaṃ missībhāvo ayaṃ vuccati appiyehi sampayogo dukkho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page130.

[155] Tattha katamo piyehi vippayogo dukkho idha yassa te honti iṭṭhā kantā manāpā rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā ye vā panassa te honti atthakāmā hitakāmā phāsukāmā yogakkhemakāmā mātā vā pitā vā bhātā vā bhaginī vā mittā vā amaccā vā ñātisālohitā vā yā tehi asaṅgati asamāgamo asamodhānaṃ amissībhāvo ayaṃ vuccati piyehi vippayogo dukkho. [156] Tattha katamaṃ yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ jātidhammānaṃ sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati aho vata mayaṃ na jātidhammā assāma na ca vata no jāti āgaccheyyāti na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ jarādhammānaṃ sattānaṃ .pe. byādhidhammānaṃ sattānaṃ .pe. maraṇadhammānaṃ sattānaṃ .pe. sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammānaṃ sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati aho vata mayaṃ na sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā assāma na ca vata no sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā āgaccheyyunti na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ. [157] Tattha katame saṅkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā seyyathīdaṃ rūpūpādānakkhandho vedanūpādānakkhandho saññūpādānakkhandho saṅkhārūpādānakkhandho viññāṇūpādānakkhandho ime vuccanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page131.

Saṅkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā. Idaṃ vuccati dukkhaṃ ariyasaccaṃ. [158] Tattha katamaṃ dukkhasamudayo ariyasaccaṃ yāyaṃ taṇhā ponobbhavikā nandirāgasahagatā tatratatrābhinandinī seyyathīdaṃ kāmataṇhā bhavataṇhā vibhavataṇhā. [159] Sā kho panesā taṇhā kattha uppajjamānā uppajjati kattha nivisamānā nivisati . yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati . Kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ . cakkhuṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati sotaṃ .pe. ghānaṃ jivhā kāyo mano loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. {159.1} Rūpā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati saddā .pe. Gandhā rasā phoṭṭhabbā dhammā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. {159.2} Cakkhuviññāṇaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati sotaviññāṇaṃ .pe. ghānaviññāṇaṃ jivhāviññāṇaṃ kāyaviññāṇaṃ manoviññāṇaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page132.

Ettha nivisamānā nivisati. {159.3} Cakkhusamphasso loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati sotasamphasso .pe. ghānasamphasso jivhāsamphasso kāyasamphasso manosamphasso loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. {159.4} Cakkhusamphassajā vedanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati sotasamphassajā vedanā .pe. ghānasamphassajā vedanā jivhāsamphassajā vedanā kāyasamphassajā vedanā manosamphassajā vedanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. {159.5} Rūpasaññā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati saddasaññā .pe. gandhasaññā rasasaññā phoṭṭhabbasaññā dhammasaññā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. {159.6} Rūpasañcetanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati saddasañcetanā .pe. Gandhasañcetanā rasasañcetanā phoṭṭhabbasañcetanā dhammasañcetanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. {159.7} Rūpataṇhā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page133.

Nivisati saddataṇhā .pe. gandhataṇhā rasataṇhā phoṭṭhabbataṇhā dhammataṇhā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. {159.8} Rūpavitakko loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati saddavitakko .pe. Gandhavitakko rasavitakko phoṭṭhabbavitakko dhammavitakko loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. {159.9} Rūpavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati saddavicāro .pe. Gandhavicāro rasavicāro phoṭṭhabbavicāro dhammavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati. Idaṃ vuccati dukkhasamudayo ariyasaccaṃ. [160] Tattha katamaṃ dukkhanirodho ariyasaccaṃ yo tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodho cāgo paṭinissaggo mutti anālayo. [161] Sā kho panesā taṇhā kattha pahīyamānā pahīyati kattha nirujjhamānā nirujjhati . yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati . kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ . cakkhuṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati sotaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page134.

.pe. Ghānaṃ jivhā kāyo mano loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati . rūpā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati saddā .pe. gandhā rasā phoṭṭhabbā dhammā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati. {161.1} Cakkhuviññāṇaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati sotaviññāṇaṃ .pe. Ghānaviññāṇaṃ jivhāviññāṇaṃ kāyaviññāṇaṃ manoviññāṇaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati. {161.2} Cakkhusamphasso loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati sotasamphasso .pe. Ghānasamphasso jivhāsamphasso kāyasamphasso manosamphasso loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati. {161.3} Cakkhusamphassajā vedanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati sotasamphassajā vedanā .pe. ghānasamphassajā vedanā jivhāsamphassajā vedanā kāyasamphassajā vedanā manosamphassajā vedanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati . rūpasaññā loke piyarūpaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page135.

Sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati saddasaññā .pe. gandhasaññā rasasaññā phoṭṭhabbasaññā dhammasaññā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati. {161.4} Rūpasañcetanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati saddasañcetanā .pe. gandhasañcetanā rasasañcetanā phoṭṭhabbasañcetanā dhammasañcetanā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati. {161.5} Rūpataṇhā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati saddataṇhā .pe. gandhataṇhā rasataṇhā phoṭṭhabbataṇhā dhammataṇhā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati. {161.6} Rūpavitakko loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati saddavitakko .pe. Gandhavitakko rasavitakko phoṭṭhabbavitakko dhammavitakko loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati. {161.7} Rūpavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati saddavicāro .pe. Gandhavicāro rasavicāro phoṭṭhabbavicāro dhammavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page136.

Pahīyamānā pahīyati ettha nirujjhamānā nirujjhati. Idaṃ vuccati dukkhanirodho ariyasaccaṃ. [162] Tattha katamaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo . seyyathīdaṃ . sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. [163] Tattha katamā sammādiṭṭhi dukkhe ñāṇaṃ dukkhasamudaye ñāṇaṃ dukkhanirodhe ñāṇaṃ dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ñāṇaṃ ayaṃ vuccati sammādiṭṭhi. [164] Tattha katamo sammāsaṅkappo nekkhammasaṅkappo abyāpādasaṅkappo avihiṃsāsaṅkappo ayaṃ vuccati sammāsaṅkappo. [165] Tattha katamā sammāvācā musāvādā veramaṇī pisuṇāya vācāya veramaṇī pharusāya vācāya veramaṇī samphappalāpā veramaṇī ayaṃ vuccati sammāvācā. [166] Tattha katamo sammākammanto pāṇātipātā veramaṇī adinnādānā veramaṇī kāmesu micchācārā veramaṇī ayaṃ vuccati sammākammanto. [167] Tattha katamo sammāājīvo idha ariyasāvako micchāājīvaṃ pahāya sammāājīvena jīvitaṃ kappeti ayaṃ vuccati sammāājīvo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page137.

[168] Tattha katamo sammāvāyāmo idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya .pe. anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya .pe. uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati ayaṃ vuccati sammāvāyāmo. [169] Tattha katamā sammāsati idha bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpi sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ vedanāsu .pe. citte .pe. dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ ayaṃ vuccati sammāsati. [170] Tattha katamo sammāsamādhi idha bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pitisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti yantaṃ ariyā ācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārīti tatiyaṃ jhānaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page138.

Upasampajja viharati sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati ayaṃ vuccati sammāsamādhi. Idaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ. Suttantabhājanīyaṃ. [171] Cattāri saccāni dukkhaṃ dukkhasamudayo dukkhanirodho dukkhanirodhagāminī paṭipadā. [172] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [173] Tattha katamaṃ dukkhaṃ avasesā ca kilesā avasesā ca akusalā dhammā tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni avasesā ca sāsavā kusalā dhammā sāsavā ca kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [174] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya pahānaṃ ayaṃ vuccati dukkhanirodho. [175] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page139.

.pe. Paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye aṭṭhaṅgiko maggo hoti sammādiṭṭhi .pe. Sammāsamādhi. [176] Tattha katamā sammādiṭṭhi yā paññā pajānanā .pe. Amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammādiṭṭhi. [177] Tattha katamo sammāsaṅkappo yo takko vitakko .pe. Sammāsaṅkappo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāsaṅkappo. [178] Tattha katamā sammāvācā yā catūhi vacīduccaritehi ārati virati paṭivirati veramaṇī akiriyā akaraṇaṃ anajjhāpatti velāanatikkamo setughāto sammāvācā maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāvācā. [179] Tattha katamo sammākammanto yā tīhi kāyaduccaritehi ārati virati paṭivirati veramaṇī akiriyā akaraṇaṃ anajjhāpatti velāanatikkamo setughāto sammākammanto maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammākammanto. [180] Tattha katamo sammāājīvo yā micchāājīvā ārati virati paṭivirati veramaṇī akiriyā akaraṇaṃ anajjhāpatti velāanatikkamo setughāto sammāājīvo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page140.

Vuccati sammāājīvo. [181] Tattha katamo sammāvāyāmo yo cetasiko viriyārambho .pe. sammāvāyāmo viriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāvāyāmo. [182] Tattha katamā sammāsati yā sati anussati .pe. Sammāsati satisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāsati. [183] Tattha katamo sammāsamādhi yā cittassa ṭhiti .pe. Sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāsamādhi. Ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā avasesā dhammā dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya sampayuttā. [184] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ca avasesā ca kilesā ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [185] Tattha katamaṃ dukkhaṃ avasesā ca akusalā dhammā tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni avasesā ca sāsavā kusalā dhammā sāsavā ca kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [186] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya ca avasesānañca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page141.

Kilesānaṃ pahānaṃ ayaṃ vuccati dukkhanirodho. [187] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi .pe. paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye aṭṭhaṅgiko maggo hoti sammādiṭṭhi .pe. sammāsamādhi ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā avasesā dhammā dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya sampayuttā. [188] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ca avasesā ca kilesā avasesā ca akusalā dhammā ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [189] Tattha katamaṃ dukkhaṃ tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni avasesā ca sāsavā kusalā dhammā sāsavā ca kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [190] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya ca avasesānañca kilesānaṃ avasesānañca akusalānaṃ dhammānaṃ pahānaṃ ayaṃ vuccati dukkhanirodho. [191] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page142.

.pe. Paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye aṭṭhaṅgiko maggo hoti sammādiṭṭhi .pe. sammāsamādhi ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā avasesā dhammā dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya sampayuttā. [192] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ca avasesā ca kilesā avasesā ca akusalā dhammā tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [193] Tattha katamaṃ dukkhaṃ avasesā ca sāsavā kusalā dhammā sāsavā ca kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [194] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya ca avasesānañca kilesānaṃ avasesānañca akusalānaṃ dhammānaṃ tiṇṇannañca kusalamūlānaṃ sāsavānaṃ pahānaṃ ayaṃ vuccati dukkhanirodho. [195] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi .pe. paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye aṭṭhaṅgiko maggo hoti sammādiṭṭhi .pe. sammāsamādhi ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā avasesā dhammā dukkhanirodhagāminiyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page143.

Paṭipadāya sampayuttā. [196] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ca avasesā ca kilesā avasesā ca akusalā dhammā tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni avasesā ca sāsavā kusalā dhammā ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [197] Tattha katamaṃ dukkhaṃ sāsavā kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [198] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya ca avasesānañca kilesānaṃ avasesānañca akusalānaṃ dhammānaṃ tiṇṇannañca kusalamūlānaṃ sāsavānaṃ avasesānañca sāsavānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ pahānaṃ ayaṃ vuccati dukkhanirodho. [199] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi .pe. paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye aṭṭhaṅgiko maggo hoti sammādiṭṭhi .pe. sammāsamādhi ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā avasesā dhammā dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya sampayuttā. [200] Cattāri saccāni dukkhaṃ dukkhasamudayo dukkhanirodho dukkhanirodhagāminī paṭipadā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page144.

[201] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [202] Tattha katamaṃ dukkhaṃ avasesā ca kilesā avasesā ca akusalā dhammā tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni avasesā ca sāsavā kusalā dhammā sāsavā ca kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [203] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya pahānaṃ ayaṃ vuccati dukkhanirodho. [204] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi .pe. Paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye pañcaṅgiko maggo hoti sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. [205] Tattha katamā sammādiṭṭhi yā paññā pajānanā .pe. Amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammādiṭṭhi. [206] Tattha katamo sammāsaṅkappo yo takko vitakko saṅkappo .pe. Maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāsaṅkappo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page145.

[207] Tattha katamo sammāvāyāmo yo cetasiko viriyārambho .pe. sammāvāyāmo viriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāvāyāmo. [208] Tattha katamā sammāsati yā sati anussati .pe. Sammāsati satisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāsati. [209] Tattha katamo sammāsamādhi yā cittassa ṭhiti .pe. Sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ ayaṃ vuccati sammāsamādhi. Ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā avasesā dhammā dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya sampayuttā. .pe. [210] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ca avasesā ca kilesā avasesā ca akusalā dhammā tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni avasesā ca sāsavā kusalā dhammā ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [211] Tattha katamaṃ dukkhaṃ sāsavā kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [212] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya ca avasesānañca kilesānaṃ avasesānañca akusalānaṃ dhammānaṃ tiṇṇannañca kusalamūlānaṃ sāsavānaṃ avasesānañca sāsavānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ pahānaṃ ayaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page146.

Vuccati dukkhanirodho. [213] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi .pe. paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye pañcaṅgiko maggo hoti sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā avasesā dhammā dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya sampayuttā. [214] Cattāri saccāni dukkhaṃ dukkhasamudayo dukkhanirodho dukkhanirodhagāminī paṭipadā. [215] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [216] Tattha katamaṃ dukkhaṃ avasesā ca kilesā avasesā ca akusalā dhammā tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni avasesā ca sāsavā kusalā dhammā sāsavā ca kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [217] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya pahānaṃ ayaṃ vuccati dukkhanirodho. [218] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page147.

Yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi .pe. paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye phasso hoti .pe. avikkhepo hoti ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā .pe. [219] Tattha katamo dukkhasamudayo taṇhā ca avasesā ca kilesā avasesā ca akusalā dhammā tīṇi ca kusalamūlāni sāsavāni avasesā ca sāsavā kusalā dhammā ayaṃ vuccati dukkhasamudayo. [220] Tattha katamaṃ dukkhaṃ sāsavā kusalākusalānaṃ dhammānaṃ vipākā ye ca dhammā kiriyā neva kusalā nākusalā na ca kammavipākā sabbañca rūpaṃ idaṃ vuccati dukkhaṃ. [221] Tattha katamo dukkhanirodho taṇhāya ca avasesānañca kilesānaṃ avasesānañca akusalānaṃ dhammānaṃ tiṇṇannañca kusalamūlānaṃ sāsavānaṃ avasesānañca sāsavānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ pahānaṃ ayaṃ vuccati dukkhanirodho. [222] Tattha katamā dukkhanirodhagāminī paṭipadā idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi .pe. Paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ tasmiṃ samaye phasso hoti .pe. avikkhepo hoti ayaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī

--------------------------------------------------------------------------------------------- page148.

Paṭipadā. Abhidhammabhājanīyaṃ. [223] Cattāri ariyasaccāni dukkhaṃ ariyasaccaṃ dukkhasamudayo ariyasaccaṃ dukkhanirodho ariyasaccaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ . Catunnaṃ ariyasaccānaṃ kati kusalā kati akusalā kati abyākatā .pe. Kati saraṇā kati araṇā. [224] Samudayasaccaṃ akusalaṃ maggasaccaṃ kusalaṃ nirodhasaccaṃ abyākataṃ dukkhasaccaṃ siyā kusalaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākataṃ . dve saccā siyā sukhāya vedanāya sampayuttā siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā nirodhasaccaṃ na vattabbaṃ sukhāya vedanāya sampayuttantipi dukkhāya vedanāya sampayuttantipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttantipi dukkhasaccaṃ siyā sukhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā dukkhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā na vattabbaṃ sukhāya vedanāya sampayuttantipi dukkhāya vedanāya sampayuttantipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttantipi. {224.1} Dve saccā vipākadhammadhammā nirodhasaccaṃ nevavipākanavipāka- dhammadhammaṃ dukkhasaccaṃ siyā vipākaṃ siyā vipākadhammadhammaṃ siyā nevavipākanavipākadhammadhammaṃ . samudayasaccaṃ anupādinnupādāniyaṃ dve saccā anupādinnaanupādāniyā dukkhasaccaṃ siyā upādinnupādāniyaṃ siyā anupādinnupādāniyaṃ . samudayasaccaṃ saṅkiliṭṭhasaṅkilesikaṃ dve saccā asaṅkiliṭṭhaasaṅkilesikā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page149.

Dukkhasaccaṃ siyā saṅkiliṭṭhasaṅkilesikaṃ siyā asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikaṃ . Samudayasaccaṃ savitakkasavicāraṃ nirodhasaccaṃ avitakkaavicāraṃ maggasaccaṃ siyā savitakkasavicāraṃ siyā avitakkavicāramattaṃ siyā avitakkaavicāraṃ dukkhasaccaṃ siyā savitakkasavicāraṃ siyā avitakkavicāramattaṃ siyā avitakkaavicāraṃ siyā na vattabbaṃ savitakkasavicārantipi avitakkavicāramattantipi avitakkaavicārantipi. {224.2} Dve saccā siyā pītisahagatā siyā sukhasahagatā siyā upekkhāsahagatā nirodhasaccaṃ na vattabbaṃ pītisahagatantipi sukhasahagatantipi upekkhāsahagatantipi dukkhasaccaṃ siyā pītisahagataṃ siyā sukhasahagataṃ siyā upekkhāsahagataṃ siyā na vattabbaṃ pītisahagatantipi sukhasahagatantipi upekkhāsahagatantipi. {224.3} Dve saccā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbā samudayasaccaṃ siyā dassanena pahātabbaṃ siyā bhāvanāya pahātabbaṃ dukkhasaccaṃ siyā dassanena pahātabbaṃ siyā bhāvanāya pahātabbaṃ siyā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbaṃ. {224.4} Dve saccā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetukā samudayasaccaṃ siyā dassanena pahātabbahetukaṃ siyā bhāvanāya pahātabbahetukaṃ dukkhasaccaṃ siyā dassanena pahātabbahetukaṃ siyā bhāvanāya pahātabbahetukaṃ siyā nevadassanenanabhāvanāya- pahātabbahetukaṃ . samudayasaccaṃ ācayagāmi maggasaccaṃ apacayagāmi nirodhasaccaṃ nevaācayagāminaapacayagāmi dukkhasaccaṃ siyā ācayagāmi siyā nevaācayagāmi naapacayagāmi . maggasaccaṃ sekkhaṃ tīṇi saccā nevasekkhānāsekkhā . samudayasaccaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page150.

Parittaṃ dve saccā appamāṇā dukkhasaccaṃ siyā parittaṃ siyā mahaggataṃ . nirodhasaccaṃ anārammaṇaṃ maggasaccaṃ appamāṇārammaṇaṃ samudayasaccaṃ siyā parittārammaṇaṃ siyā mahaggatārammaṇaṃ na appamāṇārammaṇaṃ siyā na vattabbaṃ parittārammaṇantipi mahaggatārammaṇantipi dukkhasaccaṃ siyā parittārammaṇaṃ siyā mahaggatārammaṇaṃ siyā appamāṇārammaṇaṃ siyā na vattabbaṃ parittārammaṇantipi mahaggatārammaṇantipi appamāṇārammaṇantipi . Samudayasaccaṃ hīnaṃ dve saccā paṇītā dukkhasaccaṃ siyā hīnaṃ siyā majjhimaṃ. {224.5} Nirodhasaccaṃ aniyataṃ maggasaccaṃ sammattaniyataṃ dve saccā siyā micchattaniyatā siyā aniyatā . nirodhasaccaṃ anārammaṇaṃ samudayasaccaṃ na vattabbaṃ maggārammaṇantipi maggahetukantipi maggādhipatītipi maggasaccaṃ na maggārammaṇaṃ siyā maggahetukaṃ siyā maggādhipati siyā na vattabbaṃ maggahetukantipi maggādhipatītipi dukkhasaccaṃ siyā maggārammaṇaṃ na maggahetukaṃ siyā maggādhipati siyā na vattabbaṃ maggārammaṇantipi maggādhipatītipi. {224.6} Dve saccā siyā uppannā siyā anuppannā na vattabbā uppādinoti nirodhasaccaṃ na vattabbaṃ uppannantipi anuppannantipi uppādītipi dukkhasaccaṃ siyā uppannaṃ siyā anuppannaṃ siyā uppādi . tīṇi saccā siyā atītā siyā anāgatā siyā paccuppannā nirodhasaccaṃ na vattabbaṃ atītantipi anāgatantipi paccuppannantipi . Nirodhasaccaṃ anārammaṇaṃ maggasaccaṃ na vattabbaṃ atītārammaṇantipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page151.

Anāgatārammaṇantipi paccuppannārammaṇantipi dve saccā siyā atītārammaṇā siyā anāgatārammaṇā siyā paccuppannārammaṇā siyā na vattabbā atītārammaṇātipi anāgatārammaṇātipi paccuppannārammaṇātipi . nirodhasaccaṃ bahiddhā tīṇi saccā siyā ajjhattā siyā bahiddhā siyā ajjhattabahiddhā. {224.7} Nirodhasaccaṃ anārammaṇaṃ maggasaccaṃ bahiddhārammaṇaṃ samudayasaccaṃ siyā ajjhattārammaṇaṃ siyā bahiddhārammaṇaṃ siyā ajjhattabahiddhārammaṇaṃ dukkhasaccaṃ siyā ajjhattārammaṇaṃ siyā bahiddhārammaṇaṃ siyā ajjhattabahiddhārammaṇaṃ siyā na vattabbaṃ ajjhattārammaṇantipi bahiddhārammaṇantipi ajjhattabahiddhārammaṇantipi . Tīṇi saccā anidassanaappaṭighā dukkhasaccaṃ siyā sanidassanasappaṭighaṃ siyā anidassanasappaṭighaṃ siyā anidassanaappaṭighaṃ. [225] Samudayasaccaṃ hetu nirodhasaccaṃ na hetu dve saccā siyā hetū siyā na hetū . dve saccā sahetukā nirodhasaccaṃ ahetukaṃ dukkhasaccaṃ siyā sahetukaṃ siyā ahetukaṃ . dve saccā hetusampayuttā nirodhasaccaṃ hetuvippayuttaṃ dukkhasaccaṃ siyā hetusampayuttaṃ siyā hetuvippayuttaṃ . samudayasaccaṃ hetu ceva sahetukañca nirodhasaccaṃ na vattabbaṃ hetu ceva sahetukañcātipi sahetukañceva na ca hetūtipi maggasaccaṃ siyā hetu ceva sahetukañca siyā sahetukañceva na ca hetu dukkhasaccaṃ siyā hetu ceva sahetukañca siyā sahetukañceva na ca hetu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page152.

Siyā na vattabbaṃ hetu ceva sahetukañcātipi sahetukañceva na ca hetūtipi . samudayasaccaṃ hetu ceva hetusampayuttañca nirodhasaccaṃ na vattabbaṃ hetu ceva hetusampayuttañcātipi hetusampayuttañceva na ca hetūtipi maggasaccaṃ siyā hetu ceva hetusampayuttañca siyā hetusampayuttañceva na ca hetu dukkhasaccaṃ siyā hetu ceva hetusampayuttañca siyā hetusampayuttañceva na ca hetu siyā na vattabbaṃ hetu ceva hetusampayuttañcātipi hetusampayuttañceva na ca hetūtipi . nirodhasaccaṃ na hetu ahetukaṃ samudayasaccaṃ na vattabbaṃ na hetu sahetukantipi na hetu ahetukantipi maggasaccaṃ siyā na hetu sahetukaṃ siyā na vattabbaṃ na hetu sahetukantipi na hetu ahetukantipi dukkhasaccaṃ siyā na hetu sahetukaṃ siyā na hetu ahetukaṃ siyā na vattabbaṃ na hetu sahetukantipi na hetu ahetukantipi. [226] Tīṇi saccā sappaccayā nirodhasaccaṃ appaccayaṃ . tīṇi saccā saṅkhatā nirodhasaccaṃ asaṅkhataṃ . tīṇi saccā anidassanā dukkhasaccaṃ siyā sanidassanaṃ siyā anidassanaṃ . tīṇi saccā appaṭighā dukkhasaccaṃ siyā sappaṭighaṃ siyā appaṭighaṃ . tīṇi saccā rūpā dukkhasaccaṃ siyā rūpaṃ siyā arūpaṃ . dve saccā lokiyā dve saccā lokuttarā. Kenaci viññeyyā kenaci na viññeyyā. [227] Samudayasaccaṃ āsavo dve saccā no āsavā dukkhasaccaṃ siyā āsavo siyā no āsavo . dve saccā sāsavā dve saccā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page153.

Anāsavā . samudayasaccaṃ āsavasampayuttaṃ dve saccā āsavavippayuttā dukkhasaccaṃ siyā āsavasampayuttaṃ siyā āsavavippayuttaṃ . samudayasaccaṃ āsavo ceva sāsavañca dve saccā na vattabbā āsavā ceva sāsavā cātipi sāsavā ceva no ca āsavātipi dukkhasaccaṃ siyā āsavo ceva sāsavañca siyā sāsavañceva no ca āsavo . samudayasaccaṃ āsavo ceva āsavasampayuttañca dve saccā na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cātipi āsavasampayuttā ceva no ca āsavātipi dukkhasaccaṃ siyā āsavo ceva āsavasampayuttañca siyā āsavasampayuttañceva no ca āsavo siyā na vattabbaṃ āsavo ceva āsavasampayuttañcātipi āsavasampayuttañceva no ca āsavotipi . dve saccā āsavavippayutta- anāsavā samudayasaccaṃ na vattabbaṃ āsavavippayuttasāsavantipi āsavavippayuttaanāsavantipi dukkhasaccaṃ siyā āsavavippayuttasāsavaṃ siyā na vattabbaṃ āsavavippayuttasāsavantipi āsavavippayuttaanāsavantipi. [228] Samudayasaccaṃ saññojanaṃ dve saccā no saññojanā dukkhasaccaṃ siyā saññojanaṃ siyā no saññojanaṃ . dve saccā saññojaniyā dve saccā asaññojaniyā . samudayasaccaṃ saññojana- sampayuttaṃ dve saccā saññojanavippayuttā dukkhasaccaṃ siyā saññojanasampayuttaṃ siyā saññojanavippayuttaṃ . samudayasaccaṃ saññojanañceva saññojaniyañca dve saccā na vattabbā saññojanā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page154.

Ceva saññojaniyā cātipi saññojaniyā ceva no ca saññojanātipi dukkhasaccaṃ siyā saññojanañceva saññojaniyañca siyā saññojaniyañceva no ca saññojanaṃ . samudayasaccaṃ saññojanañceva saññojanasampayuttañca dve saccā na vattabbā saññojanā ceva saññojanasampayuttā cātipi saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanātipi dukkhasaccaṃ siyā saññojanañceva saññojanasampayuttañca siyā saññojana- sampayuttañceva no ca saññojanaṃ siyā na vattabbaṃ saññojanañceva saññojanasampayuttañcātipi saññojanasampayuttañceva no ca saññojanantipi . dve saccā saññojanavippayuttaasaññojaniyā samudayasaccaṃ na vattabbaṃ saññojanavippayuttasaññojaniyantipi saññojanavippayuttaasaññojaniyantipi dukkhasaccaṃ siyā saññojana- vippayuttasaññojaniyaṃ siyā na vattabbaṃ saññojanavippayutta- saññojaniyantipi saññojanavippayuttaasaññojaniyantipi. [229] Samudayasaccaṃ gantho dve saccā no ganthā dukkhasaccaṃ siyā gantho siyā no gantho . dve saccā ganthaniyā dve saccā aganthaniyā . dve saccā ganthavippayuttā dve saccā siyā ganthasampayuttā siyā ganthavippayuttā . samudayasaccaṃ gantho ceva ganthaniyañca dve saccā na vattabbā ganthā ceva ganthaniyā cātipi ganthaniyā ceva no ca ganthātipi dukkhasaccaṃ siyā gantho ceva ganthaniyañca siyā ganthaniyañceva no ca gantho . samudayasaccaṃ gantho ceva ganthasampayuttañca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page155.

Siyā na vattabbaṃ gantho ceva ganthasampayuttañcātipi ganthasampayuttañceva no ca ganthotipi dve saccā na vattabbā ganthā ceva ganthasampayuttā cātipi ganthasampayuttā ceva no ca ganthātipi dukkhasaccaṃ siyā gantho ceva ganthasampayuttañca siyā ganthasampayuttañceva no ca gantho siyā na vattabbaṃ gantho ceva ganthasampayuttañcātipi ganthasampayuttañceva no ca ganthotipi . Dve saccā ganthavippayuttaaganthaniyā dve saccā siyā ganthavippayutta- ganthaniyā siyā na vattabbā ganthavippayuttaganthaniyātipi ganthavippayuttaaganthaniyātipi. [230] Samudayasaccaṃ ogho .pe. yogo .pe. nīvaraṇaṃ dve saccā no nīvaraṇā dukkhasaccaṃ siyā nīvaraṇaṃ siyā no nīvaraṇaṃ. Dve saccā nīvaraṇiyā dve saccā anīvaraṇiyā . samudayasaccaṃ nīvaraṇasampayuttaṃ dve saccā nīvaraṇavippayuttā dukkhasaccaṃ siyā nīvaraṇasampayuttaṃ siyā nīvaraṇavippayuttaṃ . samudayasaccaṃ nīvaraṇañceva nīvaraṇiyañca dve saccā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇiyā cātipi nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇātipi dukkhasaccaṃ siyā nīvaraṇañceva nīvaraṇiyañca siyā nīvaraṇiyañceva no ca nīvaraṇaṃ . samudayasaccaṃ nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttañca dve saccā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttā cātipi nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇātipi dukkhasaccaṃ siyā nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttañca siyā nīvaraṇasampayuttañceva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page156.

No ca nīvaraṇaṃ siyā na vattabbaṃ nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttañcātipi nīvaraṇasampayuttañceva no ca nīvaraṇantipi . dve saccā nīvaraṇavippayutta- anīvaraṇiyā samudayasaccaṃ na vattabbaṃ nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyantipi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyantipi dukkhasaccaṃ siyā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyaṃ siyā na vattabbaṃ nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyantipi nīvaraṇavippayutta- anīvaraṇiyantipi. [231] Tīṇi saccā no parāmāsā dukkhasaccaṃ siyā parāmāso siyā no parāmāso . dve saccā parāmaṭṭhā dve saccā aparāmaṭṭhā . dve saccā parāmāsavippayuttā samudayasaccaṃ siyā parāmāsasampayuttaṃ siyā parāmāsavippayuttaṃ dukkhasaccaṃ siyā parāmāsasampayuttaṃ siyā parāmāsavippayuttaṃ siyā na vattabbaṃ parāmāsasampayuttantipi parāmāsavippayuttantipi . samudayasaccaṃ na vattabbaṃ parāmāso ceva parāmaṭṭhañcāti parāmaṭṭhañceva no ca parāmāso dve saccā na vattabbā parāmāsā ceva parāmaṭṭhā cātipi parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsātipi dukkhasaccaṃ siyā parāmāso ceva parāmaṭṭhañca siyā parāmaṭṭhañceva no ca parāmāso. Dve saccā parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭhā dve saccā siyā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhā siyā na vattabbā parāmāsavippayutta- parāmaṭṭhātipi parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭhātipi. [232] Dve saccā sārammaṇā nirodhasaccaṃ anārammaṇaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page157.

Dukkhasaccaṃ siyā sārammaṇaṃ siyā anārammaṇaṃ . tīṇi saccā no cittā dukkhasaccaṃ siyā cittaṃ siyā no cittaṃ . dve saccā cetasikā nirodhasaccaṃ acetasikaṃ dukkhasaccaṃ siyā cetasikaṃ siyā acetasikaṃ . dve saccā cittasampayuttā nirodhasaccaṃ cittavippayuttaṃ dukkhasaccaṃ siyā cittasampayuttaṃ siyā cittavippayuttaṃ siyā na vattabbaṃ cittena sampayuttantipi cittena vippayuttantipi . dve saccā cittasaṃsaṭṭhā nirodhasaccaṃ cittavisaṃsaṭṭhaṃ dukkhasaccaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhaṃ siyā cittavisaṃsaṭṭhaṃ siyā na vattabbaṃ cittena saṃsaṭṭhantipi cittena visaṃsaṭṭhantipi. {232.1} Dve saccā cittasamuṭṭhānā nirodhasaccaṃ no cittasamuṭṭhānaṃ dukkhasaccaṃ siyā cittasamuṭṭhānaṃ siyā no cittasamuṭṭhānaṃ . dve saccā cittasahabhuno nirodhasaccaṃ no cittasahabhū dukkhasaccaṃ siyā cittasahabhū siyā no cittasahabhū . dve saccā cittānuparivattino nirodhasaccaṃ no cittānuparivatti dukkhasaccaṃ siyā cittānuparivatti siyā no cittānuparivatti . dve saccā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā nirodhasaccaṃ no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānaṃ dukkhasaccaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānaṃ siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānaṃ . dve saccā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno nirodhasaccaṃ no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū dukkhasaccaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū . dve saccā cittasaṃsaṭṭha- samuṭṭhānānuparivattino nirodhasaccaṃ no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page158.

Dukkhasaccaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti . tīṇi saccā bāhirā dukkhasaccaṃ siyā ajjhattikaṃ siyā bāhiraṃ . tīṇi saccā nupādā dukkhasaccaṃ siyā upādā siyā nupādā . tīṇi saccā anupādinnā dukkhasaccaṃ siyā upādinnaṃ siyā anupādinnaṃ. [233] Samudayasaccaṃ upādānaṃ dve saccā nupādānā dukkhasaccaṃ siyā upādānaṃ siyā nupādānaṃ . dve saccā upādāniyā dve saccā anupādāniyā . dve saccā upādānavippayuttā dve saccā siyā upādānasampayuttā siyā upādānavippayuttā . Samudayasaccaṃ upādānañceva upādāniyañca dve saccā na vattabbā upādānā ceva upādāniyā cātipi upādāniyā ceva no ca upādānātipi dukkhasaccaṃ siyā upādānañceva upādāniyañca siyā upādāniyañceva no ca upādānaṃ. {233.1} Samudayasaccaṃ siyā upādānañceva upādānasampayuttañca siyā na vattabbaṃ upādānañceva upādānasampayuttañcātipi upādānasampayuttañceva no ca upādānantipi dve saccā na vattabbā upādānā ceva upādānasampayuttā cātipi upādānasampayuttā ceva no ca upādānātipi dukkhasaccaṃ siyā upādānañceva upādānasampayuttañca siyā upādānasampayuttañceva no ca upādānaṃ siyā na vattabbaṃ upādānañceva upādāna- sampayuttañcātipi upādānasampayuttañceva no ca upādānantipi .

--------------------------------------------------------------------------------------------- page159.

Dve saccā upādānavippayuttaanupādāniyā dve saccā siyā upādānavippayuttaupādāniyā siyā na vattabbā upādāna- vippayuttaupādāniyātipi upādānavippayuttaanupādāniyātipi. [234] Samudayasaccaṃ kileso dve saccā no kilesā dukkhasaccaṃ siyā kileso siyā no kileso. Dve saccā saṅkilesikā dve saccā asaṅkilesikā . samudayasaccaṃ saṅkiliṭṭhaṃ dve saccā asaṅkiliṭṭhā dukkhasaccaṃ siyā saṅkiliṭṭhaṃ siyā asaṅkiliṭṭhaṃ . samudayasaccaṃ kilesasampayuttaṃ dve saccā kilesavippayuttā dukkhasaccaṃ siyā kilesasampayuttaṃ siyā kilesavippayuttaṃ . samudayasaccaṃ kileso ceva saṅkilesikañca dve saccā na vattabbā kilesā ceva saṅkilesikā cātipi saṅkilesikā ceva no ca kilesātipi dukkhasaccaṃ siyā kileso ceva saṅkilesikañca siyā saṅkilesikañceva no ca kileso. {234.1} Samudayasaccaṃ kileso ceva saṅkiliṭṭhañca dve saccā na vattabbā kilesā ceva saṅkiliṭṭhā cātipi saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesātipi dukkhasaccaṃ siyā kileso ceva saṅkiliṭṭhañca siyā saṅkiliṭṭhañceva no ca kileso siyā na vattabbaṃ kileso ceva saṅkiliṭṭhañcātipi saṅkiliṭṭhañceva no ca kilesotipi . Samudayasaccaṃ kileso ceva kilesasampayuttañca dve saccā na vattabbā kilesā ceva kilesasampayuttā cātipi kilesasampayuttā ceva no ca kilesātipi dukkhasaccaṃ siyā kileso ceva kilesasampayuttañca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page160.

Siyā kilesasampayuttañceva no ca kileso siyā na vattabbaṃ kileso ceva kilesasampayuttañcātipi kilesasampayuttañceva no ca kilesotipi . dve saccā kilesavippayuttaasaṅkilesikā samudayasaccaṃ na vattabbaṃ kilesavippayuttasaṅkilesikantipi kilesavippayutta- asaṅkilesikantipi dukkhasaccaṃ siyā kilesavippayuttasaṅkilesikaṃ siyā na vattabbaṃ kilesavippayuttasaṅkilesikantipi kilesavippayutta- asaṅkilesikantipi. [235] Dve saccā na dassanena pahātabbā dve saccā siyā dassanena pahātabbā siyā na dassanena pahātabbā . dve saccā na bhāvanāya pahātabbā dve saccā siyā bhāvanāya pahātabbā siyā na bhāvanāya pahātabbā . dve saccā na dassanena pahātabbahetukā dve saccā siyā dassanena pahātabbahetukā siyā na dassanena pahātabbahetukā . dve saccā na bhāvanāya pahātabbahetukā dve saccā siyā bhāvanāya pahātabbahetukā siyā na bhāvanāya pahātabbahetukā . samudayasaccaṃ savitakkaṃ nirodhasaccaṃ avitakkaṃ dve saccā siyā savitakkā siyā avitakkā . samudayasaccaṃ savicāraṃ nirodhasaccaṃ avicāraṃ dve saccā siyā savicārā siyā avicārā . nirodhasaccaṃ appītikaṃ tīṇi saccā siyā sappītikā siyā appītikā . nirodhasaccaṃ na pītisahagataṃ tīṇi saccā siyā pītisahagatā siyā na pītisahagatā . nirodhasaccaṃ na sukhasahagataṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page161.

Tīṇi saccā siyā sukhasahagatā siyā na sukhasahagatā . nirodhasaccaṃ na upekkhāsahagataṃ tīṇi saccā siyā upekkhāsahagatā siyā na upekkhāsahagatā . samudayasaccaṃ kāmāvacaraṃ dve saccā na kāmāvacarā dukkhasaccaṃ siyā kāmāvacaraṃ siyā na kāmāvacaraṃ . Tīṇi saccā na rūpāvacarā dukkhasaccaṃ siyā rūpāvacaraṃ siyā na rūpāvacaraṃ . tīṇi saccā na arūpāvacarā dukkhasaccaṃ siyā arūpāvacaraṃ siyā na arūpāvacaraṃ . dve saccā pariyāpannā dve saccā apariyāpannā . maggasaccaṃ niyyānikaṃ tīṇi saccā aniyyānikā . Maggasaccaṃ niyataṃ nirodhasaccaṃ aniyataṃ dve saccā siyā niyatā siyā aniyatā . dve saccā sauttarā dve saccā anuttarā . Samudayasaccaṃ saraṇaṃ dve saccā araṇā dukkhasaccaṃ siyā saraṇaṃ siyā araṇanti. Pañhāpucchakaṃ. Saccavibhaṅgo samatto. ------- Indriyavibhaṅgo [236] Bāvīsatindriyāni cakkhundriyaṃ sotindriyaṃ ghānindriyaṃ jivhindriyaṃ kāyindriyaṃ manindriyaṃ itthindriyaṃ purisindriyaṃ jīvitindriyaṃ sukhindriyaṃ dukkhindriyaṃ somanassindriyaṃ domanassindriyaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page162.

Upekkhindriyaṃ saddhindriyaṃ viriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ anaññātaññassāmītindriyaṃ aññindriyaṃ aññātāvindriyaṃ. [237] Tattha katamaṃ cakkhundriyaṃ yaṃ cakkhuṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. suñño gāmopeso idaṃ vuccati cakkhundriyaṃ. Tattha katamaṃ sotindriyaṃ .pe. ghānindriyaṃ .pe. jivhindriyaṃ .pe. kāyindriyaṃ yo kāyo catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāya pasādo .pe. suñño gāmopeso idaṃ vuccati kāyindriyaṃ . Tattha katamaṃ manindriyaṃ ekavidhena manindriyaṃ phassasampayuttaṃ .pe. 1- Evaṃ bahuvidhena manindriyaṃ idaṃ vuccati manindriyaṃ. [238] Tattha katamaṃ itthindriyaṃ yaṃ itthiyā itthīliṅgaṃ itthīnimittaṃ itthīkuttaṃ itthākappo itthittaṃ itthībhāvo idaṃ vuccati itthindriyaṃ . tattha katamaṃ purisindriyaṃ yaṃ purisassa purisaliṅgaṃ purisanimittaṃ purisakuttaṃ purisākappo purisattaṃ purisabhāvo idaṃ vuccati purisindriyaṃ . tattha katamaṃ jīvitindriyaṃ duvidhena jīvitindriyaṃ atthi rūpaṃ jīvitindriyaṃ atthi arūpaṃ jīvitindriyaṃ . tattha katamaṃ rūpaṃ jīvitindriyaṃ yo tesaṃ rūpinaṃ dhammānaṃ āyu ṭhiti yapanā yāpanā iriyanā vattanā pālanā jīvitaṃ jīvitindriyaṃ idaṃ vaccati rūpaṃ jīvitindriyaṃ . tattha katamaṃ arūpaṃ jīvitindriyaṃ yo tesaṃ arūpīnaṃ @Footnote: 1 [74] khandhavibhaṅge oloketabbaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page163.

Dhammānaṃ āyu ṭhiti yapanā yāpanā iriyanā vattanā pālanā jīvitaṃ jīvitindriyaṃ idaṃ vuccati arūpaṃ jīvitindriyaṃ. [239] Tattha katamaṃ sukhindriyaṃ yaṃ kāyikaṃ sātaṃ kāyikaṃ sukhaṃ kāyasamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ kāyasamphassajā sātā sukhā vedanā idaṃ vuccati sukhindriyaṃ . tattha katamaṃ dukkhindriyaṃ yaṃ kāyikaṃ asātaṃ kāyikaṃ dukkhaṃ kāyasamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ kāyasamphassajā asātā dukkhā vedanā idaṃ vuccati dukkhindriyaṃ . Tattha katamaṃ somanassindriyaṃ yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā idaṃ vuccati somanassindriyaṃ . tattha katamaṃ domanassindriyaṃ yaṃ cetasikaṃ asātaṃ cetasikaṃ dukkhaṃ cetosamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā asātā dukkhā vedanā idaṃ vuccati domanassindriyaṃ . tattha katamaṃ upekkhindriyaṃ yaṃ cetasikaṃ neva sātaṃ nāsātaṃ cetosamphassajaṃ adukkhamasukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā adukkhamasukhā vedanā idaṃ vuccati upekkhindriyaṃ. [240] Tattha katamaṃ saddhindriyaṃ yā saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ idaṃ vuccati saddhindriyaṃ . Tattha katamaṃ viriyindriyaṃ yo cetasiko viriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittacchandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page164.

Viriyaṃ viriyindriyaṃ viriyabalaṃ sammāvāyāmo idaṃ vuccati viriyindriyaṃ . tattha katamaṃ satindriyaṃ yā sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammusanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati idaṃ vuccati satindriyaṃ . tattha katamaṃ samādhindriyaṃ yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi idaṃ vuccati samādhindriyaṃ . tattha katamaṃ paññindriyaṃ yā paññā pajānanā vicayo pavicayo .pe. amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi idaṃ vuccati paññindriyaṃ. [241] Tattha katamaṃ anaññātaññassāmītindriyaṃ yā tesaṃ dhammānaṃ aññātānaṃ adiṭṭhānaṃ appattānaṃ aviditānaṃ asacchikatānaṃ sacchikiriyāya paññā pajānanā .pe. amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ idaṃ vuccati anaññātaññassāmītindriyaṃ . tattha katamaṃ aññindriyaṃ yā tesaṃ dhammānaṃ ñātānaṃ diṭṭhānaṃ pattānaṃ viditānaṃ sacchikatānaṃ sacchikiriyāya paññā pajānanā .pe. amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ idaṃ vuccati aññindriyaṃ . tattha katamaṃ aññātāvindriyaṃ yā tesaṃ aññātāvīnaṃ dhammānaṃ aññā paññā pajānanā .pe. amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page165.

Idaṃ vuccati aññātāvindriyaṃ. Abhidhammabhājanīyaṃ. [242] Bāvīsatindriyāni cakkhundriyaṃ sotindriyaṃ ghānindriyaṃ jivhindriyaṃ kāyindriyaṃ manindriyaṃ itthindriyaṃ purisindriyaṃ jīvitindriyaṃ sukhindriyaṃ dukkhindriyaṃ somanassindriyaṃ domanassindriyaṃ upekkhindriyaṃ saddhindriyaṃ viriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ anaññātaññassāmītindriyaṃ aññindriyaṃ aññātāvindriyaṃ . bāvīsatindriyānaṃ kati kusalā kati akusalā kati abyākatā .pe. Kati saraṇā kati araṇā. [243] Dasindriyā abyākatā domanassindriyaṃ akusalaṃ anaññātaññassāmītindriyaṃ kusalaṃ cattārindriyā siyā kusalā siyā abyākatā cha indriyā siyā kusalā siyā akusalā siyā abyākatā. {243.1} Dvādasindriyā na vattabbā sukhāya vedanāya sampayuttātipi dukkhāya vedanāya sampayuttātipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttātipi cha indriyā siyā sukhāya vedanāya sampayuttā siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā tīṇindriyā siyā sukhāya vedanāya sampayuttā siyā dukkhāya vedanāya sampayuttā siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā jīvitindriyaṃ siyā sukhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā dukkhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttaṃ siyā na vattabbaṃ sukhāya vedanāya sampayuttantipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page166.

Dukkhāya vedanāya sampayuttantipi adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttantipi . sattindriyā nevavipākanavipākadhammadhammā tīṇindriyā vipākā dvindriyā vipākadhammadhammā aññindriyaṃ siyā vipākaṃ siyā vipākadhammadhammaṃ navindriyā siyā vipākā siyā vipākadhammadhammā siyā nevavipākanavipākadhammadhammā . navindriyā upādinnupādāniyā domanassindriyaṃ anupādinnupādāniyaṃ tīṇindriyā anupādinnaanupādāniyā navindriyā siyā upādinnupādāniyā siyā anupādinnupādāniyā siyā anupādinnaanupādāniyā. {243.2} Navindriyā asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikā domanassindriyaṃ saṅkiliṭṭhasaṅkilesikaṃ tīṇindriyā asaṅkiliṭṭhaasaṅkilesikā tīṇindriyā siyā asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhaasaṅkilesikā cha indriyā siyā saṅkiliṭṭhasaṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhasaṅkilesikā siyā asaṅkiliṭṭhaasaṅkilesikā. {243.3} Navindriyā avitakkaavicārā domanassindriyaṃ savitakkasavicāraṃ upekkhindriyaṃ siyā savitakkasavicāraṃ siyā avitakkaavicāraṃ ekādasindriyā siyā savitakkasavicārā siyā avitakkavicāramattā siyā avitakkaavicārā . ekādasindriyā na vattabbā pītisahagatātipi sukhasahagatātipi upekkhāsahagatātipi somanassindriyaṃ siyā pitisahagataṃ na sukhasahagataṃ na upekkhāsahagataṃ siyā na vattabbaṃ pītisahagatanti cha indriyā siyā pītisahagatā siyā sukhasahagatā siyā upekkhāsahagatā cattārindriyā siyā pītisahagatā siyā sukhasahagatā siyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page167.

Upekkhāsahagatā siyā na vattabbā pītisahagatātipi sukhasahagatātipi upekkhāsahagatātipi . paṇṇarasindriyā nevadassanenanabhāvanāya- pahātabbā domanassindriyaṃ siyā dassanena pahātabbaṃ siyā bhāvanāya pahātabbaṃ cha indriyā siyā dassanena pahātabbā siyā bhāvanāya pahātabbā siyā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbā . paṇṇarasindriyā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetukā domanassindriyaṃ siyā dassanena pahātabbahetukaṃ siyā bhāvanāya pahātabbahetukaṃ cha indriyā siyā dassanena pahātabbahetukā siyā bhāvanāya pahātabhetukā siyā nevadassanenanabhāvanāyapahātabbahetukā. {243.4} Dasindriyā nevaācayagāminonaapacayagāmino domanassindriyaṃ ācayagāmi anaññātaññassāmītindriyaṃ apacayagāmi aññindriyaṃ siyā apacayagāmi siyā nevaācayagāminaapacayagāmi navindriyā siyā ācayagāmino siyā apacayagāmino siyā nevaācayagāmino- naapacayagāmino . dasindriyā nevasekkhānāsekkhā dvindriyā sekkhā aññātāvindriyaṃ asekkhaṃ navindriyā siyā sekkhā siyā asekkhā siyā nevasekkhānāsekkhā. {243.5} Dasindriyā parittā tīṇindriyā appamāṇā navindriyā siyā parittā siyā mahaggatā siyā appamāṇā . sattindriyā anārammaṇā dvindriyā parittārammaṇā tīṇindriyā appamāṇārammaṇā domanassindriyaṃ siyā parittārammaṇaṃ siyā mahaggatārammaṇaṃ na appamāṇārammaṇaṃ siyā na vattabbaṃ parittārammaṇantipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page168.

Mahaggatārammaṇantipi navindriyā siyā parittārammaṇā siyā mahaggatārammaṇā siyā appamāṇārammaṇā siyā na vattabbā parittārammaṇātipi mahaggatārammaṇātipi appamāṇārammaṇātipi . navindriyā majjhimā domanassindriyaṃ hīnaṃ tīṇindriyā paṇītā tīṇindriyā siyā majjhimā siyā paṇītā cha indriyā siyā hīnā siyā majjhimā siyā paṇītā. {243.6} Dasindriyā aniyatā anaññātaññassāmītindriyaṃ sammattaniyataṃ cattārindriyā siyā sammattaniyatā siyā aniyatā domanassindriyaṃ siyā micchattaniyataṃ siyā aniyataṃ cha indriyā siyā micchattaniyatā siyā sammattaniyatā siyā aniyatā. {243.7} Sattindriyā anārammaṇā cattārindriyā na vattabbā maggārammaṇātipi maggahetukātipi maggādhipatinotipi anaññātaññassāmītindriyaṃ na maggārammaṇaṃ siyā maggahetukaṃ siyā maggādhipati siyā na vattabbaṃ maggahetukantipi maggādhipatītipi aññindriyaṃ na maggārammaṇaṃ siyā maggahetukaṃ siyā maggādhipati siyā na vattabbaṃ maggahetukantipi maggādhipatītipi navindriyā siyā maggārammaṇā siyā maggahetukā siyā maggādhipatino siyā na vattabbā maggārammaṇātipi maggahetukātipi maggādhipatinotipi. {243.8} Dasindriyā siyā uppannā siyā uppādino na vattabbā anuppannāti dvindriyā siyā uppannā siyā anuppannā na vattabbā uppādinoti dasindriyā siyā uppannā siyā anuppannā siyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page169.

Uppādino . siyā atītā siyā anāgatā siyā paccuppannā . Sattindriyā anārammaṇā dvindriyā paccuppannārammaṇā tīṇindriyā na vattabbā atītārammaṇātipi anāgatārammaṇātipi paccuppannārammaṇātipi dasindriyā siyā atītārammaṇā siyā anāgatārammaṇā siyā paccuppannārammaṇā siyā na vattabbā atītārammaṇātipi anāgatārammaṇātipi paccuppannārammaṇātipi . Siyā ajjhattā siyā bahiddhā siyā ajjhattabahiddhā. {243.9} Sattindriyā anārammaṇā tīṇindriyā bahiddhārammaṇā cattārindriyā siyā ajjhattārammaṇā siyā bahiddhārammaṇā siyā ajjhattabahiddhārammaṇā aṭṭhindriyā siyā ajjhattārammaṇā siyā bahiddhārammaṇā siyā ajjhattabahiddhārammaṇā siyā na vattabbā ajjhattārammaṇātipi bahiddhārammaṇātipi ajjhattabahiddhārammaṇātipi . Pañcindriyā anidassanasappaṭighā sattarasindriyā anidassanaappaṭighā. [244] Cattārindriyā hetū aṭṭhārasindriyā na hetū . Sattindriyā sahetukā navindriyā ahetukā cha indriyā siyā sahetukā siyā ahetukā . sattindriyā hetusampayuttā navindriyā hetuvippayuttā cha indriyā siyā hetusampayuttā siyā hetuvippayuttā . cattārindriyā hetū ceva sahetukā ca navindriyā na vattabbā hetū ceva sahetukā cātipi sahetukā ceva na ca hetūtipi tīṇindriyā na vattabbā hetū ceva sahetukā cāti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page170.

Sahetukā ceva na ca hetū cha indriyā na vattabbā hetū ceva sahetukā cāti siyā sahetukā ceva na ca hetū siyā na vattabbā sahetukā ceva na ca hetūti. Cattārindriyā hetū ceva hetusampayuttā ca navindriyā na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cātipi hetusampayuttā ceva na ca hetūtipi tīṇindriyā na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cāti hetusampayuttā ceva na ca hetū cha indriyā na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cāti siyā hetusampayuttā ceva na ca hetū siyā na vattabbā hetusampayuttā ceva na ca hetūti . navindriyā na hetū ahetukā tīṇindriyā na hetū sahetukā cattārindriyā na vattabbā na hetū sahetukātipi na hetū ahetukātipi cha indriyā siyā na hetū sahetukā siyā na hetū ahetukā. [245] Sappaccayā saṅkhatā anidassanā . pañcindriyā sappaṭighā sattarasindriyā appaṭighā . sattindriyā rūpā cuddasindriyā arūpā jīvitindriyaṃ siyā rūpaṃ siyā arūpaṃ . dasindriyā lokiyā tīṇindriyā lokuttarā navindriyā siyā lokiyā siyā lokuttarā . Kenaci viññeyyā kenaci na viññeyyā. [246] No āsavā . dasindriyā sāsavā tīṇindriyā anāsavā navindriyā siyā sāsavā siyā anāsavā . paṇṇarasindriyā āsavavippayuttā domanassindriyaṃ āsavasampayuttaṃ cha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page171.

Indriyā siyā āsavasampayuttā siyā āsavavippayuttā . dasindriyā na vattabbā āsavā ceva sāsavā cāti sāsavā ceva no ca āsavā tīṇindriyā na vattabbā āsavā ceva sāsavā cātipi sāsavā ceva no ca āsavātipi navindriyā na vattabbā āsavā ceva sāsavā cāti siyā sāsavā ceva no ca āsavā siyā na vattabbā sāsavā ceva no ca āsavāti. {246.1} Paṇṇarasindriyā na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cātipi āsavasampayuttā ceva no ca āsavātipi domanassindriyaṃ na vattabbaṃ āsavo ceva āsavasampayuttañcāti āsavasampayuttañceva no ca āsavo cha indriyā na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cāti siyā āsavasampayuttā ceva no ca āsavā siyā na vattabbā āsavasampayuttā ceva no ca āsavāti . navindriyā āsavavippayuttasāsavā tīṇindriyā āsavavippayuttaanāsavā domanassindriyaṃ na vattabbaṃ āsavavippayuttasāsavantipi āsavavippayuttaanāsavantipi tīṇindriyā siyā āsavavippayuttasāsavā siyā āsavavippayuttaanāsavā cha indriyā siyā āsavavippayuttasāsavā siyā āsavavippayutta- anāsavā siyā na vattabbā āsavavippayuttasāsavātipi āsavavippayuttaanāsavātipi. [247] No saññojanā . dasindriyā saññojaniyā tīṇindriyā asaññojaniyā navindriyā siyā saññojaniyā siyā asaññojaniyā . Paṇṇarasindriyā saññojanavippayuttā domanassindriyaṃ saññojanasampayuttaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page172.

Cha indriyā siyā saññojanasampayuttā siyā saññojanavippayuttā . Dasindriyā na vattabbā saññojanā ceva saññojaniyā cāti saññojaniyā ceva no ca saññojanā tīṇindriyā na vattabbā saññojanā ceva saññojaniyā cātipi saññonijayā ceva no ca saññojanātipi navindriyā na vattabbā saññojanā ceva saññojaniyā cāti siyā saññojaniyā ceva no ca saññojanā siyā na vattabbā saññojaniyā ceva no ca saññojanāti. {247.1} Paṇṇarasindriyā na vattabbā saññojanā ceva saññojanasampayuttā cātipi saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanātipi domanassindriyaṃ na vattabbaṃ saññojanañceva saññojanasampayuttañcāti saññojanasampayuttañceva no ca saññojanaṃ cha indriyā na vattabbā saññojanā ceva saññojana- sampayuttā cāti siyā saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanā siyā na vattabbā saññojanasampayuttā ceva no ca saññojanāti. {247.2} Navindriyā saññojanavippayuttasaññojaniyā tīṇindriyā saññojanavippayuttaasaññojaniyā domanassindriyaṃ na vattabbaṃ saññojanavippayuttasaññojaniyantipi saññojanavippayutta- asaññojaniyantipi tīṇindriyā siyā saññojanavippayutta- saññojaniyā siyā saññojanavippayuttaasaññojaniyā cha indriyā siyā saññojanavippayuttasaññojaniyā siyā saññojanavippayutta- asaññojaniyā siyā na vattabbā saññojanavippayuttasaññojaniyātipi saññojanavippayuttaasaññojaniyātipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page173.

[248] No ganthā . dasindriyā ganthaniyā tīṇindriyā aganthaniyā navindriyā siyā ganthaniyā siyā aganthaniyā . Paṇṇarasindriyā ganthavippayuttā domanassindriyaṃ ganthasampayuttaṃ cha indriyā siyā ganthasampayuttā siyā ganthavippayuttā . Dasindriyā na vattabbā ganthā ceva ganthaniyā cāti ganthaniyā ceva no ca ganthā tīṇindriyā na vattabbā ganthā ceva ganthaniyā cātipi ganthaniyā ceva no ca ganthātipi navindriyā na vattabbā ganthā ceva ganthaniyā cāti siyā ganthaniyā ceva no ca ganthā siyā na vattabbā ganthaniyā ceva no ca ganthāti. {248.1} Paṇṇarasindriyā na vattabbā ganthā ceva ganthasampayuttā cātipi ganthasampayuttā ceva no ca ganthātipi domanassindriyaṃ na vattabbaṃ gantho ceva ganthasampayuttañcāti ganthasampayuttañceva no ca gantho cha indriyā na vattabbā ganthā ceva ganthasampayuttā cāti siyā ganthasampayuttā ceva no ca ganthā siyā na vattabbā ganthasampayuttā ceva no ca ganthāti . navindriyā ganthavippayuttaganthaniyā tīṇindriyā ganthavippayuttaaganthaniyā domanassindriyaṃ na vattabbaṃ ganthavippayuttaganthaniyantipi ganthavippayuttaaganthaniyantipi tīṇindriyā siyā ganthavippayuttaganthaniyā siyā ganthavippayuttaaganthaniyā cha indriyā siyā ganthavippayutta- ganthaniyā siyā ganthavippayuttaaganthaniyā siyā na

--------------------------------------------------------------------------------------------- page174.

Vattabbā ganthavippayuttaganthaniyātipi ganthavippayuttaaganthaniyātipi. [249] No oghā .pe. no yogā .pe. no nīvaraṇā. Dasindriyā nīvaraṇiyā tīṇindriyā anīvaraṇiyā navindriyā siyā nīvaraṇiyā siyā anīvaraṇiyā . paṇṇarasindriyā nīvaraṇavippayuttā domanassindriyaṃ nīvaraṇasampayuttaṃ cha indriyā siyā nīvaraṇasampayuttā siyā nīvaraṇavippayuttā . dasindriyā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇiyā cāti nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇā tīṇindriyā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇiyā cātipi nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇātipi navindriyā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇiyā cāti siyā nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇā siyā na vattabbā nīvaraṇiyā ceva no ca nīvaraṇāti. {249.1} Paṇṇarasindriyā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttā cātipi nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇātipi domanassindriyaṃ na vattabbaṃ nīvaraṇañceva nīvaraṇasampayuttañcātipi nīvaraṇasampayuttañceva no ca nīvaraṇantipi cha indriyā na vattabbā nīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttā cāti siyā nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇā siyā na vattabbā nīvaraṇasampayuttā ceva no ca nīvaraṇāti . navindriyā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyā tīṇindriyā nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyā domanassindriyaṃ na vattabbaṃ nīvaraṇa- vippayuttanīvaraṇiyantipi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyantipi tīṇindriyā siyā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyā siyā nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page175.

Cha indriyā siyā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyā siyā nīvaraṇavippayutta- anīvaraṇiyā siyā na vattabbā nīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyātipi nīvaraṇavippayuttaanīvaraṇiyātipi. [250] No parāmāsā . dasindriyā parāmaṭṭhā tīṇindriyā aparāmaṭṭhā navindriyā siyā parāmaṭṭhā siyā aparāmaṭṭhā . Soḷasindriyā parāmāsavippayuttā cha indriyā siyā parāmāsasampayuttā siyā parāmāsavippayuttā . dasindriyā na vattabbā parāmāsā ceva parāmaṭṭhā cāti parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsā tīṇindriyā na vattabbā parāmāsā ceva parāmaṭṭhā cātipi parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsātipi navindriyā na vattabbā parāmāsā ceva parāmaṭṭhā cāti siyā parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsā siyā na vattabbā parāmaṭṭhā ceva no ca parāmāsāti . dasindriyā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhā tīṇindriyā parāmāsavippayutta- aparāmaṭṭhā tīṇindriyā siyā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhā siyā parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭhā cha indriyā siyā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhā siyā parāmāsavippayuttaaparāmaṭṭhā siyā na vattabbā parāmāsavippayuttaparāmaṭṭhātipi parāmāsa- vippayuttaaparāmaṭṭhātipi. [251] Sattindriyā anārammaṇā cuddasindriyā sārammaṇā jīvitindriyaṃ siyā sārammaṇaṃ siyā anārammaṇaṃ . ekavīsatindriyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page176.

No cittā manindriyaṃ cittaṃ . terasindriyā cetasikā aṭṭhindriyā acetasikā jīvitindriyaṃ siyā cetasikaṃ siyā acetasikaṃ . terasindriyā cittasampayuttā sattindriyā cittavippayuttā jīvitindriyaṃ siyā cittasampayuttaṃ siyā cittavippayuttaṃ manindriyaṃ na vattabbaṃ cittena sampayuttantipi cittena vippayuttantipi . terasindriyā cittasaṃsaṭṭhā sattindriyā cittavisaṃsaṭṭhā jīvitindriyaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhaṃ siyā cittavisaṃsaṭṭhaṃ manindriyaṃ na vattabbaṃ cittena saṃsaṭṭhantipi cittena visaṃsaṭṭhantipi . terasindriyā cittasamuṭṭhānā aṭṭhindriyā no cittasamuṭṭhānā jīvitindriyaṃ siyā cittasamuṭṭhānaṃ siyā no cittasamuṭṭhānaṃ. {251.1} Terasindriyā cittasahabhuno aṭṭhindriyā no cittasahabhuno jīvitindriyaṃ siyā cittasahabhū siyā no cittasahabhū . terasindriyā cittānuparivattino aṭṭhindriyā no cittānuparivattino jīvitindriyaṃ siyā cittānuparivatti siyā no cittānuparivatti . terasindriyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā aṭṭhindriyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā jīvitindriyaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānaṃ siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānaṃ . Terasindriyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno aṭṭhindriyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno jīvitindriyaṃ siyā cittasaṃsaṭṭha- samuṭṭhānasahabhū siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū . terasindriyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino aṭṭhindriyā no cittasaṃsaṭṭha- samuṭṭhānānuparivattino jīvitindriyaṃ siyā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page177.

Siyā no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti . cha indriyā ajjhattikā soḷasindriyā bāhirā . sattindriyā upādā cuddasindriyā nupādā jīvitindriyaṃ siyā upādā siyā nupādā . Navindriyā upādinnā cattārindriyā anupādinnā navindriyā siyā upādinnā siyā anupādinnā. [252] Nupādānā . dasindriyā upādāniyā tīṇindriyā anupādāniyā navindriyā siyā upādāniyā siyā anupādāniyā . Soḷasindriyā upādānavippayuttā cha indriyā siyā upādānasampayuttā siyā upādānavippayuttā . dasindriyā na vattabbā upādānā ceva upādāniyā cāti upādāniyā ceva no ca upādānā tīṇindriyā na vattabbā upādānā ceva upādāniyā cātipi upādāniyā ceva no ca upādānātipi navindriyā na vattabbā upādānā ceva upādāniyā cāti siyā upādāniyā ceva no ca upādānā siyā na vattabbā upādāniyā ceva no ca upādānāti. {252.1} Soḷasindriyā na vattabbā upādānā ceva upādāna- sampayuttā cātipi upādānasampayuttā ceva no ca upādānātipi cha indriyā na vattabbā upādānā ceva upādānasampayuttā cāti siyā upādānasampayuttā ceva no ca upādānā siyā na vattabbā upādāna- sampayuttā ceva no ca upādānāti . Dasindriyā upādānavippayutta- upādāniyā tīṇindriyā upādānavippayuttaanupādāniyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page178.

Tīṇindriyā siyā upādānavippayuttaupādāniyā siyā upādāna- vippayuttaanupādāniyā cha indriyā siyā upādānavippayutta- upādāniyā siyā upādānavippayuttaanupādāniyā siyā na vattabbā upādānavippayuttaupādāniyātipi upādānavippayuttaanupādāniyātipi. [253] No kilesā . dasindriyā saṅkilesikā tīṇindriyā asaṅkilesikā navindriyā siyā saṅkilesikā siyā asaṅkilesikā . Paṇṇarasindriyā asaṅkiliṭṭhā domanassindriyaṃ saṅkiliṭṭhaṃ cha indriyā siyā saṅkiliṭṭhā siyā asaṅkiliṭṭhā . paṇṇarasindriyā kilesavippayuttā domanassindriyaṃ kilesasampayuttaṃ cha indriyā siyā kilesasampayuttā siyā kilesavippayuttā. {253.1} Dasindriyā na vattabbā kilesā ceva saṅkilesikā cāti saṅkilesikā ceva no ca kilesā tīṇindriyā na vattabbā kilesā ceva saṅkilesikā cātipi saṅkilesikā ceva no ca kilesātipi navindriyā na vattabbā kilesā ceva saṅkilesikā cāti siyā saṅkilesikā ceva no ca kilesā siyā na vattabbā saṅkilesikā ceva no ca kilesāti. {253.2} Paṇṇarasindriyā na vattabbā kilesā ceva saṅkiliṭṭhā cātipi saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesātipi domanassindriyaṃ na vattabbaṃ kileso ceva saṅkiliṭṭhañcāti saṅkiliṭṭhañceva no ca kileso cha indriyā na vattabbā kilesā ceva saṅkiliṭṭhā cāti siyā saṅkiliṭṭhā ceva no ca kilesā siyā na vattabbā saṅkiliṭṭhā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page179.

Ceva no ca kilesāti. {253.3} Paṇṇarasindriyā na vattabbā kilesā ceva kilesasampayuttā cātipi kilesasampayuttā ceva no ca kilesātipi domanassindriyaṃ na vattabbaṃ kileso ceva kilesasampayuttañcāti kilesasampayuttañceva no ca kileso cha indriyā na vattabbā kilesā ceva kilesasampayuttā cāti siyā kilesasampayuttā ceva no ca kilesā siyā na vattabbā kilesasampayuttā ceva no ca kilesāti. {253.4} Navindriyā kilesavippayuttasaṅkilesikā tīṇindriyā kilesavippayuttaasaṅkilesikā domanassindriyaṃ na vattabbaṃ kilesavippayuttasaṅkilesikantipi kilesavippayuttaasaṅkilesikantipi tīṇindriyā siyā kilesavippayuttasaṅkilesikā siyā kilesavippayutta- asaṅkilesikā cha indriyā siyā kilesavippayuttasaṅkilesikā siyā kilesavippayuttaasaṅkilesikā siyā na vattabbā kilesavippayutta- saṅkilesikātipi kilesavippayuttaasaṅkilesikātipi. [254] Paṇṇarasindriyā na dassanena pahātabbā sattindriyā siyā dassanena pahātabbā siyā na dassanena pahātabbā . Paṇṇarasindriyā na bhāvanāya pahātabbā sattindriyā siyā bhāvanāya pahātabbā siyā na bhāvanāya pahātabbā . paṇṇarasindriyā na dassanena pahātabbahetukā sattindriyā siyā dassanena pahātabbahetukā siyā na dassanena pahātabbahetukā . paṇṇarasindriyā na bhāvanāya pahātabbahetukā sattindriyā siyā bhāvanāya pahātabbahetukā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page180.

Siyā na bhāvanāya pahātabbahetukā . navindriyā avitakkā domanassindriyaṃ savitakkaṃ dvādasindriyā siyā savitakkā siyā avitakkā . navindriyā avicārā domanassindriyaṃ savicāraṃ dvādasindriyā siyā savicārā siyā avicārā . ekādasindriyā appītikā ekādasindriyā siyā sappītikā siyā appītikā . ekādasindriyā na pītisahagatā ekādasindriyā siyā pītisahagatā siyā na pītisahagatā. {254.1} Dvādasindriyā na sukhasahagatā dasindriyā siyā sukhasahagatā siyā na sukhasahagatā . dvādasindriyā na upekkhāsahagatā dasindriyā siyā upekkhāsahagatā siyā na upekkhāsahagatā . Dasindriyā kāmāvacarā tīṇindriyā na kāmāvacarā navindriyā siyā kāmāvacarā siyā na kāmāvacarā . terasindriyā na rūpāvacarā navindriyā siyā rūpāvacarā siyā na rūpāvacarā . cuddasindriyā na arūpāvacarā aṭṭhindriyā siyā arūpāvacarā siyā na arūpāvacarā. {254.2} Dasindriyā pariyāpannā tīṇindriyā apariyāpannā navindriyā siyā pariyāpannā siyā apariyāpannā . ekādasindriyā aniyyānikā anaññātaññassāmītindriyaṃ niyyānikaṃ dasindriyā siyā niyyānikā siyā aniyyānikā . dasindriyā aniyatā anaññātaññassāmītindriyaṃ niyataṃ ekādasindriyā siyā niyatā siyā aniyatā . dasindriyā sauttarā tīṇindriyā anuttarā navindriyā siyā sauttarā siyā anuttarā . Paṇṇarasindriyā araṇā domanassindriyaṃ saraṇaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page181.

Cha indriyā siyā saraṇā siyā araṇāti. Pañhāpucchakaṃ. Indriyavibhaṅgo samatto. ----------- Paccayākāravibhaṅgo [255] Avijjāpaccayā saṅkhārā saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ saḷāyatanapaccayā phasso phassapaccayā vedanā vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [256] Tattha katamā avijjā dukkhe aññāṇaṃ dukkhasamudaye aññāṇaṃ dukkhanirodhe aññāṇaṃ dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya aññāṇaṃ ayaṃ vuccati avijjā. [257] Tattha katame avijjāpaccayā saṅkhārā puññābhisaṅkhāro apuññābhisaṅkhāro āneñjābhisaṅkhāro kāyasaṅkhāro vacīsaṅkhāro cittasaṅkhāro . tattha katamo puññābhisaṅkhāro kusalā cetanā kāmāvacarā rūpāvacarā dānamayā sīlamayā bhāvanāmayā ayaṃ vuccati puññābhisaṅkhāro . tattha katamo apuññābhisaṅkhāro akusalā cetanā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page182.

Kāmāvacarā ayaṃ vuccati apuññābhisaṅkhāro . tattha katamo āneñjābhisaṅkhāro kusalā cetanā arūpāvacarā ayaṃ vuccati āneñjābhisaṅkhāro . tattha katamo kāyasaṅkhāro kāyasañcetanā kāyasaṅkhāro vacīsañcetanā vacīsaṅkhāro manosañcetanā cittasaṅkhāro. Ime vuccanti avijjāpaccayā saṅkhārā. [258] Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ cakkhuviññāṇaṃ sotaviññāṇaṃ ghānaviññāṇaṃ jivhāviññāṇaṃ kāyaviññāṇaṃ manoviññāṇaṃ idaṃ vuccati saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ. [259] Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ atthi nāmaṃ atthi rūpaṃ . tattha katamaṃ nāmaṃ vedanā saññā cetanā phasso manasikāro idaṃ vuccati nāmaṃ . tattha katamaṃ rūpaṃ cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ idaṃ vuccati rūpaṃ . iti idañca nāmaṃ idañca rūpaṃ idaṃ vuccati viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ. [260] Tattha katamaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ cakkhāyatanaṃ sotāyatanaṃ ghānāyatanaṃ jivhāyatanaṃ kāyāyatanaṃ manāyatanaṃ idaṃ vuccati nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ. [261] Tattha katamo saḷāyatanapaccayā phasso cakkhusamphasso sotasamphasso ghānasamphasso jivhāsamphasso kāyasamphasso manosamphasso ayaṃ vuccati saḷāyatanapaccayā phasso.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page183.

[262] Tattha katamā phassapaccayā vedanā cakkhusamphassajā vedanā sotasamphassajā vedanā ghānasamphassajā vedanā jivhāsamphassajā vedanā kāyasamphassajā vedanā manosamphassajā vedanā ayaṃ vuccati phassapaccayā vedanā . [263] Tattha katamā vedanāpaccayā taṇhā rūpataṇhā saddataṇhā gandhataṇhā rasataṇhā phoṭṭhabbataṇhā dhammataṇhā ayaṃ vuccati vedanāpaccayā taṇhā. [264] Tattha katamaṃ taṇhāpaccayā upādānaṃ kāmupādānaṃ diṭṭhupādānaṃ sīlabbatupādānaṃ attavādupādānaṃ idaṃ vuccati taṇhāpaccayā upādānaṃ. [265] Tattha katamo upādānapaccayā bhavo duvidhena bhavo atthi kammabhavo atthi upapattibhavo . tattha katamo kammabhavo puññābhisaṅkhāro apuññābhisaṅkhāro āneñjābhisaṅkhāro ayaṃ vuccati kammabhavo sabbampi bhavagāmikammaṃ kammabhavo . tattha katamo upapattibhavo kāmabhavo rūpabhavo arūpabhavo saññābhavo asaññābhavo nevasaññā- nāsaññābhavo ekavokārabhavo catuvokārabhavo pañcavokārabhavo ayaṃ vuccati upapattibhavo . iti ayañca kammabhavo ayañca upapattibhavo ayaṃ vuccati upādānapaccayā bhavo. [266] Tattha katamā bhavapaccayā jāti yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jāti sañjāti okkanti abhinibbatti khandhānaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page184.

Pātubhāvo āyatanānaṃ paṭilābho ayaṃ vuccati bhavapaccayā jāti. [267] Tattha katamaṃ jātipaccayā jarāmaraṇaṃ atthi jarā atthi maraṇaṃ . tattha katamā jarā yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā khaṇḍiccaṃ pāliccaṃ valittacatā āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko ayaṃ vuccati jarā . tattha katamaṃ maraṇaṃ yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā bhedo antaradhānaṃ maccu maraṇaṃ kālakiriyā khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa nikkhepo jīvitindriyassa upacchedo idaṃ vuccati maraṇaṃ . Iti ayañca jarā idañca maraṇaṃ idaṃ vuccati jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. [268] Tattha katamo soko ñātibyasanena vā phuṭṭhassa bhogabyasanena vā phuṭṭhassa rogabyasanena vā phuṭṭhassa sīlabyasanena vā phuṭṭhassa diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa soko socanā socitattaṃ antosoko antoparisoko cetaso parijjhāyanā domanassaṃ sokasallaṃ ayaṃ vuccati soko. [269] Tattha katamo paridevo ñātibyasanena vā phuṭṭhassa bhogabyasanena vā phuṭṭhassa rogabyasanena vā phuṭṭhassa sīlabyasanena vā phuṭṭhassa diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa ādevo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page185.

Paridevo ādevanā paridevanā ādevitattaṃ paridevitattaṃ vācā palāpo vippalāpo lālapo lālapanā lālapitattaṃ ayaṃ vuccati paridevo. [270] Tattha katamaṃ dukkhaṃ yaṃ kāyikaṃ asātaṃ kāyikaṃ dukkhaṃ kāyasamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ kāyasamphassajā asātā dukkhā vedanā idaṃ vuccati dukkhaṃ. [271] Tattha katamaṃ domanassaṃ yaṃ cetasikaṃ asātaṃ cetasikaṃ dukkhaṃ cetosamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā asātā dukkhā vedanā idaṃ vuccati domanassaṃ. [272] Tattha katamo upāyāso ñātibyasanena vā phuṭṭhassa bhogabyasanena vā phuṭṭhassa rogabyasanena vā phuṭṭhassa sīlabyasanena vā phuṭṭhassa diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa aññataraññatarena byasanena samannāgatassa aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa āyāso upāyāso āyāsitattaṃ upāyāsitattaṃ ayaṃ vuccati upāyāso. [273] Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotīti evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa saṅgati hoti samāgamo hoti samodhānaṃ hoti pātubhāvo hoti tena vuccati evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotīti. Suttantabhājanīyaṃ. [274] Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page186.

Phasso phassapaccayā vedanā vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [275] Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ nāmapaccayā phasso phassapaccayā vedanā vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [276] Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā phasso phassapaccayā vedanā vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [277] Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ saḷāyatanapaccayā phasso phassapaccayā vedanā vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page187.

Samudayo hoti. Paccayacatukkaṃ. [278] Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmahetukaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko phassapaccayā vedanā phassahetukā vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [279] Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇahetukaṃ nāmapaccayā phasso nāmahetuko phassapaccayā vedanā phassahetukā vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [280] Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanahetuko phassapaccayā vedanā phassahetukā vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page188.

Upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [281] Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāhetuko saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārahetukaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇahetukaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmarūpahetukaṃ saḷāyatanapaccayā phasso saḷāyatanahetuko phassapaccayā vedanā phassahetukā vedanāpaccayā taṇhā vedanāhetukā taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāhetukaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Hetucatukkaṃ. [282] Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ viññāṇasampayuttaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto phassapaccayā vedanā phassasampayuttā vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [283] Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ

--------------------------------------------------------------------------------------------- page189.

Viññāṇasampayuttaṃ nāmapaccayā phasso nāmasampayutto phassapaccayā vedanā phassasampayuttā vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [284] Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇa- sampayuttaṃ nāmaṃ nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā phasso chaṭṭhāyatanasampayutto phassapaccayā vedanā phassasampayuttā vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [285] Avijjāpaccayā saṅkhāro avijjāsampayutto saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhārasampayuttaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ viññāṇa- sampayuttaṃ nāmaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ nāmasampayuttaṃ saḷāyatanapaccayā phasso saḷāyatanasampayutto phassapaccayā vedanā phassasampayuttā vedanāpaccayā taṇhā vedanāsampayuttā taṇhāpaccayā upādānaṃ taṇhāsampayuttaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page190.

Dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Sampayuttacatukkaṃ. [286] Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayāpi avijjā saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayāpi saṅkhāro viññāṇapaccayā nāmaṃ nāmapaccayāpi viññāṇaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ chaṭṭhāyatanapaccayāpi nāmaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā phasso phassapaccayāpi chaṭṭhāyatanaṃ phassapaccayā vedanā vedanāpaccayāpi phasso vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayāpi vedanā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayāpi taṇhā upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [287] Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayāpi avijjā saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇaṃ viññāṇapaccayāpi saṅkhāro viññāṇapaccayā nāmaṃ nāmapaccayāpi viññāṇaṃ nāmapaccayā phasso phassapaccayāpi nāmaṃ phassapaccayā vedanā vedanāpaccayāpi phasso vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayāpi vedanā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayāpi taṇhā upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [288] Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayāpi avijjā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page191.

Saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayāpi saṅkhāro viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ nāmarūpapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ chaṭṭhāyatanapaccayāpi nāmarūpaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā phasso phassapaccayāpi chaṭṭhāyatanaṃ phassapaccayā vedanā vedanāpaccayāpi phasso vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayāpi vedanā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayāpi taṇhā upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [289] Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayāpi avijjā saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayāpi saṅkhāro viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ nāmarūpapaccayāpi viññāṇaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ saḷāyatanapaccayāpi nāmarūpaṃ saḷāyatanapaccayā phasso phassapaccayāpi saḷāyatanaṃ phassapaccayā vedanā vedanāpaccayāpi phasso vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayāpi vedanā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayāpi taṇhā upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Aññamaññacatukkaṃ. [290] Saṅkhārapaccayā avijjā .pe. viññāṇapaccayā avijjā .pe. nāmapaccayā avijjā .pe. chaṭṭhāyatanapaccayā avijjā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page192.

.pe. Phassapaccayā avijjā .pe. vedanāpaccayā avijjā .pe. Taṇhāpaccayā avijjā .pe. upādānapaccayā avijjā .pe. Avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ saḷāyatanapaccayā phasso phassapaccayā vedanā vedāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Mātikā. [291] Katame dhammā akusalā yasmiṃ samaye akusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ diṭṭhigatasampayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha tasmiṃ samaye avijjāpaccayā saṅkhāro saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ chaṭṭhāyatanapaccayā phasso phassapaccayā vedanā vedanāpaccayā taṇhā taṇhāpaccayā upādānaṃ upādānapaccayā bhavo bhavapaccayā jāti jātipaccayā jarāmaraṇaṃ evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. [292] Tattha katamā avijjā yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ .pe. Avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ ayaṃ vuccati avijjā. [293] Tattha katamo avijjāpaccayā saṅkhāro yā cetanā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page193.

Sañcetanā sañcetayitattaṃ ayaṃ vuccati avijjāpaccayā saṅkhāro. [294] Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā manoviññāṇadhātu idaṃ vuccati saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ. [295] Tattha katamaṃ viññāṇapaccayā nāmaṃ vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho idaṃ vuccati viññāṇapaccayā nāmaṃ. [296] Tattha katamaṃ nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjā manoviññāṇadhātu idaṃ vuccati nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ. [297] Tattha katamo chaṭṭhāyatanapaccayā phasso yo phasso phusanā samphusanā samphusitattaṃ ayaṃ vuccati chaṭṭhāyatanapaccayā phasso. [298] Tattha katamā phassapaccayā vedanā yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā ayaṃ vuccati phassapaccayā vedanā. [299] Tattha katamā vedanāpaccayā taṇhā yo rāgo sārāgo anunayo anurodho nandī nandīrāgo cittassa sārāgo ayaṃ vuccati vedanāpaccayā taṇhā. [300] Tattha katamaṃ taṇhāpaccayā upādānaṃ yā diṭṭhi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page194.

Diṭṭhigataṃ .pe. titthāyatanaṃ vipariyesaggāho idaṃ vuccati taṇhāpaccayā upādānaṃ.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 35 page 1-194. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=35&item=1&items=821&pagebreak=1              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=35&item=1&items=821&pagebreak=1&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=35&item=1&items=821&pagebreak=1              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=35&item=1&items=821&pagebreak=1              Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=1              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=54&A=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=54&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 35 http://84000.org/tipitaka/read/?index_35

ไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ENGLISH letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

Background color :