บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ThaiVersion PaliThai PaliRoman |
TIPITAKA Volume 29 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 21 : Sutta. Khu. Mahāniddeso
[81] Yo attano silavatani jantuti yoti yo yadiso yathayutto yathavihito yathapakaro yanthanappatto yamdhammasamannagato khattiyo va brahmano va vesso va suddo va gahattho va pabbajito va devo va manusso va . silavataniti atthi silanceva vattanca 3- atthi vattam 4- na silam. {81.1} Katamam silanceva vattanca . idha bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto viharati acaragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassavi samadaya sikkhati sikkhapadesu yo tattha samyamo samvaro avitikkamo idam silam . yam samadanam tam vattam. Samvaratthena silam samadanatthena vattam idam vuccati silanceva vattanca. {81.2} Katamam vattam na silam . attha dhutangani arannikangam pindapatikangam pamsukulikangam tecivarikangam sapadanacarikangam khalupacchabhattikangam nesajjikangam yathasanthatikangam idam vuccati vattam na @Footnote: 1 Ma. va.. 2 Po. Ma. pava. ito param idisameva. 3-4 Po. Ma. vatanca. @sabbattha idisameva. Silam . viriyasamadanampi vuccati vattam na silam. Kamam taco ca naharu 1- ca atthi ca avasussatu 2- sarire upasussatu mamsalohitam yantam purisathamena purisabalena purisaviriyena purisaparakkamena pattabbam na tam apapunitva viriyassa santhanam bhavissatiti cittam pagganhati padahati evarupampi viriyasamadanam [3]- vuccati vattam na silam. {81.3} Na tavaham imam pallankam bhindissami yava me na anupadaya asavehi cittam vimuccissatiti cittam pagganhati padahati evarupampi viriyasamadanam vuccati vattam na silam. Nasissam na pivissami viharato na nikkhamim napi passam nipatessam tanhasalle anuhateti {81.4} cittam pagganhati padahati evarupampi viriyasamadanam vuccati vattam na silam . na tavaham imamha asana vutthahissami cankama orohissami vihara nikkhamissami addhayoga nikkhamissami pasada nikkhamissami hammiya nikkhamissami guhaya nikkhamissami lena nikkhamissami kutiya nikkhamissami kutagara nikkhamissami atta nikkhamissami mala nikkhamissami uddanda 4- nikkhamissami upatthanasalaya nikkhamissami mandapa nikkhamissami rukkhamula nikkhamissami yava me na anupadaya asavehi cittam vimuccissatiti cittam pagganhati padahati evarupampi viriyasamadanam vuccati vattam na silam . imasminneva pubbanhasamayam @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. naharu. 2 Ma. avasissatu. 3 Po. Ma. idam. 4 Po. Yu. @uddanha. Ariyadhammam aharissami samaharissami adhigacchissami phusayissami sacchikarissamiti cittam pagganhati padahati evarupampi viriyasamadanam vuccati vattam na silam . imasminneva majjhantikasamayam sayanhasamayam purebhattam pacchabhattam purimayamam majjhimayamam pacchimayamam kale junhe vasse hemante gimhe purime vayokhandhe majjhime vayokhandhe pacchime vayokhandhe ariyadhammam aharissami samaharissami adhigacchissami phusayissami sacchikarissamiti cittam pagganhati padahati evarupampi viriyasamadanam vuccati vattam na silam. {81.5} Jantuti satto naro manavo poso puggalo jivo jatu jantu indagu manujoti yo attano silavatani jantu. [82] Ananuputtho ca paresa pavati paresanti paresam khattiyanam brahmananam vessanam suddanam gahatthanam pabbajitanam devanam manussanam . ananuputthoti aputtho apucchito anayacito anajjhesito appasadito . pavati attano silam va vattam va silavattam va pavadati. Ahamasmi silasampannoti va vattasampannoti va silavattasampannoti va jatiya va gottena va kolaputtikena va vannapokkharataya va dhanena va ajjhenena va kammayatanena va sippayatanena va vijjatthanena va sutena va patibhanena va annatarannatarena va vatthuna uccakula pabbajitoti va mahakula pabbajitoti va mahabhogakula Pabbajitoti va ularabhogakula pabbajitoti va nato yasassi gahatthanam pabbajitananti va labhimhi civarapindapatasenasana- gilanapaccayabhesajjaparikkharananti va suttantikoti va vinayadharoti va dhammakathikoti va arannikoti va pindapatikoti va pamsukulikoti va tecivarikoti va sapadanacarikoti va khalupacchabhattikoti va nesajjikoti va yathasanthatikoti va pathamassa jhanassa labhiti va dutiyassa jhanassa labhiti va tatiyassa jhanassa labhiti va catutthassa jhanassa labhiti va akasanancayatanasamapattiya labhiti va vinnanancayatanasamapattiya labhiti va akincannayatana- samapattiya labhiti va nevasannanasannayatanasamapattiya labhiti va pavadati katheti bhanati dipayati voharatiti ananuputtho ca paresa pava. [83] Anariyadhammam kusala tamahuti kusalati ye te khandhakusala dhatukusala ayatanakusala paticcasamuppadakusala satipatthanakusala sammappadhanakusala iddhippadakusala indriyakusala balakusala bojjhangakusala maggakusala phalakusala nibbanakusala te kusala evamahamsu anariyanam eso dhammo neso dhammo ariyanam balanam eso dhammo neso dhammo panditanam asappurisanam eso dhammo neso dhammo sappurisananti evamahamsu evam kathenti evam bhananti evam dipayanti evam voharantiti anariyadhammam kusala tamahu. [84] Yo atumanam sayameva pavati atuma vuccati atta. Sayameva pavati sayameva attanam pavadati ahamasmi silasampannoti va vattasampannoti va silavattasampannoti va jatiya va gottena va kolaputtikena va vannapokkharataya va dhanena va ajjhenena va kammayatanena va sippayatanena va vijjatthanena va sutena va patibhanena va annatarannatarena va vatthuna uccakula pabbajitoti va mahakula pabbajitoti va mahabhogakula pabbajitoti va ularabhogakula pabbajitoti va nato yasassi gahatthanam 1- pabbajitananti va labhimhi civarapindapatasenasana- gilanapaccayabhesajjaparikkharananti va suttantikoti va vinayadharoti va dhammakathikoti va arannikoti va pindapatikoti va pamsukulikoti va tecivarikoti va sapadanacarikoti khalupaccha- bhattikoti va nesajjikoti va yathasanthatikoti va pathamassa jhanassa labhiti va dutiyassa jhanassa labhiti va tatiyassa jhanassa labhiti va catutthassa jhanassa labhiti va akasanancayatanasamapattiya labhiti va vinnanancayatanasamapattiya labhiti va akincannayatanasamapattiya labhiti va nevasannanasannayatana- samapattiya labhiti va pavadati katheti bhanati dipayati voharatiti yo atumanam sayameva pava . tenaha bhagava @Footnote: 1 Ma. Yu. sagahatthapabbajitananti. Yo attano silavatani jantu ananuputtho ca paresa pava anariyadhammam kusala tamahu yo atumanam sayameva pavati. [85] Santo ca bhikkhu abhinibbutatto itihanti silesu akatthamano tamariyadhammam kusala vadanti yassussada natthi kuhinci loke. [86] Santo ca bhikkhu abhinibbutattoti santoti ragassa santatta santo dosassa santatta santo mohassa santatta 1- santo kodhassa upanahassa makkhassa palasassa issaya macchariyassa mayaya satheyyassa thambhassa sarambhassa manassa atimanassa madassa pamadassa sabbakilesanam sabbaduccaritanam sabbadarathanam sabbaparilahanam sabbasantapanam sabbakusalabhisankharanam santatta samitatta vupasamitatta vijjhatatta nibbutatta vigatatta patippassaddhatta santo vupasanto nibbuto patippassaddhoti santo . bhikkhuti sattannam dhammanam bhinnatta bhikkhu . sakkayaditthi bhinna hoti vicikiccha bhinna hoti silabbataparamaso bhinno hoti rago bhinno hoti doso bhinno hoti moho bhinno hoti mano bhinno @Footnote: 1 Po. Ma. samitatta. Hoti . bhinnassa honti papaka akusala dhamma sankilesika ponobbhavika sadara dukkhavipaka ayatim jatijaramaraniya. Pajjena katena attana (sabhiyati bhagava) parinibbanagato vitinnakankho vibhavanca bhavanca vippahaya vusitava khinapunabbhavoti 1-. Santo ca bhikkhu . abhinibbutattoti ragassa nibbapitatta dosassa nibbapitatta mohassa nibbapitatta abhinibbutatto kodhassa upanahassa makkhassa palasassa issaya macchariyassa mayaya satheyyassa thambhassa sarambhassa manassa atimanassa madassa pamadassa sabbakilesanam sabbaduccaritanam sabbadarathanam sabbaparilahanam sabbasantapanam sabbakusalabhisankharanam nibbapitatta abhinibbutattoti santo ca bhikkhu abhinibbutatto. [87] Itihanti silesu akatthamanoti itihanti padasandhi padasamsaggo padaparipuri akkharasamavayo byanjanasilitthata padanupubbatametam 2- itihanti . silesu akatthamanoti idhekacco katthi hoti vikatthi. So katthati vikatthati ahamasmi silasampannoti va vattasampannoti va silavattasampannoti va jatiya va gottena va kolaputtikena va vannapokkharataya va .pe. nevasannanasannayatanasamapattiya labhiti va katthati vikatthati. @Footnote: 1 Po. Ma. vusitava khinapunabbhavo sa bhikkhuti. 2 Ma. padanupubbatapetam. Evam na katthati na vikatthati katthana arato virato pativirato nikkhanto nissattho vippamutto visannutto vimariyadikatena cetasa viharatiti itihanti silesu akatthamano. [88] Tamariyadhammam kusala vadantiti kusalati ye te khandhakusala dhatukusala ayatanakusala paticcasamuppadakusala satipatthanakusala sammappadhanakusala iddhippadakusala indriyakusala balakusala bojjhangakusala maggakusala phalakusala nibbanakusala te kusala evam vadanti ariyanam eso dhammo neso dhammo anariyanam panditanam eso dhammo neso dhammo balanam sappurisanam eso dhammo neso dhammo asappurisananti evam vadanti [1]- evam kathenti evam bhananti evam dipayanti evam voharantiti tamariyadhammam kusala vadanti. [89] Yassussada natthi kuhinci loketi yassati arahato khinasavassa . ussadati sattussada ragussado dosussado mohussado manussado ditthussado kilesussado kammussado . Yassime ussada natthi na santi na samvijjanti nupalabbhanti pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddha . kuhinciti kuhinci kimhici katthaci ajjhattam va bahiddha va ajjhattabahiddha va . loketi apayaloke manussaloke devaloke khandhaloke dhatuloke ayatanaloketi yassussada natthi @Footnote: 1 Ma. ariyanam. Kuhinci loke. Tenaha bhagava santo ca bhikkhu abhinibbutatto itihanti silesu akatthamano tamariyadhammam kusala vadanti yassussada natthi kuhinci loketi. [90] Pakappita sankhata yassa dhamma purakkhata santi avivadata 1- yadattani passati anisamsam tannissito kuppapaticcasantim. [91] Pakappita sankhata yassa dhammati pakappanati dve pakappana tanhapakappana ca ditthipakappana ca .pe. ayam tanhapakappana .pe. ayam ditthipakappana . sankhatati sankhata visankhata abhisankhata santhapitatipi sankhata . athava anicca sankhata paticcasamuppanna khayadhamma vayadhamma viragadhamma nirodhadhammatipi sankhata . yassati ditthigatikassa . dhamma vuccanti dvasatthi ditthigataniti pakappita sankhata yassa dhamma. [92] Purakkhata santi avivadatati 2- purekkharati dve purekkhara tanhapurekkharo ca ditthipurekkharo ca .pe. ayam tanhapurekkharo .pe. ayam ditthipurekkharo . tassa tanha- purekkharo appahino ditthipurekkharo appatinissattho tassa @Footnote: 1 katthaci santimavevadatati dissati. 2 Po. avevadata. Tanhapurekkharassa appahinatta tassa ditthipurekkharassa appatinissatthatta so tanham va ditthim va purato katva carati tanhadhajo tanhaketu tanhadhipateyyo ditthiddhajo ditthiketu ditthadhipateyyo tanhaya va ditthiya va parivarito caratiti purakkhata. Santiti santi samvijjanti [1]- upalabbhanti . Avivadatati avivadata 2- avodata aparisuddha sankilittha sankilesikati purakkhata santi avivadata. [93] Yadattani passati anisamsanti yadattaniti yam attani . Atta vuccati ditthigatam . attano ditthiya dve anisamse passati ditthadhammikanca anisamsam samparayikanca anisamsam. {93.1} Katamo ditthiya ditthadhammiko anisamso . yamditthiko sattha hoti tamditthika savaka honti . tamditthikam sattharam savaka sakkaronti garukaronti manenti pujenti apacitim karonti labhanti ca tatonidanam civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharam ayam ditthiya ditthadhammiko anisamso. {93.2} Katamo ditthiya samparayiko anisamso. Ayam ditthi alam nagattaya va supannattaya va yakkhattaya va asurattaya va gandhabbattaya va maharajattaya va indattaya va brahmattaya va devattaya va ayam ditthi alam suddhiya visuddhiya parisuddhiya muttiya vimuttiya parimuttiya imaya ditthiya sujjhanti visujjhanti @Footnote: 1 Po. Ma. atthi. 2 Po. Ma. avevadata. Parisujjhanti muccanti vimuccanti parimuccanti imaya ditthiya sujjhissami visujjhissami parisujjhissami muccissami vimuccissami parimuccissamiti ayatim phalapatikankhi hoti ayam ditthiya samparayiko anisamso. {93.3} Attano ditthiya ime dve anisamse passati dakkhati oloketi nijjhayati upaparikkhatiti yadattani passati anisamsam. [94] Tannissito kuppapaticcasantinti tisso santiyo accantasanti tadangasanti sammatisanti. {94.1} Katama accantasanti . Accantasanti vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam ayam accantasanti. {94.2} Katama tadangasanti . pathamam jhanam samapannassa nivarana santa honti . dutiyam jhanam samapannassa vitakkavicara santa honti . tatiyam jhanam samapannassa piti santa hoti . catuttham jhanam samapannassa sukhadukkha santa honti . akasanancayatanam samapannassa rupasanna patighasanna nanattasanna santa honti . Vinnanancayatanam samapannassa akasanancayatanasanna santa hoti . akincannayatanam samapannassa vinnanancayatanasanna santa hoti . nevasannanasannayatanam samapannassa akincannayatanasanna santa hoti. Ayam tadangasanti. {94.3} Katama sammatisanti 1- . Sammatisanti vuccanti dvasatthi ditthigatani ditthisantiyo . apica sammatisanti imasmim [2]- adhippeta santiti. {94.4} Tannissito kuppapaticcasantinti kuppasantim pakuppasantim eritasantim sameritasantim calitasantim ghattitasantim kappitasantim pakappitasantim aniccam sankhatam paticcasamuppannam khayadhammam vayadhammam viragadhammam nirodhadhammam santim nissito [3]- allino upagato 4- ajjhosito adhimuttoti tannissito kuppapaticcasantim. Tenaha bhagava pakappita sankhata yassa dhamma purakkhata santi avivadata yadattani passati anisamsam tannissito kuppapaticcasantinti. [95] Ditthinivesa na hi svativatta dhammesu niccheyya samuggahitam tasma naro tesu nivesanesu nirassati adiyaticca 5- dhammam. [96] Ditthinivesa na hi svativattati ditthinivesati sassato loko idameva saccam moghamannanti abhinivesapparamaso ditthinivesanam asassato loko antava loko anantava loko tam jivam tam sariram annam jivam annam sariram hoti tathagato @Footnote: 1 Po. Ma. sammutisanti. sabbattha idisameva. 2 Ma. Yu. atthe. @3 Ma. asito Yu. asito. 4 Ma. upagato. 5 Ma. adiyati ca. Parammarana na hoti tathagato parammarana hoti ca na ca hoti tathagato parammarana neva hoti na na hoti tathagato parammarana idameva saccam moghamannanti abhinivesapparamaso ditthinivesananti ditthinivesa . na hi svativattati [1]- durativatta duttara duppatara dussamatikkama dubbitivattati ditthinivesa na hi svativatta. [97] Dhammesu niccheyya samuggahitanti dhammesuti dvasatthiditthigatesu. Niccheyyati nicchinitva vinicchinitva vicinitva pavicinitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katva [2]- odhiggaho vilaggaho varaggaho kotthasaggaho uccayaggaho samuccayaggaho idam saccam taccham tatham bhutam yathavam aviparitanti gahitam paramattham abhinivittham ajjhositam adhimuttanti dhammesu niccheyya samuggahitam. [98] Tasma naro tesu nivesanesuti tasmati tasma tamkarana tamhetu tampaccaya tamnidana . naroti satto naro manavo poso puggalo jivo jatu jantu indagu manujo . tesu nivesanesuti tesu ditthinivesanesuti tasma naro tesu nivesanesu. [99] Nirassati adiyaticca dhammanti nirassatiti dvihi karanehi nirassati paravicchindanaya va nirassati anabhisambhunanto va nirassati. {99.1} Katham paravicchindanaya nirassati . paro vicchindati so sattha na sabbannu dhammo na svakkhato gano na supatipanno @Footnote: 1 Po. Ma. ditthinivesa na hi svativatta. 2 Ma. Yu. samuggahitanti nivesanesu. Ditthi na bhaddika patipada na supannatta maggo na niyyaniko natthettha suddhi va visuddhi va parisuddhi va mutti va vimutti va parimutti va na tattha sujjhanti va visujjhanti va parisujjhanti va muccanti va vimuccanti va parimuccanti va hina nihina omaka lamaka jatukka 1- parittati . evam paro vicchindati . evam vicchindiyamano sattharam nirassati dhammakkhanam nirassati ganam nirassati ditthim nirassati patipadam nirassati maggam nirassati . evam paravicchindanaya nirassati. {99.2} Katham anabhisambhunanto nirassati . silam anabhisambhunanto silam nirassati vattam anabhisambhunanto vattam nirassati silavattam 2- anabhisambhunanto silavattam nirassati. Evam anabhisambhunanto nirassati. {99.3} Adiyaticca dhammanti sattharam ganhati dhammakkhanam ganhati ganam ganhati ditthim ganhati patipadam ganhati maggam ganhati paramasati abhinivisatiti nirassati adiyaticca dhammam. Tenaha bhagava ditthinivesa na hi svativatta dhammesu niccheyya samuggahitam tasma naro tesu nivesanesu nirassati adiyaticca dhammanti. [100] Dhonassa hi natthi kuhinci loke pakappita ditthi bhavabhavesu @Footnote: 1 Ma. chatukka. 2 Ma. silabbatam. sabbattha idisameva. Mayanca mananca pahaya dhono sa kena gaccheyya anupayo so. [101] Dhonassa hi natthi kuhinci loke pakappita ditthi bhavabhavesuti dhonoti dhona vuccati panna ya panna pajanana vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhana upalakkhana paccupalakkhana pandiccam kosallam nepunnam vebhabya cinta upaparikkha bhuri medha parinayika vipassana sampajannam patodo panna pannindriyam pannabalam pannasattham pannapasado pannaaloko pannaobhaso pannapajjoto pannaratanam amoho dhammavicayo sammaditthi. Kimkarana dhona vuccati panna. {101.1} Taya pannaya kayaduccaritam dhutanca dhotanca sandhotanca niddhotanca . vaciduccaritam dhutanca dhotanca sandhotanca niddhotanca . Manoduccaritam dhutanca dhotanca sandhotanca niddhotanca . rago dhuto ca dhoto ca sandhoto ca niddhoto ca. Doso moho kodho upanaho makkho palaso issa macchariyam maya satheyyam thambho sarambho mano atimano mado pamado sabbe kilesa sabbe duccarita sabbe daratha sabbe parilaha sabbe santapa sabbakusalabhisankhara dhuta ca dhota ca sandhota ca niddhota ca. Tamkarana dhona vuccati panna. {101.2} Athava sammaditthiya micchaditthi dhuta ca Dhota ca sandhota ca niddhota ca . sammasankappena miccha sankappo dhuto ca dhoto ca sandhoto ca niddhoto ca. Sammavacaya micchavaca dhuta ca . sammakammantena micchakammanto dhuto ca . Sammaajivena micchaajivo dhuto ca . Sammavayamena micchavayamo dhuto ca . sammasatiya micchasati dhuta ca. Sammasamadhina micchasamadhi dhuto ca . sammananena micchananam dhutanca . sammavimuttiya micchavimutti dhuta ca dhota ca sandhota ca niddhota ca. {101.3} Athava ariyena atthangikena maggena sabbe kilesa sabbe duccarita sabbe daratha sabbe parilaha sabbe santapa sabbakusalabhisankhara dhuta ca dhota ca sandhota ca niddhota ca. Araha imehi dhoneyyehi dhammehi upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato tasma araha dhono. So dhutarago dhutapapo dhutakileso dhutaparilahoti dhono . kuhinciti kuhinci kimhici katthaci ajjhattam va bahiddha va ajjhattabahiddha va. {101.4} Loketi apayaloke .pe. Ayatanaloke. Pakappanati 1- dve pakappana tanhapakappana ca ditthipakappana ca .pe. ayam tanhapakappana .pe. ayam ditthipakappana . bhavabhavesuti bhavabhave kammabhave punabbhave kamabhave kammabhave kamabhave punabbhave rupabhave kammabhave rupabhave punabbhave arupabhave kammabhave arupabhave @Footnote: 1 Ma. pakappitati. Punabbhave punappunam 1- bhave punappunam gatiya punappunam upapattiya punappunam patisandhiya punappunam attabhavabhinibbattiya . dhonassa hi natthi kuhinci loke pakappita ditthi bhavabhavesuti dhonassa kuhinci loke bhavabhavesu ca kappita pakappita abhisankhata santhapita ditthi natthi na santi na samvijjanti nupalabbhanti pahina samucchinna vupasanta patippassaddha abhabbuppattika nanaggina daddhati dhonassa hi natthi kuhinci loke pakappita ditthi bhavabhavesu. [102] Mayanca mananca pahaya dhonoti maya vuccati vancanika cariya . idhekacco kayena duccaritam caritva vacaya duccaritam caritva manasa duccaritam caritva tassa paticchadanahetu papikam iccham panidahati ma mam jannati icchati ma mam jannati sankappeti ma mam jannati vacam bhasati ma mam jannati kayena parakkamati. Ya evarupa maya mayavita accasara vancana nikati nikirana pariharana guhana pariguhana chadana paricchadana anuttanikammam anavikammam vocchadana papakiriya ayam vuccati maya. {102.1} Manoti ekavidhena mano ya cittassa unnati . Duvidhena mano attukkamsanamano paravambhanamano . tividhena mano seyyohamasmiti mano sadisohamasmiti mano hinohamasmiti mano . @Footnote: 1 Po. Ma. punappuna. sabbattha idisameva. Catubbidhena mano labhena manam janeti yasena manam janeti pasamsaya manam janeti sukhena manam janeti . pancavidhena mano labhimhi manapikanam rupananti manam janeti labhimhi manapikanam saddanam gandhanam rasanam photthabbananti manam janeti . chabbidhena mano cakkhusampadaya manam janeti sotasampadaya manam janeti ghanasampadaya jivhasampadaya kayasampadaya manosampadaya manam janeti . Sattavidhena mano mano atimano manatimano omano adhimano asmimano micchamano. {102.2} Atthavidhena mano labhena manam janeti alabhena omanam janeti yasena manam janeti ayasena omanam janeti pasamsaya manam janeti nindaya omanam janeti sukhena manam janeti dukkhena omanam janeti. Navavidhena mano seyyassa seyyohamasmiti mano seyyassa sadisohamasmiti mano seyyassa hinohamasmiti mano sadisassa seyyohamasmiti mano sadisassa sadisohamasmiti mano sadisassa hinohamasmiti mano hinassa seyyohamasmiti mano hinassa sadisohamasmiti mano hinassa hinohamasmiti mano . dasavidhena mano idhekacco manam janeti jatiya va gottena va kolaputtikena 1- va vannapokkharataya va dhanena va ajjhenena va kammayatanena va sippayatanena va vijjatthanena va sutena va patibhanena va annatarannatarena va vatthuna . @Footnote: 1 Ma. kolaputtiyena. Yo evarupo mano mannana mannitattam unnati unnamo 1- dhajo sampaggaho ketukamyata cittassa ayam vuccati mano. {102.3} Mayanca mananca pahaya dhonoti [2]- mayanca mananca pahaya pajahitva vinoditva byantikaritva anabhavangametvati mayanca mananca pahaya dhono. [103] Sa kena gaccheyya anupayo soti upayoti 3- dve upaya tanhupayo ca ditthupayo ca .pe. ayam tanhupayo .pe. Ayam ditthupayo . tassa tanhupayo pahino ditthupayo patinissattho tanhupayassa pahinatta ditthupayassa patinissatthatta anupayo . So 4- kena ragena gaccheyya kena dosena gaccheyya kena mohena gaccheyya kena manena gaccheyya kaya ditthiya gaccheyya kena uddhaccena gaccheyya kaya vicikicchaya gaccheyya kehi anusayehi gaccheyya rattoti va dutthoti va mulhoti va vinibandhoti 5- va paramatthoti va vikkhepagatoti va anitthangatoti va thamagatoti va. {103.1} Te abhisankhara pahina abhisankharanam pahinatta gatiyo kena gaccheyya nerayikoti va tiracchanayonikoti va pittivisayikoti va manussoti va devoti va rupiti va arupiti va sanniti va asanniti va nevasanninasanniti va . so hetu natthi paccayo natthi karanam natthi yena gaccheyyati sa kena gaccheyya anupayo so. Tenaha bhagava @Footnote: 1 Ma. unnamo. 2 Ma. dhono. 3 Ma. upayati. sabbattha idisameva. @4 Po. Ma. puggalo. 5 Po. Ma. vinibaddhoti. Dhonassa hi natthi kuhinci loke pakappita ditthi bhavabhavesu mayanca mananca pahaya dhono sa kena gaccheyya anupayo soti. [104] Upayo hi dhammesu upeti vadam anupayam kena katham vadeyya attam 1- nirattam na hi tassa atthi adhosi so ditthimidheva sabbam. [105] Upayo hi dhammesu upeti vadanti upayoti dve upaya tanhupayo ca ditthupayo ca .pe. ayam tanhupayo .pe. Ayam ditthupayo. Tassa tanhupayo appahino ditthupayo appatinissattho tanhupayassa appahinatta ditthupayassa appatinissatthatta dhammesu vadam upeti rattoti va dutthoti va mulhoti va vinibandhoti va paramatthoti va vikkhepagatoti va anitthangatoti va thamagatoti va. Te abhisankhara appahina abhisankharanam appahinatta gatiya vadam upeti nerayikoti va tiracchanayonikoti va pittivisayikoti va manussoti va devoti va rupiti va arupiti va sanniti va asanniti va nevasanninasanniti va vadam upeti upagacchati ganhati paramasati abhinivisatiti upayo hi dhammesu upeti vadam. @Footnote: 1 Ma. atta niratta. [106] Anupayam kena katham vadeyyati upayoti dve upaya tanhupayo ca ditthupayo ca .pe. ayam tanhupayo .pe. ayam ditthupayo . tassa tanhupayo pahino ditthupayo patinissattho tanhupayassa pahinatta ditthupayassa patinissatthatta anupayam [1]- kena ragena vadeyya kena dosena vadeyya kena mohena vadeyya kena manena vadeyya kaya ditthiya vadeyya kena uddhaccena vadeyya kaya vicikicchaya vadeyya kehi anusayehi vadeyya rattoti va dutthoti va mulhoti va vinibandhoti va paramatthoti va vikkhepagatoti va anitthangatoti va thamagatoti va . Te abhisankhara pahina abhisankharanam pahinatta gatiyo kena vadeyya nerayikoti va .pe. nevasanninasanniti va . so hetu natthi paccayo natthi karanam natthi yena vadeyya katheyya bhaneyya dipayeyya vohareyyati anupayam kena katham vadeyya. [107] Attam nirattam na hi tassa atthiti attati sassataditthi 2- natthi nirattati ucchedaditthi natthi attati gahitam natthi nirattati muncitabbam natthi . yassatthi gahitam tassatthi muncitabbam yassatthi muncitabbam tassatthi gahitam . gahanamuncanam 3- samatikkanto araha vuddhiparihanim vitivatto . so vutthavaso cinnacarano .pe. Natthi tassa punabbhavoti attam nirattam na hi tassa atthi. [108] Adhosi so ditthimidheva sabbanti tassa dvasatthi @Footnote: 1 Ma. puggalam. 2 Ma. attanuditthi. 3 Ma. gahanam muncana. Ditthigatani pahinani samucchinnani vupasantani patippassaddhani abhabbuppattikani nanaggina daddhani . so sabbam ditthigatam idheva adhosi dhuni sandhuni niddhuni pajahi vinodesi byantiakasi anabhavangamesiti adhosi so ditthimidheva sabbam. Tenaha bhagava upayo hi dhammesu upeti vadam anupayam kena katham vadeyya attam nirattam na hi tassa atthi adhosi so ditthimidheva sabbanti. Tatiyo dutthatthakasuttaniddeso nitthito. ---------------The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 29 page 77-98. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=29&item=81&items=28&modeTY=2 Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=29&item=81&items=28&modeTY=2&mode=bracket Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=29&item=81&items=28&modeTY=2 Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=29&item=81&items=28&modeTY=2 Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=29&i=81 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=45&A=4345 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=45&A=4345 Contents of The Tipitaka Volume 29 http://84000.org/tipitaka/read/?index_29
|
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]