paliTIPITAKA Volume 27 - Sutta Pitaka 19

page1.

Suttantapiṭake khuddakanikāyassa jātakaṃ --------- namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa. Ekanipātajātakaṃ ^1- 1 apaṇṇakavaggo 1 apaṇṇakajātakaṃ [1] Apaṇṇakaṃ ṭhānameke dutiyaṃ āhu takkikā etadaññāya medhāvī taṃ gaṇhe yadapaṇṇakanti ^2-. Apaṇṇakajātakaṃ paṭhamaṃ. --------- ² Vaṇṇupathajātakaṃ ^3- [2] Akilāsuno vaṇṇupathe ^4- khaṇantā udaṅgaṇe tattha papaṃ avinduṃ evaṃ muni vīriyabalūpapanno ^5- akilāsu vinde hadayassa santinti. Vaṇṇupathajātakaṃ dutiyaṃ. @Footnote: ¹ Ma. ekakanipāta . ² Po. taṃ gaṇheyya apaṇṇakaṃ . ³ Po. vaṇṇapathajātakaṃ. @⁴ Po. vaṇṇapathe . 5. Ma. munī viriyabalūpapanno.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page2.

³ Serivavāṇijajātakaṃ [3] Idha ce ^1- naṃ virādhesi saddhammassa niyāmakaṃ ^2- ciraṃ tvaṃ anutappesi ^3- serivāyaṃva vāṇijoti. Serivavāṇijajātakaṃ tatiyaṃ. ---------- ⁴ Cullakaseṭṭhijātakaṃ [4] Appakenapi medhāvī pābhaṭena vicakkhaṇo samuṭṭhāpeti attānaṃ aṇuṃ aggiṃva sandhamanti. Cullakaseṭṭhijātakaṃ catutthaṃ. ---------- ⁵ Taṇḍulanāḷijātakaṃ ^4- [5] Kimagghatī taṇḍulanāḷikā ca bārāṇasīantarabāhirāni assapañcasatetāni ekā taṇḍulanāḷikāti. Taṇḍulanāḷijātakaṃ pañcamaṃ. ------- @Footnote: ¹ Sī. Yu. ce hi naṃ . ² Ma. niyāmataṃ . 3. Sī. Yu. anutapessasi anutappissasi. @⁴ Sī. idaṃ jātakaṃ na dissati. Ma. evaṃ dissati @ kimagghati taṇḍulanāḷikāyaṃ assāna mūlāya vadehi rāja @ bārāṇasīsantarabāhirato ayamagghati taṇḍulanāḷikā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page3.

⁶ Devadhammajātakaṃ [6] Hiriottappasampannā sukkadhammasamāhitā santo sappurisā loke devadhammāti vuccareti. Devadhammajātakaṃ chaṭṭhaṃ. ------- ⁷ Kaṭṭhahārijātakaṃ ^1- [7] Putto tyāhaṃ mahārāja tvaṃ maṃ posa janādhipa aññepi devo poseti kiñca devo sakaṃ pajanti. Kaṭṭhahārijātakaṃ sattamaṃ. -------- ⁸ Gāmanijātakaṃ [8] Api ataramānānaṃ phalāsāva samijjhati vipakkabrahmacariyosmi evaṃ jānāhi gāmanīti. Gāmanijātakaṃ aṭṭhamaṃ. -------- ⁹ Maghadevajātakaṃ ^2- [9] Uttamaṅgaruhā mayhaṃ ime jātā vayoharā pātubhūtā devadūtā pabbajjāsamayo mamāti. Maghadevajātakaṃ navamaṃ. @Footnote: ¹ Po. kaṭṭhavāhanajātakaṃ . ² Po. devadūtajātakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page4.

¹⁰ Sukhavihārijātakaṃ [10] Yañca aññe na rakkhanti yo ca aññe na rakkhati save rāja sukhaṃ seti kāmesu anapekkhavāti. Sukhavihārijātakaṃ dasamaṃ. Apaṇṇakavaggo paṭhamo. -------- Tassuddānaṃ varāpaṇṇaka vaṇṇapatha ^1- serivaro suvicakkhaṇa taṇḍulanāḷikassā hiri putta varuttagāmaninā yo ca na rakkhati tena dasa ^2-. -------- ² Sīlavaggo 1 lakkhaṇajātakaṃ ^3- [11] Hoti sīlavataṃ attho paṭisanthāravuttinaṃ lakkhaṇaṃ passa āyantaṃ ñātisaṅghapurakkhitaṃ ^4- atha passasimaṃ kāḷaṃ suvihīnaṃva ñātibhīti. Lakkhaṇajātakaṃ paṭhamaṃ ------- @Footnote: ¹ Ma. vaṇṇupatha . ² Ma. sabbattha dasāti . ³ Ma. lakkhaṇamigajātakaṃ. @⁴ Ma. ñātisaṅghapurakkhataṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page5.

² Nigrodhamigajātakaṃ [12] Nigrodhameva seveyya na sākhaṃ upasaṃvase nigrodhasmiṃ mataṃ seyyo yañce sākhasmi jīvitanti. Nigrodhajātakaṃ dutiyaṃ. -------- ³ Kaṇḍinajātakaṃ [13] Dhiratthu kaṇḍinaṃ sallaṃ purisaṃ gāḷhavedhinaṃ dhiratthu taṃ janapadaṃ yatthitthī pariṇāyikā te vāpi ^1- dhikkitā sattā ye itthīnaṃ vasaṃ gatāti. Kaṇḍinajātakaṃ tatiyaṃ. -------- ⁴ Vātamigajātakaṃ [14] Na kiratthi rasehi pāpiyo āvāsehi vā ^2- santhavehi vā vātamigaṃ gahananissitaṃ vasamānesi rasehi sañjayoti. Vātamigajātakaṃ catutthaṃ. -------- ⁵ Kharādiyajātakaṃ [15] Aṭṭhakkhuraṃ kharādiye migaṃ vaṅkātivaṅkinaṃ @Footnote: ¹ Ma. cāpi . ² Ma. va.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page6.

Sattakālehatikkantaṃ ^1- na naṃ ovaditussaheti. Kharādiyajātakaṃ pañcamaṃ. -------- ⁶ Tipallatthamigajātakaṃ [16] Migaṃ tipallatthamanekamāyaṃ aṭṭhakkhuraṃ aḍḍharattāpapāyiṃ ^2- ekena sotena chamāssasanto chahi kalāhatibhoti ^3- bhāgineyyoti. Tipallatthamigajātakaṃ chaṭṭhaṃ. -------- ⁷ Mālutajātakaṃ [17] Kāḷe vā yadi vā juṇhe yadā vāyati māluto vātajāni hi sītāni ubhotthamaparājitāti. Mālutajātakaṃ sattamaṃ. ------- ⁸ Matakabhattajātakaṃ [18] Evañce sattā jāneyyuṃ dukkhāyaṃ jātisambhavo na pāṇo pāṇinaṃ haññe pāṇaghātī hi socatīti. Matakabhattajātakaṃ aṭṭhamaṃ. @Footnote: ¹ Sī. Ma. sattahi kālātikkantaṃ . 2. Sī. Yu. aḍḍharattāvapāyiṃ. @³ Ma. kalāhitibhoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page7.

⁹ Āyācitabhattajātakaṃ [19] Sace muñce ^1- pecca muñce ^2- muccamāno hi bajjhasi ^3- na hevaṃ dhīrā muccanti mutti bālassa bandhananti. Āyācitabhattajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Naḷapānajātakaṃ [20] Disvā padamanuttiṇṇaṃ disvānotaritaṃ padaṃ naḷena vāriṃ pivissāma ^4- neva maṃ tvaṃ vadhissasīti. Naḷapānajātakaṃ dasamaṃ. Sīlavaggo dutiyo. ------- Tassuddānaṃ atha lakkhaṇa sākha dhiratthu puna nakiratthi rasehi kharādiyā atibhoti rasamāluta ^5- pāṇa muccena naḷaavhayanena bhavanti dasa. -------- ³ Kuruṅgavaggo 1 kuruṅgamigajātakaṃ [21] Ñātametaṃ kuruṅgassa yaṃ tvaṃ sepaṇṇi seyyasi ^6- @Footnote: ^1-2 Ma. mucce. ito paraṃ īdisameva . ³ Ma. bajjhati . ⁴ Ma. pissāma. @⁵ Ma. varamāluta . ⁶ Ma. siyyasi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page8.

Aññaṃ sepaṇṇiṃ gacchāmi na me te ruccate phalanti. Kuruṅgamigajātakaṃ paṭhamaṃ. -------- ² Kukkurajātakaṃ [22] Ye kukkurā rājakulasmi vaḍḍhā koleyyakā vaṇṇabalūpapannā teme na vajjhā mayamasma vajjhā nāyaṃ saghaccā dubbalaghātikāyanti. Kukkurajātakaṃ dutiyaṃ. -------- ³ Bhojājānīyajātakaṃ ^1- [23] Api passena semāno sallebhi sallalīkato seyyova vaḷavā bhojjho ^2- yuñja maññeva sārathīti. Bhojājānīyajātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Ājaññajātakaṃ [24] Yadā yadā yattha yadā yattha yattha yadā yadā ājañño kurute vegaṃ hāyanti tattha vāḷavāti. Ājaññajātakaṃ catutthaṃ. --------- @Footnote: ¹ Ma. gojānīyajātakaṃ . ² Ma. gojo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page9.

⁵ Titthajātakaṃ [25] Aññamaññehi titthehi assaṃ pāyehi sārathi accāsanassa puriso pāyāsassapi tappatīti. Titthajātakaṃ pañcamaṃ. -------- ⁶ Mahiḷāmukhajātakaṃ [26] Purāṇacorāna vaco nisamma mahiḷāmukho pothayamānucāri ^1- susaññatānaṃ hi vaco nisamma gajuttamo sabbaguṇesu aṭṭhāti. Mahiḷāmukhajātakaṃ chaṭṭhaṃ. -------- ⁷ Abhiṇhajātakaṃ [27] Nālaṃ kabalaṃ padātave na ^2- piṇḍaṃ na kuse na ghaṃsituṃ maññāmi abhiṇhadassanā nāgo sinehamakāsi ^3- kukkureti. Abhiṇhajātakaṃ sattamaṃ. -------- @Footnote: ¹ Ma. pothayamanvacārī . ² Ma. na ca piṇḍaṃ . ³ Ma. snehamakāsi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page10.

⁸ Nandivisālajātakaṃ [28] Manuññameva bhāseyya nāmanuññaṃ kudācanaṃ manuññaṃ bhāsamānassa garubhāraṃ udaddhari dhanañca naṃ alābhesi tena cattamano ahūti. Nandivisālajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Kaṇhajātakaṃ [29] Yato yato garu dhuraṃ yato gambhīravattani ^1- tadāssu kaṇhaṃ yuñjanti savāssu taṃ vahate dhuranti. Kaṇhajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Muṇikajātakaṃ [30] Mā muṇikassa pihayi āturannāni bhuñjati appossukko bhusaṅkhāda etaṃ dīghāyulakkhaṇanti. Muṇikajātakaṃ dasamaṃ. Kuruṅgavaggo tatiyo. --------- Tassuddānaṃ kuruṅgassa kukkura bhojavaro ^2- puna vāḷavassasirivayano ^3- mahiḷāmukha nāmanuññavaro vahate dhura muṇikena dasa. @Footnote: ¹ Ma. gambhīravattanī . ² Ma. gojavaro . ³ Ma. ... sirivahayano.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page11.

⁴ Kulāvakavaggo 1 kulāvakajātakaṃ [31] Kulāvakā mātali simbalismiṃ īsāmukhena parivajjayassu kāmaṃ cajāma asuresu pāṇaṃ māyime ^1- dijā vikulāvā ahesunti. Kulāvakajātakaṃ paṭhamaṃ. ------- ² Naccajātakaṃ [32] Rudaṃ manuññaṃ rucirā ca piṭṭhi veḷuriyavaṇṇūpaṭibhā ^2- ca gīvā byāmamattāni ca pekkhuṇāni naccena te dhītaraṃ no dadāmīti. Naccajātakaṃ dutiyaṃ. ------- ³ Sammodamānajātakaṃ [33] Sammodamānā gacchanti jālamādāya pakkhino yadā te vivadissanti tadā ehinti me vasanti. Sammodamānajātakaṃ tatiyaṃ. @Footnote: ¹ Ma. māme . ² Ma. veḷuriyavaṇṇūpanibhā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page12.

⁴ Macchajātakaṃ [34] Na maṃ sītaṃ na maṃ uṇhaṃ na maṃ jālasmi bādhanaṃ yañca maṃ maññate macchī aññaṃ so ratiyā gatoti. Macchajātakaṃ catutthaṃ. ------- ⁵ Vaṭṭakajātakaṃ [35] Santi pakkhā apatanā santi pādā avañcanā mātā pitā ca nikkhantā jātaveda paṭikkamāti. Vaṭṭakajātakaṃ pañcamaṃ. ------- ⁶ Sakuṇajātakaṃ [36] Yannissitā jagatiruhaṃ (vihaṅgamā) svāyaṃ aggiṃ pamuñcati disā bhajatha vaṅkaṅgā ^1- jātaṃ saraṇato bhayanti. Sakuṇajātakaṃ chaṭṭhaṃ. ------- ⁷ Tittirajātakaṃ [37] Ye vuḍḍhamapacāyanti narā dhammassa kovidā diṭṭhe dhamme ca pāsaṃsā samparāyo ca suggatīti ^2-. Tittirajātakaṃ sattamaṃ. @Footnote: ¹ Ma. vakkaṅgā . ² Ma. diṭṭheva dhamme pāsaṃsā samparāye ca suggatiṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page13.

⁸ Bakajātakaṃ [38] Nāccantaṃ nikatippañño nikatyā sukhamedhati ārādheti nikatippañño ^1- bako kakkaṭakāmivāti. Bakajātakaṃ aṭṭhamaṃ. ------- ⁹ Nandajātakaṃ [39] Maññe sovaṇṇayo rāsi sovaṇṇamālā ca nandako yattha dāso āmajāto ṭhito thullāni gajjatīti. Nandajātakaṃ navamaṃ. ------- ¹⁰ Khadiraṅgārajātakaṃ [40] Kāmaṃ patāmi nirayaṃ uddhapādo ^2- avaṃsiro nānariyaṃ karissāmi handa piṇḍaṃ paṭiggahāti. Khadiraṅgārajātakaṃ dasamaṃ. Kulāvakavaggo catuttho. ------- Tassuddānaṃ siri mātali dhītara pakkhivaro ratirāgato ^3- mātāpitā ca puna jagatīruha vuḍḍha sukakkaṭako tathā nandaka piṇḍavarena dasa. @Footnote: ¹ Yu. ārādhe nikatippañño . ² Ma. uddhaṃpādo . ³ Ma. ratiyāgato.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page14.

⁵ Atthakāmavaggo 1 losakajātakaṃ [41] Yo atthakāmassa hitānukampino ovajjamāno na karoti sāsanaṃ ajiyā pādamolubbha ^1- mittako viya socatīti. Losakajātakaṃ paṭhamaṃ. ------- ² Kapotakajātakaṃ [42] Yo atthakāmassa hitānukampino ovajjamāno na karoti sāsanaṃ kapotakassa vacanaṃ akatvā amittahatthattova setīti. Kapotakajātakaṃ dutiyaṃ. -------- ³ Veḷukajātakaṃ [43] Yo atthakāmassa hitānukampino ovajjamāno na karoti sāsanaṃ evaṃ so nihato seti veḷukassa yathā pitāti. Veḷukajātakaṃ tatiyaṃ. -------- @Footnote: ¹ Ma. pādamolabbha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page15.

⁴ Makasajātakaṃ [44] Seyyo amitto matiyā upeto na tveva mitto mativippahīno makasaṃ vadhissanti hi elamūgo putto pitu abbhidā uttamaṅganti. Makasajātakaṃ catutthaṃ. -------- ⁵ Rohiṇījātakaṃ [45] Seyyo amitto medhāvī yañce bālānukampako passa rohiṇikaṃ jammiṃ mātaraṃ hantvāna socatīti. Rohiṇījātakaṃ pañcamaṃ. -------- ⁶ Ārāmadūsakajātakaṃ [46] Na ve anatthakusalena atthacariyā sukhāvahā hāpeti atthaṃ dummedho kapi ārāmiko yathāti. Ārāmadūsakajātakaṃ chaṭṭhaṃ. -------- ⁷ Vāruṇidūsakajātakaṃ [47] Na ve anatthakusalena atthacariyā sukhāvahā hāpeti atthaṃ dummedho koṇḍañño vāruṇiṃ yathāti. Vāruṇidūsakajātakaṃ sattamaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page16.

⁸ Vedabbajātakaṃ [48] Anupāyena yo atthaṃ icchati so vihaññati cetā haniṃsu vedabbaṃ ^1- sabbe te byasanamajjhagunti ^2-. Vedabbajātakaṃ aṭṭhamaṃ. -------- ⁹ Nakkhattajātakaṃ [49] Nakkhattaṃ paṭimānentaṃ attho bālaṃ upaccagā attho atthassa nakkhattaṃ kiṃ karissanti tārakāti. Nakkhattajātakaṃ navamaṃ. -------- ¹⁰ Dummedhajātakaṃ [50] Dummedhānaṃ sahassena yañño me upayācito idāni khohaṃ yajissāmi bahu ^3- adhammiko janoti. Dummedhajātakaṃ dasamaṃ. Atthakāmavaggo pañcamo. Paṭhamapaṇṇāsako -------- tassuddānaṃ atha mittakamātu kapotavaro tathā veḷuka elamūgo rohiṇi @Footnote: ¹ Sī. Yu. vedabbhaṃ . ² Ma. byasanamajjhagūti . ³ Sī. Yu. bahū.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page17.

Kapi vāruṇi cetacarā ca puna tathā tāraka yaññavarena dasa. -------- ⁶ Āsiṃsavaggo 1 mahāsīlavajātakaṃ [51] Āsiṃsetheva ^1- puriso na nibbindeyya paṇḍito passāmi vohaṃ attānaṃ yathā icchiṃ tathā ahūti. Mahāsīlavajātakaṃ paṭhamaṃ. -------- ² Cūḷajanakajātakaṃ [52] Vāyametheva puriso na nibbindeyya paṇḍito passāmi vohaṃ attānaṃ udakā thalamubbhatanti. Cūḷajanakajātakaṃ dutiyaṃ. -------- ³ Puṇṇapātijātakaṃ [53] Tatheva puṇṇapātiyo aññāyaṃ vattate kathā ākārakena jānāmi nevāyaṃ bhaddakā ^2- surāti. Puṇṇapātijātakaṃ tatiyaṃ. -------- @Footnote: ¹ Ma. āsīsetheva . ² Ma. na cāyaṃ bhaddikā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page18.

⁴ Phalajātakaṃ ^1- [54] Nāyaṃ rukkho durāruho napi gāmato ārakā ākārakena jānāmi nāyaṃ sāduphalo dumoti. Phalajātakaṃ catutthaṃ. ------- ⁵ Pañcāvudhajātakaṃ [55] Yo alīnena cittena alīnamanaso naro bhāveti kusalaṃ dhammaṃ yogakkhemassa pattiyā pāpuṇe anupubbena sabbasaṃyojanakkhayanti. Pañcāvudhajātakaṃ pañcamaṃ. ⁶ Kañcanakkhandhajātakaṃ [56] Yo pahaṭṭhena cittena pahaṭṭhamanaso naro bhāveti kusalaṃ dhammaṃ yogakkhemassa pattiyā pāpuṇe anupubbena sabbasaṃyojanakkhayanti. Kañcanakkhandhajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Vānarindajātakaṃ [57] Yassete caturo dhammā vānarinda yathā tava saccaṃ dhammo dhiti ^2- cāgo diṭṭhaṃ so ativattatīti. Vānarindajātakaṃ sattamaṃ. @Footnote: ¹ Ma. kiṃphalajātakaṃ . ² Sī. Yu. dhitī.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page19.

⁸ Tayodhammajātakaṃ [58] Yassete ca tayo dhammā vānarinda yathā tava dakkhiyaṃ sūriyaṃ paññā diṭṭhaṃ so ativattatīti. Tayodhammajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Bherivādajātakaṃ ^1- [59] Dhame dhame nātidhame atidhantaṃ hi pāpakaṃ dhamantena ^2- sataṃ laddhaṃ atidhantena nāsitanti. Bherivādajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Saṅkhadhamanajātakaṃ [60] Dhame dhame nātidhame atidhantaṃ hi pāpakaṃ dhantenādhigatā bhogā te tāto vidhamī dhamanti. Saṅkhadhamanajātakaṃ dasamaṃ. Āsiṃsavaggo chaṭṭho. ---------- Tassuddānaṃ yathā icchi ^3- tathāhu dakā thalā sura sāduphalova ^4- alīnamano @Footnote: ¹ Ma. bherivādakajātakaṃ . ² Ma. dhantena hi . ³ Ma. icchiṃ . ⁴ Ma. sāduphalo ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page20.

Saṃpahaṭṭhamano caturo ca tayo sataladdhakabhogamanena dasa. ---------- ⁷ Itthīvaggo 1 asātamantajātakaṃ [61] Āsā ^1- lokitthiyo nāma velā tāsaṃ na vijjati sārattā ca pagabbhā ca sikhī sabbagghaso yathā tā hitvā pabbajissāmi vivekamanubrūhayanti. Asātamantajātakaṃ paṭhamaṃ. --------- ² Aṇḍabhūtajātakaṃ [62] Yaṃ brāhmaṇo avādesi vīṇaṃ sammukhaveṭhito ^2- aṇḍabhūtā bhatā bhariyā tāsu ko jātu vissaseti. Aṇḍabhūtajātakaṃ dutiyaṃ. --------- ³ Takkajātakaṃ ^3- [63] Kodhanā akataññū ca pisuṇā ca vibhedikā ^4- brahmacariyaṃ cara bhikkhu so sukhaṃ na vihāhisīti ^5-. Takkajātakaṃ tatiyaṃ. @Footnote: ¹ Ma. asā . ² Ma. samukhaveṭhito . ³ Ma. takkapaṇḍitajātakaṃ . ⁴ Ma. pisuṇā @mittabhedikā . ⁵ Ma. vihāhasīti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page21.

⁴ Durājānajātakaṃ [64] Mā su nandi icchati maṃ mā su soci na icchati ^1- thīnaṃ bhāvo durājāno macchassevodake gatanti. Durājānajātakaṃ catutthaṃ. -------- ⁵ Anabhiratijātakaṃ [65] Yathā nadī ca pantho ca pānāgāraṃ sabhā papā evaṃ lokitthiyo nāma nāsaṃ kujjhanti paṇḍitāti. Anabhiratijātakaṃ pañcamaṃ. -------- ⁶ Mudulakkhaṇajātakaṃ [66] Ekā icchā pure āsi aladdhā mudulakkhaṇaṃ yato laddhā aḷārakkhi ^2- icchā icchaṃ vijāyathāti. Mudulakkhaṇajātakaṃ chaṭṭhaṃ. -------- ⁷ Ucchaṅgajātakaṃ [67] Ucchaṅge deva me putto pathe dhāvantiyā pati tañca desaṃ na passāmi yato sodariyamānayeti. Ucchaṅgajātakaṃ sattamaṃ. -------- @Footnote: ¹ Ma. na micchati . ² Ma. aḷārakkhī.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page22.

⁸ Sāketajātakaṃ [68] Yasmiṃ mano nivīsati cittañcāpi pasīdati adiṭṭhapubbake pose kāmaṃ tasmiṃpi vissaseti. Sāketajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Visavantajātakaṃ [69] Dhiratthu taṃ visaṃ vantaṃ yamahaṃ jīvitakāraṇā vantaṃ paccāvamissāmi mataṃ me jīvitā varanti. Visavantajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Kuddālajātakaṃ [70] Na taṃ jitaṃ sādhu jitaṃ yaṃ jitaṃ avajiyyati taṃ kho jitaṃ sādhu jitaṃ yaṃ jitaṃ nāvajiyyatīti. Kuddālajātakaṃ dasamaṃ. Itthīvaggo sattamo. --------- Tassuddānaṃ sikhī sabbagghasopica vīṇavaro pisuṇā mittabhedikā nandi nadī mudulakkhaṇa sodariyā ca mano visa sādhujitena bhavanti dasa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page23.

⁸ Varuṇavaggo 1 varuṇajātakaṃ [71] Yo pubbe karaṇīyāni pacchā so kātumicchati varuṇakaṭṭhaṃ ^1- bhañjova sa pacchā anutappatīti. Varuṇajātakaṃ paṭhamaṃ. ------- ² Sīlavanāgajātakaṃ ^2- [72] Akataññussa posassa niccaṃ vivaradassino sabbañce paṭhaviṃ dajjā neva naṃ abhirādhayeti. Sīlavanāgajātakaṃ dutiyaṃ ------- ³ saccaṅkirajātakaṃ [73] Saccaṃ kirevamāhaṃsu narā ekacciyā idha kaṭṭhaṃ nipphavitaṃ ^3- seyyo na tvevekacciyo naroti. Saccaṅkirajātakaṃ tatiyaṃ. ------- ⁴ Rukkhadhammajātakaṃ [74] Sādhu sambahulā ñātī api rukkhā araññajā @Footnote: ¹ Ma. varuṇakaṭṭha. Sī. Yu. varaṇakaṭṭha . ² Ma. sīlavahatthijātakaṃ . ³ Ma. niplavitaṃ. @Sī. Yu. vipalāvitaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page24.

Vāto vahati ekaṭṭhaṃ brahantampi vanappatinti. Rukkhadhammajātakaṃ catutthaṃ. --------- ⁵ Macchajātakaṃ [75] Abhitthanaya pajjunna nidhiṃ kākassa nāsaya kākaṃ sokāya randhehi mañca sokā pamocayāti. Macchajātakaṃ pañcamaṃ. -------- ⁶ Asaṅkiyajātakaṃ [76] Asaṅkiyomhi gāmamhi araññe natthi me bhayaṃ ujumaggaṃ samārūḷho mettāya karuṇāya cāti. Asaṅkiyajātakaṃ chaṭṭhaṃ. -------- ⁷ Mahāsupinajātakaṃ [77] Usabhā rukkhā gāviyo gavā ca asso kaṃso sigālī ^1- ca kumbho pokkharaṇī ca apākacandanaṃ lāvūni sīdanti silā plavanti maṇḍūkiyo kaṇhasappe gilanti kākaṃ suvaṇṇā parivārayanti @Footnote: ¹ Ma. siṅgālī.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page25.

Tasā vakā eḷakānaṃ bhayā hi vipariyāyo vattati nayidhamatthīti. Mahāsupinajātakaṃ sattamaṃ. ---------- ⁸ Illīsajātakaṃ [78] Ubho khañjā ubho kuṇī ubho visamacakkhukā ubhinnaṃ piḷakā jātā nāhaṃ passāmi illisanti. Illīsajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Kharassarajātakaṃ [79] Yato viluttā ca hatā ca gāvo daḍḍhāni gehāni jano ca nīto athāgamā puttahatāya putto kharassaraṃ deṇḍimaṃ ^1- vādayantoti. Kharassarajātakaṃ navamaṃ. -------- ¹⁰ Bhīmasenajātakaṃ [80] Yante pavikatthitaṃ pure atha te pūtisarā sajanti pacchā @Footnote: ¹ Ma. ḍiṇḍimaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page26.

Ubhayaṃ na sameti bhīmasena yuddhakathā ca idañca te vihaññanti. Bhīmasenajātakaṃ dasamaṃ. Varuṇavaggo aṭṭhamo. --------- Tassuddānaṃ varuṇā akataññūvare tu saccavaraṃ savanappatinā ca abhitthanaya karuṇāya silāpalva illisato puna dindima pūtisarena dasa. --------- ⁹ Apāyimhavaggo 1 surāpānajātakaṃ [81] Apāyimha anaccimha agāyimha rudimha ca visaññikaraṇiṃ pitvā diṭṭhā nāhumha vānarāti. Surāpānajātakaṃ paṭhamaṃ. ---------- ² Mittavindajātakaṃ ^1- [82] Atikkamma ramaṇakaṃ sadāmattañca dūbhakaṃ @Footnote: ¹ Ma. mittavindajātakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page27.

Svāsi pāsāṇamāsīno yasmā jīvaṃ na mokkhasīti. Mittavindajātakaṃ dutiyaṃ. ---------- ³ Kāḷakaṇṇijātakaṃ [83] Mitto have sattapadena hoti sahāyo pana dvādasakena hoti māsaḍḍhamāsena ca ñāti hoti tatuttariṃ attasamopi hoti sohaṃ kathaṃ attasukhassa hetu cirasanthutaṃ ^1- kāḷakaṇṇiṃ jaheyyanti. Kāḷakaṇṇijātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Atthassadvārajātakaṃ [84] Ārogyamicche paramañca lābhaṃ sīlañca buddhānumataṃ sutañca dhammānuvattī ca alīnatā ca atthassa dvārā pamukhā chaḷeteti. Atthassadvārajātakaṃ catutthaṃ. ---------- @Footnote: ¹ Yu. cirasatthu naṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page28.

⁵ Kimpakkajātakaṃ [85] Āyatiṃ dosaṃ nāññāya yo kāme paṭisevati vipākante hanantī ^1- naṃ kimpakkamiva bhakkhitanti. Kimpakkajātakaṃ pañcamaṃ. ---------- ⁶ Sīlavīmaṃsanajātakaṃ [86] Sīlaṃ kireva kalyāṇaṃ sīlaṃ loke anuttaraṃ passa ghoraviso nāgo sīlavāti na haññatīti. Sīlavīmaṃsanajātakaṃ chaṭṭhaṃ. ---------- ⁷ Maṅgalajātakaṃ [87] Yassa maṅgalā samūhatā ^[2]- uppātā ^3- supinā ca lakkhaṇā ca so maṅgaladosavītivatto yugayogādhigato na jātumetīti. Maṅgalajātakaṃ sattamaṃ. --------- ⁸ Sārambhajātakaṃ [88] Kalyāṇimeva muñceyya na hi muñceyya pāpikaṃ mokkho kalyāṇiyā sādhu mutvā tappati pāpikanti. Sārambhajātakaṃ aṭṭhamaṃ. @Footnote: ¹ Ma. hananti . ² Ma. se . ³ Yu. uppādā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page29.

⁹ Kuhakajātakaṃ [89] Vācāva kira te āsi saṇhā sakhilabhāṇino tiṇamatte asajjittho no ca nikkhasataṃ haranti. Kuhakajātakaṃ navamaṃ. ------- ¹⁰ Akataññūjātakaṃ ^1- [90] Yo pubbe katakalyāṇo katattho nāvabujjhati pacchā kicce samuppanne kattāraṃ nādhigacchatīti. Akataññūjātakaṃ dasamaṃ. Apāyimhavaggo navamo. -------- Tassuddānaṃ apāyimha ca dubhaka ^2- sattapadaṃ chaḷadvaya ca āyatinā ca puna ahisīlava maṅgali pāpikassā sataṃnikkha katatthavarena dasa. -------- ¹⁰ Littavaggo 1 littajātakaṃ [91] Littaṃ paramena tejasā @Footnote: ¹ Ma. akataññujātakaṃ . ² Ma. dūbhaka.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page30.

Gilamakkhaṃ puriso na bujjhati gila re gila pāpadhuttaka pacchā te kaṭukaṃ bhavissatīti. Littajātakaṃ paṭhamaṃ. -------- ² Mahāsārajātakaṃ [92] Ukkaṭṭhe sūramicchanti mantīsu akutūhalaṃ piyañca annapānamhi atthe jāte ca paṇḍitanti. Mahāsārajātakaṃ dutiyaṃ. --------- ³ Vissāsabhojanajātakaṃ [93] Na vissase avissatthe vissatthepi na vissase vissāsā bhayamanveti sīhaṃva migamātukāti. Vissāsabhojanajātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Lomahaṃsajātakaṃ [94] Sotatto sosīto gato ^1- eko bhiṃsanake vane naggo na caggimāsīno esanāpasuto munīti. Lomahaṃsajātakaṃ catutthaṃ. @Footnote: ¹ Ma. sotatto sosindo ceva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page31.

⁵ Mahāsudassanajātakaṃ [95] Aniccā vata saṅkhārā uppādavayadhammino uppajjitvā nirujjhanti tesaṃ vūpasamo sukhoti. Mahāsudassanajātakaṃ pañcamaṃ ^1-. ---------- ⁶ Telapattajātakaṃ [96] Samatittikaṃ anavasekaṃ telapattaṃ yathā parihareyya evaṃ sacittamanurakkhe (satiyā 2-) patthayāno disaṃ agatapubbanti. Telapattajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Nāmasiddhijātakaṃ [97] Jīvakañca mataṃ disvā dhanapāliñca duggataṃ panthakañca vane mūḷhaṃ pāpako punarāgatoti. Nāmasiddhijātakaṃ sattamaṃ. --------- @Footnote: ¹ lomahaṃsajātakañceva mahāsudassanajātakañca Sī. potthake na dissanti . ² Sī. Ma. @idaṃ natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page32.

⁸ Kūṭavāṇijajātakaṃ [98] Sādhu kho paṇḍito nāma na tveva atipaṇḍito atipaṇḍitena puttena manamhi upakuṭṭhitoti ^1-. Kūṭavāṇijajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Parosahassajātakaṃ [99] Parosahassampi samāgatānaṃ kandeyyu te vassasataṃ apaññā ekova seyyo puriso sapañño yo bhāsitassa vijānāti atthanti. Parosahassajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Asātarūpajātakaṃ [100] Asātaṃ sātarūpena piyarūpena appiyaṃ dukkhaṃ sukhassa rūpena pamattamativattatīti. Asātarūpajātakaṃ dasamaṃ. Littavaggo dasamo. Majjhimapaṇṇāsako. --------- @Footnote: ¹ Ma. dhanamhi upakūṭito.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page33.

Tassuddānaṃ gilamakkha kutūhala mātukassā muninā ca aniccata pattavaraṃ dhanapālivaro atipaṇḍitako saparosahassa asāta dasa. --------- ¹¹ Parosatavaggo 1 parosatajātakaṃ [101] Parosataṃ vepi ^1- samāgatānaṃ jhāyeyyu te vassasataṃ apaññā ekova seyyo puriso sapañño yo bhāsitassa vijānāti atthanti. Parosatajātakaṃ paṭhamaṃ. --------- ² Paṇṇikajātakaṃ [102] Yo dukkhaphuṭṭhāya bhaveyya tāṇaṃ so me pitā dubbhi ^2- vane karoti sā kassa kandāmi vanassa majjhe yo tāyitā so sahasā ^3- karotīti. Paṇṇikajātakaṃ dutiyaṃ. @Footnote: ¹ Ma. parosatañcepi . ² Sī. Yu. dūbhi . ³ Ma. sahasaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page34.

³ Verijātakaṃ [103] Yattha veriṃ niviṃsati ^1- na vase tattha paṇḍito ekarattaṃ dvirattaṃ vā dukkhaṃ vasati verisūti. Verijātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Mittavindajātakaṃ ^2- [104] Catubbhi aṭṭhajjhagamā aṭṭhābhipi ca soḷasa soḷasābhi ca battiṃsa atricchaṃ cakkamāsado icchāhatassa posassa cakkaṃ bhamati matthaketi. Mittavindajātakaṃ catutthaṃ. --------- ⁵ Dubbalakaṭṭhajātakaṃ [105] Bahumpetaṃ vane kaṭṭhaṃ vāto bhañjati dubbalaṃ tassa ce bhāyasi nāga kīso nūna bhavissasīti. Dubbalakaṭṭhajātakaṃ pañcamaṃ. ---------- ⁶ Udañcanījātakaṃ [106] Sukhaṃ vata maṃ jīvantaṃ pacamānā udañcanī corī jāyappavādena telaṃ loṇañca yācatīti. Udañcanījātakaṃ chaṭṭhaṃ. @Footnote: ¹ Ma. nivisati . ² Ma. mittavindakajātakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page35.

⁷ Sālittakajātakaṃ [107] Sādhu kho sippakannāma api yādisakīdisaṃ passa khañjappahārena laddhā gāmā catuddisāti sālittakajātakaṃ sattamaṃ. --------- ⁸ Bāhiyajātakaṃ [108] Sikkheyya sikkhitabbāni santi tacchandino ^1- janā bāhiyāpi ^2- suhannena rājānaṃ abhirādhayīti. Bāhiyajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Kuṇḍakapūvajātakaṃ [109] Yathanno puriso hoti tathannā tassa devatā āharetaṃ kuṇḍapūvaṃ ^3- mā me bhāgaṃ vināsayāti. Kuṇḍapūvajātakaṃ navamaṃ. -------- ¹⁰ Sabbasaṃhārakapañho [110] Sabbasaṃhārako natthi suddhaṃ kaṅgu pavāyati alikaṃ bhāsatiyaṃ ^4- dhuttī saccamāhu mahallikāti. Sabbasaṃhārakapañho dasamo. Parosatavaggo ekādasamo. @Footnote: ¹ Sī. Yu. bacchandino . ² Ma. ... hi . ³ Sī. Yu. kaṇaṃ pūvaṃ . ⁴ Ma. bhāyatiyaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page36.

Tassuddānaṃ saparosatatāyitaverī puna bhamacakkathanāgasirivhayano sukhakañca vata sippakabāhiyā kuṇḍapūvamahallikakā ca dasa. -------- ¹² Haṃsivaggo ^1- 1 gadrabhapañho [111] Haṃsi ^2- tuvaṃ evaṃ maññasi seyyo puttena pitāti rāja seṭṭha handassatarassa te ayaṃ assatarassa hi gadrabho pitāti. Gadrabhapañho paṭhamo. -------- ² Amarādevīpañho [112] Yena sattuvilaṅgā ca daguṇapalāso ca pupphito yenādāmi ^3- tena vadāmi yena nādāmi ^4- na tena vadāmi @Footnote: ¹ Ma. haṃcivaggo . ² Ma. haṃci. evamuparipi . ³ Ma. yena dadāmi. @⁴ Ma. yena na dadāmi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page37.

Esa maggo yavamajjhakassa etaṃ channapathaṃ vijānāhīti. Amarādevīpañho dutiyo. ---------- ³ Sigālajātakaṃ ^1- [113] Saddahāsi sigālassa surāpitassa brāhmaṇa sippikānaṃ sataṃ natthi kuto kaṃsasatā duveti. Sigālajātakaṃ tatiyaṃ. -------- ⁴ Mitacintijātakaṃ [114] Bahucintī appacintī ca ^2- ubho jāle abajjhare mitacintī amocesi ubho tattha samāgatāti. Mitacintijātakaṃ catutthaṃ. ---------- ⁵ Anusāsikajātakaṃ ^3- [115] Yāyaññamanusāsati sayaṃ loluppacārinī sāyaṃ vipakkhikā seti hatā cakkena sālikāti. Anusāsikajātakaṃ pañcamaṃ. ---------- @Footnote: ¹ ma sabbattha siṅgāla ... . ² Ma. casaddo natthi . ³ Ma. lolasālikajātakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page38.

⁶ Dubbacajātakaṃ [116] Atikaramakarācariya mayhampetaṃ na ruccati catutthe liṅghayitvāna ^1- pañcamāyasi āvutoti. Dubbacajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Tittirajātakaṃ [117] Accuggatā atibalatā ^2- ativelaṃ pabhāsitā vācā hanati dummedhaṃ tittiraṃvātivassitanti. Tittirajātakaṃ sattamaṃ. --------- ⁸ Vaṭṭakajātakaṃ [118] Nācintayanto puriso visesamadhigacchati cintitassa phalaṃ passa muttosmi vadhabandhanāti. Vaṭṭakajātakaṃ aṭṭhamaṃ. -------- ⁹ Akālarāvijātakaṃ [119] Amātāpitusaṃvaḍḍho anācariyakule ^3- vasaṃ nāyaṃ kālamakālaṃ vā abhijānāti kukkuṭoti. Akālarāvijātakaṃ navamaṃ. @Footnote: ¹ Ma. laṅghayitvāna . ² Ma. accuggatātilapatā . ³ Ma. anācerakule vasaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page39.

¹⁰ Bandhanamokkhajātakaṃ [120] Abaddhā tattha bajjhanti yattha bālā pabhāsare baddhāpi tattha muccanti yattha dhīrā pabhāsareti. Bandhanamokkhajātakaṃ dasamaṃ. Haṃsivaggo dvādasamo. --------- Tassuddānaṃ atha gadrabha sattuva kaṃsasataṃ bahucinti sāsikāyātikara ativela visesa manācariyova dhīrā pabhāsaratena dasa. -------- ¹³ Kusanāḷivaggo 1 kusanāḷijātakaṃ [121] Kare sarikkho athavāpi seṭṭho nihīnako vāpi kareyya eko kareyyumete ^1- byasane uttamatthaṃ yathā ahaṃ kusanāḷi rucāyanti. Kusanāḷijātakaṃ paṭhamaṃ. -------- @Footnote: ¹ Sī. Yu. kareyyuṃ te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page40.

² Dummedhajātakaṃ [122] Yasaṃ laddhāna dummedho anatthaṃ carati attano attano ca paresañca hiṃsāya paṭipajjatīti. Dummedhajātakaṃ dutiyaṃ. -------- ³ Naṅgalīsajātakaṃ [123] Asabbatthagāmiṃ vācaṃ bālo sabbattha bhāsati nāyaṃ dadhiṃ vedi na naṅgalīsaṃ dadhippayaṃ ^1- maññati naṅgalīsanti. Naṅgalīsajātakaṃ tatiyaṃ. -------- ⁴ Ambajātakaṃ [124] Vāyametheva puriso na nibbindeyya paṇḍito vāyāmassa phalaṃ passa bhuttā ambā anītihanti. Ambajātakaṃ catutthaṃ. --------- ⁵ Kaṭāhakajātakaṃ [125] Bahumpi so vikattheyya aññaṃ janapadaṃ gato anvāgantvāna dūseyya bhuñja bhoge kaṭāhakāti. Kaṭāhakajātakaṃ pañcamaṃ. @Footnote: ¹ Sī. Yu. dadimpayaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page41.

⁶ Asilakkhaṇajātakaṃ [126] Tathevekassa ^1- kalyāṇaṃ tathevekassa ^1- pāpakaṃ tasmā sabbaṃ na kalyāṇaṃ sabbaṃ vāpi na pāpakanti. Asilakkhaṇajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Kalaṇḍukajātakaṃ [127] Te desā tāni vatthūni ahañca vanagocaro anuvicca kho taṃ gaṇheyyuṃ piva khīraṃ kalaṇḍukāti. Kalaṇḍukajātakaṃ sattamaṃ. --------- ⁸ Mūsikajātakaṃ ^2- [128] Yo ve dhammaddhajaṃ katvā niguyho pāpamācare vissāsayitvā bhūtāni biḷārannāma taṃ vatanti. Mūsikajātakaṃ aṭṭhamaṃ. -------- ⁹ Aggikajātakaṃ ^3- [129] Nāyaṃ sikhā puññahetu ghāsahetu ayaṃ sikhā naṅguṭṭhagaṇanaṃ yāti alante hotu aggikāti. Aggikajātakaṃ navamaṃ. @Footnote: ¹ Ma. tadevekassa . ² Sī. biḷārajātakaṃ. Ma. biḷāravatajātakaṃ. @³ Ma. aggikabhāradvājajātakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page42.

¹⁰ Kosiyajātakaṃ [130] Yathā vācā ca bhuñjassu yathā bhuttañca byāhara ubhayante na sameti vācā bhuttañca kosiyeti. Kosiyajātakaṃ dasamaṃ. Kusanāḷivaggo ^1- terasamo. --------- Tassuddānaṃ kusanāḷisirivhayano ca yasaṃ dadhimambakaṭāhakapañcamako atha pāpasakhirabiḷāravataṃ sikhikosiyasavhayanena dasa. --------- ¹⁴ Asampadānavaggo 1 asampadānajātakaṃ [131] Asampadānenitarītarassa bālassa mittāni kalī bhavanti tasmā harāmi bhusamaḍḍhamānaṃ mā me mitti bhijjittha ^2- sassatāyanti. Asampadānajātakaṃ paṭhamaṃ. @Footnote: ¹ Ma. sarikkhavaggo . ² Ma. jīyittha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page43.

² Pañcabhīrukajātakaṃ ^1- [132] Kusalūpadese dhitiyā daḷhāya ca avatthitattā ^2- bhayabhīrutāya ca na rakkhasīnaṃ vasamāgamimha se sa sotthibhāvo mahatā bhayena meti. Pañcabhīrukajātakaṃ dutiyaṃ. -------- ³ Ghatāsanajātakaṃ [133] Khemaṃ yahiṃ tattha arī udīrito dakassa majjhe jalate ghatāsano na ajja vāso mahiyā mahīruhe disā bhajavho saraṇajja no bhayanti. Ghatāsanajātakaṃ tatiyaṃ. -------- ⁴ Jhānasodhanajātakaṃ [134] Ye saññino tepi duggatā yepi asaññino tepi duggatā etaṃ ubhayaṃ vivajjaya @Footnote: ¹ Ma. bhīrukajātakaṃ. Sī. Yu. pañcagaruka ... . ² Ma. anivattitattā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page44.

Taṃ samāpattisukhaṃ anaṅgaṇanti. Jhānasodhanajātakaṃ catutthaṃ. --------- ⁵ Candābhajātakaṃ [135] Candābhaṃ suriyābhañca yodha paññāya gādhati avitakkena jhānena hoti ābhassarūpagoti. Candābhajātakaṃ pañcamaṃ. --------- ⁶ Suvaṇṇahaṃsajātakaṃ [136] Yaṃ laddhaṃ tena tuṭṭhabbaṃ atilobho hi pāpako haṃsarājaṃ gahetvāna suvaṇṇā parihāyatīti. Suvaṇṇahaṃsajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Babbujātakaṃ [137] Yattheko labhate babbu dutiyo tattha jāyati tatiyo ca catuttho ca idante babbukā bilanti. Babbujātakaṃ sattamaṃ. -------- ⁸ Godhajātakaṃ [138] Kinte jaṭāhi dummedha kinte ajinasāṭiyā

--------------------------------------------------------------------------------------------- page45.

Abbhantarante gahanaṃ bāhiraṃ parimajjasīti. Godhajātakaṃ aṭṭhamaṃ. -------- ⁹ Ubhatobhaṭṭhajātakaṃ [139] Akkhī bhinnā paṭo naṭṭho sakhīgehe ca bhaṇḍanaṃ ubhato paduṭṭhakammantā udakamhi thalamhi cāti. Ubhatobhaṭṭhajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Kākajātakaṃ [140] Niccaṃ ubbiggahadayā sabbalokavihesakā tasmā nesaṃ vasā natthi kākānamhāka ñātinanti. Kākajātakaṃ dasamaṃ. Asampadānavaggo cuddasamo. --------- Tassuddānaṃ itarītara rakkhasi khemiyo ca parosatapañhena ābhassaro puna atha haṃsavaruttama babbu jaṭaṃ paṭanaṭṭhaka kākavarena dasa. ---------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page46.

¹⁵ Kakaṇṭakavaggo 1 godhajātakaṃ [141] Na pāpajanasaṃsevī accantasukhamedhati godhākulaṃ kakaṇṭāva kaliṃ pāpeti attananti. Godhajātakaṃ paṭhamaṃ. ---------- ² Sigālajātakaṃ [142] Etaṃ hi te durājānaṃ yaṃ sesi matasāyitaṃ yassa te kaḍḍhamānassa hatthā daṇḍo na muccatīti. Sigālajātakaṃ dutiyaṃ -------- ³ virocanajātakaṃ [143] Lasī ca te nipphalitā matthako ca padālito ^1- sabbā te phāsukā bhaggā ajja kho tvaṃ virocasīti. Virocanajātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Naṅguṭṭhajātakaṃ [144] Bahumpetaṃ asabbhi jātaveda yantaṃ vāladhinābhipūjayāma @Footnote: ¹ Sī. Yu. vidālito.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page47.

Maṃsārahassa natthajja maṃsaṃ naṅguṭṭhampi bhavaṃ paṭiggahātūti. Naṅguṭṭhajātakaṃ catutthaṃ. -------- ⁵ Rādhajātakaṃ [145] Na tvaṃ rādha vijānāsi aḍḍharatte anāgate abyāyataṃ ^1- vilapasi viratte ^2- kosiyāyaneti rādhajātakaṃ pañcamaṃ. -------- ⁶ Kākajātakaṃ ^3- [146] Api nu hanukā santā mukhañca parisussati. Oramāma na pārema pūrateva mahodadhīti. Kākajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Puppharattajātakaṃ [147] Nayidaṃ dukkhaṃ aduṃ dukkhaṃ yaṃ maṃ tudati vāyaso yaṃ sāmā puppharattena kattikaṃ nānubhossatīti. Puppharattajātakaṃ sattamaṃ. --------- @Footnote: ¹ Ma. abyayataṃ . ² Ma. virattā . ³ Ma. samuddakākajātakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page48.

⁸ Sigālajātakaṃ [148] Nāhaṃ punaṃ na ca punaṃ na cāpi apunappunaṃ hatthibondiṃ pavekkhāmi tathā hi bhayatajjitoti. Sigālajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Ekapaṇṇajātakaṃ [149] Ekapaṇṇo ayaṃ rukkho na bhūmyā caturaṅgulo phalena visakappena mahāyaṃ kiṃ bhavissatīti. Ekapaṇṇajātakaṃ navamaṃ. ---------- ¹⁰ Sañjīvajātakaṃ [150] Asantaṃ yo paggaṇhāti asantaṃ cūpasevati tameva ghāsaṃ kurute byaggho sañjīviko yathāti. Sañjīvajātakaṃ dasamaṃ. Kakaṇṭakavaggo ^1- paṇṇarasamo. ---------- Tassuddānaṃ sukhamedhati daṇḍavaro ca puna lasi vāladhi pañcamarādhavaro @Footnote: ¹ Ma. pāpasevanavaggo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page49.

Samahodadhi kattika bondi puna caturaṅgula byagghavarena dasa. --------- Tatra vagguddānaṃ bhavati ^1-. ^[2]- Apaṇṇakaṃ sīlavagga kuruṅga kulāvakaṃ atthakāmena pañcamaṃ āsiṃso itthī varuṇaṃ apāyi littavaggena te dasa parosataṃ haṃsi sarikkhaṃ ^3- asampadaṃ pāpasevivaggo ^4- ekanipātamhilaṅkataṃ. Ekanipātaṃ niṭṭhitaṃ. -------- @Footnote: ¹ Ma. ime pāṭhā natthi . ² Ma. athavā vagguddānaṃ . ³ Ma. haṃci kusanāḷī. @⁴ Ma. kakaṇṭakavaggo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page50.

Dukanipātajātakaṃ 1 daḷhavaggo 1 rājovādajātakaṃ [151] Daḷhaṃ daḷhassa khipati balliko mudunā muduṃ sādhumpi sādhunā jeti asādhumpi asādhunā etādiso ayaṃ rājā maggā uyyāhi sārathi. [152] Akkodhena jine kodhaṃ asādhuṃ sādhunā jine jine kadariyaṃ dānena saccenālikavādinaṃ etādiso ayaṃ rājā maggā uyyāhi sārathīti. Rājovādajātakaṃ paṭhamaṃ. --------- ² Sigālajātakaṃ [153] Asamekkhitakammantaṃ turitābhinipātinaṃ tāni ^1- kammāni tappenti uṇhaṃ vajjhohitaṃ mukhe. [154] Sīho ca sīhanādena daddaraṃ abhinādayi sutvā sīhassa nigghosaṃ sigālo daddare vasaṃ bhīto santāsamāpādi hadayañcassa apphalīti. Sigālajātakaṃ dutiyaṃ. @Footnote: ¹ Sī. Ma. sāni.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page51.

³ Sūkarajātakaṃ [155] Catuppado ahaṃ samma tvampi samma catuppado ehi samma ^1- nivattassu kinnu bhīto palāyasi. [156] Asuci pūtilomosi duggandho vāsi sūkara sace yujjhitukāmosi jayaṃ samma dadāmi teti. Sūkarajātakaṃ tatiyaṃ. -------- ⁴ Uragajātakaṃ [157] Idhūragānaṃ pavaro paviṭṭho selassa vaṇṇena pamokkhamicchaṃ brahmañca vaṇṇaṃ apacāyamāno bubhukkhito no visahāmi ^2- bhottuṃ. [158] So brahmagutto cirameva jīva dibyā ca te pātubhavantu bhakkhā so brahmavaṇṇaṃ apacāyamāno bubhukkhito no vitarāsi bhottunti. Uragajātakaṃ catutthaṃ. -------- @Footnote: ¹ Sī. Yu. sīha . ² Ma. vitarāmi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page52.

⁵ Bhaggajātakaṃ [159] Jīva vassasataṃ bhagga ^1- aparāni ca vīsati ^2- mā maṃ pisācā khādantu jīva tvaṃ saradosataṃ. [160] Tvampi vassasataṃ jīva aparāni ca vīsati ^2- visaṃ pisācā khādantu jīva tvaṃ saradosatanti. Bhaggajātakaṃ pañcamaṃ. -------- ⁶ Alīnacittajātakaṃ [161] Alīnacittaṃ nissāya pahaṭṭhā mahatī camū kosalaṃ senāsantuṭṭhaṃ jīvaggāhaṃ agāhayi. [162] Evaṃ nissayasampanno bhikkhu āraddhavīriyo bhāvayaṃ kusalaṃ dhammaṃ yogakkhemassa pattiyā pāpuṇe anupubbena sabbasaṃyojanakkhayanti. Alīnacittajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Guṇajātakaṃ [163] Yenakāmaṃ paṇāmeti dhammo balavataṃ migi ^3- unnadanti vijānāhi jātaṃ saraṇato bhayaṃ. [164] Api cepi dubbalo mitto mittadhammesu tiṭṭhati so ñātako ca bandhu ca so mitto so ca me sakhā @Footnote: ¹ Sī. Yu. gagga . ² Ma. vīsatiṃ . ³ Ma. migī.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page53.

Dāṭhini mātimaññivho ^1- sigālo mama pāṇadoti. Guṇajātakaṃ sattamaṃ. --------- ⁸ Suhanujātakaṃ [165] Nayidaṃ visamasīlena soṇena suhanussaha ^2- suhanupi ^3- tādisoyeva yo soṇassa sa gocaro. [166] Pakkhandinā pagabbhena niccaṃ sandānakhādinā sameti pāpaṃ pāpena sameti asatāsatanti ^4-. Suhanujātakaṃ aṭṭhamaṃ. -------- ⁹ Morajātakaṃ [167] Udetayañcakkhumā ekarājā harissavaṇṇo paṭhavippabhāso taṃ taṃ namassāmi harissavaṇṇaṃ paṭhavippabhāsaṃ tayajja guttā viharemu divasaṃ ye brāhmaṇā vedagu sabbadhamme te me namo te ca maṃ pālayantu namatthu buddhānaṃ namatthu bodhiyā namo vimuttānaṃ namo vimuttiyā imaṃ so parittaṃ katvā moro carati esanā. @Footnote: ¹ Ma. mātimaññiṭṭho . ² Ma. suhanūsaha . ³ Ma. suhanūpi . ⁴ Ma. asatā asanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page54.

[168] Apetayañcakkhumā ekarājā harissavaṇṇo paṭhavippabhāso taṃ taṃ namassāmi harissavaṇṇaṃ paṭhavippabhāsaṃ tayajja guttā viharemu rattiṃ ye brāhmaṇā vedagu sabbadhamme te me namo te ca maṃ pālayantu namatthu buddhānaṃ namatthu bodhiyā namo vimuttānaṃ namo vimuttiyā imaṃ so parittaṃ katvā moro vāsamakappayīti. Morajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Vinīlakajātakaṃ [169] Evameva nūna rājānaṃ vedehaṃ mithilaggahaṃ assā vahanti ājaññā yathā haṃsā vinīlakaṃ. [170] Vinīla duggaṃ bhajati abhūmiṃ tāta sevasi gāmantakāni sevassu etaṃ mātālayaṃ tuvanti ^1-. Vinīlakajātakaṃ dasamaṃ. Daḷhavaggo paṭhamo. -------- @Footnote: ¹ Ma. tavāti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page55.

Tassuddānaṃ varaballika daddara sūkarako uraguttama pañcamabhaggavaro mahatīcamuyāva sigālavaro suhanuttama mora vinīlaṃ dasa. -------- ² Santhavavaggo 1 indasamānagottajātakaṃ [171] Na santhavaṃ kāpurisena kayirā ariyonariyena pajānamatthaṃ cirānuvuṭṭhopi karoti pāpaṃ gajo yathā indasamānagottaṃ. [172] Yadeva ^1- jaññā sadiso mamanti sīlena paññāya sutena cāpi teneva mettiṃ kayirātha saddhiṃ sukho have ^2- sappurisena saṅgamoti. Indasamānagottajātakaṃ paṭhamaṃ. --------- @Footnote: ¹ Ma. yaṃ tveva . ² Sī. Ma. sukhāvaho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page56.

² Santhavajātakaṃ [173] Na santhavasmā paramatthi pāpiyo yo santhavo kāpurisena hoti santappito sappinā pāyāsena kicchā kataṃ paṇṇakuṭiṃ adaḍḍhahi ^1-. [174] Na santhavasmā paramatthi seyyo yo santhavo sappurisena hoti sīhassa bayagghassa ca dīpino ca sāmā mukhaṃ lehati santhavenāti. Santhavajātakaṃ dutiyaṃ. -------- ³ Susīmajātakaṃ [175] Kāḷā migā setadantā tavīme parosataṃ hemajālābhichannā te te dadāmīti susīma brūsi anussaraṃ pettipitāmahānaṃ. [176] Kāḷā migā setadantā mamīme parosataṃ hemajālābhichannā te te dadāmīti vadāmi māṇava @Footnote: ¹ Ma. adayhi. Yu. adaṭṭhahi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page57.

Anussaraṃ pettipitāmahānanti. Susīmajātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Gijjhajātakaṃ [177] Yannu gijjho yojanasataṃ kuṇapāni avekkhati kasmā jālañca pāsañca āsajjāpi na bujjhasi. [178] Yadā parābhavo hoti poso jīvitasaṅkhaye atha jālañca pāsañca āsajjāpi na bujjhatīti. Gijjhajātakaṃ catutthaṃ. ------- ⁵ Nakulajātakaṃ [179] Sandhiṃ katvā amittena aṇḍajena jalābuja vivariya dāṭhaṃ sayasi ^1- kuto te bhayamāgataṃ. [180] Saṅketheva amittasmiṃ mittasmimpi na vissase abhayā bhayamuppannaṃ api mūlāni kantatīti. Nakulajātakaṃ pañcamaṃ. ------- ⁶ Upasāḷhakajātakaṃ [181] Upasāḷhakanāmānaṃ ^2- sahassāni catuddasa asmiṃ padese daḍḍhāni natthi loke anāmataṃ. @Footnote: ¹ Ma. sesi . ² Ma. upaḷāḷhakanāmāni.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page58.

[182] Yamhi saccañca dhammo ca ahiṃsā saññamo damo etadariyā sevanti etaṃ loke anāmatanti. Upasāḷhakajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Samiddhijātakaṃ [183] Abhutvā bhikkhasi bhikkhu na hi bhutvāna bhikkhasi bhutvāna bhikkhu bhikkhassu mā taṃ kālo upaccagā. [184] Kālaṃ vohaṃ na jānāmi channo kālo na dissati tasmā abhutvā bhikkhāmi mā maṃ kālo upaccagāti. Samiddhijātakaṃ sattamaṃ. -------- ⁸ Sakuṇagghijātakaṃ [185] Seno balasā patamāno lāpaṃ gocaraṭṭhāyinaṃ sahasā ajjhapattova maraṇaṃ tenupāgami. [186] Sohaṃ nayena sampanno pettike gocare rato apetasattu modāmi sampassaṃ atthamattanoti. Sakuṇagghijātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Arakajātakaṃ [187] Yo ve mettena cittena sabbalokānukampati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page59.

Uddhaṃ adho ca tiriyañca appamāṇena sabbaso. [188] Appamāṇaṃ hitaṃ cittaṃ paripuṇṇaṃ subhāvitaṃ yaṃ pamāṇaṃ kataṃ ^1- kammaṃ na taṃ tatrāvasissatīti. Arakajātakaṃ navamaṃ. -------- ¹⁰ Kakaṇṭakajātakaṃ [189] Nāyaṃ pure unnamati ^2- toraṇagge kakaṇṭako mahosadha vijānāhi kena thaddho kakaṇṭako. [190] Aladdhapubbaṃ laddhāna aḍḍhamāsaṃ kakaṇṭako atimaññati rājānaṃ vedehaṃ mithilaggahanti. Kakaṇṭakajātakaṃ dasamaṃ. Santhavavaggo dutiyo. --------- Tassuddānaṃ atha indasamāna sapaṇṇakuṭi susimuttama gijjha jalābujako upasāḷhaka bhikkhu salāpavaro atha mettavaro dasa puṇṇamāti. --------- @Footnote: ¹ Ma. pamāṇakataṃ . ² Ma. uṇṇamati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page60.

³ Kalyāṇadhammavaggo ^1- 1 kalyāṇadhammajātakaṃ [191] Kalyāṇadhammoti yadā janinda loke samaññaṃ anupāpuṇāti tasmā na hiyyetha naro sapañño hiriyāpi santo dhuramādiyanti. [192] Sāyaṃ samaññā idha majja pattā kalyāṇadhammoti janinda loke tāhaṃ samekkhaṃ idha pabbajissaṃ na hi matthi chando idha kāmabhogeti. Kalyāṇadhammajātakaṃ paṭhamaṃ. ---------- ² Daddarajātakaṃ [193] Ko nu saddena mahatā abhinādeti daddaraṃ taṃ ^2- sīhā nappaṭinadanti ko nāmeso migābhibhū ^3-. [194] Adhamo migajātānaṃ sigālo tāta vassati jātimassa jigucchantā tuṇhī sīhā samacchareti. Daddarajātakaṃ dutiyaṃ. --------- @Footnote: ¹ Ma. kalyāṇavaggo . ² Sī. Yu. kiṃ . ³ Sī. Ma. migādhibhū.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page61.

³ Makkaṭajātakaṃ [195] Tāta māṇavako eso tālamūlaṃ apassito agārakañcidaṃ atthi handa demassagārakaṃ. [196] Mā kho taṃ tāta pakkosi dūseyya no agārakaṃ netādisaṃ mukhaṃ hoti brāhmaṇassa susīlinoti. Makkaṭajātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Dubbhiyamakkaṭajātakaṃ [197] Adamha te vāri bahuttarūpaṃ ^1- ghammābhitattassa pipāsitassa sodāni pitvāna kikiṃ ^2- karosi na saṅgamo pāpajanena seyyo. [198] Ko te suto vā diṭṭho vā sīlavā nāma makkaṭo idāni kho taṃ ohaccaṃ ^3- esā asmākadhammatāti. Dubbhiyamakkaṭajātakaṃ catutthaṃ. ---------- ⁵ Ādiccupaṭṭhānajātakaṃ [199] Sabbesu kira bhūtesu santi sīlasamāhitā passa sākhamigaṃ jammaṃ ādiccamupatiṭṭhati. [200] Nāssa sīlaṃ vijānātha anaññāya pasaṃsatha @Footnote: ¹ Ma. pahūtarūpaṃ . ² Ma. kidhiṃ . ³ Ma. ohacchaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page62.

Aggihutañca ūhanaṃ ^1- dve ca bhinnā kamaṇḍalūti. Ādiccupaṭṭhānajātakaṃ pañcamaṃ. --------- ⁶ Kaḷāyamuṭṭhijātakaṃ [201] Bālo vatāyaṃ dumasākhagocaro paññā janinda nayimassa vijjati kaḷāyamuṭṭhiṃ avakiriya kevalaṃ ekaṃ kaḷāyaṃ patitaṃ gavesati. [202] Evameva mayaṃ rāja ye caññe atilobhino appena bahuṃ jeyyāma ^2- kaḷāyeneva vānaroti. Kaḷāyamuṭṭhijātakaṃ chaṭṭhaṃ. -------- ⁷ Tindukajātakaṃ [203] Dhanuhatthakalāpehi nettiṃsavaradhāribhi samantā parikiṇṇamhā kathaṃ mokkho bhavissati. [204] Appeva bahukiccānaṃ attho jāyetha koci naṃ atthi rukkhassa acchinnaṃ khajja taññeva ^3- tindukanti. Tindukajātakaṃ sattamaṃ. --------- @Footnote: ¹ Ma. uhannaṃ. Yu. ūhanti . ² Ma. jiyyāma . ³ Ma. khajjathaññeva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page63.

⁸ Kacchapajātakaṃ [205] Janitaṃ me bhavitaṃ me iti paṅke avassayiṃ taṃ maṃ paṅko ajjhabhavi yathā dubbalakaṃ tathā taṃ taṃ vadāmi bhaggava suṇohi vacanaṃ mama. [206] Gāme vā yadivāraññe sukhaṃ yatrādhigacchati taṃ janitaṃ bhavitañca purisassa pajānato yahiṃ jīve tahiṃ gacche na niketahato siyāti. Kacchapajātakaṃ aṭṭhamaṃ. -------- ⁹ Satadhammajātakaṃ [207] Tañca appañca ucchiṭṭhaṃ tañca kicchena no adā sohaṃ brāhmaṇajātiko yaṃ bhuttaṃ tampi uggataṃ. [208] Evaṃ dhammaṃ niraṅkatvā yo adhammena jīvati satadhammova lābhena laddhenāpi na nandatīti. Satadhammajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Duddadajātakaṃ [209] Duddadaṃ dadamānānaṃ dukkaraṃ kammakubbataṃ asanto nānukubbanti sataṃ dhammo duranvayo. [210] Tasmā satañca asatañca nānā hoti ito gati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page64.

Asanto nirayaṃ yanti santo saggaparāyanāti. Duddadajātakaṃ dasamaṃ. Kalyāṇadhammavaggo tatiyo. ---------- Tassuddānaṃ susamañña migādhibhū māṇavako vāribahutarūpādiccupaṭṭhānā sakaḷāya satinduka paṅka puna satadhamma sududdadakena dasa. --------- ⁴ Asadisavaggo 1 asadisajātakaṃ [211] Dhanuggaho asadiso rājaputto mahabbalo dūre pātī akkhaṇavedhī mahākāyappadālano. [212] Sabbāmitte raṇaṃ katvā na ca kiñci viheṭhayi bhātaraṃ sotthiṃ katvāna saññamaṃ ajjhupāgamīti. Asadisajātakaṃ paṭhamaṃ. --------- ² Saṅgāmāvacarajātakaṃ [213] Saṅgāmāvacaro sūro balavā iti vissuto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page65.

Kinnu toraṇamāsajja paṭikkamasi kuñjara. [214] Omadda khippaṃ palīghaṃ esikāni ca ubbaha ^1- toraṇāni ca madditvā khippaṃ pavisa kuñjarāti. Saṅgāmāvacarajātakaṃ dutiyaṃ. ---------- ³ Vālodakajātakaṃ [215] Vālodakaṃ apparasaṃ nihīnaṃ pitvā mado jāyati gadrabhānaṃ imañca pitvāna rasaṃ paṇītaṃ mado na sañjāyati sindhavānaṃ. [216] Appampivitvāna nihīnajacco so majjatī tena janinda phuṭṭho ^2- dhorayhasīlī ca kulamhi jāto na majjatī aggarasaṃ pivitvāti. Vālodakajātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Giridattajātakaṃ [217] Dūsito giridattena ^3- hayo sāmassa paṇḍavo porāṇaṃ pakatiṃ hitvā tassevānuvidhiyyati. @Footnote: ¹ Ma. abbaha . ² Ma. puṭṭho . ³ Yu. giridantena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page66.

[218] Sace ca tanujo poso siṅgārākārakappito ^1- ānane taṃ gahetvāna maṇḍale parivattaye khippameva pahantvāna tassevānuvidhiyyatīti. Giridattajātakaṃ catutthaṃ. -------- ⁵ Anabhiratijātakaṃ [219] Yathodake āvile appasanne na passati sippikasambukañca sakkharaṃ vālukaṃ macchagumbaṃ evaṃ āvilamhi citte na so passati attadatthaṃ paratthaṃ. [220] Yathodake acche vippasanne so passati sippikasambukañca sakkharaṃ vālukaṃ macchagumbaṃ evaṃ anāvilamhi citte so passati attadatthaṃ paratthanti. Anabhiratijātakaṃ pañcamaṃ. -------- @Footnote: ¹ Sī. Ma. sikharākārakappito.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page67.

⁶ Dadhivāhanajātakaṃ [221] Vaṇṇagandharasūpeto amboyaṃ ahuvā pure tameva pūjaṃ labhamāno kenambo kaṭukapphalo. [222] Pucimandaparivāro ambo te dadhivāhana mūlaṃ mūlena saṃsaṭṭhaṃ sākhā sākhaṃ nisevare ^1- asātasannivāsena tenambo kaṭukapphaloti. Dadhivāhanajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Catumaṭṭhajātakaṃ [223] Ucce viṭapimāruyha mantayavho rahogatā nīce oruyha mantavho migarājāpi sossati. [224] Yaṃ supaṇṇo supaṇṇena ^2- devo devena mantaye kiṃ tattha ^3- catumaṭṭhassa vilaṃ pavisa jambukāti. Catumaṭṭhajātakaṃ sattamaṃ. --------- ⁸ Sīhakotthukajātakaṃ [225] Sīhaṅguli sīhanakho sīhapādappatiṭṭhito so sīho sīhasaṅghamhi eko nadati aññathā. @Footnote: ¹ Ma. nivīsare . ² Ma. yaṃ suvaṇṇo suvaṇṇena . ³ Ma. kiṃtettha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page68.

[226] Mā tvaṃ nadi rājaputta appasaddo vane vasa sarena kho taṃ jāneyyuṃ na hi te pettiko saroti. Sīhakotthukajātakaṃ aṭṭhamaṃ ---------- ⁹ sīhacammajātakaṃ [227] Netaṃ sīhassa naditaṃ na bayagghassa na dīpino pāruto sīhacammena jammo nadati gadrabho. [228] Cirampikho taṃ khādeyya gadrabho haritaṃ yavaṃ pāruto sīhacammena ravamānova dūsayīti. Sīhacammajātakaṃ navamaṃ. -------- ¹⁰ Sīlānisaṃsajātakaṃ [229] Passa saddhāya sīlassa cāgassa ca ayaṃ phalaṃ nāgo nāvāya vaṇṇena saddhaṃ vahatupāsakaṃ. [230] Sabbhireva samāsetha sabbhi kubbetha santhavaṃ sataṃ hi sannivāsena sotthiṃ gacchati nhāpitoti. Sīlānisaṃsajātakaṃ dasamaṃ. Asadisavaggo catuttho. ---------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page69.

Tassuddānaṃ dhanuggaha kuñjara apparaso giridatta manāvilacittavaraṃ dadhivāhana jambuka sīhanakho haritayava nāgavarena dasa. --------- ⁵ Ruhakavaggo 1 ruhakajātakaṃ [231] Ambho ^1- ruhaka chinnāpi jiyā sandhiyyate puna sandhiyassu purāṇiyā mā kodhassa vasaṃ gami. [232] Vijjamānesu (mudu) vākesu ^2- vijjamānesu kārisu aññaṃ jiyaṃ karissāmi alaññeva purāṇiyāti. Ruhakajātakaṃ paṭhamaṃ. --------- ² Sirikāḷakaṇṇijātakaṃ [233] Itthī siyā rūpavatī sā ca sīlavatī siyā puriso taṃ na iccheyya saddahāsi mahosadha. [234] Saddahāmi mahārāja puriso dubbhago siyā @Footnote: ¹ Sī. Ma. api . ² Sī. vijjamānāsu maruvāsu. Yu. vijjamānāsu marūdvāsu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page70.

Sirī ca kāḷakaṇṇī ca na samenti kudācananti. Sirikāḷakaṇṇijātakaṃ dutiyaṃ. -------- ³ Cullapadumajātakaṃ [235] Ayameva sā ayampi ^1- so anañño ayameva so hatthacchinno anañño yamāha komāripatiko ^2- mamanti vajjhitthiyo natthi itthīsu saccaṃ. [236] Imañca jammaṃ musalena hantvā luddaṃ chavaṃ paradārūpaseviṃ imissā ca naṃ pāpapatibbatāya jīvantiyā chindatha kaṇṇanāsanti. Cullapadumajātakaṃ tatiyaṃ. -------- ⁴ Maṇicorajātakaṃ [237] Na santi devā pavasanti nūna na hi nūna santi idha lokapālā sahasā karontānamasaññatānaṃ na hi nūna santi ^3- paṭisedhitāro. [238] Akāle vassatī tassa kāle tassa na vassati @Footnote: ¹ Ma. ahampi . ² Ma. komārapatī . ³ Ma. santī.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page71.

Saggā ca cavati ṭhānā nanu so tāvatā hatoti. Maṇicorajātakaṃ catutthaṃ. -------- ⁵ Pabbatūpattharajātakaṃ [239] Pabbatūpatthare ^1- ramme jātā pokkharaṇī sivā taṃ sigālo apāpāsi ^2- jānaṃ sīhena rakkhitaṃ. [240] Pivanti ce mahārāja sāpadāni mahānadiṃ na tena anadī hoti khamassu yadi te piyāti. Pabbatūpattharajātakaṃ pañcamaṃ. ---------- ⁶ Valāhakassajātakaṃ [241] Ye na kāhanti ovādaṃ narā buddhena desitaṃ byasanaṃ te gamissanti rakkhasīhiva vāṇijā. [242] Ye ca kāhanti ovādaṃ narā buddhena desitaṃ sotthiṃ pāraṃ gamissanti valāheneva vāṇijāti. Valāhakassajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- ⁷ Mittāmittajātakaṃ [243] Na naṃ umhayate disvā na ca naṃ paṭinandati cakkhūni cassa na dadāti paṭilomañca vattati. @Footnote: ¹ Sī. Yu. pabbatapatthare . ² Ma. apāpāyi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page72.

[244] Ete bhavanti ākārā amittasmiṃ patiṭṭhitā yehi amittaṃ jāneyya disvā sutvā ca paṇḍitoti. Mittāmittajātakaṃ sattamaṃ. --------- ⁸ Rādhajātakaṃ [245] Pavāsā āgato tāta idāni na cirāgato kacci nu tāta te mātā na aññamupasevati. [246] Na kho panetaṃ subhaṇaṃ giraṃ saccūpasañhitaṃ sayetha poṭṭhapādova mummare upakūsitoti ^1-. Rādhajātakaṃ aṭṭhamaṃ. -------- ⁹ Gahapatijātakaṃ [247] Ubhayaṃ me na khamati ubhayaṃ me na ruccati yā cāyaṃ koṭṭhamotiṇṇā na dassaṃ ^2- iti bhāsati. [248] Taṃ taṃ gāmapati brūmi kadare appasmiṃ jīvite dve māse saṅgaraṃ ^3- katvā maṃsaṃ jaraggavaṃ kisaṃ appattakāle codesi tampi mayhaṃ na ruccatīti. Gahapatijātakaṃ navamaṃ. -------- @Footnote: ¹ Ma. mummure upakūthitoti . ² Ma. nāddasaṃ . ³ Sī. Yu. kāraṃ katvā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page73.

¹⁰ Sādhusīlajātakaṃ [249] Sarīradabyaṃ vuḍḍhabyaṃ sojaccaṃ sādhusīliyaṃ brāhmaṇanteva pucchāma kinnu ^1- tesaṃ vanimhase ^2-. [250] Attho atthi sarīrasmiṃ vuḍḍhabyassa namo kare attho atthi sujātasmiṃ sīlaṃ asmāka ruccatīti. Sādhusīlajātakaṃ dasamaṃ ruhakavaggo pañcamo. --------- Tassuddānaṃ apiruhaka rūpavatī musalo pavasanti sapañcamapokkharaṇī atha muttimavāṇija umhayate ciraāgata koṭṭha sarīra dasa. --------- ⁶ Nataṃdaḷhavaggo 1 bandhanāgārajātakaṃ [251] Na taṃ daḷhaṃ bandhanamāhu dhīrā yadāyasaṃ dārujapabbajañca sārattarattā maṇikuṇḍalesu @Footnote: ¹ Ma. kannu . ² Ma. vaṇimhase.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page74.

Puttesu dāresu ca yā apekkhā. [252] Etaṃ daḷhaṃ bandhanamāhu dhīrā ohārinaṃ sithiladuppamuñcaṃ ^1- etampi chetvāna vajanti dhīrā anapekkhino kāmasukhaṃ pahāyāti. Bandhanāgārajātakaṃ paṭhamaṃ. -------- ² Keḷisīlajātakaṃ [253] Haṃsā koñcā mayūrā ca hatthiyo pasadā migā sabbe sīhassa bhāyanti natthi kāyasmi tulyatā. [254] Evameva manussesu daharo cepi paññavā so hi tattha mahā hoti neva bālo sarīravāti. Keḷisīlajātakaṃ dutiyaṃ. --------- ³ Khandhaparittajātakaṃ ^2- [255] Virūpakkhehi me mettaṃ mettaṃ erāpathehi me chabyāputtehi me mettaṃ mettaṃ kaṇhāgotamakehi ca apādakehi me mettaṃ mettaṃ dipādakehi me catuppadehi me mettaṃ mettaṃ bahuppadehi me mā maṃ apādako hiṃsi mā maṃ hiṃsi dipādako @Footnote: ¹ Ma. sithilaṃ duppamuñcaṃ . ² Ma. khaṇḍajātakaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page75.

Mā maṃ catuppado hiṃsi mā maṃ hiṃsi bahuppado sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā ca kevalā sabbe bhadrāni passantu mā kiñci ^1- pāpamāgamā. [256] Appamāṇo buddho appamāṇo dhammo appamāṇo saṅgho pamāṇavantāni siriṃsapāni ahi vicchikā satapadī uṇṇānābhī sarabū mūsikā katā me rakkhā katā me parittā paṭikkamantu bhūtāni sohaṃ namo bhagavato namo sattannaṃ sammāsambuddhānanti. Khandhaparittajātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Vīrakajātakaṃ [257] Api vīraka passesi sakuṇaṃ mañjubhāṇakaṃ mayūragīvasaṅkāsaṃ patiṃ mayhaṃ saviṭṭhakaṃ. [258] Udakathalacarassa pakkhino niccaṃ āmakamacchabhojino tassānukaraṃ saviṭṭhako sevālehi paliguṇṭhito matoti. Vīrakajātakaṃ catutthaṃ. --------- ⁵ Gaṅgeyyajātakaṃ [259] Sobhanti macchā gaṅgeyyā ^2- atho sobhanti ^2- yāmunā @Footnote: ¹ Ma. mā kañci . ² Ma. sobhati maccho gaṅgeyyā atho sobhati yāmuno.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page76.

Catuppadāyaṃ puriso nigrodhaparimaṇḍalo īsakāyatagīvo ca sabbeva atirocati. [260] Yaṃ pucchito na taṃ akkhā ^1- aññaṃ akkhāti ^2- pucchito attappasaṃsako poso nāyaṃ asmāka ruccatīti. Gaṅgeyyajātakaṃ pañcamaṃ. ---------- ⁶ Kuruṅgamigajātakaṃ [261] Iṅgha vaddhamayaṃ ^3- pāsaṃ chinda dantehi kacchapa ahaṃ tathā karissāmi yathā nehiti luddako. [262] Kacchapo pāvisī vāriṃ kuruṅgo pāvisī vanaṃ satapatto dumaggamhā dūre putte apānayīti. Kuruṅgamigajātakaṃ chaṭṭhaṃ. ---------- ⁷ Assakajātakaṃ [263] Ayamassakarājena deso vicarito mayā anukāmayakāmena ^4- piyena patinā saha. [264] Navena sukhadukkhena porāṇaṃ apithiyyati ^5- tasmā assakaraññāva kīṭo piyataro mamanti. Assakajātakaṃ sattamaṃ. --------- @Footnote: ^1-2 Ma. akkhāsi . ³ Ma. vaṭṭamayaṃ . ⁴ Sī. Yu. anukāmayānukāmena. @⁵ Ma. apidhiyyati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page77.

⁸ Suṃsumārajātakaṃ ^1- [265] Alametehi ambehi jambūhi panasehi ca yāni pāraṃ samuddassa varaṃ mayhaṃ udumbaro. [266] Mahatī vata te bondi na ca paññā tadūpikā suṃsumāra ^2- vañcito mesi gacchadāni yathāsukhanti. Suṃsumārajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Kakkarajātakaṃ ^3- [267] Diṭṭhā mayā vane rukkhā assakaṇṇā vibhedakā ^4- na tāni evaṃ sakkanti yathā tvaṃ rukkhaṃ sakkasi. [268] Purāṇakakkaro ^5- ayaṃ bhetvā pañjaramāgato kusalo vālapāsānaṃ apakkamati bhāsatīti. Kakkarajātakaṃ navamaṃ. --------- ¹⁰ Kandagalakajātakaṃ [269] Ambho ko nāmayaṃ rukkho sinnapatto ^6- sakaṇṭako yattha ekappahārena uttamaṅgaṃ visāṭitaṃ ^7-. [270] Acāri vatāyaṃ vitudaṃ vanāni kaṭṭhaṅgarukkhesu asārakesu @Footnote: ¹ Ma. susu ... . ² susumāra . ³ Ma. kukkuṭajātakaṃ . ⁴ Ma. sabbattha vibhīṭakā. @⁵ Ma. purāṇakukkuṭo . ⁶ Sī. Yu. sīnapatto . ⁷ Ma. vibhijjitaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page78.

Athāsadā khadiraṃ jātasāraṃ yatthabbhidā garuḷo uttamaṅganti. Kandagalakajātakaṃ dasamaṃ. Nataṃdaḷhavaggo chaṭṭho. --------- Tassuddānaṃ daḷhabandhana haṃsavaro ca puna virūpakkha saviṭṭhaka macchavaro sakuruṅga saassaka ambavaro puna kukkuṭako garuḷena dasa. --------- ⁷ Bīraṇatthambhakavaggo 1 somadattajātakaṃ [271] Akāsi yoggaṃ dhuvamappamatto saṃvaccharaṃ bīraṇatthambhakasmiṃ byākāsi aññaṃ ^1- parisaṃ vigayha na niyyamo tāyati appapaññaṃ. [272] Dvayaṃ yācanako tāta somadatta nigacchati @Footnote: ¹ Sī. Ma. saññaṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page79.

Alābhaṃ dhanalābhaṃ vā evaṃ dhammā hi yācanāti. Somadattajātakaṃ paṭhamaṃ. --------- ² Ucchiṭṭhabhattajātakaṃ [273] Añño uparimo vaṇṇo añño vaṇṇo ca heṭṭhimo brāhmaṇi tveva pucchāmi kiṃ heṭṭhā kiñca uppari. [274] Ahaṃ naṭosmi bhaddante bhikkhakosmi idhāgato ayaṃ hi koṭṭhamotiṇṇo ayaṃ so yaṃ gavesasīti. Ucchiṭṭhabhattajātakaṃ dutiyaṃ. --------- ³ Bharurājajātakaṃ ^1- [275] Isīnamantaraṃ katvā bharurājāti ^2- me sutaṃ ucchinno saha raṭṭhehi ^3- sa rājā vibhavaṃ gato. [276] Tasmā hi chandāgamanaṃ nappasaṃsanti paṇḍitā aduṭṭhacitto bhāseyya giraṃ saccūpasañhitanti. Bharurājajātakaṃ tatiyaṃ. --------- ⁴ Puṇṇanadījātakaṃ [277] Puṇṇaṃ nadiṃ yena ca peyyamāhu @Footnote: ¹ Ma. kurujātakaṃ . ² Ma. kururājāti . ³ Yu. raṭṭhena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page80.

Jātaṃ yavaṃ yena ca guyhamāhu dūraṃ gataṃ yena ca avhayanti so tyābhato handa ca bhuñja brāhmaṇa. [278] Yato maṃ saratī rājā vāyasampi pahetave haṃsā koñcā mayūrā ca asatiyeva pāpiyāti. Puṇṇanadījātakaṃ catutthaṃ. -------- ⁵ Kacchapajātakaṃ [279] Avadhi vata attānaṃ kacchapova pabyāharaṃ ^1- suggahitasmiṃ kaṭṭhasmiṃ vācāya sakiyā vadhi. [280] Etampi disvā naravīraseṭṭha vācaṃ pamuñce kusalaṃ nātivelaṃ passasi bahubhāṇena kacchapaṃ byasanaṃ gatanti. Kacchapajātakaṃ pañcamaṃ. -------- ⁶ Macchajātakaṃ [281] Na māyamaggi tapati na sūlo sādhu tacchito yañca maṃ maññate macchī aññaṃ so ratiyā gato. @Footnote: ¹ Sī. Ma. kacchapo vayāharaṃ giraṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page81.

[282] So maṃ dahati rāgaggi cittañcūpatapeti maṃ jālino muñcathayirā maṃ na kāme haññate kvacīti. Macchajātakaṃ chaṭṭhaṃ. -------- ⁷ Seggujātakaṃ [283] Sabbo loko attamano ahosi akovidā gāmadhammassa seggu komāriko nāma tavajja dhammo yaṃ tvaṃ gahitā pavane parodasi. [284] Yo dukkhaphuṭṭhāya bhaveyya tāṇaṃ so me pitā dubbhi vane karoti sā kassa kandāmi vanassa majjhe yo tāyitā so sahasā karotīti. Seggujātakaṃ sattamaṃ. -------- ⁸ Kūṭavāṇijajātakaṃ [285] Saṭhassa sāṭheyyamidaṃ sucintitaṃ paccoḍḍitaṃ paṭikūṭassa kūṭaṃ phālaṃ ce khādeyyuṃ ^1- mūsikā kasmā kumāraṃ kulalā no hareyyuṃ. @Footnote: ¹ Sī. Yu. adeyyuṃ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page82.

[286] Kūṭassa hi santi kūṭakūṭā bhavati paro ^1- nikatino nikatyā dehi puttanaṭṭha phālanaṭṭhassa phālaṃ mā te puttamahāsi phālanaṭṭhoti. Kūṭavāṇijajātakaṃ aṭṭhamaṃ. --------- ⁹ Garahitajātakaṃ [287] Hiraññaṃ me suvaṇṇaṃ me esā rattindivā kathā dummedhānaṃ manussānaṃ ariyadhammaṃ apassataṃ [288] Dve dve gahapatayo gehe eko tattha amassuko lambatthano veṇikato atho aṅkitakaṇṇako kīto dhanena bahunā so taṃ vitudate jananti. Garahitajātakaṃ navamaṃ. -------- ¹⁰ Dhammaddhajajātakaṃ [289] Sukhaṃ jīvitarūposi raṭṭhā vivanamāgato so ekako (araññasmiṃ) ^2- rukkhamūle kapaṇo viya jhāyasi. [290] Sukhaṃ jīvitarūposmi raṭṭhā vivanamāgato so ekako (araññasmiṃ) ^2- rukkhamūle kapaṇo viya jhāyāmi @Footnote: ¹ Ma. bhavati cāpi . ² Ma. ayaṃ pāṭho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page83.

Sataṃ dhammaṃ anussaranti. Dhammaddhajajātakaṃ dasamaṃ. Bīraṇatthambhakavaggo sattamo. -------- Tassuddānaṃ atha bīraṇatthambhavaro ca naṭo kururājavaruttama puṇṇanadī bahubhāṇi aggi pavane mūsikā saha lambatthano kapaṇena dasa. --------- ⁸ Kāsāvavaggo 1 kāsāvajātakaṃ [291] Anikkasāvo kāsāvaṃ yo vatthaṃ paridahissati apeto damasaccena na so kāsāvamarahati. [292] Yo ca vantakasāvassa sīlesu susamāhito upeto damasaccena sa ve kāsāvamarahatīti. Kāsāvajātakaṃ paṭhamaṃ. --------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page84.

² Cullanandiyajātakaṃ [293] Idaṃ tadācariyavaco pārāsariyo yadābravi ^1- mā su tvaṃ akari ^2- pāpaṃ yaṃ tvaṃ pacchā katantape. [294] Yāni karoti puriso tāni attani passati kalyāṇakārī kalyāṇaṃ pāpakārī ca pāpakaṃ yādisaṃ vapate bījaṃ tādisaṃ harate phalanti. Cullanandiyajātakaṃ dutiyaṃ. --------- ³ Puṭabhattajātakaṃ [295] Name namantassa bhaje bhajantaṃ kiccānukubbassa kareyya kiccaṃ nānatthakāmassa kareyya atthaṃ asambhajantampi na sambhajeyya. [296] Caje cajantaṃ vanathaṃ na kayirā apetacittena na sambhajeyya dijo dumaṃ khīṇaphalaṃva ñatvā aññaṃ samekkheyya mahā hi lokoti. Puṭabhattajātakaṃ tatiyaṃ. -------- @Footnote: ¹ Ma. yadabravi . ² Sī. Yu. akarā.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page85.

⁴ Kumbhīlajātakaṃ [297] Yassete caturo dhammā guṇā paramabhaddakā ^1- saccaṃ dhammo dhiti cāgo diṭṭhaṃ so ativattati. [298] Yassa cete na vijjanti guṇā paramabhaddakā saccaṃ dhammo dhiti cāgo diṭṭhaṃ so nātivattatīti. Kumbhīlajātakaṃ catutthaṃ. --------- ⁵ Khantivaṇṇanajātakaṃ [299] Atthi me puriso deva sabbakiccesu byāvaṭo tassa cekoparādhatthi tattha tvaṃ kinti maññasi. [300] Amhākaṃ atthi ^2- puriso ediso idha vijjati dullabho aṅgasampanno khanti asmāka ruccatīti. Khantivaṇṇanajātakaṃ pañcamaṃ. --------

The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 27 page 1-85. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=27&item=1&items=2549&pagebreak=1 Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=27&item=1&items=2549&pagebreak=1&mode=bracket Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=27&item=1&items=2549&pagebreak=1 Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=27&item=1&items=2549&pagebreak=1 Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=35&A=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=35&A=1 Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27