ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๗ ภาษาบาลีอักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๑)

หน้าที่ ๑๙๑.

กึ สุนฺทริกา กริสฺสตีติ สุนฺทริกา กิเลสวิโสธเนน กึ กริสฺสติ, น กิญฺจิ กาตุํ สมตฺถาติ อธิปฺปาโย. เอส นโย ปยาคพาหุกาสุ. อิเมหิ จ ตีหิ ปเทหิ วุตฺเตหิ อิตรานิปิ จตฺตาริ ลกฺขณหารนเยน วุตฺตาเนว โหนฺติ, ตสฺมา ยเถว สุนฺทริกา ปยาคา พาหุกา น กิญฺจิ กโรนฺติ, ตถา อธิกกฺกาทโยปีติ เวทิตพฺพา. เวรินฺติ ปาณาติปาตาทิปญฺจเวรสมนฺนาคตํ. กตกิพฺพิสนฺติ กตลุทฺธกมฺมํ. น หิ นํ โสธเยติ สุนฺทริกา วา ปยาคา วา พาหุกา วา น โสธเย, น โสเธตีติ วุตฺตํ โหติ. ปาปกมฺมินนฺติ ปาปเกหิ เวรกิพฺพิสกมฺเมหิ ยุตฺตํ, ลามกกมฺมยุตฺตํ วา เวรกิพฺพิสภาวํ อปฺปตฺเตหิ ขุทฺทเกหิปิ ปาเปหิ ยุตฺตนฺติ วุตฺตํ โหติ. สุทฺธสฺสาติ นิกฺกิเลสสฺส. สทา ผคฺคูติ นิจฺจํปิ ผคฺคุณนกฺขตฺตเมว. ผคฺคุณมาเส กิร "อุตฺตรผคฺคุณทิวเส โย นฺหายติ, โส สํวจฺฉรกตปาปํ โสเธตี"ติ เอวํ ทิฏฺฐิโก โส พฺราหฺมโณ, เตนสฺส ภควา ตํ ทิฏฺฐึ ปฏิหนนฺโต อาห "สุทฺธสฺเสว สทา ๑- ผคฺคู"ติ. นิกฺกิเลสสฺส นิจฺจํ ผคฺคุณนกฺขตฺตํ ๒- อิตโร กึ สุชฺฌิสฺสตีติ. อุโปสโถ สทาติ สุทฺธสฺส จ จาตุทฺทสีปณฺณรสาทีสุ อุโปสถงฺคานิ อสมาทิยโตปิ นิจฺจเมว อุโปสโถ. สุทฺธสฺส สุจิกมฺมสฺสาติ นิกฺกิเลสตาย สุทฺธสฺส สุจีหิ จ กายกมฺมาทีหิ สมนฺนาคตสฺส. สทา สมฺปชฺชเต วตนฺติ อีทิสสฺส จ กุสลูปสญฺหิตํ วตสมาทานมฺปิ นิจฺจํ สมฺปนฺนเมว โหตีติ. อิเธว สินาหีติ อิมสฺมึเยว มม สาสเน สินาหีติ. กึ วุตฺตํ โหติ? "สเจ อชฺฌตฺติกกิเลสมลปวาหนํ อิจฺฉสิ, อิเธว มม สาสเน อฏฺฐงฺคิกมคฺคสลิเลน สินาหิ, อญฺญตฺร หิ อิทํ นตฺถี"ติ. อิทานิสฺส สปฺปายเทสนาย วเสน ตีสุปิ ทวาเรสุ สุทฺธึ ทสฺเสนฺโต สพฺพภูเตสุ กโรหิ เขมตนฺติอาทิมาห. ตตฺถ เขมตนฺติ อภยํ หิตภาวํ, เมตฺตนฺติ วุตฺตํ โหติ. เอเตนสฺส มโนทฺวารสุทฺธิ ทสฺสิตา โหติ. สเจ มุสา น ภณสีติ เอเตน วจีทฺวารสุทฺธิ. สเจ ปาณํ น หึสสิ สเจ อทินฺนํ นาทิยสีติ เอเตหิ กายทฺวารสุทฺธิ. สทฺทหาโน อมจฺฉรีติ เอเตหิ ปน นํ @เชิงอรรถ: ปาลิ. สุทฺธสฺส เว สทา, ม.มู. ๑๒/๗๙/๕๒ ปสฺสิตพฺพํ ฉ.ม., อิ. @นิจฺจํ ผคฺคุนีนกฺขตฺตํ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๒.

เอวํ ปริสุทฺธทฺวารํ สทฺธาสมฺปทาย จาคสมฺปทาย จ นิโยเชสิ. กึ กาหสิ คยํ คนฺตฺวา, อุทปาโนปิ เต คยาติ อยํ ปน อุปฑฺฒคาถา, สเจ สพฺพภูเตสุ เขมตํ กริสฺสสิ, มุสา น ภณิสฺสสิ, ปาณํ น หนิสฺสสิ, อทินฺนํ นาทิยิสฺสสิ, สทฺทหาโน อมจฺฉรี ภวิสฺสสิ, กึ กาหสิ คยํ คนฺตฺวา, อุทปาโนปิ เต คยา, คยายปิ หิ เต นฺหายนฺตสฺส อุทปาโนปิ ๑- อิมาย เอว ปฏิปตฺติยา กิเลสสุทฺธิ, สรีรมลสุทฺธิ ปน อุภยตฺถ สมาติ เอวํ โยเชตพฺพํ. ยสฺมา จ โลเก คยา สมฺมตตรา, ตสฺมา ตสฺส ภควา "คจฺฉติ ปน ภวํ โคตโม พาหุกนฺ"ติ ปุฏฺโฐปิ "กึ กาหสิ พาหุกํ คนฺตฺวา"ติ อวตฺวา "กึ กาหสิ คยํ คนฺตฺวา"ติ อาหาติ เวทิตพฺโพ. [๘๐] เอวํ วุตฺเตติ เอวมาทิ ภยเภรเว วุตฺตตฺตา ปากฏเมว. เอโก วูปกฏฺโฐติ อาทีสุ ปน เอโก กายวิเวเกน. วูปกฏฺโฐ จิตฺตวิเวเกน. อปฺปมตฺโต กมฺมฏฺฐาเน สตึ อวิชหเนน. อาตาปี กายิกเจตสิกวิริยสงฺขาเตน อาตาเปน. ปหิตตฺโต กาเย จ ชีวิเต จ อนเปกฺขตาย. วิหรนฺโต อญฺญตรอิริยาปถวิหาเรน. น จิรสฺเสวาติ ปพฺพชฺชํ อุปาทาย วุจฺจติ. กุลปุตฺตาติ ทุวิธา กุลปุตฺตา ชาติกุลปุตฺตา จ อาจารกุลปุตฺตา จ, อยํ ปน อุภยถาปิ กุลปุตฺโต. อคารสฺมาติ ฆรา. อนคาริยนฺติ อคารสฺส หิตํ อคาริยํ, กสิโครกฺขาทิกุฏุมฺพโปสนกมฺมํ วุจฺจติ, นตฺถิ เอตฺถ อคาริยนฺติ อนคาริยํ, ปพฺพชฺชาเยตํ อธิวจนํ. ปพฺพชนฺตีติ อุปคจฺฉนฺติ อุปสงฺกมนฺติ. ตทนุตฺตรนฺติ ตํ อนุตฺตรํ. พฺรหฺมจริยปริโยสานนฺติ มคฺคพฺรหฺม- จริยสฺส ปริโยสานํ, อรหตฺตผลนฺติ วุตฺตํ โหติ. ตสฺส หิ อตฺถาย กุลปุตฺตา ปพฺพชนฺติ. ทิฏฺเฐว ธมฺเมติ ตสฺมึเยว อตฺตภาเว. สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวาติ อตฺตนาเยว ปญฺญาย ปจฺจกฺขํ กตฺวา, อปรปฺปจฺจยํ ญตฺวาติ ๓- อตฺโถ. อุปสมฺปชฺช วิหาสีติ ปาปุณิตฺวา สมฺปาเทตฺวา วิหาสีติ, ๒- เอวํ วิหรนฺโต จ ขีณา ชาติ ฯเปฯ อพฺภญฺญาสิ. เอเตนสฺส ปจฺจเวกฺขณภูมึ ทสฺเสติ. กตมา ปนสฺส ชาติ ขีณา, กถํ จ นํ อพฺภญฺญาสีติ. วุจฺจเต, กามเญฺจตํ ภยเภรเวปิ วุตฺตํ, ตถาปิ นํ อิธ ปฐมปุริสวเสน โยชนานยสฺส ทสฺสนตฺถํ ปุน สงฺเขปโต ภณาม. น ตาวสฺส อตีตา ชาติ ขีณา, ปุพฺเพว ขีณตฺตา. น อนาคตา @เชิงอรรถ: ฉ.ม., อิ. อุทปาเนปิ ฉ.ม., อิ. กตฺวา..... ฉ.ม. วิหาสีติ,

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๓.

ตตฺถ ภววายามาภาวโต. ๑- น ปจฺจุปฺปนฺนา วิชฺชมานตฺตา. มคฺคสฺส ปน อภาวิตตฺตา ยา อุปฺปชฺเชยฺย เอกจตุปญฺจโวการภเวสุ เอกจตุปญฺจกฺขนฺธปฺปเภทา ชาติ, สา มคฺคสฺส ภาวิตตฺตา อนุปฺปาทธมฺมตํ อาปชฺชเนน ขีณา, ตํ โส มคฺคภาวนาย ปหีนกิเลเส ปจฺจเวกฺขิตฺวา กิเลสาภาเว วิชฺชมานํปิ กมฺมํ อายตึ อปฺปฏิสนฺธิกํ โหตีติ ชานนฺโต ชานาติ. วุสิตนฺติ วุฏฺฐํ ๒- ปริวุฏฺฐํ, กตญฺจริตํ นิฏฺฐาปิตนฺติ อตฺโถ. พฺรหฺมจริยนฺติ มคฺคพฺรหฺมจริยํ. กตํ กรณียนฺติ จตูสุ สจฺเจสุ จตูหิ มคฺเคหิ ปริญฺญาปหานสจฺฉิกิริยาภาวนาวเสน โสฬสวิธํปิ กิจฺจํ นิฏฺฐาปิตนฺติ อตฺโถ. นาปรํ อิตฺถตฺตายาติ อิทานิ ปุน อิตฺถภาวาย เอวํ โสฬสกิจฺจภาวาย กิเลสกฺขยาย วา มคฺคภาวนา นตฺถีติ. อถวา อิตฺถตฺตายาติ อิตฺถภาวโต อิมสฺมา เอวํ อิทานิ วตฺตมานกฺขนฺธสนฺตานา อปรํ ขนฺธสนฺตานํ นตฺถิ. อิเม ปน ปญฺจกฺขนฺธา ปริญฺญาตา ติฏฺฐนฺติ, ฉินฺนมูลโก รุกฺโข วิยาติ อพฺภญฺญาสิ. อญฺญตโรติ เอโก. อรหตนฺติ อรหนฺตานํ, ภควโต สาวกานํ อรหตํ อพฺภนฺตโร อโหสีติ. ปปญฺจสูทนียา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย วตฺถูปมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. --------- @เชิงอรรถ: ฉ.ม. วายามาภาวโต ฉ.ม. วุตฺถํ ปริวุตฺถํ,

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๗ หน้า ๑๙๑-๑๙๓. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=7&A=4890&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=7&A=4890&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=12&i=91              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=12&A=1136              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=12&A=1279              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=12&A=1279              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๒ http://84000.org/tipitaka/read/?index_12

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]