ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๙ ภาษาบาลีอักษรไทย สุตฺต.อ.๒ (ปรมตฺถ.๒)

หน้าที่ ๓๔๕.

๔. อฏฺฐกวคฺค ๑. กามสุตฺตวณฺณนา [๗๗๓] กามํ กามยมานสฺสาติ กามสุตฺตํ. กา อุปฺปตฺติ? ภควติ กิร สาวตฺถิยํ วิหรนฺเต อญฺญตโร พฺราหฺมโณ สาวตฺถิยา เชตวนสฺส จ อนฺตเร อจิรวตีนทีตีเร "ยวํ วปิสฺสามี"ติ เขตฺตํ กสติ. ภควา ภิกฺขุสํฆปริวุโต ปิณฺฑาย ปวิสนฺโต ตํ ทิสฺวา อาวชฺเชนฺโต อทฺทส "ตสฺส ๑- พฺราหฺมณสฺส ยวา วินสฺสิสฺสนฺตี"ติ, ปุน อุปนิสฺสยสมฺปตฺตึ อาวชฺเชนฺโต จสฺส โสตาปตฺติผลสฺส อุปนิสฺสยํ อทฺทส. "กทา ปาปุเณยฺยา"ติ อาวชฺเชนฺโต จ ๒- "สสฺเส วินฏฺเฐ โสกาภิภูโต ธมฺมเทสนํ สุตฺวา"ติ อทฺทส. ตโต จินฺเตสิ "สจาหํ ตทา เอว พฺราหฺมณํ อุปสงฺกมิสฺสามิ, น เม โอวาทํ โสตพฺพํ มญฺญิสฺสติ. นานารุจิกา หิ พฺราหฺมณา, หนฺท นํ อิโต ปภุติเยว สงฺคณฺหามิ, เอวํ มยิ มุทุจิตฺโต หุตฺวา ตทา โอวาทํ โสสฺสตี"ติ พฺราหฺมณํ อุปสงฺกมิตฺวา อาห "กึ พฺราหฺมณ กโรสี"ติ. พฺราหฺมโณ "เอวํ อุจฺจากุลีโน สมโณ โคตโม มยา สทฺธึ ปฏิสนฺถารํ กโรตี"ติ ตาวตเกเนว ภควติ ปสนฺนจิตฺโต หุตฺวา "เขตฺตํ โภ โคตม กสามิ ยวํ วปิสฺสามี"ติ อาห. อถ สาริปุตฺตตฺเถโร จินฺเตสิ "ภควา พฺราหฺมเณน สทฺธึ ปฏิสนฺถารํ อกาสิ, น จ อเหตุ ๓- อปฺปจฺจยา ตถาคตา เอวํ กโรนฺติ, หนฺทาหมฺปิ เตน สทฺธึ ปฏิสนฺถารํ กโรมี"ติ พฺราหฺมณํ อุปสงฺกมิตฺวา ตเถว ปฏิสนฺถารมกาสิ. เอวํ มหาโมคฺคลฺลานตฺเถโร เสสา จ อสีติ มหาสาวกา. พฺราหฺมโณ อตีว อตฺตมโน อโหสิ. อถ ภควา สมฺปชฺชมาเนปิ สสฺเส เอกทิวสํ กตภตฺตกิจฺโจ สาวตฺถิโต เชตวนํ คจฺฉนฺโต มคฺคา โอกฺกมฺม พฺราหฺมณสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา อาห @เชิงอรรถ: ฉ.ม.,อิ. อสฺส ฉ.ม.,อิ. จสทฺโท น ทิสฺสติ ก. อเหตู

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๖.

"สุนฺทรํ เต พฺราหฺมณ ยวกฺเขตฺตนฺ"ติ. เอวํ โภ โคตม สุนฺทรํ สเจ สมฺปชฺชิสฺสติ, ตุมฺหากมฺปิ สํวิภาคํ กริสฺสามีติ. อถสฺส จตุมาสจฺจเยน ยวา นิปฺผชฺชึสุ, ตสฺส "อชฺช วา เสฺว วา ลายิสฺสามี"ติ อุสฺสุกฺกํ กุรุมานสฺเสว มหาเมโฆ อุฏฺฐหิตฺวา สพฺพรตฺตึ วสฺสิ, อจิรวตี นที สุปูรา อาคนฺตฺวา สพฺพํ ยวํ วหิ. พฺราหฺมโณ สพฺพรตฺตึ อนตฺตมโน หุตฺวา ปภาเต นทีตรํ คโต สพฺพํ สสฺสวิปตฺตึ ทิสฺวา "วินฏฺโฐมฺหิ, กถํทานิ ชีวิสฺสามี"ติ พลวโสกํ อุปฺปาเทสิ. ภควาปิ ตเมว รตฺตึ ปจฺจูสสมเย พุทฺธจกฺขุนา โลกํ โวโลเกนฺโต "อชฺช พฺราหฺมณสฺส ธมฺมเทสนากาโล"ติ ญตฺวา ภิกฺขาจารวตฺเตน สาวตฺถึ ปวิสิตฺวา พฺราหฺมณสฺส ฆรทฺวาเร อฏฺฐาสิ. พฺราหฺมโณ ภควนฺตํ ทิสฺวา "โสกาภิภูตํ มํ อสฺสาเสตุกาโม สมโณ โคตโม อาคโต"ติ จินฺเตตฺวา อาสนํ ปญฺญาเปตฺวา ปตฺตํ คเหตฺวา ภควนฺตํ นิสีทาเปสิ. ภควา ชานนฺโตว พฺราหฺมณํ ปุจฺฉิ "กึ พฺราหฺมณ ปทุฏฺฐจิตฺโต วิหาสี"ติ. อาม โภ โคตม สพฺพํ เม ยวกฺเขตฺตํ อุทเกน วูฬฺหนฺติ. อถ ภควา "น พฺราหฺมณ วิปนฺเน โทมนสฺสํ, สมฺปนฺเน จ โสมนสฺสํ กาตพฺพํ. กามา หิ นาม สมฺปชฺชนฺติปิ วิปชฺชนฺติปี"ติ วตฺวา ตสฺส พฺราหฺมณสฺส สปฺปายํ ญตฺวา ธมฺมเทสนาวเสน อิมํ สุตฺตมภาสิ. ตตฺถ สงฺเขปโต ปทตฺถสมฺพนฺธมตฺตเมว วณฺณยิสฺสาม, วิตฺถาโร ปน นิทฺเทเส ๑- วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺโพ. ยถา จ อิมสฺมึ สุตฺเต, เอวํ อิโต ปรํ สพฺพสุตฺเตสุ. ตตฺถ กามนฺติ มนาปิยรูปาทิเตภูมกธมฺมสงฺขาตํ วตฺถุกามํ. กามยมานสฺสาติ อิจฺฉมานสฺส. ตสฺส เจ ตํ สมิชฺฌตีติ ตสฺส กามยมานสฺส สตฺตสฺส ตํ กามสงฺขาตํ วตฺถุ สมิชฺฌติ เจ, สเจ โส ตํ ลภตีติ วุตฺตํ โหติ. อทฺธา ปีติมโน โหตีติ เอกํสํ ตุฏฺฐจิตฺโต โหติ. ลทฺธาติ ลภิตฺวา. มจฺโจติ สตฺโต. ยทิจฺฉตีติ ยํ อิจฺฉติ. @เชิงอรรถ: ขุ.มหา. ๒๙/๑/๑ (สฺยา)

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๗.

[๗๗๔] ตสฺส เจ กามยานสฺสาติ ตสฺส ปุคฺคลสฺส กาเม อิจฺฉมานสฺส, กาเมน วา อายายมานสฺส. ๑- ฉนฺทชาตสฺสาติ ชาตตณฺหสฺส. ชนฺตุโนติ สตฺตสฺส. เต กามา ปริหายนฺตีติ เต กามา ปริหายนฺติ เจ. สลฺลวิทฺโธว รุปฺปตีติ อถ อโยมยาทินา สลฺเลน วิทฺโธ วิย วิลียติ. ๒- [๗๗๕] ตติยคาถาย สงฺเขปตฺโถ:- โย ปน อิเม กาเม ตตฺถ ฉนฺทราควิกฺขมฺภเนน วา สมุจฺเฉเทน วา อตฺตโน ปาเทน สปฺปสฺส สิรํ วิย ปริวชฺเชติ, โส ภิกฺขุ สพฺพโลกํ วิสริตฺวา ฐิตตฺตา โลเก วิสตฺติกาสงฺขาตํ ตณฺหํ สโต หุตฺวา สมติวตฺตตีติ. [๗๗๖-๘] ตโต ปราสํ ติสฺสนฺนํ คาถานํ อยํ ๓- สงฺเขปตฺโถ:- โย เอตํ ยวกฺเขตฺตาทึ ๔- เขตฺตํ วา ฆรวตฺถาทึ วตฺถุํ วา กหาปณสงฺขาตํ หิรญฺญํ วา โคอสฺสเภทํ ควาสฺสํ วา อิตฺถิสญฺญิกา ถิโย ญาติพนฺธวาที พนฺธู วา อญฺเญ วา มนาปิยรูปาที ปุถุ กาเม อนุคิชฺฌติ, ตํ ปุคฺคลํ อพลสงฺขาตา กิเลสา พลียนฺติ สหนฺติ มทฺทนฺติ, สทฺธาพลาทิวิรเหน วา อพลํ ตํ ปุคฺคลํ อพลา กิเลสา พลียนฺติ, อพลตฺตา พลียนฺตีติ อตฺโถ. อถ ตํ กามคิทฺธํ กาเม รกฺขนฺตํ ปริเยสนฺตญฺจ สีหาทโย จ ปากฏปริสฺสยา กายทุจฺจริตาทโย จ อปากฏปริสฺสยา มทฺทนฺติ, ตโต อปากฏปริสฺสเยหิ อภิภูตํ ตํ ปุคฺคลํ ชาติอาทิทุกฺขํ ภินฺนนาวํ อุทกํ วิย อนฺเวติ. ตสฺมา กายคตาสติอาทิภาวนาย ชนฺตุ สทา สโต หุตฺวา วิกฺขมฺภนสมุจฺเฉทวเสน รูปาทีสุ วตฺถุกาเมสุ สพฺพปฺปการมฺปิ กิเลสกามํ ปริวชฺเชนฺโต กามานิ ปริวชฺชเย. เอวํ เต กาเม ปหาย ตปฺปหานกรมคฺเคเนว จตุพฺพิธมฺปิ ตเร โอฆํ ตเรยฺย ตริตุํ สกฺกุเณยฺย. ตโต @เชิงอรรถ: ฉ.ม. ยายมานสฺส ฉ.ม. ปิฬียติ @ ก. ปรํ ทสฺสิตคาถานมยํ ฉ.ม. สาลิกฺเขตฺตาทึ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๘.

ยถา ปุริโส อุทกครุกํ นาวํ สิตฺวา ลหุกาย นาวาย อปฺปกสิเรเนว ปารคู ภเวยฺย, ปารํ คจฺเฉยฺย, เอวเมว อตฺตภาวนาวํ กิเลสูทกครุกํ สิญฺจิตฺวา ลหุเกน อตฺตภาเวน ปารคู ภเวยฺย, สพฺพธมฺมปารํ นิพฺพานํ คโต ภเวยฺยํ, อรหตฺตปฺปตฺติยา คจฺเฉยฺย จ, อนุปาทิเสสาย นิพฺพานธาตุยา ปรินิพฺพาตีติ. ๑- อรหตฺตนิกูเฏน เทสนํ นิฏฺฐเปสิ. เทสนาปริโยสาเน พฺราหฺมโณ จ พฺราหฺมณี จ โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐหึสูติ. ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทกฏฺฐกถาย สุตฺตนิปาตฏฺฐกถาย กามสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -----------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้า ๓๔๕-๓๔๘. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=29&A=7768&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=7768&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=408              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=9952              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=10062              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=10062              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]