ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๘ ภาษาบาลีอักษรไทย สุตฺต.อ.๑ (ปรมตฺถ.๑)

หน้าที่ ๑๖๗.

เสกฺขสมณญฺจ สีลวนฺตปุถุชฺชนสมณญฺจ นิทฺทิสนฺโต อาห "โย ธมฺมปเท"ติ. ตตฺถ ปทวณฺณนา ปากฏาเยว. อยํ ปเนตฺถ อตฺถวณฺณนา:- โย นิพฺพานธมฺมสฺส ปทตฺตา ธมฺมปเท, อุโภ อนฺเต อนุปคมฺม เทสิตตฺตา อาสยานุรูปโต วา สติปฏฺฐานาทินานปฺปกาเรหิ เทสิตตฺตา สุเทสิเต, มคฺคสมงฺคีปิ อนวสิตมคฺคกิจฺจตฺตา มคฺเค ชีวติ, สีลสํยเมน สญฺญโต, กายาทีสุ สุปติฏฺฐิตาย จิรกตาทิสรณาย วา สติยา สติมา, อนุมตฺตสฺสาปิ วชฺชสฺส อภาวโต อนวชฺชตฺตา, โกฏฺฐาสภาเวน จ ปทตฺตา สตฺตตฺตึสโพธิปกฺขิยธมฺมสงฺขาตานิ อนวชฺชปทานิ ภงฺคญาณโต ปภุติ ภาวนาเสวนาย เสวมาโน, ตํ ภิกฺขูนํ ตติยํ มคฺคชีวินฺติ อาหูติ. [๘๙] เอวํ ภควา อิมาย คาถาย "มคฺคชีวินฺ"ติ เสกฺขสมณํ สีลวนฺตํ ปุถุชฺชนสมณญฺจ นิทฺทิสิตฺวา อิทานิ ตํ ภณฺฑุกาสาวกณฺฐํ ๑- เกวลํ โวหารมตฺตกสมณํ ๒- นิทฺทิสนฺโต อาห "ฉทนํ กตฺวานา"ติ. ตตฺถ ฉทนํ กตฺวานาติ ปติรูปํ กริตฺวา, เวสํ คเหตฺวา, ลิงฺคํ ธาเรตฺวาติ อตฺโถ. สุพฺพตานนฺติ พุทฺธปจฺเจกพุทฺธสาวกานํ. เตสํ หิ สุนฺทรานิ วตานิ, ตสฺมา เต สุพฺพตาติ วุจฺจนฺติ. ปกฺขนฺทีติ ปกฺขนฺทโก, อนฺโต ปวิสโกติ อตฺโถ. ทุสฺสีโล หิ คูถปฏิจฺฉาทนตฺถํ ติณปณฺณาทิจฺฉทนํ วิย อตฺตโน ทุสฺสีลภาวปฏิจฺฉาทนตฺถํ สุพฺพตานํ ฉทนํ กตฺวาน ๓- "อหมฺปิ ภิกฺขู"ติ ภิกฺขุมชฺเฌ ปกฺขนฺทติ, "เอตฺตกวสฺเสน ภิกฺขุนา คเหตพฺพํ เอตนฺ"ติ ลาเภ ทียมาเน "อหํ เอตฺตกวสฺโส"ติ คณฺหิตุํ ปกฺขนฺทติ, เตน วุจฺจติ "ฉทนํ กตฺวาน สุพฺพตานํ ปกฺขนฺที"ติ. จตุนฺนมฺปิ ขตฺติยาทิกุลานํ อุปฺปนฺนํ ปสาทํ อนนุรูปปฏิปตฺติยา ทูเสตีติ กุลทูสโก. ปคพฺโภติ อฏฺฐฏฺฐาเนน กายปาคพฺภิเยน, จตุฏฺฐาเนน วจีปาคพฺภิเยน, อเนกฏฺฐาเนน มโนปาคพฺภิเยน จ สมนฺนาคโตติ อตฺโถ. อยเมตฺถ สงฺเขโป, วิตฺถารํ ปน เมตฺตสุตฺตวณฺณนายํ ปวกฺขาม. ๔- @เชิงอรรถ: ม. ภณฺฑุํ กาสาวกณฺฐํ ฉ.ม. โวหารมตฺตสมณํ @ ฉ.ม. กตฺวา ฉ.ม. วกฺขาม

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๘.

กตปฏิจฺฉาทนลกฺขณาย มายาย สมนฺนาคตตฺตา มายาวี. สีลสํยมาภาเวน อสญฺญโต. ๑- ปลาปสทิสตฺตา ปลาโป. ยถา หิ ปลาโป อนฺโต ตณฺฑุลรหิโตปิ พหิ ถุเสน วีหิ วิย ทิสฺสติ, เอวมิเธกจฺโจ อนฺโต สีลาทิคุณสารวิรหิโตปิ พหิ สุพฺพตจฺฉทเนน สมณเวเสน สมโณ วิย ทิสฺสติ, เอโส ๒- เอวํ ปลาปสทิสตฺตา "ปลาโป"ติ วุจฺจติ. อานาปานสฺสติสุตฺเต ปน "อปลาปายํ ภิกฺขเว ปริสา, นิปฺปลาปายํ ภิกฺขเว ปริสา สุทฺธา สาเร ๓- ปติฏฺฐิตา"ติ ๔- เอวํ ปุถุชฺชนกลฺยาโณปิ "ปลาโป"ติ วุตฺโต. อิธ ปน กปิลสุตฺเต จ "ตโต ปลาเป วาเหถ อสฺสมเณ สมณมานิเน"ติ เอวํ ปาราชิโก "ปลาโป"ติ วุตฺโต. ปติรูเปน จรํ ส มคฺคทูสีติ ตํ สุพฺพตานํ ฉทนํ กตฺวา ยถา จรนฺตํ "อารญฺญิโก อยํ, รุกฺขมูลิโก, ปํสุกูลิโก, ปิณฺฑปาติโก, อปฺปิจฺโฉ, สนฺตุฏฺโฐ"ติ มํ ๕- ชโน ชานาติ, เอวํ ปติรูเปน ยุตฺตรูเปน วา พาหิรมฏฺเฐน อาจาเรน ๖- จรํ โส ปุคฺคโล ๖- อตฺตโน โลกุตฺตรมคฺคสฺส, ปเรสํ สุคติมคฺคสฺส จ ทูสนโต "มคฺคทูสี"ติ เวทิตพฺโพ. [๙๐] เอวํ อิมาย คาถาย "มคฺคทูสี"ติ ทุสฺสีลํ โวหารมตฺตกสมณํ นิทฺทิสิตฺวา อิทานิ เตสํ อญฺญมญฺญํ อพฺยามิสฺสีภาวํ ทีเปนฺโต อาห "เอเต จ ปฏิวิชฺฌี"ติ. ตสฺสตฺโถ:- เอเต จตุโร สมเณ ยถาวุตฺเตน ลกฺขเณน ปฏิวิชฺฌิ อญฺญาสิ สจฺฉากาสิ โย คหฏฺโฐ ขตฺติโย วา พฺราหฺมโณ วา อญฺโญ วา โกจิ, อิเมสํ จตุนฺนํ สมณานํ ลกฺขณสฺสวนมตฺเตน สุตวา, ตสฺเสว ลกฺขณสฺส อริยานํ สนฺติเก สุตตฺตา อริยสาวโก, เตเยว สมเณ "อยญฺจ อยญฺจ เอวํลกฺขโณ"ติ ปชานนมตฺเตน สปฺปญฺโญ, ยาทิโส อยํ ปจฺฉา วุตฺโต มคฺคทูสี, อิตเรปิ สพฺเพ เนตาทิสาติ ญตฺวา อิติ ทิสฺวา เอวํ ปาปํ ๘- กโรนฺตมฺปิ เอตํ @เชิงอรรถ: ก. อสํยโต ฉ.ม. โส ก. ปริสุทฺธสาเร @ ม.อุ. ๑๔/๑๔๖/๑๒๙ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ @๖-๖ ฉ.ม. จรนฺโต ปุคฺคโล ก. ปาปกํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖๙.

ปาปภิกฺขุํ ทิสฺวา. ตตฺถายํ โยชนา:- เอเต จ ปฏิวิชฺฌิ โย คหฏฺโฐ สุตวา อริยสาวโก สปฺปญฺโญ ตสฺส ตาย ปญฺญาย สพฺเพ "เนตาทิสา"ติ ญตฺวา วิหรโต อิติ ทิสฺวา น หาเปติ สทฺธา, เอวํ ปาปกมฺมํ กโรนฺตํ ปาปภิกฺขุํ ทิสฺวาปิ น หาเปติ น หายติ นสฺสติ สทฺธาติ. เอวํ อิมาย คาถาย เตสํ อพฺยามิสฺสีภาวํ ทีเปตฺวา อิทานิ อิติ ทิสฺวาปิ "สพฺเพ เนตาทิสา"ติ ชานนฺตํ อริยสาวกํ ปสํสนฺโต อาห "กถํ หิ ทุฏฺเฐนา"ติ ตสฺส สมฺพนฺโธ:- เอตเทว จ กถญฺหิ ยุตฺตํ สุตวโต อริยสาวกสฺส, ยทิทํ เอกจฺจํ ปาปํ กโรนฺตํ อิติ ทิสฺวาปิ สพฺเพ "เนตาทิสา"ติ ชานนํ. กึการณา ๑- ? กถญฺหิ ทุฏฺเฐน อสมฺปทุฏฺฐํ, สุทฺธํ อสุทฺเธน สมํ กเรยฺยาติ. ตสฺสตฺโถ:- กถํ หิ สุตวา อริยสาวโก สปฺปญฺโญ สีลวิปตฺติยา ทุฏฺเฐน มคฺคทูสินา อทุฏฺฐํ อิตรํ สมณํ ตํสทิสมตฺตเมว ปริสุทฺธํ กายสมาจารตาทีหิ ๒- อสุทฺเธน ปจฺฉิเมน โวหารมตฺตกสมเณน สมํ กเรยฺย สทิสนฺติ ชาเนยฺยาติ. สุตฺตปริโยสาเน อุปาสกสฺส มคฺโค วา ผลํ วา น กถิตํ. กงฺขามตฺตเมว หิ ตสฺส ปหีนนฺติ. ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทกฏฺฐกถาย สุตฺตนิปาตวณฺณนาย จุนฺทสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้า ๑๖๗-๑๖๙. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=28&A=4007&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=28&A=4007&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=302              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=7177              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=7128              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=7128              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]