บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๒๖

หน้าที่ ๔๒๔.

ปริญฺเญยฺยตาย สอุตฺตรานํ กามานํ รูปาทีนญฺจ ปฏิปกฺขภูตํ ตพฺพิธุรสภาวํ นิสฺสรณํ ปญฺญายติ, เอวํ ตํ สภาวานํ ^๑- สพฺเพสมฺปิ สงฺขตธมฺมานํ ปฏิปกฺขภูเตน ตพฺพิธุรสภาเวน นิสฺสรเณน ภวิตพฺพํ. ยญฺเจตํ นิสฺสรณํ, สา อสงฺขตา ธาตุ. กิญฺจิ ภิยฺโย สงฺขตธมฺมารมฺมณํ วิปสฺสนาญาณํ อปิ อนุโลมญาณํ กิเลเส น สมุจฺเฉทวเสน ปชหิตุํ สกฺโกติ. ตถา สมฺมุติสจฺจารมฺมณํ ปฐมชฺฌานาทีสุ ญาณํ วิกฺขมฺภนวเสเนว กิเลเส ปชหติ, น สมุจฺเฉทวเสน. อิติ สงฺขตธมฺมารมฺมณสฺส สมฺมุติสจฺจารมฺมณสฺส จ ญาณสฺส กิเลสานํ สมุจฺเฉทปฺปหาเน อสมตฺถภาวโต เตสํ สมุจฺเฉทปฺปหานกรสฺส อริยมคฺคญาณสฺส ตทุภยวิปรีตสภาเวน อารมฺมเณน ภวิตพฺพํ, สา อสงฺขตา ธาตุ. ตถา "อตฺถิ ภิกฺขเว อชาตํ อภูตํ อกตํ อสงฺขตนฺ"ติ อิทํ นิพฺพานปทสฺส ปรมตฺถโต อตฺถิภาวโชตกํ วจนํ อวิปรีตตฺถํ ภควตา ภาสิตตฺตา. ยํ หิ ภควตา ภาสิตํ, ตํ อวิปรีตตฺถํ ปรมตฺถํ ยถาตํ "สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจา, สพฺเพ สงฺขารา ทุกฺขา, สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตา"ติ ^๒- ตถา นิพฺพานสทฺโท กตฺถจิ วิสเย ยถาภูตปรมตฺถวิสโย อุปจารมตฺตวุตฺติสพฺภาวโต เสยฺยถาปิ สีหสทฺโท. ^๓- อถ วา อตฺเถว ปรมตฺถโต อสงฺขตา ธาตุ, อิตรํ วา ตพฺพิปรีตวินิมุตฺตสภาวตฺตา เสยฺยถาปิ ปฐวีธาตุ เวทนาติ เอวมาทีหิ นเยหิ ยุตฺติโตปิ ^๔- อสงฺขตาย ธาตุยา ปรมตฺถโต อตฺถิภาโว เวทิตพฺโพ. ตติยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้า ๔๒๔. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=26&A=9479&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=9479&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=160 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=4007 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=4271 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=4271 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25