ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ ภาษาบาลีอักษรไทย อุ.อ. (ปรมตฺถที.)

หน้าที่ ๔๖๐.

อายุสงฺขาเร ปเรสํ อุปวาทาทิภเยน ปรินิพฺพานาย เจเตนฺติ ฆฏยนฺติ วายมนฺติ, น จ ปเรสํ ปสํสาทิเหตุ จิรํ ติฏฺฐนฺติ, อถ โข สรเสเนว อตฺตโน อายุสงฺขารสฺส ปริกฺขยํ อาคเมนฺติ. ยถาห:- "นาภิกงฺขามิ มรณํ นาภิกงฺขามิ ชีวิตํ กาลญฺจ ปฏิกงฺขามิ นิพฺพิสํ ภตโก ยถา"ติ. ๑- ภควาปิสฺส อายุสงฺขารํ โอโลเกตฺวา ปริกฺขีณภาวํ ญตฺวา "ยสฺสทานิ ตฺวํ ทพฺพ กาลํ มญฺญสี"ติ อาห. เวหาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวาติ อากาสํ อภิอุคฺคนฺตฺวา, เวหาสํ คนฺตฺวาติ อตฺโถ. อภิสทฺทโยเคน หิ อิทํ อุปโยควจนํ, อตฺโถ ปน ภุมฺมวเสน เวทิตพฺโพ. เวหาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวา กึ อกาสีติ อาห "อากาเส อนฺตลิกฺเข ปลฺลงฺเกน นิสีทิตฺวา"ติอาทิ. ๑- ตตฺถ เตโชธาตุํ สมาปชฺชิตฺวาติ เตโชกสิณจตุตฺถชฺฌานสมาปตฺตึ สมาปชฺชิตฺวา. เถโร หิ ตทา ภควนฺตํ วนฺทิตฺวา ติกฺขตฺตุํ ปทกฺขิณํ กตฺวา เอกมนฺตํ ฐิโต "ภควา กปฺปสตสหสฺสํ ตุเมฺหปิ สทฺธึ ตตฺถ ตตฺถ วสนฺโต ปุญฺญานิ กโรนฺโต อิมเมวตฺถํ สนฺธาย อกาสึ, สฺวายมตฺโถ อชฺช มตฺถกํ ปตฺโต, อิทํ ปจฺฉิมทสฺสนนฺ"ติ อาห. เย ตตฺถ ปุถุชฺชนภิกฺขู โสตาปนฺนสกทาคามิโน จ, เตสุ เอกจฺจานํ มหนฺตํ การุญฺญํ อโหสิ, เอกจฺเจ อาโรทนปฺปตฺตา อเหสุํ. อถสฺส ภควา จิตฺตวารํ ๒- ญตฺวา "เตนหิ ทพฺพ มยฺหํ ภิกฺขุสํฆสฺส จ อิทฺธิปาฏิหาริยํ ทสฺเสหี"ติ อาห. ตาวเทว สพฺโพ ภิกฺขุสํโฆ สนฺนิปติ. อถายสฺมา ทพฺโพ "เอโกปิ หุตฺวา พหุธา โหตี"ติอาทินา ๓- นเยน อาคตานิ สาวกสาธารณานิ สพฺพานิ ปาฏิหาริยานิ ทสฺเสตฺวา ปุน จ ภควนฺตํ วนฺทิตฺวา อากาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวา อากาเส ปฐวึ นิมฺมินิตฺวา ตตฺถ ปลฺลงฺเกน นิสินฺโน เตโชกสิณสมาปตฺติยา @เชิงอรรถ: ขุ.เถร. ๒๖/๑๙๖/๓๐๒ ขุ.เถร. ๒๖/๖๐๖/๓๕๖ @ ฉ.ม. จิตฺตาจารํ ที.สี. ๙/๔๘๔/๒๑๖, ขุ.ปฏิ. ๓๑/๑๐๒/๑๑๕

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๖๑.

ปริกมฺมํ กตฺวา สมาปตฺตึ สมาปชฺชิตฺวา วุฏฺฐาย สรีรํ อาวชฺชิตฺวา ปุน สมาปตฺตึ สมาปชฺชิตฺวา สรีรชฺฌาปนเตโชธาตุํ อธิฏฺฐหิตฺวา ปรินิพฺพายิ. สห อธิฏฺฐาเนน สพฺโพ กาโย อคฺคินา อาทิตฺโต อโหสิ. ขเณเนว จ โส อคฺคิ กปฺปวุฏฺฐานคฺคิ วิย อณุมตฺตมฺปิ สงฺขารคตํ มสิมตฺตมฺปิ ตตฺถ กิญฺจิ อนวเสเสนฺโต อธิฏฺฐานพเลน ฌาเปตฺวา นิพฺพายิ. เตน วุตฺตํ "อถ โข อายสฺมา ทพฺโพ มลฺลปุตฺโต"ติอาทิ. ตตฺถ วุฏฺฐหิตฺวา ปรินิพฺพายีติ อิทฺธิจิตฺตโต วุฏฺฐหิตฺวา ภวงฺคจิตฺเตน ปรินิพฺพายิ. ฌายมานสฺสาติ ชาลิยมานสฺส. ฑยฺหมานสฺสาติ ตสฺเสว เววจนํ. อถ วา ฌายมานสฺสาติ ชาลาปวตฺติกฺขณํ สนฺธาย วุตฺตํ. ฑยฺหมานสฺสาติ วีตจฺจิตงฺคารกฺขณํ. ฉาริกาติ ภสฺมํ. มสีติ กชฺชลํ. ๑- น ปญฺญายิตฺถาติ น ปสฺสิตฺถ, อธิฏฺฐานพเลน สพฺพํ ขเณเนว อนฺตรธายิตฺถาติ อตฺโถ. กสฺมา ปน เถโร อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อิทฺธิปาฏิหาริยํ ทสฺเสสิ, นนุ ภควตา อิทฺธิปาฏิหาริยกรณํ ปฏิกฺขิตฺตนฺติ? น โจเทตพฺพเมตํ คิหีนํ สมฺมุขา ปฏิหาริยกรณสฺส ปฏิกฺขิตตฺตา. ตญฺจ โข วิกุพฺพนวเสน, น ปเนวํ อธิฏฺฐานวเสน. อยํ ปนายสฺมา ธมฺมสามินา อาณตฺโตว ปาฏิหาริยํ ทสฺเสสิ. เอตมตฺถํ วิทิตฺวาติ เอตํ อายสฺมโต ทพฺพสฺส มลฺลปุตฺตสฺส อนุปาทาปรินิพฺพานํ สพฺพาการโต วิทิตวา ตทตฺถปริทีปนํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ. ตตฺถ อเภทิ กาโยติ สพฺโพ ภูตุปาทายปฺปเภโท จตุสนฺติตรูปกาโย ภิชฺชิ, อนวเสสโต ฑยฺหิ, ๒- อนฺตรธายิ, อนุปฺปตฺติธมฺมตํ อาปชฺชิ. นิโรธิ สญฺญาติ รูปายตนาทิโคจรตาย รูปสญฺญาทิเภทา สพฺพาปิ สญฺญา อปฺปฏิสนฺธิเกน นิโรเธน นิรุชฺฌิ. เวทนา สีติภวึสุ สพฺพาติ วิปากเวทนา กิริยเวทนาติ สพฺพาปิ เวทนาอปฺปฏิสนฺธิกนิโรเธน นิรุทฺธตฺตา อณุมตฺตมฺปิ เวทนาทรถสฺส @เชิงอรรถ: ม. มสีติ อาฌามํ กชฺชลํ ก. นสฺสิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๖๒.

อภาวโต สีติภูตา อเหสุํ, กุสลากุสลเวทนา ปน อรหตฺตผลกฺขเณเยว นิโรธํ คตา. "สีติรหึสู"ติปิ ปฐนฺติ. สนฺตา ๑- นิรุทฺธา อเหสุนฺติ อตฺโถ. วูปสมึสุ สงฺขาราติ วิปากกิริยปฺปเภทา สพฺเพปิ ผสฺสาทโย สงฺขารกฺขนฺธธมฺมา อปฺปฏิสนฺธิกนิโรเธเนว นิรุทฺธตฺตา วิเสเสน อุปสมึสุ. วิญฺญาณํ อตฺถมาคมาติ วิญฺญาณมฺปิ วิปากกิริยปฺปเภทํ สพฺพํ อปฺปฏิสนฺธิกนิโรเธเนว อตฺถํ วินาสํ อุปจฺเฉทํ อคมา อคจฺฉิ. อิติ ภควา อายสฺมโต ทพฺพสฺส มลฺลปุตฺตสฺส ปญฺจนฺนมฺปิ ขนฺธานํ ปุพฺเพเยว กิเลสาภิสงฺขารุปาทานสฺส อนวเสสโต นิรุทฺธตฺตา อนุปาทาโน วิย ชาตเวโท อปฺปฏิสนฺธิกนิโรเธน นิรุทฺธภาวํ นิสฺสาย ปีติเวควิสฺสฏฺฐํ อุทานํ อุทาเนสีติ. นวมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -----------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้า ๔๖๐-๔๖๒. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=26&A=10293&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=10293&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=177              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=4353              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=4667              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=4667              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]