อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๒)

วา หตฺถิอสฺสปิฏฺเฐ วา จนฺทมณฺฑเล วา สุริยมณฺฑเล วา
นิสีทิตฺวา ปวาริเตน ยาว มชฺฌนฺติกํ ตาว เตสุ คจฺฉนฺเตสุปิ
นิสินฺเนเนว ภุญฺชิตพฺพํ ฯ โย ฐิโต ปวาเรติ ฐิเตเนว โย
นิสินฺโน นิสินฺเนเนว ภุญฺชิตพฺพํ ฯ ตํ อิริยาปถํ โกเปนฺเตน
อติริตฺตํ กาเรตพฺพํ ฯ โย อุกฺกุฏิโก นิสีทิตฺวา ปวาเรติ เตน
อุกฺกุฏิเกเนว ภุญฺชิตพฺพํ ฯ ตสฺส ปน เหฏฺฐา ปลาสปีฐํ วา
กิญฺจิ วา นิสีทนกํ ทาตพฺพํ ฯ ปีฐเก นิสีทิตฺวา ปวาริเตน
อาสนํ อจาเลตฺวาว จตสฺโส ทิสา ปริวตฺตนฺเตน ภุญฺชิตุํ ลพฺภติ ฯ
มญฺเจ นิสีทิตฺวา ปวาริเตน อิโต วา เอโต วา สํสริตุํ
น ลพฺภติ ฯ สเจ ปน นํ สห มญฺเจน อุกฺขิปิตฺวา อญฺญตฺร เนนฺติ
วฏฺฏติ ฯ นิปชฺชิตฺวา ปวาริเตน นิปนฺเนเนว ภุญฺชิตพฺพํ ฯ
ปริวตฺตนฺเตน เยน ปสฺเสน นิปนฺโน ตสฺส ฐานํ นาติกฺกเมตพฺพํ ฯ
     อนติริตฺตนฺติ น อติริตฺตํ น อธิกนฺติ อตฺโถ ฯ ตํ ปน ยสฺมา
อกปฺปิยกตาทีหิ สตฺตหิ วินยกมฺมากาเรหิ อกตํ วา คิลานสฺส
อนธิกํ วา โหติ ตสฺมา ปทภาชเน อกปฺปิยกตนฺติ อาทิ
วุตฺตํ ฯ ตตฺถ อกปฺปิยกตนฺติ ยํ ตตฺถ ผลํ วา กณฺฑมูลาทิ วา
ปญฺจหิ สมณกปฺเปหิ กปฺปิยํ อกตํ ยญฺจ อกปฺปิยมํสํ วา
อกปฺปิยโภชนํ วา เอตํ อกปฺปิยํ นาม ตํ อกปฺปิยํ อลเมตํ
สพฺพนฺติ เอวํ อติริตฺตํ กตํ อกปฺปิยกตนฺติ เวทิตพฺพํ ฯ
อปฺปฏิคฺคหิตกตนฺติ ภิกฺขุนา อปฏิคฺคหิตํเยว ปุริมนเยน อติริตฺตํ
กตํ ฯ อนุจฺจาริตกตนฺติ กปฺปิยํ การาเปตุํ อาคเตน ภิกฺขุนา
อีสกํปิ อนุกฺขิตฺตํ วา อนุปนามิตํ วา กตํ ฯ อหตฺถปาเส กตนฺติ
กปฺปิยํ การาเปตุํ อาคตสฺส หตฺถปาสโต พหิ ฐิเตน กตํ ฯ
อภุตฺตาวินา กตนฺติ โย อลเมตํ สพฺพนฺติ อติริตฺตํ กโรติ
เตน ปวารณปโหนกํ โภชนํ อภุตฺเตน ๑- กตํ ฯ ภุตฺตาวินา
ปวาริเตน อาสนา วุฏฺฐิเตน กตนฺติ อิทํ อุตฺตานเมว ฯ
อลเมตํ สพฺพนฺติ อวุตฺตนฺติ วจีเภทํ กตฺวา เอวํ อวุตฺตํ โหติ ฯ
อิติ อิเมหิ สตฺตหิ วินยกมฺมากาเรหิ ยํ อติริตฺตํ กปฺปิยํ อกตํ ยญฺจ
น คิลานาติริตฺตํ ตทุภยํปิ อนติริตฺตนฺติ เวทิตพฺพํ ฯ อติริตฺตํ
ปน ตสฺเสว ปฏิกฺเขเปน เวทิตพฺพํ ฯ อปิเจตฺถ ภุตฺตาวินา กตํ
โหตีติ อนนฺตรา นิสินฺนสฺส สภาคสฺส ภิกฺขุโน ปตฺตโต เอกํปิ
สิฏฺฐํ วา มํสหิรํ วา ขาทิตฺวา กตํปิ ภุตฺตาวินาว กตํ โหตีติ
เวทิตพฺพํ ฯ อาสนา อวุฏฺฐิเตนาติ เอตฺถ ปน อสมฺโมหตฺถํ
อยํ วินิจฺฉโย ฯ เทฺว ภิกฺขู ปาโตว ภุญฺชมานา ปวาริตา
โหนฺติ ฯ เอเกน ตตฺเถว นิสีทิตพฺพํ ฯ อิตเรน นิจฺจภตฺตํ วา
สลากภตฺตํ วา อาเนตฺวา อุปฑฺฒํ ตสฺส ภิกฺขุโน ปตฺเต
อากีริตฺวา หตฺถํ โธวิตฺวา เสสํ เตน ภิกฺขุนา กปฺปิยํ การาเปตฺวา
ภุญฺชิตพฺพํ ฯ กสฺมา ฯ ยํ หิ ตสฺส หตฺเถ ลคฺคํ ตํ อกปฺปิยํ
โหติ ฯ สเจ ปน ปฐมํ นิสินฺโน ภิกฺขุ สยเมว ตสฺส ปตฺตโต
หตฺเถน คณฺหาติ หตฺถโธวนกิจฺจํ นตฺถิ ฯ สเจ ปน เอวํ
กปฺปิยํ กาเรตฺวา ภุญฺชนฺตสฺส ปุน กิญฺจิ พฺยญฺชนํ วา ขาทนียํ
@เชิงอรรถ: ๑. อภุญฺชิตฺวา.
วา ปตฺเต อากีรนฺติ เยน ปฐมํ กปฺปิยํ กตํ โส ปุน กาตุํ
น ลภติ ฯ เยน อกตํ เตน กาตพฺพํ ฯ ยํ จ อกตํ
ตํ กาตพฺพํ ฯ เยน อกตนฺติ อญฺเญน ภิกฺขุนา เยน ปฐมํ
น กตํ เตน กาตพฺพํ ฯ ยํ จ อกตนฺติ เยน ปฐมํ กปฺปิยํ
กตํ เตนาปิ ยํ อกตํ ตํ กาตพฺพํ ฯ ปฐมภาชเน ปน กาตุํ
น ลพฺภติ ฯ ตตฺถ หิ กริยมานํ ปฐมกเตน สทฺธึ กตํ โหติ
ตสฺมา อญฺญสฺมึ ภาชเน กาตุํ วฏฺฏตีติ อธิปฺปาโย ฯ เอวํ กตํ
ปน เตน ภิกฺขุนา ปฐมกเตน สทฺธึ ภุญฺชิตุํ วฏฺฏติ ฯ กปฺปิยํ
กโรนฺเตน จ น เกวลํ ปตฺเตเยว กุณฺเฑปิ ปจฺฉิยํปิ ยตฺถ กตฺถจิ
ปุรโต ฐเปตฺวา โอนมิตภาชเน กาตพฺพํ ฯ ตํ สเจปิ ภิกฺขุสตํ
ปวาริตํ โหติ สพฺเพสํ ภุญฺชิตุํ วฏฺฏติ อปฺปวาริตานํปิ
วฏฺฏติ ฯ เยน ปน กปฺปิยํ กตํ ตสฺส น วฏฺฏติ ฯ สเจปิ
ปวาเรตฺวา ปิณฺฑาย ปวิฏฺฐํ ภิกฺขุํ ทิสฺวา ปตฺตํ คเหตฺวา อวสฺสํ
ภุญฺชนเก มงฺคลนิมนฺตเน นิสีทาเปนฺติ อติริตฺตํ กาเรตฺวาว
ภุญฺชิตพฺพํ ฯ สเจ ตตฺถ อญฺโญ ภิกฺขุ นตฺถิ อาสนสาลํ วา
วิหารํ วา ปตฺตํ เปเสตฺวา กาเรตพฺพํ ฯ กปฺปิยํ กโรนฺเตน ปน
อนุปสมฺปนฺนสฺส หตฺเถ ฐิตํ น กาตพฺพํ ฯ สเจ อาสนสาลายํ
อพฺยตฺโต ภิกฺขุ โหติ สยํ คนฺตฺวา กปฺปิยํ การาเปตฺวา
อาเนตฺวา ภุญฺชิตพฺพํ ฯ คิลานาติริตฺตนฺติ เอตฺถ น เกวลํ ยํ
คิลานสฺส ภุตฺตาวเสสํ โหติ ตํ คิลานาติริตฺตํ อถโข ยงฺกิญฺจิ
คิลานํ อุทฺทิสฺส อชฺช วา เสฺว วา ยทา วา อิจฺฉติ ตทา
ขาทิสฺสตีติ อาหฏํ ตํ สพฺพํ คิลานาติริตฺตนฺติ เวทิตพฺพํ ฯ ยํ
ยามกาลิกาทีสุ อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร ทุกฺกฏํ ตํ อสํสฏฺฐวเสน
วุตฺตํ ฯ สเจ ปน อามิสสํสฏฺฐานิ โหนฺติ อาหารตฺถายปิ
อนาหารตฺถายปิ ปฏิคฺคเหตฺวา อชฺโฌหรนฺตสฺส ปาจิตฺติยเมว ฯ {๒๔๑} สติ
ปจฺจเยติ ยามกาลิกํ ปิปาสาย สติ ปิปาสจฺเฉทนตฺถํ สตฺตาหกาลิกํ
ยาวชีวิกญฺจ เตน เตน อุปสเมตพฺพเก อาพาเธ สติ ตสฺส
อุปสมนตฺถํ ปริภุญฺชโต อนาปตฺติ ฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมว ฯ
     กฐินสมุฏฺฐานํ กายวาจโต  กายวาจาจิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ
กิริยากิริยํ โนสญฺญาวิโมกฺขํ อจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ กายกมฺมํ
วจีกมฺมํ ติจิตฺตํ ติเวทนนฺติ ฯ
                ปฐมปฺปวารณาสิกฺขาปทํ ปญฺจมํ ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๔๐๙-๔๑๒.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=2&A=8619&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=8619&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=499
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=10695
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=5886
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=5886
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑
http://84000.org/tipitaka/read/?index_2